1. ¿Bix tu yeʼesil juntúul chan xiʼipal jach ku creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

 JUNTÚUL chan xiʼipal ku kʼaabaʼtik Mattheweʼ tsʼoʼok u operartaʼal yaʼab u téenel tumen jach kʼojaʼan. Le yaan siete años tiʼoʼ letiʼ yéetel u familiaeʼ táan kaʼach u chaʼantikoʼob u programail JW Broadcasting^®. Le tu taal u tsʼoʼokbal le programaoʼ máansaʼab junpʼéel video tsʼaʼan u paaxil. Teʼeloʼ chíikpaj yaʼab sukuʼunoʼob táan u kʼamkoʼob u láakʼtsiloʼob tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaloʼoboʼ. b Ka tsʼoʼokeʼ Mattheweʼ bin yiknal u papáʼob, tu machaj u kʼaboʼobeʼ ka tu yaʼalaj: «Papi, mami, ¿ta wileʼex? Wa kin kíimileʼ yaan in kaʼa kuxtal. Chéen yaan a páaʼtkeneʼex tumen yaan k-kaʼa ilikbaʼex». Máans ta tuukul bix tu yuʼubiluba le taatatsiloʼob le ka tu yiloʼob jach nojoch u fe u chan hijoʼoboʼ. Jeʼex k-ilkoʼ Mattheweʼ jach ku creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ.

2, 3. ¿Baʼaxten maʼalob ka k-kʼaʼajs yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

² Cada wa baʼax kʼiineʼ maʼalob ka k-kʼaʼajs yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ (Juan 5:28, 29). ¿Baʼaxten? Tumen maʼ k-ojel baʼax kun úuchul sáamaliʼ. Maʼ xaaneʼ jeʼel k-kʼojaʼantaleʼ wa jeʼel u téek kíimil máax k-yaabiltmeʼ (Ecl. 9:11; Sant. 4:13, 14). Pero wa k-kʼaʼajsik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ jeʼel k-aguantartik le baʼaloʼobaʼ (1 Tes. 4:13). Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ jach u kʼaj óoloʼon yéetel jach u yaabiltmoʼon (Luc. 12:7). Le beetkeʼ jeʼel u kaʼa kuxkíintikoʼon yéetel le modos yaantoʼonoʼ yéetel yaan u beetik u kʼaʼajaltoʼon le baʼaxoʼob k-beetmoʼ. Letiʼeʼ jach u yaabiltmoʼon, le oʼolal u kʼáat ka kuxlakoʼon mantatsʼ. Le beetik wa k-kíimileʼ jeʼel u kaʼa kuxkíintikoʼoneʼ.

 ³ Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼaxten jeʼel u páajtal k-creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan xan k-xakʼaltik le tsikbalil tuʼux chʼaʼab u tekstoil le xookaʼ: «A wíitsʼineʼ yaan u líikʼil» (Juan 11:23). Tu tsʼookeʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-maas creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ.

4. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-creert yaan u béeytal junpʼéel promesaeʼ? Aʼal junpʼéel ejemplo.

⁴ Utiaʼal k-creertik jach yaan u béeytal junpʼéel promesaeʼ kʼaʼabéet k-confiar de ke le máax aʼalikoʼ jach taak u beetik, yéetel jeʼel u páajtal u beetkeʼ. Koʼox aʼalikeʼ a wotocheʼ jach kʼaskúuntaʼab tumen junpʼéel chak ikʼal, pero a amigoeʼ ku yaʼaliktech: «Yaan in wáantkech a wutskíint a wotoch». Techeʼ a wojel jach tu jaajil taak u yáantkech. A wojel xaneʼ jach maʼalob u meyaj yéetel yaan u nuʼukulil tiʼ utiaʼal u yutskíintik le najoʼ, le oʼolal ka creertik le baʼax ku yaʼalikoʼ. Kux túun Jéeoba, ¿jach wa tu jaajil taak u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ? ¿Jeʼel wa u páajtal u beetkeʼ?

5, 6. ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ Jéeobaeʼ jach tu jaajil taak u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ?

⁵ Jéeobaeʼ jach tu jaajil taak u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ. Lelaʼ k-ojel tumen tu beetaj u tsʼíibtaʼal tiʼ yaʼab tekstoʼob tiʼ le Bibliaoʼ (Isa. 26:19; Ose. 13:14; Apo. 20:11-13). Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ kéen u yaʼal junpʼéel baʼaleʼ ku beetik (Jos. 23:14). Letiʼeʼ jach ku tsʼíiboltik u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ. ¿Bix k-ojéeltik leloʼ?

