1, 2. ¿Bix le lugaroʼob tuʼux túuxtaʼab kʼaʼaytaj Bernabé yéetel Saulooʼ, yéetel baʼax profecíail kun béeychajal kaʼachi?

 TULÁAKAL le máaxoʼob yanoʼob ichil u múuchʼulil Antioquía, le yaan tu luʼumil Siriaoʼ, kiʼimak u yóoloʼob. Tumen ichil le profetaʼob yéetel le máaxoʼob ku kaʼansajoʼob teʼ múuchʼuliloʼ yéetel u yáantaj le espíritu santooʼ tsʼoʼok u yéeyaʼal Bernabé yéetel Saulo utiaʼal ka xiʼikoʼob u kaʼans u tʼaan Dios teʼ náanach luʼumiloʼoboʼ (Hech. 13:1, 2). a Lelaʼ maʼ yáax u beetaʼaliʼ tumen tsʼoʼok kaʼach u yáax túuxtaʼal uláakʼ sukuʼunoʼob utiaʼal u kaʼansoʼob u tʼaan Dios tiʼ uláakʼ kaajoʼob. Chéen baʼaleʼ maases ku túuxtaʼaloʼob kaʼach teʼ tuʼux tsʼoʼok u kʼaʼamal u tʼaan Diosoʼ (Hech. 8:14; 11:22). Bernabé yéetel Sauloeʼ yaan u láakʼintaʼaloʼob tumen Juan Marcos. Letiʼobeʼ túuxtaʼaboʼob teʼ náanach lugaroʼob tuʼux óoliʼ mix juntéen uʼuyaʼak u tʼaan Diosoʼ wa jach junpuliʼ maʼ kʼaj óolaʼaniʼ.

² Kex 14 años paachileʼ Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Yaan a tʼaaneʼex tin woʼolal tu kaajil Jerusalén, tiʼ tuláakal u luʼumil Judea, tu luʼumil Samaria bey xan tak tu maas náachil le luʼumaʼ» (Hech. 1:8). Úuchik u yéeyaʼal Bernabé yéetel Saulo utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob teʼ táanxel luʼumiloʼoboʼ yaan u yáantaj kaʼach utiaʼal u béeytal le profecía tu yaʼalaj Jesúsoʼ. b

3. ¿Baʼaxten maʼ chéen chʼaʼabil u viajar máak kaʼach teʼ yáax siglooʼ?

³ Teʼ kʼiinoʼobaʼ yoʼolal le cocheʼob, le aviónoʼob yéetel le uláakʼ baʼaloʼob beetaʼan utiaʼal u viajar máakoʼ jach séeb u kʼuchul máak tuʼux taak u bin. Pero teʼ yáax siglooʼ maʼ beyiʼ. Úuch kaʼacheʼ chéen xíimbalil ku páajtal u bin máak teʼ lugaroʼob tuʼux taak u binoʼ, tsʼoʼoleʼ jach kʼaas kaʼach le bejoʼoboʼ. Como jach ku kaʼanal máakeʼ chéen ku páajtal u xíimbaltaʼal  30 kilómetros tiʼ junpʼéel kʼiin. c Le oʼolaleʼ kex Saulo yéetel Bernabé taak kaʼach u séeb káajsikoʼob le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoboʼ u yojloʼobeʼ maʼ chéen chʼaʼabil ken u beetoʼobiʼ yéetel yaan u kʼaʼabéettal u jach tsʼáaik u yóoloʼobiʼ (Mat. 16:24).

4. 1) ¿Baʼax meyajnaj utiaʼal u yéeyaʼal Bernabé yéetel Saulo, yéetel bix úuchik u yilaʼal tumen u maasil? 2) ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik kéen yéeyaʼak wa máax utiaʼal u beetik junpʼéel meyaj ichil le múuchʼuliloʼ?

