DILONGI 42
Simbidila Kiedika
“Lufiongunina mambu moso ayi lusimbidila mamboti.” —1 TESA. 5:21.
NKUNGA 142 Tusimbidila Kivuvu Kitu
MAMBU TUANLONGUKA *
1. Kibila mbi batu bawombo badidi divuda?
MAFUNDA na mafunda ma binganga bantubanga ti bambuongiminanga Nzambi mu phila yifuana. Diawu tummuenanga ti bawombo badi divuda ayi baku yikuvusanga, “Vadi kinganga ki kiedika voti binganga bioso binkuangidikanga Nzambi?” Tuidi lufiati ti mambu tunlonganga ayi mbuongimini Zimbangi zi Yave banlandakananga bubu yidi yifuana va meso ma Yave? Ndoku tumona bivisa.
2. Dedi bummonisina 1 Tesalonika 1:5, kibila mbi mvula Polo kabela lufiatu ti wubakula kiedika?
2 Mvuala Polo wuba lufiatu ti wubakula kiedika. (Tanga 1 Tesalonika 1:5.) Vayi lufiatu alolo luisa kuizila ko mu bobo, mvula Polo waba longukanga Kibibila. Nandi waba kikininanga ti “masonoko mamo masonimina mu lulendu lu Nzambi.” (2 Timo. 3:16) Mbi kabakula mu ndongukulu’andi? Nandi wumona bivisa ti Yesu nandi Mesia bakanikisa—bivisa bio zifumu zi binganga bi basi Yuda babayisa. Bawu baba tubanga ti bambuongiminanga Nzambi vayi basa monisa ko mawu mu mavanga mawu. (Tito 1:16) Bawu baba beni disuasana na mvuala Polo, kibila nandi kabasa solanga ko mambu ma kutumukina mu Diambu di Nzambi. Mvandi wuba wukubama muingi kulonga ayi kusadila“mambu moso madi mu Diambu di Nzambi.”—Mava 20:27.
3. Muingi tuba lufiatu, tufueti nunga kutambudila biuvu bioso? (Tala mvandi quadro yintuba “ Bivangu ayi Mayindu ma Yave—‘Malutidi Beni Muingi Kuma Samuna.’”)
3 Bawombo banyindulanga ti kinganga ki kiedika kifueti nunga kutambudila biuvu bioso kheti bio Kibibila kikhambu sudikisa. Vayi mawu masi ko makiedika. Tala kifuani ki mvuala Polo. Nandi wukindisa baklisto bankaka ti bafueti fiongunina mambu moso, ‘vayi mvandi wukikinina ti vadi mambu mawombo kakhambu zaba.’ (1 Tesa. 5:21) “Tusa zaba ko mambu moso,” nandi wubue tuba “nkadu to yizebi vayi vadi kilumbu yala zaba buboti banga bo Nzambi kazabidi.” (1 Koli. 13:9, 12) Dedi mvuala Polo, tuvisanga ko mamoso. Vayi nandi wuvisa lukanu lu Yave ayi mawu mamvana lufiatu ti wubakula kiedika.
4. Buidi tulenda bakila bivisa ti tuma bakula mbuongimini yi kiedika, ayi mbi tunkuiza mona mu matedi baklisto bakiedika?
4 Phila yimueka tulenda bakila bivisa ti tuma bakula kiedika, yidi mu kudedikisa mbuongimini Yesu katsikika ayi phila Zimbangi zi Yave bambuongiminanga Yave bubu. Mu dilongi adidi, tunkuiza mona ti baklisto bakiedika (1) bammanganga mbuongimini yi luvunu, (2) bankinzikanga dizina di Yave, (3) banzolanga kiedika, ayi (4) bayizolasananga bawu na bawu.
BEFU TUMMANGANGA MBUONGIMINI YI LUVUNU
5. Mbi tube longuka mu kifuani ki Yesu mu matedi phila yi kubuongimina Nzambi, ayi buidi tulenda sadila mambu ka tulonga?
