1-3. 1) ¿Bix tu yuʼubiluba Ester le táan u náatsʼal tu yiknal u trono u yíichamoʼ? 2) ¿Baʼax tu beetaj le rey le ka tu yilaj táan u náatsʼal Ester kex maʼ invitartaʼaniʼ?

ESTEREʼ chaambelil u náatsʼal teʼ trono táan u sen kukulankil u puksiʼikʼaloʼ. Chéen ka téek pʼáat chʼenchʼenkil le palacio yaan Susaoʼ; hasta ku páajtal u yuʼubik bix u chaambel peʼechakʼ yéetel bix u jiʼikuba u jatsʼuts nookʼ. Baʼaleʼ, maʼ tu chaʼik u náayal u yóol yéetel le jatsʼuts columnaʼoboʼ, u jatsʼutsil le techo beetaʼan yéetel u koʼokoj cedroil Líbanooʼ, mix yéetel le máaxoʼob baʼpachmil le rey jach jatsʼuts u vestirmilubaʼoboʼ. Chéen u chʼikmaj u paakat tiʼ le máax kulukbal teʼ tronooʼ, tumen u kuxtaleʼ tiʼ yaan tu kʼab le máakoʼ.

² Le reyoʼ ku chʼíikpaktik Ester yéetel ku tichʼik tu tojil u jalaʼach xóolteʼ de oro. Yéetel le baʼax ku beetkaʼ ku yeʼesik táan u perdonartik úuchik u táabal bin tu yiknal kex maʼ invitartaʼaniʼ. Estereʼ tsʼoʼok u salvarkuba beyoʼ. Letiʼ túuneʼ yéetel tsiikileʼ ku náatsʼal tu yiknal le tronooʼ yéetel ku tichʼik u kʼab utiaʼal u tsʼáalkʼabtik u niʼ le jalaʼach xóolteʼoʼ (Est. 5:1, 2).

³ Rey Asueroeʼ jach ayikʼal yéetel jach yaan u páajtalil. Yaan máaxoʼob aʼalikeʼ u nookʼ juntúul rey Persa kaʼacheʼ ku tojoltik u cientosil u millonesil dólares. Kex beyoʼ Estereʼ ku yilik tu yich u yíichameʼ yaabiltaʼan, kex maʼ tu jach eʼesaʼaltiʼ. Le reyoʼ ku yaʼaliktiʼ: «¿Baʼax ku yúuchultech [reina] Ester? ¿Baʼax a kʼáatiʼ? ¡Wa ka kʼáatik tiʼ teen tak táankuch in [reinoeʼ], jeʼel in tsʼáaik tiʼ techeʼ!» (Est. 5:3).

4. ¿Baʼax ku bineltik kaʼach u beetik Ester?

⁴ Estereʼ tsʼoʼok u yeʼesik jach yaan u fe yéetel maʼ saajkiʼ, tumen tsʼoʼok u taal tu táan le rey utiaʼal u kanáantik u kaajal tiʼ le baʼax tsʼoʼok u chʼaʼtuklaʼal utiaʼal u xuʼulsaʼaloʼ. Tak beoraaʼ tsʼoʼok u bin utsil tiʼ, baʼaleʼ maʼ u beet le baʼax maas talamoʼ: u kaxtik bix jeʼel u yaʼalik tiʼ le j-kaʼanal ich rey tsʼoʼok u tuʼusul utiaʼal ka u beet u kíimsaʼal le judíoʼoboʼ. Yéetel u yaʼaliktiʼeʼ le máax beet lelaʼ letiʼe máax tsolnuʼuktik yéetel jach u kʼubmaj u yóol tiʼoʼ. ¿Bix ken u yaʼaliltiʼ utiaʼal ka u creerte, yéetel baʼax jeʼel k-kanik tiʼ le fe tu yeʼesaj Esteroʼ?

5, 6. 1) ¿Bix tu beetil Ester le baʼax ku yaʼalik Eclesiastés 3:1, 7? 2) ¿Bix úuchik u yeʼesik naʼatil Ester le ka tʼaanaj yéetel u yíichamoʼ?

