Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 4

Jéeobaeʼ ku bendecirtik le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal le Kʼaʼajsajiloʼ

Jéeobaeʼ ku bendecirtik le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal le Kʼaʼajsajiloʼ

«Seguernak a beetkeʼex lelaʼ utiaʼal a kʼaʼajsikeneʼex» (LUCAS 22:19).

KʼAAY 19 U Ookʼin Janal Yuumtsil

TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN a

1, 2. ¿Baʼaxten k-bin cada año teʼ Kʼaʼajsajiloʼ?

 KEX WALAJKI 2,000 añosaʼ Jesúseʼ tu tsʼáaj u kuxtal t-oʼolal, yoʼolal leloʼ ku páajtal u yantaltoʼon kuxtal minaʼan u xuul. Le áakʼab antes tiʼ u kíimiloʼ Jesúseʼ tu beetaj junpʼéel cena tuʼux meyajnajtiʼ waaj yéetel vino. Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj tiʼ u discípuloʼob ka seguernak u beetkoʼob beyoʼ utiaʼal u kʼaʼajsikoʼob le baʼax tu beetoʼ (1 Cor. 11:23-26).

2 Toʼoneʼ jach k-yaabiltmaj Jesús, le oʼolal k-beetik le baʼax tu yaʼaloʼ (Juan 14:15). Tu kʼiiniloʼob le Kʼaʼajsajiloʼ k-eʼesik jach k-apreciartik le u kuxtal tu kʼuboʼ. Por ejemploeʼ k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-orar yéetel k-tuukul tiʼ le utsil ku taasik le u kuxtal tu kʼuboʼ. Tsʼoʼoleʼ jach uts t-tʼaan k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-invitartik yaʼab máakoʼob utiaʼal ka u láakʼintoʼon teʼ kʼiin jach especialoʼ. Tsʼoʼoleʼ kex jeʼel baʼalak ka u kʼatuba t-beeleʼ yaan k-ilik k-bin teʼ Kʼaʼajsajiloʼ.

3. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

3 Toʼoneʼ k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-kʼaʼajsik le kʼiin ka tu tsʼáaj u kuxtal Jesús t-oʼolaloʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik óoxpʼéel baʼaloʼob eʼesik: 1) k-beetik le Kʼaʼajsajil jeʼex tu yaʼalil Jesúsoʼ, 2) k-invitartik uláakʼ máakoʼob utiaʼal ka u láakʼintoʼon yéetel 3) k-ilik k-beetik le Kʼaʼajsajil kex jeʼel baʼaxak táan k-aktáantikoʼ.

K-BEETIK LE KʼAʼAJSAJIL JEʼEX TU YAʼALIL JESÚSOʼ

4. 1) ¿Baʼaxoʼob ku tsoʼolol cada año teʼ Kʼaʼajsajiloʼ? (Lucas 22:19, 20). 2) ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-naʼatik le baʼaxoʼob ku yaʼalaʼal teʼ Kʼaʼajsajiloʼ?

4 Cada año kéen xiʼikoʼon teʼ Kʼaʼajsajiloʼ ku máansaʼal junpʼéel discurso tuʼux ku núukaʼal jujunpʼéel kʼáatchiʼob yéetel le Bibliaoʼ. Por ejemploeʼ ku tsoʼolol baʼaxten kʼaʼabéetchaj u tsʼáaik u kuxtal Jesús yéetel bix u kuxtal chéen juntúul máakeʼ jeʼel u beetik u perdonartaʼal u kʼeban yaʼab máakoʼobeʼ. Ku kʼaʼajsaʼal máaxoʼob jeʼel u páajtal u jaantikoʼob le waaj yéetel u yukʼikoʼob le vinooʼ, yéetel baʼax u kʼáat u yaʼal cada junpʼéel tiʼ le baʼaloʼobaʼ (xok Lucas 22:19, 20). Le táan le discursooʼ k-tuukul tiʼ le bendiciónoʼob ken u kʼam le máaxoʼob kun kuxtaloʼob way Luʼumeʼ (Isa. 35:5, 6; 65:17, 21-23). Jach importante ka naʼat le baʼaloʼobaʼ, maʼ unaj k-tuklik wa maʼ tsaajiʼ. U millonesil máakoʼob maʼ tu naʼatkoʼob le baʼaloʼobaʼ, le oʼolal maʼ tu apreciarkoʼob le kuxtal tu kʼubaj Jesúsoʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ tu beetkoʼob le Kʼaʼajsajil jeʼex tu yaʼaliloʼ. ¿Baʼaxten?

