1, 2. 1) ¿Baʼax ku beetik desde úuchjeakil le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ? 2) ¿Baʼax maas jatsʼuts u yilik Jéeoba?

 LE MÁAXOʼOB meyajtik Jéeoba desde úuchjeakiloʼ ku beetkoʼob najoʼob utiaʼal u nojbeʼenil u kʼaabaʼ Dios. Jeʼex le israelitaʼoboʼ táakpajoʼob yéetel kiʼimak óolal utiaʼal u beetaʼal le tabernaculooʼ yéetel tu tsʼáajoʼob baʼaxoʼob yaantiʼob utiaʼal u beetaʼal (Éxo. 35:30-35; 36:1, 4-7).

² Baʼaleʼ le baʼaxoʼob ku meyaj utiaʼal u beetaʼal le najoʼoboʼ maʼ letiʼe baʼax maas tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ Jéeobaoʼ mix letiʼe baʼax maas kʼaʼanaʼan u yilkoʼ (Mat. 23:16, 17). Baʼaxeʼ le baʼax maas jatsʼuts u yilkoʼ letiʼe adoración ku tsʼaʼabaltiʼ tumen le máaxoʼob meyajtikoʼ, ichileʼ táakaʼan le u meyaj máak yéetel kiʼimak óolaloʼ (Éxo. 35:21; Mar. 12:41-44; 1 Tim. 6:17-19). K-naʼatik lelaʼ ku yáantkoʼon, tumen le najoʼob ku beetaʼaloʼ ku kʼastaloʼob, jeʼex le tabernáculo yéetel le templo beetaʼab úuchjeakiloʼ. Baʼaleʼ kex maʼ tsʼakaʼanoʼob tak bejlaʼeʼ, Jéeobaeʼ láayliʼ kʼajaʼantiʼ bix úuchik u tsʼáaik u yóol le máaxoʼob beetoʼ bey xan bix úuchik u síikoʼob le baʼaxoʼob yaantiʼob utiaʼal u beetaʼaloʼoboʼ (xok 1 Corintoiloʼob 15:58; Hebreoʼob 6:10).

3. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

³ Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ toʼoneʼ k-jach tsʼáaik k-óol teʼ meyajoʼob ku beetaʼal utiaʼal u adorartaʼal Jéeobaoʼ. Yéetel u nuʼuktaj Jesucristoeʼ jach yaʼab meyajoʼob tsʼoʼok k-beetik. Tuláakal lelaʼ ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ táan u yáantkoʼon teʼ meyajoʼob k-beetkoʼ (Sal. 127:1). Teʼ xookaʼ yaan k-ilik jujunpʼéel tiʼ le meyajoʼob tsʼoʼok u beetaʼaloʼ yéetel bix u tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ yaan k-ilik baʼax ku yaʼalik jujuntúul sukuʼunoʼob tsʼoʼok u táakpajloʼob teʼ meyajoʼobaʼ.

4. 1) ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u maasil najoʼob tuʼux ku adorartaʼal Dios? 2) ¿Baʼaxten tsʼoʼok u nuʼupul yaʼab u najiloʼob Betel? (Ilawil le cuadro « K-beetik u najiloʼob Betel yoʼolal baʼax kʼaʼabéet».)

⁴ Jeʼex t-ilaj teʼ xook 16, Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-muchʼba utiaʼal ka k-adorarte (Heb. 10:25). Le muchʼtáambaloʼoboʼ ku muʼukʼaʼankúuntik k-fe yéetel ku líiʼsik k-óol utiaʼal k-kʼaʼaytaj. Jeʼex u bin u náatsʼal le xuʼulsajiloʼ bey u bin u maas tsʼaʼabal kʼaj óoltbil le Reinooʼ. Le oʼolal cada jaʼabeʼ u milesil máaxoʼob ku yookloʼob ichil u kaajal Jéeoba (Isa. 60:22). Jeʼex u bin u yaʼabtal  le máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu tséel le Reinooʼ, bey u bin u kʼaʼabéettal xan kúuchiloʼob utiaʼal u beetaʼal le jóoʼsaʼaniloʼob yéetel najoʼob utiaʼal u adorartaʼal Dios.

