1, 2. ¿Baʼax tu beetaj Balaam utiaʼal u táabsik le israelitaʼoboʼ?

 TUUKULNEN tiʼ juntúul máak ku chuk kay. Letiʼeʼ ku bin teʼ tuʼux u yojel yaan le kayoʼob u kʼáat u chukoʼ. Ku yéeyik tubeel baʼax ken u tsʼáa tu anzuelo, ku pulik ichil le jaʼoʼ, tsʼoʼoleʼ ku kutal u yil baʼax kun úuchul. Le kéen u yuʼub táan u kóolaʼal le anzuelooʼ ku jáan kóolik le hilo utiaʼal ka chʼíikik le anzuelo tu chiʼ le kayoʼ. Beyoʼ ku páajtal u páaytik yéetel u jóoʼsik.

² Tiʼ máakeʼ jeʼel xan u yúuchultiʼ le baʼax úuch tiʼ le kayoʼ. Utiaʼal k-naʼatikeʼ koʼox ilik baʼax úuch tiʼ le israelitaʼoboʼ. Letiʼobeʼ tiaʼanoʼob kaʼach tu desiertoil Moabeʼ yéetel jach taʼaytak u yookloʼob teʼ luʼum aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ. U reyil Moab túuneʼ tu tsʼáaj yaʼab taakʼin tiʼ juntúul máak ku kʼaabaʼtik Balaam utiaʼal ka u maldecirtoʼob. Chéen baʼaleʼ ka tu yilaj Balaam maʼ béeychaj u beetkeʼ tu kaxtaj bix jeʼel u beetik u kʼebantal le israelitaʼoboʼ, beyoʼ yaan u maldecirtaʼaloʼob tumen Jéeoba. Tu yéeyaj tubeel baʼax ken u tsʼáatiʼob utiaʼal ka lúubkoʼob. Tu túuxtaj koʼoleloʼob moabitaʼob utiaʼal u táabskoʼob le israelitaʼoboʼ (Números 22:1-7; 31:15, 16; Apocalipsis 2:14).

3. ¿Bix úuchik u lúubul le israelitaʼob tu trampa Balaamoʼ?

³ ¿Lúub wa le israelitaʼob teʼ trampa tsʼaʼabtiʼobaʼ? Lúuboʼob. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ yanchaj «baʼal u yiloʼob yéetel le  koʼoleloʼob ku taaloʼob Moaboʼ». Káaj xan u adorarkoʼob le dios Baaloʼ, u diosil le núupchitaloʼ. Yoʼolal lelaʼ kíim 24,000 u túulal israelitaʼob (Números 25:1-9).

4. ¿Baʼaxten jach yaʼab israelitaʼob kʼebanchajoʼob?

⁴ ¿Baʼaxten jach yaʼab israelitaʼob kʼebanchajoʼob? Tumen chéen u yutsiloʼob tu kaxtoʼob yéetel tuʼubtiʼob tuláakal le baʼax u beetmaj Jéeoba tu yoʼolaloʼoboʼ. Letiʼobeʼ jach unaj u yuʼubikoʼob kaʼach u tʼaan Dios tumen letiʼ jóoʼsoʼob tu luʼumil Egipto, letiʼ tsʼáa baʼal u jaantoʼob teʼ desiertooʼ yéetel letiʼ kanáantoʼob tak ka kʼuchoʼob tu jáal le luʼum kun tsʼaabiltiʼoboʼ (Hebreos 3:12). Chéen baʼaleʼ tu chaʼaj u jíiltaʼaloʼob tumen u tsʼíibolaloʼobeʼ ka kʼebanchajoʼob. Le oʼolal le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj: «Mix k-lúubul tiʼ núupkʼeban jeʼex úuchik u núupkʼebantal jujuntúul tiʼ letiʼobeʼ, ka kíim[oʼob]» (1 Corintios 10:8).

5, 6. ¿Baʼax jeʼel k-kanik tiʼ le baʼax úuch tiʼ le israelitaʼoboʼ?

