DAVID MAZA | U KUXTAL JUJUNTÚUL TESTIGOʼOB
Kex jach yaj le baʼax úuchtoʼonoʼ kaʼa líikʼ k-óol
Le ka káaj in xokik le Biblia yéetel in tsʼáaik ichil in kuxtal le baʼaxoʼob kin kanikoʼ, tin wilaj de ke jeʼel u páajtal u yantal kiʼimak óolal ichil in familiaeʼ. Lelaʼ junpʼéel baʼax kin tuklik kaʼach maʼ tun béeytal. Teen, in watan yéetel tu yóoxtúulal in paalaleʼ yéetel kiʼimak óolal k-meyajtik kaʼach Jéeoba.
Pero tu kʼiinil 24 tiʼ abril tiʼ 2004, úuch junpʼéel baʼal tu beetaj k-sen muʼyaj.
Le ka síij Lauren, le yáax juntúul k-hijaoʼ, maʼ in wojel bix jeʼel u páajtal in beetkinba juntúul maʼalob taatatsileʼ tumen in papáʼobeʼ maʼ tu tsʼáajoʼobten junpʼéel maʼalob ejemploiʼ. Letiʼobeʼ mantatsʼ táan kaʼach u baʼateloʼob, tu tsʼookeʼ tu divorciartubaʼob. Tak le ka síij Michael, le u kaʼatúul tiʼ k-paalaloʼoboʼ, láayliʼ jach talam in wilik in beetkinba juntúul maʼalob taatatsileʼ.
Teneʼ maʼ maʼalob bix in bisik in kuxtal kaʼachiʼ. Tin paalileʼ yaʼab in káaltal, ku tsʼoʼoleʼ kin drogarkinba, le oʼolal ka nojochchajeneʼ jach maʼ maʼalob bix u binten ichil in kuxtaliʼ. Tu yoʼolal le káaltal, le drogas yéetel le apostar kin beetkoʼ Kaye, in wataneʼ, tu pʼaten ka tu bisaj le paalaloʼoboʼ. Tin wuʼuyaj bey jach xeʼexetʼpaj in puksiʼikʼaleʼ.
Kayeeʼ káaj u xokik le Biblia yéetel juntúul tiʼ u testigoʼob Jéeoba ku kʼaabaʼtik Gloriaoʼ. Como in kʼáat ka suunak Kaye yéetel in paalaloʼobeʼ tin kʼáatajtiʼ baʼax ku deber in beetik, letiʼ túuneʼ tiaʼalaj: «Xok le Bibliaoʼ». Tu káajbaleʼ maʼ tin naʼataj baʼax u kʼáat u yaʼaliʼ, chéen baʼaleʼ tin tuklaj: «Wa jeʼel u suut beyoʼ jeʼel in wóotik xookeʼ». Le oʼolal tin wóotaj ka xíimbaltaʼaken tumen Gloria yéetel Bill, u yíicham.
Le baʼax áanten utiaʼal in kʼexik in kuxtaloʼ
Le ka taal Bill yéetel Gloria u yilenoʼobeʼ tin tsʼáaj cuenta de ke jach u yaabiltmubaʼob, leloʼ jach jatsʼuts tin wilil. Tin wojéeltaj xan de ke u paalaloʼob Billeʼ casi igual u jaʼabiloʼob tin wéetel yéetel maʼalob u bintiʼob ichil u kuxtaloʼob. Letiʼe ka tin tsʼáaj cuenta de ke le Bibliaoʼ jeʼel u yáantik k-familiaeʼ.
Teʼ kʼiin jeʼeloʼ tin tsikbaltaj tiʼ Bill yéetel tiʼ Gloria bix in wuʼuyikinba, letiʼob túuneʼ tu xokoʼobten le baʼax ku yaʼalik Gálatas 6:7: «Tumen jeʼel baʼaxak ka u pakʼ máakeʼ le xan ken u joche». Ka tsʼoʼokeʼ tin tukultaj: «Wa ka in wojéelt kaʼach baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ bejlaʼa maʼ tu sen antalten yaʼab problemaseʼ».
Le ka joʼopʼ in tsʼáaik ichil in kuxtal le baʼaxoʼob kin kanik teʼ Bibliaoʼ joʼopʼ u bin u maʼalobtal bix in kuxtal. Por ejemploeʼ teen yéetel Kayeeʼ xuʼul k-tsʼuʼutsʼik chamal, tsʼoʼoleʼ áantaʼaben utiaʼal in pʼatik le uláakʼ vicioʼob yaantenoʼ. Tu añoil 1985, síij le u yóoxtúul k-hijooʼ, u kʼaabaʼeʼ David, chéen baʼaleʼ toʼoneʼ Davey k-aʼaliktiʼ kaʼachi. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tin wuʼuyaj jeʼel u páajtal in kaʼansik maʼalob in paalaloʼobeʼ.
