1. Jeʼex u yaʼalik Hebreos 12:1, ¿baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-áalkabtik le carrera tak tu xuuloʼ?

 LE Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ táan u yáalkaboʼob tiʼ junpʼéel carrera. Wa ku tsʼoʼoksikoʼobeʼ yaan u tsʼaʼabaltiʼob le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (2 Tim. 4:7, 8). Tuláakloʼon jach kʼaʼabéet k-tsʼáaik k-óol áalkab teʼ carreraoʼ tumen jach taʼaytak u tsʼoʼokol. Apóstol Pabloeʼ chúukpaj u yóol u yáalkabt u carrerail le kuxtaloʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal xan u chúukpajal k-óoleʼ: «Koʼoneʼex luʼsik tiʼ toʼon tuláakal le baʼaloʼob jeʼel u aalkúuntik k-kuuchoʼ […], utiaʼal beyoʼ ka chúukpajak k-óol áalkab teʼ bej yaan táanil tiʼ toʼonoʼ» (xok Hebreos 12:1).

2. ¿Baʼax tu yóotaj u yaʼal Pablo le ka tu yaʼalaj «koʼoneʼex luʼsik tiʼ toʼon tuláakal le baʼaloʼob jeʼel u aalkúuntik k-kuuchoʼ»?

² ¿Baʼax tu yóotaj u yaʼal Pablo le ka tu yaʼalaj «koʼoneʼex luʼsik tiʼ toʼon tuláakal le baʼaloʼob jeʼel u aalkúuntik k-kuuchoʼ»? Letiʼeʼ maʼ táan u yaʼalik kaʼach wa maʼ unaj k-bisik mix junpʼéel kuuchiʼ, baʼaxeʼ táan kaʼach u yaʼalik ka k-píikchʼint le baʼaloʼob maʼ kʼaʼabéet k-biskoʼ tumen jeʼel u xaankúuntikoʼoneʼ yéetel jeʼel u beetkoʼob k-séeb kaʼanaleʼ. Utiaʼal maʼ u yúuchultoʼon leloʼ kʼaʼabéet k-ilik wa maʼ táan k-kuchik junpʼéel baʼal maʼ kʼaʼabéetiʼ, tsʼoʼoleʼ wa yaneʼ tu séebaʼanil kʼaʼabéet k-píikchʼintik. Chéen baʼaleʼ kʼaʼabéet k-kanáantik xan maʼ k-pʼatik le baʼaloʼob deporsi kʼaʼabéet k-biskoʼ tumen wa maʼeʼ jeʼel k-jóoʼsaʼal teʼ carreraoʼ (2 Tim. 2:5). Koʼox ilik máakalmáak le baʼaloʼob unaj k-biskoʼ.

3. 1) Jeʼex u yaʼalik Gálatas 6:5, ¿máakalmáak le kuuch unaj k-biskoʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ, yéetel baʼaxten?

 ³ (Xok Gálatas 6:5). Teʼ tekstoaʼ apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ «cada juntúul tiʼ toʼoneʼ yaan u bisik u kuuch». ¿Baʼax túun le kuuch tu yaʼaloʼ? Letiʼeʼ táan kaʼach u tʼaan tiʼ le baʼax ku páaʼtik Dios ka k-beetoʼ, lelaʼ mix máak jeʼel u páajtal u beetik t-oʼolaleʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-tʼaan tiʼ le kuuchoʼob kʼaʼabéet k-biskoʼ yéetel yaan k-ilik baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-biseʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan xan k-tʼaan tiʼ le kuuchoʼob maʼ unaj k-biskoʼ yéetel yaan k-ilik bix jeʼel k-píikchʼintkoʼobeʼ. Jach kʼaʼanaʼan ka k-bis chéen le baʼax kʼaʼabéetoʼ, maʼ unaj k-bisik u maasiliʼ tumen beyoʼ yaan u páajtal k-kʼuchul tak tu xuul le carreraoʼ.

4. ¿Baʼaxten k-aʼalik maʼ junpʼéel kuuch aal u bisaʼal le promesa t-beetaj tiʼ Jéeobaoʼ? (Ilawil xan le fotooʼ).