⁵ Jeʼex le israelitaʼoboʼ toʼon xaneʼ jach taʼaytak k-okol teʼ túumben luʼum u yaʼalmaj Dios u tsʼáaikoʼ (1 Corintios 10:11). Bejlaʼeʼ le yóokʼol kaaboʼ chéen ku tuukul tiʼ le núupchitaloʼ, maas kʼaas yaniloʼob ke le moabitaʼoboʼ. Wa maʼ t-kanáantikbaeʼ jeʼel u káajal k-tuukul jeʼex le yóokʼol kaabaʼ (Números 25:6, 14; 2 Corintios 2:11; Judas 4).

⁶ Le oʼolaleʼ tuukulnen tiʼ lelaʼ: «¿Baʼax jach tu jaajil in kʼáat: in kiʼimakkúuntik in wóol kex chéen junsúutuk teʼ yóokʼol kaabaʼ, wa in kuxtal mantatsʼ teʼ túumben luʼumoʼ?». ¿Maʼ wa maas maʼalob ka ‹púutsʼkoʼon tiʼ le núupkʼeban› jeʼex u yaʼalik Jéeobaoʼ? (1 Corintios 6:18).

7, 8. 1) ¿Baʼax le núupkʼebanoʼ? 2) ¿Baʼax jeʼel u yúuchul tiʼ máak wa ku núupkʼebantaleʼ?

⁷ Yaʼab máakeʼ maʼatech u chʼaʼik en cuentail baʼax ku yaʼalik Dios yoʼolal le núupchitaloʼ. U núupchital máak  yéetel juntúul máax maʼ tsʼokaʼan u beel tu yéeteleʼ junpʼéel nojoch kʼeban. Lelaʼ ku yaʼalaʼaltiʼ núupkʼeban. Kex jeʼel u suʼlaktal máak tʼaan yoʼolal le jeʼelaʼ jach kʼaʼabéet k-ojéeltik baʼax táakaʼan ichil utiaʼal maʼ k-beetik le baʼaxoʼob u pʼekmaj Jéeobaoʼ. Ichil le núupkʼebanoʼ táakaʼan u yantal baʼal u yil juntúul xiib yéetel u yéet xiibil, juntúul koʼolel yéetel u yéet koʼolelil, wa u yantal baʼal u yil máak yéetel juntúul baʼalcheʼ. Táakaʼan xan le sexo oraloʼ, sexo anal bey xan u báaytaʼal u xiibil wa u x-chʼuupil máakoʼ (ilawil nota 23).

⁸ Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le máax ku núupkʼebantal yéetel maʼ tu arrepentireʼ unaj u jóoʼsaʼal ichil u kaajal Dios (1 Corintios 6:9; Apocalipsis 22:15). Le máax ku lúubul tiʼ le kʼebanoʼobaʼ ku pʼáatal maʼ maʼalob u yuʼubikubaiʼ, yéetel ku xuʼulul u confiar u maasil tiʼ letiʼ. Le máax ku núupkʼebantaloʼ ku yantal yaʼab problemas tiʼ. Jeʼel u yuʼubik chiʼichnak u concienciaeʼ, jeʼel u yantal u paalal kex maʼ u kʼáateʼ, jeʼel u yantal problemas tiʼ yéetel u núupeʼ, jeʼel u páakʼal wa baʼax kʼojaʼanil tiʼeʼ wa jeʼel tak u kíimileʼ (xok Gálatas 6:7, 8). Wa ka waʼalak máak u tukult baʼax problemasil jeʼel u taasik le núupkʼebanoʼ jeʼel u kanáantik maʼ u beetkeʼ. Chéen baʼaleʼ yaʼab máakeʼ chéen ku tuukuloʼob tiʼ bix jeʼel u béeykuntkoʼob le baʼaloʼob kʼaastak ku tsʼíiboltkoʼoboʼ. Lelaʼ yaʼab u téeneleʼ ku káajal ikil u chaʼantik máak pornografía wa chaknuulil.

9. ¿Baʼaxten unaj k-náachtal tiʼ le pornografíaoʼ?

