Maʼ xaaneʼ tiaʼan Jesús tu luʼumil Perea, tu laakʼin le Jordán, ka tu yaʼalaj u kettʼaanil le taman saatal yéetel le dracma saʼatoʼ. Tu kaʼapʼéelal le kettʼaanoʼobaʼ ku kaʼansikeʼ kʼaʼabéet u kiʼimaktal k-óol ken arrepentirnak juntúul máax beetik baʼax kʼaas utiaʼal u kaʼa natsʼkuba tiʼ Dios. Le fariseoʼob yéetel le escribaʼoboʼ ku tʼaanoʼob tu contra Jesús, tumen letiʼeʼ ku kʼamik le máakoʼob beyoʼ. Baʼaleʼ ¿yaan wa baʼax tu kanoʼob teʼ kaʼapʼéel kettʼaanoʼob tu yaʼaloʼ? ¿Ku yilkoʼob wa xan le máaxoʼob ku arrepentiroʼob jeʼex u yilik Jéeoba, le k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ? Jesuseʼ tu yaʼalaj uláakʼ junpʼéel kettʼaan utiaʼal u maas kaʼansik lelaʼ.

Le kettʼaanaʼ ku tʼaan tiʼ juntúul taatatsil yaan kaʼatúul u paalal, baʼaleʼ maas ku tʼaan tiʼ le maas chichnoʼ. Le fariseoʼob yéetel le escribaʼob, bey xan u maasil máaxoʼob yanoʼob yiknal Jesusoʼ, yaʼab baʼaxoʼob tu kanoʼob tiʼ le baʼax tu yaʼalaj yoʼolal le baʼax tu beetaj le paaloʼ. Baʼaleʼ unaj u kaanbaloʼob xan tiʼ le baʼax tu beetaj le taatatsil yéetel le sukuʼuntsiloʼ. Bey túunoʼ tiʼ tu yóoxtulal unaj k-tuukul tiʼ le baʼaxoʼob tu beetoʼoboʼ.

Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Juntúul máakeʼ yaan kaʼach kaʼatúul u paalal. Le maas chichanoʼ tu yaʼalaj tiʼ u taata: ‹In yuum, tsʼáaten le bukaʼaj ken in tiaʼalint tiʼ le baʼaxoʼob yaantechoʼ›. Le taatatsil túunoʼ tu jatsajtiʼob le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ» (Lucas 15:11, 12). Jeʼex k-ilkoʼ, le paaloʼ maʼ tu kʼáataj u herencia tumen tsʼoʼok u kíimil u taataiʼ. Baʼaxeʼ chéen u kʼáat ka séeb tsʼaʼabak u herencia utiaʼal u beetik le baʼax u kʼáat tu yéeteleʼ. ¿Baʼax túun tu beetaj ka tsʼoʼoki?

Jesuseʼ ku yaʼalik: «Maʼ yaʼab kʼiinoʼob tiʼ leloʼ, le paal maas chichanoʼ tu molaj tuláakal le baʼaloʼob tsʼaʼabtiʼoʼ ka bin táanxel luʼumil tiʼ junpʼéel náanach kaaj, teʼ túunoʼ tu bisaj junpʼéel kʼaakʼas kuxtal, ka tu xuʼuxupaj le baʼaxoʼob tsʼaʼabtiʼoʼ» (Lucas 15:13). Letiʼeʼ maʼ pʼáat tu yotoch, le tuʼux ku tsʼaʼabal tuláakal baʼax kʼaʼabéettiʼ tumen u taataoʼ, baʼaxeʼ bin táanxel luʼumil. Ka tu láaj xupaj u herencia yéetel le koʼoleloʼob chéen bey u máanoʼoboʼ. Baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ joʼopʼ u muʼyaj.

 Jesuseʼ ku yaʼalik: «Ka tsʼoʼok u láaj xupkeʼ, yanchaj junpʼéel jach nojoch wiʼijil tiʼ tuláakal le luʼumiloʼ, le xiʼipal túunoʼ káaj u máansik óotsilil. Yoʼolal lelaʼ yanchaj tak u bin yiknal juntúul tiʼ u kajnáaliloʼob le luʼumoʼ, ka túun túuxtaʼab u kanáant kʼéekʼenoʼob tu kajtalil le máakoʼ. Le xiʼipalaʼ ku taaktal kaʼach u jaantik u yoʼoch le kʼéekʼenoʼoboʼ; baʼaleʼ mix máak tsʼáaik baʼal u jaante» (Lucas 15:14-16).

