DILONGI 23
“Bika Dizina Diaku Diba Dinlongo”
“Dizina diaku, a Yave dinzingilanga mu zithangu zioso.”—MINKUNGA 135:13.
NKUNGA 10 Zitisa Yave Nzamb’itu!
MAMBU TUANLONGUKA *
1-2. Mambu mbi madi beni nkinza kuidi Zimbangi zi Yave?
BEFU boso tuidi mu kuviokila mu mambu mankinza beni, matedi nsua Yave kadi wu kuyala ayi kudiodisa voti kuvedisa dizina diandi. Zimbangi zi Yave banzolanga beni kukoluka matedi mambu amomo. Vayi bukiedika ti mambu matedi dizina di Yave ayi nsua kadi wu kuyala madi disuasana? Ndamba.
2 Befu boso tubakula ti tufueti diodisa dizina di Nzambi. Mvandi tulonguka ti phila yi Yave yi kuyadila yawu to yilutidi. Mambu amomo nkinza beni madi kuidi befu.
3. Mbi dizina Yave dinsundula?
3 Dizina Yave, dinsundula mamoso matedi Nzamb’itu, kubunda mvandi phil’andi yi kuyadila. Diawu, befu kutuba ti kudiodisa dizina di Yave mu mambu moso ma luvunu bantubanga matedi nandi kiawu kiuma kilutidi nkinza, buna mvandi tuidi mu kutuba ti phil’andi yi kuyadila yawu yilutidi. Dizina di Yave didi mu kithuadi na phil’andi yi kuyadila.—Tala vantuba: “Mambu Mankinza Tufueti Zaba Matedi Nsua Yave Kadi wu Kuyala.”
4. (a) Mambu mbi buku yi Minkunga 135:13 yintuba matedi Nzambi? (b) Ayi buivu mbi tunkuiza baka mimvutu mu dilongi adidi?
4 Dizina di Yave didi beni nkinza. (Tanga Minkunga 135:13.) Mbi bimvanga dizina di Nzambi diba beni nkinza? Buidi Nzambi bamvunina mambu? Buidi kandiodisilanga dizina diandi? Ayi buidi tulenda buedila mioko mu kudiodisa dizina beni? Tunkuiza baka mimvutu mi biuvu abiobi mu dilongi adidi.
NKINZA WU DIZINA DI NZAMBI
5. Mbi bankaka balenda kuyikuvusa bo bankuwa ti dizina di Yave difueti vedusu?
5 “Bika Dizina Diaku Diba Dinlongo.” (Matai 6:9) Mu nsambu Yesu kavanga, nandi wutuba ti amomo mawu mambu malutidi nkinza. Vayi mbi mawu mansundula? Kuvanga kiuma kiba kinlongo kunsundula kuvedisa voti kudiodisa kiawu. Bankaka balenda kuyikuvusa: ‘Dizina di Yave disi ko dinlongo ayi didiodila?’ Muingi tubaka mvutu wu kiuvu akioki tufueti yindula mambu moso matedi dizina beni.
6. Kibila mbi dizina didi beni nkinza?
6 Dizina disi ko to kikuma kilenda sonama mu nkanda ayi kutangu. Tala mambu Kibibila kintuba: ‘Bulutidi kuba dizina dimboti kena kuba kimvuama.’ (Zingana 22:1; Mpovi 7:1) Kibila mbi dizina didi beni nkinza? Kibila diawu dinzabikisanga buidi mutu kazabikinini ayi phila batu bankaka banyindudilanga mutu vuidi dizina beni. Diawu, phila dizina dimmonikina mu nkanda voti phila bantanguninanga diawu, bakana ko mawu malutidi nkinza—vayi dilutidi nkinza didi kuzaba mbi bankaka banyindula bo bankuwa ayi bammona dizina beni.
7. Kuidi batubila Nzambi bubi khumbu yitheti?
7 Bo batu bantubila Yave bubi, bawu badi mu kutomba kuvanga bankaka kuyindula mambu mambi matedi nandi. Mu thangu batu bammona mambu mambi kumonika, bawu bamvananga Nzambi fotu ayi bantubilanga bubi dizina diandi. Ku lumbu lu Edeni, kuawu batubila Nzambi bubi khumbu yitheti ayi kuvanga batu kuyindula mambu mambi matedi nandi. Tala mbi tulenda longuka mu mambu beni.