K-múul meyajtik Jéeoba
Le táan k-kaʼansik k-paalal u yaabiltoʼob Jéeobaeʼ toʼon xaneʼ kʼuchoʼon k-maas yaabilte, junpʼéel libro jach áantoʼoneʼ letiʼe libro Kaanbalnakoʼon tiʼ le Maʼalob j-Kaʼansajoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan jujunpʼéel familiaʼob teʼ múuchʼuliloʼ jach tu tsʼáajoʼobtoʼon junpʼéel maʼalob ejemplo utiaʼal k-líiʼsik k-paalal.
Lauren, Michael yéetel Daveyeʼ tu beetubaʼob precursoroʼob. Tu añoil 2004, k-hijaeʼ táan kaʼach u yáantaj tiʼ junpʼéel congregación ich español. Teʼ mismo añooʼ k-hijo Michaeleʼ jóokʼ Betel utiaʼal u tsʼoʼokol u beel yéetel juntúul kiik ku kʼaabaʼtik Diana. Letiʼobeʼ tu chʼaʼtukloʼob u binoʼob áantaj tu islail Guam. Davey, u máas chichnil k-hijoeʼ, tsʼokaʼaniliʼ xan u bin servir Republica Dominicanaeʼ.
Teen yéetel Kayeeʼ jach kiʼimak k-óol yoʼolal k-paalal, k-uʼuyikba jeʼex u yaʼalik le Biblia tiʼ 3 Juan 4: «Minaʼan uláakʼ baʼal beetik u jach kiʼimaktal in wóol tiʼ lelaʼ: le in wojéeltik láayliʼ táan u xíimbal in paalaloʼob tiʼ u bejil le jaajoʼ». Pero junpʼéel kʼiineʼ chéen ka téek tʼaʼanoʼon tiʼ teléfonoeʼ ka tsʼaʼabtoʼon junpʼéel noticia tu beetaj k-uʼuyik bey táan u yeʼetsʼel k-puksiʼikʼaleʼ.
Junpʼéel noticia jach tu beetaj k-muʼyaj
Tu kʼiinil 24 tiʼ abril tiʼ 2004, teen yéetel Kayeeʼ, binoʼon cenar yéetel jujuntúul sukuʼunoʼob. Como maas tiʼ 100 kilómetros yanil kaʼach le restaurant tuʼux ken k-binoʼ tuláakloʼon binoʼon tin coche. Le ka tsʼoʼok k-cenareʼ binoʼon jaant le postre yaanal tuʼuxoʼ. Le ka kʼuchoʼon teʼ lugaroʼ tin pʼataj le sukuʼunoʼob teʼ jooloʼ ka binen in kaxt tuʼux ken in estacionart le cocheoʼ. Teʼ súutukoʼ juumnaj in celular, ka tin wileʼ juntúul in amigo, yoʼolal bix u tʼaaneʼ tin tsʼáaj cuenta de ke yaan baʼax úuchi.
Letiʼeʼ tu yaʼalajten: «Yaan baʼax úuchi, accidentarnaj Davey».
Ka tun tin kʼáatajtiʼ: «¿Bix túun yanil?».
Tu káajbaleʼ maʼ tu kaxtik bix u yaʼalikten le baʼax tsʼoʼok yúuchloʼ, hasta ka tu yaʼalajten kíim in hijo.
Le ka tsʼoʼok in tʼaaneʼ orarnajen tiʼ Jéeoba utiaʼal in kʼáatiktiʼ ka u yáanten. Le ka suunajen tuʼux yaan u maasiloʼ tin waʼalajtiʼob maʼ jach maʼalob in wuʼuyikinbaiʼ yéetel taak in suut tin wotoch. Tin chʼaʼtuklaj maʼ in waʼalik mix baʼal tiʼ in watan hasta ken kʼuchkoʼon.
Le hora y media xáanchaj táan k-suutoʼ tin wuʼuyaj maʼ tin kaxtik baʼax ku yúuchulten. Mientraseʼ in wataneʼ jach kiʼimak u yóol táan u tsikbaltik tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ de ke maʼ tun xáantal ken taalak Davey u xíimbaltoʼon. Mix tu tuukul in watan ku máan le baʼax tsʼoʼok yúuchloʼ, mientraseʼ maʼ tu xuʼulul u túuxtaʼalten mensajes tumen le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u yojéeltikoʼob baʼax úuchoʼ.