U Ley Dioseʼ ku yaʼalikeʼ maʼ unaj u yalakʼtaʼal kʼéekʼen tumen le israelitaʼoboʼ, baʼaleʼ le xiʼipaloʼ kʼaʼabéetchaj tak u kanáantik le kʼéekʼenoʼoboʼ. Tumen jach wiʼijeʼ, taakchaj u jaantik u yoʼoch le kʼéekʼenoʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ «kʼaʼaj u yiikʼ». ¿Baʼax túun tu beetaj? Letiʼeʼ joʼopʼ u tuklik: «¡Bukaʼaj máakoʼob ku meyajoʼob yiknal in taataeʼ yaan yaʼab waaj utiaʼal u jaantoʼob, baʼaleʼ teneʼ táan in kíimil yéetel wiʼij wayeʼ! Yaan in líikʼil utiaʼal ka xiʼiken tu yiknal in taata, yaan xan in waʼaliktiʼ: ‹In yuum, tsʼoʼok in kʼebantal tu contra Dios yéetel ta contra. Maʼ tin náajmatik u yaʼalaʼal a paalen. Beeten jeʼex juntúul tiʼ a j-meyajoʼobeʼ›». Ka líikʼeʼ ka bin yiknal u taata (Lucas 15:17-20).

¿Baʼax túun tu beetaj u taata? ¿Tu kʼeyaj wa u hijo ka tak joʼopʼok u yaʼaliktiʼ jach maʼ naʼat úuchik u pʼatik u yotoch? ¿Maʼ wa ken u kʼam yéetel kiʼimak óolal? Wa teech kaʼacheʼ, ¿baʼax jeʼel a beetkeʼ? ¿Baʼax jeʼel a beetik wa a hijo, wa a hija ka u beet beyoʼ?

Jesuseʼ tu yaʼalaj bix tu yuʼubiluba u taata le paaloʼ yéetel baʼax tu beetaj: «Desde náach u taaleʼ ilaʼab tumen u taataeʼ ka chʼaʼab óotsilil tiʼ; u taata túuneʼ bin áalkabileʼ, tu méekʼeʼ ka tu tsʼuʼutsʼaj» (Lucas 15:20). Kex le taatatsil tu yojéeltaj tu bisaj junpʼéel kʼaakʼas kuxtal u hijooʼ, tu kʼamaj maʼalob. ¿Tu naʼataj wa u nuuktakil le judíoʼob ku yaʼalikoʼob táan u adorartikoʼob Jéeoba bix unaj u kʼamkoʼob le máaxoʼob ku arrepentiroʼoboʼ? ¿Tu naʼatoʼob wa Jesuseʼ ku yeʼesik jatsʼuts modos jeʼex le taatatsil tu kʼamaj tubeel u hijooʼ?

Le taatatsiloʼ séebaʼan úuchik u kʼaj óoltik arrepentirnajaʼan u hijo, tumen yaachajaʼan u yóol yéetel chiinchin táan u taal. Tsʼoʼoleʼ le úuchik u bin u kʼamoʼ tu tsʼáaj tuʼux u yaʼalik le paal maʼ maʼalob baʼax tu beetoʼ. Jesuseʼ ku yaʼalik: «Le xiʼipal túunoʼ tu yaʼalajtiʼ: ‹In yuum, tsʼoʼok in kʼebantal tu contra Dios yéetel ta contra. Maʼ tin náajmatik u yaʼalaʼal a paalen. Beeten jeʼex juntúul tiʼ a j-meyajoʼobeʼ›» (Lucas 15:21).

Le taatatsiloʼ tu yaʼalaj tiʼ u palitsiloʼob: «¡Séebkunteʼex!, jóoʼseʼex junpʼéel chowak nookʼ, u maas maʼalobil, ka a takeʼextiʼ, yéetel tsʼáaʼex junpʼéel anillo tu kʼab bey xan xanab tu yook. Taaseʼex xan le chan wakax polokkíintaʼanoʼ, kíimseʼex ka k-jaanteʼex yéetel kiʼimakchajak k-óol. Tumen le in paalaʼ kimen kaʼachi, baʼaleʼ kaʼa kuxlaji; saatal kaʼachi, baʼaleʼ kaxtaʼabi». Letiʼob túuneʼ kiʼimakchaj xan «u yóoloʼob» (Lucas 15:22-24).

