XOOK 39
Maʼ séeb kʼuuxil, eʼes utsil
«U esclavo Yuumtsileʼ minaʼan baʼax oʼolal u baʼateʼel, baʼaxeʼ kʼaʼabéet u yeʼesik u yutsil tiʼ u maasil» (2 TIM. 2:24).
KʼAAY 120 Unaj k-eʼesik u modos Jesús
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN a
1. ¿Baʼax jeʼel u kʼáataʼaltoʼon tumen juntúul k-éet meyaj wa k-éet xookeʼ?
¿BIX a wuʼuyikaba kéen kʼáataʼaktech baʼax ka creertik tumen juntúul a wéet meyaj wa juntúul a wéet xook? ¿Ka nerviosotal wa? Yaʼab máak bey u yuʼubikubaoʼ, pero le preguntaʼobaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaik cuenta baʼax ku tuklik yéetel bix u yuʼubikuba le máax kʼáatikoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku tsʼáaik tuʼux k-kʼaʼaytaj tiʼ. Chéen baʼaleʼ yaan máakoʼobeʼ ku kʼáatkoʼob wa baʼax chéen utiaʼal u baʼateltʼaanoʼob. Lelaʼ ku yúuchul tumen yaan horaeʼ yaan baʼaloʼob maʼ jaajtak aʼalaʼantiʼob yoʼolal u testigoʼob Jéeobaiʼ (Hech. 28:22). Tsʼoʼoleʼ como kuxaʼanoʼon «tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ» yaʼab máakoʼobeʼ jach tsʼíikoʼob yéetel maʼ tu yóotkoʼob u «tsʼáaubaʼob de acuerdoil» (2 Tim. 3:1, 3).
2. ¿Bix juntúul máak maʼ tu séeb kʼuuxil?
2 Maʼ xaaneʼ yaan horaeʼ jeʼel a tuklikeʼ: «¿Bix jeʼel in weʼesik jatsʼuts modos kéen kʼáataʼakten wa baʼax tumen juntúul máax táan u tsʼíikileʼ?». Junpʼéel baʼax jeʼel u yáantkecheʼ letiʼe maʼ a séeb kʼuuxiloʼ. Juntúul máak maʼ tu séeb kʼuuxileʼ u yojel u controlartuba kex táan u kʼeʼeyel wa kex maʼ u yojel baʼax jeʼel u núukikeʼ (Pro. 16:32). Pero maʼ xaaneʼ jeʼel a tuklikeʼ maʼ chéen chʼaʼabil u yantal tiʼ máak le jatsʼuts modoaʼ. Chéen baʼaleʼ,¿bix jeʼel u yantaltecheʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a baʼateltʼaan kéen kʼáataʼaktech baʼax ka creertik tumen juntúul máak pʼujaʼan? Wa yaan a paalaleʼ, ¿bix jeʼel a wáantkoʼob utiaʼal ka u yeʼesoʼob jatsʼuts modos le kéen u defendertoʼob le baʼax ku creerkoʼoboʼ? Koʼox ilik.
BAʼAX JEʼEL U YÁANTKOʼON UTIAʼAL MAʼ K-SÉEB KʼUUXILEʼ
3. ¿Baʼaxten juntúul máak maʼ tu séeb kʼuuxileʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa nuumiʼ? (2 Timoteo 2:24, 25).
3 Máax maʼ tu séeb kʼuuxileʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa nuumiʼ. Pero u jaajileʼ yaan horaeʼ maʼ chéen chʼaʼabil u controlarkuba máakiʼ. Chéen baʼaleʼ le espíritu santooʼ ku yáantik máak utiaʼal maʼ u séeb kʼuuxil (Gál. 5:22, 23). Le tʼaan ich griego ku meyaj utiaʼal u yaʼalaʼal «maʼ u séeb kʼuuxil máakoʼ» ku meyaj utiaʼal u yúuchul tʼaan tiʼ juntúul tsíimin tsʼoʼok u suukbesaʼal. Kex tsʼoʼok u suukbesaʼaleʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa pʼáat minaʼan u muukʼiʼ. Bey xan u yúuchul yéetel máax maʼ tu séeb kʼuuxiloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa nuumiʼ bey xan wa débiliʼ, baʼaxeʼ tsʼoʼok u kanik u controlartuba. ¿Bix túun jeʼel u yantaltoʼon le jatsʼuts modoaʼ? Kʼaʼabéet k-kʼáatik u espíritu santo Dios. U jaajileʼ tiʼ tuláakal máak jeʼel u páajtal u yantaltiʼeʼ. Por ejemploeʼ yaʼab tiʼ u testigoʼob Jéeobaeʼ ku yeʼeskoʼob tumen maʼ tu baʼateltʼaanoʼob yéetel le máaxoʼob taak u discutiroʼoboʼ. Lelaʼ ku beetik u yúuchul tʼaan maʼalob yoʼolal u testigoʼob Jéeoba (xok 2 Timoteo 2:24, 25). ¿Baʼax túun jeʼel a beetik utiaʼal u yantaltech le jatsʼuts modoaʼ?
