Juntúul máak ku yeʼesik jeetsʼelileʼ ku chíikbesik yaan u naʼat
U meyaj Toñieʼ letiʼe u kanáantik máakoʼob tsʼoʼok u yantal u edaboʼob wa kʼojaʼanoʼoboʼ. Juntéenjeakileʼ le ka kʼoopnaj teʼ tuʼux ku meyajoʼ jóokʼ juntúul koʼolel maʼ jach chʼijaʼaniʼ. Le koʼoleloʼ káaj u poʼopochʼik Toñi tumen maʼ séeb kʼuch utiaʼal u kanáantik u maama le koʼolelaʼ. Chéen baʼaleʼ kex Toñi kʼuch tu pʼiis horaeʼ tu disculpartuba yéetel jeetsʼelil.
TULÁAKʼ kʼiineʼ le koʼoleloʼ tu kaʼa poʼopochʼaj Toñi. ¿Baʼax túun tu beetaj? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Le baʼax úuchoʼ tu beetaj in jach uʼuyikinba jelaʼanil tumen minaʼan baʼax oʼolal kaʼach u poʼopochʼken». Kex beyoʼ Toñieʼ tu kaʼa disculpartuba yéetel le koʼolelaʼ ka tu yaʼalajtiʼeʼ ku naʼatik bix u yuʼubikuba yoʼolal le problemaʼob yaantiʼoʼ.
Wa tiʼ teech ka úuchuk lelaʼ, ¿baʼax jeʼel a beetkeʼ? ¿Jeʼel wa a controlarkabaeʼ wa yaan a séeb pʼuʼujul? U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabil u controlarkuba máak ken úuchuktiʼ junpʼéel baʼal beyaʼ. Wa yaan máax táan u yaʼaliktoʼon baʼal wa táan u beetik k-pʼuʼujuleʼ maʼ chéen chʼaʼabil k-controlartikbaiʼ.
Chéen baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ kʼaʼabéet k-eʼesik jeetsʼelil ichil k-kuxtal. Tsʼoʼoleʼ ku yeʼesikeʼ le máax yaan jeetsʼelil tiʼeʼ yaan u naʼat. Santiago 3:13, ku yaʼalik: «¿Máax ichileʼex jach yaan u naʼat yéetel yaan kʼaj óolalil tiʼ? U yeʼes yéetel u maʼalob kuxtal baʼax utsil meyajoʼob táan u beetik; leloʼobaʼ unaj u beetik yéetel le jeetsʼelil ku síijil tiʼ le naʼatiloʼ». ¿Baʼaxten ku yaʼalik le Biblia leloʼ? ¿Bix jeʼel k-eʼesik u naʼat Dios ken k-il maʼ k-séeb pʼuʼujul? Tsʼoʼoleʼ ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u yantaltoʼon jeetsʼelileʼ?
BAʼAXTEN MAʼALOB KA K-EʼES JEETSʼELIL
Ku jáawsik le kʼuuxiloʼ. «Junpʼéel utsil núuk tʼaaneʼ ku jáawsik le kʼuuxiloʼ; junpʼéel kʼeyaj tʼaaneʼ ku sen pʼuʼujsik» (Pro. 15:1).
U kʼuuxil máakeʼ chéen ku beetik u maas nojochtal le problemaoʼ (Pro. 26:21). Chéen baʼaleʼ le u tʼaan máak yéetel jeetsʼeliloʼ ku yáantaj utiaʼal maʼ u yantal baʼateltʼaan. Jeʼel tak u beetik u xuʼulul u pʼuʼujul máakeʼ.
Toñieʼ tu yilaj jach jaaj lelaʼ tumen le koʼoleloʼ le ka tu yilaj maʼ kʼuuxilnajeʼ joʼopʼ u yokʼol. Tu yaʼalaj tiʼ Toñieʼ jach yaachajaʼan u yóol yoʼolal le problemaʼob yaantiʼoʼ bey xan yoʼolal le yaan ichil u familiaoʼ. Toñieʼ páajchaj u tsikbaltiktiʼ yoʼolal le Bibliaoʼ ka tu káajsaj junpʼéel xook yéetel le koʼoleloʼ. Lelaʼ béeychajiʼ tumen Toñieʼ maʼ séeb pʼuʼujiʼ.
Ku beetik u kiʼimaktal k-óol. «Kiʼimak u yóol le máaxoʼob maʼ séeb u kʼuuxiloʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ yaan u tiaʼalintikoʼob le Luʼumoʼ» (Mat. 5:5).
