XOOK 33
Seguert u ejemplo Daniel
«Techeʼ jach táaj yaabiltaʼanech» (DAN. 9:23).
KʼAAY 73 Áantoʼon utiaʼal maʼ k-sajaktal
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN a
1. ¿Baʼaxten le babilonioʼoboʼ tu chʼaʼtuklaj u kaʼanskoʼob Daniel?
TU TÁANKELMILEʼ Danieleʼ bisaʼab Babilonia, le lugaraʼ jach náach yanil tiʼ u kaajal. Le babilonioʼoboʼ le ka tu yiloʼob Danieleʼ tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ «minaʼan mix baʼal kʼaas tu wíinklil yéetel jach kiʼichkelem», tsʼoʼoleʼ ku taal tiʼ junpʼéel maʼalob familia (1 Sam. 16:7). Le oʼolal tu chʼaʼtukloʼob u kaʼanskoʼob utiaʼal ka meyajnak tu palacio le reyoʼ (Dan. 1:3, 4, 6).
2. ¿Baʼaxten jach yaabiltaʼab Daniel tumen Jéeoba? (Ezequiel 14:14).
2 Jéeobaeʼ jach tu yaabiltaj Daniel tumen jach chúukaʼan u yóol, maʼ tumen wa kiʼichkelmiʼ mix tumen ku taal tiʼ junpʼéel maʼalob familiaiʼ. Lelaʼ k-ojel tumen le yaan kex 20 años tiʼoʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ Danieleʼ jach chúukaʼan u yóol jeʼex Noé yéetel Jobeʼ (Gén. 5:32; 6:9, 10; Job 42:16, 17; xok Ezequiel 14:14). Tsʼoʼoleʼ maʼ xuʼul u yaabiltik Daniel kex tsʼoʼok u chʼíijliʼ (Dan. 10:11, 19).
3. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?
3 Teʼ xookaʼ yaan k-tʼaan tiʼ kaʼapʼéel jatsʼuts modos beet u jach yaabiltaʼal Daniel tumen Jéeoba. Yaan k-ilik bix tu yeʼesil Daniel le jatsʼuts modosaʼ, baʼax áant utiaʼal u yeʼesik yéetel bix jeʼel k-seguertik u ejemploeʼ. Le xookaʼ beetaʼab utiaʼal le táankelem paalaloʼoboʼ, pero tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-kaanbal tiʼ le baʼax tu beetaj Danieloʼ.
BEET JEʼEX DANIELEʼ, MAʼ A SAJAKTAL
4. Aʼal bix úuchik u yeʼesik Daniel maʼ saajkiʼ.
4 Le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼoboʼ jeʼel u sajaktaloʼobeʼ, kex beyoʼ ku yilik u beetkoʼob baʼax maʼalob. Lelaʼ bey tu beetil Danieloʼ, koʼox ilik kaʼapʼéel súutukiloʼob tuʼux tu yeʼesaj maʼ saajkiʼ. Le yáaxoʼ úuch dos años xuʼulsaʼak Jerusalén tumen le babilonioʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼoboʼ rey Nabucodonosoreʼ tu náaytaj junpʼéel nuxiʼ imagen wa estatua. Tu yaʼalaj tiʼ tuláakal le máaxoʼob yaan u naʼatoʼob ka tsoʼoloktiʼ baʼax u kʼáat u yaʼal le baʼax tu náaytoʼ tumen wa maʼ tu beetkoʼobeʼ yaan u kíimsaʼaloʼob (Dan. 2:3-5). Como tak Daniel táakaʼan ichil le máaxoʼob yaan u naʼatoʼob yéetel u yojel yaʼab máakoʼob jeʼel u kíimsaʼaleʼ, bin u yil le reyoʼ ka tu yaʼalajtiʼ «ka tsʼaʼabak tiempo tiʼ utiaʼal ka páajchajak u yaʼalik baʼax u kʼáat u yaʼal le baʼax tu wayakʼtoʼ» (Dan. 2:16). Danieleʼ kʼaʼabéetchaj u yeʼesik yaan u fe yéetel maʼ saajkiʼ tumen mix juntéen kaʼach u tsol baʼax u kʼáat u yaʼal le wayakʼoʼoboʼ. Le oʼolal bin tʼaan yéetel u yóoxtúul amigoʼob, Sadrak, Mesak yéetel Abednego, b ka «tu yaʼalajtiʼob ka orarnakoʼob tiʼ u Diosil le kaʼan utiaʼal ka chʼaʼabak óotsilil tiʼob yéetel utiaʼal ka tsʼaʼabak u yojéeltoʼob le secreto yaan yil yéetel le baʼax tu wayakʼtaj le reyoʼ» (Dan. 2:18). Jéeobaeʼ tu núukaj u oraciónoʼob, tu yáantaj Daniel utiaʼal u tsolik baʼax u kʼáat u yaʼal u wayakʼ le reyoʼ. ¡Le oʼolal Daniel yéetel u amigoʼobeʼ páajchaj u salvarkubaʼob!