⁵ ¿Unaj wa u yaʼalik Ester tiʼ le rey baʼax ku yúuchul tu táan tuláakal le máaxoʼob yanoʼoboʼ? Wa ka u beeteʼ jeʼel u pajik u suʼtal le reyoʼ yéetel jeʼel u tsʼáaik tiempo tiʼ Amán (Hamán) utiaʼal u defenderkubaeʼ. ¿Baʼax túun tu beetaj Ester? Yaʼab jaʼaboʼob táanil tiʼ lelaʼ, rey Salomoneʼ tu yaʼalaj: «Yaan junsúutuk utiaʼal u yúuchul tuláakal baʼax: [...] Yaan junsúutuk utiaʼal mak chiʼ, yaan junsúutuk utiaʼal tʼaan» (Ecl. 3:1, 7). Le maʼalob tsolnuʼukoʼob jeʼex le ku yaʼalik le tekstoaʼ, Mardoqueoeʼ u kaʼansmaj tiʼ Ester, le máax tu líiʼsaj bey u hijaoʼ. Le oʼolal Estereʼ tu yilaj u kʼaʼanaʼanil u kaxtik ‹u súutukil utiaʼal u tʼaan›.

⁶ Estereʼ tu yaʼalaj: «Wa maʼalob u yuʼubik a tsikbeʼenileʼ, kin kʼáat óoltik tiʼ teech ka xiʼikech bejlaʼeʼ, tiʼ junpʼéel noj janal tsʼoʼok in máakʼantik tiʼ a tsikbeʼenil, ka u láakʼintech xan Amán» (Est. 5:4). Le reyoʼ tu yaʼalaj jeʼel u bineʼ yéetel tu túuxtaj xan tʼanbil Amán. ¿Máasaʼ jach yaan u naʼat Ester? Maʼ chéen tu yeʼesaj tsiikil tiʼ u yíichamiʼ,  baʼaxeʼ tu yilaj u kaxtik uláakʼ súutukil maas maʼalob utiaʼal u tʼaan tu yéetel (xok Proverbios 10:19).

7, 8. ¿Bix binik tiʼ Ester teʼ yáax janal tu beetoʼ, yéetel baʼaxten maʼ tu yaʼalaj mix baʼal tiʼ le reyoʼ?

⁷ Estereʼ tu yilaj u beetaʼal tuláakal le janal jach maʼaloboʼ, jach jeʼex uts tu tʼaan u yíichamoʼ. Tsʼoʼoleʼ tsʼaʼab xan maʼalob vino utiaʼal u kiʼimaktal u yóoloʼob (Sal. 104:15). Asueroeʼ, tumen jach kiʼimak u yóoleʼ tu kaʼa kʼáataj tiʼ Ester baʼax u kʼáat. ¿Letiʼe wa u súutukil utiaʼal u tʼaan Esteraʼ?

⁸ Estereʼ ku tuklikeʼ maʼ u súutukiliʼ. Le oʼolal ku kaʼa invitartik janal le rey yéetel Amán tuláakʼ kʼiinoʼ (Est. 5:7, 8). ¿Baʼaxten maʼ tu jáan aʼaliʼ? Kʼaʼajaktoʼoneʼ tuláakal u kaajal yaan tu táan kíimil yoʼolal le baʼax u yaʼalmaj le reyoʼ. Le oʼolal Estereʼ kʼaʼabéet u yilik tubeel tiʼ baʼax súutukil kun tʼaan. Le oʼolal ku páaʼtik uláakʼ kʼiin, yéetel ku beetik uláakʼ nojoch janal utiaʼal u yeʼesik tiʼ u yíicham jach u yaabiltmaj.

9. ¿Bix unaj k-ilik le chúukaʼan óolaloʼ, yéetel bix jeʼel k-beetik jeʼex Estereʼ?

