Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 8

«Yaan in tsʼáaik juntúul j-kanan taman nuʼuktikoʼob»

«Yaan in tsʼáaik juntúul j-kanan taman nuʼuktikoʼob»

EZEQUIEL 34:23

TIʼ BAʼAX KU TʼAAN: Kanpʼéel profecíaʼob yoʼolal le Mesíasoʼ yéetel bix béeychajikoʼob tiʼ Jesús

1-3. ¿Baʼaxten yaachajaʼan u yóol Ezequiel? ¿Tiʼ máax ku tʼaan le profecía aʼalaʼab tiʼ Ezequiel ka u tsʼíibtoʼ?

EZEQUIELEʼ tsʼoʼok seis años bisaʼak Babilonia, * jach náach yanil tiʼ u kaajal. Letiʼeʼ jach ku yaatal u yóol kéen tuukulnak tiʼ bix u gobernartaʼal u kaajil Judá tumen le kʼasaʼan reyoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ chéen juntúul rey tsʼoʼok u yilik bix u gobernariʼ.

2 Teʼ kʼiinoʼob ka síij Ezequieloʼ rey Josías ku gobernar. Ezequieleʼ jach kiʼimakchaj u yóol le ka tu yojéeltaj Josíaseʼ tsʼoʼok u yaʼalik ka luʼsaʼak tuláakal le imagenoʼob ku adorartaʼaloʼ yéetel tsʼoʼok u joʼopʼol u adorartaʼal chéen Jéeoba tu luʼumil Judá (2 Cró. 34:1-8). Chéen baʼaleʼ le baʼax tu beetaj Josíasoʼ maʼ xáanchajiʼ tumen le uláakʼ reyoʼob gobernarnajoʼob ka tsʼoʼokoʼ tu kaʼa adorartoʼob uláakʼ diosoʼob. Le kʼasaʼan reyoʼobaʼ tu beetoʼob u jach kʼastal bix u kuxtal u kajnáaliloʼob Judá, yéetel tu beetoʼob u náachtaloʼob tiʼ Jéeoba. ¿Bey wa túun kun tsʼoʼokoloʼoboʼ? Maʼatech, Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ yaan baʼaxoʼob jatsʼutstak ku taal u kʼiin u yúuchul.

3 Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Ezequiel ka u tsʼíibt junpʼéel profecía yoʼolal le Mesíasoʼ. Tu yaʼaleʼ le Mesíasoʼ yaan u beetik u Reyil, yaan u kanáantik u tamanoʼob Jéeoba yéetel yaan u beetik u kaʼa adorartaʼal chéen Jéeoba. Lelaʼ chéen junpʼéel tiʼ le yaʼabkach profecíaʼob tu yaʼalaj Ezequiel yoʼolal le Mesíasoʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-xakʼaltik kanpʼéeliʼ.

Junpʼéel kʼuʼukʼeʼ ku suut «junpʼéel nuxiʼ cedro»

4. 1) ¿Baʼax profecíail tu yaʼalaj Ezequiel? 2) Táanil tiʼ u yaʼalik le profecíaoʼ, ¿tiʼ baʼax kaʼach unaj u tʼaan Ezequiel?

4 Óoliʼ tu añoil 612 t.t.J., Ezequieleʼ kaʼa tʼaʼan tumen Jéeobaeʼ ka aʼalaʼabtiʼ ka u yaʼal junpʼéel profecía yaan yil yéetel u gobernación le Mesíasoʼ bey xan u kʼaʼabéetil u confiar máak tiʼ u Reino. Chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Ezequieleʼ táanil tiʼ u yaʼalik le profecíaaʼ yaan u tʼaan tiʼ junpʼéel baʼal ku yeʼesik le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetik u kʼasaʼan reyiloʼob Judáoʼ. Le baʼax ken u yaʼaloʼ yaan xan u yeʼesik u kʼaʼabéetil u yantal juntúul maʼalob Rey: le Mesíasoʼ (Eze. 17:1, 2).

5. Tsol le baʼax tu tsikbaltaj Ezequieloʼ.

5 Xok Ezequiel 17:3-10. Ezequieleʼ tu yaʼaleʼ «juntúul nuxiʼ águila[eʼ]» «tu kóotspaytaj le u kʼuʼukʼ le cedro yaan tu puntaoʼ» ka «tu pakʼaj tu kaajal le comercianteʼoboʼ». Tsʼoʼoleʼ le nuxiʼ águilaoʼ «tu chʼaʼaj junpʼéel semilla teʼ luʼumoʼ ka tu pakʼaj tiʼ maʼalob luʼum», tu pakʼaj «tuʼux yaan yaʼab jaʼ». Teʼ semillaoʼ jóokʼ junkúul uva, chéen baʼaleʼ le ka nojochchajeʼ láaj kabal chinlaj u kʼaboʼob. «Ka tsʼoʼokeʼ taal uláakʼ juntúul nuxiʼ águila», «le uva túunoʼ tu jáan jayaj u moots tu tojil le águilaoʼ, [...] tsʼoʼoleʼ tu jayaj u kʼaboʼob tu tojil le águila utiaʼal ka jóoyabtaʼakoʼ». Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ jach maʼ maʼalob le baʼax tu beetaj u matail le uvaoʼ, le oʼolal yaan u joʼokol paʼteʼ yéetel u moots yéetel «yaan u tijil».

