Lucas 1:1-80
1 Yaʼab máakoʼobeʼ tsʼoʼok u yilik u tsʼíibtikoʼob u tsikbalil tuláakal le baʼaxoʼob k-ojel jach tu jaajil úuchlaʼajoʼ.
2 Letiʼobeʼ tu tsʼíibtoʼob jeʼex úuchik u tsikbaltaʼaltoʼon tumen le yáax máakoʼob iloʼ; letiʼob xan tsikbalt le péektsiloʼ.
3 Le oʼolal teen xaneʼ, tumen tsʼoʼok in xakʼaltik jach bix úuchik tuláakal le baʼaloʼob desde tu káajbaloʼ, tin chʼaʼtuklaj in tsʼíibtikoʼob tu tsoolol jeʼex úuchik u yúuchloʼobeʼ, jalaʼach Teófilo,
4 utiaʼal ka a kʼaj óolt baʼaxten jach jaaj le baʼaxoʼob tsʼoʼok a kanik ikil u tsikbaltaʼaltechoʼ.
5 Tu kʼiiniloʼob Herodes, u reyil Judeaeʼ, yanchaj juntúul sacerdote ku kʼaabaʼtik Zacarías, letiʼeʼ tiʼ yaan kaʼach ichil u múuchʼul Abíaseʼ; u yataneʼ Elisabet u kʼaabaʼ yéetel tu chʼiʼibal Aarón u taal.
6 Tu kaʼatúulaloʼob toj u kuxtaloʼob tu táan Dios yéetel minaʼan u siʼipiloʼob tumen ku tsʼoʼokbeskoʼob tuláakal baʼax ku yaʼalik u Ley Jéeoba* bey xan le baʼaxoʼob ku kʼáatik ka beetaʼakoʼ.
7 Baʼaleʼ minaʼan mix juntúul u paalaloʼob, tumen Elisabeteʼ maʼ tu páajtal kaʼach u yantal u paalal, tsʼoʼoleʼ tu kaʼatúulaloʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob.
8 Le táan kaʼach u meyaj bey sacerdote tu táan Dios, tiʼ le meyaj kʼubéentaʼan tiʼ u múuchʼuloʼ,
9 letiʼeʼ kʼuch u kʼiinil u yéeyaʼal jeʼex suukil u beetaʼal tumen le sacerdoteʼoboʼ, utiaʼal ka u tóok incienso le táan u yokol tu kiliʼich kúuchil Jéeobaoʼ;
10 teʼ súutuk táan u tóokaʼal le incienso túunoʼ, tuláakal u maasil máakoʼoboʼ tiʼ muchʼukbaloʼob táankab táan u oraroʼobeʼ.
11 Tiʼ Zacarías túuneʼ tu chíikbesuba juntúul u ángel Jéeoba tiʼ waʼalakbal tu x-noʼoj u altaril le inciensooʼ.
12 Zacarías túuneʼ, le ka tu yilaj le angeloʼ péeknaj u yóol yéetel sajakchaji.
13 Baʼaleʼ le angeloʼ tu yaʼalajtiʼ: «Maʼ a sajaktal, Zacarías, tumen Dioseʼ tsʼoʼok u yuʼubik a kʼáat óolal, Elisabet a wataneʼ yaan u yantal juntúul u chaambal, yéetel Juan ken a tsʼáa u kʼaabaʼ.
14 Yaan u yantaltech jach nojoch kiʼimak óolal, yéetel yaʼab máakoʼob xan kun kiʼimaktal u yóoloʼob ken síijik;
15 tumen letiʼeʼ yaan u kʼuchul u beetuba nojchil tu táan Jéeoba. Baʼaleʼ junpuliʼ maʼ unaj u yukʼik vinoiʼ mix uláakʼ baʼal ku káalkunaj, yaan u chuʼupul yéetel kiliʼich muukʼ* desde tu jobnel u maama;
16 yaan xan u beetik u kaʼa natsʼkuba u kajnáaliloʼob Israel tiʼ Jéeoba, u Diosoʼob.
