1, 2. 1) ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u chúukpajal u yóol Gedeón junmúuchʼ yéetel u soldadoʼob? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.) 2) Jeʼex u yaʼalik Lucas 21:19, ¿baʼaxten kʼaʼabéet u chúukpajal k-óol?

CHÉEN tukult bukaʼaj kaʼanaʼantsil yéetel istikyajil le baʼateʼel ku yantal ichil le israelitaʼob nuʼuktaʼanoʼob tumen Gedeón tu contra le máaxoʼob pʼekmiloʼoboʼ. Gedeón yéetel u j-baʼateloʼob wa u soldadoʼobeʼ búul áakʼab táan kaʼach u chʼaʼpachtikoʼob le madianitaʼob yéetel le uláakʼ máaxoʼob áantkoʼoboʼ. Letiʼobeʼ óoliʼ 8 leguas (32 kilómetros) tsʼoʼok kaʼach u xíimbaltikoʼob le táan u chʼaʼpachtikoʼoboʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik baʼax úuch ka tsʼoʼoki: «Gedeón yéetel u trescientos j-baʼateloʼobeʼ kʼuchoʼob Jordán ka tu chʼaktoʼob kex sen kaʼanaʼanoʼob». Chéen baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ u ganartoʼob kaʼach le baʼateloʼ tumen láayliʼ pʼáatal 15,000 soldadoʼob pʼekmiloʼobeʼ. Le madianitaʼoboʼ tsʼoʼok yaʼab años joʼopʼok u pʼektikoʼob le israelitaʼoboʼ, le oʼolal teʼ súutukaʼ unaj u maas tsʼáaik u yóoloʼob ganar. Ka tsʼoʼokeʼ Gedeón yéetel u soldadoʼobeʼ maʼ xuʼul u chʼaʼpachtikoʼob le madianitaʼoboʼ tak ka tu ganartoʼob (Jue. 7:22; 8:4, 10, 28).

² Toʼon xaneʼ táan k-aktáantik junpʼéel baʼateʼel kaʼanaʼantsil yéetel jach istikyaj. Táan k-baʼateʼel tu contra Satanás, u kʼasaʼan yóokʼol kaab yéetel tu contra le kʼeban yaan t-wíinkliloʼ. Yaan tiʼ toʼoneʼ tsʼoʼok u máan yaʼab años joʼopʼok k-baʼateʼel tu contra k-enemigoʼobaʼ, pero yéetel u  yáantaj Jéeobaeʼ tak beoraaʼ tsʼoʼok u chúukpajal k-óol. Chéen baʼaleʼ le kʼiin ken ilaʼak wa jach chúukaʼan k-óoloʼ, maʼ kʼuchkiʼ. Maʼ xaaneʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ yaan horaeʼ k-uʼuyik tsʼoʼok k-kaʼanal baʼateʼel tu contra k-enemigoʼob wa k-uʼuyik tsʼoʼok k-kaʼanal k-páaʼt u xuʼulsaʼal u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanás. Jesuseʼ tu yaʼaleʼ tu tsʼook kʼiinoʼoboʼ yaan u beetaʼal k-muʼyaj yéetel yaan k-chʼaʼpachtaʼal, chéen baʼaleʼ tu yaʼalaj xaneʼ wa ku chúukpajal k-óoleʼ yaan k-salvartik k-kuxtal (xok Lucas 21:19). ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le chúukaʼan óolaloʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óoleʼ? ¿Baʼax jeʼel k-kanik tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u chúukpajal u yóoloʼoboʼ? ¿Bix jeʼel k-chaʼik tiʼ ‹le chúukaʼan óolal ka u chúukbes u meyajoʼ›? (Sant. 1:4.)

3. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le chúukaʼan óolaloʼ?

