XOOK 7
Tu tsikbaltaj «le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet Jesúsoʼ»
Felipeeʼ tu yeʼesaj bix unaj k-tsʼáaik k-óol k-kaʼans u maasil
Jóoʼsaʼan tiʼ Hechos 8:4-40
1, 2. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalik yaan utsiloʼob tu taasaj u chʼaʼpachtaʼal le discípuloʼob teʼ yáax siglooʼ?
TSʼOʼOK u káajal u chʼaʼpachtaʼal u discípuloʼob Cristo. Sauloeʼ «káaj u sen beetik loob tiʼ le múuchʼuliloʼ». Ich griegoeʼ le tʼaanoʼobaʼ ku tsʼáaik naʼatbileʼ jach táaj kʼaas bix úuchik u tratartaʼaloʼob (Hech. 8:3). Le oʼolal le discípuloʼoboʼ púutsʼoʼob. Maʼ xaaneʼ hasta yaan máax tuklik kaʼacheʼ yaan u xuʼulsaʼal tiʼ le múuchʼulil tumen Saulooʼ. Chéen baʼaleʼ úuchik u bin le discípuloʼob yaanal kaajoʼoboʼ úuch junpʼéel baʼal mix máak páaʼtik kaʼachi. ¿Baʼaxiʼ?
2 Le máaxoʼob púutsʼoʼoboʼ káaj u tsikbaltikoʼob «le maʼalob baʼaloʼob ku yaʼalik u tʼaan Dios» teʼ kaajoʼob tuʼux binoʼoboʼ (Hech. 8:4). Chéen máans ta tuukul le baʼax ku yúuchloʼ, le discípuloʼoboʼ táan u chʼaʼpachtaʼaloʼob, kex beyoʼ maʼ tu xuʼulul u kaʼanskoʼob u tʼaan Dios. Sin ke u tsʼáaikoʼob cuentaeʼ le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ áantajnajoʼob utiaʼal u tsikbaltaʼal u Reino Dios tuláakʼ tuʼuxoʼob. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼaxoʼob eʼesik óoliʼ bey xan u yúuchul teʼ kʼiinoʼobaʼ.
«Le máaxoʼob kʼiʼitbesaʼaboʼoboʼ» (Hechos 8:4-8)
3. 1) ¿Máax kaʼach Felipe? 2) ¿Baʼaxten mix juntéen kaʼansaʼan kaʼach u Reino Dios tu kaajil Samaria? 3) ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús kun úuchul Samaria?
3 Juntúul tiʼ «le máaxoʼob kʼiʼitbesaʼaboʼoboʼ» Felipe (Hechos 8:4; ilawil le cuadro « Felipe, ‹le máax ku máan u tsikbalt u tʼaan Diosoʼ›»). a Letiʼeʼ bin Samaria, teʼeloʼ mix juntéen uʼuyaʼak u kaʼansaʼal u Reino Diosiʼ. Tumen Jesúseʼ tu yaʼalaj tiʼ u apóstoloʼob: «Maʼ a wookleʼex tiʼ mix junpʼéel tiʼ le kaajoʼob yanoʼob Samariaoʼ, baʼaxeʼ seguernak a bineʼex tu yiknal u kajnáaliloʼob Israel, letiʼobeʼ beyoʼob tamanoʼob saatloʼobeʼ» (Mat. 10:5, 6). Jesúseʼ tu yaʼalaj lelaʼ tumen u yojel yaniliʼ u kʼuchul u kʼiinil u kaʼansaʼal u Reino Dios tiʼ le máaxoʼob kajaʼanoʼob Samariaoʼ. Le oʼolal antes tiʼ u bin kaʼaneʼ tu yaʼalaj: «Yaan a tʼaaneʼex tin woʼolal tu kaajil Jerusalén, tiʼ tuláakal u luʼumil Judea, tu luʼumil Samaria bey xan tak tu maas náachil le luʼumaʼ» (Hech. 1:8).