Le ka kʼuchoʼon t-otoch ka pʼáatoʼon t-juunaleʼ, Kayeeʼ tu tsʼáaj cuenta yaan baʼax tsʼoʼok u yúuchul, ka túun tu kʼáatajten baʼaxiʼ. Wa teen yaachaj in wóol le ka tsʼaʼabten le noticiaoʼ, beora nikaʼaj in waʼal tiʼ in watanaʼ yaan kaʼach in beetik u xeʼexetʼpajal u puksiʼikʼal.
Bix t-aktáantil le baʼax úuchoʼ
Teen yéetel Kayeeʼ yaʼab baʼaloʼob tsʼoʼok aktáantik yéetel Jéeobaeʼ mantatsʼ tu yáantoʼon (Isaías 41:10, 13). Pero mix juntéen úuchuktoʼon junpʼéel baʼal beyaʼ, le oʼolal maʼ tu xuʼulul kaʼach in tuklik: «¿Baʼaxten tiʼ Davey úuchi? ¿Baʼaxten maʼ kanáantaʼab tumen Jéeobaiʼ? Si Daveyeʼ jach u kʼubmaj u yóol u meyajte».
Le ka ojéeltaʼab tumen Lauren yéetel Michael le baʼax tsʼoʼok u yúuchloʼ jach yaachaj u yóoloʼob. Tumen utiaʼal Laureneʼ, Daveyeʼ bey u hijoeʼ. Kex xan Michael tsʼoʼok cinco años jóokʼok servir yaanal tuʼuxeʼ láayliʼ jach yaachaj u yóol úuchik u yojéeltik kíim Daveyeʼ, tumen kex jach táankelmeʼ jach u tsʼaamaj u yóol u meyajt Jéeoba.
Le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ jach tu yáantoʼonoʼob, por ejemploeʼ le jach yaachajaʼan u yóol Kayeoʼ taaloʼob u líiʼsoʼob k-óol (Proverbios 17:17). Mix bikʼin ken in tuʼubs tuláakal le baʼaxoʼob tu beetoʼob t-oʼolaloʼ.
Utiaʼal k-aktáantik le baʼax úuchoʼ teen yéetel Kayeeʼ maʼ xuʼul k-xokik le Bibliaoʼ, k-orar yéetel k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Kex láayliʼ yaj t-óol úuchik u kíimil k-hijoeʼ, k-ojleʼ utiaʼal maʼ u jach lúubul k-óoleʼ kʼaʼabéet k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe (Filipenses 3:16).
In hijo Michael yéetel Dianaeʼ taaloʼob kajtal naatsʼ tiʼ toʼon. In hija Laureneʼ suunaj teʼ múuchʼulil tuʼux ku tʼaʼanal inglésoʼ. Máan wa jaypʼéel años tiaʼan t-iknaleʼ, leloʼ jach tu yáantoʼon. Ka máan tiempoeʼ Laureneʼ tsʼoʼok u beel yéetel Justin, letiʼeʼ jach tu yáantoʼon xan.
T-beetaj junpʼéel baʼal jach difícil
Utiaʼal k-aktáantik le baʼax úuch tiʼ Daveyoʼ t-beetaj uláakʼ baʼax. Kex maʼ chéen chʼaʼabileʼ jach tu yaantoʼon. Chéen baʼaleʼ maas maʼalob ka u tsikbaltteʼex Kaye.
«Le ka tu yaʼalajten in wíicham tsʼoʼok u kíimil Daveyeʼ tin wuʼuyaj bey tak teen kíimeneʼ. Tumen jach lubaʼan in wóoleʼ maʼ taak in beetik kaʼach mix baʼaliʼ, tsoʼoleʼ kin sen okʼol kaʼachi, kin tsʼíikil tak yéetel Jéeoba. Kin sen kʼuuxil kaʼachi tumen uláakʼoʼobeʼ kuxaʼanoʼob baʼaleʼ in hijoeʼ maʼatech. Jach maʼ tin kaxtik baʼax ku yúuchulten kaʼachi.
Kin wuʼuyik kʼaʼabéet in bin kaʼach República Dominicana utiaʼal in kʼaj óoltik le tuʼux tu máansaj Davey u tsʼook u kʼiiniloʼob u kuxtaloʼ. Chéen baʼaleʼ tumen jach yaachajaʼan in wóoleʼ kin wuʼuyik maʼ ken in aguantart in biniʼ.
