Skip to content

Skip to table of contents

Monisa Kyadi Kwidi “Batu Boso”

Monisa Kyadi Kwidi “Batu Boso”

BO Yesu kaba longa minlandikini myandi bwidi bafweti samunina zitsangu zimboti, nandi wuba lubula ti batu balasa zola ko ku bawilukila. (Luka 10:3, 5, 6) Mawu matumonikinanga mvitu bubu mu kisalu ki kusamuna. Bawombo tundengananga balenda ba batu ba makhema voti ba nganzi. Bo bammonisanga phila mavanga amomo, thangu zinkaka dimbanga dyambu di phasi kwidi befu kuba mvibudulu ayi kutomba kubwe balonga.

Mutu wummonisa kyadi wummonanga zitsatu ayi ziphasi zi batu bankaka, wumbanga mvandi mu kyunda ayi wuntombanga kuba sadisa. Vayi mbi byala monika befu khambu bwe mona kyadi batu tundengananga mu kisalu ki kusamuna? Tulenda bika bwe ba kifuza, ayi twisinkwiza bwe ba ko mangolo mwingi ku basadisa. Tulenda dedikisa kifuza kitu banga mbazu. Mwingi mbazu yitatamana kulema, tufweti tula beni biswadi. Bobuawu mvandi, mwingi kifuza kitu kiba kingolo, tufweti monisa kyadi!​—1 Tesalonika 5:19.

Bwidi tulenda bwedila kumonisa kyadi ayi mvibudulu kheti mu thangu tummona phasi kuvanga mawu? Twantubila bifwani bitatu bilenda tusadisa: Yave, Yesu ayi mvwala Polo.

LANDAKANA PHILA YAVE KAMMONISINANGA KYADI

Mu mimvu miwombo, batu bantubanga mambu ma luvunu matedi Yave. Vayi nandi wuntatamana kumonisa ‘mamboti kwidi batu bakhambu zabanga kuvutula matondo ayi kwidi bankwa mambi.’ (Luka 6:35) Bwidi nandi kammonisina mamboti mandi? Nandi wummonisa mvibudulu mu batu boso. Yave tidi “batu boso” bavuka. (1 Timoteo 2:3, 4) Kheti Nzambi wunlendanga mambu mambi, batu luvalu badi va mesu mandi ayi kasintomba ko ni mutu mu bawu kafwa.​—2 Petelo 3:9.

Yave zebi ti Satana wupisuka mu kuvanga batu kukikinina luvunu. (2 Kolinto 4:3, 4) Bawombo batona kuba longa mambu ma luvunu matedi Nzambi tona baba bilezi. Diawu phil’awu yi kuyindudila ayi mabanza badi malenda batula nkaku mwingi bafika kikinina kyedika. Vayi Yave widi phwila yi kuba sadisa. Bwidi tuzabidi mawu?

Tala kifwani kitedi bwidi Yave kamwena batu ba divula di Ninive. Kheti baba batu ba buphunya, Yave wukamba Yona: ‘Bukyedika ti yisa fwana ko kumona kyadi Ninive divula dyodi dinneni, didi kuvyoka 120.000 di batu bakhambu zaba diswasana mu mamboti ayi mambi, kubika tubila bibulu biwombo bidi muawu?’ (Yona 4:11) Yave wumona batu beni kyadi, bila basa zaba ko kyedika kitedi nandi. Diawu kafidila Yona mwingi kuba lubula.

Mvitu tuntadilanga batu mu phila Yave kaba tadilanga. Bawu badi beni luvalu. Dedi Yave, twidi beni phwila yi kuba sadisa kulonguka kyedika kitedi nandi, kheti mu thangu tummona ti basinkwiza kikinina ko kyedika.