5 Bo kaba ku diyilu, Yesu waba buongiminanga to Yave ayi wutatamana kuvanga mawu bo kayiza va ntoto, kibila waba zolanga beni Nzambi. (Luka 4:8) Mvandi wulonga minlandikini miandi kuvanga mawu. Ayi bawu basa sadila ko bitumba mu mbuongimini’awu. Yave widi mutu wu kiphevi, diawu ni kiuma tulenda vanga kilenda dedakana na nkembu’andi. (Yesa. 46:5) Vayi mawu masundula ti tulendi vanga ko bitumba bi bisadi bi Yave mu thangu yikhulu ayi kubi sambidila? Mu kumi di minsiku Yave kavana, nsiku wumuadi waba tuba: “Kawuvanga kitumba ko ayi kawuvanga kioso kuandi kiuma kuba kuandi ku diyilu, va ntoto voti mu mazi. . . Kamu buongimina biawu ko.” (Esodu 20:4, 5) Baboso banzolanga Yave bantumukinanga nsiku awowo.
6. Kifuani mbi matedi mbuongimini Zimbangi zi Yave banlandakananga?
6 Batu ba luzabu batuba ti baklisto mu sekulu yitheti baba buongiminanga to Yave. Dedi, buku yintubila matedi binganga yituba ti baklisto mu sekulu yitheti “baba monanga khenene bitumba” ayi babasa sadilanga ko biawu mu mbuongimini’awu. Bubu Zimbangi zi Yave banlandakananga kifuani ki baklisto mu sekulu yitheti. Tusambidilanga ko bitumba bi “bisadi bi Yave mu thangu yikhulu” zimbasi; voti Yesu. Mvandi tubuongiminanga ko bidimbu bi tsi. Mu mambu moso malenda ku tukuizila, tuidi bakubama muingi kulandakana mambu Yesu katuba: “Yave Nzambi’aku nandi to fueti buongimina.”—Matai.4:10.
7. Disuasana mbi didi mu binganga binkaka ayi Zimbangi zi Yave?
7 Bubu bawombo banzolanga kukuwa malongi ma zifumu zi binganga. Bawu ba kuba zolanga ayi ba kuba buongiminanga. Bansumbanga zibuku ziawu ayi bamvananga makaba mawombo muingi kuba sadisa. Mvandi banluta tsikikanga mayindu mu mambu ba kuba kambanga. Mambu moso bamvanganga, mammonisanga ti ba kuba tadilanga banga Yesu. Vayi bisadi bi Yave basi ko mfumu kinganga. Kheti tunkinzikanga zikhomba bantuamanga ntuala vayi tunkikininanga mu mambu Yesu katuba: “Beno boso muidi zikhomba.” (Matai 23:8-10) Befu tubuongiminanga ko batu kuba kuandi zifumu zi binganga voti zi luyalu. Tumvanganga mangolo ma kutatuka mambu ma politika ayi ma nza, diawu tukhambu kuba buedilanga mioko. Mambu amomo mammonisa ti tuidi disuasana na binganga binkaka bintubanga ti banlandakanga Yesu.—Yoa.18:36.
BEFU TUNKINZIKANGA DIZINA DI YAVE
Baklisto bakiedika mu mayangi banlonga bankaka matedi Yave (Tala lutangu 8-10) *
8. Buidi tuzabidi ti Yave wuntomba dizina diandi dizutusu ayi dizabakana?
8 Khumbu yimueka Yesu wusambila: “Tata, zitisa dizina diaku.” Naveka Yave tona ku diyilu wutambudila nsambu awowo ayi wukanikisa ti wala zitisa dizina Diandi. (Yoa 12:28) Bo kaba va ntoto Yesu wuzitisa dizina di Tat’andi. (Yoa 17:26) Diawu, baklisto bakiedika bafueti wangalala mu kunata dizina di Yave ayi kulonga diawu kuidi bankaka.
9. Buidi baklisto batheti bamonisa ti baba kinzikanga dizina di Nzambi?
9 Mu sekulu yitheti bo batsikika kimvuka kitheti, Yave wuvutula thalu’andi kuidi bapakanu muingi “kusola dikanda di batu va khati’awu difueni nata dizina diandi.” (Mava 15:14) Bawu bayangalala mu kuzaba dizina di Nzambi ayi kuzabikisa diawu kuidi bankaka. Mvandi basadila dizina di Yave mu kisalu ki kusamuna ayi mu masonuku. * Mu phila ayoyo bamonisa bivisa ti badi dikabu di Nzambi.—Mava. 2:14, 21.