⁴ Le ka t-kʼubaj k-kuxtaloʼ. Le ka t-kʼubaj k-kuxtaleʼ t-prometertaj tiʼ Jéeoba yaan k-adorartik yéetel yaan k-beetik baʼax u kʼáat, le beetik kʼaʼabéet k-tsʼoʼokbesik. U jaajileʼ leloʼ junpʼéel nojoch responsabilidad, pero maʼ junpʼéel kuuch aal u bisaʼaliʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik  beyoʼ? Tumen Jéeobaeʼ tu beetoʼon utiaʼal k-beetik baʼax uts tu tʼaan (Apo. 4:11). Letiʼeʼ u tsʼaamajtoʼon ichil k-puksiʼikʼal u tsʼíibolalil k-kʼaj óoltik yéetel k-adorartik, tsʼoʼoleʼ tu beetoʼon xan yéetel u páajtalil k-eʼesik u jatsʼuts modos. Le beetik ku páajtal k-natsʼikba tu yiknal yéetel jach uts t-tʼaan k-beetik baʼax u kʼáat (Sal. 40:8). Tsʼoʼoleʼ le kéen k-beet baʼax u kʼáat Jéeoba yéetel kéen k-seguert u ejemplo Jesúseʼ ku sáaltal k-kuuch (Mat. 11:28-30).

5. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-tsʼoʼokbes le promesa k-beetmaj tiʼ Diosoʼ? (1 Juan 5:3).

⁵ ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a bis le kuuchoʼ? Yáaxeʼ ilawil a maas yaabiltik Jéeoba. Utiaʼal leloʼ tuukulnen tiʼ tuláakal le baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik ta woʼolaloʼ bey xan tiʼ le bendiciónoʼob ken u tsʼáatech ichil junpʼíit kʼiinoʼ. Yaan a wilkeʼ jeʼex u bin a maas yaabiltikeʼ maas chéen chʼaʼabil ken a beet baʼax uts tu tʼaan (xok 1 Juan 5:3). U kaʼapʼéeleʼ beet jeʼex Jesúseʼ, letiʼeʼ tu beetaj baʼax u kʼáat Dios tumen mantatsʼ tu kʼáataj u yáantaj yéetel tuukulnaj tiʼ le bendiciónoʼob ken u kʼamoʼ (Heb. 5:7; 12:2). Jeʼex Jesúseʼ toʼon xaneʼ unaj k-kʼáatik u yáantaj Jéeoba yéetel k-tuukul tiʼ le bendiciónoʼob ken u tsʼáatoʼonoʼ. Wa k-maas yaabiltik Jéeoba yéetel k-seguertik u ejemplo Jesúseʼ yaan u páajtal k-tsʼoʼokbesik le promesa k-beetmaj tiʼoʼ.

6. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ k-familia? (Ilawil xan le fotooʼ).

⁶ Ichil le familiaoʼ. Le táan k-áalkabtik u carrerail le kuxtaloʼ kʼaʼabéet k-ilik k-maas yaabiltik Jéeoba yéetel Jesús ke k-familia (Mat. 10:37). Pero lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa yaan u xuʼulul k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ k-familia tumen k-tuklik maʼ tun antaltoʼon tiempo utiaʼal k-meyajtik Jéeobaiʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ utiaʼal k-lúubul utsil tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ Jesúseʼ kʼaʼabéet k-beetik le baʼax ku páaʼtaʼal tiʼ toʼon ichil le familiaoʼ (1 Tim. 5:4, 8). Le baʼax ku yaʼalik Jéeoba ka k-beetoʼ utiaʼal k-utsil. Por ejemploeʼ letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ le íichamtsil yéetel le atantsiloʼ kʼaʼabéet u yaabiltikubaʼob yéetel u respetarkubaʼob, le taatatsiloʼoboʼ kʼaʼabéet u yaabiltik yéetel u kaʼansik u paalaloʼob, tsʼoʼoleʼ le paalaloʼoboʼ kʼaʼabéet u yuʼubik u tʼaan u taataʼob (Efe. 5:33; 6:1, 4).

7. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal a wilik baʼax unaj a beetik ichil a familiaeʼ?

⁷ ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a bis le kuuchoʼ? Wa íichamtsilech, atantsilech bey xan wa hijotsilecheʼ ilawil a beetik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Maʼ a beetik chéen baʼax ka tuklik, le baʼax suuk u beetaʼal teʼ tuʼux kajaʼanechoʼ wa le baʼax ku yaʼalik le máaxoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼoboʼ (Pro. 24:3, 4). Maas maʼalob ka a xakʼalt le publicaciónoʼob u jóoʼsmaj u kaajal Diosoʼ, tumen teʼeloʼ yaan yaʼab consejoʼob ku taal tiʼ le Bibliaoʼ. Por ejemploeʼ teʼ sitio jw.org, yaan yaʼab publicaciónoʼob jeʼel u yáantik le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ, le taatatsiloʼoboʼ bey xan le paalaloʼoboʼ. b Kex wa chéen teech táan a meyajtik Jéeoba ichil a familiaeʼ ilawil a tsʼáaik ichil a kuxtal le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Wa ka beetkeʼ Jéeobaeʼ yaan u bendecirkech yéetel tuláakal a familia ken u jóoʼs u yutsil le baʼax ka beetkoʼ (1 Ped. 3:1, 2).

