1. ¿Baʼax jeʼel u talamtal k-beetkeʼ?

 TULÁAKLOʼON taak k-maas meyajtik Jéeoba utiaʼal k-kiʼimakkúuntik u yóol. Utiaʼal lelaʼ k-tsʼáaik metas ichil k-kuxtal jeʼex k-maas maʼalobkíintik k-modos, k-xokik le Biblia sáamsamaloʼ, k-maas maʼalobkíintik bix k-xakʼalxook wa bix k-kʼaʼaytaj. Maʼ xaaneʼ tiʼ techeʼ yaan junpʼéel meta pero istikyaj a wilik a tsʼoʼokbesik. Wa bey u yúuchultechoʼ maʼ u lúubul a wóol, tiʼ yaʼab sukuʼunoʼob bey u yúuchloʼ. Por ejemploeʼ Philipeʼ tu tsʼáaj u metail u maas maʼalobkíintik bix u orar, pero istikyaj u kaxtik u súutukil utiaʼal u beetik. Erika xaneʼ tu tsʼáaj u metail u kʼuchul temprano tiʼ u reunióniloʼob le kʼaʼaytajoʼ. Pero kex beyoʼ láayliʼ tarde u kʼuchleʼ. Tomášeʼ taak kaʼach u xokik le Biblia tu chúukaʼaniloʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Óoxtéen tin tsʼáainba in xook le Bibliaoʼ, pero chéen Levítico kin kʼuchul. Es ke jach ku náaksik in wóol».

2. ¿Baʼaxten maʼ unaj u lúubul a wóol wa maʼ páajchajak a tsʼoʼokbesik junpʼéel metaiʼ?

² Wa maʼ páajchajak a tsʼoʼokbesik junpʼéel metaeʼ maʼ u lúubul a wóol. ¿Baʼaxten? Tumen deporsi ku bisik tiempo tiʼ máak. Tsʼoʼoleʼ como láayliʼ a tsʼaamaj a wóol a béeykunteʼ leloʼ ku yeʼesikeʼ a yaabiltmaj Jéeoba yéetel taak a tsʼáaik u maas maʼalobil tiʼ. U maas kʼaʼanaʼanileʼ Jéeobaeʼ nojoch baʼal u yilik baʼax ka beetik. Pero kʼaʼajseʼ letiʼeʼ maʼ tu kʼáatiktech junpʼéel baʼal maʼ tu páajtal a beetik (Sal. 103:14; Miq. 6:8). Le oʼolaleʼ  ilawil a tsʼáaik metas jeʼel u páajtal a chukpachtikeʼ. Koʼox ilik jujunpʼéel baʼaloʼob jeʼel u yáantkech utiaʼal a béeykuntik junpʼéel metaeʼ.

3. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u tsʼíiboltik máak le metas yaantiʼoʼ?

³ Utiaʼal ka páajchajak k-tsʼoʼokbesik junpʼéel metaeʼ jach kʼaʼabéet k-tsʼíiboltik. ¿Baʼaxten? Tumen beyoʼ yaan k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-tsʼoʼokbesik. Lelaʼ jeʼel u páajtal k-ketik yéetel le iikʼ beetik u bin junpʼéel barcooʼ. Wa yaan iikʼeʼ le barcooʼ jeʼel u kʼuchul teʼ tuʼux ku binoʼ, pero wa maas kʼaʼam le iikʼoʼ maas séeb jeʼel u kʼuchleʼ. Lelaʼ bey xan u yúuchul yéetel le metas yaantoʼonoʼ. Wa k-jach tsʼíiboltikeʼ maas séeb jeʼel k-béeykuntikeʼ. David, juntúul sukuʼun kajaʼan El Salvadoreʼ, ku yaʼalik: «Wa jach ka tsʼíiboltik junpʼéel metaeʼ ka tsʼáaik a wóol utiaʼal a tsʼoʼokbesik. Tsʼoʼoleʼ kex jeʼel baʼaxak ka u kʼatuba ta beeleʼ yaan a wilik a béeykuntik». ¿Baʼax jeʼel u yáantkech a tsʼíibolt junpʼéel metaeʼ?

4. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-kʼáatik tiʼ Jéeobaeʼ? (Filipenses 2:13; ilawil xan le dibujooʼ).

⁴ Kʼáat tiʼ Jéeoba ka u yáantech utiaʼal ka a maas tsʼíibolt le meta yaantechoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Jéeobaeʼ jeʼel u yáantkoʼon yéetel u espíritu santo utiaʼal ka k-maas tsʼíibolt le meta yaantoʼonoʼ (xok Filipenses 2:13). Yaan kʼiineʼ chéen tumen k-ojel kʼaʼabéet u yantaltoʼon metaseʼ k-tsʼáaik wa jaypʼéel ichil k-kuxtaliʼ. Pero u jaajileʼ maʼ jach taak k-tsʼoʼokbeskoʼobiʼ. Lelaʼ bey úuchik tiʼ Norina, juntúul kiik kajaʼan Uganda. Kex letiʼ u tsʼaamaj kaʼach u metail u tsʼáaik junpʼéel xookeʼ, maʼ tu jach tsʼíiboltik kaʼachi tumen ku tuklikeʼ maʼ jach maʼalob u tsʼáaik xookiʼ. ¿Baʼax áant le kiikoʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Sáamsamal joʼopʼ in kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáanten in maas tsʼíibolt in tsʼáaik xook tiʼ wa máax. Tsʼoʼoleʼ tin beetaj xan tuláakal le ku páajtal utiaʼal in maas maʼalobkíintik bix in kaʼansaj. Ka máan wa jaypʼéel meseseʼ tin tsʼáaj cuentaeʼ táan in maas tsʼíiboltik in chukpachtik le metaoʼ. Teʼ mismo añooʼ káaj in tsʼáaik kaʼapʼéel xook».

5. ¿Tiʼ baʼaxoʼob maʼalob ka tuukulnakoʼon?

⁵ Tuukulnen tiʼ bix tsʼoʼok u yáantkech Jéeoba (Sal. 143:5). Apóstol Pabloeʼ tuukulnaj tiʼ bix tsʼoʼok u yeʼesik Jéeoba u nojoch utsil tiʼ, leloʼ le áant utiaʼal u chúukpajal u yóol u meyajte (1 Cor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14). Teech xaneʼ wa ka tuukul tiʼ tuláakal le baʼax tsʼoʼok u beetik Jéeoba ta woʼolaloʼ yaan a maas tsʼíiboltik a tsʼoʼokbesik le meta yaantechoʼ (Sal. 116:12). Koʼox ilik baʼax áant juntúul kiik hondurasil utiaʼal ka u beetuba precursora regular. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Joʼopʼ in tuklik bukaʼaj u yaabiltmilen Jéeoba. Letiʼeʼ tu natsʼen tu kaajal yéetel ku kanáantken. Úuchik in tuukul tiʼ le baʼaloʼobaʼ tin maas yaabiltaj Jéeoba yéetel tin maas tsʼíiboltaj in beetik in precursorail».

6. ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼoʼokbesik junpʼéel metaeʼ?

 ⁶ Tuukulnen tiʼ le utsiloʼoboʼ. Koʼox ilik baʼax áant Erika, le kiik t-chʼaʼchiʼitaj teʼ yáax párrafooʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tin tsʼáaj cuentaeʼ le kéen kʼuchken tarde utiaʼal u reuniónil le kʼaʼaytajoʼ yaʼab baʼax kin perdertik. Pero wa kin kʼuchul tempranoeʼ jeʼel u páajtal in saludartik le sukuʼunoʼoboʼ yéetel in tsikbal tu yéeteloʼob. Tsʼoʼoleʼ ku páajtal xan in wuʼuyik le baʼax ku yaʼalaʼal utiaʼal in maas disfrutartik yéetel in maas maʼalobkíintik le bix in kʼaʼaytajoʼ». Erikaeʼ tuukulnaj tiʼ le utsiloʼob ken u kʼamoʼ, le oʼolal tu yilaj u kʼuchul temprano. Teech xaneʼ wa yaantech u metail a xokik le Biblia wa a oraroʼ tuukulnen tiʼ le utsiloʼob ken u taastechoʼ. Por ejemploeʼ yaan a maas biskaba yéetel Jéeoba (Sal. 145:18, 19). Wa yaantech u metail a maas jatsʼutskíintik a modoseʼ, leloʼ yaan u yáantkech utiaʼal a maas biskaba yéetel u maasil (Col. 3:14). ¿Baʼax uláakʼ jeʼel u yáantkecheʼ? Tsʼíibt le utsiloʼob ken u taastech le metaoʼ, yéetel cada wa baʼax kʼiineʼ xok le baʼax ta tsʼíibtoʼ. Tomáš, le máax t-chʼaʼchiʼitaj tu káajbal le xookaʼ, ku yaʼalik: «Wa kin wilik yaʼab utsiloʼob ken u taasten junpʼéel metaeʼ kin beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal in tsʼoʼokbesik».

