1. ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex le palmera kéen kʼexpajak k-kuxtaloʼ? (Ilawil xan le dibujooʼ).

 ¿TSʼOʼOK wa a wilik bix u wuʼuwutsʼaʼal junkúul palmera tumen junpʼéel kʼaʼamkach iikʼ? ¿Baʼaxten ta tʼaan maʼ tu káachal? Tumen ku páajtal u wúutsʼul. ¿Bix jeʼel k-beetik jeʼex le palmera kéen kʼexpajak k-kuxtaloʼ? Letiʼe kéen k-kʼex le baʼaxoʼob k-beetkoʼ bey xan kéen k-respetart le baʼax ku chʼaʼtuklik u maasiloʼ.

2. 1) ¿Baʼax jatsʼuts modosil jeʼel u yáantkoʼon kéen kʼexpajak k-kuxtaleʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

² Toʼoneʼ k-kʼáat k-eʼes utsil puksiʼikʼal, kabal óolal yéetel chʼaʼ óotsilal jeʼex Jéeobaeʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik bix úuchik u kʼexpajal u kuxtal jujuntúul sukuʼunoʼob yéetel bix áantaʼabikoʼob tumen le jatsʼuts modosaʼ, tsʼoʼoleʼ yaan xan k-ilik bix jeʼel u yáantkoʼonoʼobeʼ. Pero táanileʼ yaan k-ilik u ejemplo Jéeoba yéetel Jesús, le kaʼatúul máaxoʼob maas uts u puksiʼikʼaloʼoboʼ.

3. ¿Baʼaxten k-aʼalikeʼ Jéeobaeʼ uts u puksiʼikʼal?

³ Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ letiʼe «Nojoch Tuunichoʼ» tumen mix baʼal beetik u péek (Deu. 32:4). Pero letiʼ xaneʼ uts u puksiʼikʼal. ¿Baʼaxten k-aʼalik lelaʼ? Tumen jeʼex u bin u kʼexpajal le yóokʼol kaabaʼ letiʼ xaneʼ ku bin u kʼexik bix u beetaʼal jujunpʼéel baʼaloʼob utiaʼal ka béeychajak le baʼax u tukultmoʼ. Tsʼoʼoleʼ como tu beetoʼon jeʼel bix letiʼeʼ ku páajtal xan k-kʼexik baʼaxoʼob k-beetik bey xan baʼax k-tuklik le kéen kʼexpajak k-kuxtal. Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon principioʼob teʼ Biblia jeʼel u yáantkoʼon k-chʼaʼ maʼalob decisiónoʼob le kéen yanaktoʼon problemaseʼ. Le baʼaxoʼob ku beetik yéetel le principioʼob ku tsʼáaikoʼ  ku yeʼesikeʼ Jéeobaeʼ uts u puksiʼikʼal yéetel ku kʼexik baʼax ku tuklik wa ku kʼaʼabéettal.

4. Aʼal junpʼéel baʼal eʼesik Jéeobaeʼ ku chʼaʼik en cuenta baʼax ku páajtal u beetik máak (Levítico 5:7, 11).

⁴ U leyoʼob Jéeobaeʼ jach maʼalobtak yéetel maʼ talam u tsʼoʼokbesaʼaloʼobiʼ. Letiʼeʼ ku chʼaʼik en cuenta baʼax ku páajtal u beetik máak. Koʼox ilik junpʼéel ejemplo. Tu kʼiinil le israelitaʼoboʼ maʼ tu yaʼalaj ka tsʼaʼabak junpʼéeliliʼ clase ofrenda tumen le máaxoʼob ayikʼaloʼob yéetel le óotsiloʼoboʼ, baʼaxeʼ tu yaʼaleʼ jeʼel u páajtal u tsʼaʼabal jejeláas clase ofrendaeʼ tumen tu chʼaʼaj en cuenta bix kuxlik le máax kun tsʼáaikoʼ (xok Levítico 5:7, 11).

