1, 2. 1) ¿Baʼaxten ku yaʼalaʼal Danieleʼ «juntúul xiib jach yaabiltaʼan tumen [Dios]»? 2) ¿Bix jeʼel k-uʼuyik tʼaan jeʼex Danieleʼ?

LE KA bisaʼab palitsiltbil le israelitaʼob teʼ Babiloniaoʼ, tu yiloʼobeʼ chuup le kaaj yéetel maʼ jaajil diosoʼobiʼ yéetel yaʼab máaxoʼob adorartik demonioʼob. Chéen baʼaleʼ anchaj judíoʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Dios, jeʼex Daniel yéetel uláakʼ óoxtúul u amigoʼob. Letiʼobeʼ maʼ tu chaʼajoʼob u kʼaskúuntaʼal u tuukuloʼob tumen le babilonioʼoboʼ (Dan. 1:6, 8, 12; 3:16-18). Daniel yéetel le uláakʼ óoxtúul xiʼipalaloʼoboʼ tu chʼaʼtukloʼob u adorartikoʼob chéen Jéeoba, le oʼolal tu yiloʼob chéen letiʼ unaj u patik wa u nuʼuktik u kuxtaloʼob. Kex Daniel kuxlaj ich máakoʼob ku beetkoʼob baʼaloʼob kʼaastakeʼ, aʼalaʼabtiʼ tumen juntúul angeleʼ, letiʼeʼ «juntúul xiib jach yaabiltaʼan tumen [Dios]» (Dan. 10:11, 19).

² Úuchjeakileʼ juntúul máax ku patik kʼateʼ, jeʼel u páajtal u tsʼáaik le kʼat tiʼ junpʼéel molde utiaʼal u tsʼáaik wa baʼax formail tiʼoʼ. Bejlaʼeʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ u yojloʼob chéen letiʼ unaj u gobernartik tuláakal baʼal yéetel chéen tiʼ letiʼ yaan u derechoil u patik wa u nuʼuktik u kuxtal tuláakal wíinik (xok Jeremías 18:6). Tiʼ Jéeobaeʼ yaan xan u páajtalil u nuʼuktik u kuxtal cada juntúul máax meyajtik. Chéen baʼaleʼ kex beyoʼ maʼatech u obligartik mix máak u kʼex u kuxtal. Baʼaxeʼ letiʼeʼ u kʼáat ka síijik tiʼ toʼon k-chaʼik u nuʼuktikoʼon. Teʼ xookaʼ yaan k-kanik bix jeʼel k-beetikba jeʼex kʼat maʼ chich utiaʼal u béeytal u  patikoʼon wa u nuʼuktikoʼon Jéeoba jeʼex u tuklik maas maʼaloboʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan k-ilik k-núukik le óoxpʼéel kʼáatchiʼobaʼ: 1) ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-pʼáatal bey chichich kʼat ka tak pʼáatak maʼ k-beetik baʼax u kʼáat Jéeobaeʼ? 2) ¿Baʼax modosil unaj u yantaltoʼon utiaʼal u béeytal u patikoʼon Jéeoba? 3) Le taatatsiloʼoboʼ, ¿bix jeʼel u múul meyajoʼob yéetel Jéeoba utiaʼal u nuʼuktik u kuxtal u paalaloʼobeʼ?

3. ¿Baʼax jeʼel u beetik u chichtal k-puksiʼikʼaleʼ? Tsʼáa junpʼéel ejemplo.