⁴ ¿Baʼaxten yéeyaʼab «Bernabé yéetel Saulo [...] utiaʼal ka u beetoʼob junpʼéel meyaj»? (Hech. 13:2). Le Bibliaoʼ maʼ tu jach aʼalik, chéen baʼax ku yaʼalikeʼ Dioseʼ meyajnajtiʼ u espíritu santo utiaʼal u yéeyik Bernabé yéetel Saulo. Lelaʼ ¿bix tu yilil le profetaʼob yéetel le máaxoʼob ku kaʼansajoʼob Antioquíaoʼ? Maʼ tu yaʼaloʼob wa maʼ de acuerdoʼob úuchik u yéeyaʼaloʼobiʼ, baʼaxeʼ «ayunarnajoʼob yéetel orarnajoʼob» tu yoʼolaloʼob. «Ka tsʼoʼokeʼ tu tsʼáaj u kʼaboʼob yóokʼol Bernabé yéetel Saulo». ¡Jach kiʼimakchaj wal u yóoloʼob úuchik u apoyartaʼaloʼobeʼ! (Hech. 13:3). Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ le kéen tsʼaʼabak wa máax u nuʼukt le múuchʼulil wa le kéen tsʼaʼabak uláakʼ meyaj tiʼ wa máax ichil le múuchʼuliloʼ kʼaʼabéet k-apoyartik. Tu lugar k-kʼuuxileʼ kʼaʼabéet ‹k-eʼesik nojoch utsil tiʼob yéetel k-yaabiltikoʼob yoʼolal le meyaj ku beetkoʼoboʼ› (1 Tes. 5:13).

5. Tsol baʼax tu beetaj Saulo yéetel Bernabé utiaʼal u páajtal u kʼaʼaytajoʼob Chipre.

⁵ Bernabé yéetel Sauloeʼ binoʼob Seleucia, junpʼéel puerto yaan naatsʼ tiʼ Antioquía, ka tsʼoʼokeʼ viajarnajoʼob kex 200 kilómetros tiʼ barco utiaʼal u kʼuchloʼob  Chipre. d Como Bernabé Chipreileʼ maʼ xaaneʼ jach taak wal u kaʼansik tiʼ u yéet kaajaloʼob le jatsʼuts baʼaloʼob tsʼoʼok u kanikoʼ. Le oʼolaleʼ chéen pʼelak úuchik u kʼuchloʼob «Salaminaeʼ káaj u tsikbaltikoʼob u tʼaan Dios teʼ tu sinagogaʼob le judíoʼoboʼ» (Hech. 13:5). e Letiʼobeʼ kʼaʼaytajnajoʼob tiʼ tuláakal u islail Chipre, tak teʼ noj kaajoʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ tu xíimbaltoʼob kex 160 kilómetros.

6, 7. 1) ¿Máax kaʼach Sergio Paulo? 2) ¿Baʼaxten Bar-Jesúseʼ maʼ u kʼáat kaʼach ka u yuʼub Sergio Paulo le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ? 3) ¿Baʼax tu beetaj Saulo utiaʼal ka xuʼuluk u tsʼáaikuba Bar-Jesús tu contraʼob?

⁶ Teʼ yáax siglooʼ Chipreeʼ chuup kaʼach yéetel kaʼansajoʼob maʼ jaajtakiʼ, lelaʼ bey tu yilil Bernabé yéetel Saulo le ka kʼuchoʼob Pafos, junpʼéel kaaj yaan tu chikʼinil u islail Chipre. Teʼeloʼ tu yiloʼob juntúul judío ku kʼaabaʼtik Bar-Jesús, «juntúul j-meen yéetel ku yaʼalikuba profeta. Le máakaʼ tiaʼan kaʼach yiknal le gobernador Sergio Paulooʼ, le gobernadoroʼ juntúul máak jach yaan u naʼat». f Teʼ kʼiinoʼob kaʼachoʼ le máakoʼob yaantiʼob autoridad yéetel jach yaan u naʼatoʼob jeʼex Sergio Pauloeʼ ku binoʼob tu yiknal le j-meenoʼob utiaʼal u yáantaʼaloʼob u chʼaʼob maʼalob decisiónoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ Sergio Pauloeʼ taakchaj «u chʼenxikint u tʼaan Dios». Pero Bar-Jesúseʼ jach maʼ maʼalob tu yililiʼ, tiʼ letiʼ kaʼacheʼ ku yaʼalaʼaltiʼ Elimas, u kʼáat u yaʼaleʼ «j-meen» (Hech. 13:6-8).

