YENDA MU MAMBU MAKHATI

Yenda mu mintu mi mambu

DISOLO DI NDONGOKOLO 7

NKUNGA 51 Tomipesi na Nzambe!

Malongi mo tulenda baka kuidi Banazili

Malongi mo tulenda baka kuidi Banazili

“Bilumbu bibio bi kinazili kiandi, widi wusantu mu diambu di Yehova.”​—4 MOSE 6:8.

MAMBU MO MADI MU KHATI DISOLO DIADI

Bue kifuani ki Banazili kilenda tusadisila mu sadila Yehova mu pheve yi kukiyimina ayi mu kibakala kioso.

1. Mu tadila masolo (Histoires) bikadulu mbi bimboti bisadi bi Nzambi bamonisa?

 WETA yangalala mu nguizani yo widi ayi Yehova? Ninga! Ayi wisi ko ngeyo veka. Tona mu thangu thama, batu bawombo beba kimuenanga phila beni yoyi. (Nku. 104:33, 34) Batu bawombo bakiyimina mu mambu mawombo mu diambu di sambila Yehova. Buawu phe bubela Banazili mu Iseli dithama. Baba banani, ayi dilongi mbi tulenda baka mu kifuani kiawu?

2. a) Banazili baba banani? (4 Mose 6:1, 2) b) Bila mbi bana ba Iseli bankaka basobudila kuawu leva ndevi yi Kinazili?

2 Kuma “Nazili” kibedi mu ki ebelewo kinsundula mutu weta zingila va “Kiveka,” “Va niandi veka,” voti “Wukiyekula.” Kuma beni kilembo monisa phila yoyi basi Iseli bamonisina kipfuzi mu kukiyimina mambu mankaka mu diambu di sadila Yehova mu phila yinkaka. Nsiku Mose wubikila babakala ayi baketo nzila basobula bawu veka baba Banazili mu mua ndambu thangu. a (Tanga 4 Mose 6:1, 2.) Ndevi beni yisi tombana ko ti bana ba Iseli boso balandakana kaka mambu momo bawu bafueti vanga. Bila mbi buabu, muisi Iseli kalenda sobudila ba Munazili? Diambu dio dieba tumanga muisi Iseli katula ndevi yiphila yoyi, yidi luzolo luandi kuidi Yehova ayi mu kummonisina phutudulu matondo mu phila yo Keta kunsakumunina.​—5 Mose 6:5; 16:17.

3. Mu phila mbi bisadi bi Nzambi bi lumbu kiaki badedikini banga Banazili?

3 Khubukulu beni yi Kinazili, yiyiza mana mu thangu nsiku Mose wuvingusu “mu nsiku Kristu.” (Nga. 6:2; Loma 10:4) Banga Banazili, lumbu kiaki bisadi bi Yehova balembo tatamana sadila Yehova mu mintima miawu mioso, mu miela miawu mioso, mu mayindu mawu moso ayi mu zingolo ziawu zioso. (Mlk. 12:30) Tueta leva ndevi yisadila Yehova mu thangu tukiveni kuidi niandi. Zitisa ndevi beni, yinsundula kikinina vanga luzolo lu Yehova ayi kukiyimina mu mambu mawombo. Beto fiongunina phila yoyi Banazili badukisila ndevi’awu, tulenda baka malongi mamfunu mu phila yo tulenda dukisila zindevi zieto. b (Mat. 16:24) Tutadila ndambu bifuani.

KUKIYIMINA

4. Mu tadila 4 Mose 6:3, 4, mu phila mbi pheve yi kukiyimina yi Banazili yibela mu nzomono?

4 Tanga 4 Mose 6:3, 4. Banazili bafueti manga nnua malavu mo meta kolusu ayi vinyu yoso yingami yibedi mu nti vinyu. Vayi, batu bobo bankaka baba mu zunga kiawu beba yangalalanga kuawu dia ayi nnua bioso kuandi, bila disie bandi ko diambu dimbimbi. Bibila kitubidi ti “vinyu yeta yangidika ntima wu mutu” bila didi dikaba dibedi kuidi Nzambi. (Nku. 104:14, 15) Vayi, Banazili babika luve luawu lu kukiyangidika mu mambu beni. c