17 Letiʼ xaneʼ yaan u bin táanil tiʼ Dios yéetel le muukʼ bey xan yéetel le páajtalil tsʼaʼab tiʼ Elíasoʼ, utiaʼal u pʼatik u puksiʼikʼal le taatatsiloʼob jeʼex u puksiʼikʼal le paalaloʼoboʼ, utiaʼal ka yanak naʼat tiʼ le máaxoʼob maʼ tu yuʼubikoʼob tʼaanoʼ jeʼex le naʼat yaan tiʼ le máaxoʼob toj u kuxtaloʼoboʼ, utiaʼal u listokíintik tiʼ Jéeoba junpʼéel kaaj kaʼansaʼan tubeel.
18 Zacarías túuneʼ tu yaʼalaj tiʼ le angeloʼ: «¿Bix jeʼel in wojéeltik wa jach tu jaajil yaan u yúuchul lelaʼ? Tumen tsʼoʼok in chʼíijil, yéetel in watan xaneʼ tsʼoʼok u chan yantal u jaʼabil».
19 Le angeloʼ tu núukajtiʼ: «Teen Gabriel, le máax ku waʼatal naatsʼ yéetel tu táan Diosoʼ, túuxtaʼaben tʼaan ta wéetel bey xan utiaʼal ka in tsʼáa a wojéelt u maʼalob péektsilil le baʼaloʼobaʼ.
20 ¡Ile! Techeʼ tumen maʼ ta creertaj le baʼaxoʼob tin waʼalajtechaʼ yaan u pʼáatal maʼ tu páajtal a tʼaan, tumen yaan a toottal, tak ken kʼuchuk u kʼiinil u yúuchloʼob; tumen le baʼaloʼobaʼ yaan u béeytaloʼob tu kʼiinil».
21 Le máakoʼob túunoʼ táan u páaʼtkoʼob kaʼach u jóokʼol Zacarías, yéetel jakʼaʼan u yóoloʼob tumen tsʼoʼok u jach xáantal maʼ jóokʼok tiʼ le kiliʼich kúuchiloʼ.
22 Baʼaleʼ le ka jóokʼeʼ, maʼ páajchaj u tʼaan tu yéeteloʼobiʼ, ka tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ táant u yilik junpʼéel baʼax maʼ suuk u yilaʼal teʼ kiliʼich kúuchiloʼ. Letiʼeʼ joʼopʼ u beetik señas tiʼob tumen tootchajaʼan.
23 Ka túun tsʼoʼok u kʼiiniloʼob u meyaj Zacarías teʼ templooʼ, bin tu yotoch.
24 Maʼ sen úuch tiʼ lelaʼ, Elisabet u yataneʼ pʼáat embarazadail, ka pʼáat cinco meses maʼ tu jóokʼol tu yotoch. Elisabeteʼ tu yaʼalaj:
25 «Lelaʼ Jéeoba beet u yúuchulten utiaʼal u yeʼesikten u yutsil yéetel utiaʼal u luʼsikten le suʼtsilil yaanten kaʼach tu táan le máakoʼoboʼ».
26 Tu seis meses túun Elisabeteʼ, túuxtaʼab ángel Gabriel tumen Dios tiʼ junpʼéel u kaajil Galilea ku kʼaabaʼtik Nazaret;
27 túuxtaʼab yiknal María, juntúul x-lóoʼbayan chʼúupal* u yaʼalmaj jeʼel u tsʼoʼokol u beel yéetel José, juntúul xiib ku taal tiʼ u chʼiʼibal David.
28 Ka túun kʼuch Gabriel yiknal Maríaoʼ, tu yaʼalajtiʼ: «Maʼalob kʼiin x-chʼúupal, jach tsʼoʼok a lúubul utsil tiʼ Dios, Jéeobaeʼ tiʼ yaan ta wéeteleʼ».
