Lucas 12:1-59
12 Teʼ súutuk xan jeʼeloʼ, le ka tu muchʼuba u milesil máakoʼob ka joʼopʼ tak u pepeʼchaʼatkubaʼoboʼ, Jesuseʼ káaj u yaʼalik chéen tiʼ u disipuloʼob: «Kanáantabaʼex tiʼ u levadura le fariseoʼoboʼ, lelaʼ letiʼe kaʼapʼéel ichiloʼ.
2 Baʼaleʼ mix baʼal taʼakaʼan tubeel wa maʼ kun kʼuchul ojéeltbil, mix junpʼéel baʼal xan pixaʼan wa maʼ kun kʼuchul kʼaj óoltbil.
3 Le oʼolaleʼ jeʼel baʼalak ka a waʼaleʼex ich éeʼjochʼeʼenileʼ yaan u yuʼubaʼal teʼ tuʼux sáasiloʼ, yéetel le baʼaxoʼob ken a mukul aʼaleʼex ichil a wotocheʼexeʼ yaan u kʼaʼaytaʼal yóokʼol le najoʼoboʼ.
4 Tiʼ teʼex in amigoʼexeʼ, kin waʼalik: Maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil tiʼ le máaxoʼob kíimsik le wíinkliloʼ, baʼaleʼ ken tsʼoʼokkeʼ mix baʼal uláakʼ jeʼel u páajtal u beetkoʼobeʼ.
5 Teneʼ nikaʼaj in waʼalteʼex tiʼ máax kʼaʼabéet a chʼaʼikeʼex saajkil: Chʼaʼex saajkil tiʼ le Máax jeʼel u páajtal u pulik máak Gehena* le ken tsʼoʼokok u kíimskoʼ. Jach tu jaajil kin waʼalikteʼex, tiʼ Letiʼ ka a chʼaʼex saajkil.
6 ¿Maʼ wa tu koʼonol cinco mejen chʼíichʼoʼob tu yoʼolal kaʼapʼéel mejen taakʼin* jach junpʼíit u tojoloʼobiʼ? Kex beyoʼ, mix juntúul tiʼ letiʼob tuʼubsaʼanoʼob tumen Diosiʼ.
7 Baʼaleʼ tak u tsoʼotsel a pooleʼexeʼ láaj xokaʼanoʼob. Maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil, teʼexeʼ maas koʼoj a tojoleʼex tiʼ yaʼab mejen chʼíichʼoʼob.
8 »Le oʼolaleʼ teneʼ kin waʼalikteʼex: Tuláakal máax ku yaʼalik tu táan le máakoʼob u kʼaj óolenoʼ, u Paal máakeʼ yaan xan u yaʼalik u kʼaj óol tu táan u angeloʼob Dios.
9 Baʼaleʼ le máax ken u yaʼal tu táan le máakoʼob maʼ u kʼaj óolenoʼ yaan xan u yaʼalaʼal maʼ kʼaj óolaʼan tu táan u angeloʼob Diosiʼ.
10 Tuláakal máax xan ku yaʼalik junpʼéel baʼax tu contra u Paal máakeʼ yaan u perdonartaʼaltiʼ, baʼaleʼ le máax ku yaʼalik junpʼéel poochʼil tu contra le kiliʼich muukʼoʼ* maʼ kun perdonartbiltiʼ.
11 Le ken bisaʼakeʼex tu táan yaʼabkach máakoʼob u muchʼmubaʼob, tu táan le máaxoʼob ku meyajoʼob teʼ gobiernooʼ bey xan tu táan le autoridadoʼoboʼ, maʼ a sen chiʼichnaktaleʼex yoʼolal bix ken a defendertilabaʼex bey xan yoʼolal baʼax ken a waʼaleʼex,
12 tumen teʼ súutuk jeʼeloʼ le kiliʼich muukʼoʼ yaan u kaʼansikteʼex le baʼaxoʼob unaj a waʼalikeʼexoʼ».