8. ¿Bix u afectarkoʼon le decisiónoʼob k-chʼaʼikoʼ?

⁸ Kʼam u consecuenciasil le baʼax ka chʼaʼtuklikoʼ.  Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-yéeyik baʼax ken k-beete. Wa k-chʼaʼik maʼalob decisiónoʼobeʼ yaan u bintoʼon maʼalobil, pero wa maʼeʼ Jéeobaeʼ maʼ ken u luʼstoʼon u consecuenciasil le baʼax k-beetkoʼ (Gál. 6:7, 8). Le beetkeʼ wa maʼ t-tuklik tubeel baʼax k-aʼalik yéetel baʼax k-beetkeʼ jeʼel u bintoʼon kʼaasileʼ, hasta jeʼel u chiʼichnaktal k-concienciaeʼ. Pero wa k-reconocertik t-chʼaʼaj junpʼéel decisión maʼ maʼalobeʼ jach yaan u yáantkoʼon. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼoneʼ? Yaan u yáantkoʼon k-aʼal le baʼax t-beetoʼ, k-utskíintik bey xan utiaʼal maʼ k-kaʼa beetik. Tsʼoʼoleʼ yaan u páajtal u seguer k-áalkab tu bejil le kuxtaloʼ.

9. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech wa yaan baʼax maʼ maʼalob ta beeteʼ? (Ilawil xan le fotooʼ).

⁹ ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a bis le kuuchoʼ? U jaajileʼ maʼ tu páajtal a kʼexik le baʼax tsʼoʼok a beetkoʼ, pero maʼ unaj a náakʼtuklikiʼ mix u joʼopʼol a culpartik u maasil chéen utiaʼal a wuʼuyikaba maʼalobil. Baʼaxeʼ maas maʼalob ka a reconocert maʼ maʼalob le baʼax ta beetoʼ. Tsʼoʼoleʼ wa jach yaachajaʼan a wóol tu yoʼolaleʼ aʼal tiʼ Jéeoba yéetel kʼáattiʼ ka u perdonartech (Sal. 25:11; 51:3, 4). Wa ta beetaj u yaatal u yóol wa máaxeʼ kʼáat perdón tiʼ yéetel wa ku kʼaʼabéettaleʼ kʼáat u yáantaj le ancianoʼoboʼ (Sant. 5:14, 15). Ilawil maʼ a kaʼa lúubul tiʼ le baʼax ta beetoʼ wa ka beetik beyoʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkech yéetel yaan u chʼaʼiktech óotsilil (Sal. 103:8-13).

10. ¿Baʼaxten junpʼéel kuuch jach aal u páaʼtaʼal junpʼéel baʼal maʼ tun úuchul? (Gálatas 6:4).

¹⁰ A páaʼtik junpʼéel baʼal mix bikʼin kun úuchul. Lelaʼ jeʼel u yúuchultoʼon wa ku joʼopʼol k-ketikba yéetel u maasileʼ (xok Gálatas 6:4). Wa suuk k-beetik beyoʼ yaan u káajal k-tsʼíiboltik baʼax yaan tiʼ u maasil (Gál. 5:26). U jaajileʼ kéen u ketuba máak yéetel uláakʼ máakeʼ ku taaktal u beetik baʼaloʼob maʼ tun páajtal u beetik, le beetkeʼ maʼalob ka k-chʼaʼ en cuenta baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Le baʼax ku páaʼtaʼal maʼ tu jáan úuchloʼ ku kʼojaʼankúuntik u puksiʼikʼal máak» (Pro. 13:12). U jaajileʼ ku kaʼanal máak u páaʼt junpʼéel baʼal maʼ tun úuchul, yéetel leloʼ jeʼel u beetik u xuʼulul u tsʼáaik u yóol máak áalkab tu carrerail le kuxtaloʼ (Pro. 24:10).

11. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a páaʼtik baʼaloʼob mix bikʼin kun úuchloʼ?