5. Le ka tsʼoʼok u kíimil óoliʼ tuláakal le apóstoloʼoboʼ, ¿bix joʼopʼ u kʼaʼajsaʼal le sacrificio tu beetaj Jesúsoʼ?

5 Le ka tsʼoʼok u kíimil óoliʼ tuláakal le apóstoloʼoboʼ ook ichil le múuchʼulil máakoʼob ku yaʼalikubaʼob cristianoʼoboʼ (Mat. 13:24-27, 37-39). Letiʼobeʼ joʼopʼ «u kaʼansoʼob baʼaloʼob maʼ pataliʼ, utiaʼal ka u jíilt le discípuloʼob tu paachoʼoboʼ» (Hech. 20:29, 30). Junpʼéel tiʼ le baʼaloʼob maʼ patal tu kaʼansoʼoboʼ letiʼe ka tu yaʼaloʼob maʼ chéen juntéen tu kʼubaj u kuxtal Jesús «utiaʼal u kuchik u kʼeban yaʼab máakoʼob[oʼ]». Yaʼab u téenel unaj u beetik bin (Heb. 9:27, 28). Kex minaʼan teʼ Biblia le baʼax ku yaʼalikoʼoboʼ yaʼab máak uts u puksiʼikʼaloʼob creertik le baʼax ku kaʼanskoʼoboʼ. Ku binoʼob cada semana wa sáamsamal iglesia utiaʼal u yuʼubikoʼob misa wa eucaristía. b Yaan religiónoʼobeʼ maʼ sáamsamal u kʼaʼajsikoʼob úuchik u kíimil Jesúsiʼ, chéen baʼaleʼ le máaxoʼob yanoʼob ichiloʼ maʼ tu naʼatkoʼob baʼax u kʼáat u yaʼal le sacrificio tu beetoʼ. Yaan tiʼ letiʼobeʼ ku tuklik: «¿Jach wa tu jaajil jeʼel u perdonartaʼal in kʼebanoʼob yoʼolal le u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ?». Yaneʼ bey u tuukuloʼ tumen kaʼansaʼantiʼobeʼ le sacrificio tu beetaj Jesúsoʼ maʼ tu meyaj utiaʼal u perdonartaʼal k-kʼebanoʼob. Kux túun le u jaajil cristianoʼoboʼ, ¿baʼax tsʼoʼok u beetkoʼob?

6. ¿Baʼax kʼuch u naʼat junmúuchʼ máakoʼob xokik le Biblia tu añoil 1872?

6 Tu añoiloʼob 1870, junmúuchʼ máakoʼob xokik le Biblia nuʼuktaʼanoʼob tumen Charles Russelloʼ káaj u xakʼaltikoʼob jach baʼax u kʼáat u yaʼal u Tʼaan Dios. Letiʼobeʼ jach taak kaʼach u naʼatkoʼob baʼax utsil ku taasik le úuchik u kʼubik u kuxtal Jesúsoʼ yéetel jach bix unaj u kʼaʼajsaʼal. Tu añoil 1872 yéetel u yáantaj le Bibliaoʼ kʼuch u naʼatoʼobeʼ Jesúseʼ tu tsʼáaj u kuxtal bey boʼol utiaʼal u perdonartaʼal u kuxtal tuláakal máak. Letiʼobeʼ maʼ tu taʼakoʼob le baʼax tu kanoʼoboʼ, baʼaxeʼ tu jóoʼsoʼob tiʼ libroʼob, tiʼ periódicoʼob yéetel tiʼ revistaʼob. Maʼ xáanchaj ka káaj u beetkoʼob le Kʼaʼajsajil juntéen tiʼ junpʼéel año jeʼex u beetik kaʼach le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ.

