Lucas 10:1-42

10  Ka tsʼoʼok u yaʼalik le baʼaloʼobaʼ, Yuumtsil Jesuseʼ tu tʼanaj uláakʼ setenta disipuloʼobeʼ ka tu túuxtoʼob a kaʼakaʼatúulil teʼ kaajoʼob yéetel teʼ tuʼuxoʼob xan kun bin letiʼoʼ.  Ka túun káaj u yaʼaliktiʼob: «U jaajileʼ, jach yaʼab le baʼax kun jochbiloʼ, baʼaleʼ le máaxoʼob kun joochoʼoboʼ junpʼíitoʼob. Le oʼolaleʼ, kʼáat óolteʼex tiʼ u Yuumil le kool ka u túuxt uláakʼ máakoʼob utiaʼal le joochoʼ.  Xeeneʼex. ¡Ileʼex!, táan in túuxtikeʼex bey tamanoʼob ichil loboʼobeʼ.*  Maʼ a biskeʼex x-mukub,* mix sáabukaan, mix xanab, yéetel maʼ a waʼataleʼex a saludarteʼex mix máak teʼ bejoʼ.  Jeʼel tuʼuxak ka ookkeʼex ichil junpʼéel najeʼ, yáax aʼaleʼex: ‹Yanak jeetsʼelil tiʼ le najaʼ›.  Teʼ túunoʼ wa yaan juntúul máak u yaabiltmaj le jeetsʼeliloʼ, le jeetsʼelil yaan tiʼ teʼexoʼ yaan u pʼáatal tu yóokʼol. Baʼaleʼ wa minaʼaneʼ, le jeetsʼeliloʼ yaan u suut ta wóokʼoleʼex.  Wa ka kʼaʼamleʼexeʼ, pʼáateneʼex teʼ najoʼ, jaanteʼex yéetel ukʼeʼex le baʼaxoʼob kun tsʼaabilteʼexoʼ, tumen máax ku meyajeʼ ku náajaltik u boʼotaʼal. Maʼ a lukʼleʼex tiʼ junpʼéel naj utiaʼal ka xiʼikeʼex táanxel najil.  »Jeʼel tuʼuxak xan ka ookkeʼex tiʼ junpʼéel kaaj yéetel ka kʼaʼamleʼexeʼ, jaanteʼex le baʼaxoʼob ku tsʼaʼabalteʼexoʼ,  tsʼakeʼex le kʼojaʼanoʼob yanoʼoboʼ, yéetel maʼ u xuʼulul a waʼalikeʼextiʼob: ‹U Reino Dioseʼ tsʼoʼok u náatsʼal ta wiknaleʼex›. 10  Baʼaleʼ jeʼel tuʼuxak ka ookkeʼex tiʼ junpʼéel kaaj, yéetel maʼ ta kʼaʼamleʼexeʼ, jóokʼeneʼex teʼ noj bejoʼoboʼ, ka a waʼaleʼex: 11  ‹Tak u luʼumil a kaajaleʼex páakʼ t-ookoʼobeʼ, tsʼoʼok k-púustik ta táaneʼex. Baʼaleʼ maʼ u tuʼubulteʼexeʼ u Reino Dioseʼ tsʼoʼok u náatsʼal›. 12  Kin waʼalikteʼexeʼ teʼ kʼiin jeʼeloʼ maas maʼalob kun bin tiʼ u kaajil Sodoma ke tiʼ le kaaj jeʼeloʼ. 13  »¡Óotsilech, Corazín! ¡Óotsilech, Betsaida!, tumen wa tu kaajiloʼob Tiro yéetel Sidón ka beetaʼak kaʼach le milagroʼob beetaʼab ichileʼexaʼ, bejlaʼa úuch kulak u kajnáaliloʼob ich taʼan u búukintmoʼob u nookʼil yaj óolal utiaʼal u yeʼeskoʼob tsʼoʼok u kʼexik u tuukuloʼobeʼ. 14  Le oʼolaleʼ, tu Kʼiinil le Juiciooʼ maas maʼalob kun bin tiʼ Tiro yéetel tiʼ Sidón ke tiʼ teʼex. 15  ¿Kux túun teech, Capernaum, yaan wa a nojbaʼalkúuntaʼal tak teʼ kaʼanoʼ? ¡Tak teʼ Muknal* kan éemeloʼ! 16  »Le máax chʼenxikintikeʼexeʼ ku chʼenxikintiken xan. Le máax maʼ tu kʼamkeʼexeʼ maʼ tu kʼamken xan. Tsʼoʼoleʼ le máax maʼ tu kʼamkeneʼ maʼ tu kʼamik xan le máax túuxtenoʼ». 17  Le setenta disipuloʼoboʼ suunajoʼob yéetel kiʼimak óolal ka tu yaʼaloʼob tiʼ Jesús: «Yuumtsil, tak le demonioʼob beetik baʼax k-aʼalik ken meyajnaktoʼon a kʼaabaʼoʼ». 