4. ¿Bix tu kʼamil le samaritanoʼob le baʼax tu kʼaʼaytaj Felipeoʼ, yéetel baʼaxten bey tu beetiloʼoboʼ?
4 Felipeeʼ tu yileʼ Samariaeʼ bey junpʼéel kool ‹tsʼoʼok u pʼiistal utiaʼal jochbileʼ› (Juan 4:35). Le baʼax tu kaʼansaj tiʼ le samaritanoʼoboʼ bey junpʼéel vaso síis jaʼ tu síiskúuntaj u yóoloʼobeʼ. ¿Baʼaxten? Tumen le judíoʼoboʼ maʼatech u biskubaʼob yéetel le samaritanoʼoboʼ, hasta yaʼab tiʼ letiʼobeʼ u pʼekmoʼob. Chéen baʼaleʼ le samaritanoʼoboʼ tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ le jatsʼuts esperanza ku tsʼáaik le Reinooʼ utiaʼal tuláakal máak, maʼ chéen utiaʼal le judíoʼob jeʼex u yaʼalik kaʼach le fariseoʼoboʼ. Yaʼab tiʼ le samaritanoʼoboʼ tu ‹chʼenxikintoʼob› le baʼax tu yaʼalaj Felipeoʼ tumen tu yiloʼobeʼ letiʼeʼ jach tu tsʼáaj u yóol kʼaʼaytaj. Tsʼoʼoleʼ maʼatech u taaskoʼob mix baʼalil yéetel maʼ u pʼekmoʼob jeʼex u beetik u maasil judíoʼoboʼ (Hech. 8:6).
5-7. Aʼal junpʼéel ejemplo tiʼ bix u yáantaj le chʼaʼpachtajil utiaʼal u kʼaʼaytaʼal le Reino tiʼ uláakʼ máakoʼoboʼ.
5 Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ jach ku chʼaʼpachtaʼal u kaajal Dios, kex beyoʼ maʼ páajchajak u xuʼulsaʼal u kʼaʼaytajiʼ. Yaʼab u téeneleʼ le sukuʼunoʼoboʼ ku yoksaʼaloʼob cárcel wa ku kʼaʼabéettal u binoʼob yaanal kaaj yoʼolal le chʼaʼpachtajiloʼ. Chéen baʼaleʼ lelaʼ ku yáantaj utiaʼal ka seguernak u kaʼansaʼal tiʼ u maasil máakoʼob baʼax ken u beet le Reinooʼ. Por ejemploeʼ le táan le Kaʼapʼéel Nojoch Guerraoʼ le Testigoʼoboʼ páajchaj u kʼaʼaytajoʼob tiʼ le máaxoʼob kʼalaʼanoʼob teʼ campos de concentraciónoʼ. Juntúul judío tu kanaj u jaajil teʼeloʼ tu yaʼalaj: «Úuchik u chúukpajal u yóol le Testigoʼoboʼ tin tsʼáaj cuentaeʼ jach muʼukʼaʼan u fejoʼob tumen ku creerkoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Le oʼolal teen xaneʼ tin beetinba Testigoil».
6 Yaan kʼiineʼ tak le máaxoʼob chʼaʼpachtik le sukuʼunoʼoboʼ ku yóotik ka tsʼaʼabak xook tiʼob yéetel le Bibliaoʼ. Por ejemploeʼ juntúul sukuʼun ku kʼaabaʼtik Franz Descheʼ bisaʼab teʼ campo de concentración yaan Gusen, Austriaoʼ. Teʼeloʼ tu tsʼáaj xook tiʼ juntúul tiʼ u nuuktakil le soldadoʼob ku meyaj teʼ SS (junmúuchʼ soldadoʼob yanchaj tu kʼiinil le naziʼoboʼ). Chéen tukult bix wal kiʼimakchajik u yóol Franzeʼ tumen ka máan kʼiineʼ tu kaʼa ilaj le máak tiʼ junpʼéel asamblea beetaʼab tumen u testigoʼob Jéeobaoʼ. Letiʼeʼ tu yojéelteʼ le máakaʼ tsʼoʼok xan u beetkuba Testigoil yéetel táan u kʼaʼaytik le jatsʼuts baʼaloʼob ken u beet le Reinooʼ.
