1. ¿Baʼax ku yaʼaliktoʼon le Salmo 15:​1-5?

 TEʼ XOOK máanikoʼ t-kaneʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ wa ku biskubaʼob maʼalob tu yéeteleʼ jeʼel u páajtal u invitartaʼaloʼob utiaʼal ka ookkoʼob tu yotoch Jéeobaeʼ. Chéen baʼaleʼ, ¿bix jeʼel u páajtal k-bisikba maʼalob tu yéeteleʼ? U núukil le preguntaoʼ tiaʼan teʼ Salmo capítulo 15, teʼeloʼ ku tsoʼololtoʼon baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-maas natsʼikba tiʼ Dioseʼ (xok Salmo 15:​1-5).

2. ¿Tiʼ baʼax táan kaʼach u tuukul David le ka tu chʼaʼchiʼitaj u yotoch Jéeobaoʼ?

² Tu káajbal le Salmo 15, ku yaʼalik: «Jéeoba Dios, ¿máax jeʼel a kʼamik bey uʼulab ta wotocheʼ? ¿Máax jeʼel u béeytal u kajtal teʼ montaña a yéeymoʼ?» (Sal. 15:1). Le ka tu chʼaʼchiʼitaj David u yotoch Jéeobaeʼ, maʼ xaaneʼ táan u tuukul kaʼach tiʼ le tabernáculo yanchaj junpʼéel tiempo Gabaónoʼ. David xaneʼ tu chʼaʼchiʼitaj le ‹montaña u yéeymaj Diosoʼ›, maʼ xaaneʼ táan u tʼaan kaʼach tiʼ Sión, le yaan tu luʼumil Jerusalénoʼ. Kex 10 kilómetros tu noojolil Gabaóneʼ, Davideʼ tu beetaj junpʼéel naj de nookʼ utiaʼal u tsʼaʼabal u arcail le pacto mientras u beetik junpʼéel naj utiaʼal ka pʼáatak mantatsʼiʼ (2 Sam. 6:17).

3. ¿Baʼaxten tuláakloʼon maʼalob ka k-xok le Salmo capítulo 15? (Ilawil xan le dibujooʼ).

³ U jaajileʼ u maas yaʼabil tiʼ le israelitaʼob mix juntéen meyajnajoʼob teʼ tabernáculooʼ, le oʼolal mix u yojloʼob kaʼach tuʼux líiʼsaʼan u arcail le pactooʼ. Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ tuláakal le máaxoʼob u amigoʼob Jéeobaoʼ jeʼel u páajtal u yookloʼob ichil u yotoch Jéeobaeʼ. ¿Máasaʼ toʼoneʼ k-kʼáat okol ichil u yotoch Jéeoba? Le Salmo capítulo 15, ku tʼaan tiʼ jujunpʼéel modos  unaj u yantaltoʼon utiaʼal u seguer k-bisikba yéetel Jéeoba.

MAʼ UNAJ K-BEETIK BAʼAX KʼAASIʼ, BAʼAXEʼ BAʼAX MAʼALOB

4. ¿Baʼaxoʼob eʼesik maʼ chéen kʼaʼabéet k-okjaʼ utiaʼal ka u kʼamoʼon Jéeobaiʼ? (Isaías 48:1).