18  Yoʼolal leloʼ, Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼob: «Teneʼ tin wilaj lubaʼan Satanás jeʼex u léembal cháak teʼ kaʼanoʼ. 19  ¡Ileʼex! Teneʼ tsʼoʼok in tsʼáaikteʼex autoridad utiaʼal a peʼchaʼatikeʼex kaanoʼob yéetel síinaʼanoʼob, baʼaleʼ maases utiaʼal a peʼchaʼatikeʼex u páajtalil le enemigooʼ, yéetel mix baʼal ken u beetteʼex loob. 20  Baʼaleʼ maʼ u kiʼimaktal a wóoleʼex ikil u beetaʼal baʼax ka waʼalikeʼex tumen le demonioʼoboʼ, baʼaxeʼ kiʼimakchajak a wóoleʼex tumen tsʼoʼok u tsʼíibtaʼal a kʼaabaʼex teʼ kaʼanoʼ». 21  Jach teʼ súutuk jeʼeloʼ, Jesuseʼ chuʼup yéetel kiʼimak óolal bey xan yéetel kiliʼich muukʼeʼ* ka tu yaʼalaj: «In Taata, teech u Yuumil kaʼan yéetel Luʼum. Kin kiʼikiʼtʼantkech tu táan le máakoʼoboʼ, tumen ta weʼesaj tiʼ le mejen paalaloʼoboʼ le kaʼansajoʼob ta taʼakaj tubeel tiʼ le máaxoʼob jach kaanbalnajaʼanoʼob yéetel yaan u naʼatoʼoboʼ. Beyoʼ, in Yuum, tumen bey ta wóotilak ka úuchkoʼ. 22  Tuláakal le baʼaloʼobaʼ tsʼoʼok u tsʼaʼabal in wojéelt tumen in Taata; mix máak u kʼaj óol máax le Paaloʼ, chéen le Taataoʼ, mix máak xan u kʼaj óol máax le Taataoʼ, chéen le Paaloʼ. Yéetel tiʼ le máax u kʼáat le Paaloʼ, ku tsʼáaik u kʼaj óolte». 23  Ka túun tu sutuba Jesús u pakt u disipuloʼobeʼ ka tu yaʼalaj chéen tiʼ letiʼob: «Kiʼimak u yóol le ichoʼob ku paktikoʼob le baʼaxoʼob ka wilkeʼexoʼ. 24  Tumen kin waʼalikteʼex: Yaʼab profetaʼob yéetel reyoʼobeʼ tu tsʼíiboltoʼob u yilkoʼob le baʼaxoʼob ka wilkeʼexoʼ, baʼaleʼ maʼ tu yiloʼobiʼ; bey xan u yuʼubikoʼob le baʼaxoʼob ka wuʼuyikeʼexoʼ, baʼaleʼ maʼ tu yuʼuboʼobiʼ». 25  ¡Ile! Juntúul máak jach u yojel baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ, líikʼeʼ ka tu yaʼalajtiʼ utiaʼal u túuntik u yóol: «J-Kaʼansaj, ¿baʼax kʼaʼabéet in beetik utiaʼal ka yanakten kuxtal minaʼan u xuul?». 26  Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼ: «¿Baʼax tsʼíibtaʼan teʼ Leyoʼ? ¿Bix u yaʼalik?». 27  Le máak túunoʼ tu yaʼalaj: «‹Kʼaʼabéet a yaabiltik Jéeoba a Dios yéetel tuláakal a puksiʼikʼal, yéetel tuláakal a kuxtal,* yéetel tuláakal a muukʼ bey xan yéetel tuláakal a tuukul›, yéetel ‹yaabilt a wéet máakil jeʼex a yaabiltikabaeʼ›». 28  Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Jach maʼalob úuchik a núukik; ‹seguernak a beetik lelaʼ utiaʼal ka yanaktech le kuxtaloʼ›». 29  Baʼaleʼ tumen u kʼáat u yeʼes jach toj u kuxtaleʼ, le máakaʼ tu yaʼalaj tiʼ Jesús: «¿Jach máax tiʼ kʼaʼabéet in weʼesik yaabilaj?». 