³ Teʼ Biblia Traducción del Nuevo Mundooʼ, Proverbios 4:23, ku yaʼalik: «Tiʼ tuláakal baʼax unaj u kanáantaʼaleʼ, maas jach kanáant a puksiʼikʼal, tumen tiʼ letiʼ u taalbal u sayabiloʼob le kuxtaloʼ». Utiaʼal maʼ u chichtal k-puksiʼikʼaleʼ kʼaʼabéet k-kanáantikba tiʼ baʼaloʼob jeʼex u nojbaʼalkúuntkuba máakoʼ, u kʼebantal yéetel u pʼáatal minaʼan u fe. Wa maʼ t-kanáantikbaeʼ le baʼaloʼobaʼ jeʼel u beetkoʼob maʼ k-uʼuyik tʼaaneʼ yéetel k-bin tu contra baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ (Dan. 5:1, 20; Heb. 3:13, 18, 19). Lelaʼ letiʼe baʼax úuch tiʼ Uzías, u reyil Judaoʼ (xok 2 Crónicas 26:3-5, 16-21). Tu káajbaleʼ Uzíaseʼ ku yuʼubik tʼaan yéetel ku biskuba maʼalob yéetel Dios, le oʼolal xan áantaʼab tumen Dios. Chéen baʼaleʼ chéen pʼel úuchik u sen yantal páajtalil tiʼeʼ «suunaj kaʼanal ichil». Uzíaseʼ tu sen nojbaʼalkúuntuba ka tu yóotaj tak u tóok incienso teʼ templo kex u yojel chéen le sacerdoteʼob unaj u beetkoʼob le meyajoʼ. Le ka aʼalaʼabtiʼ tumen le sacerdoteʼob maʼ maʼalob baʼax tu beeteʼ jach pʼuʼuji. Le oʼolal Jéeobaeʼ tu beetaj u kabaltal u yóol yéetel tsaʼay lepra tiʼ tak ka kíimi (Pro. 16:18).

4, 5. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa k-nojbaʼalkúuntikbaeʼ? Tsʼáa junpʼéel ejemplo.

⁴ Wa k-nojbaʼalkúuntikbaeʼ, jeʼel u káajal k-tuklik maas maʼaloboʼon tiʼ u maasileʼ yéetel jeʼel u xuʼulul k-kʼamik le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik le Bibliaoʼ (Pro. 29:1; Rom. 12:3). Lelaʼ bey úuchik tiʼ juntúul anciano ku kʼaabaʼtik Jim. Le táan u tsikbaltikoʼob yéetel u maasil ancianoʼob junpʼéel baʼax úuch teʼ múuchʼuliloʼ letiʼeʼ tu yeʼesaj maʼ de acuerdo yéeteloʼobiʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tin waʼalajtiʼobeʼ jach junpuliʼ maʼ táan u yeʼeskoʼob yaabilajiʼ, ka lukʼen teʼ tuʼux yanoʼoboʼ». Ka máan óoliʼ seis meseseʼ bin tiʼ yaanal múuchʼulil, chéen baʼaleʼ teʼeloʼ maʼ kʼuch u nombramiento utiaʼal u seguer u beetik u ancianoiliʼ. Le sukuʼunaʼ jach lúub u yóol yoʼolal le baʼax úuchaʼ. Letiʼeʼ tumen ku tuklik jach maʼalob bix u tuukul kaʼacheʼ hasta xuʼul u meyajtik Jéeoba yéetel máan diez años maʼatech u bin muchʼtáambal. Ka máan kʼiineʼ tu yaʼaleʼ u taaskuba nojbaʼalileʼ le beet u tuklik u culpa Jéeoba le baʼax úuchtiʼoʼ. Yaʼab u téenel bin xíimbaltbil tumen le sukuʼunoʼoboʼ pero letiʼeʼ maʼ tu yóotaj ka áantaʼakiʼ.