7 Le chʼaʼpachtajiloʼ ku beetik xan u bin le sukuʼunoʼob yaanal luʼumiloʼ. Por ejemploeʼ tu añoiloʼob 1970, le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob Malauioʼ yanchaj u binoʼob Mozambique tumen táan kaʼach u chʼaʼpachtaʼaloʼob. Teʼeloʼ tu kaʼansoʼob tiʼ uláakʼ máakoʼob baʼax ken u beet u Reino Dios, pero ka máan kʼiineʼ káaj xan u chʼaʼpachtaʼaloʼobiʼ. Kex beyoʼ maʼ xuʼul u kʼaʼaytajoʼobiʼ. Francisco Coana, juntúul Testigo kajaʼan Mozambiqueeʼ, tu yaʼalaj: «Jujuntúul tiʼ toʼoneʼ maʼ chéen juntéen kʼaʼaloʼon cárcel tumen maʼ tu xuʼulul k-kʼaʼaytajiʼ, chéen baʼaleʼ yaʼab máakoʼob tu yóotoʼob kaanbal tiʼ u Reino Dios. Leloʼ tu yáantoʼon utiaʼal k-tsʼáaik cuenta táan k-áantaʼal tumen Dios jeʼex tu yáantil le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ».
8. ¿Baʼax tsʼoʼok u yúuchul ikil u pʼatik u luʼumil yaʼab máakoʼob?
8 U jaajileʼ maʼ chéen letiʼe chʼaʼpachtajil tsʼoʼok u yáantaj utiaʼal u kʼaʼaytaʼal u Reino Dios tuláakʼ tuʼuxoʼoboʼ. Teʼ tu tsʼook añosaʼ yoʼolal le guerraʼob wa yoʼolal le óotsilil ku yilaʼal tiʼ jujunpʼéel luʼumiloʼoboʼ le máakoʼoboʼ ku yantal u binoʼob kajtal yaanal tuʼux. Lelaʼ ku tsʼáaik u páajtalil u kʼaʼaytaʼal u Reino Dios tiʼob tumen le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux ku binoʼoboʼ. Kux túun teech, ¿táan wa a tsʼáaik a wóol utiaʼal a kʼaʼaytaj tiʼ le máakoʼob ku taaloʼob tiʼ jejeláas «luʼumoʼob, tribuʼob, kaajoʼob yéetel tiʼ jejeláas idiomaʼob[oʼ]»? (Apo. 7:9).
«Tsʼáaʼex xan ten le páajtalilaʼ» (Hechos 8:9-25)
9. ¿Máax kaʼach Simón, yéetel baʼax beet u jaʼakʼal u yóol?
9 Felipeeʼ tu beetaj yaʼab milagroʼob tu kaajil Samaria. Por ejemploeʼ tu tsʼakaj le máaxoʼob okaʼan demonio tiʼoboʼ bey xan le discapacitadoʼoboʼ (Hech. 8:6-8). Yaan juntúul máak jach jaʼakʼ u yóol yoʼolal le baʼax tu beetaj Felipeoʼ. Le máakaʼ Simón, juntúul mago kaʼachi. Letiʼeʼ jach ku respetartaʼal kaʼach tumen le máakoʼoboʼ, hasta ku yaʼalikoʼob: «Le máakaʼ tsʼaʼan nojoch poder tiʼ tumen Dios». Chéen baʼaleʼ yoʼolal le baʼaxoʼob tu beetaj Felipeoʼ Simóneʼ tu tsʼáaj cuenta jach bix u meyaj u poder Dios, ka túun tu beetuba xan discípuloil (Hech. 8:9-13). Chéen baʼaleʼ, ¿jach baʼax péeks u beetuba discípuloil?
