¿A KʼAJ ÓOL wa sukuʼunoʼob tsʼoʼok u binoʼob áantaj táanxel luʼumil tuʼux kʼaʼabéet j-kʼaʼaytajoʼob? Maʼ xaaneʼ le ka ta wilaj táan u binoʼobeʼ ta tuklaj: «¿Baʼaxten táan u binoʼob? ¿Baʼax anchaj u beetkoʼob utiaʼal u binoʼob? Teneʼ, ¿jeʼel wa u páajtal xan in bin áantajeʼ?». Utiaʼal k-ojéeltik lelaʼ maʼalob ka k-kʼáat tiʼ letiʼob bix úuchik u béeytal u binoʼob. Koʼox ilik baʼax tu núukoʼob le ka beetaʼabtiʼob jujunpʼéel kʼáatchiʼoboʼ.

¿Baʼax beet u taaktal a bin áantaj táanxel luʼumil? Amy, juntúul kiik estados unidosil, yaan kex 35 años tiʼeʼ, ku yaʼalik: «Desde úuch taakak in bin áantaj táanxel luʼumil, chéen baʼaleʼ kin tuklik kaʼacheʼ maʼ tu páajtal». ¿Baʼax beet u tuklik jeʼel u páajtal u bineʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tu añoil 2004, juntúul sukuʼun yéetel u yatan táan u yáantajoʼob Beliceeʼ, tu invitartenoʼob utiaʼal in meyaj bey precursora tu yéeteloʼob junpʼéel meseʼ. Binen tu yiknaloʼob yéetel jach jatsʼuts tin wilil in kʼaʼaytajiʼ. Ka máan túun junpʼéel añoeʼ, binen bey precursora tu luʼumil Ghanaeʼ».

Stephanie, juntúul kiik estados unidosil, yaan kex 30 años tiʼeʼ, tuukulnaj tiʼ baʼax táan u beetik ichil u kuxtal, ka tsʼoʼokeʼ tu yaʼalaj: «Minaʼanten mix junpʼéel kʼojaʼanil yéetel mix máak kin mantenertik. Teneʼ jeʼel u páajtal in maas meyajtik Jéeobaeʼ». U tuukul tiʼ baʼax ku beetik ichil u kuxtaleʼ le áant u chʼaʼtukult u bin tu luʼumil Ghana. Ida yéetel Filip, u yíichameʼ, tiʼ u taaloʼob Dinamarcaeʼ yéetel kex 60 años yaantiʼob. Letiʼobeʼ úuch joʼopʼok u tsʼíiboltkoʼob u binoʼob áantaj tuʼux kʼaʼabéet, le oʼolaleʼ tu yiloʼob baʼax jeʼel u páajtal u beetkoʼobeʼ. Filipeʼ ku yaʼalik: «Le ka t-ilaj jeʼel u béeytal k-bineʼ, t-uʼuyaj bey Jéeoba aʼaliktoʼon: ‹¡Xeeneʼex!›». Tu añoil 2008, binoʼob kajtal tu luʼumil Ghana, ka pʼáatoʼob áantaj maas tiʼ tres añosiʼ.

Hans yéetel Brook, u yataneʼ, yaan maas tiʼ 30 años tiʼob. Letiʼobeʼ precursor regularoʼob tu luʼumil Estados Unidos. Tu añoil 2005 binoʼob áantaj teʼ  tuʼuxoʼob tu sen beetaj loob le huracán Katrinaoʼ. Ka tsʼoʼokeʼ tu chupoʼob junpʼéel solicitud utiaʼal u binoʼob áantaj teʼ grupo de construcción ku bin táanxel luʼumiloʼ, chéen baʼaleʼ maʼ invitartaʼaboʼobiʼ. Hanseʼ ku yaʼalik: «Tiʼ junpʼéel asambleaeʼ juntúul sukuʼuneʼ tu yaʼaleʼ Davideʼ maʼ tsʼíikilnaj le ka aʼalaʼab maʼ letiʼ kun beetik le templooʼ, baʼaxeʼ tu yilaj u beetik uláakʼ meyajoʼob. Lelaʼ tu yáantoʼon k-ileʼ maʼ kʼaas u chʼaʼtuklik máak u beetik uláakʼ meyajoʼob ichil u kaajal Jéeobaiʼ» (1 Cró. 17:1-4, 11, 12; 22:5-11). Brookeʼ ku yaʼalik xan: «Jéeobaeʼ u kʼáat kaʼach ka k-il baʼax uláakʼ meyajoʼob jeʼel u páajtal k-beetkeʼ».