7. ¿Baʼax tu beetaj Julio yéetel u yatan utiaʼal u béeykuntkoʼob u metaʼob?

⁷ Bisaba yéetel máaxoʼob jeʼel u yáantkecheʼ (Pro. 13:20). Julio yéetel u yataneʼ tu tsʼáajoʼob u metail u binoʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet. Julioeʼ ku yaʼalik baʼax áantoʼob: «T-kaxtaj amigoʼob jeʼel u yáantkoʼoneʼ yéetel t-tsikbaltajtiʼob le baʼax k-tukultmaj k-beetkoʼ. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ tsʼokaʼaniliʼ u binoʼob áantaj yaanal tuʼuxeʼ, le oʼolal páajchaj u yaʼalikoʼobtoʼon baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkeʼ. Tsʼoʼoleʼ mantatsʼ ku kʼáatkoʼob kaʼach bix u bin k-planes yéetel wa ku kʼaʼabéettaleʼ ku líiʼskoʼob k-óol».

8. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa k-chukpachtik k-meta chéen teʼ kʼiinoʼob jach k-tsʼíiboltikoʼ? (Ilawil le dibujooʼ).

⁸ U jaajileʼ tuláakloʼon yaan kʼiineʼ ku chan lúubul k-óol. ¿U kʼáat wa túun u yaʼaleʼ yaan k-xúumpʼattik le meta yaantoʼonoʼ? Maʼatech. Koʼox kaʼa tuukul tiʼ u ejemploil le chan barcooʼ. U jaajileʼ maʼ sáamsamal kʼaʼam iikʼiʼ. Yaan kʼiineʼ jach minaʼan, le oʼolal hasta maʼ tu péek le chan barcooʼ. ¿U kʼáat wa túun u yaʼaleʼ mix baʼal ken u beet le máax nuʼuktik le chan barcooʼ? Maʼatech, tumen yaan barcoʼobeʼ yaan u motoril yéetel uláakʼoʼobeʼ yaan u remosil. Le oʼolal le máax nuʼuktik le barcooʼ jeʼel u páajtal u meyajtiʼ le baʼaloʼobaʼ, beyoʼ yaan u seguer u bin. Toʼon xaneʼ yaan kʼiineʼ jach k-tsʼáaik k-óol utiaʼal k-tsʼoʼokbesik k-meta. Pero yaan kʼiineʼ maʼ tu taaktal k-beetik. Wa k-ilik k-chukpachtik k-meta chéen kéen k-tsʼíibolteʼ mix bikʼin ken k-béeykunte. Pero kʼaʼajaktoʼoneʼ jeʼex le máak nuʼuktik le barco ku kaxtik baʼax u beet utiaʼal u seguer  u viajareʼ toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-kaxtik baʼax ken k-beet utiaʼal k-tsʼoʼokbesik le meta yaantoʼon kex yaan hora maʼ t-jach tsʼíiboltikoʼ. U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼaliʼ, pero jeʼel u taasiktoʼon yaʼab utsiloʼobeʼ. Táanil tiʼ k-ilik baʼax jeʼel u yáantkoʼoneʼ koʼox ilik u núukil junpʼéel pregunta ku beetik yaʼab máakoʼob.

9. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-chukpachtik junpʼéel meta kex maʼ táan jach k-tsʼíiboltik k-beetkiʼ?

