Skip to content

Skip to table of contents

Buivu bi Mintangi

Buivu bi Mintangi

Bukiedika ti basi Isaeli bo baba ku thandu baba dianga to maná ayi zinuni?

Maná biawu bidia basi Isaeli baluta dia mu 40 di mimvu bazingila ku thandu. (Esodu 16:35) Yave mvandi wuba vana zinuni mu khumbu wadi. (Esodu 16:​12, 13; Zinta. 11:31) Vayi, basi Isaeli baba mua mintindu minkaka mi bidia baba dianga.

Khumbu zinkaka, Yave waba natanga dikabu diandi ku ‘kibuangu ki kuvundila’ kuba nlangu ayi bidia muingi kudukisa zitsatu ziawu. (Zinta. 10:33) Dedi, kimueka mu bibuangu beni baba kitedilanga Elim ‘kuba 12 di zitho zinlangu ayi 70 di maba.’ (Esodu 15:27) Buku yi Kingelesu bantedilanga Bivatu Bantubila mu Kibibila, yintubila abubu: maba “mammenanga muma muwombu, . . . ayi kuthandu, mawu mansadisanga beni kibila mamvananga bidia, nzeta ayi mvevu kuidi batu bawombu.”

Ḿba basi Isaeli bavundila va kibuangu bantedilanga bubu Feiran. a Buku yi Kingelesu yidi ntu diambu Kubakula Bibuangu Bantubila mu Kibibila, yintuba ti kibuangu akiokio voti mbuinga widi “130 di zikilometro mu kukula ayi widi wumueka mu mimbuinga milutidi kukula widi beni kitoko ayi widi beni wuzabakana ku Sinai.” Kibuangu akiokio ki Feiran “kidi kinanu ki 45 di zi kilometro tona vama ḿbu wudenginina na muila. Kiawu kidi 600 di zimetro mu kukula mu kutadila kitesu ki ḿbu ayi kidi nduka 5 di zi kilometro. Kiawu kidi kibuangu kimboti beni, kuidi maba mawombu ayi bamana kidedikisa na lumbu lu Edeni. Tona thama batu bankuendanga ku kibuangu akiokio mu kibila ki maba mawombu make kuna.”

Maba ma zi tamareira ku Feiran

Bo basi Isaeli babasika ku Ngipiti bawu banata falinya yi kuvangila mapha, bibenga ayi ḿba banata zithete ayi nzeta. Bukiedika, biuma abiobio bisa kala ko beni kisina. Dikabu banata mvandi ‘bibulu biwombu.’ (Esodu 12:​34-39) Vayi buviokila thangu mu kibila ki muinya wungolo wumbanga ku thandu, ḿba bibulu biwombu bifua. Bibulu binkaka basi Isaeli ba bidia ayi binkaka ḿba bavana biawu buka minkhailu kubunda mvandi kuidi zinzambi zi luvunu. b (Mava. 7:​39-43) Kheti bobo, bibulu bioso bi basi Isaeli bisa fua ko. Tuzabidi mawu mu kibila ki mambu Yave kakamba kuidi dikabu bo bamanga kuntumukina: “Bana binu bala ba minsungi mi mameme mu 40 di mimvu.” (Zinta. 14:33) Diawu ḿba bibulu bi basi Isaeli biaba ku bavananga leta ayi khumbu zinkaka baba ku bidianga. Vayi tuidi lufiatu ti biuma abiobio, bisa ba ko bifuana muingi kudikisa tsatu yi bivevi na bivevi bi batu mu 40 di mimvu. c

Vayi kuidi bibulu baba bakilanga bidia ayi nlangu? d Mu thangu beni ḿba kuaba luta nokanga zimvula ziaba vanganga bivatu kuluta mena ku thandu. Buku Estudo Perspicaz das Escrituras, Volume 1, yintuba ti kuvioka 3.500 di mimvu kumbusa, “ku Arábia kuaba luta banga beni nlangu kena bubu. Yintubila mawu kibila, kuawu kuba mabulu mawombu ayi mimbuinga, muaba viokilanga nlangu. Mawu mammonisa ti ḿba kuaba nokanga beni zimvula ziaba tuadisanga khuka.” Kheti bobo, thandu beni yiba kibuangu kinneni ayi ki boma. (Deute. 8:​14-16) Boti Yave kasa vanga ko bimangu muingi kubasisa nlangu, khanu basi Isaeli ayi bibulu biawu bafua. —Esodu 15:​22-25; 17:​1-6; Zinta. 20:​2, 11.

Mose wukamba basi Isaeli ti Yave wuba vana maná ‘muingi bazaba ti mutu kalendi zingila ko to mu kibila ki dipha vayi mu mambu moso mambasikanga mu munu wu Yave.’—Deute. 8:3.

a Tala mvandi dilongi di Kibanga ki Nsungi, kilumbu 1 ngonda Yintanu mvu 1992 tsielu 24-25.

b Kibibila kintuba ti khumbu wadi basi Isaeli bavanina bibulu banga minkhailu kuidi Yave. Khumbu yitheti bo babieka zinganga Nzambi; khumbu yimmuadi bo bakemba nkungi wu pasika. Mambu amomo, mamonika mu mvu 1512 A.T.K., bo vavioka mimvu miodi tona basi Isaeli babotuka ku Ngipiti.—Levi. 8:14–9:24; Zinta. 9:​1-5.

c Bo vaba khambu to mua thangu muingi basi Isaeli badukisa 40 di mimvu ku thandu, bawu babaka bibulu biwombu bo banunga mvita. (Zinta. 31:​32-34) Kheti Bobo bawu batatamana kudia maná nati bakota ku Ntoto Yave Kaba Kanikisa.—Yosua 5:​10-12.

d Vasi ko bivisa bimmonisa ti bibulu mvandi baba dianga maná, kibila Yave wuba kamba babonganga to kitesu kio kadika mutu kankuiza nunga kudia.—Esodu 16:​15, 16.