⁴ Le Salmo 15:​2, ku yaʼalikeʼ le máax ku biskuba yéetel Diosoʼ «letiʼe máax maʼatech u beetik baʼax kʼaasoʼ» bey xan «le máax ku beetik baʼax maʼalob[oʼ]». Le tʼaan ku beetik ku yaʼalik le tekstoaʼ ku tsʼáaik naʼatbil junpʼéel baʼal mantatsʼ unaj u beetaʼal. Chéen baʼaleʼ, ¿jach wa tu jaajil jeʼel u páajtal k-kanáantikba utiaʼal maʼ k-beetik baʼax kʼaaseʼ? Jeʼeleʼ, kex tuláakloʼon kʼeban máakoʼoneʼ wa k-tsʼáaik k-óol k-beet baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ letiʼeʼ yaan u yilkoʼon bey máaxoʼon maʼatech k-beetik baʼax kʼaaseʼ. Le kéen k-kʼub k-kuxtal tiʼ Dios yéetel le kéen okjaʼanakoʼoneʼ táan u káajal k-beetik baʼax maʼalob. Kʼaʼajaktoʼoneʼ úuchjeakileʼ maʼ tumen wa israelita máakeʼ u kʼáat u yaʼal jeʼel u páajtal u yokol ichil u yotoch Jéeobaeʼ. Yaan tiʼ letiʼob kaʼacheʼ ku chʼaʼchiʼitkoʼob u kʼaabaʼ Dios, ‹chéen baʼaleʼ maʼ yéetel u jaajil u yóoloʼobiʼ yéetel maʼ tu beetoʼob jeʼex unajeʼ› (xok Isaías 48:1). Le máaxoʼob tu jaajil u yóoloʼob taak kaʼach u meyajtikoʼob Jéeobaoʼ, kʼaʼabéet u kankoʼob baʼax u kʼáat Jéeoba yéetel u tsʼáaik ichil u kuxtaloʼob le baʼax ku kankoʼoboʼ. Leloʼ letiʼe baʼax xan ku yúuchul teʼ kʼiinoʼobaʼ utiaʼal ka lúubkoʼon utsil tiʼ Dioseʼ maʼ chéen unaj k-okjaʼ yéetel k-antal tiʼ junpʼéel múuchʼuliliʼ, baʼaxeʼ unaj u seguer k-beetik ‹baʼax maʼalob› ¿Baʼax túun táakaʼan ichil lelaʼ?

5. ¿Utiaʼal Jéeobaeʼ bix le «máax maʼatech u beetik baʼax kʼaas» yéetel «le máax ku beetik baʼax maʼalob[oʼ]»?

⁵ Utiaʼal Jéeobaeʼ le «máax maʼatech u beetik baʼax kʼaas» yéetel «le máax ku beetik baʼax maʼalob[oʼ]» maʼ letiʼe máax chéen ku yilik u bin láalaj semana tuʼux ku adorartaʼal Jéeobaoʼ (1 Sam. 15:22). Juntúul jaajil cristianoeʼ ku yilik u beetik baʼax ku yalik Dios  ichil tuláakal u kuxtal, tak teʼ súutukiloʼob chéen tu juunal yanoʼ (Pro. 3:6; Ecl. 12:​13, 14). Jach kʼaʼabéet k-uʼuyik u tʼaan Jéeoba tak tiʼ baʼaloʼob mejentakoʼob. Wa k-beetik beyoʼ yaan k-eʼesik k-yaabiltmaj Jéeoba yéetel yaan k-tsʼáaik tuʼux u yaabiltikoʼon (Juan 14:23; 1 Juan 5:3).

6. Jeʼex u yaʼalik Hebreos 6:​10-12, ¿baʼaxten maʼ unaj k-conformar úuchik u chúukpaj k-óol k-meyajt Jéeoba úuchjeakiliʼ?

⁶ Jéeobaeʼ jach ku apreciartik tuláakal le baʼaxoʼob k-beetik tu yoʼolaloʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ unaj k-tuklik chéen tumen chúukpaj k-óol úuchjeakileʼ yaan k-pʼáatal mantatsʼ ichil u yotoch Jéeoba (xok Hebreos 6:​10-12). Kex Jéeoba maʼ tu tuʼubsik le baʼaloʼob maʼalobtak k-beetkoʼ, letiʼeʼ u kʼáat ka seguernak k-meyajtik yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal tak tu xuul. «Wa maʼ t-kaʼanleʼ» letiʼeʼ mix bikʼin kun xuʼulul u biskuba t-éetel (Gál. 6:9).

T-PUKSIʼIKʼAL KU JÓOKʼOL LE BAʼAX K-AʼALIKOʼ

7. ¿Bix juntúul máak tu puksiʼikʼal ku jóokʼol le baʼax ku yaʼalikoʼ?

