1-3. 1) ¿Baʼaxten k-ojel jeʼel u páajtal k-amigotik Dioseʼ? 2) ¿Tiʼ máaxoʼob ken k-tʼaan teʼ xookaʼ?

TEʼ Bibliaoʼ tiʼ Abrahaneʼ ku yaʼalaʼaltiʼ u amigo Dios (Sant. 2:23). Chéen tiʼ letiʼ ku yaʼalaʼal teʼ Biblia u amigo Diosoʼ. ¿U kʼáat wa túun u yaʼaleʼ mix máak uláakʼ jeʼel u páajtal u beetkuba u amigo Jéeobaeʼ? Maʼatech. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ tuláakloʼon jeʼel u páajtal k-amigotik Dioseʼ.

² Le Bibliaoʼ ku tʼaan tiʼ yaʼab xiiboʼob yéetel koʼoleloʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Jéeoba, jach anchaj u fejoʼob yéetel tu amigotoʼob (xok Salmo 25:14, TNM). Jeʼex tu yaʼalil le apóstol Pablooʼ, letiʼobeʼ táakaʼanoʼob ichil «le yaʼabkach máakoʼob [...] beyoʼob junpʼéel múuyal baʼpachtikoʼoneʼ». Le máakoʼobaʼ u amigoʼob Dios (Heb. 12:1).

³ Teʼ xookaʼ yaan k-tʼaan tiʼ óoxtúul máaxoʼob ku yaʼalik le Biblia jach tu bisubaʼob yéetel Jéeobaoʼ. Yáaxeʼ yaan k-tʼaan tiʼ Rut, le viuda moabitaoʼ, tsʼoʼoleʼ yaan k-tʼaan tiʼ Ezequías, juntúul utsul rey anchaj Judá, tu tsʼookeʼ yaan k-tʼaan tiʼ juntúul koʼolel jach tu yeʼesaj kabal óolal, María, u maama Jesús. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ bix úuchik u biskubaʼob yéetel Dioseʼ?

4, 5. ¿Baʼax anchaj u chʼaʼtuklik Rut, yéetel baʼaxten jach talamchaj tiʼ? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.)

⁴ Noemieʼ táan kaʼach u lukʼul Moab utiaʼal u bin Israel. Tu yéeteleʼ táan kaʼach u bin Rut bey xan Orpá, u yiliboʼob. Le táan u binoʼoboʼ Orpaeʼ tu chʼaʼtuklaj u suut tu kaajil Moab. Kex beyoʼ Noemieʼ u chʼaʼtukultmaj u suut Israel, le kaaj tuʼux líikʼoʼ. Kux túun Rut, ¿baʼax tu beetaj? ¿Yaan wa ta tʼaan u chʼaʼtuklik u suut tu yiknal u láakʼtsiloʼob tu kaajil Moab, wa yaan u bin yéetel u suegra? Lelaʼ junpʼéel baʼal jach talamchaj u chʼaʼtuklik Rut (Rut 1:1-8, 14).

⁵ U láakʼtsiloʼob Ruteʼ tiʼ kajaʼanoʼob kaʼach Moabeʼ. Maʼ xaaneʼ wa ka suunak Moabeʼ jeʼel u yáantaʼal tumen u láakʼtsiloʼobeʼ. Tsʼoʼoleʼ maas maʼalob utiaʼal Rut tumen u kʼaj óol le máakoʼoboʼ, u yojel le idiomaoʼ yéetel le baʼaxoʼob suukaʼan u beetaʼaloʼ. Chéen baʼaleʼ wa ka xiʼik yéetel Noemieʼ maʼ xaaneʼ maʼ kun páajtal u yáantaʼal. Noemieʼ sajak kaʼach u bis Rut tumen maʼ u yojel wa jeʼel u yantal tuʼux u kajtaleʼ yéetel maʼ xan u yojel wa jeʼel u kaxtik juntúul maʼalob íichamtsileʼ. Le oʼolaleʼ tu yaʼalaj tiʼ Rut ka xiʼik tu kaajal jeʼex úuchik u beetik Orpaeʼ. Jeʼex k-ojliloʼ Orpaeʼ suunaj «tu kaajal yéetel tiʼ u [diosoʼob]» (Rut 1:9-15). Chéen baʼaleʼ Ruteʼ maʼ tu yóotaj suut tu kaajaliʼ mix tu yóotaj u kaʼa adorart yaanal diosoʼobiʼ.