5. ¿Tiʼ baʼax uláakʼ súutukil tu yeʼesaj Daniel maʼ saajkiʼ?
5 Ka máan tiempoeʼ Danieleʼ anchaj u yeʼesik tu kaʼatéen maʼ saajkiʼ. ¿Baʼaxten? Tumen Nabucodonosoreʼ tu wayakʼtaj uláakʼ baʼal, teʼ vezaʼ tu yilaj junkúul cheʼ jach táaj kaʼanal. Danieleʼ tu yeʼesaj maʼ sajak le ka tu tsolaj tiʼ Nabucodonosor baʼax u kʼáat u yaʼal u wayakʼoʼ, tu yaʼalajtiʼeʼ yaan u chokotal u pool yéetel yaan u xuʼulul u beetik u reyil junpʼéel tiempo (Dan. 4:25). Nabucodonosoreʼ jeʼel kaʼach u tuklik táan u tsʼáaikuba Daniel tu contraeʼ yéetel jeʼel kaʼach u yaʼalik ka kíimsaʼakeʼ, pero Danieleʼ maʼ sajakchaj u yaʼal baʼax kun úuchultiʼiʼ.
6. ¿Baʼax wal áant Daniel utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkileʼ?
6 ¿Baʼax wal áant Daniel utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkileʼ? Maʼ xaaneʼ áantaʼab tumen u ejemplo u taataʼob, tumen letiʼobeʼ mantatsʼ tu beetoʼob baʼax ku yaʼalik u Ley Jéeoba yéetel tu kaʼansoʼob xan tiʼ Daniel ka u beet baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ (Deu. 6:6-9). Danieleʼ maʼ chéen u yojel kaʼach baʼax ku yaʼalik le Diez Mandamientoʼoboʼ, baʼaxeʼ u yojel baʼax jaanlil ku yaʼalik le Ley maʼ unaj u jaantik le israelitaʼoboʼ (Lev. 11:4-8; Dan. 1:8, 11-13). c Tsʼoʼoleʼ u yojel baʼax úuch tiʼ le israelitaʼob le ka pʼáat maʼ tu yuʼubikoʼob u tʼaan Diosoʼ (Dan. 9:10, 11). Tuláakal le baʼax úuch ichil u kuxtal Danieloʼ le áant u yil maʼ pʼaʼat tumen Jéeoba yéetel u ángeloʼobiʼ (Dan. 2:19-24; 10:12, 18, 19).
7. ¿Baʼax uláakʼ áant Daniel utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil? (Ilawil xan le dibujooʼ).
