Skip to content

Skip to table of contents

DILONGI 46

Bakuela Bamona—Tulanu Kisalu ki Yave va Theti mu Luzingu Luinu

Bakuela Bamona—Tulanu Kisalu ki Yave va Theti mu Luzingu Luinu

“Yave nandi mangolo mami . . . Yikumfiatilanga mu ntim’ami woso.”—MINKU. 28:7.

NKUNGA 131 “Bika Vambisa Kibundisa Nzambi”

MAMBU TUANLONGUKA *

1-2. (a) Kibila mbi bakuela bamona bafueti fiatila mu Yave? (Minkunga 37:3, 4) (b) Mambu mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?

NGIE weka nduka kuela, voti dikuela diaku dikhidi dimona? Boti buawu, ngie widi beni phuila muingi kubaka ndandu mu luzingu luaku mu kuba va khonzo yi mutu wunzolanga beni. Vayi zaba ti dikuela didi bikaku, ayi fueti baka makani mankinza. Mu phila ngie wunkuiza tadila bikaku beni ayi kusadila makani wubaka mawu mala tuadisa mayangi va dikuela diaku. Ngie kufiatila Yave, ngie wala baka makani ma nduenga, dikuela diaku diela ba dikinda ayi wela baka mayangi. Vayi ngie kumanga landakana zithuaduzulu zi Nzambi, wala viokila mu mambu mawombo maphasi, wala tula dikuela diaku va kingela ayi wisinkuiza ba ko mu mayangi.—Tanga Minkunga 37:3, 4.

2 Kheti dilongi adidi dintubila beni bakuela bamona, mvandi dinkuiza tubila bikaku batu boso bakuela bamviokilanga. Tukuiza tubila bifuani bi babakala ayi bakieto bakuikama bantubila mu Kibibila. Bifuani abiobio, bi tulonga ziphila ziviakana tulenda sadila malongi beni mu luzingu luitu ayi va dikuela. Mvandi tunkuiza mona bifuani bi batu bakuela mu bilumbi bitu.

BIKAKU MBI BAKUELA BAMONA BAMVIOKILANGA?

Makani mbi malenda tula nkaku bakuela bamona kukivana mu kisalu ki Yave? (Tala lutangu 3-4)

3-4. Bikaku mbi bakuela bamona bamviokilanga?

3 Batu bawombo bankindisanga bakuela bamona banatina luzingu mu phila batu bankaka banzingilanga. Dedi, matata ayi bankaka va dikanda balenda kuba kuika bafika buta bana. Ove bakundi ayi bankaka va dikanda ba kuba kindisanga batunga nzo ayi basumba biuma biwombo bimboti.

4 Bakuela bamona ba kumanga kubaka makani ma nduenga balenda kota mu zipholo zinneni. Ayi valenda tombulu bawu babuadi kusala bilokulu biwombo muingi bafuta zipholo beni. Ayi mawu malenda kuba vanga kubika baka thangu yi kuvanga ndongukulu’awu, ndongukulu va dikanda ayi kisalu ki kusamuna. Mvandi kisalu beni, kilenda kuba tula nkaku kulandakana zikhutukunu kibila bafueti sala beni muingi babuela kubaka zimbongo ayi babika kuba botula ku kisalu. Ayi mawu malenda kuba vanga kuzimbisa luaku lu kubuela kukivana mu kisalu ki Yave.

5. Mbi ngie wulenda longuka mu kifuani ki Klaus ayi Marisa?

5 Bifuani biwombo bimmonisa ti kutsikika thalu muingi kubaka biuma biwombo, kutuadisanga ko mayangi mu luzingu. Tala kifuana ki yaya Klaus ayi Marisa badi bakuela baviokila mu mambu amomo. * Bawu baba viokisanga thangu yiwombo mu kisalu muingi kubaka luzingu lumboti. Vayi bawu bamona ti, basa ba ko mayangi. Klaus wutuba: “Tuba biuma biwombo vayi kiphevi kitu kisa ba ko kimboti ayi tuisa ba ko makani ma kiphevi. Mvandi luzingu luitu luba kikhafi ayi tuaba dasukanga mu dioso kua diambu.” Ḿba ngie mabaka bivisa ti kutsikikanga makani muingi kubaka biuma biwombo mu luzingu, kutuadisanga ko mayangi mu luzingu. Vayi bika kuba mu kiunda, tala bifuani bimboti bilenda kusadisa mu mambu amomo. Vayi theti tuemmona mbi nnuni kalenda longuka mu kifuani kimboti Ntinu Yozafati kabika.