4. ¿Baʼax k-kanik tiʼ u ejemplo Isaak?
4 Le Bibliaoʼ ku chʼaʼchiʼitik yaʼab máaxoʼob meyajtik Jéeoba maʼ séeb kʼuuxilnajoʼobiʼ. Por ejemploeʼ le kajaʼan Isaak kaʼach Gueraroʼ káaj u pʼektaʼal tumen le filisteoʼoboʼ. Letiʼobeʼ tu butʼoʼob yéetel luʼum le chʼeʼenoʼob páanaʼab tumen u sirvienteʼob Abrahánoʼ. Pero Isaakeʼ maʼ baʼatelnaj yéetel le máakoʼobaʼ, baʼaxeʼ bin kajtal táanxel tuʼux yéetel tu páanaj uláakʼ chʼeʼenoʼob (Gén. 26:12-18). Chéen baʼaleʼ le filisteoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼux binoʼ káaj xan u discutiroʼob yoʼolal le chʼeʼenoʼ tumen káaj u yaʼalikoʼobeʼ u tiaʼaloʼob xan. Pero Isaakeʼ maʼ tu ketaj tiʼobiʼ (Gén. 26:19-25). ¿Baʼax áant utiaʼal maʼ u séeb pʼuʼujul? Maʼ xaaneʼ áantaʼab tumen u ejemplo u papáʼob. Por ejemploeʼ Abraháneʼ maʼ tu séeb kʼuuxil kaʼachi, tsʼoʼoleʼ Saraeʼ jach tranquila yéetel kabal u yóol (1 Ped. 3:4-6; Gén. 21:22-34).
5. ¿Baʼax eʼesik le taatatsiloʼoboʼ jeʼel u kaʼanskoʼob u paalal utiaʼal maʼ u séeb kʼuuxiloʼobeʼ?
5 Le taatatsiloʼob meyajtik Jéeobaoʼ maʼalob xan ka u kaʼans tiʼ u paalal maʼ unaj u séeb kʼuuxiloʼobiʼ. Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ Mark, b juntúul xiʼipal yaan 17 años tiʼ. Teʼ escuelaoʼ jach yaʼab paalaloʼob kʼaas u modosoʼob, yéetel bey xan u modos le máakoʼob teʼ tuʼux ku kʼaʼaytajoʼ. Le oʼolal u papáʼobeʼ jach tu yilaj u yáantkoʼob utiaʼal maʼ u séeb kʼuuxil yoʼolal baʼax ku yaʼalik wa baʼax ku beetik u maasil. Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Markeʼ tsʼoʼok u naʼatikeʼ jach kʼaʼabéet u controlarkuba máak utiaʼal maʼ u sutik u jeel le baʼax ku beetaʼaltiʼoʼ». ¡Yaaske Markeʼ tsʼoʼok u kanik u yeʼes le jatsʼuts modoaʼ!
6. ¿Bix u yáantkoʼon le oración utiaʼal maʼ k-séeb kʼuuxiloʼ?
6 Tuukulnen tiʼ lelaʼ: Koʼox aʼalikeʼ juntúul máakeʼ ku káajal u yaʼalik baʼaloʼob maʼ jaajtak yoʼolal Jéeoba wa ku joʼopʼol u burlarkuba tiʼ le baʼaxoʼob ku kaʼansik le Bibliaoʼ. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal a controlarkabaeʼ? Kʼáat tiʼ Jéeoba u espíritu santo bey xan naʼatil utiaʼal u páajtal a núukik yéetel utsil le baʼax ku yaʼalik le máakoʼ. ¿Kux túun wa ka wuʼuyik maʼ ta núukaj tubeeliʼ? Aʼal tiʼ Jéeoba yéetel tukult baʼax jeʼel a núukik tuláakʼ kʼiineʼ. Wa ka beetkeʼ Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktech u espíritu santo yéetel yaan u yáantkech utiaʼal maʼ a séeb kʼuuxil.