7 Danieleʼ suuk kaʼach u xakʼaltik le baʼax tu tsʼíibtaj le profetaʼoboʼ. Por ejemploeʼ le ka tu xakʼaltaj baʼax tu tsʼíibtaj Jeremíaseʼ kʼuch u naʼateʼ jach taʼaytak u jáalkʼabtaʼal le judíoʼob tumen le babilonioʼoboʼ (Dan. 9:2). Danieleʼ jach confiarnaj tiʼ Jéeoba tumen tu yilaj bix u béeytal le profecíaʼoboʼ, leloʼ le áant utiaʼal maʼ u sajaktal (ket yéetel Romanos 8:31, 32, 37-39). Pero le baʼax maas áantoʼ letiʼe úuchik u orar mantatsʼ tiʼ Jéeobaoʼ (Dan. 6:10). Ku yaʼaliktiʼ le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak u beetmoʼ, bix u yuʼubikuba yéetel ku kʼáatik áantaj tiʼ (Dan. 9:4, 5, 19). Jeʼex tuláakal máakeʼ Daniel kaʼacheʼ ku sajaktal. Chéen baʼaleʼ le baʼax áantoʼ letiʼe u xakʼalxookoʼ, u orar yéetel u confiar tiʼ Jéeoba.
8. ¿Baʼax ken u yáantoʼon utiaʼal maʼ k-chʼaʼik saajkil?
8 ¿Baʼax kʼaʼabéet k-beetik utiaʼal maʼ k-chʼaʼik saajkil? Lelaʼ maʼ junpʼéel baʼal ku heredartaʼaliʼ, baʼaxeʼ kanbil u beetaʼal. Lelaʼ bey jeʼex ka u kan máak junpʼéel meyajeʼ, kʼaʼabéet u jach ilik baʼax ku beetik le máax kaʼansikoʼ yéetel u copiartik le baʼax ku beetkoʼ. Bey túun xanoʼ utiaʼal maʼ k-chʼaʼik saajkileʼ kʼaʼabéet k-kaanbal tiʼ le baʼax ku beetik le máakoʼob maʼ tu chʼaʼikoʼob saajkiloʼ utiaʼal ka k-beet jeʼex letiʼoboʼ. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u ejemplo Daniel? Ku kaʼansiktoʼoneʼ kʼaʼabéet k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ, k-orar yéetel u jaajil k-óol tiʼ Jéeoba yéetel k-confiar mantatsʼ yaan u yáantkoʼon. Wa k-beetik lelaʼ maʼ ken k-chʼaʼ saajkil k-beet baʼax uts tu tʼaan Jéeoba kéen k-aktáant wa baʼax.
9. ¿Baʼax utsiloʼob ku taasik maʼ u chʼaʼik saajkil máak?
9 Jach yaʼab utsiloʼob ku taasik maʼ u chʼaʼik saajkil máak. Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ Ben, juntúul xiʼipal kajaʼan Alemania. Teʼ escuela tuʼux ku binoʼ tuláakal máak creertik le evoluciónoʼ yéetel ku tuklikoʼobeʼ le Bibliaoʼ chéen junpʼéel cuento. Junpʼéel kʼiineʼ aʼalaʼab tiʼ Ben ka u tsol tiʼ u yéet xookoʼob baʼax ku creertik, letiʼeʼ jach maʼ sajakchaj u yaʼal ku creertik Dios beet u yantal tuláakal baʼaliʼ. ¿Baʼax utsil tu taasaj le baʼax tu beetoʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «In maestroeʼ tu chʼenxikinten yéetel tu jóoʼsaj u copiailoʼob le información tin kaxtoʼ, tsʼoʼoleʼ ka tu tʼoxaj tiʼ in wéet xookoʼob». ¿Baʼax tu beetaj u yéet xookoʼob Ben? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Yaʼabeʼ tu chʼenxikintenoʼob yéetel tu felicitartenoʼob». Le experienciaaʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ le máaxoʼob maʼ tu chʼaʼikoʼob saajkiloʼ ku respetartaʼaloʼob yéetel jeʼel u beetkoʼob u taaktal u natsʼkuba u maasil tu yiknal Jéeobaeʼ. Jeʼex k-ilkoʼ jach ku taasik utsil maʼ u chʼaʼik saajkil máak.