7. ¿Bix u yáantkoʼon le baʼax kʼuch u naʼat junmúuchʼ máakoʼob xokik le Bibliaoʼ?

7 ¿Bix u yáantkoʼon le baʼax kʼuch u naʼat le junmúuchʼ máakoʼob xokik le Bibliaoʼ? Jéeobaeʼ tu bendecirtaj le baʼax tu beetoʼoboʼ, yoʼolal leloʼ bejlaʼeʼ k-naʼatik baʼax u kʼáat u yaʼal le sacrificio tu beetaj Jesúsoʼ yéetel baʼax utsil ku taasik tiʼ máak (1 Juan 2:1, 2). Tsʼoʼok k-naʼatik xaneʼ le Bibliaoʼ ku kaʼansikeʼ ichil le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ yaan jujuntúul kun binoʼob kajtal teʼ kaʼanoʼ yéetel u maas yaʼabileʼ yaan u pʼáatloʼob kajtal way Luʼumeʼ. Kéen tuukulnakoʼon tiʼ bix u yaabiltmiloʼon Jéeoba yéetel tiʼ le utsiloʼob ken u kʼam cada juntúul tiʼ toʼon yoʼolal le sacrificiooʼ k-uʼuyik maas naatsʼ yaniloʼon tiʼ letiʼ (1 Ped. 3:18; 1 Juan 4:9). Le oʼolaleʼ jeʼex tu beetil le sukuʼunoʼob úuchjeakiloʼ toʼon xaneʼ k-invitartik u maasil máakoʼob utiaʼal ka u láakʼintoʼon teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Beyoʼ yaan u beetkoʼob le Kʼaʼajsajil jeʼex tu yaʼalil Jesúsoʼ.

K-INVITARTIK U MAASIL TEʼ KʼAʼAJSAJILOʼ

¿Baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal k-maas táakpajal kéen tʼoʼoxok u invitaciónil le Kʼaʼajsajiloʼ? (Ilawil párrafo 8 tak 10) e

8. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik u testigoʼob Jéeoba utiaʼal u invitarkoʼob u maasil teʼ Kʼaʼajsajiloʼ? (Ilawil le fotoʼoboʼ).

8 U testigoʼob Jéeobaeʼ tsʼoʼok u máan yaʼab años joʼopʼok u invitarkoʼob u maasil teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Tu añoil 1881, invitartaʼab le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob Estados Unidos utiaʼal u beetkoʼob le Kʼaʼajsajil tiʼ junpʼéel naj yaan Alleghenyoʼ (Pensilvania). Ka tsʼoʼokeʼ cada múuchʼulil káaj u beetik le Kʼaʼajsajiloʼ. Marzo tiʼ 1940, aʼalaʼab tiʼ le sukuʼunoʼob jeʼel u páajtal u invitarkoʼob le máaxoʼob taak u maas kaanbaloʼob kajaʼanoʼob náatsʼ tiʼoboʼ. Yéetel tu añoil 1960, u najil Beteleʼ tu túuxtaj invitaciónoʼob teʼ múuchʼuliloʼob utiaʼal u tʼoxkoʼoboʼ. Desde leloʼ u testigoʼob Jéeobaeʼ tsʼoʼok u tʼoxkoʼob u millonesil invitaciónoʼob. ¿Baʼaxten ku xupik u tiempo yéetel u muukʼoʼob utiaʼal u beetkoʼob le meyajaʼ?

9, 10. ¿Máaxoʼob jóoʼsik u yutsil le invitación k-beetik teʼ Kʼaʼajsajiloʼ? (Juan 3:16).

9 Junpʼéel baʼax oʼolal k-invitartik u maasil teʼ Kʼaʼajsajiloʼ tumen k-kʼáat ka u yojéeltoʼob le baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba yéetel Jesús tu yoʼolaloʼoboʼ (xok Juan 3:16). K-kʼáateʼ le baʼax ken u yiloʼob yéetel ken u yuʼuboʼob teʼ áakʼaboʼ ka u péeksoʼob u meyajtoʼob Jéeoba. Chéen baʼaleʼ yaan uláakʼ máaxoʼob jóoʼsik u yutsil le invitación k-beetkoʼ.