⁹ Le chúukaʼan óolal wa pacienciaoʼ junpʼéel jatsʼuts modos  kʼaʼabéet u yeʼesaʼal, baʼaleʼ óoliʼ mix máak eʼesik. Estereʼ kex jach chiʼichnak yéetel taak u yaʼalik baʼax ku yúuchultiʼeʼ, tu páaʼtaj u súutukil utiaʼal u tʼaan. Maʼ xaaneʼ yaan horaeʼ k-ilik baʼaloʼob kʼaʼabéet u séeb utskíintaʼal, baʼaleʼ kʼaʼabéet k-beetik jeʼex Estereʼ. Wa k-kʼáat k-convencert juntúul máax yaan páajtalil tiʼ utiaʼal u yutskíintik wa baʼax talamileʼ maʼ xaaneʼ yaan u kʼaʼabéettaltoʼon chúukaʼan óolal jeʼex Estereʼ. Proverbios 25:15, ku yaʼalik: «Chúukaʼan óolaleʼ ku jóomsik yóol le pʼuʼujuloʼ; muumun tʼaanoʼobeʼ ku chʼenik kʼuuxil». Wa ku chúukpajal k-óol k-páaʼt u súutukil yéetel ku meyajtoʼon muumun tʼaanoʼob jeʼex tu beetaj Esteroʼ, kex jeʼel bukaʼaj nojchil le talamiloʼ jeʼel u yutstaleʼ. ¿Kiʼikiʼtʼantaʼab wa Ester tumen Jéeoba, u Dios, yoʼolal le naʼat yéetel le chúukaʼan óolal anchajtiʼoʼ?

10, 11. ¿Bix tu yuʼubiluba Amán le ka lukʼ teʼ kʼiinbesajoʼ, baʼaxten pʼuʼuji, yéetel baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen u yatan yéetel u amigoʼob?

¹⁰ Le chúukaʼan óolal anchaj tiʼ Esteroʼ áantajnaj utiaʼal u  beetaʼal baʼax maʼalob. Le ka jóokʼ Amán tiʼ le yáax janal beetaʼaboʼ, «jach uts u yóol yéetel kiʼimak u yóol» úuchik u invitartaʼal tumen le rey yéetel le reinaoʼ. Baʼaleʼ le ka máan tu joonajil le palaciooʼ, tu yilaj Mardoqueo, le judío láayliʼ maʼ tu yóotik chintal tu táanoʼ. Jeʼex t-ilaj teʼ xookil máanikoʼ, Mardoqueoeʼ maʼ chéen yoʼolal u tercoil maʼ tu chintal tu táan Amaniʼ, baʼaxeʼ maʼ tu beetik tumen ku yeʼesik tsiikil tiʼ Jéeoba. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le ka tu yilaj Amán lelaʼ tu séebaʼanil ‹seten pʼuʼuji› (Est. 5:9).

¹¹ Amaneʼ tu tsikbaltaj tiʼ u yatan yéetel tiʼ u amigoʼob le baʼax beetaʼabtiʼ tumen Mardoqueooʼ, letiʼob túuneʼ tu yaʼaloʼobtiʼ ka u túuxt pakʼbil junpʼéel nojoch cheʼ 22 metros u kaʼanlil yéetel ka u kʼáat permiso tiʼ le rey utiaʼal u chʼuykíintik Mardoqueooʼ. Amaneʼ jach maʼalob tu yuʼubil le baʼax aʼalaʼabtiʼaʼ le oʼolaleʼ tu séebaʼanil bin u beete (Est. 5:12-14).

12. ¿Baʼaxten tu yaʼalaj le rey ka xoʼokok le baʼaxoʼob uchaʼantak tu reinooʼ, yéetel baʼax tu kʼaʼajsaj?