⁷ Bar-Jesúseʼ jach tu tsʼáajuba tu contra le baʼax ku kaʼansik Bernabé yéetel Saulooʼ. Letiʼeʼ maʼ u kʼáat kaʼach ka u tsʼáa «u fe le gobernador tiʼ Yuumtsiloʼ» tumen u yojel yaan u xuʼulul u creertaʼal (Hech. 13:8). Pero Sauloeʼ maʼ chéen pʼáat u méekʼ u kʼab utiaʼal u yilik baʼax ku beetik le máakaʼ. ¿Baʼax túun tu beetaj? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Saulo, tiʼ máax ku yaʼalaʼal xan Pabloeʼ, chuʼup yéetel espíritu santoeʼ tu  paktaj Elimaseʼ ka tu yaʼalajtiʼ: ‹Kʼasaʼan máak, techeʼ chéen tuus ka beetik, u paalech le Kʼaasilbaʼaloʼ yéetel a pʼekmaj tuláakal baʼax maʼalob. ¿Tak baʼax kʼiin ken xuʼuluk a kʼaskúuntik u beeloʼob Jéeoba? ¡Ilawile!, Jéeobaeʼ yaan u castigarkech, yaan a chʼóoptal yéetel maʼ ken a wil u sáasilil kʼiin ichil wa jaypʼéel kʼiinoʼoboʼ›. Teʼ súutuk jeʼeloʼ Elimaseʼ pʼáat butsʼuknak u paakat ka bin u sáasilil u yich, ka joʼopʼ túun u kaxtik tu baʼpach máax jeʼel u machik tu kʼab utiaʼal ka bisaʼakeʼ». g ¿Baʼax úuch ka tsʼoʼoki? «Le gobernador túunoʼ tu yilaj le baʼax úuchoʼ ka tu beetuba u discípulo Jesús, letiʼeʼ jach jaʼakʼ u yóol yoʼolal le baʼax tu kanaj tiʼ Jéeobaoʼ» (Hech. 13:9-12).

8. ¿Bix jeʼel k-eʼesik maʼ saajkoʼon k-defendert le baʼaxoʼob k-creerkoʼ?

⁸ Pabloeʼ maʼ sajakchaj tiʼ Bar-Jesúsiʼ, toʼon xaneʼ maʼ unaj k-chʼaʼik saajkil tiʼ le máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu contra le baʼax k-kaʼansikoʼ. U jaajileʼ k-ojel mantatsʼ kʼaʼabéet k-tʼaan «yéetel utsil» (Col. 4:6). Pero leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa maʼ ken k-aʼal mix baʼal kéen k-il yaan máax táan u náachkuntik juntúul máax taak u kanik u jaajiliʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ unaj xan k-chʼaʼik saajkil k-aʼal le baʼaloʼob maʼ jaajtak ku beetik le religiónoʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ chéen táan u ‹kʼaskúuntikoʼob u beeloʼob Jéeoba› jeʼex tu beetil Bar-Jesúsoʼ (Hech. 13:10). Jeʼex Pabloeʼ mantatsʼ kʼaʼabéet k-kaʼansik u jaajil yéetel k-kaxtik le máaxoʼob taak u kaanbaloʼoboʼ. U jaajileʼ k-ojel Jéeobaeʼ maʼ ken u beet junpʼéel milagro jeʼex tu beetil yéetel Pablooʼ, pero k-ojel yéetel u yáantaj u espíritu santoeʼ jeʼel k-kaxtik le máaxoʼob taak u kaanbaloʼoboʼ (Juan 6:44).

9. Le baʼax tu beetaj Pablo yéetel Bernabéoʼ, ¿baʼax ku kaʼansik tiʼ le máaxoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼoboʼ?