Widi wukubama mu kukiyimina mu mambu, banga phila butudila Banazili? (Tala paragrafi 4-6)


5. Madián ayi Marcela mambu mbi basobula kukiyimina, ayi bila mbi?

5 Beto phe banga Banazili tueta kukiyimina mu mambu mawombo, mu sadila Yehova. Tutadila kifuani ki Madián ayi Marcela. d Bakhomba ba bakristu bobo badi bakuelana baba na luzingu lumboti. Madián wuba na kisalu kimboti kio kibavana diluaku diba mu nzo yi kitoko. Vayi, baba na phuila yisala kuwombo mu kisalu ki Yehova. Mu diambu di badukisa lukanu luawu, babaka nzengolo yibalula mambu mankaka ma luzingu luawu. Batubidi ti: “Tutona sadila zimbongo zieto mu diela ayi tuyekota mu mua nzo mosi yifioti ayi tutekisa ditoma dieto.” Madián ayi Marcela nginu balendi ko kukiyimina mu phila beni yina vayi​—basobula kubutudila mu diambu di basala kuwombo mu kisalu ki Pfumu. Balembo kimoni ti badi mu mayangi mu nzengolo yoyi babaka.

6. Bila mbi bakristu ba lumbu kiaki beta kukiyimina mu mambu mawombo? (Tala phe foto.)

6 Lumbu kiaki, bakristu bawombo badi mu mayangi ma kukiyimina ayi kukivana mu kisalu ki teokrasi. (1 Ko. 9:3-6) Yehova kakadi tutomba ti mu kunsadila, tukiyimina mu bima bio bidi yeto bila ba bima biwombo mu sadila Yehova, yisiandi mbimbi ko. Mu kifuani, batu bankaka beta bika bisalu bio beta zola buwombo, zinzo voti bibulu bio bieta kodiatanga yawu koso ko bankuenda. Bankaka beta baka zengolo yikondu vika kuela voti yikondo buta bana. Bankaka basobula kuesadila ko kuidi phuila yingolo yi bisadi, bulendakana thama kuidi ayi makanda mawu voti bakundi bawu. Bawombo mu beto beta kiyimina mu mambu maphila yoyi bila tutidi vana Yehova bio bilutidi bimboti. Ba sikididi ti Yehova weta bonga mu luvalu luwombo kukiyimina koko tueta kiyimina mu mambu moso momo tueta vanga mu kunsadila, buba manneni voti mafioti mo tusobudi sala mu kisalu kiandi.​—Ebe. 6:10.

BA WUKUBAMA MU BA LUVIAKUNU NA BATU BANKAKA

7. Bila mbi yibela phasi kuidi Munazili kakangama mu ndevi’andi? (4 Mose 6:5) (Tala phe foto.)

7 Tanga 4 Mose 6:5. Banazili baleva ndevi mu kondo vukusu zitsuki. Yiba phila mosi yimonisina tumamana kuawu kuidi Yehova. Mu tadila mimvu mi Kinazili, kondu kuvukusu zitsuki ku muana Iseli, kuawu kueba tulanga ti batu bankaka ba babakula. Enati batu bobo bamfikimini bawu kunsadisa kadukisa ndevi’andi yi Kinazili, yawu yilenda tula ti kabika mona phasi mu dukisa tsil’andi. Vayi diambu dikiadi mu tadila disolo di Iseli, yiba na thangu yo yiba ti Banazili bakadi bue babuela mioko ayi kubasadisa. Mu thangu m’bikudi Amosi, batu bobo beba vuezilanga minsiku mi Nzambi ku Iseli ‘Beba kuikanga Banazili mu kingolo banua malavu’ mu lukanu lu kubatuma bavuezila ndevi’awu yi kondu nua malavu. (Am. 2:12) Thangu zinkaka yeba tombanga kuidi Munazili kaba kibakala kingolo muingi kabaka budukisila ndevi’andi ayi katatamana ba luviakunu ayi batu bankaka.