¹¹ ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a píikchʼint le kuuchoʼ? Kʼaʼajaktecheʼ Jéeobaeʼ maʼ tu kʼáatiktech junpʼéel baʼal maʼ tu páajtal a beetik (2 Cor. 8:12). Le oʼolal maʼ unaj a kíimskaba a beet junpʼéel baʼal maʼ tu páajtal a tsʼoʼokbesikiʼ, kʼaʼajaktecheʼ letiʼeʼ maʼatech u compararkoʼon yéetel u maasil (Mat. 25:20-23). Jéeobaeʼ jach ku apreciartik a meyajtik yéetel tuláakal a puksiʼikʼal bey xan le chúukaʼan óolal ka weʼesikoʼ. Le kabal óolal xanoʼ yaan u yáantkech a wil yaan baʼaxoʼob maʼ tu páajtal a beetik maʼ xaaneʼ yoʼolal a edad, tumen kʼojaʼanech bey xan wa tsʼoʼok u kʼexpajal bix a kuxtal. Chʼaʼa en cuenta u ejemplo Barzilái, wa kʼojaʼanecheʼ maʼ suʼlaktal a waʼal maʼ ta kʼamik jujunpʼéel asignaciónoʼob (2 Sam. 19:35, 36). Wa beet jeʼex Moiséseʼ, chaʼa a wáantaʼal a beet le meyajoʼob tsʼaʼantechoʼ (Éxo. 18:21, 22). Jeʼex k-ilkoʼ wa kabal a wóoleʼ yaan a wilik maʼ a kʼamik asignaciónoʼob maʼ tun páajtal a tsʼoʼokbesik.

12. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-tuklik wa k-culpa le baʼaxoʼob kʼaastak ku beetik u maasiloʼ?

¹² Maʼ a wuʼuyikaba kʼaasil yoʼolal baʼax ku beetik u maasil. Toʼoneʼ maʼ tu páajtal k-decidir tu yoʼolal u maasil, mix tu páajtal k-luʼsik u consecuenciasil le baʼax ku beetkoʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ juntúul hijotsileʼ jeʼel u  xuʼulul u meyajtik Jéeobaeʼ yéetel jeʼel u beetik u muʼyaj u papáʼobeʼ, yoʼolal leloʼ jeʼel u yuʼubikoʼob jach aal u kuuchoʼobeʼ tumen jeʼel u tuklikoʼob tiʼ letiʼob anchaj u culpail le baʼax úuchoʼ. Pero Jéeobaeʼ maʼ u kʼáat ka tuukulnakoʼob beyoʼ (Rom. 14:12).

13. ¿Baʼax jeʼel u yáantik le taatatsiloʼob wa u hijoeʼ ku beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ?

¹³ ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a píikchʼint le kuuchoʼ? Kʼaʼajaktecheʼ Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon u páajtalil k-yéeyik baʼax ken k-beete. Le oʼolal cada juntúul tiʼ toʼon unaj u chʼaʼtuklik wa yaan u meyajtik wa maʼ. Jéeobaeʼ u yojel maʼ perfectoechiʼ, pero u kʼáat ka a tsʼáaj a wóol a kaʼans a paalal. Chéen baʼaleʼ wa a hijo ku xuʼulul u meyajtik Jéeobaeʼ maʼ a tuklik wa a culpa tumen letiʼ yéey baʼax ken u beete (Pro. 20:11). Kex beyoʼ maʼ xaaneʼ yaan u seguer a tuklik tiʼ teech anchaj u culpail, wa beyoʼ tsikbalt tiʼ Jéeoba bix a wuʼuyikaba yéetel kʼáat perdón tiʼ. Letiʼeʼ u yojel maʼ tu páajtal u kʼexik máak le baʼaloʼob tsʼoʼok u beetkoʼ, le oʼolal maʼ tu páaʼtik ka a luʼs tiʼ a hijo u consecuenciasil le baʼax tu beetoʼ. Kʼaʼajaktecheʼ le baʼax ku pakʼik máakoʼ le xan ken u joche. Pero wa a hijo ku chʼaʼtuklik u kaʼa meyajtik Jéeobaeʼ letiʼeʼ yaan u kaʼa kʼamik yéetel kiʼimak óolal (Luc. 15:18-20).

14. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-náakʼ tuklik le baʼax kʼaas t-beetoʼ?