BUIDI NTINU YOZAFATI KAMONISINA LUFIATU MU YAVE

6. Dedi bummonisina Zingana 3:5, 6, mbi bisadisa Yozafati kununga mambu kabe viokila?

6 Nnuni, ngie wummonanga khumbu zinkaka phasi kudukisa biyeku biaku? Boti buawu ngie wulenda baka ndandu mu kifuani ki Ntinu Yozafati. Nandi wuba kiyeku ki kukieba dikabu! Buidi kanungina kiyeku akiokio kinneni? Yozafati wuvanga mamoso muingi kukieba dikabu. Nandi wutungisa mavula ma Yuda ayi wukutikisa nkangu wunneni wu masodi wuba kuvioka 1.160.000 di masodi. (2 Lusa. 17:12-19) Buviokila thangu, Yozafati wuviokila mu mambu maphasi. Nkangu wunneni wu masodi wu basi Amoni, Moabi, ayi babakala baba kalanga ku mongu Seyili, baba tomba kumvanga bubi, dikanda diandi, ayi dikabu dioso. (2 Lusa. 20:1, 2) Mbi Yozafati kavanga? Nandi wutomba lusalusu lu Yave. Ayi mambu kavanga madi nguizani na dilongi didi mu zingana Zingana 3:5, 6. (Tanga.) Nsambu wu Yozafati widi mu 2 Lusansu 20:5-12, wummonisa ti nandi wufiatila kuidi Tat’andi yi diyilu. Buidi Yave katambudila nsambu wu Yozafati?

7. Buidi Yave katambudila nsambu wu Yozafati?

7 Yave wuyoluka na Yozafati mu nzila muisi Levi bantanguninanga Yahazieli. Yave wutuba: “Telamanu ayi banu basikama muingi lumona buidi Yave kankuiza mu vukisila.” (2 Lusa. 20:13-17) Ayoyo yisa ba ko phila yimboti yi kunuanina mvita! Vayi zithuadusulu aziozio zisa fumina ko kuidi mutu, ziawu zifumina kuidi Yave. Mu lufiatu mu Nzambi’andi, Yozafati wuvanga mo bankamba. Bo nandi ayi dikabu babasika muingi kuedengana zimpheni ziawu, Yozafati kasa tula ko va ntuala masodi ma pisuka mu mvita, vayi wutula nkuna wu basi Levi baba kiyeku ki kuyola. Yave kasa kuekula ko Yozafati, nandi wunsadisa kununga zimbeni ziandi.—2 Lusa. 20:18-23.

Bakuela bamona balenda tula kisalu ki Yave va theti mu luzingu luawu mu kusambilanga ayi mu kulonguka Diambu di Nzambi (Tala lutangu 8, 10)

8. Mbi bannuni balenda longuka mu kifuani ki Ntinu Yozafati?

8 Banuni, benu mulenda longuka mawombo mu kifuani ki Yozafati. Benu muidi kiyeku ki kukieba makanda minu, diawu munsadilanga beni muingi kudukisa zitsatu ziawu. Diawu bo wumviokila mu ziphasi, bika ku kifiatila mu kuyindula ti wulenda nunga mambu moso mu mangolo maku veka. Vayi sambilanga muingi kudinda lusalusu kuidi Yave. Sambilanga mvandi va kimueka ayi nkazi’aku. Tomba zithuadusulu zi Yave mu Kibibila, mu bilongulu bitu ayi sadila mambu wunlonguka. Ḿba bankaka basinkuiza kikinina ko mu makani ngie wumbaka mabongulu mu Kibibila. Bawu balenda kukamba ti ngie widi kivulu voti dilawu. Mvandi balenda kukamba ti zimbongo ayi biuma wunsumba bilenda tuadisa lukiebu va dikanda diaku. Vayi tebuka moyo kifuani ki Ntinu Yozafati. Nandi wufiatila mu Yave ayi wumonisa mawu mu mavanga mandi. Yave kasa kunkuekula ko mu lukuikumunu luandi ayi mvandi Yave kalasa kukuekula ko. (Minku. 37:28; Ebe. 13:5) Mbi batu bakuela balenda vanga muingi kubaka mayangi va dikuela?

