Bibila kilembo tumonisa bumboti mboti ti Yehova kalenda bikula mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza. (Yes. 45:21) Kikadi sudikisa mambu moso mo matedi phila voti thangu yo keta bikudila mambu voti buba phila yo katidi bubela. Diawu tusudikanga ko voti tuzabanga ko mambu moso mu diluaku dio Yehova kadi dibikula mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza. Kadiambu ko buawu, tutadila mua ndambu mambu.

Yehova kakala ko zindilu, botula zio niandi veka kakitudidi. Mu ndueng’andi yo kakala ka yisukanga ko, kalenda kuandi bikula dioso kuandi diambu dio katidi. (Loma 11:33) Vayi bo kadi na kadulu ki kukipekisa mu phila yiduka, kalenda kuandi phe tomba kambu zaba bue mambu mela viokila mu zimbikudulu ziandi.​—Dedikisa Yesaya 42:14.

Yehova weta dukisa lukanu luandi. Bo keta dukisa lukanu luandi, mu phila mbi yeta tusadisila tusudika diluaku dio kadi di bikula mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza? Yesaya 46:10 yisudikisidi ti: “Tonina mu na mbadukulu, ndieta bikula mambu mo mela salama, ayi tona thama mambu mo kama salimini ko. Ndieta tuba: ‘Lukanu luama luduka ayi Ndiela vanga mo nzodidi.’”

Diawu, wumosi mu bibila bio Yehova kalenda bikudila mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza, yidi ti, bila widi na zingolo zidukisa mambu. Yehova kakala ko phuila yitomba zaba mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza​—banga phila thangu zinkaka beto batu tueta tombila zaba mbanunu yi disolo muingi tuzaba phila yo mambu mela sukila. Vayi, Yehova kalenda baka nzengolo ti diambu dimosi dilungana mu thangu yo katidi ayi dilungana tii thangu beni yela fuana.​—2 Mose 9:5, 6; Mat. 24:36; Mav. 17:31.

Mu bila beni kioki, Bibila kisadidi ziphova banga “kubika”, “bongisa” ayi “lukanu” mu tubila mambu mo Yehova keta vanga mu diambu di mambu mankaka mo mela salama mu bilumbu binkuiza. (2 Mtn. 19:25; Yes. 46:11) Ziphova beni zibangulu mu mbembo yithonono yo yidi nguizani na kuma kio kinsundula ‘m’bumbi tuma’. (Yel. 18:4) Banga kuandi phila m’bumbi tuma wudiela kalenda vangila nzungu tuma yimboti, Yehova kalenda bongisa voti vanga mambu mu diambu di lungisa lukanu luandi.​—Efe. 1:11.

Yehova weta zitisa dikaba dio katuvana di kiphuanza ki sobula. Kakubikanga ko mambu ma luzingu lu kadika mutu; kapusanga ko phe batu bakuikama bavanga mambu mo malenda banatina lufua. Weta bika ti kadika mutu kasobula nzila yo katidi, ayi weta kubakindisa basobula yo yimboti.

Tutadila bifuani biodi. Kifuani kitheti kilembo tubila basi Ninive. Yehova wubikula ti mbanza beni yela bungu mu bila ki mavanga mawu mambimbi. Vayi, mu thangu batu ba mbanza beni babalula mavanga mawu, Yehova “kasi bue banatina ko ziphasi zio kakamba ti ziela kubabuilukila.” (Yona 3:1-10) Yehova wubalula mayindu mandi mu mambu mo kabikula bila basi Ninive basadila kiphuanza kiawu kisobula balula mavanga mawu mu ndubu yo kabavana.

Kifuani kimmuadi kidi ki mbikudulu yi mutu nio wununga widi mu dizina di Kolesi (Cyrus), nio wukula bayuda mu buvika ayi wubue vana diaka nsua mu bue tunga diaka kinlongo ki Yehova. (Yes. 44:26–45:4) Ntinu wu Pelesia Kolesi wudukisa mbikudulu beni. (Esa. 1:1-4) Kadiambu ko buawu, Kolesi kabe sambilanga ko Nzambi yikiedika. Yehova wusadila Kolesi mu diambu di lungisa mbikudulu’andi mu kambu kakidila kiphuanza kiandi kisobula nio katidi sambila.​—Zin. 21:1.

Bukiedika, mo madi mua ndambu mambu mo Yehova keta tadila mu thangu keta bikula mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza. Mu kondo finda phaka, kuisi ko kadi mutu lenda sudika mu phila yiduka zinzila zi Yehova. (Yes. 55:8, 9) Diawu, mambu moso mo Yehova kamonisa meta kindisa minu kieto ti mambu moso mo keta vanga makala kaka masonga​—buba phe mu thangu keta bikula mambu mo mela salama mu bilumbu binkuiza.