⁵ Ka tsʼoʼokeʼ le sukuʼunaʼ tu yaʼalaj: «Teneʼ chéen chʼíiken tuukul tiʼ le baʼaxoʼob maʼ maʼalob kin tuklik táan kaʼach u beetik u maasiloʼ». Le baʼax úuchtiʼaʼ ku yeʼesikeʼ yaan kʼiineʼ u nojbaʼalkúuntkuba máakeʼ jeʼel u beetik u xuʼulul u yilik le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼ. Ken úuchuk lelaʼ ku káajal u beetkuba máak bey chichich kʼateʼ (Jer. 17:9). ¿Tsʼoʼok wa a ofendertaʼal tumen juntúul sukuʼun wa juntúul kiik? ¿Tsʼoʼok wa a peʼertik wa baʼax privilegioil? ¿Bix ta wuʼuyilaba? ¿Ta weʼesaj wa kabal óolal wa ta nojbaʼalkúuntaba? ¿Ta wilaj wa a kaʼa biskaba yéetel le sukuʼunoʼ? ¿Ta tsʼáaj wa cuenta maas kʼaʼanaʼan u chúukpajal a wóol tiʼ Jéeoba? (Xok Salmo 119:165 yéetel Colosasiloʼob 3:13).

6. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul tiʼ juntúul máax táan u beetik baʼax kʼaas?

⁶ Juntúul máax táan u beetik baʼax kʼaas yéetel maʼ tu yaʼalikeʼ, maas istikyaj u yilik u kʼamik le tsolnuʼukoʼob ku tsʼáaik Jéeobaoʼ. Tsʼoʼoleʼ maas séeb jeʼel u lúubul tiʼ uláakʼ kʼebanoʼobeʼ. Juntúul sukuʼun táan kaʼach u beetik baʼax kʼaaseʼ ku yaʼalikeʼ hasta pʼáat maʼ chiʼichnak u concienciaiʼ (Ecl. 8:11). Uláakʼ juntúul sukuʼun suuk kaʼach u chaʼantik pornografíaeʼ, ka máan kʼiineʼ tu yaʼalaj: «Joʼopʼ tak in waʼalik baʼaloʼob  maʼ maʼalobtak tu yoʼolal le ancianoʼoboʼ». Le baʼax kʼaas ku beetik le sukuʼunaʼ táan kaʼach u beetik u náachtal tiʼ Jéeoba. Ka tsʼaʼab cuenta baʼax táan u beetkeʼ, áantaʼab tumen le ancianoʼoboʼ. U jaajileʼ tuláakloʼon kʼebanoʼon, le oʼolaleʼ tu lugar k-aʼalik baʼal tu contra u maasil wa k-kaxtik baʼax k-aʼal tu yoʼolal baʼax kʼaas t-beeteʼ, unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u perdonartoʼon yéetel ka u yáantoʼon. Wa maʼ t-beetik lelaʼ jeʼel u chichtal k-puksiʼikʼaleʼ.

7, 8. 1) Le baʼax úuch tiʼ le israelitaʼoboʼ, ¿bix u yeʼesik jeʼel u chichtal k-puksiʼikʼal wa ku pʼáatal minaʼan k-fejeʼ? 2) ¿Baʼax jeʼel k-kanik tiʼ lelaʼ?

⁷ Le ka jáalkʼabtaʼab le israelitaʼob tu luʼumil Egiptoeʼ, tu yiloʼob u beetik Jéeoba yaʼab milagroʼob. Chéen baʼaleʼ kex beyoʼ, le taʼaytak u yookloʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaltiʼoboʼ pʼáat chich u puksiʼikʼaloʼob. ¿Baʼaxten? Tumen pʼáat minaʼan u fejoʼob tiʼ Dios. Tu lugar u confiaroʼob tiʼ Jéeobaeʼ letiʼobeʼ sajakchajoʼob yéetel joʼopʼ u tʼaanoʼob kʼaas tu contra Moisés. Hasta tu yaʼaloʼob taak u suutoʼob Egipto kex tiʼ palitsiltaʼaboʼobiʼ. Jéeobaeʼ jach yaachaj u yóol yéetel tu yaʼalaj: «¿Baʼax kʼiin bíin jáawak u kúulpachkúuntiken le kaajaʼ?» (Núm. 14:1-4, 11; Sal. 78:40, 41). Le israelitaʼoboʼ kíimoʼob teʼ desiertooʼ tumen chichchaj u puksiʼikʼaloʼob yéetel pʼáat minaʼan u fejoʼob.