Juntúul in amigaeʼ jach tu yáanten, tu yaʼalajteneʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob República Dominicanaoʼ yaachajaʼan xan u yóoloʼob yéetel jach jeʼel u kiʼimaktal u yóoloʼob wa ka u kʼaj óoltoʼob u familia Daveyeʼ. Le baʼax tu yaʼaloʼ jach tu yáanten utiaʼal in beetik le viajeoʼ.
Le úuchik k-bin teʼ República Dominicanaoʼ jach tu yáantoʼon k-tsʼáa cuentaeʼ Davey jach espiritual kaʼachi. Teʼ múuchʼulil tuʼux yaan in hijooʼ chéen juntúul anciano yaniʼ, letiʼeʼ tu yaʼalajtoʼoneʼ Daveyeʼ jach responsable kaʼachi yéetel jach ku yáantaj teʼ múuchʼuliloʼ.
Le kéen máankoʼon teʼ banda tuʼux kajaʼan kaʼach in hijooʼ le máakoʼoboʼ ku waʼakúuntikoʼonoʼob utiaʼal u yaʼalikoʼobtoʼon Daveyeʼ jach uts kaʼach tu yéeteloʼob. Teneʼ in wojliliʼeʼ in hijoeʼ jach uts, pero le baʼax tu yaʼalaj le máakoʼoboʼ tu yeʼesajteneʼ Daveyeʼ jach tu tsʼáaj u yóol u yeʼes jatsʼuts modos jeʼex Jesúseʼ.
Teʼeloʼ t-kʼaj óoltaj xan juntúul máak ku tsʼaʼabal xook kaʼach tiʼ tumen Davey. Le máakaʼ jach óotsil yéetel maʼ tu páajtal u líikʼil. Le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ tu yaʼaloʼobtoʼoneʼ Daveyeʼ jach maʼalob u tratartik le máakaʼ. ¡Jach kiʼimakchaj in wóol le ka tin wuʼuyaj bukaʼaj utsil kaʼach in hijooʼ!
Jach difícilchajten in bin teʼ República Dominicanaoʼ. Chéen baʼaleʼ in kʼaj óoltik u amigoʼob Davey yéetel in tsikbaltik tu yéeteloʼob le esperanza yaantoʼonoʼ jach tu yáanten. Kex láayliʼ yaachajaʼan k-óoleʼ le viaje t-beetoʼ jach tu líiʼsaj k-óol».
U ejemplo Daveyeʼ jach tu yáantaj yaʼab máakoʼob
Teʼ revista ¡Despertad! 8 tiʼ enero tiʼ 2005, jóokʼ junpʼéel artículo ku tʼaan tiʼ le ka bin Davey servir República Dominicanaoʼ bey xan tiʼ le úuchik u kíimiloʼ. Le ka jóokʼ le artículoaʼ maʼ t-tuklaj wa u experiencia Daveyeʼ jach yaan u yáantik le sukuʼunoʼoboʼ. Por ejemploeʼ tu mesil mayo tiʼ 2019, juntúul sukuʼun ku kʼaabaʼtik Nickeʼ tu tʼanoʼoneʼ ka tu yaʼalajtoʼon:
«Tu taal u tsʼoʼokbal le año 2004, táan in xookik le universidadoʼ yéetel minaʼanten mix junpʼéel meta espiritual, teneʼ junpuliʼ maʼ kiʼimak in wóoliʼ. Orarnajen tiʼ Jéeobaeʼ ka tin kʼáatajtiʼ ka u yáanten in aprovechart beora táankelmen utiaʼal ka in meyajtoʼ. Jéeobaeʼ tu núukaj in oración tumen maʼ úuch tiʼ leloʼ tin xokaj u experiencia Davey teʼ revistaoʼ.
Tin pʼataj in xook teʼ universidadoʼ ka tin káajsaj in beetik in precursoril tsʼoʼoleʼ tin chʼaʼtuklaj in kanik español utiaʼal in bin áantaj tiʼ uláakʼ luʼumil. Ka máan kʼiineʼ binen áantaj Nicaragua, tsʼoʼoleʼ le ka tsʼoʼok in beeleʼ béeychaj in bin yéetel in watan teʼ Escuela utiaʼal Máaxoʼob Kʼaʼaytik le Reinooʼ. Kéen kʼáataʼakten baʼax áanten in beet in precursorileʼ kin waʼalikeʼ u experiencia Davey».
