Lucas 8:1-56

8  Maʼ sen úuch tiʼ leloʼ, Jesuseʼ káaj u bin kajalkaaj yéetel tiʼ mejen kajtaliloʼob táan u kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil u Reino Dios. Le doce apostoloʼob xanoʼ táan kaʼach u binoʼob tu yéetel,  bey xan jujuntúul koʼoleloʼob tsʼaʼakoʼob yéetel jóoʼsaʼab demonio tiʼob, jeʼex María le ku yaʼalaʼal Magdalena tiʼoʼ, tiʼ máax jóoʼsaʼab siete demonioʼob,  Juana u yatan Cuza, le máax ku meyaj tu yotoch Herodesoʼ, Susana yéetel uláakʼ yaʼabkach koʼoleloʼob. Leloʼobaʼ meyajnajtiʼob baʼaxoʼob yaantiʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob baʼax kʼaʼabéet tiʼ Jesús yéetel tiʼ u apostoloʼob.  Ka túun tsʼoʼok u muchʼkuba yaʼabkach máakoʼob tu yiknal bey xan le u maasil ku binoʼob tu yéetel kaajal kaajoʼ, tu yaʼalajtiʼob le kettʼaanaʼ:  «Juntúul máakeʼ jóokʼ paakʼal. Le táan u bin u paakʼaloʼ, jujunpʼéel semillaʼobeʼ lúuboʼob teʼ bejoʼ ka pepeʼchaʼataʼaboʼob yéetel luʼukʼoʼob tumen le chʼíichʼoʼoboʼ.  Uláakʼ junjaatseʼ lúub yóokʼol cháaltun, ka tsʼoʼok u jóokʼoleʼ tiji tumen maʼ chʼuul tuʼux yaniʼ.  Uláakʼ junjaatseʼ lúub ich kʼiʼixoʼob, le kʼiʼixoʼob túun nuukchajoʼob tu yéeteloʼ, tu pechʼoʼob le paakʼaloʼ.  Uláakʼ junjaats tiʼ le semillaoʼ lúub yóokʼol maʼalob luʼum, ka tsʼoʼok u jóokʼoleʼ, cada junpʼéeleʼ tu tsʼáaj cien u pʼéelel u yich». Ka tsʼoʼok u yaʼalik le baʼaloʼobaʼ, tu kʼaʼam aʼalaj: «Le máax yaan u xikin utiaʼal u chʼenxikineʼ, u yuʼub lelaʼ».  Baʼaleʼ u disipuloʼobeʼ káaj u kʼáatkoʼobtiʼ baʼax u kʼáat u yaʼal le kettʼaan tu yaʼaloʼ. 10  Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tiʼ teʼexeʼ ku tsʼaʼabal a wojéelteʼex le kiliʼich baʼaloʼob taʼakaʼanoʼob yaan yil yéetel u Reino Diosoʼ, baʼaleʼ utiaʼal u maasileʼ chéen kettʼaanoʼob, tumen kex táan u paakatoʼobeʼ maʼ tu yilkoʼob mix baʼal, yéetel kex táan u yuʼubikoʼobeʼ maʼ tu naʼatkoʼob baʼax u kʼáat u yaʼale. 11  Le kettʼaanoʼ letiʼe baʼax u kʼáat u yaʼalaʼ: Le semillaoʼ u tʼaan Dios. 12  Le jaats lúub tu jáal le bejoʼ letiʼe máaxoʼob ku chʼenxikinoʼoboʼ, baʼaleʼ ku taal le Kʼaasilbaʼaloʼ* ku luʼsik u tʼaan Dios tu puksiʼikʼaloʼob utiaʼal maʼ u creertikoʼob yéetel utiaʼal maʼ u salvarkubaʼob. 13  Le junjaats lúub yóokʼol cháaltunoʼ letiʼe máaxoʼob ken u chʼenxikintoʼob u tʼaan Dioseʼ ku kʼamkoʼob yéetel kiʼimak óolal; baʼaleʼ tumen minaʼan u mootsoʼobeʼ, chéen ichil junpʼíit kʼiinoʼob ku creertikoʼob, baʼaleʼ ken túuntaʼak u yóoloʼobeʼ ku náachtaloʼob. 14  Le jaats xan lúub ich kʼiʼixoʼ letiʼe máaxoʼob ku chʼenxikintikoʼob u tʼaan Diosoʼ, baʼaleʼ ku chaʼikoʼob u peʼechʼel yéetel u luʼsaʼaltiʼob tumen le chiʼichnakiloʼoboʼ, le ayikʼaliloʼoboʼ yéetel tumen le náaysaj óoloʼob yaan tiʼ le kuxtalaʼ; bey túunoʼ maʼ tu páajtal u kʼantal u yichoʼob. 