Le yáax águilaoʼ tu chíikbesaj Nabucodonosor (Ilawil xóotʼol 6)

6. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le profecía tu yaʼalaj Ezequieloʼ?

6 ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le profecía tu yaʼalaj Ezequieloʼ? (Xok Ezequiel 17:11-15). Tu añoil 617 t.t.J., baʼpachtaʼab u kaajil Jerusalén tumen Nabucodonosor, u reyil Babilonia (le yáax «juntúul nuxiʼ águila[oʼ]»). Letiʼeʼ tu beetaj u xuʼulul u reinar Joaquín («u kʼuʼukʼ le cedro yaan tu puntaoʼ») ka tu bisaj tu kaajil Babilonia (u «kaajal le comercianteʼoboʼ»). Nabucodonosor túuneʼ tu tsʼáaj Sedequías (le ‹semilla paʼakʼ teʼ luʼumoʼ› wa juntúul máax ku taal tiʼ u chʼiʼibal David) u beet u reyil tu kaajil Jerusalén. Sedequíaseʼ tu jurartaj tu kʼaabaʼ Dios de ke mantatsʼ ken u beet baʼax ku yaʼalik Nabucodonosor (2 Cró. 36:13). Chéen baʼaleʼ Sedequíaseʼ maʼ tu beetaj le baʼax tu yaʼaloʼ, líikʼ tu contra Babiloniaeʼ ka tu kaxtaj u yáantaj Egipto (le «uláakʼ juntúul nuxiʼ águila[oʼ]»). Baʼaleʼ mix junpʼéel utsil tu taasajtiʼ le baʼax tu beetoʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj baʼax kun úuchultiʼ tumen maʼ tu tsʼoʼokbesaj le baʼax tu yaʼaloʼ (Eze. 17:16-21). Tu tsʼookeʼ luʼsaʼab bey reyileʼ ka bisaʼab Babilonia yéetel tiʼ pʼáat tak ka kíimiʼ (Jer. 52:6-11).

7. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecía tu yaʼalaj Ezequieloʼ?

7 ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecía tu yaʼalaj Ezequieloʼ? Yáaxeʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ unaj u tsʼoʼokbesik máak le baʼax ku prometerkoʼ. Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Kéen a waʼaleʼex ‹yaan› a beetkeʼex junpʼéel baʼaleʼ beeteʼex; wa ka waʼalikeʼex ‹maʼataneʼ› maʼ a beetkeʼex» (Mat. 5:37). Yaan kʼiineʼ jeʼel u kʼaʼabéettal u jurartik máak wa baʼax tu kʼaabaʼ Dioseʼ, maʼ xaaneʼ tu táan juntúul juez. Wa ku kʼaʼabéettal u beetik máak beyoʼ unaj u kʼaʼajaltiʼeʼ maʼ chéen báaxal le baʼax tu yaʼaloʼ. U kaʼapʼéel baʼax ku kaʼansiktoʼoneʼ kʼaʼabéet jach k-ilik tiʼ máax k-confiar. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Maʼ a kʼubik a wóoleʼex tiʼ príncipeʼob, mix tiʼ uláakʼ j-kʼeban máakoʼob tumen maʼ tu páajtal u salvarkoʼob máak» (Sal. 146:3).

8-10. ¿Baʼax ku yaʼalik le profecía yoʼolal le Mesíasoʼ? ¿Bix béeychajik le profecíaoʼ? (Ilawil le cuadro «Junpʼéel profecía yoʼolal le Mesíasoʼ: le nuxiʼ cedroo’»).

8 Chéen baʼaleʼ tiʼ Dioseʼ jeʼel u páajtal k-confiareʼ. Utiaʼal u yeʼesik baʼax ken u beet le Mesíasoʼ Jéeobaeʼ yaan uláakʼ baʼax tu yaʼalaj tiʼ Ezequiel.

9 ¿Baʼax ku yaʼalik le profecíaoʼ? (Xok Ezequiel 17:22-24). Teʼ vezaʼ maʼ juntúul águila kóotspaytik le chan kʼuʼukʼoʼ, baʼaxeʼ Jéeoba kóotspaytik. Letiʼeʼ yaan u ‹chʼaʼik junpʼéel chan kʼuʼukʼ› «tu punta le nuxiʼ cedrooʼ» yéetel yaan u «pakʼik yóokʼol junpʼéel montaña jach kaʼanal». Le chan kʼuʼukʼaʼ «yaan u pʼáatal junpʼéel nuxiʼ cedro» yéetel «tiʼ kun kajtal jejeláas chʼíichʼoʼobiʼ». Bey túunoʼ «tuláakal le cheʼob yaan teʼ kʼáaxoʼ» yaan u yojéeltikoʼob Jéeoba beet u nojochtal le cheʼoʼ.