⁸ Tumen náatsʼ yaniloʼon tiʼ le túumben luʼumoʼ, táan u maas túuntaʼal k-óol utiaʼal u yilaʼal wa yaan k-fe. Le oʼolaleʼ maʼalob ka k-il bix yanil k-fe. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-il wa muʼukʼaʼan k-fejeʼ? Junpʼéel baʼal jeʼel u yáantkoʼoneʼ letiʼe k-tuukul tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesús teʼ Mateo 6:33, tsʼoʼoleʼ cada juntúul tiʼ toʼoneʼ, unaj u tuklik lelaʼ: «Le baʼaxoʼob taak in beetik ichil in kuxtaloʼ, ¿ku yeʼesik wa jach tu jaajil kin creertik le baʼax tu yaʼalaj Jesusoʼ? ¿Jeʼel wa u pʼáatal maʼ in bin muchʼtáambal mix in jóokʼol kʼaʼaytaj chéen utiaʼal in maas náajaltik taakʼineʼ? ¿Baʼax jeʼel in beetik wa ku kʼaʼabéettal in xupik in muukʼ yéetel in tiempo tin meyaj? ¿Yaan wa in chaʼik u nuʼuktiken le yóokʼol kaabaʼ? ¿Yaan wa in chaʼik u beetik u xuʼulul in meyajtik Jéeoba?».

9. ¿Baʼaxten unaj u seguer k-xíixtik bix yanil k-fe, yéetel bix jeʼel k-beetkeʼ?

⁹ Wa láayliʼ k-bisikba yéetel máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Dios, le máaxoʼob expulsartaʼanoʼob yéetel wa k-náaysik k-óol yéetel baʼaloʼob kʼaastakeʼ, jeʼel u chichtal k-puksiʼikʼaleʼ. ¿Baʼax jeʼel a beetik wa ku yúuchultech lelaʼ? Unaj a wilik tu séebaʼanil bix yanil a fe. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Seguernak a xíixtik a tuukuleʼex utiaʼal ka a wileʼex wa láayliʼ yaan a fejeʼex tiʼ le baʼaxoʼob kaʼansaʼanteʼexoʼ, seguernak xan a weʼeskeʼex máaxeʼexiʼ» (2 Cor. 13:5). Unaj u meyajtoʼon mantatsʼ le Biblia utiaʼal k-tsʼáaik cuenta jach bix yanil k-fejoʼ.

10. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-pʼáatal bey kʼat maʼ chicheʼ?

¹⁰ Utiaʼal u yáantkoʼon k-pʼáatal bey kʼat maʼ chicheʼ, Dioseʼ ku tsʼáaiktoʼon le Bibliaoʼ, le múuchʼuliloʼ yéetel le kʼaʼaytajoʼ. K-xokik sáamsamal le Biblia yéetel k-tuukul tiʼ baʼax ku yaʼalikeʼ ku yáantkoʼon utiaʼal u patikoʼon wa u nuʼuktikoʼon Jéeoba. Úuchjeakileʼ letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ u reyiloʼob Israel ka u beetoʼob junpʼéel copia tiʼ le Leyoʼ yéetel ka u xokoʼob sáamsamal (Deu. 17:18, 19). Le apostoloʼob xanoʼ u yojloʼobeʼ u xokikoʼob yéetel u tuukuloʼob tiʼ baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ jeʼel u yáantkoʼob utiaʼal u kʼaʼaytajoʼobeʼ. Letiʼobeʼ yaʼab tekstoʼob tiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ich Hebreo tu chʼaʼchiʼitoʼob teʼ jaatsoʼob tu tsʼíibtoʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ ka kʼaʼaytajnajoʼobeʼ tu yaʼaloʼob tiʼ le máakoʼob ka u xakʼalxoktoʼob tubeel le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ (Bax. 17:11). Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ toʼoneʼ k-ilik bey junpʼéel baʼal jach kʼaʼanaʼan k-xokik sáamsamal le Biblia yéetel k-tuukul tiʼ baʼax ku yaʼalikoʼ (1 Tim. 4:15). Lelaʼ ku yáantkoʼon utiaʼal ka yanaktoʼon kabal óolal yéetel beyoʼ maas yaan u béeytal u patikoʼon wa u nuʼuktikoʼon Jéeoba.