6. 1) ¿Baʼaxten maʼalob baʼax tu chʼaʼtuklaj Rut? 2) ¿Baʼax tu yaʼalaj Boaz yoʼolal Rut, yéetel baʼaxten?

⁶ Maʼ xaaneʼ Ruteʼ kaanbalnaj tiʼ Jéeoba yoʼolal u yíicham wa u suegra. Letiʼeʼ tu kaneʼ Jéeobaeʼ u pʼekmaj le diosoʼob yaan Moaboʼ. Ruteʼ u yaabiltmaj kaʼach Jéeoba yéetel u yojel chéen letiʼ unaj u adorartaʼal. Le oʼolal tu chʼaʼtuklaj u beetik junpʼéel baʼax jach maʼalob. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Noemí: «A kaajaleʼ letiʼ bíin in kaajalte, a [Dioseʼ] letiʼ xan bíin in [Diosinte]» (Rut 1:16). ¿Máasaʼ jach ku kʼuchul t-puksiʼikʼal ken k-il bukaʼaj yaabiltaʼanil kaʼach Noemí tumen Rut? Chéen baʼaleʼ maas ku péek k-óol ken k-il bukaʼaj yaabiltaʼanil Jéeoba tumen Rut. Lelaʼ láayliʼ tu beetaj u péek u yóol Boazeʼ, letiʼeʼ ka máan kʼiineʼ tu yaʼalaj yoʼolal Rut le tʼaanoʼobaʼ: «Jéeoba ka u boʼot tiʼ teech le baʼax maʼalob ka beetkoʼ. Yéetel Jéeoba ka u tsʼáa tiʼ teech le boʼol tsʼoʼok a náajaltikoʼ, tumen techeʼ tsʼoʼok a taʼakikaba yáanal u xiikʼoʼob utiaʼal ka kanáantaʼakech» (Rut 2:12, TNM). Le baʼax tu yaʼalaj Boazaʼ ku beetik k-tuukul tiʼ juntúul chan chʼíichʼ ku yantal yáanal u xiikʼoʼob u papá utiaʼal ka kanáantaʼak (Sal. 36:7; 91:1-4). Jeʼex u kanáantik juntúul chʼíichʼ u mejnileʼ, Jéeoba xaneʼ tu yaabiltaj, tu kanáantaj yéetel tu bendecirtaj Rut yoʼolal le fe tu yeʼesoʼ. Ruteʼ junpuliʼ maʼ arrepentirnaj úuchik u chʼaʼtuklik u meyajtik Jéeobaiʼ.

7. ¿Baʼax jeʼel u yáantik le máaxoʼob maʼ u kʼub u kuxtaloʼob tiʼ Jéeobaoʼ?

⁷ Yaʼab máakeʼ uts tu tʼaan u kaanbal tiʼ Jéeoba, pero maʼatech u confiaroʼob tiʼ letiʼ. Le máakoʼob beyaʼ hasta maʼatech u chʼaʼtuklik u kʼubik u kuxtaloʼob tiʼ Jéeoba yéetel u yokjaʼob. Wa bey xan a wuʼuyikabaoʼ tukult baʼaxten ku yúuchultech beyoʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ wa maʼ táan k-meyajtik Jéeobaeʼ yaanal dios k-meyajtik (Jos. 24:15). Le oʼolaleʼ, ¿máasaʼ maas maʼalob ka k-adorart Jéeoba, le Dios kaʼansik u jaajiloʼ? Ken a kʼub a kuxtal tiʼ Jéeobaeʼ ka weʼesik jach yaan a fe yéetel ka weʼesik xan ka confiar tiʼ letiʼ. Lelaʼ yaan u yáantkech utiaʼal maʼ a náachtal tiʼ Jéeoba kex ka yanaktech jeʼel baʼaxak problemaileʼ. Lelaʼ bey u yeʼesik le bix úuchik u kanáantaʼal Rut tumen Jéeobaoʼ.