10. 1) ¿Baʼax tu beetaj Pedro yéetel Juan ka kʼuchoʼob Samaria? 2) ¿Baʼax tu yaʼalaj Simón tiʼ Pedro yéetel tiʼ Juan ka tu yilaj bix u tsʼáaikoʼob espíritu santo tiʼ le discípuloʼoboʼ?
10 Le ka tu yojéeltaj le apóstoloʼob yaʼab máakoʼob táan u beetkubaʼob cristianoil tu kaajil Samariaeʼ tu túuxtoʼob Pedro yéetel Juaniʼ (ilawil le cuadro « Pedroeʼ ku usartik ‹u llaveiloʼob u Reinoil kaʼan›»). Le ka kʼuchoʼobeʼ tu tsʼáaj u kʼaboʼob yóokʼol le máakoʼoboʼ, le oʼolal tu kʼamoʼob espíritu santo. b Le ka tu yilaj le baʼax ku beetkoʼoboʼ Simóneʼ jaʼakʼ u yóol, ka tu yaʼalaj tiʼ le apóstoloʼoboʼ: «Tsʼáaʼex xan ten le páajtalilaʼ, beyoʼ jeʼel máaxak ka in tsʼáa in kʼab tu yóokʼoleʼ ka u kʼam le espíritu santooʼ». Letiʼeʼ hasta tu yaʼalaj u tsʼáaik taakʼin tiʼob utiaʼal ka tsʼaʼabak xan tiʼ le páajtalilaʼ (Hech. 8:14-19).
11. ¿Baʼax tu yaʼalaj Pedro tiʼ Simón, yéetel baʼax tu kʼáataj Simón tiʼ le apóstoloʼoboʼ?
11 Pedroeʼ tu yaʼalaj tiʼ Simón: «Kíimkech paʼteʼ yéetel a taakʼin, tumen ta tuklaj a manik yéetel taakʼin le baʼax siibil u beetaʼal tumen Diosoʼ. Techeʼ mix baʼal yanech a wil yéetel le meyajaʼ, tumen a puksiʼikʼaleʼ maʼ toj tu táan Diosiʼ». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan tiʼ: «Kʼex a tuukul yoʼolal le baʼax kʼaas ta tuklaj a beetik kaʼachoʼ yéetel sen kʼáat óolt tiʼ Jéeoba, wa ku páajtaleʼ ka u perdonart le baʼax kʼaas ta tuklaj ichil a puksiʼikʼaloʼ». U jaajileʼ Simóneʼ maʼ kʼasaʼan kaʼachiʼ, letiʼeʼ u kʼáat u beet baʼax maʼalob, chéen yaan baʼaxoʼob maʼ tu jach naʼatik kaʼachi. Le oʼolal tu yaʼalaj tiʼ le apóstoloʼoboʼ: «Sen kʼáat óolneneʼex tiʼ Jéeoba tin woʼolal, utiaʼal maʼ u yúuchulten mix junpʼéel tiʼ le baʼaloʼob ta waʼaleʼexoʼ» (Hech. 8:20-24).
12. ¿Baʼax le «simoníaoʼ», yéetel baʼax suuk u beetik le maʼ jaajil cristianoʼoboʼ?
12 Le máaxoʼob meyajtik Dios teʼ kʼiinoʼobaʼ jach jeʼel u kaanbaloʼob tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Pedro tiʼ Simónoʼ. Le baʼax tu yóotaj u beet Simónoʼ ku kʼaabaʼtik «simonía», lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ u yóotik u man wa u kon máak junpʼéel puesto wa uláakʼ baʼal yaan yil yéetel religión. Leloʼ bey u yúuchul desde úuchjeakil ichil le maʼ jaajil cristianoʼoboʼ. Tu añoil 1878, junpʼéel enciclopediaeʼ tu yaʼalaj: «Jeʼel máaxak ka u xakʼalt u historiail bix u yéeyaʼal le túumben papaʼoboʼ yaan u tsʼáaik cuentaeʼ cada ken yéeyaʼak juntúul túumben papaeʼ ku beetaʼal simonía. Yaan horaeʼ jach chíikaʼan u yilaʼal baʼax ku beetkoʼob yéetel maʼ suʼlakoʼobiʼ» (The Encyclopædia Britannica, novena edición).