10. Bivisa mbi tuidi ti Zimbangi zi Yave bawu dikabu di Yave bubu?
10 Bukiedika ti Zimbangi zi Yave diawu dikabu di Yave bubu? Tala bivisa. Zifumu ziwombo zi binganga bamvanganga mangolo ma kusueka dizina di Nzambi. Diawu babotudila dizina adiodio mu Bibibila biawu ayi bankandiminanga kusadila dizina beni mu malongi mawu. * Bukiedika, tuisi ko divuda ti Zimbangi zi Yave, bawu to bamvananga lukinzu ayi nzitusu dizina di Yave. Vasi ko kinganga kinkaka kinluta zabikisa dizina di Yave kena Zimbangi zi Yave! Ayi tumvanganga mangolo muingi kutedimina kimbangi dizina di Yave. (Yesa. 43:10-12) Tuma basisa kuvioka 240 milhões di Bibibila Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas, ayi mu Bibibila beni bavutula dizina di Yave mu bibuangu babotula diawu. Mvandi tumbasisanga bilongulu bibongulu mu Kibibila bintembikisanga dizina di Yave kuvioka 1.000 ki zimbembu.
BEFU TUNZOLANGA KIEDIKA
11. Buidi baklisto mu sekulu yitheti bamonisina luzolo luawu mu kiedika?
11 Yesu waba zolanga kiedika kitedi Nzambi ayi zikhanu ziandi. Ayi wuzingila mu kiedika, mu kulonga kiawu kuidi bankaka. (Yoa 18:37) Minlandikini miandi mvandi baba zolanga kiedika. (Yoa. 4:23, 24) Mvuala Petolo wutuba ti baklisto bakiedika badi “nzila yi kiedika.” (2 Pete. 2:2) Mu kibila ki luzolo baba mu kiedika, baklisto mu sekulu yitheti bamanga malongi ma binganga bi luvunu, bikhulu ayi mayindu ma batu makhambu ba nguizani na kiedika. (Kolo. 2:8) Bobuawu mvandi bubu, baklisto bakiedika bamvanganga mangolo ma “kudiatila mu kiedika” ayi kuzingila mu mambu bankikininanga madi mu Kibibila.—3 Yoa. 3, 4.
12. Mbi bimmonikanga bo zikhomba bantuama ntuala bamvisa ti vadi mua mambu bafueti ludika? Ayi kibila mbi bamvangilanga mawu?
12 Dikabu di Yave bubu mvandi ba tubanga ko ti badi luzabu mu mambu moso. Khumbu zinkaka bawu bamvanganga zinzimbala mu mambu bankikininanga. Tulendi kuituka ko mu mawu! Kibila Kibibila kintuba ti luzabu lumbuelamanga bumviokila thangu. (Kolo. 1:9, 10) Yave wunzabikisanga kiedika malembe malembe, diawu tufueti ba mvibudulu ayi kutedimina nati thangu kankuiza kiezula kiedika. (Zinga. 4:18) Bo zikhomba bantuama ntuala bammona ti phisulu’itu matedi mua diambu difueti balulu, bawu bamonanga ko zitsoni kuvanga mawu. Binganga biwombo bambalulanga mambu muingi kukuangidika bisadi biawu voti muingi kubaka lunungu lu nza. Vayi kimvuka ki Yave kimvangilanga mawu muingi kuluta ku tufikika kuidi Nzambi ayi kutusadisa kulandakana mbuongimini Yesu katsikika. (Yako. 4:4) Zimbangi zi Yave bambalulanga mambu bika ti muingi kulandakana phila mambu mambalukila va nza voti kuyangidika batu, vayi muingi kubuela phisulu’itu mu Kibibila.—1 Tesa. 2:3, 4.
BEFU TUYIZOLASANANGA MU BUKIEDIKA
13. Khadulu mbi yinkinza baklisto mu sekulu yitheti bamonisa ayi buidi Zimbangi zi Yave ba yimonisanga bubu?
13 Luzolo yawu khadulu yiluta ba nkinza kuidi baklisto mu sekulu yitheti. Yesu wutuba: “Mu kibila akiokio, baboso bala zabila ti muidi minlandikini miami—benu kuyizolasana.” (Yoa.13:34, 35) Bubu Zimbangi zi Yave bambakanga ndandu mu luzolo lu zikhomba mu nza yimvimba. Luzolo beni lu tuvanganga kubika tala kikhulu voti mvila wu mutu. Vasi ko kinganga kinkaka kimmonisanga ntidu luzolo alolo. Ayi tummonanga bivisa bi luzolo beni mu zikhutukunu zi kimvuka ayi zi mavula. Bivisa beni bi tuvananga lufiatu ti Yave wumvitikanga phila tu kumbuongiminanga.