11, 12. ¿Bix u meyaj tiʼ Jéeoba le múuchʼulil utiaʼal u nuʼuktikoʼonoʼ? Tsʼáa junpʼéel ejemplo.

¹¹ Jéeobaeʼ u yojel baʼax kʼaʼabéet tiʼ cada juntúul tiʼ toʼon, le oʼolaleʼ utiaʼal u nuʼuktikoʼoneʼ ku  meyajtiʼ le múuchʼuliloʼ. Jim, le máax tiʼ tsʼoʼok k-yáax tʼaanoʼ, joʼopʼ u kʼexik bix u tuukul le ka tu yilaj jach taak u yáantaʼal tumen juntúul anciano. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Mix juntéen tu yaʼalaj wa in culpa le baʼax úuchoʼ mix tʼaanaj kʼaas tin woʼolaliʼ. Baʼaxeʼ letiʼeʼ tu yeʼesajten jeʼel u páajtal in kʼexik in tuukuleʼ yéetel tu yeʼesaj jach u kʼáat u yáanten». Ka máan óoxpʼéel meseseʼ le ancianooʼ tu invitartaj Jim utiaʼal ka xiʼik muchʼtáambal. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ jach maʼalob úuchik u kʼaʼamal tumen le sukuʼunoʼoboʼ yéetel jach eʼesaʼab yaabilaj tiʼ, leloʼ le áant u kʼex bix u tuukul. Tu tsʼáaj xan cuentaeʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ maʼ letiʼe bix u yuʼubikubaoʼ. Yéetel u yáantaj le sukuʼunoʼob bey xan yéetel u yáantaj u yataneʼ béeychaj u meyajtik Jéeoba tu kaʼatéen. Uláakʼ baʼax áanteʼ letiʼe u xakʼaltik le xook «Maʼ u culpa Jéeobaiʼ» bey xan le ku kʼaabaʼtik «Meyajt Jéeoba yéetel chúukaʼan óolal», le xookoʼobaʼ jóokʼoʼob tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan 15 tiʼ noviembre tiʼ 1992, ich español.

¹² Ka máan kʼiineʼ le sukuʼunaʼ kʼuch u beetuba anciano tu kaʼatéen. Desde teʼ kʼiinoʼ letiʼeʼ tsʼoʼok u yáantik uláakʼ sukuʼunoʼob utiaʼal u yutskíintikoʼob le problemaʼob yaantiʼoboʼ yéetel ka muʼukʼaʼanchajak u fejoʼob. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Kaʼacheʼ kin tuklikeʼ maʼalob in biskinba yéetel Jéeoba pero u jaajileʼ maʼ beyiʼ. Jach yaj tin wóol úuchik in nojbaʼalkúuntkinba tumen lelaʼ tu beetaj in wilik chéen le baʼax kʼaas ku beetik u maasiloʼ yéetel maʼ in tsʼáaik cuenta baʼax maas kʼaʼabéet ka in beete» (1 Cor. 10:12).

13. 1) ¿Baʼax modosil ku beetik u yantaltoʼon le kʼaʼaytajoʼ? 2) ¿Máaxoʼob jóoʼsik u yutsil le kʼaʼaytaj k-beetkoʼ?