⁷ Salmo 15:​2, ku yaʼalikeʼ le máax ku invitartik Jéeoba ichil u yotochoʼ letiʼe máax «tu puksiʼikʼal ku jóokʼol le baʼax ku yaʼalikoʼ». Pero lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa chéen maʼ unaj k-tuusiʼ. Yaan uláakʼ baʼax táakaʼaniʼ, Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-beet tuláakal baʼal tu nuʼuk (Heb. 13:18). Lelaʼ kʼaʼabéet «tumen Jéeobaeʼ jach u pʼekmaj le kʼasaʼan máakoʼoboʼ, pero jach ku biskuba maʼalob yéetel le máaxoʼob toj u kuxtaloʼoboʼ» (Pro. 3:32).

8. ¿Baʼax clase kuxtalil maʼ unaj k-biskiʼ?

⁸ Le máax «tu puksiʼikʼal ku jóokʼol le baʼax ku yaʼalikoʼ» maʼ tu beetik le baʼax ku yaʼalik Dios chéen tu táan yaʼab máakoʼ yéetel le kéen yanak tu juunaleʼ maʼ tu beetik (Isa. 29:13). Le clase kuxtal beyaʼ jach táaj kʼaas, toʼoneʼ maʼ k-kʼáat k-beet beyoʼ. ¿Bix u káajal u beetik máak baʼaloʼob kʼaastak? Maʼ xaaneʼ ku káajal u kaʼapʼéeltal u tuukul yéetel ku káajal u yilik maʼ jach maʼalob le baʼaxoʼob ku yaʼalik Jéeoba ka k-beetoʼ (Sant. 1:​5-8). Yoʼolal leloʼ ku pʼáatal maʼ tu yuʼubik u tʼaan Dios tiʼ baʼaloʼob ku tuklik maʼ jach kʼaʼabéet u beetaʼaliʼ. Tsʼoʼoleʼ wa ku yilik maʼ tu yúuchultiʼ mix baʼal ikil u beetik baʼax kʼaaseʼ ku pʼáatal maʼ sajak u beet  baʼaloʼob maas kʼaastakiʼ. Le máakoʼob beyaʼ chéen ku yeʼeskoʼob táan u adorarkoʼob Dios, pero u jaajileʼ maʼ táan u beetkoʼobiʼ (Ecl. 8:11). Toʼoneʼ k-kʼáat ka jóokʼok t-puksiʼikʼal tuláakal le baʼax k-beetkoʼ.

9. ¿Baʼax úuch le ka kʼaj óoltaʼab Natanael tumen Jesúsoʼ? (Ilawil xan le dibujooʼ).

⁹ Le baʼax úuch le ka kʼaj óoltaʼab Natanael tumen Jesúsoʼ ku yeʼesik jach importante ka jóokʼok tu puksiʼikʼal máak le baʼax ku yaʼalikoʼ. Le ka bisaʼab Natanael tumen Felipe utiaʼal ka kʼaj óoltaʼak tumen Jesúseʼ úuch junpʼéel baʼal maʼ táan u páaʼtaʼaliʼ. Kex Jesús maʼ u kʼaj óol kaʼach Natanaeleʼ, tu yaʼalaj: «Ilawileʼex, le máakaʼ juntúul israelita, juntúul máak jach tu jaajil maʼatech u tuus» (Juan 1:47). Jesúseʼ u yojleʼ uláakʼ u discípuloʼoboʼ ku yaʼalikoʼob u jaajil, pero tu tsʼáaj cuentaeʼ Natanaeleʼ juntúul máak jach tu jaajil maʼatech u tuus. Natanaeleʼ juntúul kʼeban máak kaʼachi, pero kex beyoʼ letiʼeʼ mantatsʼ tu yaʼalaj u jaajil, maʼ j-kaʼapʼéel ichiʼ. Jesúseʼ jach jatsʼuts tu yilil u modos Natanael, le oʼolal tu felicitartaj. ¿Máasaʼ k-kʼáat xan ka u yiloʼon Jesús beyoʼ?

10. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u meyajtoʼon maʼalob k-aakʼ? (Santiago 1:26)

¹⁰ U maas yaʼabil le requisitos ku kʼáataʼal teʼ Salmo 15, yaan yil yéetel bix k-tratartik u maasil. Salmo 15:​3, ku yaʼalikeʼ le máax ku kʼamik Jéeoba ichil u yotochoʼ juntúul máax «maʼatech u meyaj u yaakʼ utiaʼal u líiʼsaj tʼaan, mix junpʼéel kʼaas ku beetik tiʼ u yéet máakil yéetel maʼatech u tʼaan kʼaas tiʼ u amigoʼob». Jeʼex k-ilkoʼ le máax maʼ tu meyajtiʼ maʼalob u yaakʼoʼ ku beetik u yaatal u yóol u maasil yéetel maʼ tu kʼaʼamal tumen Jéeoba tu yotoch (xok Santiago 1:26).

11. ¿Baʼax le líiʼsaj tʼaanoʼ, yéetel baʼax ku beetaʼal tiʼ juntúul j-líiʼsaj tʼaan maʼ tu arrepentir?

¹¹ Teʼ Salmooʼ ku yúuchul tʼaan tiʼ juntúul j-líiʼsaj tʼaan. ¿Baʼax le líiʼsaj tʼaanoʼ? Junpʼéel baʼal maʼ jaaj ku yaʼalaʼal utiaʼal u pʼaʼatal kʼaasil wa máaxiʼ. Le máax ku líiʼsaj tʼaan maʼ tu  arrepentiroʼ ku expulsartaʼal teʼ múuchʼuliloʼ (Jer. 17:10).

12, 13. Kex maʼ k-óoliliʼeʼ, ¿bey baʼaxoʼob jeʼel u beetik k-tʼaan kʼaas tiʼ k-amigoʼobeʼ? (Ilawil xan le fotooʼ).

¹² Salmo 15:​3, ku kʼaʼajsiktoʼoneʼ le máax ku kʼamik Jéeoba ichil u yotochoʼ «mix junpʼéel kʼaas ku beetik tiʼ u yéet máakil yéetel maʼatech u tʼaan kʼaas tiʼ u amigoʼob». ¿Bix túun jeʼel u pʼatik máak kʼaasil u amigoʼobeʼ?

¹³ Maʼ xaaneʼ kex maʼ k-óoliliʼeʼ jeʼel u joʼopʼol k-tʼaan kʼaas tiʼ wa máaxeʼ. Tuukulnen tiʼ lelaʼ: 1) Juntúul kiikeʼ ku xuʼulul u beetik u precursorail, 2) junpʼéel matrimonioeʼ ku jóokʼol Betel wa 3) ku anunciartaʼaleʼ juntúul sukuʼuneʼ xuʼul u beetik u ancianoil wa u siervo ministerialil. ¿Maʼalob wa ka joʼopʼok k-tuklik baʼaxten úuch le baʼaloʼobaʼ? ¿Maʼalob wa ka k-tsikbalt tiʼ u maasil le baʼaxoʼob k-tuklikoʼ? Unaj k-kʼaʼajsikeʼ toʼoneʼ maʼ k-ojel tuláakal le baʼaxoʼob úuchoʼ. Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ le máax ku kʼamik Jéeoba ichil u yotochoʼ «mix junpʼéel kʼaas ku beetik tiʼ u yéet máakil yéetel maʼatech u tʼaan kʼaas tiʼ u amigoʼob».

RESPETART LE MÁAXOʼOB MEYAJTIK JÉEOBAOʼ

14. Le máax yaan ichil u yotoch Jéeobaoʼ, ¿bix jeʼel u yojéeltik máax pʼektaʼan tumen Dios utiaʼal maʼ u biskuba tu yéeteleʼ?