5. ¿Baʼaxten jach maʼalob tsʼaʼabik u kʼaabaʼt u Najil Reino le tuʼuxoʼob ku beetaʼal muchʼtáambaloʼoboʼ? (Ilawil xan le cuadro « U Iglesiail le Túumben Sáasiloʼ».)

⁵ Le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Biblia úuchjeakiloʼ tu yiloʼob kʼaʼabéet u beetkoʼob najoʼob tuʼux u muchʼkubaʼob. Ku tuklaʼaleʼ le yáax junpʼéeloʼ beetaʼab tu jaʼabil 1890 tu kaajil Virginia Occidental (Estados Unidos). Tu jaʼabil 1930 tak 1939 yaʼab uláakʼoʼob beetaʼabi wa utskíintaʼabi, baʼaleʼ maʼ tsʼaʼan mix junpʼéel kʼaabaʼ tiʼobiʼ. Tu jaʼabil 1935, le sukuʼun Rutherfordoʼ bin xíimbal tu luʼumil Hawái, teʼeloʼ táan kaʼach u beetaʼal junpʼéel u najil Betel yéetel junpʼéel naj utiaʼal u beetaʼal muchʼtáambaloʼobiʼ. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ juntúul sukuʼuneʼ tu kʼáatajtiʼ baʼax kʼaabaʼil unaj u tsʼaʼabaltiʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «¿Kux túun ka k-tsʼáa u kʼaabaʼt u ‹Najil Reino›? Tumen letiʼe meyaj k-beetkoʼ, k-kʼaʼaytik u maʼalob péektsilil le Reinooʼ» (Mat. 24:14). Leloʼ  junpʼéel kʼaabaʼ jach maʼalob. Maʼ xáanchaj ka joʼopʼ u meyaj tiʼ uláakʼ múuchʼuliloʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaabiʼ.

6, 7. ¿Baʼax utsiloʼob tsʼoʼok u taasik le u séeb beetaʼal u Najiloʼob Reinooʼ?

⁶ Tu jaʼabil 1970 tak 1979, kʼaʼabéetchaj u beetaʼal u maasil Najiloʼob Reino. Le oʼolal le sukuʼunoʼob yanoʼob Estados Unidosoʼ tu kaxtoʼob junpʼéel bix jeʼel u séeb beetkoʼob u Najiloʼob Reino jatsʼutstakoʼob yéetel chéen ichil junpʼíit kʼiinoʼobeʼ. Tu jaʼabil 1983, beetaʼab kex doscientos u pʼéelal tu luʼumil Estados Unidos yéetel Canadaiʼ. Utiaʼal u maas séebtal u beetaʼaleʼ káaj u yantal Comité Regional tiʼ Construcción. Lelaʼ jach nojoch áantaj tu tsʼáaj, le oʼolal tu jaʼabil 1986, joʼopʼ u meyaj tiʼ le Cuerpo Gobernanteoʼ. Tu jaʼabil 1987, yaan 60 Comiteʼob Regional tiʼ Construcción tu luʼumil Estados Unidos. a Tu jaʼabil 1992, beetaʼab uláakʼ comiteʼob tu luʼumil Alemania, Argentina, Australia, Brasil, España, Francia, Italia, Japón, México, Noruega, Sudáfrica yéetel Suecia. Le sukuʼunoʼob beetik u Najiloʼob Reino yéetel u Najiloʼob Asambleaʼoboʼ jach nojoch áantaj ku tsʼáaikoʼob, le oʼolal unaj k-áantkoʼob teʼ meyajoʼob ku beetkoʼoboʼ.