LANDAKANA PHILA YESU KAMONISINA KYADI

Dedi Tat’andi, Yesu mvandi wumona batu kyadi ‘bila batu beni baba kyunda ayi bavonga buka mamemi makhambulu nsungi.’ (Matai 9:36) Yesu wuzaba kibila mbi baba monikina mambu beni. Bila zimfumu zi binganga babasa kuba kyebanga ko bumboti ayi baba kuba longanga luvunu. Yesu wuzaba ti bawombo baba kwendanga mwingi kukuwa malongi mandi, bansikwiza ba ko minlandikini myandi mu bibila biwombo, vayi kheti bobo, nandi wutatamana kuba longa mambu mawombo.​—Malako 4:1-9.

Bika ba kyunda boti mutu kasa zola ko kukuwa khumbu yitheti

Bo mambu mambaluka mu luzingu, batu balenda tambula kyedika mu phila yivyakana

Boti batu basintomba ko kuwa zitsangu zitu, tufweti vanga mangolo mwingi kuvisa kibila mbi bammangina. Bila bawu balenda ba mayindu mambi matedi Kibibila voti matedi batu bammonanga bantubanga ti badi Baklisto vayi bamvanganga mambu mambi. Bankaka ḿba bayuwa mambu ma luvunu matedi mu befu. Ayi bankaka balenda manga mu kibila ki boma bu batu ba makanda voti batu bankalanga yawu va nsengi balenda kuba sakinina.

Batu bankaka ḿba bavyokila mu mambu maphasi ayi makhidi batula kyunda ti bubu. Khomba yimweka yinkyeto bantangunina Kim, widi mu kisalu ki misyoni wutuba ti batu va nsengi’andi, bamonikina kivuka ayi byuma biawu byoso bituluka. Bawu basi ko dyana ditsikama mu bilumbu binkwiza. Diawu bamana ba makhema ayi bafyatilanga ko ni mutu. Batu banzingila ku nsengi beni, bantomba kukandika kisalu ki kusamuna ki Zimbangi zi Yave. Kilumbu kimweka yaya Kim bamvangila mambu mambi bo kaba mu kisalu ki kusamuna.

Bwidi Kim katatamana kumonisa kyadi, kheti bo batu bamvangila mambu mambi? Nandi wuyindula matangu madi mu Zingana 19:11, mantuba: ‘Ndwenga yi mutu yi kunsadisanga kabika fika fwemanga.’ Bo kanyindulanga mambu batu beni bamonikina, ma kunsadisanga kuba mona kyadi. Ayi basi ko baboso bammonisanga phila mavanga amomo. Mu kizunga beni, mwidi batu bamboti nandi kamvutukilanga.

Tulenda yikuvusa: ‘Boti yisa longuka ko kyedika, khanu phila mavanga mbi yimmonisanga bo Zimbangi zi Yave bankwiza kundonga? Khanu bwidi yintadilanga Zimbangi zi Yave boti yiyuwa mambu mawombo ma luvunu matedi bawu? Ḿba khanu befu mvitu tulendi batambula ko bumboti ayi tulenda tomba ba tumonisa mamboti ayi kyadi. Yesu wutuba ti tufweti vangila bankaka mambu befu mvitu tutidi ba tuvangila. Diawu tufweti vangila mangolo mwingi kuvisa mabanza mawu ayi kuba mvibudulu kheti phasi kulenda ba kuvanga mawu.​—Matai 7:12.

LANDAKANA PHILA MVWALA POLO KAMONISINA KYADI

Mvwala Polo wumonisa kyadi kheti kwidi batu baba kummonisina buphunya mu kibila ki kisalu kyandi ki kusamuna. Kibila mbi? Bila nandi waba tebukanga moyo ti mawu mvandi kaba vanganga. Nandi wutuba: ‘Kumbusa minu yiba mvwezi, nyamikisi ayi mfingi. Vayi yimonokono kyadi bila yaba vangilanga mambu beni mu khambu zaba ayi yisa ba ko kiminu.’ (1 Timoteo 1:13) Polo wuzaba ti Yave ayi Yesu bammona beni kyadi. Nandi wuba visanga mboti batu baba tomba kukandika kisalu kyandi ki kusamuna, bila nandi mvandi waba vanganga mawu.