15  Baʼaleʼ le jaats lúub tiʼ maʼalob luʼumoʼ, letiʼe máaxoʼob ken tsʼoʼokok u yuʼubikoʼob u tʼaan Dios yéetel junpʼéel jach maʼalob puksiʼikʼaloʼ, ku pʼatkoʼob ichil u puksiʼikʼaloʼob, tsʼoʼoleʼ ku yeʼeskoʼob chúukaʼan óolal le táan u yichankiloʼoboʼ. 16  »Mix máak ku tʼabik junpʼéel lámpara ku tsʼoʼokoleʼ ku makik yéetel junpʼéel kuum wa ku tsʼáaik yáanal junpʼéel cama, baʼaxeʼ ku tsʼáaik tiʼ junpʼéel kaʼanal kúuchil, beyoʼ le máaxoʼob kun ookloʼoboʼ yaan u yilkoʼob le sáasiloʼ. 17  Tumen minaʼan mix baʼal taʼakaʼan ka pʼáatak maʼ u chíikpajal, mix baʼal xan jach taʼakaʼan tubeel wa maʼ kun kʼuchul ojéeltbil, bey xan wa mix bikʼin kun chíikpajal. 18  Le oʼolaleʼ jach ilawileʼex bix a chʼenxikineʼex, tumen le máax yaantiʼeʼ yaan u tsʼaʼabal u maasil tiʼ, baʼaleʼ le máax minaʼantiʼeʼ tak le baʼax ku tuklik yaantiʼoʼ yaan u luʼsaʼaltiʼ». 19  U maama túun yéetel u yíitsʼinoʼob Jesuseʼ taaloʼob teʼ tuʼux yanoʼ, baʼaleʼ maʼ páajchaj u náatsʼloʼob tu yiknaliʼ tumen jach yaʼabkach máakoʼob yaniʼ. 20  Ka túun aʼalaʼabtiʼ: «A maama yéetel a wíitsʼnoʼobeʼ tiʼ waʼalakbaloʼob táankabeʼ, u kʼáat u yilechoʼob». 21  Letiʼeʼ tu núukajtiʼob: «In maama yéetel in wíitsʼnoʼobeʼ letiʼe jeʼeloʼobaʼ, le máaxoʼob uʼuyik u tʼaan Dios yéetel ku beetkoʼoboʼ». 22  Junpʼéel kʼiin túuneʼ, Jesuseʼ naʼak tiʼ junpʼéel barco yéetel u disipuloʼobeʼ ka tu yaʼalajtiʼob: «Koʼoneʼex tuláakʼ u tséel le jaʼoʼ». Ka túun jóokʼ u binbaloʼob. 23  Baʼaleʼ le táan u binoʼoboʼ, Jesuseʼ weeni. Ka túun káaj junpʼéel kʼaʼamkach iikʼ yóokʼol le jaʼoʼ, ka joʼopʼ u yokol jaʼ teʼ barcooʼ, yéetel jach taʼaytak kaʼach u búululoʼob. 24  Ka túun binoʼob tu yiknaleʼ ka joʼopʼ u yajskoʼob táan u yaʼalikoʼobtiʼ: «¡J-Kaʼansaj, j-Kaʼansaj, táan k-búulul!». Le ka túun aaj tubeeleʼ tu kʼeyaj le iikʼ yéetel le jaʼ ku woʼoltikubaoʼ, leloʼob túunaʼ jéetsʼoʼob, ka pʼáat jejetsʼkil tuláakal. 25  Ka túun tu yaʼalajtiʼob: «¿Tuʼux tsʼoʼok a fejeʼex?». Baʼaleʼ letiʼobeʼ tumen jach saajkoʼob yéetel jakʼaʼan u yóoloʼobeʼ káaj u yaʼalikoʼob tu baatsiloʼob: «¿Máax jach tu jaajil le máakaʼ, tumen ku yaʼalik tiʼ le iikʼ yéetel tiʼ le jaʼ baʼax u kʼáat ka u beetoʼoboʼ, letiʼob túuneʼ ku beetkoʼob?». 26  Ka tsʼoʼokeʼ kʼuchoʼob tiʼ u luʼumil le gerasenoʼoboʼ, lelaʼ tiʼ yaan kaʼach tuláakʼ u tséel Galileaeʼ. 27  Le ka éem Jesús teʼ barcooʼ, tu yilaj juntúul u kajnáalil le kaaj okaʼan demonioʼob tiʼoʼ. Le máakaʼ jach úuch pʼáatak maʼatech u búukintik u nookʼ yéetel maʼatech u pʼáatal tu yotoch, baʼaxeʼ tiʼ ku pʼáatal teʼ tuʼux yaan le muknaloʼoboʼ. 