8. ¿Bix úuchik u líikʼil Ezequías?

⁸ Ruteʼ líikʼ tiʼ junpʼéel kaaj tuʼux ku adorartaʼal yaanal diosoʼob, pero Ezequíaseʼ maʼatech. Letiʼeʼ líikʼ ichil junpʼéel kaaj tuʼux  yaan máaxoʼob u kʼubmaj u yóoloʼob tiʼ Jéeoba. Chéen baʼaleʼ yaʼab tiʼ le israelitaʼoboʼ maʼ chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Diosiʼ. Acaz, u papá Ezequíaseʼ, juntúul rey jach kʼasaʼan kaʼachi. Letiʼeʼ maʼ tu respetartaj u templo Diosiʼ yéetel tu yaʼalaj tiʼ u maasil israelitaʼob ka u adorartoʼob uláakʼ diosoʼob. Acazeʼ tu tóokaj u paalal utiaʼal u kʼub bey siibal tiʼ uláakʼ diosoʼobeʼ. Ezequíaseʼ jach tu yilaj baʼaloʼob kʼaastak tu chichnil (2 Rey. 16:2-4, 10-17; 2 Cró. 28:1-3).

9, 10. 1) ¿Baʼaxten jeʼel kaʼach u kʼuuxil Ezequíaseʼ? 2) ¿Baʼaxten maʼ unaj k-pʼuʼujul tu contra Jéeobaiʼ? 3) ¿Baʼaxten maʼ unaj k-tuklik wa bey ken k-tsʼoʼokol jeʼex k-taataʼobeʼ?

⁹ Ezequíaseʼ yaʼab baʼaloʼob kʼaastak tu yilaj u beetik u papá, lelaʼ maʼ xaaneʼ jeʼel kaʼach u beetik u kʼuuxil tu contra Jéeobaeʼ. Bejlaʼeʼ yaʼab máakoʼobeʼ kex maʼ u máansmoʼob yaʼab baʼaloʼob kʼaastak tu kuxtaloʼob jeʼex Ezequíaseʼ, ku pʼuʼujuloʼob tu contra Jéeoba wa tu contra u kaajal (Pro. 19:3). Uláakʼoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ yoʼolal le baʼaxoʼob kʼaastak u beetmaj le taatatsiloʼoboʼ deporsi yaan u bin kʼaasiltiʼob ichil u kuxtaloʼob yéetel bey kun tsʼoʼokoloʼob jeʼex u taataʼoboʼ (Eze. 18:2, 3). Chéen baʼaleʼ, ¿jach wa jaaj le baʼaxoʼob ku tuklikoʼobaʼ?

¹⁰ Le bix úuchik u kuxtal Ezequíasoʼ ku yeʼesikeʼ maʼ jaaj le baʼaxoʼob ku tuklaʼalaʼ. Mix juntéen unaj k-pʼuʼujul tu contra Jéeoba, tumen letiʼeʼ mix juntéen ku beetik u yúuchul baʼaloʼob kʼaastak tiʼ máak (Job 34:10). U jaajileʼ yaan horaeʼ le taatatsiloʼoboʼ jeʼel u kaʼanskoʼob baʼaloʼob maʼalobtak wa baʼaloʼob kʼaastak tiʼ u paalaloʼobeʼ (Pro. 22:6; Col. 3:21). Chéen baʼaleʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa yoʼolal le baʼaxoʼob kʼaastak u beetmaj le taatatsiloʼoboʼ yaan u bin kʼaasil tiʼ u paalaloʼob. ¿Baʼaxten? Tumen Jéeobaeʼ u tsʼaamaj tiʼ máak u derechoil u yéeyik tu juunal baʼax ken u beete, u kʼáat u yaʼaleʼ tu juunal máak ken u yil wa yaan u beetik baʼax maʼalob wa baʼax kʼaas (Deu. 30:19). ¿Bix úuchik u meyaj tiʼ Ezequías le derecho u tsʼaamaj Jéeobaaʼ?