10 Toʼoneʼ k-invitartik xan le máaxoʼob inactivoʼoboʼ. K-invitarkoʼob utiaʼal u kʼaʼajsaʼaltiʼob láayliʼ yaabiltaʼanoʼob tumen Jéeobaeʼ. Jach ku kiʼimaktal k-óol k-ilik yaʼab tiʼ letiʼobeʼ ku binoʼob teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Teʼ áakʼaboʼ ku kʼaʼajsaʼaltiʼob le kiʼimak óolal ku taasik u meyajtaʼal Jéeobaoʼ. Bey úuchik tiʼ Mónicaoʼ. c Le táan le pandemia tiʼ le COVID-19, káaj u kʼaʼaytaj tu kaʼatéen. Ka tsʼoʼok u yilik le Kʼaʼajsajil tu añoil 2021, tu yaʼalaj: «Jach especial tin wilil le Kʼaʼajsajiloʼ, tsʼoʼok kaʼach u máan 20 años maʼ kʼaʼaytajnakeniʼ yéetel mix invitart mix máak teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Como maʼ tin kaxtik bix jeʼel in tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ Jesús yoʼolal le baʼax u beetmoʼob tin woʼolaloʼ tin tsʼáaj in wóol in invitart u maasil» (Sal. 103:1-4). Kex ka kʼaʼamak le invitación wa maʼoʼ toʼoneʼ k-tsʼáaik k-óol k-invitart u maasil tumen k-ojel ku kiʼimaktal u yóol Jéeoba yéetel le baʼax k-beetkoʼ.

11. ¿Bix tsʼoʼok u bendecirtik Jéeoba tuláakal le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-invitartik le máakoʼob teʼ Kʼaʼajsajiloʼ? (Ageo 2:7).

11 Jéeobaeʼ jach tsʼoʼok u bendecirtik tuláakal le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-invitartik le máakoʼob teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Por ejemploeʼ tu añoil 2021, kex táan le pandemia tiʼ le COVID-19, ilaʼab le Kʼaʼajsajil tumen 21,367,603 máakoʼoboʼ. ¡Mix juntéen ilaʼak kaʼach le Kʼaʼajsajil tumen le bukaʼaj máakoʼobaʼ! Maas tiʼ u dobleil le bukaʼaj u testigoʼob Jéeoba yaan tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ. Pero utiaʼal Jéeobaeʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ maʼ letiʼe cantidadoʼ, baʼaxeʼ letiʼe máakoʼob binoʼoboʼ (Luc. 15:7; 1 Tim. 2:3, 4). Tiʼ Jéeobaeʼ ku meyaj u invitaciónil le Kʼaʼajsajil utiaʼal u yáantkoʼon k-kaxt le máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼoboʼ (xok Ageo 2:7).

K-BEETIK LE KʼAʼAJSAJIL KEX MAʼ CHÉEN CHʼAʼABILOʼ

Jéeobaeʼ ku bendecirtik tuláakal baʼax k-beetik utiaʼal k-antal teʼ Kʼaʼajsajiloʼ (Ilawil párrafo 12) f

12. ¿Bey baʼaxoʼob jeʼel u talamkúuntik k-beetik le Kʼaʼajsajiloʼ? (Ilawil le fotooʼ).

12 Jesúseʼ tu yaʼaleʼ tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ yaan u yantal yaʼab problemasoʼob jeʼex u pʼektaʼal máak tumen u láakʼtsiloʼob, chʼaʼpachtajil, guerraʼob yéetel nukuch kʼojaʼaniloʼob (Mat. 10:36; Mar. 13:9; Luc. 21:10, 11). Le baʼaloʼobaʼ jeʼel u talamkúuntik k-beetik le Kʼaʼajsajiloʼ. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik le sukuʼunoʼob ku aktáantkoʼob le baʼaloʼobaʼ yéetel bix tsʼoʼok u yáantaʼaloʼob tumen Jéeoba?

13. ¿Bix tu bendecirtil Jéeoba le baʼaxoʼob tu beetaj Artiom utiaʼal u beetik le Kʼaʼajsajil teʼ cárceloʼ?