13. ¿Bix jeʼel k-kanáantikba tiʼ le «simoníaoʼ»?
13 Le máaxoʼob meyajtik Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ jach kʼaʼabéet u kanáantkubaʼob tiʼ le «simoníaoʼ». Por ejemploeʼ maʼ unaj u joʼopʼol u síikoʼob taakʼin, koʼokoj baʼaloʼob wa u sen alabarkoʼob le máaxoʼob yaantiʼob autoridad ichil le múuchʼulil chéen utiaʼal u tsʼaʼabaltiʼob privilegioʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ le máaxoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼ maʼ unaj u tratarkoʼob maas maʼalob chéen le sukuʼunoʼob maas yaan u modoil u kuxtaloʼoboʼ. Tumen tuláakal le baʼaloʼobaʼ táakaʼanoʼob ichil le simoníaoʼ. U jaajileʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ maʼ unaj u nojbaʼalkúuntkubaʼobiʼ, baʼaxeʼ kʼaʼabéet u páaʼtkoʼob ka tsʼaʼabak u privilegioʼob tumen u espíritu santo Jéeoba (Luc. 9:48). Ichil u kaajal Jéeobaeʼ mix máak unaj u kaxtik «u nojbaʼalkúuntaʼaliʼ» (Pro. 25:27).
«¿Jach wa tu jaajil ka naʼatik le baʼax ka xokikoʼ?» (Hech. 8:26-40)
14, 15. 1) ¿Máax kaʼach le etíopeoʼ, yéetel bix kʼaj óoltaʼabik tumen Felipe? 2) ¿Baʼax tu beetaj le etíope ka áantaʼab u naʼat le baʼax ku xokikoʼ? 3) ¿Baʼaxten k-aʼalik maʼ chéen jáajan okjaʼanajiʼ? (Ilawil le notaoʼ).
14 U ángel Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Felipe ka xiʼik teʼ bej yaan Jerusalén ku yéemel tu kaajil Gazaoʼ. Maʼ xaaneʼ Felipeeʼ táan kaʼach u tuklik baʼaxten wal túuxtaʼab teʼeloʼ. Pero maʼ xáanchaj ka tu tsʼáaj cuenta baʼax oʼolaliʼ. Le táan u binoʼ tu yilaj juntúul etíope kulukbal yóokʼol u carreta yéetel «táan u kʼaʼam xokik u tsʼíib profeta Isaías» (ilawil le cuadro « ¿Baʼaxten ku yaʼalaʼal eunuco tiʼ le etíopeoʼ?»). U espíritu santo Jéeobaeʼ tu péeksaj Felipe utiaʼal ka náatsʼak yiknal le carretaoʼ. Le táan u bin u yáalkab tu tséel le carretaoʼ Felipeeʼ tu kʼáataj tiʼ le máakoʼ: «¿Jach wa tu jaajil ka naʼatik le baʼax ka xokikoʼ?». Le máak túunoʼ tu yaʼalaj: «¿Bix túun jeʼel in naʼatik wa minaʼan máax tsolikteneʼ?» (Hech. 8:26-31).