11. ¿Baʼaxten jach maʼalob bix úuchik u reinar Ezequías?

¹¹ Kex jach táaj kʼasaʼan kaʼach le rey Acaz, u papá Ezequíasoʼ, letiʼeʼ kʼuch u beetuba juntúul jach utsul rey tiʼ u kaajil Judá (xok 2 Reyes 18:5, 6). Ezequíaseʼ maʼ tu beetaj  baʼaloʼob kʼaastak jeʼex u papaeʼ. Letiʼeʼ tu chʼaʼtuklaj u yuʼubik u tʼaan u profetaʼob Jéeoba, jeʼex Isaías, Miqueas yéetel Oseasoʼ. Letiʼeʼ jach tu yuʼubaj u tʼaan Jéeoba yéetel tu beetaj baʼax aʼalaʼabtiʼ. Lelaʼ le áant utiaʼal ka u yutskíint tuláakal le problemaʼob tu beetaj u yantal u papaoʼ. Letiʼeʼ tu luʼsaj tu templo Jéeoba tuláakal le baʼaloʼob kʼaastakoʼ, tu kʼáataj tiʼ Dios ka u perdonart u kʼeban u kaajal yéetel tu xuʼulsaj tuláakal le diosoʼob yaan tu luʼumil Israeloʼ (2 Cró. 29:1-11, 18-24; 31:1). Ka máan kʼiineʼ Senaquerib, u reyil Asiriaeʼ, tu yóotaj baʼateʼel tu contra Jerusalén, le ka úuch lelaʼ Ezequíaseʼ tu yeʼesaj maʼ saajkiʼ yéetel jach yaan u fe. Letiʼeʼ u yojel kaʼach jeʼel u kanáantaʼaloʼob tumen Jéeobaeʼ yéetel tu líiʼsaj u yóol u kajnáaliloʼob Jerusalén (2 Cró. 32:7, 8). Juntéenjeakileʼ Ezequíaseʼ káaj u kaʼantal u yich, chéen baʼaleʼ ka aʼalaʼabtiʼ tumen Jéeoba maʼ maʼalob bix u tuukuleʼ tu kaʼa eʼesaj kabal óolal (2 Cró. 32:24-26). ¿Máasaʼ jach maʼalob ka k-seguert u ejemplo Ezequías? Letiʼeʼ maʼ tu chaʼaj u kʼaskúuntaʼal u kuxtal kex yaʼab baʼaloʼob kʼaastak tu yilaj tu chichniliʼ. Baʼaxeʼ tu yeʼesaj jach u amigo Jéeoba.

12. Jeʼex Ezequíaseʼ, ¿baʼax tsʼoʼok u beetik yaʼab sukuʼunoʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ?

¹² Bejlaʼeʼ teʼ yóokʼol kaab tuʼux kajaʼanoʼonaʼ jach yaan kʼasaʼanil yéetel maʼatech u yeʼesaʼal yaabilajiʼ, yaʼab mejen paalaleʼ maʼ yaabiltaʼanoʼobiʼ yéetel maʼatech u kanáantaʼaloʼob tumen u papaʼob (2 Tim. 3:1-5). Chéen baʼaleʼ kex yaʼab sukuʼunoʼob bey úuchik u líiʼsaʼaloʼoboʼ tu chʼaʼtukloʼob u meyajtikoʼob Jéeoba. Jeʼex Ezequíaseʼ tsʼoʼok u yeʼeskoʼob xaneʼ le bix líiʼsaʼaniloʼoboʼ maʼ letiʼe baʼax eʼesik bix kun bintiʼob ichil u kuxtaloʼoboʼ. Dioseʼ u tsʼaamajtoʼon u derechoil k-yéeyik t-juunal baʼax ken k-chʼaʼtukult k-beetik, lelaʼ unaj u meyajtoʼon utiaʼal k-adorartik Jéeoba jeʼex úuchik u beetik Ezequíasoʼ.

13, 14. 1) Le jatsʼuts privilegio tsʼaʼab tiʼ Maríaoʼ, ¿baʼax tu beetaj u tuklik? 2) ¿Baʼax tu yaʼalaj María tiʼ le angeloʼ?