¹² Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ teʼ áakʼab jeʼeloʼ le reyoʼ «bin u wenel». Letiʼ túuneʼ tu yaʼalaj ka xoʼokok kʼaʼam le juʼun tuʼux tsʼíibtaʼan tuláakal le nukuch baʼaloʼob uchaʼantak tu reinooʼ. Ichil le xookoʼ Asueroeʼ tu yuʼubaj chʼaʼtuklaʼab u kíimsaʼal tumen jujuntúul wíinikoʼob, yéetel tu jáan kʼaʼajsaj xan chuʼukoʼob yéetel kíimsaʼaboʼob. Baʼaleʼ ¿baʼax úuch yéetel Mardoqueo, le máax tak u pool le kʼasaʼan wíinikoʼoboʼ? Le rey túunoʼ téek kʼaʼajtiʼeʼ ka tu kʼáataj wa yaan baʼax tsʼaʼab tiʼ Mardoqueo yoʼolal le baʼax maʼalob tu beetaʼ, ka aʼalaʼabtiʼeʼ maʼ tsʼaʼabak mix baʼal tiʼiʼ (xok Ester 6:1-3).

13, 14. 1) ¿Bix káajik u bin kʼaasil tiʼ Amán? 2) ¿Baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen u yatan yéetel u amigoʼob?

¹³ Tumen jach chiʼichnakeʼ taakchaj u yojéeltik máaxoʼob yanoʼob teʼeloʼ utiaʼal ka áantaʼak u chʼaʼtukult baʼax kun beetbil utiaʼal maʼ u pʼáatal chéen bey le baʼax maʼ beetaʼaboʼ. Jach teʼ súutuk jeʼeloʼ Amaneʼ tiʼ yaan tu táankabil le palaciooʼ. Maʼ xaaneʼ kʼuch temprano tumen jach taak u kʼáatik permiso utiaʼal u kíimsik Mardoqueo. Baʼaleʼ táanil tiʼ u tʼaaneʼ, rey Asueroeʼ tu kʼáatajtiʼ baʼax unaj u tsʼaʼabal tiʼ le máax ku lúubul utsil tiʼ le reyoʼ. Amaneʼ tu tukleʼ tiʼ letiʼ ku tʼaan le reyoʼ, le oʼolal tu yaʼalaj ka tsʼaʼabak u búukint u koʼokoj nookʼ le reyoʼ, ka naʼaksaʼak yóokʼol u tsiimin le reyoʼ, ka xíimbalkuntaʼak tu kaajil Susa tumen juntúul máak yaan u páajtalil yéetel ka kiʼikiʼtʼantaʼak tu táan le kaajoʼ. Chéen tukult bix pʼáatik u táan u yich Amán le ka tu yojéeltaj tiʼ Mardoqueo ku tʼaan le reyoʼ. Tsʼoʼoleʼ ¿tiʼ máax ku yaʼalik le rey ka u nojbeʼenkúunt Mardoqueo tu táan le kaajoʼ? ¡Tiʼ Amán! (Est. 6:4-10.)

¹⁴ Kex táan u jaantkubaeʼ, Amaneʼ tu beetaj baʼax aʼalaʼabtiʼ. Ka tsʼoʼokeʼ yaachajaʼan u yóol ka suunaj tu yotoch. U yatan yéetel u  amigoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobtiʼeʼ le baʼax táan u yúuchlaʼ yaan u beetik u bin kʼaasil tiʼ yéetel maʼ kun béeytal yéetel Mardoqueo, le judíooʼ (Est. 6:12, 13).

15. 1) ¿Baʼax úuch yoʼolal u chúukaʼan óolal Ester? 2) ¿Baʼaxten unaj k-páaʼtaj?

¹⁵ Estereʼ tumen chúukaʼan u yóoleʼ tu páaʼtaj u máan uláakʼ junpʼéel kʼiin utiaʼal u yaʼalik tiʼ le rey baʼax chiʼichnakkúuntikoʼ. Lelaʼ tu tsʼáaj tiempo tiʼ Amán utiaʼal u tuklik bix ken u xuʼulsil Mardoqueo; baʼaleʼ maʼ u yojel kaʼach wa letiʼ kun xuʼulsbiliʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ xaaneʼ Jéeoba beet u bin u wenel le reyoʼ (Pro. 21:1). Le oʼolal le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon unaj u chúukpajal k-óol wa k-kanik k-páaʼt wa baʼax (xok Miqueas 7:7). Ken k-pʼat tuláakal baʼal tu kʼab Dioseʼ, k-ilkeʼ le bix u yutskíintik le talamiloʼ maas maʼalob tiʼ le bix k-tuklik k-beetik kaʼachoʼ.