30  Jesús túuneʼ utiaʼal u núukikeʼ tu yaʼalaj: «Juntúul máak lukʼ Jerusaleneʼ, le táan u yéemel tu kaajil Jericoeʼ, lúub tu kʼab j-ookoloʼob; letiʼobeʼ tu láaj chʼaʼajoʼob baʼax yaantiʼ, tu sen loʼoloxoʼob, ka túun tu pʼatoʼob sat kimen. 31  Maʼ sáam tiʼ leloʼ, juntúul sacerdote táan u taal u yéemel teʼ bejoʼ, tu yilaj le máakoʼ baʼaleʼ máan tuláakʼ u tséel le bejoʼ. 32  Juntúul levita xan táan u taal u yéemel teʼeloʼ, tu yilaj le máakoʼ ka máan xan tuláakʼ u tséel le bejoʼ. 33  Baʼaleʼ juntúul samaritano táan xan u máan teʼ bejoʼ, kʼuch teʼ tuʼux yaan le máakoʼ, tu yileʼ ka tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ. 34  Náatsʼ tu yiknaleʼ, ka tu tsʼáaj aceite yéetel vino tu yajiloʼob u wíinklil le máakoʼ, tsʼoʼoleʼ ka tu báaʼkʼaxtaj u yajiloʼoboʼ. Ka tsʼoʼok túuneʼ tu naʼaksaj yóokʼol u yalakʼ baʼalcheʼeʼ ka tu bisaj tiʼ junpʼéel u najil uʼulaboʼob utiaʼal ka u kanáante. 35  Tuláakʼ kʼiineʼ tu chʼaʼaj kaʼapʼéel denarioeʼ* ka tu tsʼáaj tiʼ u yuumil le najoʼ ka tu yaʼalaj: ‹Kanáant le máakaʼ, tsʼoʼoleʼ wa ka xupik u maasil tu yoʼolaleʼ, yaan in boʼotiktech ken suunaken wayeʼ›. 36  Tiʼ le óoxtúul máakoʼobaʼ, ¿máax a tuklik tu yeʼesaj yaabilaj tiʼ le máak lúub tu kʼab le j-ookoloʼoboʼ?». 37  Le máakoʼ tu núukaj: «Letiʼe máax tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le máakoʼ». Jesús túuneʼ tu yaʼalajtiʼ: «Xeen ka a beet xan beyoʼ». 38  Le táan túun u binoʼoboʼ, Jesuseʼ ook tiʼ junpʼéel chan kajtalil. Teʼelaʼ juntúul koʼolel u kʼaabaʼ Martaeʼ, tu kʼamaj tu yotoch bey juntúul uʼulabeʼ. 39  Le koʼolelaʼ yaan juntúul u yíitsʼin u kʼaabaʼ María, letiʼeʼ kulaj yiknal Yuumtsil Jesuseʼ ka pʼáat u yuʼub u tsikbal. 40  Baʼaleʼ Martaeʼ jach chʼiikil u beet yaʼabkach baʼaloʼob. Le oʼolal náatsʼeʼ ka tu yaʼalaj: «Yuumtsil, ¿baʼaxten techeʼ mix baʼal ka waʼalik kex in wíitsʼineʼ tsʼoʼok u pʼatken tin juunal in beet tuláakal le baʼaloʼobaʼ? Much aʼaltiʼ ka taalak u yáanten». 41  Jesuseʼ tu núukajtiʼ: «Marta, Marta, jach chiʼichnakech yéetel jach chʼiikilech a beet yaʼab baʼaloʼob. 42  U jaajileʼ maʼ yaʼab baʼaxoʼob kʼaʼabéetiʼ, maʼ xaaneʼ chéen junpʼéel. Baʼaleʼ Maríaeʼ tu yéeyaj u maas maʼalobil yéetel maʼ kun luʼsbil tiʼ letiʼ».

Notas

Lelaʼ juntúul tsʼíitsʼik baʼalcheʼ ku kíimsik u yéet baʼalcheʼil; chíikaʼan tiʼ juntúul tsʼíitsʼik peekʼ.
Mejen bolsaʼob ku meyaj kaʼach utiaʼal u bisaʼal taakʼin, oro, plata, cobre wa uláakʼ baʼaloʼob.
Lit.: «Hades». Ilaʼak Tipʼ. 8.
Wa: «espíritu santoeʼ». Ilaʼak Tipʼ. 16.
Wa: «alma». Gr.: sikjé. Ilaʼak Tipʼ. 7A.
Ilaʼak u tsolajil Mt 20:2.