⁷ Le u séeb beetaʼal u Najiloʼob Reinooʼ ku tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ Jéeoba. Junpʼéel periódico tu luʼumil Españaeʼ tu jóoʼsaj junpʼéel xook ku kʼaabaʼtik «Le fejoʼ ku péeksik witsoʼob». Tʼaanaj tiʼ junpʼéel u Najil Reino beetaʼab tu kaajil Martos (Jaén), tu yaʼalaj: «Kex u maasil máakoʼob chéen u yutsiloʼob ku kaxtikoʼobeʼ, yaʼab máakoʼob jejeláas tuʼux u taaloʼob [tiʼ u luʼumil  Españaeʼ] binoʼob meyaj x-maʼ boʼolil tu kaajil Martos utiaʼal u beetaʼal [...] junpʼéel maʼalob meyaj ku beetaʼal jach tu tsoolol yéetel séebaʼan». Ka tsʼoʼokeʼ le periodicooʼ tu chʼaʼchiʼitaj le baʼax tu yaʼalaj juntúul tiʼ le binoʼob meyajoʼ: «Lelaʼ ku páajtal k-beetik tumen toʼoneʼ kaʼansaʼanoʼon tumen Jéeoba».

8. ¿Baʼax tu yaʼalaj le Cuerpo Gobernante ka beetaʼak tu jaʼabil 1999, yéetel baʼaxten?

⁸ Tu jóokʼbal le siglo 20, jach yaʼab máaxoʼob ookoʼob ichil u kaajal Jéeoba teʼ luʼumiloʼob tuʼux yaan óotsililoʼ. Le múuchʼuliloʼob yanoʼoboʼ tu beetoʼob tuláakal le ku páajtal utiaʼal u yantal tuʼux u muchʼkubaʼob. Baʼaleʼ yaan kʼiineʼ pʼaʼastaʼaboʼob yéetel aʼalaʼab baʼal tiʼob yoʼolal bix beetaʼanil le tuʼux ku muchʼkubaʼoboʼ. Le oʼolal tu jaʼabil 1999, le Cuerpo Gobernanteoʼ tu yaʼalaj ka káajak u beetaʼal u Najiloʼob Reino teʼ luʼumiloʼob tuʼux yaan óotsililoʼ. Utiaʼal u yantal xan baʼax ku bineltik tiʼobeʼ tsʼaʼab u tojol u yáantaʼaloʼob yéetel le taakʼin ku síik le sukuʼunoʼob tiʼ uláakʼ luʼumiloʼoboʼ (xok 2 Corintoiloʼob 8:13-15). Tsʼoʼoleʼ yanchaj sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob tiʼ uláakʼ luʼumiloʼob binoʼob áantaj tiʼ le meyajoʼob beetaʼaboʼ.

9. ¿Baʼax meyajil bey maʼ tu páajtal u beetaʼal kaʼacheʼ, baʼaleʼ baʼax páajchaj u beetaʼal?

⁹ Ka káajeʼ bey maʼ tu páajtal u beetaʼaleʼ. Tu jaʼabil 2001, tsʼaʼab ojéeltbileʼ kʼaʼabéet maas tiʼ 18 mil trescientos u Najiloʼob Reino tiʼ ochentiocho luʼumiloʼob tuʼux yaan óotsilil. Baʼaleʼ yéetel u yáantaj u kiliʼich muukʼ Dios bey xan yéetel u yáantaj Jesucristoeʼ maʼ talamchajiʼ (Mat. 19:26). Tu jaʼabil 1999  tak 2013, beetaʼab 26 mil ochocientos cuarentinueve u pʼéelal u Najiloʼob Reino. b Jéeobaeʼ jach táan u beetik u bin utsil tiʼ le kʼaʼaytajoʼ, le oʼolal tu jaʼabil 2013 láayliʼ kʼaʼabéet u beetaʼal kex seis mil quinientos u Najiloʼob Reinoeʼ, tsʼoʼoleʼ cada jaʼabeʼ ku kʼaʼabéettal u maasil.