MBIKUDI YESAYA AYI NKAZI’ANDI BATULA KISALU KI YAVE VA THETI MU LUZINGU LUAWU

9. Mambu mbi Kibibila kintuba matedi mbikudi Yesaya ayi nkazi’andi?

9 Mbikudi Yesaya ayi nkazi’andi batsikika mayindu mawu mu kisalu ki Yave. Yesaya wuba mbikudi ayi ḿba nkazi’andi mvandi waba bikulanga, diawu baba kuntedilanga “mbikudi wu nkieto.” (Yesa. 8:1-4) Mbikudi Yesaya ayi nkazi’andi batula mbuongimini yi Yave va theti mu luzingu luawu. Bawu ba tubikila kifuani kimboti!

10. Buidi kulonguka zimbikudulu zi Kibibila zilenda buela kindisila bakuela kuluta kukivana mu kisalu ki Yave?

10 Bakuela bubu balenda landakana kifuani ki mbikudi Yesaya ayi nkazi’andi mu kubuela kukivana mu kisalu ki Yave. Bawu balenda kindisa lufiatu luawu mu kulonguka zimbikudulu zi Kibibila va kimueka ayi kumona buidi ziawu zidi mu kusalimina. * (Tito 1:2) Mvandi balenda yindula buidi balenda buedila mioko mu tsundukulu yi zimbikudulu beni. Dedi, bawu balenda ba mawombo ma kuvanga matedi mbikudulu Yesu katuba, yi kulonga zitsangu zimboti nati tsukulu nza yala kuiza. (Matai 24:14) Bo batu bakuela bansikika mayindu mawu mu phila zimbikudulu zi Kibibila zidi mu kusalimina, bawu bala luta kukivana mu kisalu ki Yave.

DEDI AKILA AYI PRISCA, TULA KINTINU KI NZAMBI VA THETI MU LUZINGU LUAWU

11. Mambu mbi Akila ayi Prisca banunga kuvanga ayi kibila mbi?

11 Bakuela bakhidi matoko, balenda longuka mawombo mu kifuani ki Akila ayi nkazi’andi Prisca. Bawu baba basi Yuda vayi baba zingilanga ku Loma. Bo bayuwa zitsangu matedi Yesu, bawu bayiza ba minlandikini miandi. Bukiedika bawu bayangalala mu luzingu baba nata. Vayi mambu mayiza baluka bo Ntinu Klaudio kavana nsua muingi basi Yuda babasika ku tsi yi Loma. Yindula mbi mawu maba sundula kuidi Akila ayi Prisca. Bawu babika bakundi, kutomba nzo yi kukala ayi kutomba kibuangu kinkaka muingi kuvangila lungoso luawu lu zitenda. Kheti mambu mabaluka mu luzingu luawu, bawu batatamana kutula zitsatu zi Kintinu va theti mu luzingu luawu. Ku Kolinto divula dimona baye zingila, Akila ayi Prisca ba kivana mu kisalu ki kusamuna ayi baba sala va kimueka na mvuala Polo muingi kukindisa zikhomba. Buviokila thangu, bawu bayenda ku divula dinkaka kuba beni tsatu yi minsamuni. (Mava. 18:18-21; Loma 16:3-5) Bukiedika mawu ma tuvana bivisa ti bawu baba luzingu lu mayangi!