³ Ichil le Bibliaoʼ le tʼaan chúukaʼan óolaloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal chéen ka pʼáatkoʼon k-il baʼax ku yúuchultoʼoniʼ wa chéen ka pʼatkoʼon k-muʼyajtiʼ. Le chúukaʼan óolaloʼ yaan yil yéetel bix k-ilik le problemaʼoboʼ. U kʼáat xan u yaʼal maʼ k-chʼaʼik saajkil, maʼ u lúubul k-óol yéetel u yantaltoʼon paciencia. Junpʼéel diccionarioeʼ ku yaʼalikeʼ le chúukaʼan óolaloʼ junpʼéel jatsʼuts modo jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-esperanzaeʼ yéetel utiaʼal maʼ k-tuklik tsʼoʼok tiʼ toʼon beyoʼ. Ku yáantkoʼon xan utiaʼal maʼ k-beetik baʼax kʼaas kex jach táaj nojoch le problema yaantoʼonoʼ. Wa chúukaʼan k-óoleʼ ken k-aktáant junpʼéel problemaeʼ yaan k-aprovechartik utiaʼal k-eʼesik junpuliʼ maʼ kun lúubul k-óol. Tsʼoʼoleʼ ku yáantkoʼon xan utiaʼal maʼ k-tuukul chéen tiʼ baʼax ku yúuchultoʼon, baʼaxeʼ tiʼ baʼax beetik u chúukpajal k-óol.

4. ¿Bix u yáantkoʼon le yaabilaj k-eʼes chúukaʼan óolaloʼ?

⁴ Le yaabilajoʼ ku yáantkoʼon k-eʼes chúukaʼan óolal (xok 1 Corintoiloʼob 13:4, 7). ¿Bix u beetik? Wa k-yaabiltmaj Jéeobaeʼ yaan u chúukpajal k-óol k-aktáant jeʼel baʼaxak ka u chaʼa k-muʼyajtikeʼ (Luc. 22:41, 42). Le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal k-sukuʼunoʼoboʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol kex ka u beetoʼobtoʼon wa baʼax (1 Ped. 4:8). Kex jach maʼalob k-bisikba yéetel k-núupeʼ wa tu jaajil k-yaabiltmeʼ yaan u chúukpajal k-óol ken yanaktoʼon «muʼyajiloʼob» wa problemaʼob yéetel maʼ kun xuʼulul k-bisikba maʼalob (1 Cor. 7:28).

5. ¿Baʼaxten chéen Jéeoba jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óoleʼ?

⁵ Unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon. Jéeobaeʼ, letiʼe «Dios áantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol yéetel ku líiʼsik k-óoloʼ» (Rom. 15:5). Chéen letiʼ naʼatik tubeel baʼax ku yúuchultoʼon, bix k-uʼuyikba, bix líiʼsaʼaniloʼon yéetel baʼaxten yaan hora bey k-beetik wa baʼaxoʼ. Le oʼolaleʼ letiʼeʼ u yojel baʼax kʼaʼabéettoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Letiʼeʼ ku béeykuntik u tsʼíibolaloʼob le máaxoʼob tsikik[oʼ]; le ken u kʼáatoʼob áantaj tiʼeʼ, ku yuʼubikoʼob yéetel ku [salvartikoʼob]» (Sal. 145:19). Chéen baʼaleʼ, ¿bix u núukik Jéeoba k-oración ken k-kʼáattiʼ ka u yáantoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol?

6. Jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ, ¿bix u tsʼáaik Jéeoba tuʼux k-púutsʼul?

⁶ Wa k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óoleʼ, letiʼeʼ ‹yaan u tsʼáaik tuʼux k-púutsʼul› (xok 1 Corintoiloʼob 10:13). ¿Bix u beetik? Yaan horaeʼ ku luʼsik le baʼax beetik k-muʼyajoʼ, chéen baʼaleʼ yaan kʼiineʼ maases ku tsʼáaiktoʼon muukʼ utiaʼal ka yanaktoʼon «chowak óolal bey xan kiʼimak óolal» (Col. 1:11). Letiʼ xaneʼ jach u yojel tak tuʼux ku béeytal u chúukpajal k-óol tumen u yojel bix k-tuukul yéetel bukaʼaj muukʼ yaantoʼon. Le oʼolaleʼ mix bikʼin ken u chaʼa k-muʼyajtik junpʼéel baʼal u yojel maʼ tu páajtal k-aguantartik.