10-12. ¿Bix u tsʼaʼabal nojbeʼenil tiʼ Jéeoba yoʼolal le bix u beetaʼal u Najiloʼob Reinooʼ?

¹⁰ ¿Bix u tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ Jéeoba le u túumben Najiloʼob Reinooʼ? U najil Betel tiʼ u luʼumil Zimbabueeʼ tu yaʼalaj: «Kex junpʼéel mes tsʼoʼokok u beetaʼal junpʼéel u Najil Reinoeʼ ku maas yaʼabtal le máaxoʼob ku binoʼob teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ». Yaan tuʼuxeʼ maas maʼatech u bin le máakoʼob teʼ muchʼtáambal wa maʼ jach maʼalob le tuʼux ku beetaʼaloʼ. Baʼaleʼ ken tsʼoʼokok u beetaʼal junpʼéel u Najil Reinoeʼ séeb u chuʼupul, bey túunoʼ ku kʼaʼabéettal u beetaʼal uláakʼ. Baʼaleʼ le máakoʼoboʼ ku natsʼkubaʼob tiʼ Jéeoba maʼ chéen yoʼolal u jatsʼutsil le tuʼux ku muchʼkubaʼoboʼ, baʼaxeʼ le yaabilaj ku yeʼesik le máaxoʼob beetkoʼ ku yáantik le máakoʼob u kʼex baʼax ku tuklikoʼob yoʼolal u kaajal Jéeobaoʼ. Koʼox ilik baʼax ku yaʼalik jujuntúuloʼobiʼ.

¹¹ Indonesia. Ka tu yojéeltaj juntúul nojoch máak maʼatech u cobrartik u meyaj le máaxoʼob líiʼsik u Najil Reinooʼ, tu yaʼalaj: «Minaʼan uláakʼ máaxoʼob beetik beyoʼ. Tsʼoʼok in wilik bix u meyaj cada juntúul yéetel kiʼimak óolal kex maʼatech u boʼotaʼal. In tuklikeʼ minaʼan uláakʼ religión jeʼex le yaanteʼexoʼ».

¹² Ucrania. Juntúul koʼolel ku máan sáamsamal tu tséel tuʼux ku beetaʼal u Najil Reinoeʼ, tu tsʼáaj cuenta le máaxoʼob ku meyajoʼoboʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeoba. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Yoʼolal in kiikeʼ tin kʼaj óoltaj u j-jaajkunajoʼob Jéeoba. Ka tin wilaj bix u meyajoʼobeʼ taakchaj in táakpajal ichiloʼob. Wayeʼ tsʼoʼok in wilik bix u yeʼesaʼal yaabilaj». Ka máan kʼiineʼ káaj u tsʼaʼabal xook tiʼ yéetel le Bibliaoʼ yéetel okjaʼanaj tu jaʼabil 2010.

13, 14. 1) ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tu beetaj juntúul máak yéetel u yatan le ka tu yiloʼob bix u beetaʼal junpʼéel u Najil Reinooʼ? 2) ¿Bix jeʼel a wáantaj utiaʼal u tsʼaʼabal nojbeʼenil tiʼ u kʼaabaʼ Jéeoba teʼ tu Najil Reino tuʼux ka muchʼkabaoʼ?

¹³ Argentina. Juntúul máak yéetel u yataneʼ tu natsʼubaʼob yiknal le sukuʼun nuʼuktik u beetaʼal u Najil Reinooʼ, ka tu yaʼalajtiʼ: «Tsʼoʼok k-ilik bix a múuchʼ beetkeʼex le meyajaʼ yéetel [...] tsʼoʼok k-chʼaʼtuklik k-kaanbal tiʼ Dios wayeʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal u páajtal k-taal muchʼtáambal wayeʼ?». Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob jeʼel u yóotkoʼob ka tsʼaʼabak xook tiʼob yéetel le Bibliaoʼ, baʼaleʼ tu yaʼaloʼobeʼ tak u paalaloʼob kun táakpajloʼobiʼ. Le sukuʼunoʼoboʼ yéetel kiʼimak óolal tu tsʼáajoʼob xook tiʼob.