⁹ Pablo yéetel Bernabéeʼ lukʼoʼob tu kaajil Pafoseʼ ka binoʼob tu kaajil Perga, junpʼéel kaaj yaan tu jáal u kʼáaʼnáabil Asia Menor yéetel kex 250 kilómetros u náachil. Hechos 13:13, ku yaʼalik: «Pablo túun yéetel le máaxoʼob láakʼintikoʼ naʼakoʼob tiʼ junpʼéel barco». Le u chʼaʼchiʼitaʼal táanil Pablooʼ ku yeʼesikeʼ tsʼoʼok kaʼach u káajal u nuʼuktik le máaxoʼob ku binoʼob tu yéeteloʼ. Pero mix baʼal eʼesik wa  Bernabéeʼ kʼuuxilnaj yoʼolal leloʼ, baʼaxeʼ tu kaʼatúulal múul meyajnajoʼob utiaʼal u tsʼoʼoksikoʼob le meyaj kʼubéentaʼabtiʼob tumen Diosoʼ. Lelaʼ junpʼéel jach maʼalob ejemplo utiaʼal le máaxoʼob nuʼuktik le múuchʼuliloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ. Tumen tu lugar u kaxtikoʼob máax maas yaan autoridad tiʼeʼ le sukuʼunoʼoboʼ ku kʼaʼajsikoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesúsaʼ: «Teʼexeʼ láaj sukuʼuntsileʼex». Yéetel tu yaʼalaj xan: «Le máax ku taaskuba nojbaʼalileʼ yaan u mixbaʼalkúuntaʼal, chéen baʼaleʼ le máax ku mixbaʼalkúuntkubaeʼ yaan u nojbaʼalkúuntaʼal» (Mat. 23:8, 12).

10. ¿Baʼaxten maʼ chéen chʼaʼabil u kʼuchul máak tak tu kaajil Antioquíaiʼ?

¹⁰ Le ka kʼuchoʼob Pergaeʼ Juan Marcoseʼ tu pʼataj Pablo yéetel Bernabéeʼ ka suunaj Jerusalén. Le Bibliaoʼ maʼ tu jach aʼalik baʼaxten tu pʼatoʼobiʼ, pero letiʼobeʼ seguernaj u viajaroʼob utiaʼal u kʼuchloʼob tak Antioquía, le yaan tu luʼumil Pisidiaoʼ, junpʼéel kaaj yaan tu luʼumil Galacia. U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil le viaje tu beetoʼoboʼ tumen le kaajaʼ kaʼanal yanil, kex 1,100 metros u kaʼanlil. Tsʼoʼoleʼ jach peligroso u bejiloʼob le montañaʼoboʼ yéetel jach yaan j-ookoloʼobiʼ. U tsʼookeʼ Pabloeʼ maʼ xaaneʼ tsʼokaʼaniliʼ u káajal u kʼojaʼantal teʼ kʼiinoʼoboʼ. h

11, 12. ¿Baʼax tu yaʼalaj Pablo utiaʼal u kʼuchul tu puksiʼikʼal le máakoʼob yanoʼob Antioquíaoʼ?

¹¹ Le ka kʼuchoʼob Antioquía, le yaan tu luʼumil Pisidiaoʼ, Pablo yéetel Bernabéeʼ binoʼob teʼ sinagoga tu kʼiinil sábadooʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «ka tsʼoʼok u xoʼokol le Ley bey xan u tsʼíib le Profetaʼob tu táan le muchʼukbaloʼoboʼ u nuuktakil le sinagogaoʼ tu yaʼaloʼob tiʼ Bernabé yéetel tiʼ Pablo: ‹Sukuʼuneʼex, wa yaan baʼax a kʼáat a waʼaleʼex utiaʼal a líiʼskeʼex u yóol le kaajoʼ aʼaleʼex›» (Hech. 13:15). Pablo túuneʼ waʼalajeʼ ka káaj u tʼaan tu táan le máakoʼoboʼ.