BUIDI BAVUEZILA DIZINA DI NZAMBI KHUMBU YITHETI?
8. Mbi Adami ayi Eva bazaba, ayi biuvu mbi tubaka mimvutu?
8 Adami ayi Eva bazaba ti Yave diawu dizina di Nzambi ayi mvandi bazaba mambu mawombo mankinza mu matedi nandi. Dedi, bawu bazaba ti Yave nandi wuba vanga ayi wuba vana kibuangu kimboti muingi kuzingila. (Ngenesi 1:26-28; 2:18) Vayi bawu batatamana kuyindula mu mambu moso Yave kaba vangila? Bawu batatamana kukindisa ayi kuvutula matondo kuidi Yave? Tubaka mimvutu mi biuvu abiobi, bo tuzaba mambu bawu bavanga bo mbeni yi Nzambi kaba thota.
9. (a) Dedi bummonisina Ngenesi 2:16, 17 ayi 3:1-5, mbi Yave kakamba Adami ayi Eva? (b) Ayi luvunu mbi Satana kabakamba matedi Yave?
9 Tanga Ngenesi 2:16, 17 ayi 3:1-5. Mu kusadila nyoka, Satana wukamba Eva: ‘Bukiedika ti buawu Nzambi katubila ti mulendi dia ko makundi ma minti mioso midi ku lumbu?’ Kiuvu akiokio Satana kavana Eva kiba na luvunu matedi Nzambi. Ayi Eva wutona kutadila Nzambi mu phila yimbi. Nzambi wuba vana nsua wu kudia makundi ma minti mioso miba ku lumbu lu Edeni kubotula kuandi wumueka. (Ngenesi 2:9) Bukiedika Yave widi koko kuyalubuka. Nandi wukandimina to Adami ayi Eva kudia makundi manti wumueka, vayi Satana kasa bakamba ko kiedika matedi mambu amomo. Satana wuvanga Eva kuyindula ti Yave kasi ko koko kuyalubuka. Eva ḿba wuyindula: ‘Vadi diambu dimboti Nzambi kadi mu kusueka?’
10. Buidi Satana kavuezila dizina di Nzambi, ayi mambu mbi mayiza monika?
10 Eva wukamba Satana mambu moso Yave kaba kamba. Mu kuvanga mawu, nandi wumonisa ti va thonono waba tumukinanga Yave. Nandi mvandi wukamba Satana ti balendi simba ko nti beni. Nandi wuzaba ti ba kukhambu tumukina Nzambi, buna bankuiza fua. Vayi Satana wunkamba: ‘Muisinkuiza fua ko.’ (Ngenesi 3:2-4) Mu kutuba diambu adiodi di luvunu, Satana kasa bue vanga ko Eva kuyindula matedi Yave, vayi nandi wuvueza dizina di Nzambi. Mu phila ayoyi, Satana wuyiza ba mbeni yi Nzambi. Eva wuvunuka mu kukikinina mu mambu Satana kankamba. (1 Timoteo 2:14) Nandi wuluta fiatila Satana kubika kuandi Yave. Diawu kabakila makani ma kubayisa Yave ayi kudia dikundi kaba kandimina. Bosi, nandi wuvana mvandi Adami.—Ngenesi 3:6.
11. (a) Khanu mambu mbi Adami ayi Eva bakamba Satana? (b) Ayi mbi bawu basa nunga ko kuvanga?
11 Yindulabu boti Eva wukamba Satana mambu amama: “Minu yisa kuzaba ko, vayi yizebi Tat’ami Yave, yikunzolanga ayi yikumfiatilanga. Nandi wutu vana biabioso befu tuidi. Nani be kuvana nsua muingi kuntubila bubi? Yenda kuaku!” Bukiedika, Yave khanu wumona mayangi mu kukuwa muan’andi wu luzolo kutuba mambu amomo! (Zingana 27:11.) Vayi Eva kasa ba ko luzolo lukuikama kuidi Yave ayi Adami mvandi kasa ba ko khadulu ayoyi. Mu kukhambu ku luzolo mu Tat’awu, Adami ayi Eva basa nunga ko kudiodisa dizina diandi.