BEET JEʼEX DANIELEʼ, CHÚUKPAJAK A WÓOL
10. ¿Bix u yeʼesaʼal chúukaʼan óolal?
10 Teʼ Bibliaoʼ ku yúuchul tʼaan tiʼ «chúukaʼan óolal» wa «nojoch yaabilaj», le máax eʼesik le clase yaabilajaʼ ku yilik u yáantik le máax u yaabiltmoʼ, maʼatech u pʼatik kʼaasil yéetel maʼ tu xuʼulul u yaabiltik. U suukileʼ ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼal bix le yaabilaj ku yeʼesik Dios tiʼ wíinikoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku meyaj xan utiaʼal u yaʼalaʼal bix le yaabilaj ku yeʼesik máak tiʼ u yéet máakiloʼ (2 Sam. 9:6, 7). Jéeoba xaneʼ u kʼáat ka chúukpajak k-óol wa ka k-eʼes nojoch yaabilaj tiʼ, lelaʼ ku maas muʼukʼaʼantal jeʼex u máan le tiempooʼ. Bey u yeʼesik u ejemplo profeta Danieloʼ.
11. ¿Baʼax pruebail tu aktáantaj Daniel le tsʼoʼok u yantal u jaʼabiloʼ? (Ilawil le dibujo yaan tu yáax páginail le revistaaʼ).
11 Danieleʼ mantatsʼ tu yeʼesaj chúukaʼan u yóol tiʼ Jéeoba. Por ejemploeʼ le yaan maas tiʼ 90 años tiʼoʼ tu aktáantaj junpʼéel baʼal jach difícil. Teʼ kʼiinoʼoboʼ Babiloniaeʼ tiaʼan yáanal u páajtalil le medoʼob yéetel le persaʼoboʼ, yéetel Darío táan u beetik u reyil. Chéen baʼaleʼ jujuntúul tiʼ le máaxoʼob ku meyajoʼob teʼ palaciooʼ u pʼekmoʼob Daniel yéetel maʼ tu respetarkoʼob Jéeoba. Le oʼolal tu yiloʼob baʼax jeʼel u beetkoʼob utiaʼal u kíimskoʼob Danieleʼ. Letiʼobeʼ tu beetoʼob u firmartik le rey junpʼéel ley tuʼux ku yaʼalik de ke ich 30 díaseʼ mix máak unaj u orar tiʼ uláakʼ dios mix tiʼ uláakʼ wíinik, chéen tiʼ le reyoʼ. Yoʼolal leloʼ Danieleʼ kʼaʼabéetchaj u chʼaʼtuklik máax tiʼ kun chúukpajal u yóol: tiʼ Dios wa tiʼ le reyoʼ. Letiʼeʼ tu chʼaʼtuklaj maʼ u beetik baʼax ku yaʼalik le leyoʼ, le oʼolal píikchʼintaʼab tu saajkab le leónoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu salvartaj tumen tu yilaj jach chúukaʼan u yóol (Dan. 6:12-15, 20-22). ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol jeʼex Danieleʼ?
12. ¿Baʼax áant Daniel utiaʼal u jach chúukpajal u yóol tiʼ Jéeoba?
12 Utiaʼal ka chúukpajak k-óol tiʼ Jéeobaeʼ kʼaʼabéet k-yaabiltik yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal. Danieleʼ chúukpaj u yóol tiʼ Jéeoba tumen jach tu yaabiltaj. ¿Baʼax áante? Maʼ xaaneʼ letiʼe úuchik u tuukul tiʼ bix u yeʼesik Jéeoba u jatsʼuts modosoʼ (Dan. 9:4). Uláakʼ baʼax áanteʼ letiʼe u tuukul tiʼ tuláakal le baʼaloʼob maʼalobtak tu beetaj Jéeoba tu yoʼolaloʼ bey xan tu yoʼolal u kaajal (Dan. 2:20-23; 9:15, 16).