¹³ Le kʼaʼaytaj k-beetkoʼ jeʼel u yáantkoʼon xan utiaʼal k-eʼesik jatsʼuts modoseʼ. ¿Bixi? Ken kʼaʼaytajnakoʼoneʼ ku kʼaʼabéettal k-eʼesik jatsʼuts modos jeʼex le kabal óolaloʼ yéetel le modos ku taal tiʼ u yich le kiliʼich muukʼoʼ (Gal. 5:22, 23). Maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ le jatsʼuts modos tsʼoʼok u yantaltoʼon ikil k-kʼaʼaytajoʼ. Wa k-beetik  jeʼex Cristoeʼ le máakoʼoboʼ yaan u taaktal u yuʼubikoʼob le baʼax k-kʼaʼaytikoʼ yéetel jeʼel u kʼexik baʼax ku tuklikoʼob t-oʼolaleʼ. Tu luʼumil Australiaeʼ kaʼatúul sukuʼunoʼobeʼ kʼaʼaytajnajoʼob tu yotoch juntúul koʼolel chéen baʼaleʼ letiʼeʼ jach tsʼíikilnaj tu yéeteloʼob. Kex beyoʼ le sukuʼunoʼoboʼ jach tu chʼenxikintoʼob baʼax tu yaʼalaj. Ka máan kʼiineʼ le koʼolelaʼ tu tsʼáaj cuenta maʼ maʼalob le baʼax tu beetoʼ ka tu túuxtaj junpʼéel carta teʼ sucursaloʼ. Letiʼeʼ tu kʼáataj ka perdonartaʼak yoʼolal baʼax tu beetaj. Tu yaʼalaj: «Kin tsʼáaik cuenta jach minaʼan in naʼat úuchik in tratartik kʼaas yéetel maʼ in wuʼuyik le kaʼatúul máakoʼob táan kaʼach u tsikbaltikoʼob u Tʼaan Diosoʼ». Le baʼax úuchaʼ ku kaʼansiktoʼon maʼ unaj k-tsʼíikil le tiaʼanoʼon teʼ kʼaʼaytajoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ le kʼaʼaytajoʼ ku yáantik u maasil chéen baʼaleʼ ku yáantkoʼon xan k-maas maʼalobkíint bix k-modos.

14. ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob wa u kʼáat ka u yaabilt u paalaloʼob le baʼax ku kaʼansik Diosoʼ?

¹⁴ Óoliʼ tuláakal le paalaloʼoboʼ ku yeʼeskoʼob kabal óolal yéetel taak u kaanbaloʼob (Mat. 18:1-4). Le oʼolaleʼ le taatatsiloʼoboʼ kʼaʼabéet u yáantik u paalaloʼob u yaabiltoʼob Dios yéetel u kankoʼob u jaajil desde tu chichniloʼob (2 Tim. 3:14, 15). Utiaʼal u yáantik u paalaloʼobeʼ táanil letiʼe taatatsiloʼob unaj u yaabiltikoʼob le baʼax ku kaʼansik Diosoʼ yéetel u tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼob. Wa le taatatsiloʼob ku beetkoʼob lelaʼ, le paalaloʼoboʼ maas chéen chʼaʼabil ken u yaabiltoʼob le baʼax ku kaʼansik Diosoʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan u naʼatkoʼobeʼ le u tsʼaʼabal tsolnuʼuk tiʼoboʼ ku yeʼesik yaabiltaʼanoʼob tumen u taataʼob bey xan tumen Jéeoba.

15, 16. Le taatatsiloʼoboʼ, ¿bix jeʼel u yeʼeskoʼob ku chʼaʼikoʼob en cuenta Jéeoba ken expulsartaʼak juntúul tiʼ u paalaloʼobeʼ?