Le ka tu yuʼuboʼob u experiencia jujuntúul u amigoʼob bijaʼanoʼob áantaj táanxel luʼumileʼ. Taakchaj xan u binoʼob táanxel luʼumil u beet u precursoriloʼobiʼ. Tu añoil 2012 binoʼob áantaj Ghana, teʼeloʼ cuatro meses anchajoʼob tiʼ junpʼéel múuchʼulil ich señas. Úuchik u binoʼob Ghanaeʼ le ka suunajoʼob Estados Unidoseʼ tu maas tsʼáaʼob táanil u Reino Dios. Ka máan kʼiineʼ táakpajoʼob utiaʼal u beetaʼal u betelil Micronesia.

¿Baʼax anchaj u beetkoʼob utiaʼal u binoʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet? Stephanieeʼ, ku yaʼalik: «Tin kaxtaj jujunpʼéel xookoʼob tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan ku tʼaanoʼob tiʼ bix jeʼel u bin áantaj máak tiʼ uláakʼ luʼumileʼ. * Tsikbalnajen xan yéetel le ancianoʼob tin múuchʼuliloʼ bey xan yéetel le superintendente tiʼ circuito yéetel u yatanoʼ. Chéen baʼaleʼ le baʼax maas áantenoʼ letiʼe in sen aʼalik tiʼ Jéeoba ichil le oracionoʼob kin beetkoʼ». Tsʼoʼoleʼ u kanik xan kuxtal Stephanie chéen yéetel le baʼaxoʼob maas kʼaʼabéetoʼ le áant u juntart taakʼin utiaʼal ka béeyak u bin áantaj.

Hanseʼ ku yaʼalik: «Orarnajoʼon tiʼ Jéeoba utiaʼal u yeʼesiktoʼon tuʼux maas maʼalob ka xiʼikoʼon áantaj. T-aʼalaj xan tiʼ Jéeoba baʼax fechail k-kʼáat káajs k-beetik le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-chʼaʼtuklikoʼ».  Le sukuʼun yéetel u yatanaʼ tsʼíibnajoʼob tiʼ cuatro u najiloʼob Betel. U Betelil Ghana túuneʼ tu yaʼalajtiʼob jeʼel u páajtal u binoʼob áantaj teʼ luʼumiloʼ. Letiʼob túuneʼ binoʼob tak Ghana yéetel u tuukulil u pʼáatloʼob chéen dos mesesiʼ. Hanseʼ ku yaʼalik: «Jach maʼalob tratartaʼabikoʼon teʼ múuchʼuliloʼ, le oʼolal t-chʼaʼtuklaj k-pʼáatal maas yaʼab tiempoiʼ».

George yéetel Adria, u yataneʼ, óoliʼ 40 años yaantiʼob yéetel Canadá u taaloʼob. Le sukuʼunoʼobaʼ jach ku creertikoʼob de ke Jéeobaeʼ jach ku bendecirtik máak yoʼolal le baʼaxoʼob ku beetkoʼ maʼ chéen yoʼolal le baʼaloʼob taak u beetkoʼ. Le oʼolaleʼ káaj u beetkoʼob le baʼax kʼaʼabéet utiaʼal u binoʼob áantajoʼ. Yáaxeʼ tsikbalnajoʼob yéetel juntúul kiik bijaʼan áantaj tu luʼumil Ghana, ka tu kʼáatoʼob yaʼab baʼaloʼob tiʼ. Tsʼoʼoleʼ tsʼíibnajoʼob tu Betelil Canadá yéetel Ghana. Adriaeʼ ku yaʼalik: «T-ilaj xan k-kuxtal chéen yéetel le baʼaxoʼob maas kʼaʼabéetoʼ». Le baʼaxoʼob tu beetoʼobaʼ le áantoʼob utiaʼal u binoʼob Ghana tu añoil 2004.