⁹ Le pornografíaoʼ beetaʼan utiaʼal ka u maas tsʼíibolt máak u núupchital. Teʼ kʼiinoʼobaʼ tuláakal tuʼux yaan le pornografíaoʼ. Tiaʼan teʼ revistaʼoboʼ, libroʼob, kʼaayoʼob bey xan tiʼ le baʼax ku máansaʼal teʼ televisión wa Internetoʼ.  Yaʼab máakeʼ ku tuklikeʼ maʼ kʼaas le pornografíaoʼ, chéen baʼaleʼ u jaajileʼ jeʼel u kʼaskúuntik bix k-tuukuleʼ. Jeʼel u beetik u suut vicioil tiʼ máak u núupchitaleʼ yéetel jeʼel u beetik u tsʼíiboltik máak u beetik baʼaloʼob maas suʼtsiltakeʼ. Jeʼel u beetik xan u joʼopʼol u masturbarkuba máak, u yantal problemas tiʼ yéetel u núup yéetel jeʼel tak u beetik u divorciarkuba máakeʼ (Romanos 1:24-27; Efesios 4:19; ilawil nota 24).

10. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon Santiago 1:14, 15 utiaʼal k-náachtal tiʼ le núupkʼebanoʼ?

¹⁰ Maʼ unaj u tuʼubultoʼon baʼax jeʼel u beetik u lúubul máak tiʼ le núupkʼebanoʼ. Santiago 1:14, 15, ku yaʼalik: «Cada juntúuleʼ ku probartaʼal kéen jíiltaʼak yéetel kéen táabsaʼak tumen u tsʼíibolal. Le tsʼíibolal túunoʼ kéen táabak tu puksiʼikʼal máak yéetel kéen u chʼaʼ u muukʼeʼ ku síijsik le kʼebanoʼ, tu tsʼook túuneʼ le kʼebanoʼ ku taasik kíimil». Le oʼolaleʼ le kéen taalak kʼaakʼas tuukuloʼob ta pooleʼ luʼs tu séebaʼanil, beyoʼ maʼ ken a tsʼíibolt a beetkoʼob. Wa ku jáan chíikpajal ta táan baʼaloʼob kʼaastakeʼ sut a wich yaanal tuʼux, tup le computadoraoʼ wa kʼex u canalil le televisiónoʼ. Wa maʼ ta beetkeʼ jeʼel u káajal a jach tsʼíiboltik baʼaloʼob kʼaastakeʼ yéetel kéen máanak kʼiineʼ maʼ kun páajtal a controlartik a tsʼíibolal (xok Mateo 5:29, 30).

11. Wa ku yantal tiʼ maak kʼaakʼas tuukuloʼobeʼ, ¿bix jeʼel u yáantaʼal tumen Jéeobaeʼ?

¹¹ Jéeobaeʼ jach u kʼaj óoloʼon tubeel. Letiʼeʼ u yojel baʼax jeʼel u beetik k-lúubul tiʼ kʼebaneʼ. Chéen baʼaleʼ u yojel xaneʼ jeʼel u páajtal k-luʼsik t-tuukul le baʼaloʼob kʼaastak k-tsʼíiboltikoʼ, le oʼolal ku yaʼaliktoʼon: «Kíimseʼex le tsʼíibolal yaan tiʼ u xéexetʼal a luʼumkabil wíinklileʼexoʼ, jeʼex núupkʼeban, éekʼ kuxtalil, u jíiltaʼal máak tumen  u tsʼíibolalil u núupchital, kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob bey xan u tsʼíiboltaʼal baʼax u tiaʼal yaanal; le jeʼelaʼ láayliʼ bey ka adorartaʼak imagenoʼobeʼ» (Colosenses 3:5). Kex maʼ chéen chʼaʼabil u beetik máak le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ Jéeobaeʼ ku yeʼesiktoʼon paciencia yéetel ku yáantkoʼon (Salmo 68:19). Juntúul sukuʼuneʼ tu táankelmileʼ joʼopʼ u chaʼantik pornografía ka joʼopʼ u masturbarkuba. U yéet xookoʼobeʼ maʼ jelaʼan u yilkoʼob u beetkoʼob le baʼaloʼobaʼ. Chéen baʼaleʼ le sukuʼunoʼ tu yaʼalaj: «Le baʼax kin beetkoʼ tu kʼaskúuntaj in tuukul yéetel tu beetaj in lúubul tiʼ baʼaloʼob kʼaastak». Letiʼeʼ tu tsʼáaj cuentaeʼ kʼaʼabéet u kanik u controlart baʼax ku tsʼíiboltik. Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ béeychaj u pʼatik le baʼaloʼob kʼaastak ku beetkoʼ. Wa ku yantal tiʼ máak kʼaakʼas tuukuloʼobeʼ unaj u kʼáatik tiʼ Jéeoba ka tsʼaʼabaktiʼ «le páajtalil ku píitmáan tiʼ u muukʼ wíinikoʼ». Leloʼ yaan u yáantaj utiaʼal maʼ u tuukul máak tiʼ baʼaloʼob kʼaastak (2 Corintios 4:7; 1 Corintios 9:27).