⁶ Tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Joboʼ. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ wa ku kíimileʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼíiboltik u kaʼa ilik (Job 14:14, 15). Jéeobaeʼ taak u kaʼa ilik tuláakal le máaxoʼob meyajtik tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ. Letiʼeʼ yaan u kaʼa kuxkíintikoʼob utiaʼal ka yanaktiʼob toj óolal yéetel utiaʼal u kiʼimaktal u yóoloʼob. Chéen baʼaleʼ, ¿yaan wa u kaʼa kuxkíintik le máaxoʼob maʼ páajchaj u kaanbaloʼob tu yoʼolaloʼ? Yaan, Jéeobaeʼ taak xan u kaʼa kuxkíintikoʼob (Hech. 24:15). Letiʼeʼ u kʼáat ka kaanbalnakoʼob tiʼ letiʼ, ka u bisubaʼob tu yéetel bey xan ka kuxlakoʼob mantatsʼ way Luʼumeʼ (Juan 3:16). Jeʼex k-ilkoʼ Jéeobaeʼ jach u kʼáat u kaʼa kuxkíint le kimenoʼoboʼ.

7, 8. ¿Baʼaxten k-aʼalik Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ?

⁷ ¿Jeʼel wa u páajtal u kaʼa kuxkíintik Jéeoba le kimenoʼoboʼ? Jeʼeleʼ, tumen letiʼeʼ «jach táaj yaan u poder» (Apo. 1:8). Le oʼolaleʼ jeʼel u páajtal tak u xuʼulsik le kíimiloʼ (1 Cor. 15:26). Lelaʼ jach ku líiʼsik k-óol. Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ kiik Emma Arnold. Letiʼ yéetel u familiaeʼ jach yaj baʼax tu aktáantoʼob teʼ Segunda Guerra Mundialoʼ. Letiʼeʼ jach yaʼab u láakʼtsiloʼob kíim teʼ campos de concentraciónoʼ. Utiaʼal túun u líiʼsik u yóol u hijaeʼ tu yaʼalaj: «Wa maʼ tu kaʼa kuxtal máak le kéen kíimkeʼ u kʼáat túun u yaʼaleʼ maas yaan u páajtalil le kíimil tiʼ Diosoʼ, pero maʼ beyiʼ ¿máasaʼ?». Jach beyoʼ, mix máak maas yaan u poder tiʼ Jéeoba. Letiʼ tsʼáaik le kuxtaloʼ, le oʼolal jeʼel u páajtal u kaʼa kuxkíintik le máaxoʼob tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ.

⁸ Uláakʼ baʼax oʼolal k-creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ tumen Jéeobaeʼ ku páajtal u kʼaʼajsik tuláakal baʼal. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ ku tʼanik tuláakal le estrellaʼob tu kʼaabaʼoboʼ (Isa. 40:26). Le oʼolal letiʼeʼ ku páajtal u kʼaʼajsik le máaxoʼob tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ (Job 14:13; Luc. 20:37, 38). Ku páajtal u kʼaʼajsik bix u wíinkliloʼob, u modosoʼob yéetel bix kuxlikoʼob kaʼachi.

9. ¿Baʼaxten k-creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

⁹ Jeʼex k-ilkoʼ jeʼel u páajtal k-creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ  tumen Jéeobaeʼ taak u beetik yéetel jeʼel u páajtal u beetkeʼ. Uláakʼ baʼax eʼesik yaan u beetkeʼ tumen yaan máaxoʼob tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintik. Úuchjeakileʼ Jéeobaeʼ tu tsʼáaj poder tiʼ Jesús bey xan tiʼ uláakʼ máakoʼob utiaʼal u kaʼa kuxkíintikoʼob kimenoʼob. Koʼox xakʼaltik Juan capítulo 11, teʼeloʼ ku yúuchul tʼaan tiʼ juntúul tiʼ le máaxoʼob tu kaʼa kuxkíintaj Jesúsoʼ.

10. ¿Baʼax úuch le tiaʼan Jesús tuláakʼ juntséel le Jordánoʼ yéetel baʼax tu chʼaʼtuklaj u beetik? (Juan 11:1-3).