16, 17. 1) ¿Bix úuchik u kʼuchul u súutukil ‹utiaʼal u tʼaan› Ester? 2) ¿Baʼaxten jelaʼan Ester tiʼ Vasti?

¹⁶ Estereʼ maʼ u kʼáat u maas náaks u yóol u yíichamiʼ, le oʼolal tu chʼaʼtukleʼ teʼ tuláakʼ janal ken u yaʼaltiʼ baʼax ku yúuchloʼ. Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u beetkeʼ? Letiʼe rey Asuero tsʼáa tuʼux u yaʼalik Ester baʼax u kʼáatoʼ (Est. 7:2). Bey kʼuchik túun u súutukil ‹utiaʼal u tʼaanoʼ›.

¹⁷ Máans ta tuukul bix tu jáan kʼáatil áantaj tiʼ Dios ichil u tuukul táanil tiʼ u yaʼalik le tʼaanoʼobaʼ: «Wa a tsikbeʼenil u yaabiltmen wa xan maʼalob a wilkeʼ, chéen baʼax kin tsʼíiboltikeʼ yéetel le kin kʼáatik tiʼ a tsikbeʼenil ka u saʼats in kuxtal yéetel u kuxtal in kaajal» (Est. 7:3). Teʼelaʼ Estereʼ táan u yaʼalik yaan u beetik jeʼel baʼalak ka u yaʼal le reyoʼ. Letiʼeʼ maʼ jeʼex Vasti, le reina tu mixbaʼalkúuntaj kaʼach u yíichamoʼ (Est. 1:10-12). Tsʼoʼoleʼ maʼ tu yaʼalaj wa maʼ maʼalob  baʼax ku beetik u yíicham ikil u confiar tiʼ Amaniʼ, baʼaxeʼ chéen tu kʼáatajtiʼ ka salvartaʼak tumen taak u kíimsaʼal.

18. ¿Bix úuchik u yaʼalik Ester tiʼ le rey le baʼax chʼaʼtuklaʼan u beetaʼaloʼ?

¹⁸ Le baʼax ku yaʼalik Esteraʼ ku beetik u jaʼakʼal u yóol yéetel u péek u yóol le reyoʼ. ¿Máax ku táabal u yaʼal u kíimsik le reinaoʼ? Estereʼ ku yaʼalik: «U jaajileʼ in kaajal jeʼel bix xan teneʼ tsʼoʼok k-koʼonol utiaʼal ka láaj xuʼulsaʼakoʼon. Wa ka koʼonkoʼon bey palitsileʼ maʼ tin waʼalik mix baʼal, tumen le j-pʼeekoʼ maʼ táan u beetik nojoch loob tiʼ baʼax utiaʼal a tsikbeʼenil» (Est. 7:4). Jeʼex k-ilkoʼ Estereʼ tu láaj tsolaj baʼax ku yúuchul, yéetel tu yaʼalaj xaneʼ maʼ ken u yaʼal kaʼach mix baʼal wa chéen ka koʼonkoʼob utiaʼal palitsiltbiloʼob. Baʼaleʼ tʼaanaji tumen u yojel wa ka úuchuk le baʼax ku tuklaʼaloʼ tak tiʼ le rey jeʼel u bin kʼaasiloʼ.

19. Ken kʼaʼabéetchajak k-aʼalik wa baʼax talam tiʼ wa máaxeʼ, ¿bix jeʼel u yáantkoʼon le baʼax tu beetaj Esteroʼ?

¹⁹ Wa yaan baʼax talam ku yúuchultoʼoneʼ, le baʼax tu beetaj Esteraʼ ku kaʼansiktoʼon unaj k-kanik bix ken k-aʼalil. Jeʼex ken kʼaʼabéetchajak k-aʼalik wa baʼax talam tiʼ juntúul máax k-yaabiltmaj wa tiʼ juntúul máax yaan páajtalil tiʼeʼ, jach kʼaʼabéet k-eʼesik chúukaʼan óolal, tsiikil yéetel unaj k-aʼalik u jaajil (Pro. 16:21, 23).