12. ¿Baʼaxten unaj k-kanáantik k-puksiʼikʼal?

 ¹² Salomóneʼ tu tsʼíibtaj: «Tiʼ tuláakal le baʼaxoʼob ka kanáantikoʼ, maas kanáant a puksiʼikʼal, tumen tiʼ letiʼ u taal u sayabil le kuxtaloʼ» (Proverbios 4:23). Le ‹puksiʼikʼaloʼ› letiʼe jach bixoʼonoʼ, lelaʼ letiʼe baʼax ku yilik Jéeobaoʼ. Le baʼax k-paktikoʼ jeʼel u túulchʼintkoʼon k-beet baʼax kʼaaseʼ. Job, juntúul máak maʼ xuʼul u meyajtik Jéeobaeʼ, tu yaʼalaj: «In chʼaʼtukultmaj junpuliʼ maʼ in paktik juntúul x-chʼúupal utiaʼal in tsʼíiboltik» (Job 31:1). Jeʼex Jobeʼ kʼaʼabéet k-kanáantik baʼax k-paktik yéetel baʼax k-tuklik. Kʼaʼabéet xan k-kʼáatik tiʼ Jéeoba lelaʼ: «Maʼ a chaʼik u chʼíikil in paakat tiʼ baʼaloʼob mix baʼal u biilal» (Salmo 119:37).

13. ¿Bix le amigoʼob tu yéeyaj Dinaoʼ?

¹³ K-amigoʼobeʼ jeʼel u túulchʼintkoʼon k-beet baʼax maʼalob wa baʼax kʼaaseʼ. Wa ka yéeyik amigoʼob ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ yaan u yáantkechoʼob xan a beet baʼax u kʼáat Jéeoba (Proverbios 13:20; xok 1 Corintios 15:33). Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ Dina u hija Jacob. Le baʼax úuchtiʼoʼ yaan u yáantkoʼon k-il baʼaxten jach kʼaʼanaʼan k-yéeyik tubeel k-amigoʼob. Dinaeʼ líikʼ ichil junpʼéel familia ku adorartik Jéeoba. Letiʼ kaʼacheʼ maʼatech u beetik baʼaloʼob kʼaastak, chéen baʼaleʼ káaj u biskuba yéetel le x-chʼúupalaloʼob ku taaloʼob tu luʼumil Canaánoʼ. U kajnáaliloʼob Canaáneʼ maʼatech u adorarkoʼob Jéeoba, le oʼolal maʼ tu yilkoʼob le núupchital jeʼex u yilik le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Le cananeoʼoboʼ jach kʼaj óolaʼanoʼob yoʼolal le baʼaloʼob kʼaastak ku beetkoʼoboʼ (Levítico 18:6-25). Juntéenjeakeʼ le tiaʼan Dina yéetel u amigaʼoboʼ tu kʼaj óoltaj Sikem, juntúul xiʼipal cananeo. Letiʼeʼ jach uts tu yich kaʼach Dina. Le xiʼipalaʼ «letiʼe máax maas  respetartaʼan tu yotoch u papáoʼ». Chéen baʼaleʼ maʼ u yaabiltmaj Jéeobaiʼ (Génesis 34:18, 19).

14. ¿Baʼax úuch tiʼ Dina?

¹⁴ Junpʼéel kʼiin túuneʼ Sikemeʼ tu beetaj junpʼéel baʼal suuk teʼ tuʼux kajaʼanoʼ, le oʼolal letiʼeʼ maʼ kʼaas tu yililiʼ. Tumen jach uts tu yich Dinaeʼ tu cháacheʼ «ka tu violartaj» (xok Génesis 34:1-4). Lelaʼ tu beetaj u yantal yaʼab problemas, jach tu beetaj u muʼyaj Dina yéetel u familia (Génesis 34:7, 25-31; Gálatas 6:7, 8).