¹⁵ Kex yaan hora le taatatsiloʼob ku kaʼanskoʼob u paalaloʼob desde tu chichniloʼoboʼ, yaan horaeʼ le paalaloʼoboʼ ku xuʼulul u meyajtikoʼob Jéeoba wa ku expulsartaʼaloʼob. Lelaʼ ku beetik u muʼyaj tuláakal le familiaoʼ. Juntúul kiik kajaʼan Sudáfricaeʼ, tu yaʼalaj: «Ka expulsartaʼab in sukuʼuneʼ t-uʼuyaj bey kíimil tu beeteʼ. Jach yaachaj k-óol». ¿Baʼax tu beetaj le kiik bey xan u láakʼtsiloʼoboʼ? Letiʼobeʼ tu beetoʼob le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ (xok 1 Corintoiloʼob 5:11, 13). U taataʼob le kiikaʼ u yojloʼob maas yaʼab utsil ken u kʼamoʼob wa ku beetkoʼob baʼax ku tsolnuʼuktik Jéeoba. Tu tsʼáajoʼob xan cuentaeʼ, le expulsionoʼ junpʼéel bix u yeʼesik yaabilaj Jéeoba. Le oʼolal letiʼobeʼ chéen ku tʼankoʼob u hijoʼob yoʼolal baʼaxoʼob jach táaj kʼaʼabéettak.

¹⁶ ¿Bix tu yuʼubiluba le xiʼipalaʼ? Ka máan kʼiineʼ letiʼeʼ tu yaʼalaj: «In wojel maʼ u pʼekmen in láakʼtsiloʼobiʼ, letiʼobeʼ chéen táan kaʼach u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik Jéeoba bey xan u kaajal». Letiʼeʼ tu yaʼalaj xan: «Ken a wil chéen Jéeoba jeʼel u páajtal u yáantkech yéetel u perdonartikecheʼ, tiʼ ka tsʼáaik cuenta bukaʼaj kʼaʼabéetil Jéeoba ichil a kuxtal». ¡Chéen tukult bukaʼaj kiʼimakchajik u yóol u láakʼtsiloʼob le xiʼipal le ka suunaj ichil u kaajal Jéeobaoʼ! Jeʼex k-ilkoʼ wa k-beetik mantatsʼ baʼax ku yaʼaliktoʼon Dioseʼ yaan u bintoʼon utsil yéetel yaan u yantaltoʼon kiʼimak óolal (Pro. 3:5, 6; 28:26).

17. 1) ¿Baʼaxten unaj k-beetik mantatsʼ baʼax ku yaʼalik Jéeoba? 2) ¿Baʼax utsil ken u taastoʼon k-beetik lelaʼ?

¹⁷ Le profeta Isaíasoʼ tu yaʼaleʼ le israelitaʼob bisaʼaboʼob Babiloniaoʼ yaan u arrepentiroʼob yéetel yaan u yaʼalikoʼob: «Yuumtsil techeʼ k-yuumech; toʼoneʼ kʼatoʼon, teech j-pat kʼat; ¡teech ta láaj beetajoʼon!». Tsʼoʼoleʼ yaan xan u yaʼalikoʼob tiʼ Jéeoba: «Yuumtsil maʼ a sen pʼuʼujul, mix xan [a] kʼaʼajsik k-loobiloʼob. ¡Ilawile, toʼoneʼ a kaajaloʼon!» (Isa. 64:8, 9). Wa kabal k-óol yéetel k-beetik mantatsʼ baʼax ku yaʼalik Jéeobaeʼ, letiʼeʼ yaan u yaabiltikoʼon jeʼex úuchik u yaabiltik Danieleʼ. Jéeobaeʼ yaan u seguer u patikoʼon wa u nuʼuktik k-kuxtal yéetel u yáantaj le Bibliaoʼ, u kiliʼich muukʼ yéetel u kaajal. Beyoʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil u luʼsaʼal k-kʼebanoʼob, Jéeoba túuneʼ yaan u yilkoʼon bey u paalaleʼ (Rom. 8:21).