10 ¿Bix béeychajik le profecíaoʼ? Jesucristoeʼ letiʼe chan kʼuʼukʼ tu chʼaʼaj Jéeoba tu chʼiʼibal David («le nuxiʼ cedrooʼ») utiaʼal u pakʼik teʼ Montaña Sión yaan teʼ kaʼanoʼ («junpʼéel montaña jach kaʼanal») (Sal. 2:6; Jer. 23:5; Apo. 14:1). Le máaxoʼob pʼekmil Jesúsoʼ jach tu taasoʼob mix baʼalil yéetel tu yiloʼob bey «le wíinik maas óotsiloʼ». Chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu chʼaʼaj Jesús wa le chan kʼuʼukʼoʼ ka tu pakʼaj tu maas kaʼanlil le Montaña Siónoʼ, bey úuchik u tsʼáaik «u trono David» tiʼoʼ (Dan. 4:17; Luc. 1:32, 33). Jesúseʼ yaan u gobernar yóokʼol tuláakal le Luʼumaʼ, yaan u pʼáatal bey jeʼex junkúul nuxiʼ cedroeʼ. Letiʼeʼ yaan u tsʼáaik yaʼab bendiciónoʼob tiʼ le máaxoʼob ku gobernarkoʼ, tsʼoʼoleʼ tuláakal máak kun páajtal u confiar tiʼ letiʼ. Tuláakal máax kun antal yáanal u gobernacióneʼ «yaan u kuxtal ich jeetsʼelil» yéetel «maʼ kun sajaktal tiʼ le loob jeʼel u taal tu yóokʼoloʼ» (Pro. 1:33).

11. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecía yoʼolal le chan «kʼuʼukʼ» ku suut junpʼéel «nuxiʼ cedro[oʼ]»?

11 ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecíaaʼ? U profecíail le chan «kʼuʼukʼ» ku suut junpʼéel «nuxiʼ cedro[oʼ]» ku yáantkoʼon k-il jach kʼaʼabéet k-ilik tiʼ máax k-confiar. U jaajileʼ minaʼan baʼax óolal utiaʼal ka confiarnakoʼon tiʼ u gobierno wíinik mix tiʼ le yaʼabkach nuʼukuloʼob yaantiʼob utiaʼal le guerraoʼ. Utiaʼal ka k-uʼuy jach tu jaajil kanáantaʼanoʼoneʼ kʼaʼabéet k-jach k-confiar tiʼ Jesús, le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ. Chéen u Reino Dios kun páajtal u yáantik tuláakal máak, tumen u Reyileʼ jach maʼalob u nuʼuktaj (Apo. 11:15).

«Le máax yaan u derechoil» u kʼamik le Reinooʼ

12. ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ Jéeobaeʼ maʼ tu tuʼubsaj le pacto tu beetaj yéetel Davidoʼ?

12 Jéeobaeʼ tu tsolaj baʼax u kʼáat u yaʼal le kaʼatúul águilaʼob tu yaʼalaj Ezequieloʼ. Ezequieleʼ tu naʼateʼ le kʼasaʼan rey Sedequías, juntúul rey ku taal tiʼ u chʼiʼibal Davideʼ, yaan u beetaʼal u xuʼulul u reinar yéetel yaan u bisaʼal bey esclavo tu luʼumil Babiloniaeʼ. Maʼ xaaneʼ Ezequieleʼ tu tuklaj: «¿Baʼax túun kun úuchul yéetel le pacto tu beetaj Dios yéetel Davidoʼ? ¿Maʼ wa juntúul máax kun taal tiʼ u chʼiʼibal David kun gobernar utiaʼal mantatsʼiʼ?» (2 Sam. 7:12, 16). Wa bey úuchik u tuklikoʼ jach maʼ xáanchaj ka tu yojéeltaj u núukiliʼ. Óoliʼ tu añoil 611 t.t.J., kaʼa tʼaʼan Ezequiel tumen Jéeoba, le táan u reinar Sedequías tu luʼumil Judáoʼ (Eze. 20:2). Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼ ka u yaʼal uláakʼ profecía yoʼolal le Mesíasoʼ. Le baʼax tu yaʼalaj Jéeobaoʼ tu yeʼeseʼ maʼ u tuʼubs le pacto u beetmaj yéetel Davidoʼ. Tu yeʼeseʼ le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ yaan u derechoil u gobernar tumen tiʼ u chʼiʼibal David kun taal.

13, 14. ¿Baʼax ku yaʼalik le profecía ku chíikpajal tiʼ Ezequiel 21:25-27? ¿Bix béeychajik le profecíaoʼ?