¹² Le ka káaj u tʼaaneʼ Pabloeʼ tu yaʼalaj: «U paalaleʼex Israel bey xan teʼex j-táanxel luʼumileʼex ka chʼaʼikeʼex saajkil tiʼ Dios»  (Hech. 13:16). Jeʼex k-ilkoʼ le máaxoʼob táan kaʼach u chʼenxikintikoʼob Pablooʼ judíoʼob yéetel prosélitoʼob, chéen baʼaleʼ maʼ tu kʼamkoʼob wa Jesúseʼ letiʼe Mesíasoʼ. ¿Bix túun jeʼel u kʼuchul kaʼach Pablo tu puksiʼikʼaloʼobeʼ? Yáaxeʼ tʼaanaj yoʼolal u kaajil Israel, tu yaʼaleʼ Jéeobaeʼ «tu yáantoʼob [...] le ka kajlajoʼob tu luʼumil Egiptooʼ» yéetel «kex 40 años chúukpaj u yóol u muʼyajt le baʼaxoʼob tu beetoʼob teʼ desiertooʼ». Ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼaleʼ Jéeobaeʼ tu yáantoʼob utiaʼal u chʼaʼikoʼob le luʼum u yaʼalmaj u tsʼáaiktiʼoboʼ yéetel «tu tʼoxaj tiʼ le israelitaʼoboʼ» (Hech. 13:17-19). Yaan máaxoʼob aʼalikeʼ Pabloeʼ tu chʼaʼchiʼitaj le tekstoʼob xoʼok tu kʼiinil sábado teʼ sinagogaoʼ, wa beyoʼ leloʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ Pabloeʼ jach u yojel bix jeʼel u kʼuchul tu puksiʼikʼal «tuláakal u jejeláasil máakoʼobeʼ» (1 Cor. 9:22).

13. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-kʼuchul tu puksiʼikʼal le máakoʼoboʼ?

¹³ Toʼon xaneʼ k-kʼáat ka uʼuyaʼak tumen le máakoʼob le baʼaxoʼob k-kʼaʼaytikoʼ, pero utiaʼal k-kʼuchul tu puksiʼikʼaloʼobeʼ kʼaʼabéet k-tʼaan tiʼ baʼaloʼob jeʼel u taaktal u tsikbaltikoʼobeʼ. Por ejemploeʼ jeʼel u páajtal k-kʼáatiktiʼob máakalmáak u religiónoʼobeʼ wa k-chʼaʼchiʼitik tekstoʼob u kʼaj óoloʼob, tsʼoʼoleʼ wa yaan u Bibliaeʼ maas maʼalob ka k-aʼaltiʼ ka u xokiʼ. U jaajileʼ tuláakloʼon kʼaʼabéet k-ilik k-jatsʼutskíintik k-kaʼansaj utiaʼal k-kʼuchul tu puksiʼikʼal le máakoʼoboʼ.

14. 1) ¿Bix káajik u tʼaan Pablo yoʼolal Jesús, yéetel baʼax tu kʼaʼajsajtiʼob? 2) ¿Baʼax tu beetaj le máakoʼob yoʼolal le baʼax tu yaʼalaj Pablooʼ?

¹⁴ Pabloeʼ tu tsolaj xaneʼ u reyiloʼob Israeleʼ u yúuchben láakʼtsiloʼob Jesús, «le máax kun salvartik u kaajil Israeloʼ», yéetel tiʼ le máax tʼaanaj xan Juan Bautistaoʼ. Ka tsʼoʼokeʼ Pabloeʼ tu tsolajtiʼobeʼ Jesúseʼ kíimsaʼabi pero kaʼa kuxkíintaʼabi (Hech. 13:20-37). Letiʼeʼ tu yaʼalaj xan tiʼ le máakoʼoboʼ: «Toʼoneʼ táan k-tsikbaltikteʼexeʼ yaan u perdonartaʼal a kʼebaneʼex tu yoʼolal le máakaʼ. Tsʼoʼoleʼ tuláakal le máaxoʼob ku tsʼáaik u fejoʼob tiʼ letiʼoʼ ku perdonartaʼal tuláakal le baʼaxoʼob maʼ tu páajtal kaʼach u perdonartaʼaltiʼob[oʼ]». Pabloeʼ tu kʼaʼajsaj xan tiʼob: «Kanáanteʼex maʼ u yúuchulteʼex le baʼaxoʼob tu tsʼíibtaj le profetaʼobaʼ: ‹Teʼex uts ta tʼaaneʼex a burlarkeʼex máakeʼ ilawileʼex baʼax táan in beetik teʼ kʼiinoʼobaʼ. Le baʼax tsʼoʼok in beetkoʼ maʼ ken a creerteʼex kex ka tsikbaltaʼakteʼex tubeel›». Le baʼax tu yaʼalaj Pablooʼ jach kʼuch tu puksiʼikʼal le máakoʼoboʼ, le oʼolal «káaj u sen kʼáatkoʼob ka seguernak u tsikbaltaʼaltiʼob tuláakʼ sábado u maasil tiʼ le baʼaloʼobaʼ. Ka tsʼoʼok túun u láaj jóokʼol le máaxoʼob yanoʼob teʼ sinagogaoʼ yaʼab tiʼ le judíoʼob bey xan tiʼ le máaxoʼob tu kʼamoʼob u religión le judíoʼob yéetel ku adorarkoʼob Diosoʼ káaj u binoʼob tu paach Pablo yéetel Bernabé» (Hech. 13:38-43).