5. 1) ¿Baʼax ejemploil eʼesik Jéeobaeʼ kabal u yóol? 2) ¿Baʼax ejemploil eʼesik Jéeobaeʼ ku chʼaʼik óotsilil?

⁵ Jéeobaeʼ maʼatech u obligartik máak u beet baʼax ku yaʼalik tumen kabal u yóol yéetel ku chʼaʼik óotsilil. Por ejemploeʼ le jach taʼaytak u xuʼulsik u kajnáaliloʼob Sodomaoʼ tu túuxtaj u ángeloʼob utiaʼal ka u yaʼaloʼob tiʼ Lot ka xiʼik teʼ montañaʼoboʼ. Pero Loteʼ maʼ jach taak kaʼach u biniʼ tumen sajak. Le oʼolal tu sen kʼáat óoltaj ka chaʼabak u bin yéetel u familia tiʼ junpʼéel chan kaaj ku kʼaabaʼtik Zóar, pero Jéeobaeʼ u chʼaʼtukultmaj kaʼach u xuʼulsik xan le chan kaajoʼ. ¿Baʼax túun tu beetaj? Letiʼeʼ maʼ tu obligartaj Lot u beet le baʼax ku yaʼalikoʼ, baʼaxeʼ tu chaʼaj u bin teʼ chan kaajoʼ kex kʼaʼabéetchaj u kʼexik le baʼax u tukultmaj u beetkoʼ (Gén. 19:18-22). Tu kʼiiniloʼob profeta Jonáseʼ Jéeobaeʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ u kajnáaliloʼob Nínive. Jéeobaeʼ tu túuxtaj Jonás u yaʼaltiʼob yaan u xuʼulsaʼaloʼob tumen jach kʼasaʼanoʼob. Pero le ka tu yojéeltaj u kajnáaliloʼob Nínive le baʼax kun úuchloʼ arrepentirnajoʼob, le oʼolal Jéeobaeʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼobeʼ ka tu kʼexaj le baʼax u tukultmaj u beetik kaʼachoʼ (Jonás 3:1, 10; 4:10, 11).

6. ¿Baʼaxoʼob eʼesik Jesúseʼ uts u puksiʼikʼal jeʼex Jéeobaeʼ?

⁶ Le ka taal way Luʼumeʼ Jesúseʼ tu yeʼesaj uts u puksiʼikʼal jeʼex Jéeobaeʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jesúseʼ túuxtaʼab utiaʼal ka u yáant «le israelitaʼob beyoʼob tamanoʼob saatloʼoboʼ», pero kex beyoʼ tu yáantaj juntúul koʼolel maʼ israelitaiʼ. Le koʼoleloʼ tu yaʼalaj tiʼ Jesús: «Chʼaʼten óotsilil Yuumtsil, [....] in hijaeʼ okaʼan juntúul demonio tiʼ». Jesús túuneʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼeʼ ka tu tsʼakaj le chan x-chʼúupaloʼ (Mat. 15:21-28). Koʼox ilik uláakʼ ejemplo. Le maʼ úuch káajak u kʼaʼaytajoʼ Jesúseʼ tu yaʼalaj: «Jeʼel máaxak ka u yaʼal maʼ u kʼaj óolen tu táan le máakoʼoboʼ, teen xaneʼ yaan in waʼalik maʼ in kʼaj óol[iʼ]» (Mat. 10:33). Pero ¿baʼax tu beetaj le ka tu yaʼalaj Pedro maʼ u kʼaj óoliʼ? Kex óoxtéen tu yaʼalaj maʼ u kʼaj óoleʼ Jesúseʼ tu perdonartaj tumen u yojel chúukaʼan u yóol. Le ka tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaleʼ Jesúseʼ tu chíikbesuba tiʼ Pedro, maʼ xaaneʼ utiaʼal u yaʼaliktiʼ tsʼoʼok u perdonartik yéetel u yaabiltmaj (Luc. 24:33, 34).