12. Mambu mbi Satana kavanga Eva kuyindula, ayi makani mbi Adami ayi Eva babaka?
12 Dedi bo tuma muena, Satana wutona kubifisa dizina di Yave mu kuvanga Eva kuyindula ti Yave widi tata yimbi. Adami ayi Eva basa nunga ko kudiodisa dizina di Yave. Bawu babaka makani ma kutumukina Satana ayi kubayisa Tat’awu. Mawu Satana kakhidi vanganga nati bubu—kubifisa dizina di Yave. Batu bankikininanga mu luvunu lu Satana bafika bayisanga luyalu lusonga lu Yave.
YAVE WUMVEDISA DIZINA DIANDI
13. Buidi Yehezekeli 36:23, yimmonisina tsangu yilutidi nkinza mu Kibibila?
13 Yave kasa vanga ko ni diambu mu mambu bamvunina? Nandi wuvanga. Kibibila kimmonisa mambu Yave kavanga muingi kudiodisa dizina diandi mu mambu moso bamvunina. (Ngenesi 3:15) Diawu tulenda tubila mu bukhufi ti ayiyi yawu tsangu yilutidi nkinza mu Kibibila: Yave wumvedisa dizina diandi mu nzila Kintinu ki Muan’andi ayi kutuala busonga na ndembama va ntoto. Mu Kibibila muidi zitsangu zi tusadisa kuvisa buidi Yave kavedisila dizina diandi.—Tanga Yehezekeli 36:23.
14. Buidi Yave kabela mu mambu bamvangila ayi buidi kanungina mawu?
14 Satana wuvanga mamoso kanunga muingi kuvunzikisa lukanu lu Yave. Vayi nandi kasa nunga ko. Kibibila kimmonisa mbi Yave kavanga ayi kiawu kimvana kivisa ti vasi ko mutu wundedakana na Yave. Bukiedika, mambu Satana kamvanga ayi badi ku khonzu’andi manyongisa beni Yave. (Minkunga 78:40) Vayi nandi wununga kiunda akioki mu nduenga, mu mvibudulu ayi mu busonga. Nandi mvandi wumonisa mangolo mandi mu ziphila ziwombo. Kibila luzolo luawu luntuadisanga mamoso kamvanganga. (1 Yoane 4:8) Yave wumvanganga mambu mawombo muingi kudiodisa dizina diandi.
Satana wukamba Eva mambu ma luvunu matedi Yave ayi nati bubu, nandi wukhidi vanganga mawu (Tala bitini bi matangu 9-10, 15) *
15. Buidi Satana kadi mu kubifisila dizina di Nzambi bubu, ayi diambu mbi dimmonikanga?
15 Satana wukhidi bifisa dizina di Nzambi bubu. Nandi wumvanganga batu kuba divuda ti Nzambi widi mangolo, wusonga, nduenga ayi luzolo. Dedi, Satana wumvanganga batu kuyindula ti Yave kasi ko Mvang’itu. Vayi boti batu bankikinina ti Nzambi widi, Satana wuba vanganga kukikinina ti zithumu ziandi zisi ko zisonga. Nandi mvandi wunlonganga batu ti Yave widi Nzambi yi makhema ayi kamonanga ko batu kiadi kibila wuba vikanga ku bulungi bu mbazu. Ba kukikinina luvunu alolo, bawu bambayisanga luyalu lusonga lu Yave. Satana wala tatamana kuvunina Yave mambu ayi wala tomba befu mvitu tuvanga mawu, nati mu thangu Yave kala kumbunga.
MBI WUFUETI VANGA MUINGI KUVEDISA DIZINA DI YAVE?
16. Mambu mbi ngie wulenda vanga mo Adami ayi Eva basa vanga ko?
16 Yave wumvananga batu ba masumu luaku lu kunsadisa kudiodisa dizina diandi. Ngie wulenda vanga mambu Adami ayi Eva basa vanga ko. Kheti widi mu kuzingila mu nza yiwedi batu bambifisanga dizina di Yave, ngie wulenda diodisa dizina di Yave mu kutuba kiedika ti—Nandi widi wunlongo, wusonga, nkua mamboti ayi nkua luzolo. (Yesaya 29:23) Ngie wulenda buela mioko Yave, mu kusadisa batu kuvisa ti Kintinu kiandi kiawu to kidi kisonga ayi kiala tuala ndembama na mayangi makiedika mu nza yimvimba.—Minkunga 37:9, 37; 146:5, 6, 10.