¹⁰ (Xok Juan 11:1-3). Jesúseʼ yaan kaʼach óoxtúul u amigoʼob kajaʼanoʼob Betania: Lázaro, María yéetel Marta (Luc. 10:38-42). Tu tsʼoʼokbal le año 32, Lázaroeʼ kʼojaʼanchaji. U kiikoʼobeʼ jach chiʼichnakchajoʼob, le oʼolal tu túuxtoʼob aʼalbil tiʼ Jesús le baʼax ku yúuchloʼ. Chéen baʼaleʼ letiʼeʼ tiaʼan kaʼach tuláakʼ u tséel le Jordánoʼ, lelaʼ dos días u náachil tiʼ Betania (Juan 10:40). Le ka kʼuch aʼalbil tiʼ Jesús le baʼax ku yúuchloʼ Lázaroeʼ kíimi. Kex u yojel tsʼoʼok u kíimil u amigoeʼ tu chʼaʼtuklaj u pʼáatal dos días teʼ tuʼux yanoʼ. Le oʼolal le ka kʼuch Betaniaeʼ tsʼokaʼaniliʼ u máan cuatro días kíimik Lázaroeʼ. Jesúseʼ bey tu beetiloʼ tumen u yojel le baʼax ken u beetoʼ yaan u muʼukʼaʼankúuntik u fe u amigoʼob yéetel yaan u beetik u alabartaʼal Jéeoba (Juan 11:4, 6, 11, 17).

11. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le tsikbal yoʼolal bix unaj u biskuba máak yéetel u maasiloʼ?

¹¹ ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le tsikbal yoʼolal bix unaj u biskuba máak yéetel u maasiloʼ? María yéetel Martaeʼ maʼ tu yaʼaloʼob tiʼ Jesús ka xiʼik Betaniaiʼ, chéen tu túuxtoʼob aʼalbiltiʼ kʼojaʼan Lázaro (Juan 11:3). Ka kíim Lázaroeʼ Jesúseʼ jeʼel kaʼach u páajtal u kuxkíintik desde teʼ tuʼux yanoʼ, pero tu chʼaʼtuklaj u bin Betania utiaʼal u láakʼintik María yéetel Marta tumen jach maʼalob u biskubaʼob. ¿Yaan wa juntúul a amigo ku yáantkech sin ke a kʼáatiktiʼ? Wa beyoʼ yaan u yáantkech teʼ kʼiinoʼob táan a muʼyajoʼ (Pro. 17:17). Wa k-áantik u maasil jeʼex Jesúseʼ yaan k-eʼesik jach maʼalob amigoʼon. Koʼox ilik baʼax uláakʼ úuchi.

12. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ Marta, yéetel baʼaxten jeʼel u páajtal u creertik yaan u béeytal le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ? (Juan 11:23-26).

¹² (Xok Juan 11:23-26). Le ka tu yojéeltaj Marta naatsʼ yanil Jesús Betaniaeʼ tu séebaʼanil bin u yileʼ, ka tu yaʼalajtiʼ: «Yuumtsil, wa way yanech kaʼacheʼ bejlaʼa maʼ tu kíimil in wíitsʼineʼ» (Juan 11:21). U jaajileʼ Jesúseʼ jeʼel kaʼach u páajtal u tsʼakik Lázaroeʼ, pero maʼ tu beetiʼ tumen yaan uláakʼ baʼax u tukultmaj u beetik. Jesúseʼ tu yaʼalaj tiʼ Marta: «A wíitsʼineʼ yaan u líikʼil». Tsʼoʼoleʼ utiaʼal u maas muʼukʼaʼankúuntik u fejeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Teen le kuxtaloʼ bey xan le kaʼa kuxtaloʼ». Beyoʼ, tiʼ Jesúseʼ tsʼaʼan poder utiaʼal u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ. Letiʼeʼ tsʼokaʼaniliʼ u kaʼa kuxkíintik juntúul chan x-chʼúupal bey xan juntúul xiʼipal. Chéen baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ yaʼab tiempo kíimkoʼob le ka kaʼa  kuxkíintaʼaboʼoboʼ (Luc. 7:11-15; 8:49-55). ¿Jeʼel wa túun u páajtal u kaʼa kuxkíintik juntúul máak tsʼoʼok cuatro días kíimik yéetel tsʼoʼok u káajal u tuʼutal u wíinklileʼ?

13. Jeʼex u yaʼalik Juan 11:32 tak 35, ¿baʼax tu beetaj Jesús le ka tu yilaj táan u yokʼol María bey xan le máaxoʼob láakʼintikoʼ? (Ilawil xan le dibujooʼ).