13 Juntúul tiʼ le yaʼabkach máakoʼob túunoʼ tu yaʼalajtiʼ: «J-Kaʼansaj, aʼal tiʼ in sukuʼun ka u tsʼáaten junjaats tiʼ le herenciaoʼ».
14 Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼ: «Wíinik, ¿máax beeten juezil ta wóokʼoleʼex wa máax yéeyen utiaʼal ka in tʼox tiʼ tu kaʼatúulaleʼex le herenciaoʼ?».
15 Ka túun tu yaʼalajtiʼob: «Jach pʼil a wicheʼex mantatsʼ, yéetel kanáantabaʼex utiaʼal maʼ a tsʼíiboltkeʼex ayikʼalil, tumen kex yaʼab baʼaloʼob yaan tiʼ máakeʼ, u kuxtaleʼ maʼatech u taal yoʼolal le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ».
16 Ka túun tu yaʼalajtiʼob le kettʼaanaʼ: «U parcela juntúul ayikʼal máakeʼ jach yaʼab ich tu tsʼáaj.
17 Le oʼolal káaj u tuklik lelaʼ: ‹Beora minaʼan tuʼux in líiʼsik u yich in paakʼaloʼobaʼ, ¿baʼax túun ken in beete?›.
18 Letiʼ túuneʼ tu yaʼalaj: ‹In wojel baʼax ken in beete: yaan in nikik in chʼiiloʼob yéetel yaan in beetik uláakʼ maas nuuktakoʼob, teʼeloʼ tiʼ ken in líiʼs tuláakal u yich in paakʼal yéetel le baʼaloʼob maʼalobtak yaantenoʼ;
19 yaan xan in waʼalik tiʼ in kuxtal: «Yaantech yaʼab baʼaloʼob a líiʼsmaj utiaʼal yaʼab jaʼaboʼob, maʼ a chiʼichnaktal, jaanen, ukʼulnen yéetel kiʼimakkúunt a wóol»›.
20 Baʼaleʼ aʼalaʼabtiʼ tumen Dios: ‹J-maʼ naʼat, teʼ áakʼabaʼ yaan u luʼsaʼaltech a kuxtal.* ¿Máax túun ken u tiaʼalint le baʼaxoʼob ta líiʼsoʼ?›.
21 Bey u yúuchul tiʼ le máak chéen ku muchʼkíintik ayikʼaliloʼoboʼ, baʼaleʼ maʼ ayikʼal tu táan Diosiʼ».
22 Ka túun tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob: «Le oʼolal kin waʼalikteʼex: Xuʼuluk a chiʼichnaktaleʼex yoʼolal a kuxtaleʼex* tu yoʼolal baʼax ken a jaanteʼex, wa yoʼolal a wíinklileʼex tu yoʼolal baʼax ken a búukinteʼex.
23 Tumen le kuxtaloʼ maas kʼaʼanaʼan ke le janaloʼ, yéetel le wíinkliloʼ maas kʼaʼanaʼan ke le nookʼoʼ.
24 Tuukulneneʼex tiʼ le chʼíichʼoʼoboʼ. Letiʼobeʼ maʼ tu paakʼaloʼob mix tu joochoʼob; minaʼan u chʼiiloʼob mix uláakʼ tuʼux u líiʼsik u yoʼochoʼob. Baʼaleʼ ku tséentaʼaloʼob tumen Dios. ¿Maʼ wa túun maas koʼoj a tojoleʼex tiʼ letiʼobiʼ?
25 ¿Máax tiʼ teʼex ikil u chiʼichnaktaleʼ, jeʼel u chowakkíintik junpʼíit* maas u kuxtaleʼ?
26 Le oʼolaleʼ, wa maʼ tu páajtal a beetkeʼex mix lelaʼ, ¿baʼaxten túun ka chiʼichnaktaleʼex yoʼolal le uláakʼ baʼaloʼoboʼ?