7. Jeʼex u yaʼalik Filipenses 4:5, ¿bix k-kʼáat ka kʼaj óoltaʼakoʼon tumen u maasil?

⁷ Jeʼex k-ilkoʼ Jéeoba yéetel Jesúseʼ uts u puksiʼikʼaloʼob, le oʼolal Jéeobaeʼ u kʼáat ka  k-eʼes xan le jatsʼuts modosaʼ (xok Filipenses 4:5). Maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ: «¿Bix u yilken u maasil? ¿Ku yilkenoʼob wa jeʼex juntúul máak uts u puksiʼikʼaleʼ, wa ku yilkenoʼob bey juntúul máak estricto wa terco mantatsʼ taak u jóokʼol yéetel baʼax u kʼáateʼ? ¿Kin chʼaʼik wa en cuenta baʼax ku yaʼalik u maasil? Wa ku kʼaʼabéettaleʼ, ¿kin kʼexik wa le baʼax kin chʼaʼtuklikoʼ?». Wa uts k-puksiʼikʼaleʼ k-eʼesik táan k-seguertik u ejemplo Jéeoba yéetel Jesús. Beoraaʼ koʼox ilik bix jeʼel k-eʼesik utsil puksiʼikʼal kéen kʼexpajak k-kuxtal bey xan wa maʼ de acuerdoʼon yéetel baʼax ku yaʼalik u maasiliʼ.

8. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon kéen kʼexpajak k-kuxtaleʼ? (Ilawil xan le notaoʼ).

⁸ Kéen kʼexpajak k-kuxtaleʼ maʼ maʼalob ka seguernak k-tuukul tiʼ bix kuxlikoʼon kaʼachiʼ. ¿Baʼaxten? Tumen yaan horaeʼ jeʼel k-jach kʼojaʼantaleʼ, u pʼáatal minaʼantoʼon taakʼin wa jeʼel u afectarkoʼon le baʼax ku chʼaʼtuklik u beetik le gobiernoʼoboʼ. Le baʼaloʼobaʼ jach jeʼel u beetik u difíciltal k-kuxtaleʼ (Ecl. 9:11; 1 Cor. 7:31). Uláakʼ baʼax jeʼel u afectarkoʼoneʼ letiʼe kéen kʼeʼexek le meyaj k-beetik ichil u kaajal Jéeobaoʼ. Wa táan a aktáantik le baʼaloʼobaʼ maʼalob ka a beet lelaʼ: 1) oks ta tuukul tsʼoʼok u kʼexpajal a kuxtal, 2) maʼ a sen tuukul tiʼ le bix kuxlikech kaʼachoʼ, 3) tuukulnen tiʼ le utsiloʼob ken a kʼamoʼ yéetel 4) áant u maasil. b Koʼox ilik jujunpʼéel experienciaʼob eʼesik bix úuchik u yáantaʼal jujuntúul sukuʼunoʼob tumen le cuatro baʼaloʼobaʼ.

9. ¿Baʼax tu beetaj juntúul sukuʼun yéetel u yatan utiaʼal maʼ u lúubul u yóoloʼob le ka kʼexpaj u kuxtaloʼoboʼ?