28  Le ka tu yilaj Jesuseʼ, awatnaji yéetel xolaj tu táan, ka tu kʼaʼam aʼalaj: «¿Baʼax yaan in wil ta wéetel Jesús, u Paal le j-Sen Kaʼanal Diosoʼ? Kin kʼáat óoltiktech maʼ a beetik in muʼyaj». 29  (Jesuseʼ táan kaʼach u yaʼalik tiʼ le demonio ka jóokʼok tiʼ le máakoʼ, tumen tsʼoʼok u máan kʼiin u mach le máakoʼ; letiʼeʼ yaʼab u téenel tsʼoʼok u kʼaʼaxal u kʼaboʼob bey xan u yookoʼob yéetel cadena, yéetel ku kanáantaʼal kaʼach utiaʼal maʼ u púutsʼul, baʼaleʼ ku tʼokik le cadenaoʼ yéetel ku beetaʼal u bin tumen le demonio teʼ tuʼuxoʼob mix máak yanoʼ.) 30  Jesuseʼ tu kʼáatajtiʼ: «¿Bix a kʼaabaʼ?». Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Legión», tumen yaʼab demonioʼob okaʼan kaʼach tiʼ. 31  Letiʼobeʼ tu sen kʼáatoʼobtiʼ maʼ u túuxtaʼaloʼob teʼ taamkach chʼeʼenoʼ. 32  Teʼ túunoʼ yaan yaʼabkach kʼéekʼenoʼob táan u jaanloʼob teʼ puʼukoʼ; ka kʼáat óoltaʼab tiʼ tumen le demonioʼob ka u chaʼa u yookloʼob tiʼ le kʼéekʼenoʼoboʼ; Jesús túuneʼ tu chaʼaj u beetkoʼob. 33  Le demonioʼob túunoʼ jóokʼoʼob tiʼ le máakoʼ, ka ookoʼob tiʼ le kʼéekʼenoʼoboʼ; le yaʼabkach kʼéekʼenoʼob túunoʼ tu pulubaʼob ichil le jaʼ desde teʼ sen kaʼanal kúuchil tuʼux yanoʼoboʼ, ka búuloʼob. 34  Baʼaleʼ le máaxoʼob kanáantik le kʼéekʼenoʼoboʼ le ka tu yiloʼob le baʼax úuchoʼ, púutsʼoʼobeʼ ka bin u yaʼaloʼob teʼ kaajoʼ bey xan teʼ mejen kajtaliloʼoboʼ. 35  Le máakoʼob túunoʼ jóokʼ u yiloʼob le baʼax tsʼoʼok u yúuchloʼ, ka taaloʼob yiknal Jesús; ka kʼuchoʼobeʼ tu yiloʼob le máak okaʼan kaʼach demonioʼob tiʼoʼ, u búukintmaj u nookʼ, tu yóol yaan yéetel tiʼ kulukbal yiknal Jesuseʼ; ka túun jach sajakchajoʼob. 36  Le máaxoʼob il le baʼax úuchoʼ tu tsikbaltoʼob tiʼ le máakoʼob bix úuchik u tsʼaʼakal le máak chukaʼan kaʼach tumen demoniooʼ. 37  Tuláakal túun u kajnáaliloʼob le kaajoʼ tu yaʼaloʼob tiʼ Jesús ka lukʼuk tu yiknaloʼob tumen jach sajakchajaʼanoʼob. Letiʼ túuneʼ naʼak teʼ barcooʼ ka joʼopʼ u náachtal tiʼ letiʼob. 38  Baʼaleʼ le máak chukaʼan kaʼach tumen le demonioʼoboʼ tu sen kʼáataj tiʼ Jesús ka u chaʼa u bin tu yéetel; baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ tu chaʼajtiʼiʼ, tu yaʼalajtiʼ: 39  «Suunen ta wotoch, yéetel seguernak a tsikbaltik le baʼaxoʼob tu beetaj Dios ta woʼolaloʼ». Le máak túunoʼ bineʼ ka joʼopʼ u kʼaʼaytik ichil tuláakal le kaaj le baʼaxoʼob tu beetaj Jesús tu yoʼolaloʼ. 40  Ka suunaj Jesuseʼ, jach maʼalob úuchik u kʼaʼamal tumen le yaʼabkach máakoʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ táan kaʼach u páaʼtkoʼob. 