29 Baʼaleʼ Maríaeʼ jach jaʼakʼ u yóol yoʼolal le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ, ka joʼopʼ u tuklik baʼaxten bey úuchik u tʼaʼanloʼ.
30 Le ángel túunoʼ tu yaʼalajtiʼ: «Maʼ a chʼaʼik saajkil María, tumen tsʼoʼok a lúubul utsil tu táan Dios.
31 ¡Ile!, techeʼ yaan a pʼáatal embarazadail yéetel yaan u yantal juntúul a chan paal; Jesús ken a tsʼáa u kʼaabaʼ.
32 Letiʼeʼ yaan u kʼuchul u beetuba nojchil, yéetel yaan u yaʼalaʼaltiʼ u Paal le j-Sen Kaʼanaloʼ; Jéeoba Dioseʼ yaan u tsʼáaiktiʼ u trono David u taata,
33 yaan xan u gobernar bey Rey yóokʼol u yotoch Jacob utiaʼal mantatsʼ, yéetel u Reinoeʼ mix bikʼin kun xuʼulul».
34 Baʼaleʼ Maríaeʼ tu yaʼalaj tiʼ le angeloʼ: «¿Bix túun jeʼel u yúuchul lelaʼ? Si teneʼ maʼ yanchajaʼan mix baʼal in wil yéetel mix juntúul xiibiʼ».
35 Le angeloʼ tu núukaj: «Kiliʼich muukʼ kun taal ta wóokʼol, yéetel u páajtalil le j-Sen Kaʼanaloʼ yaan u pixkech yéetel u boʼoy. Le oʼolaleʼ, le chaambal kun síijiloʼ yaan u yaʼalaʼaltiʼ kiliʼich, u Paal Dios.
36 ¡Ile!, a láakʼ Elisabet xaneʼ, kex chʼijaʼaneʼ tsʼoʼok u pʼáatal embarazadail; beoraaʼ le koʼolel ku yaʼalaʼal maʼ tu páajtal u yantal u paalaleʼ, seis meses pʼáatak embarazadail,
37 tumen tuláakal baʼax ku yaʼalik Dioseʼ ku béeytal».
38 María túuneʼ tu yaʼalaj: «¡U palitsilen Jéeoba! Úuchukten jeʼel bix ta waʼaloʼ». Ka lukʼ le ángel tu yiknaloʼ.
39 Teʼ kʼiinoʼob túun jeʼeloʼ Maríaeʼ líikʼeʼ ka bin tu séebaʼanil teʼ puʼukoʼoboʼ, tiʼ junpʼéel u kaajil Judá,
40 ka ook tu yotoch Zacaríaseʼ ka tu tsikaj Elisabet.
41 Ka túun tu yuʼubaj Elisabet u tʼaan Maríaeʼ, le chaambal yaan ichil u jobneloʼ síitʼnaji, yéetel Elisabeteʼ chuʼup yéetel kiliʼich muukʼeʼ
42 ka túun tu kʼaʼam aʼalaj: «¡Kiʼikiʼtʼantaʼanech tumen Dios ichil tuláakal le koʼoleloʼoboʼ, yéetel kiʼikiʼtʼantaʼan le chaambal yaan ta jobneloʼ!
43 Tumen ¿máaxen utiaʼal ka yanakten u jatsʼuts páajtalil u taal u xíimbalten u maama in Yuumtsil?
44 ¡Ile! Ka kʼuch tin xikin u juum a tʼaaneʼ, le chaambal yaan tin jobneloʼ, síitʼnaj yéetel kiʼimak óolal.
45 Kiʼimak xan u yóol le koʼolel creertoʼ, tumen yaan u láaj béeychajal tuláakal le baʼax tu túuxtaj Jéeoba ka aʼalaʼaktiʼoʼ».