⁹ Oks ta tuukul tsʼoʼok u kʼexpajal a kuxtal. Emanuele yéetel Francescaeʼ misioneroʼob yéetel túuxtaʼaboʼob áantaj táanxel tuʼux. Le ka kʼuchoʼobeʼ káaj u kankoʼob le idioma ku tʼaʼanal teʼ luʼumiloʼ yéetel káaj xan u kʼaj óoltikoʼob le sukuʼunoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ káaj u pandemiail le COVID-19, le oʼolal maʼ páajchaj u muchʼkubaʼob yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ u maama Francescaeʼ chéen ka téek kíimi. Le oʼolal jach ku tsʼíiboltik kaʼach u yantal yéetel u familia, pero maʼ páajchaj u bin yoʼolal le pandemiaoʼ. ¿Baʼax áant le kiikoʼ? Yáaxeʼ letiʼ yéetel u yíichameʼ múul orarnajoʼob yéetel tu kʼáatoʼob tiʼ Jéeoba ka áantaʼakoʼob utiaʼal maʼ u sen chiʼichnaktaloʼob. Jéeobaeʼ tu núukaj u oraciónoʼob yéetel tu tsʼáaj jach le baʼax kʼaʼabéettiʼoboʼ. Por ejemploeʼ jach líiʼsaʼab u yóoloʼob tumen le baʼax tu yaʼalaj juntúul sukuʼun tiʼ junpʼéel videooʼ. Tu yaʼalaj: «Yaan k-sen sufrir wa k-chʼíikil k-tukult le baʼaxoʼob yaantoʼon kaʼachoʼ. Pero wa k-ilik le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkoʼ yaan u kiʼimaktal k-óol tumen yaan k-aprovechartik le bix kuxlikoʼon beoraaʼ». c Uláakʼ baʼax tu beetoʼobeʼ letiʼe u yilik u maas maʼalobkíintik bix u kʼaʼaytajoʼob tiʼ teléfonooʼ, yoʼolal leloʼ hasta tu káajsoʼob junpʼéel xook. Tu tsʼookeʼ tu kʼamoʼob le áantaj tsʼaʼabtiʼob tumen le sukuʼunoʼoboʼ. Tu yáamil junpʼéel añoeʼ juntúul kiik jach utseʼ sáamsamal tu yilaj u túuxtik mensaje tiʼob yéetel junpʼéel teksto utiaʼal u líiʼsik u yóoloʼob. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le experienciaaʼ? Wa k-oksik t-tuukul tsʼoʼok u kʼexpajal k-kuxtaleʼ yaan u kiʼimaktal k-óol yéetel le baʼaxoʼob ku páajtal k-beetkoʼ.

10. ¿Baʼax tu beetaj juntúul kiik le ka anchaj junpʼéel nojoch kʼeex ichil u kuxtaloʼ?

¹⁰ Maʼ a sen tuukul tiʼ bix kuxlikech kaʼachi yéetel tuukulnen tiʼ le utsiloʼob ken a kʼamoʼ. Christina, juntúul kiik rumaniail kajaʼan Japóneʼ,  jach lúub u yóol le ka tu yojéeltaj yaan u saʼatal le múuchʼulil ich inglés tuʼux ku yáantajoʼ. Kex lubaʼan u yóoleʼ tu beetaj tuláakal le ku páajtal utiaʼal u yáantaj tiʼ junpʼéel múuchʼulil ich japónes yéetel jach tu tsʼáaj u yóol kʼaʼaytaj ichil le idiomaoʼ. Letiʼeʼ tu kʼáataj u yuʼub tiʼ juntúul koʼolel ku meyaj kaʼach tu yéetel wa jeʼel u kaʼansaʼal japónes tiʼeʼ pero ka meyajnaktiʼ le Bibliaoʼ yéetel le folleto ¡Disfrutart le kuxtaloʼ! Yoʼolal leloʼ Christinaeʼ maas maʼalobchaj bix u tʼanik le idiomaoʼ yéetel le koʼoleloʼ taakchaj u maas kaanbal tiʼ baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tu beetaj le kiikoʼ? Ku kaʼansiktoʼoneʼ maʼ unaj k-sen tuukul tiʼ le bix kuxlikoʼon kaʼachoʼ, maas maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le bendiciónoʼob ken u taastoʼon le kʼeexoʼob anchaj t-kuxtaloʼ.

11. ¿Baʼax tu beetaj juntúul sukuʼun yéetel u yatan le ka pʼáat minaʼan meyaj tiʼoboʼ?