¿Baʼax problemaʼob anchajteʼex yéetel bix ta wutskíintileʼex? Amyeʼ jach ku tuklik kaʼach u láakʼtsiloʼob. Ku yaʼalik: «Jach tuláakal jelaʼan kaʼachi». ¿Baʼax áante? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «In láakʼtsiloʼobeʼ cada ku tʼankenoʼob yéetel ku yaʼalikoʼobten jach u yaabiltmenoʼob yoʼolal le baʼax táan in beetkoʼ. Leloʼ ku kʼaʼajsikten baʼaxten binen áantaj teʼeloʼ. Ka máan kʼiineʼ káaj in tʼaan yéeteloʼob tiʼ videoconferencia, como kin wilkoʼobeʼ tin wuʼuyaj naatsʼ yanilen tiʼ letiʼob». Amyeʼ tu beetuba xan u amiga juntúul kiik tsʼoʼok u yantal u edab, le kiikaʼ le áant u naʼat jujunpʼéel baʼaloʼob ku beetaʼal teʼ tuʼux kajaʼanoʼoboʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik xan: «Wa maʼ tin naʼatik baʼaxten bey u beetaʼal wa baʼax teʼeloʼ kin bin in kʼáat tiʼ le kiikoʼ.  Yéetel u yáantajeʼ tin kanaj baʼax unaj in beetik yéetel baʼax maʼ maʼalob ka in beetiʼ. Leloʼ jach tu yáanten in meyajt Jéeoba yéetel kiʼimak óolal».

George yéetel Adriaeʼ ku tsikbaltikoʼobeʼ le yáax ka binoʼob Ghanaoʼ tu yuʼuboʼob bey joʼopʼ u kuxtaloʼob jeʼex u úuchben láakʼtsiloʼobeʼ. Adriaeʼ ku yaʼalik: «Como minaʼantoʼon lavadora kaʼacheʼ tiʼ chʼóoy k-pʼoʼik k-nookʼ. Tsʼoʼoleʼ bey k-óol maas xaan k-beetik le jaanloʼ. Chéen baʼaleʼ kex maʼ chéen chʼaʼabil le baʼaxoʼob t-máansoʼ, toʼoneʼ t-ilaj bey táan k-kanik túumben baʼaloʼob ichil k-kuxtaleʼ». Brook xaneʼ ku yaʼalik: «Kex yaʼab baʼaloʼob ku aktáantik juntúul precursoreʼ, jach kiʼimak u yóol ichil u kuxtal. Tuláakal le baʼaxoʼob k-aktáantikoʼ ken máanak kʼiineʼ k-kʼaʼajsik yéetel yaabilaj».

¿Baʼaxten jeʼel a waʼalik tiʼ u maasil ka xiʼikoʼob áantaj táanxel tuʼuxeʼ? Stephanieeʼ ku yaʼalik: «Jach ku kiʼimakkúuntik in wóol in kʼaʼaytaj tuʼux taak u jach kʼaj óoltaʼal Jéeoba yéetel taak u xokik sáamsamal le Biblia le máakoʼoboʼ. In bin tuʼux maas kʼaʼabéet áantajeʼ, junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob maas maʼalobtak tsʼoʼok in beetik ichil in kuxtaloʼ». Tu añoil 2014, Stephanieeʼ tsʼoʼok u beel yéetel Aaron, bejlaʼeʼ tiʼ ku meyajoʼob tu betelil Ghanaeʼ.

Christine, juntúul precursora alemana, yaan junpʼíit maas tiʼ 30 años tiʼeʼ, ku yaʼalik: «Jach jatsʼuts u bin máak áantaj táanxel luʼumil». Le kiikaʼ antes u bin Ghanaeʼ táan kaʼach u yáantaj tu luʼumil Bolivia, letiʼeʼ ku yaʼalik xan: «Tumen náach yanilen tiʼ in láakʼtsiloʼobeʼ kin wilik in maas kaxtik u yáantaj Jéeoba. Kin wuʼuyik maas naatsʼ yanilen tiʼ letiʼ, tsʼoʼoleʼ tsʼoʼok in wilkeʼ ichil u kaajaleʼ jach yaan yaabilajiʼ. In wáantaj wayeʼ tsʼoʼok u kaʼansikten yaʼab baʼaloʼob». Maʼ sen úucheʼ Christineeʼ tsʼoʼok u beel yéetel Gideon, bejlaʼeʼ tu kaʼatúulaloʼob táan u yáantajoʼob Ghana.