¹⁴ U náakʼ tuklik máak le baʼax tu beetoʼ. Le kéen lúubuk máak tiʼ junpʼéel kʼebaneʼ deporsi yaan u yuʼubik tiʼ letiʼ anchaj u culpail. Pero Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ maʼ unaj u píitmáan k-chiʼichnaktal yoʼolal le baʼax t-beetoʼ tumen leloʼ junpʼéel kuuch jach táaj aal. Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jéeobaeʼ jeʼel u perdonarkoʼon wa k-aʼalik le baʼax t-beetoʼ, k-arrepentir yéetel k-ilik maʼ k-beetik tu kaʼatéen (Hech. 3:19). Wa tsʼoʼok k-beetik le baʼaloʼobaʼ Jéeobaeʼ maʼ u kʼáat ka k-náakʼ tukult le baʼax t-beetoʼ tumen u yojel mix junpʼéel utsil ku taasik (Sal. 31:10). Wa maʼ tu xuʼulul u yaatal k-óoleʼ jeʼel u pʼáatal minaʼan k-muukʼ utiaʼal u seguer k-áalkab tu carrerail le kuxtaloʼ (2 Cor. 2:7).

15. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal u xuʼulul a náakʼ tuklik le baʼax ta beetoʼ? (1 Juan 3:19, 20; ilawil xan le fotoʼoboʼ).

 ¹⁵ ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a píikchʼint le kuuchoʼ? Wa jach táan a náakʼ tuklik le baʼax ta beetoʼ kʼaʼajaktecheʼ Dioseʼ jach «tu jaajil ku perdonartik máak» (Sal. 130:4). Wa tu jaajil u yóol ku arrepentir máakeʼ Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ maʼ ken u ‹kaʼa kʼaʼajs u kʼebanoʼob› (Jer. 31:34). Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ tu chʼinik tu yich máak le baʼax tu beetoʼ. Chéen baʼaleʼ kex tsʼoʼok u perdonarkecheʼ yaan a wilik u consecuenciasil. Wa yoʼolal le baʼax ta beetaj minaʼantech mix junpʼéel privilegio ichil le múuchʼuliloʼ maʼ a sen chiʼichnaktal, kʼaʼajaktecheʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok u perdonarkech. Le beetkeʼ wa tsʼoʼok u perdonarkecheʼ maʼalob ka xuʼuluk u yaatal a wóol yoʼolal le baʼax ta beetoʼ (xok 1 Juan 3:19, 20).

16. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-ganart u carrerail le kuxtaloʼ?

¹⁶ Utiaʼal ka yanaktoʼon le kuxtal minaʼan u xuuloʼ kʼaʼabéet k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Áalkabneneʼex yéetel u tuukulil a ganareʼex» (1 Cor. 9:24). Le baʼax ken u yaantoʼonoʼ letiʼe k-ojéeltik baʼaxoʼob unaj k-bisik yéetel baʼaxoʼob unaj k-píikchʼintikoʼ. Teʼ xookaʼ tsʼoʼok k-ilik jujunpʼéel tiʼ le baʼaloʼobaʼ, pero Jesúseʼ tu yaʼaleʼ yaan tiʼ uláakʼ baʼaloʼob unaj k-kanáantikba, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Jach kanáantabaʼex utiaʼal maʼ u sen chuʼupul a puksiʼikʼaleʼex ikil u píitmáan a janaleʼex, ikil u píitmáan a wukʼuleʼex, bey xan yoʼolal u chiʼichnakiloʼob le kuxtalaʼ» (Luc. 21:34). Lelaʼ chéen junpʼéel tiʼ le tekstoʼob eʼesik baʼax unaj k-beetik utiaʼal u seguer k-áalkab tiʼ u bejil le kuxtaloʼ.

17. ¿Baʼaxten k-ojel jeʼel u páajtal k-ganartik u carrerail le kuxtaloʼ?

¹⁷ K-ojel Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon u muukʼil utiaʼal k-kʼuchul tak tu xuul le carreraoʼ (Isa. 40:29-31). Le beetkeʼ seguernak a wáalkab. Jeʼex apóstol Pabloeʼ seguernak a tsʼáaik a wóol a chukpacht le premiooʼ (Fili. 3:13, 14). U jaajileʼ mix máak jeʼel u páajtal u yáalkabtik le carrera ta woʼolaloʼ, teech unaj a beetik. Pero maʼ ta juunal yanechiʼ kʼaʼajaktecheʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkech a píikchʼint le kuuchoʼob maʼ unaj a biskoʼ yéetel yaan u yáantkech a bis le kuuchoʼob kʼaʼabéet a biskoʼ (Sal. 68:19). Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal k-ganartik u carrerail le kuxtaloʼ.