¹³ (Xok Juan 11:32-35). Máans ta tuukul lelaʼ. María, u yíitsʼin Lázaroeʼ, náatsʼ tu yiknal Jesúseʼ ka tu yaʼalaj xan tiʼ: «Yuumtsil, wa way yanech kaʼacheʼ bejlaʼa maʼ tu kíimil in sukuʼuneʼ». Letiʼ yéetel le máaxoʼob yanoʼob tu yiknaloʼ jach yaachajaʼan u yóoloʼob. Le ka tu yilaj Jesús bix u sen ookʼloʼobeʼ yaachaj xan u yóol. Tumen tu chʼaʼaj óotsilil tiʼobeʼ káaj xan u yokʼol. Letiʼeʼ ku naʼatik bix u yuʼubikuba máak kéen kíimik máax u yaabiltmaj, le oʼolal taakchaj u yáantkoʼob utiaʼal u xuʼulul u sufriroʼob.

14. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon yoʼolal Jéeoba le úuchik u yokʼol Jesúsoʼ?

¹⁴ Le baʼax tu beetaj Jesús le ka tu yilaj táan u yokʼol Maríaoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ jach ku chʼaʼik óotsilil tiʼ máak. ¿Baʼaxten k-aʼalik beyoʼ? Tumen jeʼex t-ilaj teʼ xook máanikoʼ Jesúseʼ jach ku yeʼesik u modos u Taata (Juan 12:45). Le beetkeʼ le kéen k-xok okʼolnaj Jesús le ka tu yilaj táan u muʼyaj u amigoʼobeʼ, ku yeʼesiktoʼoneʼ Jéeoba xaneʼ jach ku yaatal u yóol le kéen u yil táan k-muʼyaj (Sal. 56:8). ¿Máasaʼ lelaʼ ku beetik u taaktal k-maas natsʼikba tu yiknal Jéeoba?

15. Jeʼex u yaʼalik Juan 11:41-44, ¿baʼax úuch le ka kʼuch Jesús teʼ tuʼux mukaʼan Lázarooʼ? (Ilawil xan le dibujooʼ).

¹⁵ (Xok Juan 11:41-44). Ka kʼuch Jesús le tuʼux tsʼaʼan Lázarooʼ tu yaʼalaj ka luʼsaʼak le tuunich makmil u jool le muknaloʼ. Pero Martaeʼ tu yaʼalajtiʼ: «Yuumtsil, míin tsʼoʼok u káajal u yantal u book». Jesús túuneʼ tu yaʼalajtiʼ: «¿Maʼ wa tin waʼalajtecheʼ wa yaan a fejeʼ yaan a wilik bukaʼaj u poder Dios?» (Juan 11:39, 40). Tu táan tuláakal le máakoʼoboʼ Jesúseʼ tu líiʼsaj u yich kaʼaneʼ ka orarnaji, lelaʼ tu beetaj tumen u kʼáat ka alabartaʼak Jéeoba yoʼolal le milagro ken u beetoʼ. Ka tsʼoʼok túuneʼ Jesúseʼ tu yawtaj: «¡Lázaro, jóokʼen!». Lázaro túuneʼ jóokʼ tiʼ le muknaloʼ. Bey túunoʼ Jesúseʼ tu  beetaj junpʼéel baʼal mix juntéen ilaʼak kaʼachi (ilawil le xook «¿Baʼaxten tak tu kampʼéel kʼiin kíimik Lázaro ka kʼuch Jesús teʼ tuʼux mukaʼanoʼ?», jóokʼ tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan enero tiʼ 2008).

16. Le tsikbalil yaan tiʼ Juan capítulo 11, ¿bix u yáantkoʼon k-maas creert yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ?

¹⁶ Le tsikbalil yaan tiʼ Juan capítulo 11, ku yáantkoʼon k-maas creert yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jesúseʼ tu yaʼalaj tiʼ Marta: «A wíitsʼineʼ yaan u líikʼil» (Juan 11:23). Jeʼex Jéeobaeʼ Jesúseʼ taak u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ yéetel jeʼel u páajtal u beetkeʼ. U jaʼil u yichoʼobeʼ tu yeʼeseʼ jach tu jaajil taak u xuʼulsik le kíimiloʼ. Le ka tu kaʼa kuxkíintaj Lázaroeʼ, Jesúseʼ tu yeʼeseʼ tsʼaʼan poder tiʼ utiaʼal u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼon le baʼax tu yaʼalaj tiʼ Martaoʼ: «¿Maʼ wa tin waʼalajtecheʼ wa yaan a fejeʼ yaan a wilik bukaʼaj u poder Dios?» (Juan 11:40). Jeʼex k-ilkoʼ yaʼab baʼaxoʼob eʼesik Dioseʼ yaan u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ, ¿yaan wa baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal k-maas creertik yaan u béeytal le promesaaʼ?