46 María túuneʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ kin nojbeʼenkúuntik Jéeoba,
47 yéetel in puksiʼikʼaleʼ ku chuʼupul yéetel kiʼimak óolal tu yoʼolal Dios in Salvador;
48 tumen letiʼeʼ tsʼoʼok u paktik u yóotsilil u x-palitsil. ¡Ile! Desde bejlaʼeʼ, tuláakal máak ken u yaʼal kiʼimak in wóol,
49 tumen le Dios yaan nojoch páajtalil tiʼoʼ tsʼoʼok u beetik nukuch baʼaloʼob tin woʼolal, yéetel kiliʼich u kʼaabaʼ,
50 mantatsʼ ku chʼaʼik óotsilil tiʼ le máaxoʼob ku chʼaʼikoʼob saajkilil tiʼoʼ.
51 Letiʼeʼ yéetel u muukʼil u kʼabeʼ tsʼoʼok u beetik nukuch baʼaloʼob; tsʼoʼok u kʼiʼitbesik le máaxoʼob kaʼanal u yichoʼob yoʼolal baʼax ku tuklikoʼob ichil u puksiʼikʼaloʼoboʼ.
52 Tsʼoʼok u luʼsik tu tronoʼob le máaxoʼob yaan páajtalil tiʼoboʼ, yéetel tsʼoʼok u tsʼáaik kaʼanal le máaxoʼob óotsiloʼoboʼ;
53 tsʼoʼok u naʼajkúuntik yéetel baʼaloʼob maʼalobtak le máaxoʼob wiʼijoʼoboʼ, baʼaleʼ tsʼoʼok u túuxtik le j-ayikʼaloʼob yéetel mix baʼaloʼ.
54 Tsʼoʼok u taal u yáant Israel u palitsil utiaʼal u kʼaʼajsik yaan u yeʼesik chʼaʼ óotsilil mantatsʼ,
55 jeʼex u yaʼalmil tiʼ k-úuchben láakʼtsiloʼob, tiʼ Abrahán bey xan tiʼ u chʼiʼibal».
56 María túuneʼ pʼáat kex óoxpʼéel meses yiknal Elisabet, ka tsʼoʼokeʼ suunaj tu yotoch.
57 Ka túun kʼuch u kʼiinil u síijil u chaambal Elisabeteʼ, tu síijsaj juntúul chan xiʼipal.
58 U yéet kaajaloʼob bey xan u láakʼtsiloʼob Elisabeteʼ, le ka tu yuʼuboʼob bukaʼaj nojchil úuchik u chʼaʼabal óotsilil tiʼ tumen Jéeobaeʼ, jach kiʼimakchaj u yóoloʼob tu yéetel.
59 Tu ocho kʼiinil síijik le chaambaloʼ, taaloʼob utiaʼal u súutkʼuptaʼal,* letiʼobeʼ u kʼáat kaʼach u tsʼáaʼob Zacarías tiʼ, jeʼex u kʼaabaʼ u taataeʼ.
60 Baʼaleʼ u maamaeʼ tu yaʼalaj: «¡Maʼ! Letiʼeʼ Juan ken k-tsʼáa u kʼaabaʼ».
61 Ka túun tu yaʼaloʼobtiʼ: «Si mix máak ichil a láakʼtsiloʼob bey u kʼaabaʼoʼ».
62 Letiʼob xaneʼ káaj u beetkoʼob señas tiʼ le taatatsil utiaʼal u kʼáatkoʼobtiʼ bix u kʼáat ka tsʼaʼabak u kʼaabaʼ le chaambaloʼ.
63 Zacarías túuneʼ tu kʼáataj junxéetʼ jaajay cheʼeʼ ka tu tsʼíibtaj: «Juan u kʼaabaʼ». Tu yoʼolal lelaʼ, tuláakal le máakoʼoboʼ pʼáat jakʼaʼan u yóoloʼob.