15 Le etíopeoʼ tu yaʼalaj tiʼ Felipe ka naʼakak tu tséel. Letiʼob túuneʼ jach kiʼichaj u tsikbaloʼob. ¿Baʼaxten? Tumen teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ maʼ yaʼab máak u yojel baʼax ku chíikbesik le «taman» yéetel le «máax meyajtik» Dios ku chʼaʼchiʼitaʼal tu profecíail Isaíasoʼ (Isa. 53:1-12). Pero le táan u binoʼoboʼ Felipeeʼ tu tsolaj tiʼ le máakoʼ le «taman» yéetel le «máax meyajtik» Diosoʼ Jesucristo. Le oʼolaleʼ jeʼex le máaxoʼob okjaʼanajoʼob teʼ Pentecostés teʼ año 33, le etíopeoʼ tu séebaʼanil tu chʼaʼtuklaj u yokjaʼ tumen tsʼokaʼaniliʼ xan u beetkuba prosélitoeʼ. Letiʼeʼ maʼ tu tuklaj kaʼatéeniʼ ka tu yaʼalaj tiʼ Felipe: «¡Ilawile! Teʼelaʼ yaan jaʼiʼ, ¿baʼax ku bineltik utiaʼal in wokjaʼ?». Felipe túuneʼ tu tsʼáaj u yokjaʼ teʼeloʼ. c (Ilawil le cuadro « Okjaʼanaj ‹tiʼ junpʼéel lugar tuʼux yaan jaʼiʼ›»). Ka tsʼoʼok túuneʼ u espíritu santo Dioseʼ tu nuʼuktaj Felipe utiaʼal ka xiʼik Asdod, teʼeloʼ seguernaj u kaʼansik le baʼaloʼob maʼalobtak kun úuchloʼ (Hech. 8:32-40).
16, 17. ¿Bix u yáantaj le ángeloʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ?
16 Toʼon xaneʼ yaantoʼon u jatsʼuts páajtalil k-kaʼansik le máakoʼob jeʼex tu beetil Felipeoʼ. Lelaʼ jeʼel u páajtal k-beetik tuláakal súutukileʼ, maʼ pʼis wa le jokʼaʼanoʼon k-beetiʼ. Por ejemploeʼ le kéen viajarnakoʼoneʼ jeʼel u páajtal k-kʼaʼaytajeʼ. Tsʼoʼoleʼ kʼaʼajaktoʼoneʼ maʼ chéen casualidad k-kaxtik juntúul máak taak u kaanbaliʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ letiʼe ángeloʼob nuʼuktik le kʼaʼaytajoʼ, beyoʼ yaan u yojéeltaʼal le maʼalob baʼaloʼob ku taal tiʼ Dios «tiʼ tuláakal luʼumoʼob, tribuʼob, idiomaʼob yéetel kaajoʼob[oʼ]» (Apo. 14:6). Tsʼoʼoleʼ Jesúseʼ u yaʼalmiliʼeʼ le ángeloʼoboʼ yaan u yáantajoʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ. Le ka tu yaʼalaj u tsikbalil le trigo yéetel le kʼaakʼas xíiwoʼ Jesúseʼ tu yaʼaleʼ teʼ kʼiinoʼob táan u tsʼoʼokol tiʼ le yóokʼol kaaboʼ «le máaxoʼob [kun] cosecharoʼoboʼ letiʼe ángeloʼoboʼ». Letiʼobeʼ yaan u luʼskoʼob ichil le Reino «tuláakal le baʼaloʼob ku beetik u tʼóochpajal máakoʼ bey xan le máaxoʼob beetik baʼax kʼaasoʼ» (Mat. 13:37-41). Tsʼoʼoleʼ yaan xan u muchʼkíintikoʼob le máaxoʼob kun gobernaroʼob teʼ kaʼanoʼ bey xan le yaʼabkach máakoʼob táakaʼanoʼob ichil le uláakʼ «tamanoʼob» ku meyajtikoʼob Jéeobaoʼ (Apo. 7:9; Juan 6:44, 65; 10:16).