12. Kibila mbi batu bakuela bafueti tsikikila makani ma kiphevi?

12 Bakuela balenda landakana kifuani ki Akila ayi Prisca mu kutula zitsatu zi Kintinu va theti mu luzingu luawu. Thangu yilutidi batu bantomba kukuela bafueti yolukila makani mawu ma kiphevi yidi ava kukuela. Bo bakuela bambaka makani ma kiphevi ayi bamvanga mangolo muingi kudukisa mawu, bawu bala mona phevi yi Yave kuba tuadisa mu luzingu luawu. (Mpovi 4:9, 12) Tala kifuani ki zikhomba Russell ayi Elizabeth. Yaya Russell wutuba: “Bo tuba bimasi tutubila beni makani mitu ma kiphevi.” Elizabeth wutuba: “Tutubila beni mawu muingi makani mankaka kuntuala mabika vunzikisa makani mankinza tubaka ma kiphevi.” Bo babaka luaku, yaya Russell ayi Elizabeth bayenda kue sadila ku Micronésia kuba beni tsatu yi minsamuni.

Bakuela bamona balenda tula kisalu ki Yave va theti mu kutsikika makani ma kiphevi (Tala lutangu 13)

13. Dedi bummonisina Minkunga 28:7, ndandu mbi tumbakanga befu kufiatila mu Yave?

13 Dedi yaya Russell ayi Elizabeth, bakuela bawombo bammanganga kunata luzingu lu kikhafi muingi baluta kukivana mu kisalu ki kusamuna ayi kulonga. Bo batu bakuela bansikika makani ma kusadila Yave va kimueka, bawu bambakanga beni ndandu. Dedi bammonanga ti Yave wuku bavuanga nkinza, lufiatu luawu mu Yave lumbuelamanga ayi bambakanga mayangi makiedika.—Tanga Minkunga 28:7.

DEDI MVUALA PETELO AYI NKAZI’ANDI, FIATILA MU ZIKHANU ZI YAVE

14. Buidi mvuala Petelo ayi nkazi’andi bamonisina ti bafiatila mu lukanu lu Yave luidi mu Matai 6:25, 31-34?

14 Bakuela, balenda longuka mvandi mu kifuani ki mvuala Petelo ayi nkazi’andi. Vavioka mvu ayi zingonda zisambanu tona Petelo kazaba Yesu, ayi vabe tombulu nandi kubaka makani mankinza. Petelo waba vanganga kisalu ki kuloba zifu muingi kuzingisa dikanda. Diawu bo Yesu kantumisa muingi kaba nlandikini’andi, nandi wuyindula buidi kankuiza zingisilanga dikanda diandi. (Luka 5:1-11) Mvuala Petelo wusola kulandakana Yesu mu kisalu ki kusamuna. Ayi nandi wusola buboti! Mvandi tuidi bibila biwombo muingi kukikinina ti, nkazi’andi wubuela mioko makani kabaka. Kibibila kintuba ti bo Yasu kavulubuka, nkazi wu mvuala Petelo wutatamana yandi mu kisalu ki kusamuna. (1 Koli. 9:5) Bukiedika kifuani ki nkazi’andi, kisadisa mvuala Petelo kusonika malongi matuadusulu mu phevi yinlongo, matedi banuni ayi bakazi. (1 Pete. 3:1-7) Diawu tuisi ko divuda ti mvuala Petelo ayi nkazi’andi bafiatila mu lukanu lu Yave ti ba kutula Kintinu ki Nzambi va theti mu luzingu, nandi wala dukisa zitsatu ziawu.—Tanga Matai 6:25, 31-34.

15. Mbi ngie belonguka mu kifuani ki yaya Tiago ayi Esther?

15 Ti ngie widi wukuela mu mimvu miwombo, buidi wulenda kunina phuila yi kubuela ku kivana mu kisalu ki kusamuna? Landakana bifuani bi batu bankaka bakuela. Dedi ngie wulenda tanga kikhuku ki malongi “Eles se Ofereceram.” Malongi amomo, masadisa yaya Tiago ayi nkazi’andi Esther banzingilanga ku Brazil. Bawu baba phuila yikue sadila kuidi beni tsatu. Tiago wutuba: “Befu tutanga bifuani beni ayi tumona phila Yave kansadisilanga bisadi biandi ba kivananga mu thangu ayiyi.” Befu mvitu tuaba tomba kumona Yave ku tutuadisa ayi kutu kieba. Diawu tona mu mvu 2014 bawu bayenda ku Paraguai ayi batona kusadila ku kimvuka bantunga kiphutu. Esther wutuba: “Befu tunzolanga lutangu lu Efeso 3:20. Mvuala Polo wutuba ti Yave wala tuvana kuvioka biuma tuntomba. Ayi befu tumona mambu amomo kusalama khumbu ziwombo mu luzingu luitu!”