14. Dedi bummonisina Kolosai 3:12-14, buidi tulenda monisina luzolo?
14 Kibibila ki tukindisa “tumonisanga luzolo lu kiedika befu na befu.” (1 Pete. 4:8) Phila yinkaka tulenda monisina luzolo yidi mu kulemvukilanga bankaka. Mvandi mu kutombanga luaku muingi kukabila ayi kuyamba buboti baboso mu kimvuka, kubunda mvandi bo ba tunyongisa ntima. (Tanga Kolosai 3:12-14.) Luzolo kiawu kidimbu ki baklisto bakiedika.
“KIMINU KIMUEKA”
15. Mu ziphila mbi zinkaka tunlandikininanga mbuongimini baklisto batheti batsikika?
15 Befu tunlandakananga mbuongimini baklisto mu sekulu yitheti batsikika mu ziphila ziwombo. Dedi bawu, befu mvitu tuidi minkengididi mi bimvuka, bakulutu ba kimvuka ayi minsadisi mi bakulutu ba kimvuka. (Fili. 1:1; Tito 1:5) Mvandi tunlandakananga kifuani kiawu matedi kubundana nyitu, dikuela ayi phila yi kusadila menga. Ayi boti vadi khomba wumvolanga masumu mu khambu nyongina mawu, ba kumvayikisanga muingi kukieba kimvuka.—Mava. 15:28, 29; 1 Koli. 5:11-13; 6:9, 10; Ebe. 13:4.
16. Mbi belonguka mu mambu madi mu Efeso 4:4-6?
16 Yesu wubikula ti, bawombo bala tuba ti badi minlandikini miami, vayi wusudikisa ti bawombo mu bawu bala ba minlandikini mi luvunu. (Matai 7:21-23) Kibibila mvandi kilubula ti mu bilumbu bitsuka bawombo bala tuba ti “bansadilanga Yave.” (2 Timo. 3:1, 5) Vayi Kibibila kibue tuba ti vadi “kiminu kimueka to Nzambi kankikininanga.—Tanga Efeso 4:4-6.
17. Banani banlandakananga kifuani ki Yesu ayi kumonisa kiminu ki kiedika?
17 Banani bubu bammonisanga kiminu kimueka? Tuma mona bivisa ti befu tunlandakananga mbuongimini Yesu ayi minlandikini miandi batsikika mu sekulu yitheti. Diawu tuidi lufiatu ti—Zimbangi zi Yave bawu to bamvanganga mawu. Ayi luidi luaku lunneni kuba mu khati dikabu di Yave, kunzaba ayi kuzaba zikhanu ziandi. Diawu tutatamananu kusimbidila kiedika.
NKUNGA 3 Mangolo Mitu, Kivuvu Kitu, Lufiatu Luitu
^ Lut. 5 Mu dilongi adidi tunkuiza mona ntindu mbuongimini yikiedika Yesu katsikika, ayi tunkuiza fiongunina buidi minlandikini miandi mu sekulu yitheti ba yilandikinina. Mvandi tunkuiza mona bivisa bi tuvana lufiatu ti Zimbangi zi Yave banlandakananga ntindu mbuongimini Yesu katsikika.
^ Lut. 9 Tala quadro yintuba “Baklisto batheti basadila dizina di Nzambi?” mu Kibanga ki Nsungi, 1 Ngonda sambuadi, 2010, tsielu. 6.
^ Lut. 10 Dedi, mu mvu 2008 Papa Bento XVI wutuba ti balendi sadila ko dizina di Nzambi mu binganga biawu, mu maluimbu voti mu minsambu.
^ Lut. 63 MAMBU MADI MU ZIFIKULA: Kimvuka ki Yave kikundula Kibibila Tradução do Novo Mundo mu kuvioka 200 di zimbembu muingi baboso batanga Kibibila ayi bamona dizina di Nzambi mu mbembu’awu.