27 Tuukulneneʼex xan tiʼ bix u nojochtal le looloʼob* teʼ kʼáaxoʼ; letiʼobeʼ maʼatech u kíimskubaʼob meyaj yéetel maʼatech u chuuyoʼob, baʼaleʼ kin waʼalikteʼex: Tak Salomón kex jach táaj ayikʼal kaʼacheʼ, maʼ tu vestirtuba jeʼex junkúul tiʼ le looloʼobaʼ.
28 Wa Dios bey u vestirtik u cheʼiloʼob yéetel u xíiwiloʼob kʼáax, kex chéen bejlaʼa kuxaʼanoʼob yéetel sáamaleʼ ku puʼululoʼob teʼ kʼáakʼoʼ, ¿maʼ wa maas jeʼel u vestirtikeʼex, máakeʼex junpʼíit a fejeʼex?
29 Le oʼolaleʼ, xuʼuluk a tuklikeʼex baʼax ken a jaanteʼex yéetel baʼax ken a wukʼeʼex, xuʼuluk xan a sen chiʼichnaktaleʼex yéetel a sen tuklikeʼex baʼax ku taal u kʼiinil,
30 tumen tuláakal lelaʼ letiʼe baʼax chʼiikil u kaxt u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ, baʼaleʼ a Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ u yojel kʼaʼabéetteʼex tuláakal le baʼaloʼobaʼ.
31 Baʼaleʼ teʼexeʼ maʼ u xuʼulul a kaxtikeʼex u Reino Dios, tuláakal túun le uláakʼ baʼaloʼobaʼ yaan xan u tsʼaʼabalteʼex.
32 »Maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil, chan múuchʼ tamaneʼex, tumen a Taataʼexeʼ tsʼoʼok u yaʼalik yaan u tsʼáaikteʼex le Reinooʼ.
33 Koneʼex le baʼaloʼob yaanteʼexoʼ, yéetel tsʼáaʼex maʼalob baʼaloʼob tiʼ le óotsiloʼob utiaʼal a weʼeskeʼex chʼaʼ óotsililoʼ. Kaxteʼex x-mukuboʼob* maʼatech u kʼastaloʼob wa ayikʼaliloʼob teʼ kaʼan maʼatech u saʼatloʼoboʼ, tuʼux maʼ tu yokol mix juntúul j-ookoliʼ mix xan tu jaantaʼal tumen kʼamas.
34 Tumen le tuʼux yaan a ayikʼalileʼexeʼ tiʼ yaan xan a puksiʼikʼaleʼexiʼ.
35 »Líiʼsabaʼex* yéetel tʼabeʼex a lamparaʼex,
36 tsʼoʼoleʼ beetabaʼex jeʼex le máakoʼob táan u páaʼtkoʼob u tsʼuulil le ken suunak tiʼ le tsʼoʼokol beeloʼ, beyoʼ ken kʼuchuk yéetel ken kʼoopnakeʼ, tu séebaʼanil ken a jeʼekʼabteʼex le joonaj tiʼoʼ.
37 ¡Kiʼimak u yóol le palitsiloʼob wa táan u kananoʼob le ken kʼuchuk u tsʼuuliloʼoboʼ! Tu jaajil kin waʼalikteʼex: Letiʼeʼ yaan u líiʼskuba* utiaʼal meyaj, yaan u yaʼaliktiʼob ka kulakoʼob tu yiknal le mesaoʼ, yaan xan u bin tu yiknaloʼob yéetel yaan u jáalik u yoʼochoʼob.
38 Jach kiʼimak xan u yóol le palitsiloʼob wa táan u kananoʼob ken kʼuchuk u tsʼuuliloʼob le taʼaytak chúumuk áakʼaboʼ,* bey xan wa le tsʼoʼok u máan chúumuk áakʼab ken kʼuchkoʼ.
39 Baʼaleʼ ojéelteʼex lelaʼ: wa u yuumil naj ka u yojéelt baʼax hora ken taalak le j-ookoloʼ, bejlaʼa maʼatan kaʼach u weenleʼ mix u chaʼik u jeʼebel u yotocheʼ.