Bakuela bamona balenda tula kisalu ki Yave va theti mu kutomba malongi kuidi zikhomba bayonzuka mu kiphevi (Tala lutangu 16)

16. Kuidi banani matoko badi bakuela balenda tombila lusalusu muingi kudukisa makani mawu ma kiphevi?

16 Matoko badi bakuela bubu, balenda baka ndandu mu kulonguka mu bifuani bi bankaka balonguka kufiatila mu Yave. Bakuela bawombo baviokisa mimvu miwombo mu kisalu ki thangu ka thangu. Boti ngie tidi buela kukivana mu kisalu ki Yave wulenda dinda malongi kuidi zikhomba aziozio. Ayoyi yidi mvandi phila wulenda monisina ti wumfiatilanga mu Yave. (Zinga. 22:17, 19) Bakulutu ba kimvuka mvawu balenda sadisa matoko badi bakuela kutsikika makani ayi kuba sadisa kudukisa mawu.

17. Mambu mbi yaya Klaus ayi Marisa bamonikina, ayi mbi tulenda longuka mu kifuani kiawu?

17 Khumbu zinkaka tulendi nunga ko kudukisa makani mitu ma kubuela kukivana mu kisalu ki kusamuna mu phila tuntombila. Dedi tala kifuani ki yaya Klaus ayi Marisa tube tubila kumbusa. Bo bawu bakuela, vavioka mimvu mitatu bawu ba kivana muingi kue buela mioko mu kisalu ki kutunga ku filiali yi Finlândia. Vayi bayiza zaba ti balendi bue kukala ko mu sambanu di zingonda. Va thonono bawu banyonga beni mu phila mambu mamonikina. Vayi baba tumisa muingi balonguka mbembo yi Arabe ayi bubu badi mayangi ma kusadila ku kibuangu bankolukanga mbembu ayoyi ku tsi yinkaka. Ayi yaya Marisa wutuba: “Disi ko diambu diluelu kubika kibuangu ayi biuma wunzalonga muingi kufiatila mu Yave. Vayi minu yimona buidi Yave katatiminina ku tusadisa mu ziphila tukhambu yidudila. Bo tumeka kusadila Yave mu phila ayoyo, lufiatu luama luluta ba lungolo.” Dedi bummonisina kifuani akiokio ngie wulenda ba lufiatu ti Yave wala tatamana ku kusakumuna ngie kumfiatila.

18. Mbi batu bakuela balenda vanga muingi batatamana kufiatila mu Yave?

18 Dikuela widi nkhayilu wu Yave. (Matai 19:5, 6) Nandi wuntomba muingi bakuela babaka ndandu mu nkhayilu awowo. (Zinga. 5:18) Benu matoko muidi bakuela, kibila mbi lufueti fiongunina phila lunnatina luzingu luinu? Ngie widi mu kuvanga mangolo muingi kumonisa kuidi Yave ti wumvuanga nkinza minkhayilu ka kuvana? Zibudila ntim’aku kuidi Yave mu nsambu. Tomba mu Diambu di Nzambi minsua milenda kusadisa mu mambu widi mu kuviokila. Ayi sikika thalu mu malongi Yave ka kuvana. Wulenda ba lufiati ti wala baka ndandu ayi mayangi va dikuela diaku, ngie kutula mbuongimini yi Yave va theti mu luzingu luaku!

NKUNGA 132 Tueka Nsuni Wumueka to

^ Lut. 5 Makani tumbakanga malenda tuvanga kuviokisa thangu ayi mangolo mantombulu mu kisalu ki Yave. Bakuela bamona bambakanga makani malenda balula luzingu luawu loso. Dilongi adidi dinkuiza basadisa kubaka makani ma nduenga malenda kuba tuadisa mayangi mu luzingu.

^ Lut. 5 Bavingisa mazina mankaka.