¹¹ Áant u maasil. Juntúul sukuʼun yéetel u yatan kajaʼanoʼob tuʼux prohibirtaʼan u adorartaʼal Jéeobaeʼ pʼáat minaʼan meyaj tiʼob tumen káaj u yilaʼal óotsilil teʼ luʼumil tuʼux kajaʼanoʼoboʼ. ¿Baʼax áant le sukuʼunoʼoboʼ? Yáaxeʼ tu yilaj u kuxtaloʼob chéen yéetel junpʼíit baʼaloʼob, tsʼoʼoleʼ tu lugar u chʼíikil u tukult u problemasoʼobeʼ tu yilaj u yáantkoʼob u maasil ikil u maas jóokʼloʼob kʼaʼaytaj (Hech. 20:35). Le sukuʼunoʼ tu yaʼalaj: «Como chʼiikiloʼon kʼaʼaytajeʼ maas yaʼab tiempo t-máansaj táan k-meyajtik Jéeoba, le oʼolal mix tiempo anchaj utiaʼal k-tuukul tiʼ le problemas yaantoʼonoʼ». Lelaʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ wa ku kʼexpajal k-kuxtaleʼ kʼaʼabéet u seguer k-áantik u maasil, maases teʼ kʼaʼaytajoʼ.

12. ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u kʼaʼaytaj apóstol Pablo?

¹² Le kéen jóokʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ jach kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuenta bix kuxlik le máakoʼoboʼ, tumen jejeláas baʼax ku creerkoʼob, jejeláas tuʼux u taaloʼob yéetel maʼ igual u modosoʼobiʼ. U ejemplo apóstol Pabloeʼ jach jeʼel u yáantkoʼoneʼ tumen letiʼeʼ tu chʼaʼaj en cuenta bix kuxlik le máakoʼoboʼ. Jesúseʼ tu tsʼáaj u beet u apóstolil «teʼ táanxel luʼumoʼoboʼ» (Rom. 11:13). Utiaʼal u tsʼoʼokbesik le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ kʼaʼaytajnaj tiʼ judíoʼob, tiʼ griegoʼob, tiʼ máaxoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼob, tiʼ le máaxoʼob ku meyajoʼob ich kooloʼ, tiʼ le yaan autoridad tiʼoboʼ bey xan tiʼ reyoʼob. Letiʼeʼ tu beetuba «jeʼex tuláakal u jejeláasil máakoʼob» utiaʼal ka páajchajak u kʼuchul tu puksiʼikʼaloʼob (1 Cor. 9:19-23). Tu chʼaʼaj en cuenta bix líiʼsaʼanil le máakoʼoboʼ yéetel baʼax ku creerkoʼob. Lelaʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ kʼaʼabéet xan k-tuklik baʼax jeʼel u taaktal u tsikbaltik le máakoʼoboʼ yéetel k-kaxtik bix jeʼel k-kʼaʼaytajtiʼobeʼ.

13. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa maʼ t-respetartik le baʼax ku chʼaʼtuklik u maasiloʼ? (1 Corintios 8:9).

¹³ Juntúul máax ku respetartik baʼax ku tuklik u maasileʼ maʼ tu obligartik mix máak u beet chéen baʼax u kʼáat. Por ejemploeʼ yaan kiikoʼobeʼ jach uts tu tʼaan u bonkubaʼob, pero yaneʼ maʼ uts tu tʼaanoʼobiʼ. Yaan sukuʼunoʼobeʼ ku yukʼikoʼob junpʼíit alcohol, pero uláakʼoʼobeʼ maʼ tu yukʼikoʼob mix junpʼíitiʼ. Tsʼoʼoleʼ cada quieneʼ jejeláas baʼax ku beetik utiaʼal u kanáantik u toj óolal. Le beetkeʼ wa k-obligartik u maasil u beetoʼob chéen le baʼax k-kʼáatoʼ jeʼel k-beetik u tʼóochpajal le sukuʼunoʼoboʼ yéetel jeʼel k-beetik u jatskuba le múuchʼuliloʼ. ¿Máasaʼ maʼ k-kʼáat ka úuchuk leloʼ? (xok 1 Corintios 8:9; 10:23, 24). ¿Baʼax túun jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka k-respetart baʼax ku chʼaʼtuklik u maasileʼ? Letiʼe kéen k-tsʼáa ichil k-kuxtal le principioʼob yaan teʼ Bibliaoʼ. Lelaʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal ka yanak jeetsʼelileʼ. Koʼox ilik kaʼapʼéel bix jeʼel k-beetkeʼ.