¹³ Maríaeʼ juntúul x-chʼúupal kabal u yóol kuxlaj yaʼab años kíimik Ezequías. Letiʼeʼ tu bisuba yéetel Jéeoba, tsʼoʼoleʼ tsʼaʼab junpʼéel meyaj jach jatsʼuts u beete. Maríaeʼ tsʼaʼab u jatsʼuts privilegioil tiʼ u síijsik yéetel u líiʼsik u Hijo Dios. Yoʼolal le meyaj tu tsʼáaj Jéeoba tiʼ Maríaoʼ tu yeʼesaj jach u yaabiltmaj yéetel ku confiar tiʼ letiʼ. ¿Baʼax ta tʼaan tu yaʼalaj María ka tsʼaʼab u yojéelt lelaʼ?

¹⁴ U suukileʼ chéen k-tuukul tiʼ le jatsʼuts privilegio tsʼaʼab tiʼ Maríaoʼ, chéen baʼaleʼ maʼatech u máan t-tuukul tuláakal le baʼaxoʼob anchaj u aktáantikoʼ. Le ángel Gabrieloʼ tu yaʼalajtiʼeʼ yaan u embarazar, chéen baʼaleʼ maʼ kun antal mix baʼal u yil yéetel juntúul xiib. Pero le ángel Gabrieloʼ maʼ tu tsolaj tiʼ u láakʼtsiloʼob María mix tiʼ u vecinoʼob bix kun embarazariʼ. Le oʼolaleʼ maʼ xaaneʼ Maríaeʼ tu tuklaj:  «¿Baʼax ken u tukult in láakʼtsiloʼob ken u yojéeltoʼob tsʼoʼok in embarazar? ¿Bix ken in waʼalil tiʼ José maʼ tin tusaj yéetel yaanal máaxiʼ? ¿Bix ken in nojochkíintil u Hijo Dios?». Maʼ k-ojel baʼax uláakʼ tu sen tuklaj María teʼ súutukoʼ, chéen baʼaleʼ k-ojel baʼax tu yaʼalaj tiʼ Gabriel ka tsʼoʼoki. Letiʼeʼ tu yaʼalajtiʼ: «¡U palitsilen Jéeoba! Úuchukten jeʼel bix ta waʼaloʼ» (Luc. 1:26-38).

15. ¿Bix úuchik u yeʼesik María jach yaan u fe?

¹⁵ ¿Máasaʼ jach yaan kaʼach u fe María? Letiʼeʼ tu yóotaj u beet tuláakal le baʼax aʼalaʼabtiʼ jeʼex u beetik kaʼach úuchjeakil juntúul palitsileʼ. U yojel xan kaʼacheʼ yaan u kanáantaʼal yéetel u yáantaʼal tumen Jéeoba. ¿Baʼax áant María utiaʼal ka jach anchajak u fe? Ken síijik máakeʼ minaʼan u fe. Chéen baʼaleʼ jeʼex u bin u nojochtal máakeʼ ku yilik baʼax unaj u beetik utiaʼal ka yanak u fejeʼ yéetel jeʼel u páajtal u kʼáatik tiʼ Dios ka áantaʼak utiaʼal ka yanaktiʼeʼ (Gal. 5:22; Efe. 2:8). Maríaeʼ yaʼab baʼax tu beetaj utiaʼal ka muʼukʼaʼanchajak u fe. Koʼox ilik kaʼapʼéel baʼax áante: le bix u yuʼubik baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoʼ yéetel le bix u tʼaanoʼ.

16. ¿Baʼax eʼesik jach ku yuʼubik María baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ?