Munazili nio wudukisa ndevi’andi wukikinina ba luviakunu ayi batu bankaka (Tala paragrafi 7)


8. Diambu mbi mueni dilukindusu mu mambu momo Benjamin kadengana?

8 Mu lusadusu lu Yehova, beto phe tulenda ba luviakunu na batu bankaka buba ti phila yo tubutukila kadulu kimona tsoni tukala, voti kimona batu tsisi. Tutadila kifuani ki Benjamin, Mbangi mosi yi Yehova ku Norvege nio widi 10 ki mimvu. Nyengo mosi wusalama ku nzo nkand’awu mu diambu di buela tsi yi Ukraine mioko yo yimana bebusu mu bila ki mvita. Balomba bana bayimbila ayi bavuata minledi mio midi kulere yi drapo ki Ukraine. Benjamin wubaka lukanu lutatukila buangu kio kiba nyengo beni. Nyisi’awu wummona ayi wuntela mu mbembo yingolo: “Benjamin, fueti kuiza kutakana yeto mu thangu yayi. Beto boso ngeyo kuandi tulembo vingila!” Mu kibakala kioso Benjamin wufikama ko kuidi nyisi ayi wunkamba: “Ndikotanga ko mu mambu ma politiki ayi nditulanga ko minyengo mi politiki. Kutu Bambangi ziwombo zi Yehova badi mu nloko bila beta manga sala kisalu ki soda.” Nyisi beni wuwilukila Benjamin ayi wum’bika kabika kota mu nyengo beni. Bana ba nzo nkand’awu batona kunyuvula bila mbi kakasi sanginina ko ayi bawu. Benjamin wufuema ayi wutona dila, kadiambu ko wubue basudikisa bila kio kakambu sanginina yawu banga phila kakambila nyisi. Ayi kumanima, Benjamin wukamba bambuta ziandi phila yo Yehova kansadisila kanungisa minu kiandi.

9. Mu phila mbi tulenda yangidikila ntima Yehova?

9 Bo tueta zola tumamana lukanu lu Yehova, diawu tuididi luviakunu na batu bo bafikimini yeto. Kibakala kieta tombana muingi tumonika ti tuidi Bambangi zi Yehova buba ku kisalu voti ku nzo nkanda. Bikadulu ayi mavanga ma nza yayi bo bilembo tatamana beba, thangu zinkaka yilenda ba phasi mu landakana zitsikudukusu zi Bibila mu luzingu lueto ayi mu samuna nsamu mboti kuidi bankaka. (2 Tim. 1:8; 3:13) Tubambukanga moyo ti mu thangu tulembo tatamana ba mu luviakunu mu kibakala kioso ayi batu bo kabasadilanga ko Yehova, ‘tueta yangidika ntim’andi’.​—Zin. 27:11; Mal. 3:18.

TATAMANA TULA YEHOVA VA BUANGU KITHETI MU LUZINGU LUAKU

10. Bue tumamana mu minsiku midi mu 4 Mose 6:6, 7 kubela phasi kuidi Banazili?

10 Tanga 4 Mose 6:6, 7. Banazili basi ba ko luve lufikakama vama vo vadi mvumbi, mu mbueno yi kimutu yimonika banga yisi bandi ko phasi mu tumamana nsiku beni. Mu thangu yi thama, yiba diambu diphasi kuidi Munazili katumukina nsiku beni enati wumosi mu batu bobo keta zola mu dikanda diandi fuidi. Bikhulu bi nzikulu yi mvumbi mu thangu thama bieba tombanga ti mutu nioni fuilulu kafikama vo vadi mvumbi. (Yow. 19:39, 40; Mav. 9:36-40) Ndevi yi Kinazili yeba kakidilanga diluaku di tumukina bikhulu beni. Buba mu thangu beba tadilanga mambu ma dikanda diodi didi kiadi ki lufua, Banazili beba monisanga minu kingolo kikangama mu ndevi’awu mu kondo kuenda ko kuidi mvumbi. Bukiedika Yehova weba kindisanga bisadi biandi bio bikivana kuidi niandi banunga zithatukusu zio beba dengananga.