15. ¿Baʼax úuch teʼ tuláakʼ sábado ka tsʼoʼok u tʼaan Pablo tu táan le máakoʼoboʼ?

¹⁵ «Tuláakʼ sábado túuneʼ óoliʼ tuláakal le kaajoʼ tu muchʼuba u chʼenxikint» le baʼax ku kaʼansik Pablooʼ. Pero yaan jujuntúul judíoʼobeʼ maʼ utschaj tu tʼaanoʼob le baʼax tu kaʼansoʼ «ka joʼopʼ u tʼaanoʼob tu contra Pablo yéetel u yaʼalikoʼob maʼ jaaj le baʼax ku kaʼansikoʼ». Chéen baʼaleʼ Pablo yéetel Bernabéeʼ yéetel x-maʼ saajkileʼ tu yaʼaloʼob tiʼ le máakoʼoboʼ: «Tiʼ teʼex kʼaʼabéetchaj u yáax tsikbaltaʼal u tʼaan Dios. Chéen baʼaleʼ teʼexeʼ maʼ ta wóotaj a kʼameʼexiʼ, le oʼolaleʼ maʼ ta náajaltikeʼex  le kuxtal minaʼan u xuuloʼ. Le beetkeʼ táan k-bin yiknal le máaxoʼob maʼ judíoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok xan u yaʼaliktoʼon baʼax ken k-beete, letiʼeʼ tu yaʼalaj: ‹Tsʼoʼok in yéeyikech bey sáasil utiaʼal le kaajoʼoboʼ, utiaʼal a tsikbaltik salvación tak tu xuul yóokʼol kaab›» (Hech. 13:44-47; Isa. 49:6).

16. 1) ¿Tu kʼamaj wa le judíoʼob le baʼax tu kaʼansaj Pablooʼ? Tsole. 2) ¿Baʼax tu beetaj Pablo yéetel Bernabé le ka jóoʼsaʼaboʼob teʼ kaajoʼ?