13 ¿Baʼax ku yaʼalik le profecíaoʼ? (Xok Ezequiel 21:25-27). Jéeobaeʼ ku yaʼalik tiʼ Ezequiel maʼ u sajaktal u yaʼal baʼax kun úuchul tiʼ le kʼasaʼan rey Sedequíasoʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ yaan u luʼsaʼaltiʼ ‹le nookʼ u bakʼmaj tu pooloʼ› yéetel le «coronaoʼ», (le baʼaloʼobaʼ ku yeʼeskoʼob le autoridad yaan tiʼ juntúul reyoʼ). Tu yaʼalaj xaneʼ yaan u tsʼaʼabal kaʼanal le máax yaan kabaloʼ yéetel yaan u tsʼaʼabal «kabal» le máax yaan «kaʼanaloʼ». Le máaxoʼob kun tsʼaabiloʼob kaʼanaloʼ yaan u seguer u gobernaroʼob, chéen baʼaleʼ «le kéen taalak le máax yaan u derechoil» u kʼamik le Reinooʼ yaan u xuʼulul u gobernaroʼob tumen Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaik le Reino tiʼoʼ.

14 ¿Bix béeychajik le profecíaoʼ? Lelaʼ béeychaj tu añoil 607 t.t.J., le ka xuʼulsaʼab Jerusalén, u noj kaajil Judá. Teʼ añooʼ le babilonioʼoboʼ tu beetoʼob u xuʼulul u reinar Sedequías yéetel tu bisoʼob bey esclavo tu luʼumil Babilonia. Bey úuchik u tsʼaʼabal «kabal» le máax yaan «kaʼanal» kaʼachoʼ. Le ka úuch lelaʼ xuʼul u yantal reyoʼob ku taaloʼob tiʼ u chʼiʼibal David, bey túunoʼ le máaxoʼob yanoʼob «kabal» kaʼachoʼ wa u gobiernoʼob uláakʼ kaajoʼoboʼ tsʼaʼaboʼob «kaʼanal». Bey úuchik u pʼáatal le luʼum yáanal u autoridadoʼoboʼ, chéen baʼaleʼ tsʼaʼan u kʼiinil u xuʼulul u gobernaroʼob. «Le kʼiinoʼob tsʼaʼan tiʼ le kaajoʼoboʼ» xuʼul tu añoil 1914 le ka tsʼaʼab Jesús u beet u Reyiloʼ (Luc. 21:24). Jesúseʼ tiʼ u taal tiʼ u chʼiʼibal Davideʼ, le oʼolal «yaan u derechoil» u beetik u Reyil tiʼ u Reino Dios (Gén. 49:10). * Jéeobaeʼ tu béeykuntaj le baʼax tu yaʼalaj tiʼ David úuchik u tsʼáaik Jesús u beet u Reyiloʼ, letiʼeʼ mantatsʼ ken u beet u Reyil (Luc. 1:32, 33).

Chéen tiʼ Jesús yaan u derechoil u gobernar tu Reino Dios (Ilawil xóotʼol 15)

15. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-confiar tiʼ Jesús, le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ?

15 ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecíaaʼ? Ku kaʼansiktoʼoneʼ jach jeʼel u béeytal k-confiar tiʼ Jesús, le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ. ¿Baʼaxten? Tumen Jesúseʼ maʼ chéen wíinik yéeymiliʼ mix anchaj u baʼateʼel utiaʼal ka tsʼaʼabak u beet u Reyil jeʼex u beetik u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ. Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ yéeyaʼab tumen Jéeoba yéetel chéen tiʼ letiʼ yaan u derechoil u beetik u Reyil le Reinooʼ (Dan. 7:13, 14). Jeʼex k-ilkoʼ jach jeʼel u páajtal k-confiar tiʼ le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ.

«David le máax meyajtikenoʼ [...] letiʼ kun kanáantkoʼob»

16. 1) ¿Bix u tratartik Jéeoba u mejen tamanoʼob? 2) ¿Bix tratartaʼabikoʼob tumen le j-kanan tamanoʼob tu kʼiiniloʼob Ezequieloʼ?

16 Jéeoba, le maas Nojoch j-Kanan Tamanoʼ, jach ku yilik u kanáantik u tamanoʼob wa le máaxoʼob meyajtik way Luʼumeʼ (Sal. 100:3) Jéeobaeʼ jach ku yilik bix u tratartaʼal u mejen tamanoʼob tumen le máaxoʼob u tsʼaamaj u kanáantoʼoboʼ. Le oʼolaleʼ bukaʼaj wal úuchik u muʼyaj le ka tu yilaj baʼax ku beetik «le j-kanan tamanoʼob yanoʼob Israel» kaʼachoʼ. Le máaxoʼob tsʼaʼanoʼob bey j-kanan tamanoʼob tu kʼiiniloʼob Ezequieleʼ jach minaʼan u suʼtaloʼob, tumen tu ‹maltratartoʼob yéetel tu beetaj u kʼasaʼaniloʼob› tiʼob. Le oʼolal le kaajoʼ jach muʼyajnaj yéetel yaʼab tiʼ letiʼobeʼ náachchajoʼob tiʼ Jéeoba (Eze. 34:1-6).