13 Teʼ cárceloʼ. Le sukuʼunoʼob kʼalaʼanoʼoboʼ ku beetkoʼob tuláakal le ku páajtal utiaʼal u beetkoʼob le Kʼaʼajsajiloʼ. Koʼox ilik u ejemplo Artiom. Tu kʼiiniloʼob le Kʼaʼajsajil tiʼ 2020, letiʼeʼ kʼaʼal tiʼ junpʼéel cuarto tuʼux ku páajtal u kʼaʼalal tak cinco máakoʼobiʼ. Kex beyoʼ páajchaj u conseguirtik le baʼaloʼob kun meyajtiʼ utiaʼal le Kʼaʼajsajiloʼ yéetel tu líiʼsuba utiaʼal u máansik le discursooʼ. Chéen baʼaleʼ yaan kaʼach junpʼéel problema, le máaxoʼob kʼalaʼanoʼob tu yéeteloʼ yaʼab u tsʼuʼutsʼkoʼob chamal yéetel bul kʼiin tu poochʼiloʼob. ¿Baʼax túun tu beetaj Artiom? Tu yaʼalajtiʼob wa jeʼel u beetkoʼob uts maʼ u poochʼiloʼob mix u tsʼuʼutsʼkoʼob chamal junpʼéel horaeʼ. Hasta jaʼakʼ u yóol Artiom ka tu yaʼaloʼob jeʼeleʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tin waʼalajtiʼob jeʼel in tsoliktiʼob bix u beetaʼal le Kʼaʼajsajiloʼ». Kex tu yaʼaloʼob maʼ taak u yojéeltikoʼobeʼ, le ka tsʼoʼok u yilkoʼob bix tu beetileʼ taakchaj u yojéeltikoʼob u maasil.

14. ¿Baʼax tu beetaj u kaajal Jéeoba utiaʼal u beetaʼal le Kʼaʼajsajil kex táan le pandemiaoʼ?

14 Le COVID-19. Yoʼolal le pandemiaoʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ maʼ páajchaj u múul antaloʼob utiaʼal u beetkoʼob le Kʼaʼajsajiloʼ. Pero kex beyoʼ tu beetoʼob. d Le múuchʼuliloʼob yaantiʼob Internetoʼ páajchaj u beetkoʼob tiʼ videoconferencia. Pero ¿kux túun le u millonesil sukuʼunoʼob minaʼan Internet tiʼoboʼ? Tiʼ jujunpʼéel luʼumiloʼobeʼ máansaʼab u discursoil le Kʼaʼajsajil tiʼ televisión wa tiʼ radiooʼ. Tsʼoʼoleʼ u najiloʼob Beteleʼ tu grabartoʼob le discurso tiʼ maas tiʼ 500 idiomaʼob utiaʼal u chaʼantaʼal tumen le sukuʼunoʼob kajaʼanoʼob tuʼux minaʼan señaloʼ. Kʼubéentaʼab tiʼ jujuntúul sukuʼunoʼob u bisoʼob le grabaciónoʼob tiʼoboʼ.

15. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le baʼax úuch tiʼ Sueoʼ?