Polo wuzaba batu baba kiminu kingolo mu malongi ma luvunu. Bwidi kamwena mawu? Mu Mavanga 17:16, tummona ti bo kaba ku Atene, nandi “wumona kyadi mu ntima [bo kamona] ti bitumba biwombo biba mu divula.” Diawu Polo kasadila byuma beni mwingi kulonga batu. (Mavanga 17:22, 23) Nandi wubalula phila kaba samuninanga, ayi wuyoluka mu phila yivyakana kwidi batu ba ziphila zyoso mwingi ‘kabaka bu vukisila bankaka.’​—1 Kolinto 9:20-23.

Bo tunlonga batu bakhambu kikininanga mambu tunsamuna voti badi kiminu kingolo mu mambu ma luvunu, tulenda vanga mambu Polo kavanga. Tulenda sadila mambu tuzebi mwingi kuba sadisa kulonguka ‘zitsangu zi mambu malutidi mboti.’ (Yesaya 52:7) Khomba mweka yinkyeto bantedilanga Dorothy wutuba: “Ku kizunga kitu tunsamuninanga, batu ba kuba longanga ti Nzambi widi mutu wumbi ayi wunzolanga kufundisa batu. Minu yintondanga kiminu kiawu kingolo badi mu Nzambi ayi yinsadilanga Kibibila mwingi kuba monisa ma kintuba matedi luzolo lu Yave ayi makani kadi mu batu.”

‘TATAMANA KUNUNGA MAMBIMU MAMBOTI’

Bo tsukulu yi nza yidi mu kufikama, tufweti zaba ti batu bankwiza ‘luta vanga mambu mambi.’ (2 Timoteo 3:1, 13) Vayi tubika vonga kumonisa kyadi voti kuba mayangi mu kibila ki batu bakhambu zola kuwa ma tunlonga. Yave kalenda tuvana mangolo mwingi ‘tutatamana kununga mambi mu mamboti.’ (Loma 12:21) Khomba mweka yinkyeto widi ntwami ntwala bantedilanga Jéssica, wutuba ti khumbu ziwombo nandi wundengananga batu badi lungundayi, ba tuvwezanga ayi bamvwezanga zitsangu zitu. Nandi wubwe tuba: “Mawu malenda vanga mutu kadasuka. Diawu ava kutona kukoluka, yimvanganga nsambu kwidi Yave ayi yindindanga lusalusu lwandi mwingi kutadila mutu mu phila nandi ka kuntadilanga.” Mawu mansadisanga Jéssica kabika tsikika mayindu mandi mu naveka vayi kuyindula phila kalenda sadisila bankaka.

Befu tuntatamana kutomba batu boso batidi kubakula kyedika

Batu bankaka bala kikinina lusalusu lwitu ayi kulonguka kyedika

Tufweti kindisa mvandi zikhomba zitu bo tunsamuna yawu. Jéssica wutuba ti boti nandi widi mu kisalu ki kusamuna na khomba yinkaka ayi dyambu dimbi dimonikini khomba beni, nandi wumvanganga mangolo mwingi kubika tsikika mayindu mu dyambu beni. Vayi nandi wuntubanga mambu mamboti, dedi lusakumunu tumbakanga mu kisalu kitu ki kusamuna kheti batu bankaka ba tuvangila mambu mambi.

Yave zebi ti khumbu zinkaka phasi tummonanga kusamuna. Vayi nandi wunkwangalalanga bo tunlandakana kifwani kyandi ki kumonisa kyadi! (Luka 6:36) Yave kalasa monisa ko kyadi voti mvibudulu mu batu ba nza ayiyi mu thangu zyoso. Tulenda ba lufyatu ti nandi zabizi thangu kafweti twala tsukulu. Bo tumvingila thangu beni, tuzaba ti kisalu kitu ki kusamuna nswalu kidi. (2 Timoteo 4:2) Diawu tufweti tatamana kusamuna mu kifuza ayi kumonisa kyadi ki kyedika kwidi “batu boso.”