7. Tsʼáa junpʼéel ejemplo tiʼ baʼaxten kʼaʼabéet k-tséentikba wa k-kaanbal.

⁷ Meyajnaktoʼon le publicacionoʼob utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejoʼ. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet k-beetik? Koʼox ketik beyaʼ, utiaʼal ka béeyak u naʼakal máak tiʼ junpʼéel wits jach táaj kaʼanaleʼ kʼaʼabéet u jaantik le janal suuk u jaantik juntúul máak ich óoxpʼéel  wa kanpʼéel kʼiinoʼ. Toʼon xaneʼ kʼaʼabéet k-tséentikba wa k-kaanbal tiʼ tuláakal le baʼaxoʼob ku tsʼáaiktoʼon Jéeoba yéetel u yáantaj u kaajaloʼ, beyoʼ yaan u béeytal u chúukpajal k-óol yéetel k-salvartikba. Le oʼolaleʼ unaj k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-xakʼalxook yéetel k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Le baʼaloʼobaʼ yaan u tsʼáaiktoʼon le baʼax kʼaʼabéettoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul u yantal k-fejoʼ (Juan 6:27).

8, 9. 1) Jeʼex u yaʼalik Job 2:4 yéetel 5, ¿baʼax k-eʼesik ken k-aktáant junpʼéel problema? 2) ¿Baʼax unaj k-máansik t-tuukul ken k-aktáant junpʼéel problema?

⁸ Maʼ k-tuʼubsik baʼaxten unaj u chúukpajal k-óol. Ken k-aktáant junpʼéel problemaeʼ maʼ chéen unaj k-tuukul tiʼ baʼax k-muʼyajtikiʼ, baʼaxeʼ lelaʼ ku tsʼáaik tuʼux k-eʼesik wa yaan u chúukpajal k-óol tiʼ Dios. Le baʼax ken k-beetoʼ yaan u yeʼesik wa k-ilik Jéeoba bey le máax unaj u gobernartik tuláakal baʼaloʼ. Satanás, le máax tu tsʼáajuba tu contra u gobernación Jéeobaoʼ, tu yaʼalaj tiʼeʼ wíinikeʼ chéen ku meyajtik yoʼolal le baʼaxoʼob ku tsʼáaiktiʼoʼ. Satanaseʼ tu yaʼalaj: «Wíinikeʼ, jeʼel u kʼubik tuláakal baʼax u tiaʼal, tu yoʼolal maʼ u kíimsaʼal[eʼ]». Tsʼoʼoleʼ ka tʼaanaj yoʼolal Jobeʼ, tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Beet wa baʼax tiʼ u kuxtal ka wilaʼa wa maʼ tu kʼaakʼas tʼantikech tu táan a wich» (Job 2:4, 5). ¿Tsʼoʼok wa u kʼexpajal bix u tuukul Satanás? Maʼatech, tumen tak le ka tsʼoʼok u jóoʼsaʼal teʼ kaʼanoʼ letiʼeʼ seguernaj u tʼaan tu contra máaxoʼob u tsʼaamaj u yóol u meyajtoʼob Dios (Apo. 12:10). Teʼ kʼiinoʼobaʼ Satanaseʼ láayliʼ táan u yaʼalik chéen k-meyajtik Dios yoʼolal le baʼaxoʼob maʼalobtak ku tsʼáaiktoʼonoʼ. Letiʼeʼ jach u kʼáat u yil k-tsʼáaikba tu contra u gobernación Dios yéetel ka xuʼuluk k-meyajtik.