40 Teʼex xaneʼ eʼeseʼex maʼ táan a weenleʼexiʼ, tumen tiʼ junpʼéel hora maʼ táan a páaʼtkeʼexeʼ yaan u kʼuchul u Paal máak».
41 Pedro túuneʼ tu yaʼalaj: «Yuumtsil, ¿tiʼ toʼon wa ka waʼalik le kettʼaanaʼ wa tiʼ tuláakal?».
42 Yuumtsil Jesús túuneʼ tu yaʼalaj: «¿Máax jach tu jaajil le j-kanan ayikʼalil chúukaʼan u yóol, le máax yaan u naʼatoʼ, le máax kun tsʼaabil tumen u Tsʼuulil tu yóokʼol uláakʼ u palitsiloʼob utiaʼal ka seguernak u tsʼáaik le bukaʼaj janal kʼaʼabéettiʼob jach tu yorailoʼ?
43 ¡Kiʼimak u yóol le palitsil wa le ken kʼuchuk u Tsʼuuliloʼ ka u yil táan u beetik beyoʼ!
44 Tu jaajil kin waʼalikteʼex: Yaan u tsʼáaik u kanáant tuláakal le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ.
45 Baʼaleʼ wa ku káajal u tuklik le palitsil ichil u puksiʼikʼal: ‹In tsʼuulileʼ tsʼoʼok u xáantal maʼ taalakiʼ›, ka joʼopʼok u jaʼajatsʼik le palitsiloʼob yéetel le x-palitsiloʼoboʼ, bey xan u janal, u yukʼul yéetel u káaltaleʼ,
46 yaan u taal u Tsʼuulil le palitsil tiʼ junpʼéel kʼiin maʼ táan u páaʼtikoʼ bey xan tiʼ junpʼéel hora maʼ u yojliʼ, yéetel yaan u tsʼáaik junpʼéel jach nojoch castigo tiʼ, yaan xan u tsʼáaik ichil le máaxoʼob maʼ chúukaʼan u yóoloʼoboʼ.
47 Le palitsil túun tu naʼataj baʼax u kʼáat u tsʼuulil ka u beete, baʼaleʼ maʼ tu líiʼsuba utiaʼal ka u beeteʼ yéetel mix tu beetaj jeʼex u kʼáat u tsʼuuliloʼ, yaan u sen jaʼajatsʼaʼal.
48 Baʼaleʼ le máax maʼ tu naʼataj le baʼax u kʼáat u tsʼuulil le oʼolal tu beetaj baʼaloʼob ku náajmatik jaatsʼeʼ, maʼ yaʼab jaatsʼ ken u bisiʼ. U jaajileʼ, tiʼ tuláakal le máax tsʼaʼab yaʼab baʼaloʼoboʼ, maas yaʼab baʼax xan kun kʼáatbiltiʼ; yéetel tiʼ le máax tsʼaʼab u kanáant yaʼab baʼaloʼoboʼ, maas yaʼab baʼax xan kun kʼáatbiltiʼ ke le suukaʼan u kʼáataʼaloʼ.
49 »Taalen in tʼab junpʼéel kʼáakʼ way Luʼumeʼ, baʼaleʼ wa tsʼoʼok u tʼáableʼ, ¿baʼax uláakʼ jeʼel u páajtal in tsʼíiboltikeʼ?
50 U jaajileʼ, yaan junpʼéel okjaʼ unaj u tsʼaʼabalten, tsʼoʼoleʼ ¡jach táaj yaachajaʼan in wóol, yéetel yaan u xuʼulul tak ken tsʼoʼokok lelaʼ!
51 ¿Ka tuklikeʼex wa taalen in tsʼáa jeetsʼelil way Luʼumeʼ? U jaajileʼ maʼ letiʼe baʼax taalen in beetoʼ, baʼaxeʼ taalen in beet u yantal jatslantáambail.
