Hechos 17:1-34

  • Ku bin Pablo yéetel Silas Tesalónica (1-9)

  • Ku bin Pablo yéetel Silas Berea (10-15)

  • Ku bin Pablo Atenas (16-22a)

  • Ku tʼaan teʼ Areópagooʼ (22b-34)

17  Letiʼob túuneʼ máanoʼob tu kaajil Anfípolis yéetel tu kaajil Apolonia, ka túun kʼuchoʼob Tesalónica.+ Teʼelaʼ yaan kaʼach junpʼéel u sinagoga le judíoʼoboʼ.  Jeʼex suuk kaʼach u beetik Pabloeʼ+ ook teʼ tuʼux u muchʼmuba le judíoʼoboʼ. Ichil óoxpʼéel sábadoʼob túuneʼ tu yáantoʼob u naʼatoʼob baʼax ku yaʼalik u Tʼaan Dios.+  Letiʼeʼ tu tsolajtiʼob yéetel tu yeʼesajtiʼob baʼax ku yaʼalik u Tʼaan Dios utiaʼal ka u yiloʼobeʼ Cristoeʼ+ yaniliʼ u muʼyaj yéetel u líiʼsaʼal ichil le kimenoʼoboʼ.+ Tu yaʼalajtiʼob: «Jesúseʼ letiʼe Cristo táan in tsikbaltikteʼexoʼ».  Yoʼolal lelaʼ jujuntúul tiʼ le máakoʼoboʼ tu beetubaʼob discípuloil tiʼ Cristo, ka túun joʼopʼ u máanoʼob yéetel Pablo bey xan yéetel Silas,+ bey xan tu beetil yaʼab tiʼ le griegoʼob ku adorarkoʼob Diosoʼ bey xan yaʼab tiʼ le koʼoleloʼob jach kʼaj óolaʼanoʼoboʼ.  Chéen baʼaleʼ le judíoʼoboʼ tumen jach pʼujaʼanoʼobeʼ+ máan u chʼaʼob jujuntúul tiʼ le maʼakʼóol yéetel kʼasaʼan máakoʼob yanoʼob teʼ kʼíiwikoʼ ka tu muchʼkíintoʼob, tsʼoʼoleʼ tu beetoʼob u pʼuʼujul tuláakal le kaajoʼ. Ka túun tu yóotoʼob u paʼob u joonajil u yotoch Jasón, tumen u kʼáatoʼob kaʼach ka jóoʼsaʼak Pablo yéetel Silas teʼ tuʼux yaan le kʼasaʼan máakoʼoboʼ.  Chéen baʼaleʼ tumen maʼ tu yiloʼob tuʼux tsʼoʼok Pablo yéetel Silaseʼ tu jíiltaj u bisoʼob Jasón bey xan jujuntúul sukuʼunoʼob tu táan u gobernanteiloʼob le kaajoʼ, ka tu kʼaʼam aʼaloʼob: «Le máakoʼob ku kʼaskúuntikoʼob u tuukul u kajnáaliloʼob tuláakal le luʼumoʼ tsʼoʼok xan u kʼuchloʼob wayeʼ.+  Tsʼoʼoleʼ Jasóneʼ tsʼoʼok u kʼamkoʼob tu yotoch. Le baʼaxoʼob ku beetik tuláakal le máakoʼobaʼ ku bin tu contra u ley César, tumen ku yaʼalikoʼobeʼ yaan uláakʼ juntúul rey, leloʼ Jesús bin».+  Le ka tu yaʼaloʼob lelaʼ jach kʼuuxilnaj le máakoʼoboʼ bey xan u gobernanteiloʼob le kaajoʼ.  Ka tsʼoʼok túun u beetkoʼob u boʼotaʼal yaʼab taakʼin tiʼob tumen Jasón bey xan tumen u maasil sukuʼunoʼoboʼ tu chaʼajoʼob u binoʼob. 10  Le ka áakʼabchajeʼ le sukuʼunoʼoboʼ tu túuxtoʼob Pablo yéetel Silas tu kaajil Berea. Le ka kʼuchoʼobeʼ ookoʼob tu sinagoga le judíoʼoboʼ. 11  Chéen baʼaleʼ le judíoʼobaʼ maas uts u puksiʼikʼaloʼob ke le kajaʼanoʼob Tesalónicaoʼ, tumen tu séebaʼanil tu kʼamoʼob yéetel kiʼimak óolal u tʼaan Dios, yéetel sáamsamal kaʼach ku xakʼalxoktikoʼob tubeel u Tʼaan Dios utiaʼal u yilkoʼob wa jaaj le baʼaxoʼob ku kaʼansaʼaltiʼoboʼ. 