7. ¿Bix jeʼel u yáantkoʼon le tekstoʼob k-ojel de memoriailoʼ? (Proverbios 15:1, 18).
7 Yaan jujunpʼéel tekstoʼob jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-séeb kʼuuxil teʼ súutukiloʼob jach talamtakoʼoboʼ. Jéeobaeʼ jeʼel u tsʼáaiktoʼon espíritu santo utiaʼal k-kʼaʼajsik le tekstoʼoboʼ (Juan 14:26). Por ejemploeʼ u libroil Proverbioseʼ ku taasik versículoʼob ku yáantkoʼon k-eʼes jatsʼuts modosoʼob (xok Proverbios 15: 1, 18). Tsʼoʼoleʼ ku yeʼesik le utsiloʼob ku taasik u kanik u controlartuba máakoʼ (Pro. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15).
LE NAʼATOʼ KU YÁANTKOʼON UTIAʼAL MAʼ K-SÉEB PʼUʼUJUL
8. ¿Baʼax kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuenta le kéen kʼáataʼaktoʼon wa baʼax?
8 Le naʼatoʼ jach ku yáantik máak (Pro. 19:11). Le máax yaan u naʼatoʼ maʼ tu jáan kʼuuxil kéen aʼalaʼak maʼ jaaj le baʼax ku creerkoʼ tumen u yojel u puksiʼikʼal wíinikeʼ bey jaʼ taam yanileʼ. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ yaan horaeʼ maʼ k-ojel baʼaxten ku kʼáataʼaltoʼon wa baʼaxiʼ. Le oʼolaleʼ antes k-núukik baʼax ku kʼáataʼaltoʼon tumen wa máaxeʼ kʼaʼabéet k-chʼaʼik en cuentaeʼ maʼ k-ojel baʼax péeks u kʼáattoʼoniʼ (Pro. 16:23).
9. ¿Bix úuchik u yeʼesik Gedeón yaan u naʼat yéetel maʼ tu séeb kʼuuxil?
9 Tuukulnakoʼon tiʼ u ejemplo Gedeón. Juntéenjeakeʼ u kajnáaliloʼob Efraíneʼ tu reclamartoʼob tiʼ baʼaxten maʼ aʼalaʼabtiʼob ka xiʼikoʼob baʼateʼel tu contra u enemigoʼob Israeliʼ. ¿Baʼaxten jach pʼuʼujoʼob? ¿Jach wa náakʼ tiʼob tumen maʼ chʼaʼaboʼob en cuentaiʼ? U jaajileʼ maʼ jach k-ojliʼ, pero Gedeóneʼ tu yeʼesaj naʼatil tumen tu chʼaʼaj en cuenta bix u yuʼubikubaʼob yéetel tu tʼaanoʼob yéetel utsil. ¿Baʼax utsil tu taasaj le baʼax tu beetoʼ? «Le ka tu yuʼuboʼob le baʼax tu yaʼaloʼ tu jetsʼkúuntubaʼob» (Jue. 8:1-3).
10. ¿Baʼax unaj k-beetik kéen kʼáataʼaktoʼon baʼaxten k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ? (1 Pedro 3:15).
10 Maʼ xaaneʼ juntúul a wéet meyaj wa juntúul a wéet xookeʼ ku kʼáatiktech baʼaxten ka beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Maʼalob ka k-defendert le baʼax k-creertikoʼ, chéen baʼaleʼ kʼaʼabéet k-respetartik le baʼax ku tuklik le máax yéetel k-tsikbaloʼ (xok 1 Pedro 3:15). Tu lugar k-tuklik chéen táan u criticarkoʼon wa táan u yaʼaliktoʼon baʼaleʼ unaj k-ilik bey u súutukil utiaʼal k-ojéeltik baʼax táan u tuklik yéetel baʼax chiʼichnakkúuntik. Kex maʼ k-ojel baʼaxten táan u kʼáataʼaltoʼon wa baʼaxeʼ mantatsʼ unaj k-núukik yéetel utsil bey xan yéetel respeto, tumen leloʼ jeʼel u beetik u kʼexik u tuukul máakeʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ kex ka aʼalaʼaktoʼon baʼal wa maʼ t-tratartaʼal maʼalobeʼ mantatsʼ kʼaʼabéet k-eʼesik utsil (Rom. 12:17).