⁹ Le ken joʼopʼok k-muʼyaj yoʼolal wa baʼax problemaeʼ, unaj k-máansik t-tuukul lelaʼ: Satanás yéetel u demonioʼobeʼ tiaʼanoʼob juntséel toʼoneʼ yéetel táan u yaʼalikoʼobtoʼon jach junpuliʼ maʼ ken k-béeytal yéetel le baʼax k-muʼyajtikoʼ. Tuláakʼ u tséeleʼ tiaʼan Jéeoba, Jesucristo, le máaxoʼob yéeyaʼanoʼob tsʼoʼok u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob teʼ kaʼanoʼ yéetel u milesil angeloʼob. Letiʼobeʼ táan xan u yilkoʼob baʼax k-muʼyajtik pero táan u yaʼalikoʼobtoʼon jach jeʼel u béeytal u chúukpajal k-óoleʼ. Ken u yiloʼob táan u chúukpajal k-óoleʼ ku kiʼimaktal u yóoloʼob. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ ku yaʼaliktoʼon: «In paal, eʼes naʼatil, yéetel kiʼimakkúunt u yóol in puksiʼikʼal, utiaʼal ka páatak in núukik u tʼaan máax, yéetel pʼaʼastajileʼ, táan u kaxtikten baʼateʼel» (Pro. 27:11, Traducción del Nuevo Mundo, TNM).

10. Ken k-aktáant wa baʼax problemaeʼ, ¿bix jeʼel k-beetik jeʼex Jesuseʼ?

¹⁰ Unaj k-chʼikik paakat tiʼ baʼax ken k-kʼame. Tukulteʼ yaan u kʼaʼabéettal a bin xíimbalil tak táanxel tuʼux, le viajeoʼ yaan u bisiktech túulis áakʼab. Como de áakʼab ka bineʼ jeʼel tuʼuxak ka paakatnakecheʼ éeʼjochʼeʼen. Chéen baʼaleʼ a wojleʼ maʼ kun xáantal ken a wil u tíipʼil kʼiin yéetel a wojel xaneʼ wa ku seguer a xíimbaleʼ yaan a kʼuchul tak tuʼux ka bin. Le bix kuxlikoʼonoʼ jeʼel u páajtal k-ketik yéetel le viajeaʼ. Maʼ xaaneʼ yoʼolal le baʼaxoʼob ka muʼyajtikoʼ ka wuʼuyik minaʼan a muukʼ yéetel jach chiʼichnakech. Maʼ xaaneʼ tak Jesús bey tu yuʼubilubaoʼ. Le táan u baʼajal teʼ cheʼoʼ jach muʼyajnaji yéetel jach mixbaʼalkúuntaʼabi. Maʼ xaaneʼ lelaʼ letiʼe baʼax maas yaj tu máansaj ichil u kuxtaloʼ. ¿Baʼax áant utiaʼal ka chúukpajak u yóol? Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ letiʼeʼ tu chʼikaj u paakat tiʼ «le kiʼimak óolal tsʼaʼab tu táanoʼ» (Heb. 12:2, 3). Jesuseʼ jach tuukulnaj tiʼ le baʼax kun tsʼaabiltiʼ wa ku chúukpajal u yóoloʼ, pero le baʼax maas áantoʼ letiʼe u yáantaj utiaʼal u kiliʼichkúuntaʼal u kʼaabaʼ Diosoʼ yéetel u tsʼáaikuba tu tséel u gobernacionoʼ. Letiʼeʼ u yojel kaʼacheʼ le baʼaxoʼob ku muʼyajtikoʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil u xuʼulul pero le baʼax kun tsʼaabiltiʼ teʼ kaʼanoʼ utiaʼal mantatsʼ. Bejlaʼa xaneʼ toʼoneʼ táan k-muʼyaj yéetel yaan kʼiineʼ jach k-chiʼichnaktal, pero maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ le baʼaloʼobaʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil u xuʼululoʼob.

11. ¿Bix u yáantkoʼon u ejemplo «le máaxoʼob ku chúukpajal u yóoloʼob muʼyajoʼ»?