¹⁴ Salmo 15:​4, ku yaʼalikeʼ le máax ku biskuba yéetel Jéeobaoʼ «maʼatech u biskuba yéetel máaxoʼob pʼektaʼanoʼob tumen Dios». ¿Bix jeʼel k-ojéeltik máaxoʼob pʼektaʼanoʼob tumen Dioseʼ? U jaajileʼ maʼ tu páajtal k-confiar chéen tiʼ baʼax k-tuklik tumen toʼoneʼ kʼebanoʼon. Yaan horaeʼ chéen yoʼolal bix u modos juntúul máakeʼ jeʼel u lúubul toʼon maʼalobil wa kʼaaseʼ. Chéen baʼaleʼ chéen yéetel le máaxoʼob pʼektaʼanoʼob tumen Jéeoba junpuliʼ maʼ unaj k-bisikbaoʼ (1 Cor. 5:11). Ichil le máakoʼobaʼ táakaʼan le máax ku kʼebantal maʼ tu arrepentiroʼ, le máax maʼ tu respetartik k-fejoʼ mix baʼax k-creertik. Tiaʼan xan le máaxoʼob ku taaktal u náachkuntkoʼon tiʼ Jéeobaoʼ (Pro. 13:20).

15. ¿Bix jeʼel k-eʼesik k-respetartik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ?

¹⁵ Salmo 15:4 xaneʼ ku yaʼalikeʼ jach kʼaʼabéet ‹k-respetartik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ›. Le beetik k-ilik k-respetartik yéetel k-eʼesik utsil tiʼ u amigoʼob Jéeoba (Rom. 12:10). ¿Bix túun jeʼel k-beetkeʼ? Salmo 15:​4, ku yaʼalikeʼ le máax yaan ichil u yotoch Jéeobaoʼ «wa tsʼoʼok u yaʼalik u beetik junpʼéel baʼaleʼ, ku beetik kex maʼ chéen chʼaʼabiliʼ». Wa maʼ t-béeykuntik le baʼax k-prometerkoʼ jeʼel k-beetik u yaatal u yóol u maasileʼ (Mat. 5:37). Por ejemploeʼ Jéeobaeʼ ku páaʼtikeʼ le máaxoʼob yanoʼob ichil u yotochoʼ ka u béeykuntoʼob le voto tu beetoʼob le ka tsʼoʼok u beeloʼoboʼ. Ku páaʼtik xaneʼ le taatatsiloʼoboʼ ka u béeykuntoʼob le promesaʼob ku beetkoʼob tiʼ u paalaloʼoboʼ. Toʼoneʼ jach k-yaabiltmaj Jéeoba yéetel k-éet máakil le oʼolal k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-tsʼoʼokbesik le baʼax k-prometerkoʼ.

16. ¿Bix uláakʼ jeʼel k-eʼesik k-respetartik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ?

¹⁶ Uláakʼ bix jeʼel k-eʼesik k-respetartik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ letiʼe kéen k-kʼamoʼob yéetel utsiloʼ (Rom. 12:13). Por ejemploeʼ jeʼel u páajtal k-invitarkoʼob t-otocheʼ, kéen jóokʼkoʼon xíimbal wa tiʼ uláakʼ baʼaloʼob. Wa k-beetik beyoʼ yaan k-maas bisikba tu yéeteloʼob bey xan yéetel Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ beyoʼ táan xan k-eʼesik u jatsʼuts modos Jéeoba.

MAʼ A YAABILTIKEʼEX LE TAAKʼINOʼ

17. ¿Baʼaxten ku chʼaʼchiʼitaʼal le taakʼin teʼ Salmo capítulo 15?

¹⁷ Le Salmo capítulo 15, ku yaʼalik xaneʼ le máax yaan ichil u yotoch Jéeobaoʼ «kéen u tsʼáa u taakʼin majáantbileʼ maʼatech u cobrartik interés, maʼ tu chaʼik u maʼanal utiaʼal u yaʼalik culpable juntúul máak inocente» (Sal.  15:5). ¿Baʼaxten ku chʼaʼchiʼitaʼal le taakʼin teʼ Salmo jach táaj kóomaʼ? Tumen jach séeb jeʼel u káajal u yaabiltik máak le taakʼinoʼ. Wa ka úuchuktoʼon beyoʼ jeʼel k-perjudicartik u maasileʼ yéetel jeʼel u pʼáatal maʼ jach maʼalob k-bisikba yéetel Dioseʼ (1 Tim. 6:10). Úuchjeakileʼ yaan máaxoʼob tu beetaj u kʼasaʼaniloʼob tiʼ le máaxoʼob tu tsʼáajoʼob taakʼin u majáantoʼoboʼ. Kex jach óotsiloʼobeʼ jach yaʼab le interés ku cobrartaʼaltiʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ le juezoʼob xanoʼ ku chaʼik kaʼach u maʼanloʼob utiaʼal u yaʼalikoʼob culpable juntúul máak inocente. Jéeobaeʼ jach kʼaas tu yilil le baʼax tu beetoʼoboʼ (Eze. 22:12).