17. ¿Bix úuchik u salvartik u mejen tamanoʼob Jéeoba?

17 ¿Baʼax ken u beet Jéeoba tiʼ u kʼasaʼan reyiloʼob Israel? Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Yaan in kʼáatik cuenta tiʼob». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan: «Yaan in tokik in walakʼ tamanoʼob tu chiʼob» (Eze. 34:10). Jéeobaeʼ mantatsʼ ku béeykuntik baʼax ku yaʼalik (Jos. 21:45). Tu añoil 607 t.t.J., Jéeobaeʼ tu túuxtaj le babilonioʼob utiaʼal ka u beetoʼob u xuʼulul le bix u gobernar le kʼasaʼan reyoʼobaʼ. Bey tu salvartil u mejen tamanoʼoboʼ. Le ka máan 70 añoseʼ tu kaʼa jáalkʼabtaj u kaajal, tu jóoʼsoʼob tu kaajil Babilonia yéetel tu beetaj u suutoʼob Jerusalén utiaʼal u kaʼa adorartaʼaliʼ. Chéen baʼaleʼ u tamanoʼob Jéeobaeʼ láayliʼ jach kʼaʼabéet kaʼach u kanáantaʼaloʼobeʼ. Tumen láayliʼ yaan kaʼach u yantaloʼob yáanal u autoridad kʼeban wíinikoʼobeʼ. Láayliʼ yaʼab u bin utiaʼal ka tsʼoʼokok «le kʼiinoʼob tsʼaʼan tiʼ le kaajoʼoboʼ» (Luc. 21:24).

18, 19. ¿Baʼax profecíail tu yaʼalaj Ezequiel tu añoil 606 t.t.J.? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ).

18 Le Nojoch j-Kanan Tamanoʼ u kʼáat ka xiʼik utsil tiʼ u tamanoʼob. Tu añoil 606 t.t.J., Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Ezequiel ka u yaʼal junpʼéel profecía ku yeʼesik jach u kʼáat ka xiʼik utsil tiʼ u kaajal. Lelaʼ úuch kex junpʼéel año tsʼoʼokok u xuʼulsaʼal Jerusalén yéetel yaʼab u bin utiaʼal u jóoʼsaʼal le israelitaʼob Babiloniaoʼ. Le profecíaoʼ ku yeʼesik bix kun kanáantbil u tamanoʼob Jéeoba tumen le Rey u yéeymoʼ.

19 ¿Baʼax ku yaʼalik le profecíaoʼ? (Xok Ezequiel 34:22-24). Dioseʼ tu yaʼalaj: «Yaan in tsʼáaik juntúul j-kanan taman nuʼuktikoʼob yéetel tséentkoʼob, yaan in tsʼáaik David le máax meyajtikenoʼ». Le tʼaanoʼob «juntúul j-kanan taman» yéetel le «máax meyajtikenoʼ» ku yeʼesikeʼ le Rey kun antaloʼ chéen letiʼ kun gobernar utiaʼal mantatsʼ. Maʼ ken u beet u kaʼa antal reyoʼob ku taaloʼob tiʼ u chʼiʼibal David. Letiʼ xaneʼ yaan u kanáantik u tamanoʼob Jéeoba, yaan u tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéettiʼob yéetel yaan u beetik «u nojchil ichiloʼob». Jéeobaeʼ tu yaʼalaj yoʼolal u tamanoʼob: «Yaan in beetik junpʼéel pacto tu yéeteloʼob utiaʼal u yantal jeetsʼelil». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼaleʼ «le bendiciónoʼoboʼ bey cháak kun kʼáaxal» tu yóokʼoloʼobeʼ, mix baʼal ken u beet loob tiʼob yéetel mix baʼal ken u binelttiʼob. Yaan u yantal jeetsʼelil ichil le máakoʼoboʼ, yéetel le baʼalcheʼoboʼ maʼ ken u beetoʼob loob tiʼ mix máak (Eze. 34:25-28).

20, 21. 1) Tsol bix béeychajik le úuchik u yaʼalaʼal «David le máax meyajtikenoʼ». 2) ¿Bix kun béeytal le «pacto [...] utiaʼal u yantal jeetsʼelil» tu yaʼalaj Ezequieloʼ?