¹¹ Toʼoneʼ yaʼab baʼaloʼob jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ uláakʼ sukuʼunoʼob tsʼoʼok u aktáantkoʼob wa  baʼax problema ichil u kuxtaloʼobeʼ. Utiaʼal u yáantik le sukuʼunoʼob ka chúukpajak u yóoloʼob le táan u beetaʼal u muʼyajoʼob tumen Satanasoʼ, le apóstol Pedrooʼ tu yaʼalajtiʼob: «Tsʼáabaʼex tu contra, yéetel muʼukʼaʼanchajak a fejeʼex, tumen a wojleʼexeʼ le baʼax ka muʼyajtikeʼexoʼ láayliʼ letiʼe baʼax ku muʼyajtik tuláakal k-sukuʼunoʼob yanoʼob yóokʼol kaaboʼ» (1 Ped. 5:9). U ejemplo «le máaxoʼob ku chúukpajal u yóoloʼob muʼyajoʼ» ku kaʼansiktoʼon bix unaj u chúukpajal k-óol, ku yeʼesik xan toʼoneʼ jeʼel u páajtal u chúukpajal k-óoleʼ yéetel ku yáantkoʼon k-kʼaʼajseʼ wa ku chúukpajal k-óoleʼ Jéeobaeʼ yaan u bendecirkoʼon (Sant. 5:11). Koʼox ilik jujunpʼéel ejemploʼob. ^[1]

12. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le querubinoʼob tsʼaʼaboʼob tu jardinil Edenoʼ?

¹² Le querubinoʼoboʼ. Le angeloʼobaʼ tsʼaʼantiʼob junpʼéel nojoch puesto. Ka tsʼoʼok u kʼebantal Adán yéetel Evaeʼ, Jéeobaeʼ tu tsʼáaj tiʼ jujuntúul querubinoʼob junpʼéel túumben meyaj utiaʼal u beetoʼob way Luʼumeʼ. Le meyajaʼ jach jelaʼan tiʼ le meyaj ku beetkoʼob kaʼach teʼ kaʼanoʼ. U ejemploʼobeʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ jeʼel u páajtal u chúukpajal k-óol beet junpʼéel meyaj kex jach talam k-ilkeʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «tu lakʼinil u jardinil Edeneʼ Dioseʼ tu tsʼáaj querubinoʼob bey xan junpʼéel espada ku tóochʼbal u kʼáakʼil yéetel mantatsʼ táan u pirinsuut. Lelaʼ tu beetaj utiaʼal u kʼatik le bej ku bisik máak tak tu cheʼil le kuxtaloʼ» (Gén. 3:24, TNM). ^[2] Teʼ Bibliaoʼ mix tuʼux ku chíikpajal wa le angeloʼobaʼ tu quejartubaʼob wa tu nojbaʼalkúuntubaʼob yoʼolal le túumben meyaj tsʼaʼabtiʼoboʼ. Maʼ xan tu yaʼalik wa náak u yóoloʼob wa tu tukloʼob maas maʼalob ka u xúumpʼattoʼobiʼ. Baʼaxeʼ letiʼobeʼ chúukpaj u yóol u beetoʼob le meyajaʼ yéetel tiʼ pʼáatoʼob tak ka tu tsʼoʼoksoʼobiʼ, lelaʼ maʼ xaaneʼ 1,600 años tu bisajtiʼob tak ka káaj le Diluviooʼ.

13. ¿Baʼax áant Job utiaʼal u chúukpajal u yóol?