12  Le oʼolaleʼ yaʼab tiʼ letiʼobeʼ tu beetubaʼob discípuloil tiʼ Jesús, bey xan tu beetil yaʼab tiʼ le koʼoleloʼob griegaʼob ku yúuchul maʼalob tʼaan tu yoʼolaloʼoboʼ bey xan yaʼab tiʼ le xiiboʼob griegoʼoboʼ. 13  Le ka tu yojéeltaj le judíoʼob yanoʼob Tesalónica táan xan u máan Pablo u tsikbalt u tʼaan Dios tu kaajil Bereaeʼ binoʼobeʼ ka tu pʼuʼujsoʼob le máakoʼob utiaʼal ka líiʼkoʼob tu contraoʼ.+ 14  Le sukuʼunoʼob túunoʼ tu séebaʼanil tu túuxtoʼob Pablo utiaʼal ka xiʼik tu tojil le kʼáaʼnáaboʼ.+ Chéen baʼaleʼ Silas yéetel Timoteoeʼ pʼáatoʼob teʼ kaajoʼ. 15  Le sukuʼunoʼob láakʼint Pablooʼ tu bisoʼob tak Atenas. Ka tsʼoʼokeʼ Pabloeʼ tu yaʼalajtiʼob ka xiʼik u yaʼaloʼob tiʼ Silas yéetel tiʼ Timoteo+ ka taalakoʼob tu séebaʼanil teʼ tuʼux yanoʼ. 16  Pablo túuneʼ mientras táan u páaʼtik Silas yéetel Timoteo tu kaajil Atenaseʼ tu yilaj chuup le kaaj yéetel imagenoʼoboʼ ka jach kʼuuxilnaji. 17  Ka túun káaj u tsikbal yéetel le judíoʼob teʼ sinagogaoʼ bey xan yéetel uláakʼ máakoʼob ku adorarkoʼob Dios, tsʼoʼoleʼ sáamsamal xan ku tsikbal kaʼach yéetel le máaxoʼob ku yilik teʼ kʼíiwikoʼ. 18  Chéen baʼaleʼ jujuntúul epicúreoʼob* yéetel estoicoʼob,* máakoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼobeʼ káaj u baʼateltʼaanoʼob kaʼach yéetel Pablo, yaan tiʼ letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «¿Baʼax u kʼáat u tsikbalt le loco máak maʼ tu makik u chiʼaʼ?». Uláakʼoʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Míin táan u tʼaan tiʼ u diosoʼob le j-táanxel luʼumiloʼoboʼ». Lelaʼ bey tu yaʼaliloʼoboʼ tumen Pabloeʼ ku máan u tsikbalt le maʼalob baʼaloʼob yaan yil yéetel Jesúsoʼ bey xan le u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ.+ 19  Ka túun tu machoʼobeʼ ka tu bisoʼob teʼ Areópagooʼ,* ka tu yaʼaloʼobtiʼ: «¿Jeʼel wa u páajtal a waʼaliktoʼon baʼax le túumben kaʼansaj ka tsikbaltikaʼ? 20  Tumen táan a tsikbaltik jujunpʼéel baʼaloʼob mix juntéen k-uʼuymaj u yaʼalaʼal. Le oʼolaleʼ k-kʼáat ojéelt baʼax le baʼaloʼobaʼ». 21  Tuláakal le atenasiloʼoboʼ bey xan le j-táanxel luʼumiloʼob yanoʼob teʼeloʼ uts tu tʼaan u yuʼubikoʼob wa u yaʼalikoʼob baʼaloʼob túumbentak teʼ súutukil táan u jeʼeleloʼoboʼ. 22  Pablo túuneʼ waʼalaj chúumuk tiʼ le Areópagooʼ+ ka tu yaʼalaj: «Xiibeʼex tiʼ u kaajil Atenas, kin tsʼáaik cuentaeʼ teʼexeʼ maʼ beyeʼex jeʼex le uláakʼ máakoʼoboʼ tumen teʼexeʼ a kʼubmaj a wóoleʼex tiʼ a dioseʼex.+ 23  Le táan in máan ichil le kaajoʼ tin jach ilaj le baʼaloʼob ku meyajteʼex utiaʼal a adorareʼexoʼ, tin wilaj junpʼéel altar tuʼux tsʼíibtaʼan: ‹Utiaʼal juntúul Dios Maʼ Kʼaj Óolaʼaniʼ›. Le dios ka adorarkeʼex kex maʼ a kʼaj óoleʼexoʼ tiʼ letiʼ kin tʼaan. 