17. Mbi Yesu kavanga muingi kudiodisa dizina di Tat’andi?
17 Bo tundiodisa dizina di Yave, tuidi mu kulandakana kifuani ki Yesu Klisto. (Yoane 17:26.) Yesu wudiodisa dizina di Tat’andi, mu kusudikisa batu phila mutu mbi Yave kadi. Dedi, nandi wusemba Bafalisi baba longanga batu ti Yave widi mutu wu lukasu, wunkuikanga batu kuvanga mambu balendi nunga ko, kafikamanga ko batu ayi kamonanga ko batu kiadi. Diawu mu nzingulu’andi, Yesu wumonisa zikhadulu zimboti zi Yave, muingi kusadisa batu kunzaba buboti.—Yoane 14:9.
18. Buidi tulenda diodisila dizina di Yave mu luvunu loso bantubanga matedi nandi?
18 Dedi Yesu, tulenda zabikisa kuidi batu ti Yave widi Nzambi wu luzolo ayi wu mamboti. Bo tumvanga mawu, befu tuidi mu kudiodisa dizina di Yave mu luvunu loso bantubanga mu matedi nandi. Mvandi tulenda landakana kifuani ki Yave kheti mu kuba batu ba masumu. (Efeso 5:1, 2) Thubulu’itu ayi mavanga mitu malenda sadisa bankaka kuzitisa dizina di Yave. Mu phila ayoyi, befu tundiodisanga dizina di Yave * ayi tummonisanga ti batu ba masumu balenda tatamana bakuikama mu nandi.—Yobi 27:5.
Tutidi kusadisa minlonguki mitu mi Kibibila kuvisa luzolo ayi mamboti Yave kadi (Tala bitini bi matangu 18-19) *
19. Buidi buku yi Yesaya 63:7, yi tusadisila kuzaba mbi tufueti luta vua nkinza bo tunlonga batu?
19 Tala kifuani kinkaka kinkinza. Bo tunlonga bankaka kiedika ki Kibibila, befu tuba zabikisanga ti Yave nandi to widi nsua wu kuyala nza yimvimba. Diawu, kheti didi diambu dimboti kulonga batu matedi minsiku mi Yave, tufueti luta kusadisa batu kuzola Tat’itu Yave ayi kutatamana bakuikama mu nandi. Diawu bo tunlongisa batu, tufueti kuba zabikisa zikhadulu zimboti Yave kadi ayi kuba zabikisa mvandi matedi tsundu yi dizina diandi. (Tanga Yesaya 63:7.) Bo tunlonga bankaka mu phila ayoyi, tuala basadisa kuzola Yave ayi kuntumukina kibila batidi kuba bakuikama kuidi nandi.
20. Mambu mbi tuala tubila mu dilongi dinkuiza?
20 Buidi tulenda bela lufiatu ti mavanga mitu ayi mambu tunlonga malenda fikika batu kuidi Nzambi? Dilongi dinkuiza diala tubila mawu.
NKUNGA 2 Dizina Diaku Yave
^ Lut. 5 Diambu mbi didi nkinza kuidi batu ayi zimbasi? Kibila mbi didi nkinza ayi mbi tufueti vanga muingi kudedikisa diawu? Kuzaba mimvutu mi biuvu abiobi ayi binkaka, mankuiza tusadisa kukindisa kikundi kitu na Yave.
^ Lut. 18 Mu mimvu mima vioka, bilongulu bitu biaba longanga ti dizina di Yave disintombulu ko kuvedusu, kibila ni mutu kasa tuba ko ti nandi kasa fuana ko kuba dizina adiodi. Tubaka phisulu yimona mu lukutukunu lu mvu 2017. Khomba waba tuadisa lukutukunu wutuba: “Disi ko diambu dimbi kusambila muingi dizina di Yave diba dinlongo kibila dizina diandi difueti vedusu mu mambu moso bamvunina.”—Tala video yi broadcasting yi Ngonda Yitheti mvu 2018 mu jw.org®. Kota vantuba BILONGULU > JW BROADCASTING®.
^ Lut. 62 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Satana wutubila Nzambi bubi, mu kukamba Eva ti Yave nkua luvunu. Buviokila thangu, Satana wubue tuadisa luvunu lunkaka luntuba ti, Yave widi Nzambi yi makhema ayi kasa vanga ko batu.
^ Lut. 64 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Bo kamvana ndongukulu yi Kibibila, khomba yimueka widi mu kutubila beni matedi zikhadulu zi Yave.