Ida yéetel Filipeʼ ku yaʼalikoʼob baʼax tu beetoʼob utiaʼal u yáantik u j-xoknáaloʼob u meyajtoʼob Dios. Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Kaʼacheʼ yaantoʼon 15 wa maas tiʼ 15 j-xoknáaloʼob, chéen baʼaleʼ ka tsʼoʼokeʼ t-tuklaj u yantaltoʼon chéen 10 u túulal. Beyoʼ jeʼel u páajtal k-kaʼanskoʼob maas maʼalobeʼ». ¿Baʼax utsiloʼob tsʼoʼok u kʼamik le máaxoʼob xokik le Biblia tu yéeteloʼoboʼ? Filipeʼ ku yaʼalik: «Kin tsʼáaik xook kaʼach tiʼ juntúul xiʼipal ku kʼaabaʼtik Michael. Sáamsamal k-xook kaʼachi. Tumen jach maʼalob u líiʼskubaeʼ ka tu tsʼáaj junpʼéel meseʼ tsʼokaʼaniliʼ k-xokik le libro ¿Baʼax ku kaʼansik le Bibliaoʼ? Ka tsʼoʼokeʼ aprovartaʼab utiaʼal u jóokʼol kʼaʼaytaj kex maʼ okjaʼanajaʼaniʼ. Le yáax kʼiin ka jóokʼ kʼaʼaytajoʼ tu yaʼalajten: ‹¿Jeʼel wa a wáantiken yéetel in j-xoknáaloʼobeʼ?›. Teneʼ hasta jaʼakʼ in wóol ka tin wuʼuyaj. Tu yaʼalajteneʼ tiʼ óoxtúul máaxoʼob ku tsʼáaik xook yéetel u kʼáat ka in wáant u kaʼansoʼob». Jeʼex k-ilkoʼ jach yaʼab máax u kʼáat kaanbal, le oʼolaleʼ tak le j-xoknáaloʼob táan u tsʼáaikoʼob xookoʼ.

Amyeʼ ku tsikbaltik xan bukaʼaj áantaj kʼaʼabéet teʼ tuʼux binoʼ, ku yaʼalik: «Maʼ úuch kʼuchkoʼon Ghanaeʼ, binoʼon kʼaʼaytaj tiʼ junpʼéel chan kaaj, teʼeloʼ joʼopʼ k-kaxtik máaxoʼob kóoktakoʼob. Teʼ chan kaajoʼ maʼ chéen juntúul máak kóok t-kaxtiʼ baʼaxeʼ ocho u túulal». Óoliʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ Amyeʼ tsʼoʼok u beel yéetel Eric. Bejlaʼeʼ tu kaʼatúulaloʼob táan u beetik u precursor especialiloʼob tiʼ junpʼéel múuchʼulil ich señas. Tu luʼumil Ghanaeʼ yaan maas tiʼ trescientos máakoʼob kóoktakoʼob taak u kaanbaloʼob yéetel yanoʼobeʼ tsʼoʼok u káajal u kʼaʼaytajoʼob. George yéetel Adria xaneʼ úuchik u binoʼob áantaj tu luʼumil Ghanaeʼ béeychaj u naʼatkoʼob bix u kuxtal le misioneroʼoboʼ. Le oʼolaleʼ jach kiʼimakchaj u yóoloʼob ka invitartaʼaboʼob teʼ xook 126 tiʼ le Escuela Bíblica tiʼ Galaadoʼ. Bejlaʼeʼ misioneroʼob tu luʼumil Mozambique.

Ku líiʼsik k-óol k-ilik yaʼab sukuʼunoʼob táanxel luʼumiloʼobeʼ táan u tsʼáaik u yóoloʼob kʼaʼaytaj yéetel le sukuʼunoʼob teʼ tuʼux ku binoʼob áantajoʼ (Juan 4:35). Cada semanaeʼ óoliʼ 120 máaxoʼob ku yokjaʼob tu luʼumil Ghana. Jeʼex le 17 sukuʼunoʼob tsʼoʼok u binoʼob áantaj tu luʼumil Ghanaoʼ le yaabilaj ku yuʼubikoʼob tu yoʼolal Jéeobaoʼ le péeksik u milesil sukuʼunoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab utiaʼal ka xiʼikoʼob áantaj tuʼux maas kʼaʼabéet. Le sukuʼunoʼobaʼ jach ku kiʼimakkúuntkoʼob u yóol Jéeoba (Sal. 110:3; Pro. 27:11).