20, 21. 1) ¿Bix tu yeʼesil Ester jach kʼasaʼan Amán, yéetel baʼax tu beetaj le rey ka tu yojéeltoʼ? 2) ¿Baʼax tu beetaj Amán ka tu tsʼáaj cuenta tsʼoʼok u yojéeltaʼal jach kʼasaʼan?

²⁰ Le ka tu yuʼubaj baʼax tu yaʼalaj Estereʼ, Asueroeʼ tu yaʼalaj: «¿Máaxiʼ, tuʼux yaan le máax tu tuklaj u beetik junpʼéel baʼal beyoʼ?». Máans ta tuukul bix tu tuchʼubtil Ester u enemigo le táan u yaʼalik: «¡Le j-pʼeek yéetel k-éet baʼatel[oʼ], letiʼ le j-kʼasaʼan máak Amanoʼ!». Teʼ súutukoʼ pʼáat mix máak ku tʼaan. Amaneʼ jach sajakchaji.  Tu yilaj bix jelpajik u yich Asuero le ka tu yojéeltaj tuʼus tumen le máax jach u kʼubmaj u yóol tiʼoʼ. Tuʼus tumen le máax tsolnuʼuktik utiaʼal u firmartik u juʼunil u kíimsaʼal u yatanoʼ. Tu séebaʼanileʼ le reyoʼ jóokʼ teʼ jardín utiaʼal ka chan jéetsʼek u tuukuloʼ, tumen maʼ tu páajtal u creertik le baʼax tsʼoʼok u yuʼubikoʼ (Est. 7:5-7).

²¹ Tumen tsʼoʼok u yeʼesaʼal kʼasaʼaneʼ, Amaneʼ tu xóolkʼabtuba tu táan le reina utiaʼal u kʼáatik ka chʼaʼabak óotsilil tiʼoʼ. Le ka suunaj le reyoʼ tu yilaj tiʼ yaan Amán tu yóokʼol u nuʼukulil u chital Ester táan u kʼáat óolal tiʼoʼ. Le reyoʼ maas pʼuʼuji yéetel tu yaʼaleʼ Amaneʼ tu yóotaj u violart le reina tu palaciooʼ. Yéetel le baʼax tu beetaʼ Amaneʼ tu maas náajaltaj u kíimsaʼal. Ka tsʼoʼokeʼ piʼix u yicheʼ, ka bisaʼabi. Teʼ súutukoʼ juntúul u yéet meyaj le reyoʼ tu yaʼalajtiʼeʼ le kʼasaʼan Amanoʼ u beetmaj u paʼakʼal junpʼéel cheʼ utiaʼal u chʼuykíintaʼal kaʼach Mardoqueo. Le rey túunoʼ tu yaʼalaj ka chʼuykíintaʼak Amaniʼ (Est. 7:8-10).

22. Le baʼax tu beetaj Esteroʼ, ¿bix u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-eʼesik fe yéetel maʼ u lúubul k-óol?

²² Bejlaʼeʼ yaʼab máakoʼob creertik mix bikʼin kun beetbil justicia. ¿Bey wa a tuukul xan yaan horaoʼ? Estereʼ mix juntéen tuukulnaj beyoʼ, maʼ lúub u yóoliʼ mix xuʼul u yeʼesik u fejiʼ. Ka kʼuch u yoraileʼ maʼ tu chʼaʼaj saajkil u beet le baʼax unajoʼ, yéetel tu pʼataj tuláakal tu kʼab Jéeoba. Toʼoneʼ unaj k-beetik xan jeʼex letiʼoʼ. Dioseʼ maʼ kʼexpajak bix u tuukuliʼ. Jeʼex tu beetil tiʼ Amanoʼ, letiʼeʼ láayliʼ jeʼel u sutik yóokʼol le kʼasaʼanoʼob le baʼaloʼob kʼaastak ku tuklik u beetkoʼoboʼ (xok Salmo 7:11-16).