11, 12. ¿Baʼax maʼalob ka k-beet antes k-núukik baʼax ku kʼáataʼaltoʼon? Aʼal junpʼéel ejemplo eʼesik baʼax súutukil jeʼel u páajtal k-beetik beyoʼ (Ilawil xan le fotooʼ).
11 Koʼox aʼalikeʼ juntúul a wéet meyajeʼ ku kʼáatiktech baʼaxten maʼ ta festejartik le kʼiin kʼaabaʼoboʼ. Antes a núukikeʼ tukult lelaʼ: ¿Ku tuklik wa maʼ tu chaʼabal a náaysik a óol? ¿Sajak wa a beetik u xuʼulul u múuchʼ meyaj u maasil? Maʼ xaaneʼ jeʼel u páajtal k-tsʼáaik u graciasil tiʼ ikil u tuukul yoʼolal u maasil yéetel k-aʼaliktiʼeʼ toʼoneʼ maʼ k-kʼáat ka xuʼuluk u múuchʼ meyaj u maasiliʼ. Leloʼ jeʼel u beetik maʼ u kʼuuxileʼ yéetel jeʼel u tsʼáaiktech u páajtalil a tsikbaltiktiʼ baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le kʼiin kʼaabaʼoboʼ.
12 Kéen beetaʼaktoʼon uláakʼ preguntaʼobeʼ jeʼel xan u páajtal k-beetik beyoʼ. Por ejemploeʼ maʼ xaaneʼ juntúul a wéet xookeʼ ku yaʼaliktecheʼ le baʼax ku kaʼansik le Testigoʼob yoʼolal le homosexualidadoʼ maʼ maʼalobiʼ. Pero maʼalob ka k-chʼaʼ en cuenta baʼaxten táan u yaʼaliktoʼon leloʼ. Maʼ xaaneʼ maʼ u naʼatmaj tubeel baʼax ku creertik le Testigoʼob yoʼolal le homosexualidadoʼ, wa maʼ xaaneʼ yaan juntúul u amigo wa u láakʼtsil homosexual. Wa maʼ xaan xaneʼ ku tuklik k-pʼekmaj le homosexualoʼoboʼ. c Le beetkeʼ maʼalob ka k-aʼaltiʼeʼ maʼ k-pʼekmaj mix máakiʼ yéetel k-respetartik le decisiónoʼob ku chʼaʼikoʼoboʼ (1 Ped. 2:17). Wa k-beetik beyoʼ maʼ xaaneʼ jeʼel u tsʼáaiktoʼon tuʼux k-tsolik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ.
13. ¿Bix jeʼel u yáantaʼal juntúul máax ku yaʼalik chéen kunel u creertaʼal Dioseʼ?
13 Wa yaan máax ku yaʼaliktoʼon maʼ de acuerdo yéetel le baʼaxoʼob k-creerkoʼ maʼ unaj k-jáan tuklik wa k-ojel baʼaxten bey u tuukuloʼ (Tito 3:2). Por ejemploeʼ maʼ xaaneʼ juntúul a wéet xookeʼ ku yaʼaliktech mix baʼal u biilal u creertik máak Dios. Le beetkeʼ jeʼel a jáan tuklikeʼ ku creertik le evoluciónoʼ. Pero u jaajileʼ yaan horaeʼ chéen táan u yaʼalik le baʼax ku yuʼubik u yaʼalaʼal tumen u maasiloʼ. Le beetkeʼ tu lugar a kíimskaba a tsoltiʼ baʼaxoʼob eʼesik yaan Dioseʼ maas maʼalob ka a waʼaltiʼ junpʼéel baʼal jeʼel u beetik u tuukuleʼ. Jeʼel xan u páajtal a túuxtiktiʼ u enlaceil junpʼéel xook wa junpʼéel video yaan teʼ jw.org ku tʼaan tiʼ le baʼaxoʼob u beetmaj Diosoʼ. Beyoʼ tuláakʼ kʼiineʼ jeʼel u chaʼik a weʼesiktiʼ uláakʼ xook wa videoeʼ. Tsʼoʼoleʼ wa ka tʼanik yéetel respetoeʼ jeʼel xan a wáantik utiaʼal u kʼexik u tuukuleʼ.
14. ¿Bix tu yáantil Naveen juntúul máax u creermaj le baʼaloʼob maʼ jaajtak ku yaʼalaʼal yoʼolal le Testigoʼoboʼ?