⁹ Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-meyajt yéetel kiʼimak óolal bey xan yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal (Sal. 100:2; 2 Cor. 9:7). Pero ¿baʼaxten túun kʼaʼabéet k-chukpachtik junpʼéel meta kex maʼ táan jach k-tsʼíiboltik k-beetkiʼ? Koʼox tuukul tiʼ baʼax tu beetaj apóstol Pablo. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Kin loʼoloxik in wíinklil yéetel kin nuʼuktik bey juntúul esclavoeʼ» (1 Cor. 9:25-27). Pabloeʼ tu tsʼáaj u yóol u beet baʼax u kʼáat Jéeoba tak teʼ kʼiinoʼob maʼ jach taak u beetkoʼ. ¿Tu kʼamaj wa túun Jéeoba le baʼax tu beetaj Pablooʼ? Tu kʼamaj, tsʼoʼoleʼ hasta tu bendecirtaj (2 Tim. 4:7, 8).

10. ¿Baʼax utsiloʼob ku taasik k-chukpachtik junpʼéel meta kex maʼ táan jach k-tsʼíiboltik k-beetkiʼ?

¹⁰ Jéeobaeʼ ku kiʼimaktal u yóol kéen u yil táan k-chukpachtik junpʼéel meta kex yaan hora maʼ táan k-tsʼíiboltik k-beetkiʼ. ¿Baʼaxten ku kiʼimaktal u yóol? Tumen kex maʼ táan k-tsʼíiboltik le meta k-tsʼáamoʼ k-ilik k-beetik tumen k-yaabiltmaj. Wa k-tsʼáaik k-óol k-beeteʼ Jéeobaeʼ yaan u bendecirkoʼon jeʼex tu beetil yéetel apóstol Pabloeʼ (Sal. 126:5). Le kéen k-il bix u bendecirkoʼon Jéeobaeʼ yaan k-maas tsʼíiboltik k-tsʼoʼokbesik le metaoʼ. Lucyna, juntúul kiik kajaʼan Poloniaeʼ, ku yaʼalik: «Yaan kʼiin jach kaʼanaʼaneʼ maʼ tu taaktal in bin kʼaʼaytaj. Pero kex beyoʼ kin bin tumen le kiʼimak óolal ku taasiktenoʼ maʼ tu páajtal u keʼetel yéetel mix baʼal». Koʼox ilik baʼax jeʼel u páajtal k-beetik wa maʼ táan jach k-tsʼíiboltik junpʼéel metaiʼ.

11. ¿Bix u yáantkoʼon u espíritu santo Jéeoba?

¹¹ Kʼáat tiʼ Jéeoba espíritu santo. Le espíritu santooʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u yantaltoʼon le jatsʼuts modos kʼaʼabéettoʼon utiaʼal k-tsʼoʼokbesik k-metasoʼ. Maases wa difícil k-ilik k-béeykuntik k-metaoʼ bey xan wa maʼ jach taak k-beetkiʼ. Le oʼolal jach kʼaʼabéet k-kʼáatik tiʼ Jéeoba u espíritu santo, beyoʼ jeʼel u yantaltoʼon le jatsʼuts modos kʼaʼabéettoʼon utiaʼal k-tsʼoʼokbesik k-metaoʼ (Luc. 11:13; Gál. 5:22, 23). David, le máax t-chʼaʼchiʼitaj teʼ párrafo 3, tu yilaj u maas xakʼalxook. Junpʼéel baʼax áanteʼ letiʼe oraciónoʼ. Davideʼ ku yaʼalik: «Tin kʼáataj tiʼ Jéeoba ka u yáanten in tsʼoʼokbes le baʼax in chʼaʼtukultmoʼ. Letiʼeʼ tu yáanten tumen tak bejlaʼa maʼ in pʼat in xakʼalxookiʼ».

12. ¿Bix u yáantkoʼon Eclesiastés 11:4 k-tsʼoʼokbes le metas yaantoʼonoʼ?