¹³ U ejemplo Job. Maʼ xaaneʼ yaan horaeʼ jach ku yaatal k-óol tumen juntúul k-amigo wa juntúul k-láakʼtsileʼ tu yaʼalajtoʼon junpʼéel baʼal beet u yaatal k-óol. Wa maʼ xaaneʼ táan k-muʼyaj yoʼolal junpʼéel kʼojaʼanil wa tumen kíim juntúul máax jach k-yaabiltmaj. Chéen baʼaleʼ kex jeʼel baʼaxak ka k-muʼyajteʼ jach jeʼel u yáantkoʼon u ejemplo Jobeʼ (Job 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3). Letiʼeʼ maʼ u yojel kaʼach baʼaxten chéen ka jáan káaj u yúuchul yaʼab baʼaloʼob tiʼiʼ, kex beyoʼ chúukpaj u yóol. ¿Baʼax áante? Yáaxeʼ letiʼeʼ jach u yaabiltmaj Jéeoba yéetel u kʼáat u beet baʼax uts tu tʼaan (Job 1:1). Jobeʼ u kʼáat u beet baʼax maʼalob tu táan Jéeoba kex wa táan u bin utsil tiʼ wa kex táan u muʼyaj. Jéeoba xaneʼ tu yáantaj Job le ka tu yaʼalaj tiʼ ka u yil tuláakal le baʼaxoʼob jatsʼutstak u beetmaj yéetel le poder yaantiʼoʼ. Lelaʼ tu beetaj u tsʼáaik cuenta Job jeʼel u páajtal u xuʼulsaʼal u muʼyaj le ken u yil Jéeoba kʼaʼabéeteʼ (Job 42:1, 2). Leloʼ letiʼe baʼax úuch xanoʼ, le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Jéeobaeʼ tu beetaj u xuʼulul u sufrir Job yéetel tu beetaj u kaʼa bin utsil tiʼ». Jobeʼ «yaʼab años kuxlaji yéetel jach kiʼimakchaj u yóol» (Job 42:10, 17, TNM).

14. Jeʼex u tsʼáaik naʼatbil 2 Corintoiloʼob 1:6, ¿bix úuchik u yáantaʼal u maasil tumen u ejemplo Pablo?

 ¹⁴ Le apóstol Pablooʼ. ¿Táan wa a muʼyajtik junpʼéel nojoch chʼaʼpachtajil? Wa ancianoech wa superintendente tiʼ circuitoecheʼ, ¿ka wuʼuyik wa sen chiʼichnakech yoʼolal le yaʼab meyaj yaantechoʼ? Wa beyoʼ jeʼel u yáantkech u ejemplo Pabloeʼ. Letiʼeʼ sen chʼaʼpachtaʼabi, tsʼoʼoleʼ jach ku chiʼichnaktal kaʼach tu yoʼolal le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼ múuchʼuliloʼoboʼ (2 Cor. 11:23-29). Kex beyoʼ Pabloeʼ maʼ lúub u yóoliʼ, baʼaxeʼ le bix úuchik u chúukpajal u yóoloʼ tu yáantaj u maasil (xok 2 Corintoiloʼob 1:6). Leloʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ le bix u chúukpajal k-óoloʼ jeʼel u yáantik u maasil u beet xan beyoʼ.

15, 16. 1) ¿Bix jeʼel k-chaʼik tiʼ ‹le chúukaʼan óolal ka u chúukbes u meyajoʼ›? 2) Aʼal tiʼ baʼaxoʼob jeʼel k-eʼesik táan k-chaʼik ‹u chúukbesik u meyaj› le chúukaʼan óolaloʼ.

¹⁵ Le disipulo Santiagooʼ, yáanal u nuʼuktaj Dioseʼ, tu tsʼíibtaj: «Le chúukaʼan óolaloʼ ka u chúukbes u meyaj, utiaʼal beyoʼ ka chúukaʼanchajkeʼex, ka utsil maʼalobchajkeʼex tiʼ tuláakal baʼal yéetel maʼ u bineltikteʼex mix baʼal» (Sant. 1:4). ¿Bix jeʼel k-chaʼik tiʼ ‹le chúukaʼan óolal ka u chúukbes u meyajoʼ›? Ken k-aktáant wa baʼax problemaeʼ, maas chéen chʼaʼabil k-tsʼáaik cuenta wa kʼaʼabéet maas k-eʼesik paciencia, utsil yéetel yaabilaj. Tsʼoʼoleʼ wa ku chúukpajal k-óoleʼ yaan u béeytal maas k-eʼesik le modosoʼobaʼ yéetel yaan u páajtal k-kuxtal jeʼex u páaʼtik Jéeoba tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ.