14. ¿Baʼax tekstoiloʼob jeʼel u yáantkoʼon k-il bix unaj k-vestirtikbaeʼ?

 ¹⁴ Bix u vestirkuba máak yéetel bix u xáacheʼtikuba. Jéeobaeʼ maʼ u tsʼaamaj leyoʼob aʼalik jach bix unaj k-vestirtikbaiʼ, pero u tsʼaamaj principioʼob áantkoʼon k-il bey baʼax nookʼil maʼalob ka k-búukinteʼ. Le bix k-vestirtikbaoʼ kʼaʼabéet u yeʼesik k-respetartik Dios, maʼalob bix k-tuukul yéetel k-chʼaʼik en cuenta baʼax ku tuklik u maasil (1 Tim. 2:9, 10; 1 Ped. 3:3). Maʼ k-kʼáat ka sen chaʼantaʼakoʼon chéen yoʼolal bix k-vestirmikbaiʼ. Le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ jeʼel u yáantik le ancianoʼob utiaʼal maʼ u yaʼalikoʼob chéen baʼax ku tuklikoʼob yoʼolal bix u vestirkuba máak bey xan yoʼolal bix u xáacheʼtik u pool. Por ejemploeʼ tiʼ junpʼéel múuchʼulileʼ jujuntúul xiʼipalaloʼobeʼ kóom u kʼoʼosloʼob yéetel soʼosoʼokʼ u pʼatkoʼob tumen de moda yanil. Le ancianoʼoboʼ taak kaʼach u yáantkoʼob le xiʼipalaloʼobaʼ, ¿pero baʼax jeʼel u yaʼalikoʼob utiaʼal maʼ u yuʼubaʼal bey jach estrictoʼobeʼ? Le superintendente tiʼ circuitooʼ tu yaʼalaj tiʼ le ancianoʼob ka u yaʼaloʼob tiʼ le táankelmoʼoboʼ: «Wa kéen naʼakakech teʼ plataforma ka wilik maʼ tu beetaʼal u cuentail baʼax ka waʼalik tumen chéen táan u chaʼantaʼal le bix a vestirmilabaoʼ, ¿máasaʼ u kʼáat u yaʼal kʼaʼabéet a kʼexik bix a vestirkaba yéetel bix a xáacheʼtik u tsoʼotsel a pool?». Lelaʼ tu yáantaj le táankelmoʼob utiaʼal u yilkoʼob bix unaj u vestirkubaʼoboʼ yéetel tu tsʼáajoʼob cuenta maʼ chéen letiʼe ancianoʼob aʼalikoʼ. d

15. ¿Baʼax tekstoiloʼob unaj a chʼaʼik en cuenta ken a chʼaʼtukult baʼaxoʼob yaan yil yéetel a toj óolal? (Romanos 14:5).