14 Juntúul xiʼipal ku kʼaabaʼtik Naveeneʼ meyajnajtiʼ le sitio jw.org, utiaʼal u yáantik juntúul máax u creermaj le baʼaloʼob maʼ jaajtak ku yaʼalaʼal yoʼolal le Testigoʼoboʼ. Ku yaʼalik: «Yaan juntúul tiʼ in wéet xookeʼ mantatsʼ ku yaʼalikten maʼ tin creertik le cienciaoʼ tumen maas kin confiar tiʼ junpʼéel libro tuʼux chéen cuentoʼob yaniʼ». Como u yéet xook maʼ tu chaʼik ka tsoʼoloktiʼ le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ Naveeneʼ tu yaʼalajtiʼ ka u yil teʼ jw.org le jaats ku kʼaabaʼtik «Biblia yéetel Ciencia». Tuláakʼ kʼiineʼ Naveeneʼ tu tsʼáaj cuentaeʼ u yéet xookoʼ tu xokaj le baʼax tu yaʼalajtiʼoʼ, le beetik maas chéen chʼaʼabil páajchaj u tsikbal tu yéetel yoʼolal bix káajik le kuxtaloʼ. Wa k-beetik beyoʼ jeʼel xan u páajtal k-áantik u maasileʼ.
KAʼANS A PAALAL
15. Le taatatsiloʼoboʼ, ¿bix jeʼel u yáantkoʼob u paalal utiaʼal u yeʼeskoʼob jatsʼuts modos kéen kʼáataʼaktiʼob wa baʼax?
15 Le taatatsiloʼoboʼ jeʼel u páajtal u kaʼansik tiʼ u paalal bix jeʼel u yeʼeskoʼob jatsʼuts modos kéen aʼalaʼak baʼal tiʼob yoʼolal le baʼaxoʼob ku creerkoʼoboʼ (Sant. 3:13). Yaʼab taatatsiloʼobeʼ teʼ adoración ich familiaoʼ ku ensayarkoʼob yéetel u paalal baʼax jeʼel u yaʼalikoʼoboʼ. Ku tʼaanoʼob tiʼ baʼax jeʼel u kʼáataʼaltiʼobeʼ yéetel ku ensayartikoʼob bix jeʼel u núukikoʼobeʼ. Tsʼoʼoleʼ ku kaʼanskoʼob utiaʼal ka tʼaanakoʼob yéetel utsil bey xan ka taakchajak u yuʼubaʼal le baʼax ken u tsoloʼoboʼ. (Ilawil le cuadro « Yaʼab utsil ku taasik u ensayar máak yéetel u familia»).
16, 17. ¿Baʼaxten maʼalob ka u ensayart le paalaloʼob bix jeʼel u tsolkoʼob le baʼaxoʼob ku creerkoʼoboʼ?
16 Wa ku ensayar le taatatsiloʼob yéetel u paalaloʼoboʼ yaan u yáantkoʼob u yiloʼob baʼax jeʼel u núukikoʼob kéen kʼáataʼaktiʼob wa baʼaxeʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan xan u yáantkoʼob u tsʼáaʼob cuenta jach jaaj le baʼax ku creerkoʼoboʼ. Le jaats «Paalaloʼob» yaan teʼ sitio jw.org, beetaʼan utiaʼal u muʼukʼaʼantal u fe le paalaloʼoboʼ bey xan utiaʼal u tsolkoʼob le baʼax ku creerkoʼoboʼ. d Wa tuláakal le familia ku xakʼaltik le jaatsaʼ bey xan le jaats ku kʼaabaʼtik «Le paalaloʼoboʼ taak u yojéeltikoʼob» jach yaan u yáantaj. Yaan u kanik yeʼesoʼob jatsʼuts modos kéen u tsoloʼob baʼax ku creerkoʼob yéetel baʼax jeʼel u yaʼalikoʼob utiaʼal ka taakchajak u yuʼubaʼal le baʼax ken u tsoloʼoboʼ.
