Jach kiʼimak k-óol k-aʼalikteʼexeʼ yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Ucraniaoʼ páajchaj u beetkoʼob le Kʼaʼajsajiloʼ. Utiaʼal ka béeyak u kʼaʼajsikoʼob úuchik u kíimil Cristoeʼ le sukuʼunoʼob táan u púutsʼloʼob tiʼ le guerraoʼ tu muchʼubaʼob teʼ salónoʼob yanoʼob tu chikʼinil Ucraniaoʼ. Yaʼab sukuʼunoʼobeʼ tu muchʼubaʼob tiʼ mejen grupoʼob yéetel uláakʼoʼobeʼ como maʼ tu páajtal u jóokʼloʼob tu yotochoʼobeʼ tu conectartubaʼob tiʼ videoconferencia.

Tu díail le Kʼaʼajsajiloʼ casi bul kʼiin táan u juum le sirenaʼob ku avisarkoʼob máak de ke nukaʼaj pulbil bombaʼoboʼ, pero le táan u taal u yáakʼabtaloʼ xuʼul u juumoʼob. Sherhiy, kajaʼan Druzhkivka, tu luʼumil Donetskeʼ, ku yaʼalik: «Orarnajoʼon utiaʼal maʼ u lúubul mix junpʼéel bomba tu yorail le Kʼaʼajsajiloʼ, le jach taʼaytak u káajaloʼ xuʼul u lúubul le bombaʼoboʼ yéetel u juum le sirenaʼoboʼ».

Junmúuchʼ tiʼ u testigoʼob Jéeoba tsʼoʼok u chʼíijloʼob yéetel kʼojaʼanoʼob yanoʼob Nemishayeve, naatsʼ tiʼ u kaajil Kieveʼ, tsʼoʼok maas tiʼ junpʼéel mes maʼ béeyak kaʼach u muchʼkubaʼobiʼ. Le oʼolal joʼopʼ u oraroʼob utiaʼal ka béeyak u yantaloʼob teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Letiʼobeʼ áantaʼaboʼob tumen Vitali, u ancianoil junpʼéel múuchʼulil, utiaʼal ka u preparartoʼob tuláakal le baʼax kʼaʼabéet utiaʼal le Kʼaʼajsajiloʼ. Vitalieʼ ku yaʼalik: «Minaʼan kaʼach calefacción mix corriente, le oʼolal yanchaj u meyajtoʼon lámparaʼob tu yorail le Kʼaʼajsajiloʼ. Utiaʼal ka béeyak k-kʼaay xaneʼ in hijaeʼ tu paxaj u violín».

Olexánder, juntúul anciano kajaʼan tuʼux ku yúuchul le guerraoʼ, ku yaʼalik baʼax tu beetoʼob utiaʼal u tʼoxkoʼob u invitaciónil le Kʼaʼajsajiloʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼ tu páajtal kaʼach k-tsʼíibtik cartaʼob tiʼ le máakoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux k-predicaroʼ tumen yaʼabeʼ lúub bomba tu yotochoʼob ka yanchaj u binoʼob táanxel tuʼux. Le oʼolal t-invitartaj le máaxoʼob k-kʼaj óoloʼoboʼ, le máaxoʼob u taʼakmubaʼob teʼ sótanoʼoboʼ bey xan le máaxoʼob táan kaʼach u púutsʼloʼob t-éeteloʼ. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ mix juntéen tsikbalnakoʼob kaʼach yéetel u testigoʼob Jéeoba, yaʼab xaneʼ tu láakʼintoʼonoʼob utiaʼal le Kʼaʼajsajiloʼ».

Kex maʼ tuláakal le múuchʼuliloʼob yanoʼob Ucrania tsʼoʼok u túuxtik u informeʼoboʼ, tak beoraeʼ k-ojleʼ de ke maas tiʼ 210,000 máakoʼob yanchajoʼob teʼ Kʼaʼajsajiloʼ.

Juntúul u testigo Jéeoba kajaʼan Ucraniaeʼ ku yaʼalik bix tu yuʼubiluba le ka tsʼoʼok le Kʼaʼajsajiloʼ: «Jeʼex junpʼéel faro ku yeʼesik tiʼ le marineroʼob naatsʼ yanikoʼob tiʼ u jáal le jaʼoʼ, le Kʼaʼajsajil xanoʼ tu yeʼesajteneʼ jach naatsʼ yanil u kʼiinil Jéeoba. Maases bey tin wuʼuyil le ka tsʼoʼok le Kʼaʼajsajil teʼ añoaʼ».

Tak tu kʼiinil 21 tiʼ abril tiʼ 2022, tsʼaʼab junpʼéel informe yoʼolal le baʼax táan u yúuchul Ucraniaoʼ. Le informeaʼ tsʼaʼab tumen le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼeloʼ. Chéen baʼaleʼ como istikyaj u comunicarkubaʼob yéetel u maasil sukuʼunoʼobeʼ maʼ xaaneʼ maas yaʼab le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u afectartaʼaloʼoboʼ.

• 35 u túulal u testigoʼob Jéeoba tsʼoʼok u kíimloʼob.

• 60 u túulal Testigoʼob úuch wa baʼax loobil tiʼob.

• 43,792 Testigoʼobeʼ kex maʼ tu pʼatoʼob u luʼumoʼobeʼ tu kaxtoʼob tuʼux u binoʼob utiaʼal u taʼakikubaʼob.

• 374 najoʼob jach júutoʼob.

• 347 najoʼob jach kʼaschajoʼob.

• 874 najoʼob yaan baʼax kʼaskúuntaʼab tiʼob.

• Junpʼéel salón jach júuti.

• 10 salónoʼob jach kʼaschajoʼob.

• 27 salónoʼob yaan baʼax kʼaschaj tiʼob.

• 27 Comitéʼob tiʼ Socorro táan u yáantajoʼob tu luʼumil Ucrania.

• 44,971 u testigoʼob Jéeoba tsʼoʼok u yáantaʼaloʼob tumen le comitéʼob utiaʼal u kaxtikoʼob tuʼux u pʼáatloʼoboʼ.

• 19,961 Testigoʼob tsʼoʼok u binoʼob táanxel luʼumil yéetel táan u yáantaʼaloʼob tumen u maasil sukuʼunoʼob.