Baʼaleʼ le sukuʼuntsiloʼ bijaʼan ich kool. Jesuseʼ ku yaʼalik baʼax tu beetaj: «Ka joʼopʼ u bin u náatsʼal tu yiknal le najoʼ, tu yuʼubaj táan u yúuchul paax yéetel óokʼot. Ka tu tʼanaj juntúul tiʼ le máaxoʼob ku meyajoʼob teʼ najoʼ, ka tu kʼáatajtiʼ baʼax le ku beetaʼaloʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼ: ‹A wíitsʼineʼ tsʼoʼok u suut, a taata túuneʼ tu kíimsaj le chan wakax polokkíintaʼanoʼ, tumen toj u yóol úuchik u suut a wíitsʼin›. Baʼaleʼ letiʼeʼ pʼuʼuji yéetel maʼ tu yóotaj ookliʼ. Ka túun jóokʼ u taataeʼ, ka joʼopʼ u sen aʼaliktiʼ ka okok. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ u taata: ‹Teneʼ úuch káajak in meyajtikech bey juntúul palitsileʼ,  yéetel mix juntéen pʼáat maʼ in beetik baʼax ka waʼalikten, baʼaleʼ techeʼ mix juntéen ta tsʼáajten juntúul táankelem chivo utiaʼal in jaant yéetel in amigoʼob. Baʼaleʼ chéen pʼelak kʼuchik le a paal tu xuʼuxupaj yéetel x-máanil koʼoleloʼob le baʼaxoʼob yaantechoʼ, ta kíimsaj u jaant le chan wakax polokkíintaʼanoʼ›» (Lucas 15:25-30).

¿Máaxoʼob jeʼex le sukuʼuntsil aʼalik maʼ maʼalob baʼaxoʼob ku beetik Jesús ikil u kʼamik le j-kʼeban máakoʼob tsʼoʼok u arrepentiroʼoboʼ? Letiʼe escribaʼob yéetel le fariseoʼoboʼ. Tumen ku yaʼalikoʼob baʼal ikil u kʼaʼamal le j-kʼeban máakoʼob tumen Jesusoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj le kettʼaanaʼ. Bey túunoʼ, tuláakal le máaxoʼob ku yilkoʼob maʼ maʼalob le baʼax ku beetik Diosoʼ unaj u kaanbaloʼob tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ.

Utiaʼal u tsʼoʼoksik Jesús le kettʼaanoʼ tu yaʼalaj baʼax ku yaʼalik le taatatsil tiʼ le u yáax hijooʼ: «In paal, techeʼ mantatsʼ way yanech tin wiknaleʼ, yéetel tuláakal le baʼaxoʼob in tiaʼaloʼ a tiaʼal xan; baʼaleʼ bejlaʼeʼ yanchaj baʼax oʼolal u kiʼimaktal k-óol, tumen le a wíitsʼinaʼ kimen kaʼachi baʼaleʼ kaʼa kuxlaji, saatal kaʼachi baʼaleʼ kaxtaʼabi» (Lucas 15:31, 32).

Jesuseʼ maʼ tu yaʼalaj baʼax tu beetaj le sukuʼuntsil ka tsʼoʼokoʼ. Baʼaleʼ le ka tsʼoʼok u kíimil yéetel u kaʼa kuxtal Jesusoʼ «yaʼabkach sacerdoteʼob xaneʼ tu tsʼáaj u fejoʼob tiʼ le baʼax kaʼansaʼabtiʼoboʼ» (Baʼaxoʼob 6:7). Maʼ xaaneʼ yaan tiʼ letiʼobeʼ tu yuʼuboʼob u kettʼaanil le paal saʼat kaʼachoʼ. Jeʼex túun k-ilkoʼ tak letiʼob jeʼel u páajtal u arrepentiroʼob utiaʼal u kaʼa natsʼkubaʼob tiʼ Dioseʼ.

Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ, u disipuloʼob Jesuseʼ jach yaʼab baʼax tu kanoʼob tiʼ le kettʼaanoʼ. Yáaxeʼ ku kaʼansikeʼ maas maʼalob u pʼáatal máak yiknal u maasil máaxoʼob meyajtik Dios bey xan le tuʼux ku kanáantkoʼon yéetel yaabilajoʼ. Maʼ unaj u jóokʼol máak utiaʼal ka xiʼik u kiʼimakkúunt u yóol tuláakʼ «luʼumiliʼ».

Uláakʼ baʼax ku kaʼansiktoʼoneʼ, wa k-náachtal tiʼ Dioseʼ unaj k-eʼesik kabal óolal utiaʼal ka suunakoʼon tu yiknal utiaʼal ka u kʼamoʼon tu kaʼatéen.

Baʼaleʼ yaan uláakʼ baʼax ku kaʼansiktoʼon le modos tu yeʼesaj le taatatsil tu kʼamaj u hijooʼ bey xan le baʼax tu beetaj le sukuʼuntsiloʼ. Lelaʼ ku kaʼansik xaneʼ kʼaʼabéet k-perdonartik le máaxoʼob ku arrepentiroʼoboʼ bey xan k-kʼamkoʼob yéetel kiʼimak óolal ken suunakoʼob tu yotoch k-Taata. Unaj u kiʼimaktal xan k-óol ken kuxlak k-sukuʼun wa k-kiik kimen kaʼachoʼ, wa ken kaxtaʼak le máax saatal kaʼachoʼ.