¹² Maʼ a páaʼtik u maʼalobtal tuláakal. Teʼ yóokʼol kaabaʼ jach difícil ka úuchuk leloʼ. Wa chéen k-kutal k-páaʼt u maʼalobtal tuláakal baʼal utiaʼal ka káajak k-chukpachtik k-metaeʼ mix bikʼin ken k-beete (xok Eclesiastés 11:4). Juntúul sukuʼun ku kʼaabaʼtik Daynieleʼ, ku yaʼalik: «U jaajileʼ jeʼel u náakal u yóol máak wa chéen u méekʼmaj u kʼab táan u páaʼtik u maʼalobtal tuláakal baʼaleʼ. Maas maʼalob ka u tsʼoʼokbes u meta desde beoraaʼ». Paul, juntúul sukuʼun ugandaileʼ, ku yaʼalik uláakʼ baʼax oʼolal unaj k-chukpachtik k-metas: «Wa ka wilik a tsʼoʼokbesik a metas kex yaan baʼaloʼob ku kʼatkuba ta beeleʼ, Jéeobaeʼ yaan u bendecirkech» (Mal. 3:10).

13. ¿Baʼax utsil ku taasik u tsʼoʼokbesik máak jujunpʼíitil u metas?

¹³ Ilawil a beetik jujunpʼíitil. Yaan horaeʼ jeʼel u lúubul u yóol máakeʼ tumen jeʼel u tuklik maʼ ken u béeykunt le meta yaantiʼoʼ. Wa bey u  yúuchultechoʼ jeʼel u páajtal a beetik jujunpʼíitileʼ. Por ejemploeʼ, wa a kʼáat ka yanaktech junpʼéel jatsʼuts modoeʼ jeʼel u páajtal u káajal a weʼesik jujunpʼíitileʼ. Wa taak a xokik le Biblia tu chúukaʼaniloʼ jeʼel u páajtal a xokik wa jaypʼéel versículoʼob sáamsamaleʼ, maʼ tsaaj yaʼab capítuloʼob ka a xokiʼ. Tomáš, le máax t-aʼalaj tu káajbal le xookaʼ, jach tu yuʼubaj maʼ tun tsaʼayal u xok le Biblia tiʼ junpʼéel añooʼ. Ku yaʼalik: «Tin tsʼáaj cuentaeʼ maʼ tin tsaʼayal in xok le Biblia tiʼ junpʼéel añooʼ. Le oʼolal tin chʼaʼtuklaj u káajal in kaʼa xokik, pero teʼ vezaʼ chéen wa jaypʼéel versículoʼob tin xokaj sáamsamaliʼ yéetel káaj in tuukul tiʼ le baʼax kin xokikoʼ. Jach tin disfrutartaj u xookil le Biblia úuchik in beetik beyoʼ». Tomášeʼ jach kiʼimakchaj u yóol úuchik u xokik le Bibliaoʼ, le oʼolal káaj u jóoʼsik maas yaʼab tiempo utiaʼal u xokik. Chéen ka tu tsʼáaj cuentaeʼ tsʼoʼok u láaj xokik. b

14. ¿Bey baʼaxoʼob jeʼel u kʼatkuba t-beeleʼ?

¹⁴ U jaajileʼ kex yaan kʼiin taak k-tsʼoʼokbesik k-metaeʼ yaan baʼax jeʼel u kʼatkuba t-beeleʼ. Por ejemploeʼ, junsúutuk jeʼel u «jáan úuchul wa baʼax» jeʼel u beetik maʼ k-tsʼoʼokbesik k-metaeʼ (Ecl. 9:11). Yaan hora xaneʼ ku lúubul k-óol yoʼolal le problemas yaantoʼonoʼ (Pro. 24:10). Tsʼoʼoleʼ como kʼebanoʼoneʼ jeʼel k-chʼaʼtuklik k-beetik wa baʼax jeʼel u talamkúuntik k-tsʼoʼokbesik k-metaeʼ (Rom. 7:23). Yaan kʼiin xaneʼ chéen kaʼanaʼanoʼon (Mat. 26:43). ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u lúubul k-óoleʼ?

15. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet u seguer k-chukpachtik k-metas kex yaan baʼaxoʼob k-aktáantik? (Salmo 145:14).