15, 16. ¿Baʼax unaj u beetik máak utiaʼal «u yantal u naʼat»?

¹⁵ Toʼoneʼ maʼ tsaaj k-muʼyaj jeʼex úuchik u muʼyaj Dina utiaʼal ka k-tsʼáa cuentaeʼ le baʼax ku yaʼalik Jéeobaoʼ utiaʼal k-utsil. Proverbios 13:20, ku yaʼalik: «Le máax ku máan yéetel máaxoʼob yaan u naʼatoʼobeʼ yaan u yantal u naʼat, pero le máax ku biskuba yéetel le j-maʼ naʼatoʼoboʼ yaan u bin kʼaasil tiʼ». Unaj k-ilik k-naʼatik «baʼax u kʼáat u yaʼal u bin máak tiʼ le maʼalob bejoʼ». Beyoʼ maʼ ken k-beet baʼax maʼ maʼalobiʼ yéetel maʼ ken k-muʼyaj (Proverbios 2:6-9; Salmo 1:1-3).

¹⁶ Utiaʼal «u yantal u naʼat» máakeʼ unaj u xokik le Bibliaoʼ, u orar tiʼ Jéeoba táanil tiʼ u chʼaʼtuklik baʼax ken u beete yéetel u beetik baʼax ku yaʼalik u kaajal Jéeoba (Mateo 24:45; Santiago 1:5). U jaajileʼ tuláakloʼon k-tsʼáaik cuenta kʼeban máakoʼon (Jeremías 17:9). Chéen baʼaleʼ, ¿baʼax jeʼel a beetik wa yaan máax ku yaʼaliktech wa maʼ ta kanáantkabaeʼ jeʼel a lúubul tiʼ núupkʼebaneʼ? ¿Yaan a tsʼíikil, wa yaan a chʼaʼik en cuenta le baʼax ku yaʼalaʼaltechoʼ? (2 Reyes 22:18, 19).

17. Aʼal junpʼéel ejemplo tiʼ bix jeʼel u yáantik máak le tsolnuʼuk ku tsʼaʼabaltiʼoʼ.

¹⁷ Koʼox aʼalikeʼ juntúul x-chʼúupal ku meyajtik Jéeobaeʼ ku káajal u tʼaʼanal tumen juntúul u yéet meyaj. Le  xiʼipalaʼ maʼatech u meyajtik Jéeoba, chéen baʼaleʼ maʼ kʼasaʼaniʼ yéetel jatsʼuts u modos. Maʼ xaaneʼ le x-chʼúupalaʼ ku káajal u jóokʼol tu yéetel. Chéen baʼaleʼ ku yilaʼal tumen juntúul kiik. Le kiik túunaʼ ku tsikbal tu yéetel utiaʼal u yaʼaliktiʼ baʼax jeʼel u yúuchul wa ku seguer u biskuba yéetel le xiʼipaloʼ. ¿Baʼax ken u beet le x-chʼúupaloʼ? ¿Yaan wa u yaʼalik maʼ kʼaas baʼax ku beetkiʼ, wa yaan u chʼaʼik en cuenta le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ? Letiʼeʼ u yaabiltmaj Jéeoba yéetel u kʼáat u beet baʼax maʼalob. Pero wa ku seguer u biskuba yéetel le xiʼipaloʼ maʼ táan u púutsʼul tiʼ le núupkʼebanoʼ, baʼaxeʼ táan «u kʼubik u yóol tiʼ u puksiʼikʼal» (Proverbios 22:3; 28:26; Mateo 6:13; 26:41).

18, 19. ¿Baʼax tu beetaj José utiaʼal maʼ u lúubul tiʼ kʼeban?