15 U pʼektaʼal máak tumen u láakʼtsiloʼob. Le baʼax maas yaj ku máansik jujuntúul sukuʼunoʼob le kéen u beetoʼob le Kʼaʼajsajiloʼ letiʼe u pʼektaʼaloʼob tumen u láakʼtsiloʼoboʼ. Leloʼ letiʼe baʼax úuch tiʼ Sueoʼ, juntúul koʼolel ku tsʼaʼabal xook tiʼ yéetel le Bibliaoʼ. Junpʼéel kʼiin antes tiʼ le Kʼaʼajsajil beetaʼab teʼ año 2021, Sueeʼ tu yaʼalaj tiʼ le kiik tsʼáaik xook tiʼoʼ maʼ kun antal teʼ Kʼaʼajsajiloʼ tumen u familiaeʼ maʼ uts tu tʼaaniʼ. Le kiik túunoʼ tu xokajtiʼ Lucas 22:44. Ka tsʼoʼokeʼ tu tsolajtiʼeʼ kex ka yanaktoʼon problemaseʼ maas maʼalob ka k-seguert u ejemplo Jesús yéetel k-orar tiʼ Jéeoba tumen letiʼeʼ jeʼel u yáantkoʼoneʼ. Ka sáaschaj tuláakʼ kʼiineʼ Sueeʼ tu preparartaj le waaj yéetel le vinooʼ ka kulaj u chaʼant teʼ jw.org le Adoración de jaʼatskab tu kʼiinil le Kʼaʼajsajiloʼ. Ka tardechaj túuneʼ tu kʼaluba tu cuartoeʼ ka tu yuʼubaj le Kʼaʼajsajil tiʼ teléfonooʼ. Ka tsʼoʼokeʼ tu tsʼíibtaj tiʼ le kiik tsʼáaik xook tiʼoʼ: «Jach ta líiʼsaj in wóol joʼoljeak. Tin beetaj tuláakal le ku páajtal utiaʼal in wantal teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Pero in wojel Jéeoba beet u maas yaʼabil. Jach kiʼimak in wóol yéetel kin tsʼáaik u graciasil tiʼ». A tuklikeʼ wa táan u yúuchultech junpʼéel baʼal beyoʼ, ¿jeʼel wa u yáantkech Jéeobaeʼ?

16. ¿Baʼaxten Jéeobaeʼ yaan u bendecirtik le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-bin teʼ Kʼaʼajsajiloʼ? (Romanos 8:31, 32).

16 Jéeobaeʼ jach ku apreciartik le baʼaxoʼob k-beetik utiaʼal k-antal teʼ Kʼaʼajsajiloʼ. Wa k-agradecertik le baʼax tu beetaj t-oʼolaloʼ letiʼeʼ jach yaan u bendecirkoʼon (xok Romanos 8:31, 32). Le oʼolaleʼ koʼoneʼex beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-antal teʼ Kʼaʼajsajil teʼ añoaʼ. Yéetel koʼoneʼex tsʼáaik k-óol utiaʼal k-maas meyajtik Jéeoba tu kʼiiniloʼob le Kʼaʼajsajiloʼ.

KʼAAY 18 K-tsʼáaiktech gracias, Jéeoba, yoʼolal a Paal

a Martes 4 tiʼ abril tiʼ 2023, u millonesil máakoʼob yaan u kʼaʼajsikoʼob úuchik u kíimil Cristo. Yaʼabeʼ jach yáax ken u beetiloʼob yéetel uláakʼoʼobeʼ Testigoʼob kaʼachi, chéen baʼaleʼ tsʼoʼok u máan yaʼab años maʼ u beetoʼobiʼ. Yaan máakoʼobeʼ yaan baʼax ken u kʼatuba tu beeloʼob, pero kex beyoʼ yaan u beetkoʼob le Kʼaʼajsajiloʼ. Jéeobaeʼ jach yaan u kiʼimaktal u yóol kéen u yil táan k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-kʼaʼajsik úuchik u kíimil Jesúsoʼ.

b Yaʼab máak tuklikeʼ teʼ eucaristíaoʼ le waajoʼ ku suut u wíinklil Jesús yéetel le vinooʼ ku suut u kʼiʼikʼel. Ku tuklikoʼobeʼ cada ken beetaʼak lelaʼ ku kaʼa kʼuʼubul u wíinklil yéetel u kʼiʼikʼel Jesús bey sacrificioeʼ.

c Kʼexaʼan jujunpʼéel kʼaabaʼob.

d Ilawil xan teʼ jw.org le xookoʼob ich español «Conmemoración del 2021».

e FOTOʼOB: Desde tu añoil 1960 ka káaj k-tʼoxik u invitaciónil le Kʼaʼajsajiloʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ k-tʼoxik tiʼ juʼun yéetel tiʼ Internet wa celular.

f FOTO: Teʼ fotooʼ ku yeʼesaʼaleʼ kex maʼ chéen chʼaʼabileʼ le sukuʼunoʼoboʼ táan u beetkoʼob le Kʼaʼajsajiloʼ.