¹⁵ Maʼ u xuʼulul a tsʼáaik a wóol a chukpacht a meta. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ yaan u yantaltoʼon problemas. Pero ku yaʼalik xaneʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon k-béeykunt k-metas (xok Salmo 145:14). Philip, le sukuʼun t-aʼalaj teʼ yáax párrafooʼ, ku yaʼalik: «Kex yaan  kʼiin yaan baʼax ku kʼatkuba tin beeleʼ kin wilik u seguer in tsʼáaik in wóol utiaʼal in chukpachtik in meta». Beoraaʼ koʼox kaʼa tʼaan tiʼ David. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Wa yaan kʼiin istikyaj in wilik in tsʼoʼokbesik in metaeʼ kin wilik maʼ u lúubul in wóol. Baʼaxeʼ kin wilik in weʼesik tiʼ Jéeoba jach in yaabiltmaj». Jeʼex k-ilkoʼ wa ku seguer k-chukpachtik k-metas kex yaʼab baʼaloʼob k-aktáantikeʼ yaan k-eʼesik tiʼ Jéeoba jach k-yaabiltmaj. Tsʼoʼoleʼ letiʼeʼ yaan u kiʼimaktal u yóol le kéen u yil tuláakal le baʼax k-beetkoʼ.

16. ¿Baʼax jeʼel k-beetik wa maʼ tu páajtal k-tsʼoʼokbesik junpʼéel metaeʼ?

¹⁶ Kaanbalnen tiʼ le baʼaxoʼob ku yúuchultechoʼ. Maʼ xaaneʼ yaan baʼax tu kʼatuba ta beel, le oʼolal maʼ páajchaj a tsʼoʼokbesik a metaiʼ. Le oʼolal maʼalob ka a tukult lelaʼ: «¿Baʼax jeʼel in beetik utiaʼal ka in tsʼoʼokbes in meta kex ka u kʼatuba wa baʼax tin beeleʼ?» (Pro. 27:12). Yaan hora xaneʼ kex táan k-tsʼáaik k-óol k-chukpacht k-metaeʼ maʼ tu béeytal. Yoʼolal leloʼ maʼalob ka k-tukult lelaʼ: «¿Maʼ wa túun kʼaʼabéet in kʼexik in metaiʼ?». Utiaʼal a wilik wa yaan a kʼexikeʼ ilawil wa jach tu jaajil maʼ tu páajtal a tsʼoʼokbesik. c Wa ku kʼaʼabéettal a kʼexikeʼ, Jéeobaeʼ maʼ ken u tukult wa tsʼoʼoktech beyoʼ (2 Cor. 8:12).

17. ¿Baʼaxten maʼalob ka tuukulnakech tiʼ le metas tsʼoʼok a béeykuntikoʼ?

¹⁷ Tuukulnen tiʼ le metas tsʼoʼok a béeykuntikoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Dioseʼ maʼ kʼasaʼan utiaʼal ka u tuʼubs le meyaj ta beeteʼexoʼ» (Heb. 6:10). Le oʼolal maʼalob ka tuukulnakech tiʼ le baʼaloʼob tsʼoʼok a beetkoʼ, jeʼex a maas biskaba yéetel Jéeoba, a jóokʼol kʼaʼaytaj wa a wokjaʼ. Le metas tsʼoʼok a béeykuntikoʼ ku yeʼesikeʼ jeʼel xan u páajtal a chukpachtik le metas yaantech beoraaʼ (Fili. 3:16).

18. ¿Baʼax unaj k-beetik le táan k-chukpachtik k-metaoʼ? (Ilawil xan le dibujooʼ).

¹⁸ Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal a chukpachtik a metaeʼ, kéen a beeteʼ yaan u kiʼimaktal a wóol jeʼex u kiʼimaktal u yóol le máax nuʼuktik junpʼéel barco ken kʼuchuk teʼ tuʼux ku binoʼ. Le máaxoʼob nuʼuktik le barcoʼoboʼ jach ku disfrutarkoʼob le viajeoʼ. Teech xaneʼ disfrutart a meyajtik Jéeoba mientras táan a chukpachtik a metaoʼ. Wa ka beetkeʼ yaan a wilik bix u yáantkech Jéeoba yéetel bix u bendecirkech yoʼolal tuláakal le baʼaxoʼob ka beetkoʼ (2 Cor. 4:7). Wa ku seguer a tsʼáaik a wóoleʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktech uláakʼ bendiciónoʼob maas jatsʼutstakoʼob (Gál. 6:9).