¹⁸ Tu táankelmil Joséeʼ bisaʼab konbil bey esclavo tu luʼumil Egipto. Teʼeloʼ u yatan le máax manoʼ sáamsamal  ku yaʼaliktiʼ ka chilak tu yéetel. Chéen baʼaleʼ Joséeʼ maʼ tu yóotiʼ tumen u yojel maʼ maʼalobiʼ. Letiʼeʼ u yaabiltmaj Jéeoba yéetel u kʼáat u beet baʼax uts tu tʼaan. Le oʼolal maʼ tu yóotik kaʼach chital yéetel le koʼoleloʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ tu páajtal xan u lukʼul teʼeloʼ tumen letiʼeʼ juntúul esclavo. Junpʼéel kʼiin túuneʼ le koʼoleloʼ tu cháachaj Joséeʼ ka tu yóotaj u obligart chital tu yéetel, chéen baʼaleʼ «púutsʼi» (xok Génesis 39:7-12).

¹⁹ Wa yaan kaʼach kʼaakʼas tuukul tiʼ José yéetel wa maʼ tu xuʼulul kaʼach u tuukul tiʼ le koʼoleloʼ tsʼoʼok kaʼach u lúubul tiʼ kʼeban tu yéeteleʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ tu beetiʼ tumen maʼ u kʼáat náachtal tiʼ Jéeobaiʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ le koʼoleloʼ: «In tsʼuulileʼ [...] mix baʼal u prohibirmajten, chéen teech tumen u yatanech. Le oʼolaleʼ, ¿bix kin atrever in beet junpʼéel baʼal sen kʼaas, yéetel in kʼebantal tu contra Dios?» (Génesis 39:8, 9).

20. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalik utschaj tu tʼaan Jéeoba le baʼax tu beetaj Joséoʼ?

²⁰ Kex náach yanil kaʼach José tiʼ u familiaeʼ maʼ xuʼul u beetik baʼax uts tu tʼan Jéeobaiʼ, le oʼolal beetaʼab u bin utsil tiʼ (Génesis 41:39-49). Jéeobaeʼ jach kiʼimakchaj u yóol ka tu yilaj baʼax tu beetaj José (Proverbios 27:11). U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u náachtal máak tiʼ le núupkʼebanoʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼon lelaʼ: «Teʼex a yaabiltmeʼex Jéeobaeʼ, pʼekteʼex baʼax kʼaas. Letiʼeʼ ku kanáantik u kuxtal le máaxoʼob maʼ tu náachtaloʼob tiʼ letiʼoʼ. Junpuliʼ maʼ tu pʼatkoʼob tu kʼab le kʼasaʼan máakoʼoboʼ» (Salmo 97:10).

21. Juntúul xiʼipal ku meyajtik Jéeobaeʼ, ¿bix úuchik u beetik jeʼex Joséeʼ?

²¹ Le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ sáamsamal ku yeʼeskoʼob u yaabiltmoʼob baʼax uts yéetel u pʼekmoʼob baʼax kʼaas (Amós 5:15). Kex jeʼel bukaʼaj años yaantecheʼ jeʼel u  páajtal a weʼesik a yaabiltmaj Jéeobaeʼ. Juntúul xiʼipaleʼ yanchaj u yeʼesik jach u yaabiltmaj Jéeoba kex maʼ chéen chʼaʼabil úuchik u beetkiʼ. Juntúul x-chʼúupal u yéet xookeʼ tu yaʼalajtiʼ jeʼel u chital tu yéetel wa ku yáantaʼal u máans u exameneʼ. ¿Baʼax tu beetaj le xiʼipaloʼ? Tu beetaj jeʼex Joséeʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tu séebaʼanil tin waʼalaj maʼ in kʼáatiʼ. Úuchik in beetik baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ tin wuʼuyinba maʼalobil». Le u kiʼimakkúuntik u yóol máak «junsúutuk yéetel le kʼebanoʼ» ku beetik u muʼyaj máak yéetel u chiʼichnaktal u conciencia (Hebreos 11:25). Chéen baʼaleʼ u beetaʼal baʼax uts tu tʼaan Jéeobaeʼ mantatsʼ ku taasik kiʼimak óolal (Proverbios 10:22).

22, 23. Le máaxoʼob tsʼoʼok u lúubloʼob tiʼ junpʼéel nojoch kʼebanoʼ, ¿bix u yáantaʼaloʼob tumen Jéeoba?