Juntéenjeak xaneʼ le ka binoʼon teʼ asamblea internacional tu añoil 2019 tu noj kaajil Buenos Airesoʼ. T-kʼaj óoltaj juntúul kiik ku kʼaabaʼtik Abi. Letiʼeʼ tiʼ ku pʼáatal xan teʼ hotel tuʼux yanoʼonoʼ. Le x-chʼúupalaʼ jach táaj jatsʼuts u modos kaʼachi yéetel ku kʼaʼajsiktoʼon k-hijo.
Ka suunajoʼon teʼ hoteloʼ t-túuxtaj junpʼéel mensaje tiʼ Abi utiaʼal k-aʼaliktiʼ tuʼux jeʼel u xokik u experiencia Daveyeʼ. Abieʼ tu jáan núukaj le mensajeoʼ ka tu yaʼalaj taak u tsikbal t-éetel. Le oʼolaleʼ t-aʼalajeʼ yaan k-ilikba tu entradail le hoteloʼ. Ka tu yiloʼoneʼ Abieʼ joʼopʼ u yokʼol ka tu tsikbaltajtoʼoneʼ úuchik u xokik u experiencia Daveyeʼ tu beetuba precursora tu mesil septiembre tiʼ 2011 yéetel bin áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet. Tu yaʼalajtoʼoneʼ cada ken yanak problemas tiʼ teʼ tuʼux bijaʼan áantajoʼ ku kaʼa xokik u experiencia Davey. ¡Hasta u yéet máan le revista tuʼux jóokʼ le experienciaoʼ!
Le baʼax úuchtoʼonaʼ ku kʼaʼajsiktoʼoneʼ u kaajal Jéeobaeʼ bey junpʼéel familiaeʼ. ¡Jach ku kiʼimakkúuntik k-óol k-antal ichiliʼ!
Teen yéetel in wataneʼ jach kiʼimak k-óol tumen u ejemplo Daveyeʼ tsʼoʼok u yáantik yaʼab sukuʼunoʼob. Ichil u kaajal Jéeobaeʼ yaan yaʼab kiikoʼob yéetel táankelmoʼob jach u tsʼaamaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeoba. Kex maʼ u tsʼáaikoʼob cuentaeʼ u ejemploʼobeʼ ku yáantik u maasil utiaʼal ka u kʼex u kuxtaloʼob yéetel utiaʼal ka u maas tsʼáa u yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeoba.
‹Utiaʼal letiʼeʼ kuxaʼanoʼob›
Tiʼ Lucas 20:37, Jesúseʼ tu yaʼaleʼ Jéeobaeʼ «u Dios Abrahán, u Dios Isaak yéetel u Dios Jacob». Teʼ tekstooʼ maʼ tu yaʼalik wa Jéeobaeʼ u Diosoʼob chéen mientras kuxlajoʼob. Teʼ versículo 38 xanoʼ Jesúseʼ tu yaʼaleʼ ‹utiaʼal Jéeobaeʼ le máakoʼobaʼ todavía kuxaʼanoʼob›.
Jéeobaeʼ jach u kʼáat u kaʼa kuxkíint le máaxoʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼ letiʼoʼ, tu táan letiʼeʼ le máakoʼobaʼ láayliʼ kuxaʼanoʼobeʼ (Job 14:15; Juan 5:28, 29). In wojleʼ tu táan Jéeobaeʼ, Davey yéetel le uláakʼ máaxoʼob tsʼoʼok u kíimloʼob chúukpaj u yóoloʼoboʼ láayliʼ kuxaʼanoʼobeʼ.
Teneʼ jach taak in wilik Davey tu kaʼatéen, chéen baʼaleʼ maas kin tsʼíiboltik u kaʼa ilkuba yéetel u maama. Mix juntéen in jach il u muʼyaj máak jeʼex úuchik u muʼyaj in watanoʼ. Bejlaʼeʼ jach kin naʼatik le baʼax ku yaʼalik Lucas 7:15, teʼeloʼ ku yaʼalik: «Le xiʼipaloʼ líikʼeʼ ka joʼopʼ u tʼaan; Jesús túuneʼ tu kʼubaj tiʼ u maama».
Tu mesil septiembre tiʼ 2005, teen yéetel in wataneʼ káaj k-beetik k-precursoril, tsʼoʼoleʼ in hija yéetel in jaʼan bey xan in hijo yéetel in wilibeʼ, precursoroʼob xan. Jach maʼalob k-bisikba, k-áantikba yéetel mantatsʼ k-tsikbal tiʼ le jatsʼuts esperanza yaantoʼonoʼ. Teʼ túumben luʼumoʼ jach yaan u kiʼimaktal k-óol tumen yaan u kaʼa béeytal k-méekʼik Davey.