¹⁴ Maʼ xaaneʼ techeʼ maʼ táakpajech le ka beetaʼab le u Najil Reino teʼ tuʼux ka bin muchʼtáambaloʼ, kex beyoʼ jeʼel u páajtal a wáantaj utiaʼal u tsʼaʼabal nojbeʼenil tiʼ u kʼaabaʼ Jéeobaeʼ. Jeʼel u páajtal a invitartik le máaxoʼob ka tsʼáaik xook tiʼoboʼ, le máaxoʼob ka kaʼa xíimbaltikoʼoboʼ bey xan uláakʼ máakoʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob ta wéetel teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Jeʼel xan u páajtal  a táakpajal teʼ meyajoʼob ku beetaʼal utiaʼal u yutskíintaʼal wa u limpiartaʼal le Najil Reinooʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel u páajtal a síik wa bajux utiaʼal u boʼotaʼal le xuupoʼob ku beetaʼal teʼ Najil Reinooʼ wa utiaʼal u beetaʼal uláakʼ u Najiloʼob Reino tuláakʼ tuʼuxoʼob (xok 1 Corintoiloʼob 16:2). Tuláakal lelaʼ ku tsʼáaik nojbeʼenil tiʼ u kʼaabaʼ Jéeoba.

15-17. 1) ¿Máaxoʼob beetik u maas yaʼabil le meyajoʼob ken beetaʼak le tuʼuxoʼob ku adorartaʼal Jéeobaoʼ? 2) ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax ku yaʼalik le sukuʼunoʼob yéetel u yatanoʼob tsʼoʼok u táakpajloʼob teʼ meyaj tiʼ jejeláas luʼumiloʼoboʼ?

¹⁵ U maas yaʼabil tiʼ le meyajoʼob ku beetaʼal ken líiʼsaʼak junpʼéel u Najil Reino, u Najil Asambleaʼob wa u najil Beteleʼ ku beetaʼal tumen sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob maʼ náach kajaʼanoʼobiʼ. Baʼaleʼ ku yáantaj xan le sukuʼunoʼob tiʼ uláakʼ luʼumiloʼob u yojel u beetoʼob le meyajoʼoboʼ. Yaan tiʼ le sukuʼunoʼobaʼ ku yáantajoʼob ichil wa jaypʼéel semanaʼob, yanoʼob xaneʼ ku yáantajoʼob ichil yaʼab jaʼaboʼob. Yaan tiʼ letiʼobeʼ ku túuxtaʼaloʼob áantaj tiʼ jejeláas luʼumiloʼob.