²² Le Kʼaasilbaʼaloʼ yaan u beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal ka lúubkoʼon tiʼ núupkʼeban, le oʼolal maʼ chéen chʼaʼabil jeʼel u púutsʼul máak tiʼ le núupkʼebanoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan kʼiineʼ jeʼel k-tuukul tiʼ baʼaloʼob maʼ maʼalobtakeʼ (Romanos 7:21-25). Chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ ku naʼatik bix k-uʼuyikba tumen u yojel «chéen luʼumoʼon» (Salmo 103:14). ¿Baʼax jeʼel u beetik juntúul sukuʼun ku lúubul tiʼ núupkʼebaneʼ? Kex jach kʼaas baʼax tsʼoʼok u beetkeʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa tsʼoʼoktiʼ beyoʼ. Wa jach tu jaajil u yóol ku arrepentireʼ jeʼel u yáantaʼal tumen Jéeobaeʼ tumen letiʼeʼ «[listo] utiaʼal perdonar» (Salmo 86:5; Santiago 5:16; xok Proverbios 28:13).

²³ Le ancianoʼoboʼ beyoʼob «junpʼéel regalo» u tsʼaamajtoʼon Jéeobaeʼ. Letiʼobeʼ ku kanáantkoʼonoʼob yéetel yaabilaj (Efesios 4:8, 12; Santiago 5:14, 15). Jeʼel u yáantkoʼonoʼob utiaʼal k-kaʼa bisikba yéetel Jéeobaeʼ (Proverbios 15:32).

24, 25. ¿Baʼaxten jach kʼaʼabéet k-ilik u yantaltoʼon junpʼéel maʼalob tuukul?

²⁴ Utiaʼal k-beetik baʼax maʼalobeʼ unaj k-naʼatikeʼ ku taasiktoʼon utsil k-beetik baʼax ku yaʼalik Jéeoba. Maʼ taak k-beetik jeʼex le xiʼipal ku yaʼalik Proverbios 7:6-23. Letiʼeʼ «maʼ maʼalob bix u tuukuliʼ», le oʼolal lúub tiʼ núupkʼeban. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ juntúul máax maʼalob u tuukuleʼ ku yilik u naʼatik bix u tuukul Jéeoba yéetel ku yilik u beetik baʼax uts tu tʼaan. Mantatsʼ unaj k-kʼaʼajsik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Jeʼel máaxak maʼalob bix u tuukuleʼ u yaabiltmuba. Jeʼel máaxak ku kanáantik le naʼat bey junpʼéel tesoroeʼ yaan u bin utsil tiʼ» (Proverbios 19:8).

²⁵ ¿Jach wa tu jaajil ka creertik maʼalobtak le leyoʼob u tsʼaamaj Jéeobaoʼ? ¿Jach wa tu jaajil ka creertik yaan u bintech utsil wa ka beetik baʼax ku yaʼalik? (Salmo 19:7-10; Isaías 48:17, 18). Wa maʼatecheʼ tuukulnen tiʼ tuláakal le baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba ta woʼolaloʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Túunteʼex utiaʼal ka a wileʼex bukaʼaj utsil Jéeoba» (Salmo 34:8). Wa mantatsʼ ka wilik a tuukul tiʼ baʼaxoʼob u beetmaj Jéeoba ta woʼolaleʼ maas yaan a yaabiltik. Ilawil a yaabiltik le baʼaxoʼob u yaabiltmoʼ, yéetel ilawil a pʼektik le baʼaxoʼob u pʼekmoʼ. Tuukunen tiʼ baʼaloʼob maʼalobtak, tiʼ baʼaloʼob jaajtak, tiʼ baʼaloʼob limpiotak yéetel tiʼ baʼaloʼob ku náajmatik u alabartaʼaloʼob (Filipenses 4:8, 9). Jeʼel u páajtal a beetik jeʼex Joséeʼ yéetel a jóoʼsik u yutsil le baʼaxoʼob ku kaʼansik Jéeobaoʼ (Isaías 64:8).

26. ¿Baʼax ken k-kan teʼ tuláakʼ xookoʼoboʼ?

²⁶ Kex tsʼokaʼan k-beel wa kex maʼeʼ Jéeobaeʼ u kʼáat ka yanaktoʼon kiʼimak óolal. Teʼ kaʼapʼéel xookoʼob ku segueroʼ yaan k-kanik baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka yanak kiʼimak óolal ichil k-familiaeʼ.