41  Baʼaleʼ, ¡ile!, taal juntúul máak u kʼaabaʼ Jairo, juntúul u nojchil le sinagogaoʼ, ka tu xóolkʼabtuba tu táan Jesuseʼ ka joʼopʼ u sen kʼáatiktiʼ ka xiʼik tu yotoch, 42  tumen u juntúuliliʼ hijaeʼ táan kaʼach u kíimil, le chan x-chʼúupalaʼ yaan kaʼach doce jaʼaboʼob tiʼ. Le táan u bin Jesusoʼ, táan kaʼach u peʼepechʼaʼal tumen le yaʼabkach máakoʼoboʼ. 43  Ichiloʼobeʼ tiaʼan kaʼach juntúul koʼolel tsʼoʼok doce jaʼaboʼob káajak u sen máan kʼiʼikʼ tiʼ, yéetel maʼ páatak u tsʼaʼakal tumen mix máakiʼ. 44  Le koʼolelaʼ náatsʼ paachil tiʼ Jesuseʼ ka tu machaj u flecoil u nookʼ, le koʼolel túunaʼ tu séebaʼanil xuʼul u sen máan kʼiʼikʼ tiʼ. 45  Jesús túuneʼ tu yaʼalaj: «¿Máax machen?». Tumen tuláakal le máakoʼob tu yaʼaloʼob maʼ letiʼob macheʼeʼ, Pedroeʼ tu yaʼalaj: «J-Kaʼansaj, baʼpachtaʼanech tumen yaʼabkach máakoʼob yéetel táan u sen peʼepechʼkechoʼob». 46  Baʼaleʼ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Yaan máax machen, tumen in wojel* yaan páajtalil tsʼoʼok u jóokʼol tiʼ teen». 47  Le koʼolel túunoʼ ka tu yilaj tsʼoʼok u yojéeltaʼal le baʼax tu beetoʼ, taaleʼ ka xolaj tu táan Jesús táan u kikilankil, ka tu tsikbaltaj tu táan tuláakal le máakoʼob baʼax oʼolal tu machoʼ, yéetel bix úuchik u yutstal tu séebaʼanil. 48  Baʼaleʼ Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼ: «Hija, tu yoʼolal a fejeʼ tsʼoʼok a wutstal, xeen yéetel uts». 49  Le táan u tʼaan Jesusoʼ, taal juntúul máak ku meyaj tu yotoch le u nojchil le sinagogaoʼ, ka tu yaʼalaj: «A hijaeʼ tsʼoʼok u kíimil. Aʼal tiʼ le j-Kaʼansajoʼ maʼ tsaaj ka taalakiʼ». 50  Ka tu yuʼubaj Jesús lelaʼ, tu yaʼalaj tiʼ Jairo: «Maʼ a chʼaʼik saajkil, chéen eʼes yaan a fe, letiʼ túuneʼ yaan u salvarkuba». 51  Ka kʼuch teʼ najoʼ, maʼ tu chaʼaj u yokol mix máak tu yéeteliʼ, chéen Pedro, Juan, Santiago, u taata yéetel u maama le chan x-chʼúupaloʼ. 52  Baʼaleʼ u maasil le máakoʼoboʼ táan kaʼach u yokʼoloʼob yéetel u loxik u tseemoʼob, tumen jach yaachajaʼan u yóoloʼob tu yoʼolal le chan x-chʼúupaloʼ. Jesús túuneʼ tu yaʼalaj: «Xuʼuluk a wokʼoleʼex, tumen maʼ kimeniʼ, chéen táan u wenel». 53  Yoʼolal lelaʼ káaj u cheʼejtaʼal tumen le máakoʼoboʼ, tumen u yojloʼob kimen le chan x-chʼúupaloʼ. 54  Baʼaleʼ letiʼeʼ tu machaj tu kʼabeʼ ka tu kʼaʼam aʼalaj: «Chan x-chʼúupal, ¡líikʼen!». 55  Letiʼ túuneʼ kuxlaj* tu kaʼatéen, ka líikʼ tu séebaʼanil, ka tu yaʼalaj Jesús ka tsʼaʼabak baʼal u jaante. 56  U taataʼob túuneʼ jach jaʼakʼ u yóoloʼob, baʼaleʼ Jesuseʼ tu yaʼalajtiʼob maʼ u tsikbaltikoʼob tiʼ mix máak le baʼax tsʼoʼok u yúuchloʼ.

Notas

Lit.: «Diablo», u kʼáat u yaʼaleʼ j-líiʼsaj tʼaan.
Wa: «tin wuʼuyaj».
Wa: «suunaj u muukʼil u kuxtal».