¹⁶ Le chúukaʼan óolaloʼ ku yáantkoʼon k-meyajt Dios jeʼex uts tu tʼaanoʼ, le oʼolaleʼ jach junpuliʼ maʼ k-kʼáat beet baʼax kʼaas chéen utiaʼal u xuʼulul k-muʼyajiʼ. Koʼox aʼalikeʼ ku joʼopʼol u máan ta tuukul baʼaloʼob kʼaastak yaan yil yéetel sexo, wa beyoʼ, ¿baʼax jeʼel a beetkeʼ? Maʼ a chaʼik a lúubul tiʼ baʼax kʼaas, kʼáat tiʼ Jéeoba ka u yáantech a luʼs ta tuukul le baʼaloʼobaʼ. ¿Yaan wa juntúul a láakʼtsilil u pʼeek a meyajtik Jéeoba? Maʼ a chaʼik u náachkuntikech tiʼ Jéeoba, baʼaxeʼ maas tsʼáa a wóol a meyajte. Wa ka beetik beyoʼ yaan a maas kʼubik a wóol tiʼ Jéeoba. Kʼaʼajaktecheʼ utiaʼal k-kʼaʼamal tumen Dioseʼ unaj u chúukpajal k-óol tak tu xuul (Rom. 5:3-5; Sant. 1:12).

17, 18. 1) Tsʼáa junpʼéel ejemplo eʼesik u kʼaʼanaʼanil u chúukpajal k-óol tak tu xuul. 2) ¿Baʼax jach k-ojel toʼon?

¹⁷ Maʼ chéen wa jaypʼéel kʼiinoʼob unaj u chúukpajal k-óoliʼ, baʼaxeʼ tak tu xuul. Tukleʼ táan u búulul junpʼéel barco. Utiaʼal u salvarkuba le máaxoʼob yanoʼob ichiloʼ, kʼaʼabéet u nadaroʼob tak tu jáal le jaʼoʼ. Kex wa náach bey xan wa naatsʼ yanil tu jáal le jaʼoʼ le máax ku káajal u tuklik maʼ kun kʼuchul tu xuul tumen ku tuklik tsʼoʼok u kaʼanaleʼ yaan u búulul. Toʼon xaneʼ wa k-kʼáat kuxtal teʼ túumben luʼumoʼ, kʼaʼabéet u seguer u chúukpajal k-óol. Unaj k-tuukul jeʼex le apóstol Pablo ka tu yaʼalaj: «Maʼ t-chaʼik u lúubul k-óol» (2 Cor. 4:1, 16).

¹⁸ Jeʼex Pabloeʼ, toʼoneʼ k-ojleʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal ka chúukpajak k-óol tak tu xuul. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Táan k-tsʼáanchaʼatik tuláakal le baʼaloʼobaʼ. Tumen jach in wojleʼ mix kíimil, mix kuxtal, mix angeloʼob, mix gobiernoʼob, mix le baʼaloʼob yanoʼob bejlaʼeʼ, mix le baʼaloʼob ku taal u kʼiiniloʼ, mix páajtaliloʼob, mix kaʼanlil, mix taamil, mix junpʼéel tiʼ le baʼaloʼob beetaʼanoʼob jeʼel u náachkuntkoʼon tiʼ u yaakunaj Dios ku yeʼesaʼal tumen Cristo Jesús, k-Yuumtsiloʼ» (Rom. 8:37-39). U jaajileʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil k-uʼuyik kaʼanaʼanoʼon, le oʼolaleʼ kʼaʼabéet k-beetik jeʼex Gedeón yéetel u soldadoʼobeʼ. Letiʼobeʼ kex kaʼanaʼanoʼob kaʼacheʼ maʼ lúub u yóoloʼobiʼ (Jue. 8:4).