¹⁵ Bix ken u kanáantil u toj óolal máak. Cada juntúul tiʼ toʼon unaj u chʼaʼtuklik bix ken u kanáantil u toj óolal (Gál. 6:5). Chéen baʼaleʼ tu yorail ken k-il baʼax tratamientoil kun tsʼaabiltoʼoneʼ kʼaʼabéet k-chʼaʼik en  cuentaeʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik ka náachchajkoʼon tiʼ kʼiʼikʼ yéetel tiʼ tuláakal baʼax yaan yil yéetel espiritismo (Hech. 15:20; Gál. 5:19, 20). Ichil le tratamientoʼob minaʼan mix baʼal u yil yéetel le baʼaloʼobaʼ cada juntúul tiʼ toʼon ken u yil máakalmáak ken u kʼamiʼ. Por ejemploeʼ yaan sukuʼunoʼobeʼ ku chʼaʼtuklik u binoʼob yiknal doctor utiaʼal u tsʼaʼakaloʼob, pero yaan uláakʼoʼobeʼ ku chʼaʼtuklik u tsʼaʼakaloʼob yéetel baʼaloʼob naturaloʼob. Kex yaan hora toʼon maʼ t-kʼamik wa baʼax tratamientoileʼ maʼ unaj k-criticartik baʼax ku chʼaʼtuklik le sukuʼunoʼob yoʼolal bix ken u kanáantil u toj óolaloʼoboʼ. Maʼalob ka k-kʼaʼajs le baʼaloʼobaʼ: 1) chéen u Reino Dios jeʼel u páajtal u luʼsik le kʼojaʼaniloʼoboʼ (Isa. 33:24). 2) Cada juntúul tiʼ toʼon ken u chʼaʼtukult baʼax tratamientoil ken u kʼame (xok Romanos 14:5). 3) Maʼ unaj k-juzgartik le sukuʼunoʼob yoʼolal le baʼax ku chʼaʼtuklikoʼoboʼ mix k-beetik u tʼóochpajloʼob yéetel le baʼaxoʼob k-beetkoʼ (Rom. 14:13). 4) Le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ maʼatech u obligarkoʼob le sukuʼunoʼob u beetoʼob wa baʼaxoʼ tumen u yaabiltmoʼob yéetel jach kʼaʼanaʼan u yilkoʼob ka yanak jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ (Rom. 14:15, 19, 20). Wa k-beetik le kanpʼéel baʼaloʼobaʼ yaan k-bisikba maʼalob yéetel le sukuʼunoʼoboʼ yéetel yaan u yantal jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ.

16. ¿Bix jeʼel u tsʼáaik junpʼéel maʼalob ejemplo le ancianoʼoboʼ? (Ilawil xan le fotoʼoboʼ).

¹⁶ Le ancianoʼoboʼ unaj u tsʼáaikoʼob junpʼéel maʼalob ejemplo tiʼ u maasil, mix juntéen unaj u yaʼalikoʼob ka beetaʼak junpʼéel baʼal chéen tumen ku tuklikoʼob bey unaj u beetaʼaloʼ (1 Tim. 3:2, 3). Por ejemploeʼ juntúul ancianoeʼ maʼ tu páaʼtik ka beetaʼak tuláakal baʼax ku yaʼalik chéen tumen tsʼoʼok u yantal u jaʼabil tumen u yojleʼ Jéeobaeʼ jeʼel u péeksik uláakʼ ancianoʼob utiaʼal ka u yaʼaloʼob baʼax maas maʼalob ka beetaʼakeʼ. Wa maʼ tu bin tu contra baʼax ku yaʼalik le Biblia le baʼax ku chʼaʼtuklaʼaloʼ le ancianoʼoboʼ ku apoyarkoʼob yéetel kiʼimak óolal kex yaan hora yaanal bix u tuukuloʼob.

17. ¿Baʼax bendicióniloʼob k-kʼamik wa k-seguertik u ejemplo Jéeoba?

¹⁷ Jach yaʼab utsiloʼob k-kʼamik wa uts k-puksiʼikʼal bey xan wa maʼ t-obligartik u maasil u beetoʼob chéen baʼax k-tuklik. Por ejemploeʼ k-bisikba maʼalob yéetel le sukuʼunoʼoboʼ yéetel ku yantal jeetsʼelil teʼ múuchʼuliloʼ. Tsʼoʼoleʼ jatsʼuts xan k-ilik k-adorartik Jéeoba junmúuchʼ yéetel le sukuʼunoʼob jejeláas tuʼux u taaloʼob yéetel jejeláas bix u modosoʼoboʼ. Pero le baʼax beetik u maas kiʼimaktal k-óoloʼ letiʼe k-ojéeltik táan k-seguertik u ejemplo Jéeoba, le Dios jach táaj uts u puksiʼikʼaloʼ.