¹⁶ Le j-táanxel luʼumiloʼoboʼ jach kiʼimakchaj u yóoloʼob le ka tu yuʼuboʼob le baʼax tu tsolaj Pablooʼ. «Tuláakal túun le máaxoʼob jach tu jaajil u yóol ku yeʼeskoʼob u kʼáat u kʼamoʼob le kuxtal minaʼan u xuuloʼ tu beetubaʼob» u discípuloʼob Cristo (Hech. 13:48). U tʼaan Jéeobaeʼ seguernaj u tsikbaltaʼal tiʼ tuláakal le luʼum jeʼeloʼ. Pero le judíoʼoboʼ maʼ tu kʼamoʼob le baʼax ku kaʼansaʼaloʼ. Pablo yéetel Bernabéeʼ tu yaʼaloʼobtiʼobeʼ tiʼ letiʼob yáax úuch kʼaʼaytaj yoʼolal le Mesíasoʼ, pero maʼ tu kʼamoʼobiʼ yéetel tu tsʼáajubaʼob tu contra, le oʼolal yaan u juzgartaʼaloʼob tumen Dios. Chéen baʼaleʼ le ka tu yuʼuboʼob leloʼ le judíoʼoboʼ tu pʼuʼujsoʼob le koʼoleloʼob kʼaj óolaʼanoʼoboʼ bey xan u nuuktakil le kaajoʼ, ka túun «tu beetoʼob u chʼaʼpachtaʼal Pablo yéetel Bernabé, ka tu jóoʼsoʼob tiʼ le kaajoʼ». ¿Baʼax túun tu beetoʼob? «Pablo yéetel Bernabé túuneʼ tu tíitoʼob u luʼumil u yookoʼob, tsʼoʼoleʼ ka binoʼob tu kaajil Iconio». ¿Bey wa túun tsʼoʼokik tiʼ le múuchʼulil yaan Antioquía, le yaan tu luʼumil Pisidiaoʼ? ¡Maʼatech! Tumen teʼeloʼ yaan «túumben discípuloʼob [...] maʼ xuʼul u kiʼimaktal u yóoloʼobiʼ yéetel maʼ xuʼul u tsʼaʼabaltiʼob espíritu santoiʼ» (Hech. 13:50-52).

17-19. Teʼ kʼiinoʼobaʼ, ¿bix jeʼel k-beetik jeʼex Pablo yéetel Bernabéeʼ, yéetel wa k-beetik beyoʼ bix jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u kiʼimaktal k-óoleʼ?

¹⁷ Le baʼax tu beetaj Pablo yéetel Bernabéoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ kex ka chʼaʼpachtaʼakoʼon tumen le máakoʼob jach yaan autoridad tiʼoboʼ maʼ unaj u xuʼulul k-kʼaʼaytajiʼ. U tsikbalil u libroil Hechoseʼ ku yaʼalikeʼ le ka tu tsʼáajuba le máakoʼob tu contraʼoboʼ letiʼobeʼ chéen «tu tíitoʼob u luʼumil u yookoʼob». Lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa táan u kʼuuxiloʼob yéetel le máakoʼob kajaʼanoʼob Antioquíaoʼ. Baʼaxeʼ táan kaʼach u yeʼeskoʼob maʼ culpableʼob tiʼ le baʼax kun úuchul tiʼ le máakoʼoboʼ. U yojloʼobeʼ maʼ tu páajtal u obligarkoʼob le máakoʼob u creertoʼob le baʼax ku kaʼanskoʼoboʼ. Pero jeʼel u páajtal u seguer u kʼaʼaytajoʼobeʼ. Jach letiʼe baʼax xan tu beetoʼob le ka kʼuchoʼob Iconiooʼ.

¹⁸ ¿Baʼaxten le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob Antioquíaoʼ kiʼimak kaʼach u yóoloʼob? Tumen kex yaʼab máakoʼob maʼ tu yuʼuboʼob le baʼax ku kaʼanskoʼoboʼ u yojloʼob baʼax u yaʼalmaj Jesús. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «¡Kiʼimak u yóol le máaxoʼob ku chʼenxikintikoʼob yéetel ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Diosoʼ!» (Luc. 11:28). Le sukuʼunoʼob yanoʼob Antioquía, le yaan tu luʼumil Pisidiaoʼ, tu chʼaʼtukloʼob u beetkoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesúsoʼ.

¹⁹ Kex yaan hora maʼ tu yuʼubaʼal le baʼax k-kaʼansikoʼ maʼ unaj u xuʼulul k-kaʼansaj jeʼex tu beetil Pablo yéetel Bernabéoʼ. Kex ka u tsʼáauba le máakoʼob tu contra le baʼax k-kaʼansikoʼ kʼaʼabéet k-beetik jeʼex le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ. Kʼaʼabéet k-yaabiltik le baʼaxoʼob ku kaʼansiktoʼon Jéeobaoʼ yéetel k-chaʼik k-nuʼuktaʼal tumen le espíritu santooʼ, beyoʼ yaan u kiʼimaktal k-óol kex ka chʼaʼpachtaʼakoʼon (Gál. 5:18, 22).