¿Baʼax jeʼel k-kanik tiʼ le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ?

LE KA tsʼíibtaʼab ich griego le baʼaxoʼob tu beetaj Jesús ka anchaj way Luʼumeʼ mix juntéen ku chíikpajal le tʼaan «milagrooʼ». Junpʼéel tʼaan ich griego ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼal «milagroeʼ» dý·na·mis, le tʼaanaʼ u kʼáat u yaʼal «poder» (Lucas 8:46). Le tʼaanaʼ u kʼáat u yaʼal xan «u páajtalil u beetaʼal wa baʼax» (Mateo 11:20; 25:15). Juntúul máak kaʼanchajaʼan u xookeʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan ich griegooʼ «ku yeʼesik máax beet le milagrooʼ yéetel tiʼ máax ku taal le poder utiaʼal u beetaʼaloʼ».

Uláakʼ tʼaan ich griego suuk u yaʼalaʼaleʼ té·ras, le tʼaanaʼ ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼal baʼaloʼob ku «beetik u jaʼakʼal u yóol máak» (Juan 4:48; Hechos 2:19). Le tʼaanaʼ ku meyaj xan utiaʼal u yeʼesaʼal bix u yuʼubikuba le máakoʼob le kéen u yiloʼob le milagroʼoboʼ. Le máakoʼob ilik kaʼach u milagroʼob Jesúsoʼ jach ku jaʼakʼal u yóoloʼob (Marcos 2:12; 4:41; 6:51; Lucas 9:43).

Uláakʼ tʼaan ich griego ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼal le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ sē·méi·on, lelaʼ u kʼáat u yaʼal «señal». Le teólogo Robert Deffinbaughoʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan sē·méi·onoʼ yaan uláakʼ baʼax ku yeʼesik, «le milagroʼoboʼ ku yeʼesik jach bix u modos Jesús».

¿Jach wa tu jaajil Dios tsʼáa poder tiʼ utiaʼal u beetik milagroʼob?

Le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ maʼ tu beetaj chéen utiaʼal ka ilaʼak tumen le máakoʼoboʼ, baʼaxeʼ tu beetaj utiaʼal ka ilaʼak «le nojoch páajtalil yaan tiʼ Diosoʼ». Lelaʼ bey tu yeʼesil le ka tu jóoʼsaj juntúul demonio tiʼ juntúul xiʼipaloʼ (Lucas 9:37-43). ¿Máasaʼ le Dios «jach táaj yaan u poderoʼ» jeʼel u páajtal u beetik le baʼaloʼobaʼ? (Isaías 40:26).

Le Evangelioʼoboʼ ku tʼaanoʼob kex tiʼ treinta y cinco milagroʼob tu beetaj Jesús, pero u jaajileʼ maʼ jach ojéelaʼan jaypʼéel tu beetiʼ. Por ejemploeʼ Mateo 14:14, ku yaʼalikeʼ Jesúseʼ «tu yilaj muchʼukbal yaʼabkach máakoʼob [...] tu chʼaʼaj óotsilil tiʼobeʼ ka tu tsʼakaj le máaxoʼob kʼojaʼanoʼoboʼ». Jeʼex k-ilkoʼ le tekstooʼ maʼ tu yaʼalik jaytúul máakoʼob tu tsʼakaj Jesús le kʼiin jeʼeloʼ.

Le milagroʼoboʼ tu yeʼesoʼob Jesúseʼ u Paal Dios yéetel letiʼe Mesías aʼalaʼan u taaloʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ tuláakal le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ tu beetaj yéetel u poder Dios. Apóstol Pedroeʼ tu yaʼalaj: «[Jesúseʼ] juntúul xiib túuxtaʼab tumen Dios. Utiaʼal u yeʼesik Dios jach tu jaajil letiʼ túuxtmileʼ tu beetaj milagroʼob bey xan baʼaloʼob ku beetik u jaʼakʼal u yóol máak» (Hechos 2:22). Uláakʼ juntéeneʼ Pedroeʼ tu yaʼaleʼ Jesúseʼ «yéeyaʼab tumen Dios yéetel espíritu santo, yéetel tsʼaʼab poder tiʼ. Ka tsʼoʼokeʼ bin tuláakal tuʼux táan u beetik uts yéetel táan u tsʼakik le máakoʼob pechʼaʼanoʼob tumen le Kʼaasilbaʼaloʼ, tumen Dioseʼ tiaʼan kaʼach tu yéeteleʼ» (Hechos 10:37, 38).