13. 1) ¿Baʼax ku aktáantik le táankelmoʼoboʼ? (Ilawil xan le fotooʼ). 2) Jeʼex u yeʼesik le videooʼ, ¿baʼax jeʼel k-aʼalik tiʼ juntúul máak kʼáatiktoʼon wa k-apoyartik baʼaxoʼob ku beetik le homosexualoʼoboʼ? (Ilawil le video «U beetaʼal justiciaeʼ ku taasik jeetsʼelil»).
13 Le táankelmoʼob ku adorarkoʼob Jéeobaoʼ táan u aktáantkoʼob baʼaloʼob jeʼex le tu aktáantaj Danieloʼ, tumen teʼ kʼiinoʼobaʼ le máakoʼoboʼ maʼ tu respetarkoʼob Jéeoba. Maʼ xaaneʼ le máakoʼobaʼ jeʼel u túulchʼintkoʼob utiaʼal u xuʼulul u chúukpajal u yóoloʼob tiʼ Jéeobaoʼ. Lelaʼ letiʼe baʼax úuch tiʼ Gabriel, d juntúul sukuʼun kajaʼan Australiaoʼ. Tu táankelmileʼ tsʼaʼab a pruebail teʼ escuelaoʼ. Le maestraoʼ tu kʼáataj tiʼ le paalaloʼob baʼax jeʼel u beetkoʼob wa juntúul u amigoʼobeʼ ku yaʼaliktiʼob homosexual. Le maestraoʼ tu yaʼaleʼ le máaxoʼob apoyarkoʼ ka waʼalakoʼob tiʼ junpʼéel tséel yéetel le maʼatechoʼ ka waʼalakoʼob tiʼ uláakʼ juntséel. Gabrieleʼ ku yaʼalik: «Tuláakal tu apoyartoʼob, chéen teen yéetel uláakʼ juntúul Testigo maʼ t-beetiʼ». Pero ka tsʼoʼokeʼ kʼaʼabéetchaj u maas chúukpajal u yóol Gabriel. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Yaʼab u bin u tsʼoʼokol kaʼach le xookoʼ, mientraseʼ in maestra yéetel in wéet xookoʼobeʼ tu sen aʼaloʼob toʼon baʼal. Kex tin beetaj tuláakal le ku páajtal utiaʼal in tsoliktiʼob baʼax kin creerkeʼ maʼ tu yuʼubenoʼobiʼ». Kex beyoʼ Gabrieleʼ ku yaʼalik: «Kex maʼ kiʼ tin wuʼuyil u yaʼalaʼalten baʼaleʼ, kiʼimak in wóol tumen chúukpaj in wóol tiʼ Jéeoba yéetel tin defendertaj baʼax kin creertik».
14. ¿Baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal u chúukpajal k-óol tiʼ Jéeoba mantatsʼeʼ?