Yaʼab máakoʼob séeb u pʼuʼujuloʼob kaʼacheʼ tsʼoʼok u kʼexik bix u kuxtaloʼob yéetel bejlaʼeʼ maas kiʼimak u yóoloʼob. ¿Baʼaxten? Tumen maas maʼalob bix u kuxtaloʼob yéetel u yojloʼob yaan u kʼamkoʼob yaʼab bendición maʼ tun xáantal (Col. 3:12). Adolfo, ku meyaj bey superintendente tiʼ circuito tu luʼumil Españaeʼ, tu kʼexaj bix u kuxtal. Koʼox ilik bix letiʼ kaʼachi.
Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kin wuʼuyik minaʼan u biilal in kuxtal kaʼachi. Teen kaʼacheʼ séeb in pʼuʼujul, séeb in kaxtik baʼateʼel yéetel kin kʼakʼatnúuktik u tʼaan máak, le oʼolal yaan tiʼ in amigoʼobeʼ ku sajaktaloʼob tiʼ teen. Junpʼéel baʼax beet u kʼaʼajal in wiikʼeʼ letiʼe ka loʼolomaʼaben seis u téenel le táan in baʼateʼel juntéenjeakiloʼ. Tin wilaj jach óolak kíimken tumen jach yaʼab in kʼiʼikʼel jóokʼi».
Bejlaʼeʼ Adolfoeʼ ku yaʼalik maas maʼalob ka u yeʼes jeetsʼelil máak. Letiʼeʼ ku yilik u beetik xan beyoʼ. Yaʼab sukuʼunoʼob jach jatsʼuts u yilik u biskubaʼob tu yéetel tumen maʼ tu séeb pʼuʼujul yéetel ku yeʼesik yaabilaj. Letiʼeʼ jach kiʼimak u yóol yoʼolal le kʼeexoʼob tu beetaj ichil u kuxtaloʼ yéetel ku tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeoba úuchik u yáantaʼal u kʼex u modos.
Ku kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba. «In xibil paal, yanak a wojéelajil utiaʼal a beetik u kiʼimaktal in wóol; beyoʼ bíin yanak baʼax in waʼal tiʼ máaxoʼob u kʼáatoʼob u pajoʼob in subtal» (Pro. 27:11).
Le Kʼaasilbaʼaloʼ táan u kaxtik bix jeʼel u pʼuʼujul Jéeobaeʼ. Chéen baʼaleʼ kex yaan baʼax oʼolal u pʼuʼujul Jéeoba yoʼolal le baʼaloʼob kʼaastak ku yaʼalaʼaltiʼoʼ, le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ letiʼeʼ «chúukaʼan yóol» wa maʼ tu séeb pʼuʼujul (Éxo. 34:6). Jeʼex Jéeobaeʼ toʼoneʼ unaj k-ilik maʼ k-séeb pʼuʼujul, ken k-beet beyoʼ k-eʼesik yaantoʼon naʼat yéetel yaan k-kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba (Efe. 5:1).
Le yóokʼol kaabaʼ jach tsʼoʼok u kʼastal, le oʼolaleʼ jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ le máakoʼoboʼ «yaan u nojbaʼalkúuntkubaʼob, yaan u kaʼantal u yichoʼob, yaan u suuktal u poochʼiloʼob, [...] yaan u beetik u j-líiʼsaj tʼaaniloʼob, maʼ ken u kan u controlartubaʼob, jach yaan u tsʼíiktaloʼob» (2 Tim. 3:2, 3). Pero leloʼ maʼ unaj u beetik u xuʼulul k-eʼesik jeetsʼeliliʼ. Le Bibliaoʼ ku kʼaʼajsiktoʼoneʼ «le kaʼanilbeʼen naʼatoʼ [...] ku taasik jeetsʼelil, ku tsʼáaik utsil puksiʼikʼal» (Sant. 3:17). Wa k-eʼesik jeetsʼelil yéetel utsil puksiʼikʼaleʼ yaan k-eʼesik yaantoʼon le naʼat ku taal tiʼ Diosoʼ. Lelaʼ yaan u yáantkoʼon tʼaan yéetel jeetsʼelil le ken beetaʼak kʼuuxil wa k-pʼuʼujul. Wa k-beetik beyoʼ yaan k-maas náatsʼal tiʼ Jéeoba, le máax tiʼ u taal le nojoch naʼatiloʼ.