20 ¿Bix béeychajik le profecíaoʼ? Úuchik u yaʼalik Jéeoba: «David le máax meyajtikenoʼ» tu yeʼeseʼ Jesúseʼ letiʼe Rey ku yaʼalik le profecíaoʼ. Jesúseʼ taal tiʼ u chʼiʼibal David, le oʼolal chéen tiʼ letiʼ yaan u derechoil u gobernar (Sal. 89:35, 36). Le ka taal Jesús way Luʼumeʼ tu yeʼeseʼ letiʼeʼ «jach maʼalob j-kanan taman», tumen tu kʼubaj u kuxtal «tu yoʼolal le tamanoʼoboʼ» (Juan 10:14, 15). Teʼ kʼiinoʼobaʼ desde teʼ kaʼan ku kanáantik le tamanoʼoboʼ (Heb. 13:20). Tu añoil 1914, Dioseʼ tu tsʼáaj Jesús u beet Reyil, tsʼoʼoleʼ tu kʼubéentajtiʼ u kanáantik yéetel u tsʼáaik tuláakal baʼaxoʼob kʼaʼabéet tiʼ le tamanoʼob yanoʼob way Luʼumeʼ. Tu añoil 1919, le túumben Reyaʼ tu yéeyaj «le esclavo chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat» utiaʼal u kanáantik «u maasil esclavoʼob» wa le máaxoʼob meyajtik Dios kun pʼáatloʼob kuxtal way Luʼumeʼ bey xan le kun binoʼob teʼ kaʼanoʼ (Mat. 24:45-47). Yéetel u nuʼuktaj Jesucristoeʼ le esclavoaʼ ku tsʼáaik le kaʼansaj wa janal espiritual tiʼ u tamanoʼob Diosoʼ. Le baʼax ku kaʼansaʼaltiʼoboʼ ku yáantik le tamanoʼob utiaʼal u biskubaʼob yéetel Jéeoba bey xan utiaʼal ka yanaktiʼob jeetsʼelil. Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ letiʼobeʼ tiaʼanoʼob tiʼ junpʼéel lugar jach maʼalob táan u bin u maas nojochtal yéetel u jatsʼutstal.

21 ¿Kux túun le «pacto [...] utiaʼal u yantal jeetsʼelil» yéetel le bendiciónoʼob kun kʼáaxaloʼob bey cháak ku yaʼalik u profecía Ezequieloʼ? ¿Bix kun béeytaloʼob? Teʼ túumben luʼumoʼ le máaxoʼob adorartik Jéeobaoʼ yaan u kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob yoʼolal le «pacto [...] utiaʼal u yantal jeetsʼelil[oʼ]». Tuláakal le Luʼumaʼ yaan u suut junpʼéel paraíso, maʼ kun antal guerraʼob, kʼasaʼan máakoʼob, wiʼijil, kʼojaʼaniloʼob, tsʼoʼoleʼ mix le baʼalcheʼob ken u beetoʼob looboʼ (Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23). U tamanoʼob Jéeobaeʼ yaan u kuxtaloʼob utiaʼal mantatsʼ teʼ paraísooʼ, «yaan u kuxtaloʼob ich jeetsʼelil» yéetel «mix máak kun beetik u chʼaʼikoʼob saajkil». ¡Jach túun jatsʼuts le baʼax ku taal u kʼiinoʼ! (Eze. 34:28).

Jesúseʼ táan u yilik bix u tratartaʼal u mejen tamanoʼob Dios (Ilawil xóotʼol 22)

22. 1) ¿Baʼax eʼesik Jesúseʼ jach u yaabiltmaj u tamanoʼob Jéeoba? 2) Le máaxoʼob tsʼaʼan u kanáantoʼob le tamanoʼoboʼ, ¿bix jeʼel u beetkoʼob jeʼex Jesúseʼ?

22 ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecíaaʼ? Jeʼex u beetik Jéeobaeʼ, Jesús xaneʼ láayliʼ ku kaxtik u yutsil le tamanoʼoboʼ. Le Rey kanáantik u tamanoʼob Jéeobaoʼ ku tsʼáaik tuláakal baʼax kʼaʼabéettiʼob yéetel ku yilik ka kuxlakoʼob ich jeetsʼelil ikil u biskubaʼob maʼalobil yéetel u Taataoʼ. ¿Máasaʼ jach jatsʼuts ka u kanáantoʼon juntúul rey beyoʼ? Le máaxoʼob tsʼaʼan u kanáantoʼob le tamanoʼoboʼ unaj xan u beetkoʼob jeʼex Jesúseʼ. Le ancianoʼoboʼ «yéetel kiʼimak óolal» unaj u kanáantkoʼob le tamanoʼoboʼ, unaj u ‹tsʼáaik u yóol u beetoʼob le meyajoʼ› yéetel unaj u yeʼeskoʼob junpʼéel maʼalob bej tiʼ le tamanoʼoboʼ (1 Ped. 5:2, 3). ¡Mix juntéen unaj u máan tu tuukuloʼob u maltratarkoʼob juntúul u chan taman Jéeoba! Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj yaan u «kʼáatik cuenta» tiʼ le kʼasaʼan j-kanan tamanoʼob yanoʼob kaʼach Israeloʼ (Eze. 34:10). Jeʼex k-ilkoʼ Jéeoba yéetel Jesúseʼ jach táan u yilkoʼob bix u tratartaʼal u mejen tamanoʼoboʼ.