18. ¿Tiʼ baʼax preguntailoʼob unaj k-tuukul? (Hebreos 13:5).

¹⁸ Jach kʼaʼabéet k-ilik wa k-yaabiltmaj le taakʼinoʼ. Utiaʼal leloʼ tuukulnen tiʼ le preguntaʼobaʼ: «¿Mantatsʼ wa táan in tuukul tiʼ taakʼin wa tiʼ le baʼaxoʼob taak in manikoʼ? Wa ku majáantaʼalten taakʼineʼ, ¿jach ku xáantal wa utiaʼal in sutik tumen kin tuklik maʼ kʼaʼabéet tiʼ le máax majáantenoʼ? ¿Jach wa kin creerkinba tumen yaanten taakʼin? ¿Tsʼuʼuten wa? ¿Kin tuklik wa táan u máanoʼob tu paach taakʼin le sukuʼunoʼob ayikʼaloʼoboʼ? ¿Maas wa uts tin tʼaan in biskinba yéetel máaxoʼob ayikʼaloʼob? ¿Maʼ wa tin jach biskinba yéetel le máaxoʼob minaʼan taakʼin tiʼoboʼ?». Jach jatsʼuts le privilegio yaantoʼon ikil k-antal ichil u yotoch Jéeobaoʼ. ¡Maʼ unaj k-jóokʼoliʼ! Unaj k-kanáantikba utiaʼal maʼ k-yaabiltik le taakʼinoʼ. Wa k-beetik beyoʼ Jéeobaeʼ mix bikʼin ken u xúumpʼattoʼon (xok Hebreos 13:5).

JÉEOBAEʼ U YAABILTMAJ U AMIGOʼOB

19. ¿Baʼaxten Jéeobaeʼ ku kʼáatiktoʼon ka k-beet le baʼax ku yaʼalik le Salmo capítulo 15?

¹⁹ Le Salmo capítulo 15, bey u tsʼoʼokolaʼ: «Le máax ku beetik beyaʼ mix bikʼin kun péeksbil tuʼux yaan» (Sal. 15:5). Le tʼaanoʼobaʼ ku yeʼesik baʼaxten Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-beet le baʼax ku yaʼalik le Salmooʼ tumen letiʼeʼ u kʼáat ka kiʼimakchajak k-óol. Tsʼoʼoleʼ ku yaʼaliktoʼon xan baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-kʼamik u bendición yéetel utiaʼal u kanáantkoʼon (Isa. 48:17).

20. ¿Baʼax bendicióniloʼob ken u kʼam le máaxoʼob yanoʼob ichil u yotoch Jéeobaoʼ?

²⁰ Le máaxoʼob kun chúukpajal u yóoloʼob yanoʼob ichil u yotoch Jéeobaoʼ yaan u kʼamkoʼob yaʼab bendiciónoʼob. Le yéeyaʼanoʼoboʼ listo tuʼux kun pʼáatloʼob le kéen xiʼikoʼob teʼ kaʼanoʼ, tumen Jesúseʼ tsʼoʼok u preparartik yaʼab lugaroʼob utiaʼal letiʼob (Juan 14:2). Le máaxoʼob xan kun pʼáatloʼob kajtal way Luʼumeʼ yaan u yilkoʼob u béeytal le baʼax ku yaʼalik Apocalipsis 21:3. ¡Jach kiʼimak k-óol úuchik k-invitartaʼal utiaʼal k-amigotik Jéeoba! Tsʼoʼoleʼ yaan u páajtal k-pʼáatal mantatsʼ ichil u yotoch.