23. 1) ¿Baʼax tu tsʼáaj le rey tiʼ Mardoqueo yéetel tiʼ Esteroʼ? 2) ¿Bix béeychajik le profecía tu yaʼalaj Jacob yoʼolal Benjaminoʼ? (Ilawil le  cuadro yaan teʼ táan juʼunaʼ)

²³ Tu tsʼookeʼ le reyoʼ tu yojéelteʼ Mardoqueoeʼ maʼ chéen letiʼe máax áant utiaʼal maʼ u kíimsaʼaloʼ, baʼaxeʼ letiʼ xan líiʼs Ester bey u hijaeʼ. Le oʼolaleʼ tu tsʼáajtiʼ le meyaj yaan kaʼach tiʼ Amanoʼ. U yotoch xan Amán yéetel u ayikʼalileʼ tu tsʼáaj tiʼ Ester, letiʼ túuneʼ tu tsʼáaj tiʼ Mardoqueo utiaʼal ka u nuʼukte (Est. 8:1, 2).

24, 25. 1) ¿Baʼax tu beetaj Ester le ka tsʼoʼok u salvarkuba letiʼ yéetel Mardoqueo? 2) ¿Bix tu kaʼa tsʼáajil u kuxtal Ester tu táan kíimil?

²⁴ Beora tsʼoʼok u salvarkuba Ester yéetel Mardoqueoaʼ, ¿jeʼel wa  túun u méekʼik u kʼab Ester ka u yaʼal tsʼoʼok beyoʼ? Maʼ xaaneʼ jeʼel u beetik kaʼach wa chéen tu yoʼolal ku tuukuleʼ, baʼaleʼ u yojel óoliʼ tuláakal tuʼux tsʼoʼok u kʼuchul le ley ku yaʼalik ka kíimsaʼak le judíoʼoboʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ utiaʼal u yojéeltik Amán baʼax kʼiin maas maʼalob utiaʼal u kíimskoʼobeʼ, tu beetaj baʼax suuk u beetik le j-meenoʼoboʼ: tu beetaj buulil wa Pur, jeʼex u yaʼalaʼal kaʼach teʼ kʼiinoʼoboʼ (Est. 9:24-26). Kex yaʼab mesoʼob u bineʼ, séeb u bin u náatsʼal le kʼiin jeʼeloʼ. ¿Yaan wa baʼax jeʼel u páajtal u beetaʼal utiaʼal maʼ u kíimsaʼaloʼobeʼ?

²⁵ Kex u yojel jeʼel u kíimsaʼaleʼ Estereʼ tuukulnaj tu yoʼolal u yéet judíoiloʼob, le oʼolaleʼ kaʼa bin tʼaan yéetel le rey kex maʼ invitartaʼanoʼ. Letiʼeʼ okʼolnaj tu yoʼolal u kaajal yéetel tu kʼáat óoltaj tiʼ u yíicham ka u luʼs le kʼaakʼas ley tsʼaʼanoʼ. Baʼaleʼ le leyoʼob ku tsʼáaik le rey persaʼoboʼ maʼ tu páajtal u kʼeʼexloʼob (Dan. 6:12, 15). Kex beyoʼ le reyoʼ tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ Ester yéetel tiʼ Mardoqueo u beetkoʼob junpʼéel túumben ley. Letiʼob túuneʼ tu túuxtoʼob uláakʼ ley ku yaʼalik jeʼel u páajtal u defenderkuba le judíoʼoboʼ. Le túumben leyaʼ séeb bisaʼab tuláakal tuʼux, tak teʼ kaaj maas náach yaan ichil le reinooʼ, yéetel tu tsʼáaj esperanza tiʼ yaʼab máakoʼob (Est. 8:3-16). Chéen máans ta tuukul bix u líiʼskuba le judíoʼob tuláakal tuʼux utiaʼal u baʼateloʼoboʼ, lelaʼ maʼ kun páajtal u beetkoʼob kaʼach wa maʼ úuchik u tsʼaʼabal le leyoʼ. Baʼaleʼ ¿áantaʼaboʼob wa tumen Jéeoba, le «máax yaan tuláakal páajtalil» tiʼoʼ? (1 Sam. 17:45.)