«David [...] ken u beet u nojchil ichiloʼob utiaʼal mantatsʼ»

23. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba ken u beet yéetel u kaajal, yéetel bix tu béeykuntil le baʼax tu yaʼaloʼ?

23 Jéeobaeʼ u kʼáat ka yanak junmúuchʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtikoʼ. Le ka tu yaʼalaj yaan u beetik u kaʼa adorartaʼal tumen Israeleʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Ezequiel ka u mach kaʼapʼéel cheʼ yéetel ka u nup utiaʼal ka junpʼéeliliʼchajak. Beyoʼ Judá (u reinoil le kaʼapʼéel tribuʼob) yéetel Israeleʼ (u reinoil le diez tribuʼoboʼ) yaan u pʼáatloʼob bey ‹junpʼéeliliʼ kaajeʼ› (Eze. 37:15-23). Tu añoil 537 t.t.J., yáax béeychaj le profecíaaʼ, teʼ añooʼ Jéeobaeʼ tu muchʼaj u kaajal teʼ luʼum u yaʼalmaj u tsʼáaiktiʼoboʼ. * Le baʼax úuchoʼ ku yeʼesiktoʼon baʼaxoʼob ku taal u kʼiin u beetik Jéeoba teʼ Luʼumaʼ. Le ka tsʼoʼokeʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Ezequiel junpʼéel profecía ku tʼaan tiʼ bix kun pʼáatloʼob junmúuchʼ tuláakal le máaxoʼob adorarkoʼ. Le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ letiʼ kun beetik ka pʼáatkoʼob junmúuchʼ utiaʼal mantatsʼ.

24. ¿Baʼax tʼaaniloʼob meyajnaj tiʼ Jéeoba le ka tu chʼaʼchiʼitaj le Mesíasoʼ? ¿Bix kun gobernar le Reyaʼ?

24 ¿Baʼax ku yaʼalik le profecíaoʼ? (Xok Ezequiel 37:24-28). Jéeobaeʼ le ka tu chʼaʼchiʼitaj le Mesíasoʼ tu yaʼalajtiʼ «David le máax meyajtikenoʼ», «juntúul j-kanan taman» yéetel tu yaʼalaj xaneʼ letiʼ «ken u beet u nojchil». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xaneʼ letiʼeʼ «rey» (Eze. 37:22). ¿Bix túun kun gobernar le reyaʼ? Letiʼeʼ utiaʼal mantatsʼ kun gobernar. Teʼ profecíaaʼ ku meyaj le tʼaan «utiaʼal mantatsʼ», lelaʼ ku yeʼesikeʼ le bendiciónoʼob ken u taas u gobiernooʼ utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul. * Tuláakal le máaxoʼob ken u gobernartoʼ yaan u biskubaʼob tubeel. Yáanal u nuʼuktaj le Reyaʼ tuláakal le máaxoʼob ken u gobernartoʼ junmúuchʼ kun «kuxtaloʼob teʼ luʼumaʼ» yéetel «yaan u kuxtaloʼob jeʼex u yaʼalik [u] leyoʼobeʼ». Le gobiernoaʼ yaan u beetik u maas náatsʼal máak tiʼ Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ yaan u beetik «junpʼéel pacto tu yéeteloʼob utiaʼal u yantal jeetsʼelil» tiʼob. Chéen Jéeoba ken u adorartoʼob, yéetel letiʼobeʼ yaan u kʼuchul u beetubaʼob u kaajal. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaik u «templo chúumuk tiʼ letiʼob utiaʼal mantatsʼ».

25. ¿Bix béeychajik le profecía yoʼolal le Mesías, le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ?

25 ¿Bix béeychajik le profecíaoʼ? Tu añoil 1919, le máaxoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ tsʼaʼaboʼob yáanal u páajtalil Jesucristo, le Rey yéeyaʼan tumen Diosoʼ. Ka máan kʼiineʼ «yaʼabkach máakoʼob» «tiʼ tuláakal luʼumoʼob, tribuʼob, kaajoʼob yéetel tiʼ jejeláas idiomaʼo[beʼ]» tu tsʼáajubaʼob xan yáanal u páajtalil Jesús (Apo. 7:9). Tu kaʼa jaatsiloʼobeʼ tsʼoʼok u «pʼáatloʼob junmúuchʼ» yáanal u nuʼuktaj le «juntúuliliʼ j-kanan taman[oʼ]» (Juan 10:16). Kex wa yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼan wa maʼeʼ tuláakloʼob ku kuxtaloʼob jeʼex u yaʼalik u leyoʼob Jéeoba yéetel ku yilik u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik. Le oʼolal junmúuchʼ u adorarkoʼob yéetel jach maʼalob u biskubaʼob. Tsʼoʼok u bendecirtaʼaloʼob tumen Jéeoba, le oʼolal yaan jeetsʼelil ichiloʼob. Tsʼoʼoleʼ u temploeʼ tiaʼan ichiloʼobeʼ, lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ chéen Jéeoba ku adorarkoʼob jeʼex u kʼáateʼ, kiʼimak u yóol u adorarkoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ bey xan utiaʼal kʼiinoʼob minaʼan u xuul.