11. Diambu mbi mukristu kafueti bela wukubama mu vanga mu diambu ditedi mambu ma dikanda? (Tala phe foto.)

11 Bo tuidi bakristu, tueta bongila mu mfunu wombo ndevi’eto yi kukivana kuidi Yehova. Yawu yeta kuiza tula diambu mu zinzengolo zio tum’baka ayi mavanga mo tummonisa mu mambu matedi dikanda. Mu kipfuzi kioso tueta dukisa ziphuila zi dikanda dieto banga phila Bibila ki kututombila, vayi kadi khumbu tuela tula ziphuila zi batu ba dikanda dieto vantuala viokila mambu mo Yehova ka kututomba. (Mat. 10:35-37; 1 Tim. 5:8) Thangu zinkaka yawu yilenda tula ti tubika ba mu ndembama ayi bakhomba zieto ba dikanda mu diambu di tuyangidika Yehova.

Widi wukubama mu tula luzolo lu Yehova va buangu kitheti buba ti wulembo dengana mambu mo malutidi phasi mu luzingu? (Tala paragrafi 11) e


12. Mu thangu keba tadila mambu ma dikanda, mambu mbi momo Alexandru kavanga ayi mambu mbi kasi vanga ko?

12 Tutadila kifuani ki Alexandru ayi nketo’andi, Dorina. Kumanima malonguka Bibila mu mvu mosi, Dorina wubaka nzengolo yilembo, ayi wuzola ti Alexandru kalembo phe longuka Bibila. Vayi, wunkamba mu ndembama yoso ayi mu diela dioso ti niandi tidi kuandi tatamana longuka. Dorina kasi yangalala ko ayi wumeka kunkuika mu kingolo kalembo. Alexandru tubidi ti wedi kameka sudika phila yo nketo’andi keba kimuena, ayi diba diambu diphasi kuidi niandi. Mu thangu Dorina keba kumvueza ayi kunkamba mambu mu kondo ku lukinzu, wuyiza ba mayindu malembo longuka Bibila. Vayi, Alexandru wutatamana tula Yehova va buangu kitheti mu luzingu luandi, mu monisa luzolo luwombo ayi lukinzu kuidi nketo’andi. Tsuka tsuka, kifuani kiandi kimboti kipusa nketo’andi kabue longuka Bibila, ayi tsuka tsuka wuyiza yamba kiedika.​—Tala mu jw.org video yi Alexandru ayi Dorina Văcar: “Bolingo ezali na motema molai mpe na boboto.” va buangu ki seri “La vérité Transforme des vies.”

13. Bue tulenda monisina luzolo kuidi Yehova ayi kuidi dikanda dieto?

13 Yehova niandi tho yi dikanda, ayi tidi ti tuba mu mayangi mu dikanda. (Efe. 3:14, 15) Enati tutidi ba mu mayangi makiedika, tufueti vanga mambu mu phila yo Yehova kantila. Kadi findanga ziphaka ti Yehova weta yangalala mu zingolo zio weta tula mu kukiyimina mu diambu di wunsambila ayi wuvangila basi dikanda diaku mambu mamboti ayi mu lukinzu.​—Loma 12:10.

KINDISA PHEVE YI KINAZILI

14. Banani nduka nduka tufueti kindisa mu ziphova zieto?

14 Mu lumbu kiaki batu boso bo batidi sadila Yehova mu lozolo loso bafueti ba bakubama mu kukiyimina mu mambu mawombo. Thangu zinkaka, disi ko diambu dikondolo phasi. Bue tulenda salisinina wumosi mosi mu beto mu monisa kadulu beni ki kukiyimina? Mu ziphova zieto tufueti kindisinina. (Yobi 16:5) Mu kimvuka kieno kuidi na batu bobo bantomba tula luzingu luawu luba dio yakiyaki muingi baluta sala kuwombo mu bisalu bi teokrasi? Luzebi mintueni miomi mu zinzo nkanda ziawu mu kibakala kioso badi na luviakunu ayi bana banzo nkanda bankaka, buba ti mu kubutudila phasi didi kuidi bawu? A bue, minlonguki mi Bibila ayi bakhomba bankaka balenda muena phasi mu tatamana ba bakuikama mu bila kinzomono yi dikanda? Tubakanga maluaku moso matubanga mu phila yi lukindusu kuidi bakhomba zieto mu kubamonisina phutudulu matondo mu phevi’awu yi kukiyimina ayi kibakala kiawu.​—Flm. 4, 5, 7.