17 Jujuntúul tiʼ le máaxoʼob ku kʼamkoʼob junpʼéel xookoʼ ku yaʼalikoʼobeʼ antes tiʼ u tʼaanoʼob yéetel le Testigoʼoboʼ táan kaʼach u beetkoʼob junpʼéel oración utiaʼal u kʼáatkoʼob u yáantaj Dios. Bey úuchik tiʼ kaʼatúul kiikoʼob jóokʼoʼob kʼaʼaytaj yéetel juntúul chan xiʼipaloʼ. Óoliʼ chúumuk kʼiin, le táan u tsʼoʼokol u kʼaʼaytajoʼoboʼ, le chan paaloʼ joʼopʼ u yaayamtik ka xiʼikoʼob tʼaan teʼ naj ku segueroʼ, ¡hasta tu juunal bin kʼoop teʼ najoʼ! Teʼeloʼ jóokʼ juntúul señora maʼ jach yaan u jaʼabileʼ ka tu yaʼalaj tiʼ le kiikoʼoboʼ jach táant u tsʼoʼokol u beetik u oración utiaʼal u kʼáatik tiʼ Dios ka áantaʼak utiaʼal u naʼatik le Bibliaoʼ. Bey úuchik u káajal u tsʼaʼabal xook tiʼoʼ.
18. ¿Baʼaxten mantatsʼ kʼaʼabéet k-ilik jach importante le meyaj kʼubéentaʼantoʼonoʼ?
18 Tuláakloʼon le yanoʼon ichil u kaajal Diosoʼ yaantoʼon u jatsʼuts privilegioil k-múul meyaj yéetel le ángeloʼob teʼ kʼaʼaytaj ku beetaʼal tiʼ tuláakal yóokʼol kaab teʼ kʼiinoʼobaʼ. Le oʼolaleʼ mantatsʼ unaj k-ilik jach importante le meyajaʼ. Wa maʼ tu xuʼulul k-tsʼáaik k-óol k-tsikbalt «le baʼaloʼob maʼalobtak ken u beet Jesúsoʼ» yaan u jach kiʼimaktal k-óol (Hech. 8:35).
a Le Felipeaʼ maʼ letiʼe apóstoloʼ, baʼaxeʼ letiʼe táakaʼan kaʼach ichil le siete máakoʼob yéeyaʼaboʼob tumen «ku yúuchul tʼaan maʼalob tu yoʼolaloʼob[oʼ]». Jeʼex t-ilil teʼ xook 5, tiʼ le máakoʼobaʼ kʼubéentaʼab ka u yiloʼob ka tʼoʼoxok tubeel le janal tiʼ le viudaʼob yanoʼob Jerusalén ku tʼankoʼob hebreooʼ yéetel tiʼ le ku tʼankoʼob griegooʼ (Hech. 6:1-6).
b Teʼ kʼiinoʼoboʼ u suukileʼ kéen okjaʼanak le discípuloʼoboʼ ku tsʼaʼabal espíritu santo tiʼob. Leloʼ ku tsʼáaik kaʼach u páajtalil tiʼob utiaʼal u meyajoʼob yéetel Jesús bey reyoʼob yéetel sacerdoteʼob teʼ kaʼanoʼ (2 Cor. 1:21, 22; Apo. 5:9, 10; 20:6). Chéen baʼaleʼ le ka okjaʼanaj le samaritanoʼoboʼ maʼ tsʼaʼabtiʼob le espíritu santooʼ, le baʼax áantik kaʼach máak u beet milagroʼoboʼ. Tsʼaʼabtiʼob hasta le ka tu tsʼáaj u kʼab Pedro yéetel Juan tu yóokʼoloʼoboʼ.
c Le etíopeoʼ maʼ chéen jáajan okjaʼanajiʼ. Letiʼeʼ tsʼokaʼaniliʼ u beetkuba prosélitoeʼ, tsʼoʼoleʼ yaʼab baʼax u yojel tiʼ le Bibliaoʼ bey xan tiʼ le profecíaʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Mesíasoʼ. Le oʼolal páajchaj u yokjaʼ ka tu naʼataj baʼax meyajil tsʼaʼan tiʼ Jesús tumen Jéeoba.