52 Tumen desde bejlaʼeʼ ichil junpʼéel najeʼ yaan u yantal cinco máakoʼob maʼ ken u bisubaʼob maʼalob, óoxtúuleʼ yaan u tsʼáaikubaʼob tu contra kaʼatúuliʼ yéetel kaʼatúuleʼ yaan u tsʼáaikubaʼob tu contra óoxtúuliʼ.
53 Le taatatsil túunoʼ yaan u tsʼáaikuba tu contra u hijo, le hijotsiloʼ tu contra u taata, le maamatsiloʼ tu contra u hija, le hijatsiloʼ tu contra u maama, le suegratsiloʼ tu contra u yilib, yéetel le x-ilibtsiloʼ tu contra u suegra».
54 Letiʼeʼ tu yaʼalaj xan tiʼ le yaʼabkach máakoʼoboʼ: «Ken a wileʼex táan u nookoytal tu tojil chikʼineʼ, tu séebaʼanil ka waʼalikeʼex: ‹Táan u taal junpʼéel kʼaʼamkach cháak›, tsʼoʼoleʼ bey xan u yúuchloʼ.
55 Yéetel ken a wileʼex noojol u taal le iikʼoʼ, ka waʼalikeʼex: ‹Yaan u sen beetik ooxol›, tsʼoʼoleʼ bey xan u yúuchloʼ.
56 J-kaʼapʼéel icheʼex, ken a pakteʼex u yich kaʼan yéetel ken a pakteʼex le luʼumoʼ ka naʼatkeʼex baʼax tiempoil tsʼoʼok u náatsʼal, baʼaleʼ ¿bix yanil túun maʼ ta kanik a kʼaj óolteʼex baʼax u kʼáat u yaʼal le kʼiinoʼob jeʼelaʼ?
57 ¿Baʼaxten túun maʼ ta kankeʼex ta juunaleʼex a kʼaj óolteʼex baʼax maʼalob?
58 Jeʼex ken xiʼikech yéetel le máax takik a pool tu táan le autoridadoʼ, le táan a bineʼex teʼ bejoʼ, ilawil a wutskíintik le talamil yaantech tu yéeteloʼ, beyoʼ maʼ kun kʼaʼabéettal u biskech tu táan le juezoʼ, mix ka u kʼubech le juez tiʼ le carcelero utiaʼal ka u kʼalechoʼ.
59 Kin waʼaliktech: Maʼ bíin jóokʼkech wa maʼ a láaj boʼot tak u tsʼook centavo* tiʼ le baʼax a pʼaxmoʼ».
Notas
^ Lelaʼ junpʼéel kúuchil tuʼux ku tóokaʼal kaʼach basura tu joʼokajil Jerusalén. Ilaʼak Tipʼ. 9.
^ Lit.: «asarión», junpʼéel tiʼ le 16 jaatsoʼob ku jóoʼsaʼal tiʼ junpʼéel denariooʼ. Junpʼéel denarioeʼ u tojol kaʼach u meeyjil junpʼéel kʼiin. Ilaʼak Tipʼ. 11.
^ Wa: «espíritu santooʼ». Ilaʼak Tipʼ. 16.
^ Wa: «alma». Gr.: sikjé. Ilaʼak Tipʼ. 7A.
^ Lit.: «almaʼex».
^ Lit.: «junpʼéel kúuk». Ilaʼak Tipʼ. 11.
^ Wa: «lirioʼob».
^ Mejen bolsaʼob ku meyaj kaʼach utiaʼal u bisaʼal taakʼin, oro, plata, cobre wa uláakʼ baʼaloʼob.
^ Lit.: «jéepʼkʼaxt a nakʼeʼex».
^ Lit.: «Yaan u jéepʼkʼaxtik u nakʼ».
^ Ilaʼak u tsolajil Mr 13:35.
^ Lit.: «cuadrante», lelaʼ junpʼéel chan taakʼin jach junpʼíit u tojol. Ilaʼak Tipʼ. 11.