14 Wa k-yaabiltmaj Jéeoba yéetel tuláakal k-puksiʼikʼaleʼ jeʼel u chúukpajal k-óol tiʼ jeʼex tu beetil Danieleʼ. Chéen baʼaleʼ utiaʼal k-maas yaabiltikeʼ kʼaʼabéet k-kʼaj óoltik tubeel, utiaʼal lelaʼ maʼalob ka k-xakʼalt le baʼaxoʼob u beetmoʼ (Rom. 1:20). Táankelem paal, ¿baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal a maas yaabiltik Jéeobaeʼ? Teʼ jaats «¿Chéen wa bey anchajikoʼ?» yaan videoʼob yéetel xookoʼob jeʼel u yáantkecheʼ. Tsʼoʼoleʼ jeʼel xan u páajtal a xakʼaltik le folleto ¿Bix káajik le kuxtaloʼ? Cinco preguntaʼob unaj u xakʼaltaʼal yéetel le folleto ich español ¿Es la vida obra de un Creador? Koʼox ilik baʼax tu yaʼalaj Esther, juntúul x-chʼúupal kajaʼan Dinamarca. Ku yaʼalik: «Jach uts tin tʼaan baʼax ku tsolik le folletoʼoboʼ tumen maʼ tu yaʼalik tiʼ máak baʼax unaj u creertik. Baʼaxeʼ chéen ku yaʼalik u jaajil, beyoʼ cada quien ken u chʼaʼtukult baʼax ken u creerte». Ben, le xiʼipal t-chʼaʼchiʼitaj teʼ párrafo 9, ku yaʼalik: «Le xookoʼob yéetel le videoʼob yaan teʼ sitio jw.org bey xan le folletoʼobaʼ tu beetoʼob u jach muʼukʼaʼantal in fe. Tu beetoʼob in tsʼáaik cuentaeʼ Dios beetmil tuláakal baʼal». Le kéen tsʼoʼokok a xokik le folletoʼobaʼ maʼ xaaneʼ yaan a wilik jach jaaj le baʼax ku yaʼalik Apocalipsis 4:11: «K-Dios Jéeoba techeʼ jach yaan a poder, ka náajmatik ka alabartaʼakech yéetel ka respetartaʼakech tumen teech beet tuláakal baʼal». e
15. ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-maas bisikba yéetel Jéeobaeʼ?
15 Uláakʼ baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-maas yaabilt Jéeobaeʼ letiʼe k-xakʼaltik u kuxtal Jesúsoʼ. Leloʼ letiʼe baʼax tu beetaj Samiraoʼ, juntúul kiik kajaʼan Alemania. Ku yaʼalik: «Yoʼolal Jesúseʼ kʼuchen in kʼaj óolt Jéeoba». Tu paalileʼ Samiraeʼ ku tuklik kaʼacheʼ Jéeobaeʼ maʼ u yaabiltmaj mix máakiʼ, pero maʼ bey u tuklik kaʼach yoʼolal Jesúsiʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach maʼalob u lúubulten Jesús tumen u yaabiltmaj kaʼach le mejen paalaloʼoboʼ, jach chéen chʼaʼabil u biskuba máak tu yéetel». Jeʼex u bin u maas kʼaj óoltik Jesúseʼ bey úuchik xan u maas biskuba yéetel Jéeobaoʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik leloʼ? Samiraeʼ ku yaʼalik: «Jujunpʼíitil tin naʼatil Jesúseʼ jach jatsʼuts u modos tumen u Taataeʼ bey u modos xanoʼ. Tin tsʼáaj cuentaeʼ Jesúseʼ taal way Luʼum utiaʼal ka k-kʼaj óol jach bix Jéeobaoʼ» (Juan 14:9). Táankelem paal, wa taak a maas biskaba yéetel Jéeobaeʼ, ¿baʼaxten maʼ ta wilik a maas kʼaj óoltik Jesús? Wa ka beetkeʼ yaan a maas yaabiltik Jéeoba yéetel yaan u maas chúukpajal a wóol tiʼ letiʼ.
16. ¿Baʼaxten maʼalob ka chúukpajak k-óol? (Salmo 18:25; Miqueas 6:8).
16 Le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼoboʼ ku yantal maʼalob amigoʼob tiʼob yéetel maʼ tu xuʼulul u yaabiltaʼaloʼob (Rut 1:14-17). Bey túunoʼ wa ku chúukpajal k-óol tiʼ Jéeobaeʼ maʼ ken k-chiʼichnaktal. ¿Baʼaxten? Tumen Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ yaan u chúukpajal u yóol u yeʼes yaabilaj tiʼ le máaxoʼob chúukaʼan u yóoloʼoboʼ (xok Salmo 18:25; Miqueas 6:8). Tukult lelaʼ: kex mix baʼaloʼon tu tséel Jéeobaeʼ, letiʼeʼ ku biskuba t-éetel. Mix le kíimil jeʼel u beetik u xuʼulul k-bisikba yéetel Jéeobaeʼ (Dan. 12:13; Luc. 20:37, 38; Rom. 8:38, 39). Jeʼex k-ilkoʼ jach kʼaʼanaʼan ka k-seguert u ejemplo Daniel yéetel u chúukpajal k-óol tiʼ Jéeoba.