17. ¿Baʼax unaj k-beetik le kéen k-xok teʼ Biblia bix kuxkíintaʼabik jujuntúul máakoʼoboʼ?

¹⁷ Tuukulnakoʼon tiʼ le máaxoʼob kaʼa kuxkíintaʼaboʼoboʼ. Le Bibliaoʼ ku tʼaan tiʼ ocho u túulaliʼ, ichiloʼobeʼ táakaʼan xiiboʼob, koʼoleloʼob yéetel paalaloʼob. c Maʼalob ka k-jóoʼs tiempo utiaʼal k-xakʼaltik cada junpʼéeliʼ yéetel kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuentaeʼ le baʼax ken k-xokoʼ maʼ chéen cuentoʼobiʼ. Kéen k-xok le tsikbaliloʼ kʼaʼabéet k-ilik baʼax ku kaʼansiktoʼon yéetel bix u yeʼesik de ke Jéeobaeʼ u kʼáat u kaʼa kuxkíint le kimenoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ maases unaj k-tuukul tiʼ bix úuchik u kaʼa kuxkíintaʼal Jesús. Kʼaʼajaktoʼoneʼ jach yaʼab máakoʼob il le tsʼoʼok  u kaʼa kuxkíintaʼaloʼ. Leloʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ jach tu jaajil jeʼel u páajtal k-creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ (1 Cor. 15:3-6, 20-22).

18. ¿Baʼaxten maʼalob ka k-uʼuy le kʼaayoʼob ku tʼaanoʼob tiʼ u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ? (Ilawil xan le notaoʼ).

¹⁸ Maʼalob ka k-uʼuy le kʼaayoʼob ku tʼaanoʼob yoʼolal le kaʼa kuxtaloʼ (Efe. 5:19). d Le kʼaayoʼobaʼ ku muʼukʼaʼankúuntik k-fe yéetel ku beetik k-maas creertik yaan u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ. Le oʼolaleʼ maʼalob ka k-uʼuyoʼob, ka k-kʼayoʼob teʼ adoración ich familiaoʼ yéetel ka k-tsikbalt baʼax ku kaʼanskoʼobtoʼon. Unaj k-kanik de memoriail le kʼaayoʼoboʼ utiaʼal ka pʼáatkoʼob ichil k-puksiʼikʼal. Beyoʼ le kéen yanakoʼon tu chiʼ kíimil wa le kéen kíimik máax k-yaabiltmeʼ, u espíritu santo Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon k-kʼaʼajs le kʼaayoʼobaʼ. Leloʼ yaan u líiʼsik k-óol yéetel yaan u muʼukʼaʼankúuntik k-fe.

19. ¿Baʼax maʼalob ka k-máans t-tuukul? (Ilawil le cuadro « ¿Baʼax jeʼel a kʼáatiktiʼobeʼ?»).

¹⁹ Unaj k-máansik t-tuukul tiaʼanoʼon teʼ Paraísooʼ. Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-beetik beyoʼ. Juntúul kiikeʼ ku yaʼalik: «Yaʼab in máansik tin tuukul tiaʼanen teʼ túumben luʼumoʼ, hasta kin wuʼuyik ku páajtal in wúutsʼbentik le looloʼoboʼ». Máans ta tuukul bix ken a wuʼuyilaba le kéen a kʼaj óolt le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakiloʼ. ¿Máax tiʼ letiʼob taak a kʼaj óoltik? ¿Baʼax jeʼel a kʼáatiktiʼeʼ? Máans ta tuukul xan tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼal le máaxoʼob a yaabiltmoʼoboʼ. ¿Baʼax ken a yáax aʼaltiʼob? ¡Jach yaan wal u kiʼimaktal a wóol le kéen a kaʼa méekʼoʼobeʼ!

20. ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik?

²⁰ Jach kiʼimak k-óol tumen k-ojel Jéeobaeʼ jach ku tsʼíiboltik u kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ yéetel ku páajtal u beetik. Bey ka u yaʼaltech: «Yaan in kaʼa kuxkíintik le máaxoʼob a yaabiltmoʼ». Jach kʼaʼabéet k-creertik le jatsʼuts promesaaʼ tumen wa k-beetkeʼ yaan k-maas bisikba yéetel Jéeoba, le máax kun kaʼa kuxkíintik le kimenoʼoboʼ.