26. ¿Baʼax unaj a beetik utiaʼal ka múuchʼ adorartaʼak Jéeoba tiʼ tuláakal yóokʼol kaab?

26 ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le profecíaaʼ? Toʼoneʼ tiʼ yanoʼon ichil junpʼéel familia junmúuchʼ u adorartik Jéeoba tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ. Chéen baʼaleʼ tuláakloʼon unaj k-ilik ka junpʼéeliliʼchajak le baʼaxoʼob k-creerkoʼ yéetel ka junpʼéeliliʼchajak le baʼaxoʼob chʼaʼtuklik k-beetkoʼ (1 Cor. 1:10). Utiaʼal u béeytal lelaʼ kʼaʼabéet k-kʼamik tuláakal le kaʼansajoʼob ku tsʼáaik Diosoʼ, k-kuxtal jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ yéetel k-áantik u maasil máakoʼob utiaʼal ka kaanbalnakoʼob yoʼolal u Reino Dios yéetel ka u beetubaʼob u discípuloʼob Cristo. Chéen baʼaleʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe yaabilajoʼ. Wa k-tsʼáaikba tu lugar u maasil, k-chʼaʼik óotsilil yéetel k-perdonareʼ yaan k-áantaj utiaʼal ka beetaʼak tuláakal baʼax junmúuchʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le yaabilajoʼ jach tu jaajil ku muchʼik máak» (Col. 3:12-14; 1 Cor. 13:4-7).

Jéeobaeʼ ku bendecirtik le máaxoʼob adorartik yéetel ku yeʼeskoʼob yaabilajoʼ (Ilawil xóotʼol 26)

27. 1) ¿Bix a wuʼuyikaba yoʼolal le profecíaʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Mesíasoʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼoboʼ?

27 Le profecíaʼob yanoʼob tu libroil Ezequieloʼ jach ku beetkoʼob u kiʼimaktal k-óol. Kéen k-xok yéetel kéen tuukulnakoʼon tiʼobeʼ k-kanikeʼ jeʼel u páajtal k-confiar tiʼ Jesucristoeʼ. Chéen tiʼ letiʼ yaan u derechoil u gobernar, ku kanáantkoʼon yéetel yaabilaj, tsʼoʼoleʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka pʼáatkoʼon junmúuchʼ utiaʼal mantatsʼ. ¡Jach túun maʼalob bix u gobernarkoʼon le Rey yéeyaʼan tumen Jéeobaoʼ! Le profecíaʼob tsʼoʼok k-xakʼaltik yoʼolal le Mesíasoʼ ku tʼaanoʼob tiʼ bix kun kaʼa adorarbil chéen Jéeoba, lelaʼ letiʼe maases ku yaʼalik u libroil Ezequieloʼ. Jesúseʼ yéeyaʼan utiaʼal ka u yáant u kaajal Dios múuchʼ meyaj yéetel ka u yáantoʼob u adorartoʼob chéen Jéeoba (Eze. 20:41). U libroil Ezequieleʼ ku yaʼalik bix kun kaʼa adorarbil chéen Jéeoba, letiʼe baʼax ken k-xakʼalt teʼ tuláakʼ xookoʼoboʼ.

^ xóot’ol 1 Tu añoil 617 t.t.J., káaj u bisaʼal le judíoʼob Babiloniaoʼ. Tu añoil 612 t.t.J., tsʼokaʼaniliʼ u máan seis años bisaʼakoʼob Babilonia bey esclavoʼobeʼ.

^ xóot’ol 14 Le Evangelioʼoboʼ ku yeʼeskoʼobeʼ Jesúseʼ tiʼ u chʼiʼibal David u taal (Mat. 1:1-16; Luc. 3:23-31).

^ xóot’ol 23 Le xook 12 tiʼ le libroaʼ ku tsolik bix béeychajik le profecía tu yaʼalaj Ezequiel yoʼolal le kaʼapʼéel cheʼoboʼ.

^ xóot’ol 24 Junpʼéel diccionarioeʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan «mantatsʼoʼ» ku beetik u tuukul máak tiʼ baʼaloʼob maʼ tu séeb kʼastaloʼob, maʼ tu séeb xuʼululoʼob yéetel maʼ tu kʼexpajloʼob. Le tʼaanaʼ ku tsʼáaik naʼatbil xan junpʼéel baʼax maʼ tu páajtal u kʼexpajal yéetel mantatsʼ bey kun pʼáatloʼ.