26, 27. 1) Jéeobaeʼ, ¿bix tu yáantil u kaajal? 2) ¿Baʼax profecíail béeychaj úuchik u kíimsaʼal u paalal Amán?

 ²⁶ Le ka kʼuch u kʼiinil u xuʼulsaʼaloʼobeʼ, u kaajal Dioseʼ tsʼokaʼaniliʼ u líiʼskubaeʼ. Yaʼab tiʼ le máaxoʼob yaan xan u páajtaliloʼob tu luʼumil Persiaoʼ tu tsʼáajubaʼob tu tséel le judíoʼoboʼ, tumen tu yojéeltoʼobeʼ tiʼ Mardoqueo le judío tsʼaʼab le meyaj yaan kaʼach tiʼ Amanoʼ. Jéeobaeʼ tu beetaj u ganar u kaajal. Utiaʼal xan maʼ u vengarkuba le u enemigoʼobaʼ, tu beetaj u láaj xuʼulsaʼaloʼob (Est. 9:1-6). *

²⁷ Tu tsʼookeʼ kíimsaʼab xan tu diezil u paalal Amán, beyoʼ Mardoqueoeʼ béeychaj u nuʼuktik tubeel le baʼaxoʼob yaan kaʼach tiʼoboʼ (Est. 9:7-10). Beyaʼ tu béeykuntaj Dios le profecía ku yaʼalik yaan u xuʼulsaʼal tuláakal le amalequitaʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ jach tu pʼektoʼob u kaajal Dios (Deu. 25:17-19). Ku tuklaʼaleʼ le u paalal Amanoʼ letiʼe u tsʼook amalequitaʼob xuʼulsaʼaboʼoboʼ.

28, 29. 1) ¿Baʼaxten tu chaʼaj Jéeoba u baʼateʼel u kaajal tu kʼiiniloʼob Ester? 2) ¿Baʼaxten jach ku kiʼimakkúuntik k-óol k-kaanbal tiʼ Ester?

²⁸ Junpʼéel nojoch meyaj tsʼaʼab tiʼ Ester tumen anchaj tak u tsʼíibtik leyoʼob tuʼux táakaʼan u kíimsaʼal máakoʼob yéetel u baʼateʼel kaajoʼob. Lelaʼ maʼ chéen chʼaʼabil wal utiaʼal juntúul x-lóoʼbayan chʼúupaleʼ. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ tu páajtal kaʼach u chaʼik u xuʼulsaʼal u kaajil Israel, tumen jeʼex u yaʼalmiloʼ tiʼ kun taal kaʼach le Mesíasoʼ, le juntúuliliʼ máax jeʼel u yáantik máakoʼ (Gén. 22:18). Bejlaʼeʼ, toʼon k-meyajtik Dioseʼ kiʼimak k-óol, tumen le ka taal Jesús way Luʼumeʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob maʼ u kaʼa táakpajloʼob tiʼ baʼateloʼob (Mat. 26:52).

²⁹ Baʼaleʼ yaantoʼon junpʼéel baʼateʼel tu contra Satanás, tumen letiʼeʼ jach táan u yilik bix jeʼel u náachkuntkoʼon tiʼ Jéeobaeʼ (xok 2 Corintoiloʼob 10:3, 4). ¡Jach kiʼimak k-óol k-kaanbal tiʼ Ester! Ken k-aktáant talamiloʼob xaneʼ kʼaʼabéet k-eʼesik fe, naʼatil, chúukaʼan óolal yéetel unaj k-defendertik u kaajal Dios yéetel x-maʼ saajkilil.