¹⁶ Le sukuʼunoʼob ku binoʼob áantaj tiʼ jejeláas luʼumiloʼoboʼ yaan kʼiineʼ maʼ chéen chʼaʼabil u beetkoʼobiʼ, baʼaleʼ jach ku kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob. Timo yéetel Lina, u yataneʼ, tsʼoʼok u binoʼob áantaj tu luʼumil Asia, Europa yéetel Sudamérica utiaʼal u líiʼsaʼal u Najiloʼob Reino, u Najiloʼob Asambleaʼob yéetel u najiloʼob Betel. Timoeʼ ku yaʼalik: «Teʼ tu tsʼook treinta jaʼaboʼobaʼ kex cada kaʼapʼéel jaʼab kin túuxtaʼal áantaj yaanal tuʼux». Lina, tsʼoʼok veinticinco jaʼaboʼob tsʼoʼokok u beel yéetel Timoeʼ, ku yaʼalik: «Tsʼoʼok k-túuxtaʼal áantaj tiʼ diez luʼumiloʼob. U jaajileʼ kʼaʼabéet tʼaʼaj máak yéetel u suuktal u jaantik jejeláas jaanloʼob, kʼaʼabéet maʼ neets máak tiʼ ooxol wa tiʼ keʼeliʼ, u yóotik u kan uláakʼ idioma, u yóotik bin teʼ tuʼuxoʼob  kun túuxtbiloʼ yéetel u kanik u bisuba yéetel le sukuʼunoʼoboʼ». c ¿Baʼax utsiloʼob tsʼoʼok u kʼamkoʼob? Linaeʼ ku yaʼalik: «Kex yaʼab baʼaxoʼob tsʼoʼok k-muʼyajtikeʼ tsʼoʼok xan k-kʼamik yaʼab utsiloʼob. Jach yaabiltaʼanoʼon tumen le sukuʼunoʼoboʼ, jach utsoʼob t-éetel yéetel u yaabiltmoʼon Jéeoba. Tsʼoʼok xan k-ilik bix u béeytal le baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ u disipuloʼob tsʼíibtaʼan tu Evangelioil Marcos 10:29 yéetel 30. Yaan ‹cien u téenel u maas yaʼabil› k-sukuʼunoʼob, k-kiikoʼob yéetel k-maamaʼob». Timoeʼ ku yaʼalik xan: «Jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-táakpajal teʼ meyajoʼob yoʼolal le baʼaxoʼob k-ojel k-beetoʼ, tumen lelaʼ ku yáantaj utiaʼal u maas yaʼabtal le baʼaxoʼob yaan tiʼ le Reyoʼ».

¹⁷ Darren yéetel Sarah, u yataneʼ, tsʼoʼok u táakpajloʼob tiʼ jejeláas meyajoʼob tu luʼumil África, Asia, Centroamérica, Europa, Pacífico sur yéetel Sudamérica. Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ tsʼoʼok u kʼamkoʼob maas yaʼab utsiloʼob tiʼ le bukaʼaj áantaj tsʼoʼok u tsʼáaikoʼoboʼ. Kex maʼ chéen chʼaʼabil u beetkoʼobeʼ, le sukuʼun Darrenoʼ ku yaʼalik: «Jach jatsʼuts u meyaj máak yéetel jejeláas sukuʼunoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab. Tuláakal tuʼux tsʼoʼok k-bineʼ k-ilkeʼ le sukuʼunoʼoboʼ jach u yaabiltmoʼob Jéeoba». Sarah xaneʼ ku yaʼalik: «Yaʼab baʼaxoʼob tsʼoʼok in kanik tiʼ le sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob tiʼ uláakʼ luʼumiloʼoboʼ. Ken in wil bix u tsʼáaik u yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeobaeʼ ku péeksiken in tsʼáa xan u maas maʼalobil tiʼ».

18. ¿Bix u béeytal le baʼax ku yaʼalik le Salmo 110:1 tak 3 teʼ kʼiinoʼobaʼ?

¹⁸ Rey Davideʼ tu yaʼaleʼ kex ka talamchajak tiʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ yaan u tsʼáaikoʼob táanil ichil u kuxtaloʼob le Reinooʼ (xok Salmo 110:1-3). Tuláakal le máaxoʼob ku tsʼáaik u yóoloʼob u beetoʼob le meyajoʼob ku nuʼuktaʼal tumen le Reinooʼ táan u beetkoʼob le baʼax ku yaʼalik le profecíaoʼ (1 Cor. 3:9). Tuláakal u najiloʼob Betel, u Najiloʼob Reino yéetel u Najiloʼob Asambleaʼobeʼ ku yeʼeskoʼob jach tu jaajil táan u gobernar u Reino Dios. Toʼoneʼ jach nojoch baʼal k-ilik k-beetik le meyajoʼob ku nuʼuktaʼal tumen Jesucristo utiaʼal u tsʼaʼabal le nojbeʼenil ku náajmatik Jéeobaoʼ.