Le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ áantajnaj utiaʼal u kaʼansaj. Marcos 1:21-27 ku yaʼalik bix tu yuʼubiluba le máakoʼob yoʼolal bix u kaʼansaj Jesús bey xan yoʼolal le milagroʼob tu beetoʼ. Le versículo 22, ku yaʼalikeʼ «le máakoʼoboʼ jaʼakʼ u yóoloʼob yoʼolal bix u kaʼansaj», yéetel le versículo 27, ku yaʼalikeʼ le máakoʼoboʼ «jach jaʼakʼ u yóoloʼob» le ka tu yiloʼob u jóoʼsik juntúul demonio. Jeʼex k-ilkoʼ tuláakal le baʼaloʼob tu beetaj Jesúsoʼ tu yeʼeseʼ jach tu jaajil letiʼe Mesíasoʼ.

Juntéenjeakeʼ letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tiʼ teneʼ yaan junpʼéel baʼax maas nojoch probartik máaxen, lelaʼ maas nojoch ke le baʼax tu yaʼalaj Juan [Bautistaoʼ]. Tumen le baʼaxoʼob kʼubéentaʼanten tumen in Taata ka in beetoʼ letiʼe baʼaxoʼob kin beetkoʼ, leloʼobaʼ ku probarkoʼob letiʼe Taata túuxtmilenoʼ» (Juan 5:36).

Jach tu jaajil úuch le milagroʼoboʼ

¿Baʼaxoʼob eʼesik jach tu jaajil úuch le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ? Koʼox ilik jujunpʼéel pruebaʼob eʼesik.

Jesúseʼ mix juntéen tu yaʼalaj wa chéen tu juunal ku beetik le milagroʼoboʼ. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ yéetel u poder u Taata ku beetik. Por ejemploeʼ le ka tu tsʼakaj juntúul máak chʼóopeʼ tu yaʼaleʼ le milagrooʼ yaan u beetik utiaʼal «u tsʼáaik tuʼux u yeʼesik bukaʼaj u poder Dios» (Juan 9:1-3; 11:1-4).

Jesúseʼ mix juntéen tu beetaj le baʼax suuk u beetik le magoʼoboʼ mix le baʼax ku beetik le máakoʼob ku yaʼalikoʼob ku tsʼakikoʼob máak yoʼolal fejoʼ. Maʼ xan tu beetaj u creertaʼal supersticiónoʼobiʼ yéetel maʼ meyajnaj amuletoʼob tiʼiʼ. Juntéenjeak le ka tu tsʼakaj kaʼatúul chʼóopoʼobeʼ, letiʼeʼ «tu jach chʼaʼaj óotsilil tiʼobeʼ ka tu machaj u yich le máakoʼoboʼ, teʼ súutuk jeʼeloʼ yanchaj u sáasilil u yichoʼob. Ka tsʼoʼokeʼ le kaʼatúul máakoʼobaʼ binoʼob tu paach Jesús» (Mateo 20:29-34). Jesúseʼ maʼ tu beetaj baʼaloʼob jelaʼantak le ka tu beetaj le milagroʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ yaʼab máak il le baʼax tu beetoʼ. Chéen baʼaleʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ le máakoʼob ku yaʼalikoʼob ku beetkoʼob milagroʼoboʼ ku taʼakikoʼob bix u beetkoʼob (Marcos 5:24-29; Lucas 7:11-15).

Jesúseʼ tu yaʼaleʼ jujuntúul tiʼ le máakoʼob tu tsʼakoʼ jach nojoch u fejoʼob. Pero leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa maʼ tu páajtal u tsʼakik juntúul máak chéen junpʼíit u fejiʼ. Juntéenjeak le tiaʼan Capernaúmoʼ «bisaʼab yiknal Jesús yaʼab máaxoʼob okaʼan demonio tiʼob, letiʼeʼ chéen yéetel junpʼéel tʼaaneʼ tu jóoʼsaj le demonioʼoboʼ, yéetel tu tsʼakaj tuláakal le máaxoʼob kʼojaʼanoʼoboʼ» (Mateo 8:16).

Jesúseʼ tu beetaj milagroʼob utiaʼal u yáantik le máakoʼoboʼ, maʼ tu beetaj chéen utiaʼal ka ilaʼakiʼ (Marcos 10:46-52; Lucas 23:8). Tsʼoʼoleʼ mix juntéen tu beetaj milagroʼob chéen utiaʼal u kaxtik u yutsiliʼ (Mateo 4:2-4; 10:8).

¿Jach wa jaaj baʼax ku yaʼalik le Evangelioʼoboʼ?

Le kanpʼéel Evangelioʼoboʼ ku yeʼeskoʼob jach bix tu beetil le milagroʼob Jesúsoʼ. Chéen baʼaleʼ, ¿jeʼel wa u páajtal k-confiar tiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalikoʼoboʼ? Jeʼeleʼ.

Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ Jesúseʼ tu beetaj le milagroʼob tu táan yaʼab máakoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ le ka tsʼíibtaʼab le yáax Evangelioʼoboʼ láayliʼ kuxaʼan yaʼab tiʼ le máakoʼob il le milagroʼoboʼ. Le máaxoʼob tsʼíibt le Evangelioʼoboʼ maʼ tuusnajoʼobiʼ. Tu yoʼolal leloʼ le libro The Miracles and the Resurrection (Los milagros y la resurrección) ku yaʼalik: «Maʼ unaj u yaʼalaʼal wa le máaxoʼob tsʼíibt le Evangelioʼoboʼ chéen tu tsʼíibtoʼob le milagroʼob utiaʼal ka kʼaj óoltaʼakoʼoboʼ. Letiʼobeʼ tu yilaj u tsʼíibtikoʼob u jaajil».

Le máaxoʼob pʼekmil kaʼach Jesúsoʼ mix juntéen tu yaʼaloʼob wa maʼ úuch le milagroʼob ku yaʼalik le Evangelioʼoboʼ. Baʼax tu yaʼaloʼobeʼ maʼ tiʼ Dios u taal le poder ikil u beetik le milagroʼoboʼ (Marcos 3:22-26). Ka máan kʼiineʼ anchaj uláakʼ máakoʼob pʼekt Jesús, pero mix letiʼob páajchaj u yaʼalikoʼob wa maʼ úuch le milagroʼoboʼ. Teʼ siglo uno yéetel dosoʼ le máakoʼoboʼ seguernaj u tʼaanoʼob yoʼolal le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ yaʼab baʼaxoʼob eʼesik jach tu jaajil úuch le milagroʼob tsʼíibtaʼan teʼ Evangelioʼoboʼ.

Le máax beet le milagroʼoboʼ

Le kéen k-xok le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ maʼ chéen unaj k-kaxtik le pruebaʼob eʼesik jach tu jaajil úuchoʼoboʼ. Baʼaxeʼ kʼaʼabéet k-kʼaj óoltik le máax beet le milagroʼoboʼ. Le Evangelioʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ Jesúseʼ jach uts, ku chʼaʼik óotsilil yéetel mantatsʼ taak u yáantik le máakoʼoboʼ.

Juntéenjeakeʼ juntúul máak yaan lepra tiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Jesús: «‹Yuumtsil, wa a kʼáateʼ jeʼel u páajtal a tsʼakikeneʼ›. Jesús túuneʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ, tu tichʼaj u kʼabeʼ ka tu péetsʼkʼabtaj táan u yaʼaliktiʼ: ‹Teneʼ in kʼáat in tsʼakech. Utschajkech›». Le máak túunoʼ tu séebaʼanil utschaji (Marcos 1:40-42). Jesúseʼ ku chʼaʼik kaʼach óotsilil tiʼ le máakoʼoboʼ le oʼolal tu tsʼakoʼob.

¿Baʼax úuch tu kaajil Naín le táan u bisaʼal mukbil juntúul xiʼipaloʼ? U maama le xiʼipal kíimoʼ viuda, tsʼoʼoleʼ minaʼan uláakʼ u paalal. Jesúseʼ le ka tu yilaj le koʼoleloʼ «tu chʼaʼaj óotsilil tiʼeʼ ka tu yaʼalajtiʼ: ‹Xuʼuluk a wokʼol›». Le ka tsʼoʼokeʼ tu kaʼa kuxkíintaj le xiʼipaloʼ (Lucas 7:11-15).

Le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ letiʼeʼ ku chʼaʼik óotsilil yéetel ku yáantik u maasil. Tsʼoʼoleʼ jeʼex u yaʼalik Hebreos 13:8, «Jesucristoeʼ maʼ kʼexpajkiʼ, mix úuchjeakil mix bejlaʼeʼ, letiʼeʼ mix bikʼin u kʼexpajal». Teʼ kʼiinoʼobaʼ Jesúseʼ táan u reinar teʼ kaʼanoʼ yéetel tsʼoʼok u tsʼaʼabaltiʼ u maasil poder tumen Dios. Maʼ tun xáantaleʼ yaan u meyajtiʼ le poder utiaʼal u tsʼakik le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. U testigoʼob Jéeobaeʼ jeʼel u yáantkechoʼob utiaʼal a kanik le baʼax ku taal u kʼiinoʼ.

[Oocheloʼob]

Le milagroʼob tu beetaj Jesúsoʼ tu yeʼesaj «le nojoch páajtalil yaan tiʼ Diosoʼ»

[Oochel]

Jesúseʼ jach ku chʼaʼik óotsilil tiʼ máak