SEGUERNAK A KAANBAL TIʼ DANIEL
17, 18. ¿Baʼax uláakʼ jeʼel k-kanik tiʼ Danieleʼ?
17 Teʼ xookaʼ tʼaanajoʼon tiʼ kaʼapʼéel u jatsʼuts modos Daniel. Chéen baʼaleʼ yaʼab baʼax jeʼel k-kanik tiʼ letiʼeʼ. Por ejemploeʼ, Jéeobaeʼ tu tsʼáaj u yil baʼaxoʼob kun úuchul yéetel tu tsʼáaj xan u páajtalil tiʼ u tsolik baʼax u kʼáat u yaʼal jujunpʼéel náayoʼob. Yaʼab tiʼ u profecíaʼob Danieleʼ tsʼoʼok u béeytaloʼob yéetel uláakʼoʼobeʼ ku yeʼesik le baʼaxoʼob kun úuchul ichil junpʼíit kʼiinoʼ.
18 Teʼ xook ku segueroʼ yaan k-tʼaan tiʼ kaʼapʼéel profecíaʼob yaan tu libroil Daniel. Wa k-naʼatik tubeeleʼ yaan k-chʼaʼik maʼalob decisiónoʼob. Le profecíaʼobaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-chʼaʼik saajkil bey xan utiaʼal u chúukpajal k-óol k-aktáant le baʼaxoʼob ku taal u kʼiin u yúuchloʼ.
KAAY 119 Maʼ u xuʼulul k-eʼesik fe
a Le táankelmoʼoboʼ sáamsamal ku kʼaʼabéettal u yeʼeskoʼob wa chúukaʼan u yóoloʼob bey xan wa maʼ saajkoʼobiʼ. Maʼ xaaneʼ u yéet xookoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobtiʼobeʼ chéen le máaxoʼob minaʼan u naʼatoʼob ku adorarkoʼob Diosoʼ, ku creerkoʼob letiʼ beet tuláakal baʼal yéetel ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Pero jeʼex ken k-il teʼ xookaʼ, le máaxoʼob seguertik u ejemplo Danieloʼ u jaajileʼ jach yaan u naʼatoʼob tumen ku yeʼeskoʼob chúukaʼan u yóoloʼob yéetel maʼ saajkoʼob u beetoʼob baʼax ku yaʼalik Jéeobaiʼ.
b Lelaʼ letiʼe kʼaabaʼ tsʼaʼabtiʼob tumen le babilonioʼoboʼ.
c Maʼ xaaneʼ Danieleʼ maʼ tu yóotaj u jaant le janal tsʼaʼabtiʼ tumen le babilonioʼoboʼ yoʼolal le óoxpʼéel baʼaloʼobaʼ: yáaxeʼ tumen u bakʼel le baʼalcheʼoboʼ letiʼe ku yaʼalik le Ley maʼ unaj u jaantaʼaloʼ (Deu. 14:7, 8). U kaʼapʼéeleʼ maʼ kiʼ jóoʼsaʼan u kʼiʼikʼeliʼ (Lev. 17:10-12). U yóoxpʼéeleʼ u jaantaʼal le janaloʼ ku yilaʼal bey táan u táakpajal máak tiʼ u adorartaʼal maʼ jaajil diosoʼobeʼ (ket yéetel Levítico 7:15 bey xan 1 Corintios 10:18, 21, 22).
d Kʼexaʼan le kʼaabaʼoʼ.
e Jeʼel xan u páajtal a xakʼaltik le libro Acerquémonos a Jehová yaan ich españoloʼ, teʼeloʼ ku tsoʼolol bix u jatsʼuts modos Jéeoba. Leloʼ yaan u yáantkech utiaʼal a maas yaabiltik.