15. Bue batu bankaka basadisila batu bobo badi mu kisalu ki thangu ka thangu?

15 Thangu zinkaka, tulenda ba na diluaku divana lusadusu lufuana kuidi bakhomba zieto bakristo bobo badi mu kisalu ki thangu ka thangu. (Zin. 19:17; Ebe. 13:16) Yiba phuila mosi yikiedika kuidi khomba mosi wunketo wuyonzuka ayi nio widi wukuikama weta zingila ku Sri Lanka. Wutambula zimbongo ziandi zi phundulu yi kisalu (pension) ayi widi na phuila yi sadisa mintueni miodi mi baketo bobo badi min’zibudi nzila muingi batatamana kisalu kiawu kadiambu ko zithatukusu mu diambu ditedi zimbongo. Diawu wubaka nzengolo yi kubatindilanga mua ndambu zimbongo zifuana mu kadika ngondi mu bitelefoni biawu. Yoyi yidi pheve mosi yimboti khomba beni wunketo kalembo monisa!

16. Mbi tulenda longuka mu khubukulu yi Kinazili yi thangu thama?

16 Tulenda longuka kifuani kimboti kibika Banazili bobo bakivana mu luzolo luawu veka! Diawu khubukulu beni yoyi yilembo tumonisa diaka mambu mankaka matedi Tata’eto di mazulu, Yehova. Niandi widi na sikikidi ti phuila yikiedika tuidi yi kun’yangidika ayi tuidi bakubama mu kukiyimina mu ba bafuana mu dukisa ndevi’eto yi kukivana kuidi niandi. Weta tuzitisa mu phila katuvanini diluaku beto veka tusobula kummonisina luzolo. (Zin. 23:15, 16; Mlk. 10:28-30; 1 Yow. 4:19) Khubukulu yi Kinazili yeta monisa ti Yehova weta mona ayi weta yangalala kukiyimina kueto mu diambu di tunsadila. Diawu tulenda baka nzengolo yi sadila Yehova, mu kukivana mu luzolo lueto loso.

MVUTU MBI MAWUVANA?

  • Mu mambu mbi Banazali bo bakivana mu lozolo luawu veka bamonisina tumamana ayi kibakala?

  • Bue tulenda kindisinina wumosi mosi mu beto mu monisa pheve yi Kinazili lumbu kiaki?

  • Khubukulu yi Kinazili mbi yilembo tumonisa mu sikididi kio Yehova kadi kuidi bisadi biandi?

NKUNGA 124 Tótikala sembo

a Ka diambu ko mua ndambu Banazili niandi veka Nzambi wubabieka, yilenda ba ti bawombo mu bana ba Iseli bakivana mu lozolo luawu veka muingi basadila Nzambi mosi baba banazili.​—Tala ankadre “ Banazili bo babieku kuidi Yehova.”

b Thangu zinkaka, mikanda mieto mieta dedikisa Banazili ayi bobo beta sala kisalu ki thangu ka thangu. Diawu mu disolo diadi matu luta tubila phila yoyi bisadi bioso bio bikiveni kuidi Yehova balenda monisina pheve yi Kinazili.

c Khumbu ziwombo, Munazali kabe salanga ko bisalu binkaka muingi kadukisa ndevi’andi.

d Tala mu jw.org disolo “Tozwaki ekateli ya kokóma na bomoi ezangi mindondo” va buangu ki “Makambo oyo batatoli ya Yehova bakutanaki na yango.”

e TSUDUKUSULU YI ZIFOTO: Munazili wulembo tadila kuyilu banga, muisi dikanda nio keta zola kuwombo nio fuidi ayi beziki. Ndevi’andi yilembo nkakidila mu ba pfika pfika ayi batu beni.