64 Letiʼeʼ tu séebaʼanil páajchaj u kaʼa tʼaaneʼ ka joʼopʼ u kiʼikiʼtʼantik Dios.
65 Ka túun sajakchaj tuláakal le máaxoʼob kajaʼan naatsʼ tiʼoboʼ; tiʼ tuláakal xan u puʼukiloʼob Judeaeʼ káaj u tsikbaltaʼal tuláakal le baʼaloʼobaʼ,
66 yéetel tuláakal le máaxoʼob uʼuyoʼ tu tsʼáajoʼob ichil u puksiʼikʼaloʼob, ka tu yaʼaloʼob: «¿Baʼax wal ken u beet le chan xiʼipal ken nojochchajkaʼ?». Tumen u kʼab Jéeobaeʼ jach tiʼ yaan kaʼach tu yéeteleʼ.
67 Zacarías u taataeʼ, chuʼup yéetel kiliʼich muukʼeʼ ka joʼopʼ u profetizar táan u yaʼalik:
68 «Kiʼikiʼtʼantaʼak Jéeoba u Dios Israel, tumen tsʼoʼok u paktik u kaajal yéetel tsʼoʼok u jáalkʼabtik.
69 Tsʼoʼoleʼ tsʼoʼok u líiʼsiktoʼon juntúul salvador jach nojoch u páajtalil ku taal tiʼ u chʼiʼibal David, u palitsil,
70 jeʼex úuchik u túuxtik tiʼ u kiliʼich profetaʼob úuchjeakil ka u yaʼaloʼobeʼ,
71 yaan k-salvartaʼal tiʼ k-enemigoʼob bey xan tiʼ u kʼab tuláakal le máaxoʼob pʼekmiloʼonoʼ,
72 utiaʼal ka u yeʼes le chʼaʼ óotsilil yaan yil yéetel k-úuchben láakʼoʼob bey xan utiaʼal u kʼaʼajsik u kiliʼich núuptʼaan,
73 le baʼax tu jach aʼalaj tiʼ Abrahán k-úuchben taataoʼ,
74 yéetel ken tsʼoʼokok k-salvartaʼal tiʼ u kʼab k-enemigoʼobeʼ, yaan u tsʼáaiktoʼon u jatsʼuts páajtalil k-meyajtik yéetel x-maʼ saajkilil,
75 yéetel chúukaʼan óolal bey xan yéetel tojil tu táan letiʼ tuláakal u kʼiiniloʼob k-kuxtal.
76 Baʼaleʼ teech xaneʼ, chan xiʼipal, yaan u yaʼalaʼal u profetaech le j-Sen Kaʼanaloʼ, tumen yaan a bin táanil tiʼ Jéeoba utiaʼal a listokíintik u beeloʼob,
77 utiaʼal a tsʼáaik u yojéelt u kaajal yaan u salvartaʼal ken perdonartaʼak u kʼebanoʼob
78 tu yoʼolal u nojoch chʼaʼ óotsilil k-Dios. Yéetel le chʼaʼ óotsililaʼ, Dioseʼ yaan u sáasilkuntkoʼon jeʼex u juul le Kʼiin tiʼ junpʼéel túumben sáastaloʼ
79 utiaʼal u tsʼáaik sáasil tiʼ le máaxoʼob kulukbaloʼob teʼ éeʼjochʼeʼeniloʼ bey xan tu boʼoyil le kíimiloʼ, utiaʼal ka u beet xan k-xíimbal maʼalob tu bejil le jeetsʼeliloʼ».
80 Le chan xiʼipaloʼ seguernaj u nojochtal yéetel u yiijtal u tuukul, yéetel tiʼ pʼáat kajtal teʼ desiertooʼ tak le kʼiin ka jóokʼ utiaʼal u yeʼeskuba tiʼ u kaajil Israeloʼ.
Notas
^ Ilaʼak Tipʼ. 2.
^ Wa: «espíritu santo». Ilaʼak Tipʼ. 16.
^ Le tʼaan meyajnaj ich griegooʼ ku tsʼáaik naʼatbil juntúul x-chʼúupal mix juntéen núupchilak yéetel mix máak.
^ Ilaʼak Tipʼ. 16.