17 Juntúul xiʼipal ku kʼaabaʼtik Mattheweʼ ku yaʼalikeʼ jach tsʼoʼok u jóoʼsik u yutsil ikil u ensayartik bix jeʼel u tsolik le baʼaxoʼob ku creerkoʼ. Teʼ adoración ich familiaoʼ ku yilik yéetel u papáʼob bey baʼax jeʼel u kʼáataʼaltiʼ teʼ escuelaoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «K-tuklik bey tiʼ baʼax súutukiloʼob jeʼel u kʼáataʼalten wa baʼaxeʼ yéetel ku meyajtoʼon baʼax tsʼoʼok k-xakʼaltik utiaʼal in wilik baʼax jeʼel u páajtal in núukikeʼ. Kéen in naʼat tubeel baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ maas maʼ tin sajaktal yéetel maas chéen chʼaʼabil in weʼesik jatsʼuts modos kéen in tsol tiʼ u maasil».
18. Jeʼex u yaʼalik Colosenses 4:6, ¿baʼax unaj k-beetik kéen k-tsol wa baʼax?
18 Yaan horaeʼ kex ka k-tsol tubeel le baʼaxoʼob k-creerkoʼ maʼ tuláakal máak ken u kʼamiʼ. Pero wa maʼ k-séeb kʼuuxil yéetel k-eʼesik utsil kéen tʼaanakoʼoneʼ jach jeʼel u yáantajeʼ (xok Colosenses 4:6). Utiaʼal k-naʼatikeʼ tuukulnakoʼon tiʼ le ejemploaʼ. Kéen a pul junpʼéel bola tiʼ wa máaxeʼ maas chéen chaʼabil jeʼel u kʼamik wa chaambelil ka puliktiʼe, pero wa ka chich puliktiʼeʼ maʼ ten u jáan kʼameʼ. Bey xan u yúuchul ken k-tsol tiʼ le máakoʼob baʼaxoʼob k-creerkoʼ. Wa k-eʼesik jatsʼuts modos yéetel utsileʼ maas jeʼel u yóotkoʼob u chʼenxikintkoʼoneʼ. Pero wa k-ilik yaan máax chéen taak u baʼateltʼaan wa chéen taak u burlarkoʼoneʼ maʼ unaj k-seguertik le tsikbaloʼ (Pro. 26:4). Chéen baʼaleʼ kʼaʼajaktoʼoneʼ maʼ tuláakal máak beyiʼ, yaneʼ jeʼel u chʼenxikintkoʼoneʼ.
19. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a séeb kʼuuxil kéen kʼaʼabéetchajak a tsolik baʼax ka creerkeʼ?
19 Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ yaʼab utsil ku taasik maʼ u séeb kʼuuxil máak. Le beetkeʼ kʼáat tiʼ Jéeoba ka u yáantech a weʼes jatsʼuts modos kéen kʼáataʼaktech wa baʼax bey xan kéen aʼalaʼaktech baʼal. Kʼaʼajaktecheʼ wa maʼ ta séeb kʼuuxileʼ jeʼel u yáantaj utiaʼal maʼ a baʼateltʼaan yéetel le máaxoʼob maʼ de acuerdoʼob yéetel le baʼaxoʼob ka creerkoʼ. Wa ka tʼaan yéetel respeto bey xan yéetel utsileʼ jeʼel a wáantik le máakoʼob utiaʼal ka u tsʼáaʼob cuenta maʼ jaaj le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼal t-contraoʼ bey xan tu contra le Bibliaoʼ. Le beetkeʼ maʼalob ka k-beet baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ: «Mantatsʼ unaj a líiʼskabaʼex utiaʼal a tʼaaneʼex tu táan jeʼel máaxak[eʼ], [ . . . ] chéen baʼaleʼ beeteʼex yéetel jeetsʼelil bey xan yéetel respeto» (1 Ped. 3:15).
KʼAAY 88 Beet in kʼaj óoltik a beel
a Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal k-defendertik baʼaxoʼob k-creertik.
b Kʼexaʼan le kʼaabaʼoboʼ.
c Teʼ xook «¿Que dice la Biblia sobre la homosexualidad?» jóokʼ teʼ revista ¡Aaajkech! ich español núm. 4 tiʼ 2016, yaan uláakʼ baʼaloʼob jeʼel u yáantkech utiaʼal a wilik baʼax jeʼel a núukikeʼ.
d Ich españoleʼ tiaʼan xan le jaats ku kʼaabaʼtik «Ponlo por escrito».
e Jach jeʼel u yáantkeʼex le jaats «Le paalaloʼoboʼ taak u yojéeltikoʼob» bey xan «Kʼáatchiʼob suuk u beetaʼal yoʼolal u testigoʼob Jéeoba» tiaʼan teʼ jw.org.