24  Le Diosaʼ letiʼ beet yóokʼol kaab yéetel tuláakal le baʼaxoʼob yanoʼoboʼ, letiʼ u Yuumil kaʼan yéetel luʼum,+ maʼatech u kajtal tiʼ temploʼob beetaʼan tumen u kʼab wíinikoʼob.+ 25  Letiʼeʼ maʼ kʼaʼabéet xan u yáantaʼal tumen u kʼab wíinikiʼ tumen mix baʼal ku bineltiktiʼ,+ letiʼ tsʼáaik kuxtal,+ iikʼ yéetel tuláakal baʼal tiʼ máak. 26  Tsʼoʼoleʼ chéen yéetel juntúul wíinikeʼ+ tu beetaj tuláakal u kajnáaliloʼob le luʼumaʼ,+ yéetel u tsʼaamaj u kʼiinil u yúuchul jujunpʼéel baʼaloʼob. Letiʼeʼ u tsʼaamaj xan u xuul tuʼux kun kajtal wíinik.+ 27  Bey túunoʼ tuláakal máak jeʼel u páajtal u kaxtik Dioseʼ, tumen le máax ku tsʼáaik u yóol u kaxteʼ yaan u kʼuchul tu yiknal,+ u jaajileʼ Dioseʼ maʼ náach yanil tiʼ máakiʼ. 28  Tu yoʼolal letiʼeʼ kuxaʼanoʼon, k-péek yéetel way yanoʼoneʼ. Tak jujuntúul poetaʼob yanoʼob ichileʼexeʼ ku yaʼalikoʼob: ‹Toʼoneʼ u paalaloʼon Dios›. 29  Jeʼeloʼ wa u paalaloʼon Dioseʼ+ maʼ unaj k-tuklik wa Dioseʼ bey jeʼex junpʼéel imagen de oro, de plata, de tuunich wa de uláakʼ baʼaloʼob patjoʼoltaʼan yéetel beetaʼan tumen wíinikeʼ.+ 30  Úuchjeakileʼ le máakoʼoboʼ bey tu beetiloʼoboʼ, pero Dioseʼ maʼ tu castigartoʼobiʼ tumen letiʼobeʼ maʼ u yojloʼob kaʼach baʼax ku beetkoʼobiʼ,+ chéen baʼaleʼ bejlaʼeʼ Dioseʼ táan u yaʼalik tiʼ tuláakal máak ka u kʼex u tuukul. 31  Bey unaj u beetkoʼoboʼ tumen Dioseʼ tsʼoʼok u yéeyik junpʼéel kʼiin utiaʼal u juzgartik+ u kajnáaliloʼob luʼum yéetel justicia, letiʼeʼ tsʼoʼok u yéeyik juntúul xiib utiaʼal u beetik u juezil. Dios xaneʼ tsʼoʼok u yeʼesik tiʼ tuláakal máak jach tu jaajil yaan u beetik, tumen tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintik le xiib ichil le kimenoʼoboʼ».+ 32  Le ka tsʼoʼok túun u yuʼubikoʼob u tʼaan tiʼ u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ, jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ káaj u pʼaʼastikoʼob+ yéetel uláakʼoʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «Tuláakʼ kʼiineʼ k-uʼuyik le baʼax ka tsikbaltikoʼ». 33  Pablo túuneʼ lukʼ tu yiknaloʼob. 34  Chéen baʼaleʼ jujuntúul máakoʼobeʼ binoʼob tu yéeteleʼ ka tu beetubaʼob u discípuloʼob Jesús. Ichiloʼobeʼ tiʼ yaan kaʼach Dionisio juntúul tiʼ u jueziloʼob le Areópagooʼ, juntúul koʼolel ku kʼaabaʼtik Dámaris bey xan uláakʼ máakoʼob.

Notas

Junmúuchʼ máakoʼob ku tsaypachtikoʼob le filósofo Epicurooʼ. Ku yaʼalikoʼobeʼ máakeʼ unaj u yilik u sen kiʼimaktal u yóol le bukaʼaj ku páajtal ichil u kuxtaleʼ.
Junmúuchʼ máakoʼob ku tsaypachtikoʼob le filósofo Zenónoʼ, yéetel ku yaʼalikoʼobeʼ máakeʼ unaj u bisik junpʼéel toj kuxtal, yéetel baʼax u kʼáajtiʼ wa táan u muʼyaj bey xan wa kiʼimak u yóol.