¹⁶ Le bix u yuʼubik baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Cada juntúuleʼ kʼaʼabéet u séeb uʼuyik baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ, baʼaleʼ maʼ unaj u séeb tʼaaniʼ mix unaj u séeb pʼuʼujuliʼ» (Sant. 1:19). Maríaeʼ jach ku chʼenxikintik kaʼach baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ jach ku yilik u chʼenxikintik baʼax ku kaʼansaʼaltiʼ tumen Jéeoba. Letiʼeʼ ku jóoʼsik kaʼach tiempo utiaʼal u tuukul tiʼ le baʼaxoʼob maas kʼaʼanaʼantakoʼ. Juntéenjeakil le táant u síijil Jesusoʼ, jujuntúul j-kanan tamanoʼobeʼ tu yaʼaloʼob tiʼ María le baʼaxoʼob tu yaʼalaj juntúul angeloʼ. Le ka tu tsʼáaj xan doce años tiʼ Jesuseʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ María jujunpʼéel baʼaxoʼob beet u jach jaʼakʼal u yóol. Ka úuch le kaʼapʼéel baʼaloʼobaʼ, Maríaeʼ tu chʼenxikintaj le baʼaxoʼob aʼalaʼabtiʼoʼ, tu tsʼáaj ichil u puksiʼikʼal yéetel tuukulnaj tiʼ baʼax u kʼáat u yaʼale (xok Lucas 2:16-19, 49, 51).

17. ¿Baʼax k-kanik tiʼ bix úuchik u tʼaan María?

¹⁷ Le bix u tʼaanoʼ. Teʼ Bibliaoʼ maʼ yaʼab tuʼuxoʼob ku chíikpajal baʼaxoʼob tu yaʼalaj Maríaiʼ. Tu libroil Lucas 1:46 tak 55, chéen tiʼ ku chíikpajal xáanchaj táan u tsikbal Maríaiʼ. Le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ ku chíikbesik jach u yojel baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Hebreooʼ. ¿Baʼaxten? Tumen le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Maríaoʼ chíikaʼan tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Ana, u maama Samuel, le ka orarnaj tiʼ Jéeobaoʼ (1 Sam. 2:1-10). U kʼáat u yaʼaleʼ ichil le tsikbal tu beetaʼ veinte u téenel tu chʼaʼchiʼitaj le baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Hebreooʼ. Lelaʼ jach claro u yeʼesikeʼ le bix u tʼaanoʼ tu kanaj tiʼ Jéeoba, u Amigo.

18. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal ka yanaktoʼon junpʼéel fe jeʼex le anchaj tiʼ Maríaoʼ?

¹⁸ Jeʼex Maríaeʼ, maʼ xaaneʼ jeʼel u tsʼaʼabaltoʼon junpʼéel meyaj tumen Jéeoba jach talam k-ilkeʼ. Chéen baʼaleʼ maʼalob ka k-beet jeʼex Maríaeʼ, unaj k-kʼamik yéetel kabal óolal le meyaj ku tsʼaʼabaltoʼonoʼ yéetel maʼ unaj k-tuʼubsikeʼ Jéeobaeʼ yaan u yáantkoʼon. Jeʼel u páajtal xan k-beetik jeʼex María wa k-chʼenxikintik baʼax ku yaʼaliktoʼon Jéeoba bey xan wa k-tuukul tiʼ baʼaxoʼob ku kaʼansiktoʼon yéetel tiʼ le baʼaxoʼob ken u beetoʼ. Wa k-beetik beyoʼ, toʼoneʼ yéetel kiʼimak óolal ken k-tsikbalt xan tiʼ u maasil baʼaxoʼob tsʼoʼok k-kanik (Sal. 77:11, 12; Luc. 8:18; Rom. 10:15).

19. Wa k-seguertik u ejemplo le máaxoʼob jach anchaj u fejoʼoboʼ, ¿baʼax utsil ken k-kʼame?

¹⁹ Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ Rut, Ezequías yéetel Maríaeʼ jach kʼuch u amigotoʼob Jéeoba, jeʼex Abrahaneʼ. Letiʼob xaneʼ táakaʼanoʼob ichil ‹le yaʼabkach máakoʼob beyoʼob junpʼéel múuyal baʼpachtikoʼonoʼ›, tuláakloʼobeʼ kʼuch xan u beetubaʼob u amigo Dios. Bey túunoʼ koʼoneʼex seguertik u ejemploʼob utiaʼal ka yanaktoʼon le fe anchajtiʼoboʼ (Heb. 6:11, 12). Wa k-beetik lelaʼ, yaan u páajtal k-amigotik Jéeoba utiaʼal mantatsʼ.