Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Maʼ u xuʼulul k-meyajtik Jéeoba chéen yoʼolal baʼax ku beetik u maasil

Maʼ u xuʼulul k-meyajtik Jéeoba chéen yoʼolal baʼax ku beetik u maasil

«Seguernak [...] a perdonarkabaʼex ta baatsileʼex.» (COL. 3:13)

KʼAAYOʼOB 121, 75

1, 2. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le bix kun nojochtal u kaajal Jéeobaoʼ?

TEʼ YÓOKʼOL kaabaʼ yaan junpʼéel organización wa kaaj tuʼux yaan máaxoʼob u yaabiltmoʼob Jéeoba yéetel u kʼáat u meyajtoʼob. Le máaxoʼob k-aʼalikaʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeoba. Chéen baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ perfectoʼobiʼ, le oʼolal yaan kʼiineʼ ku beetkoʼob baʼax maʼ jach maʼalobiʼ. Jéeobaeʼ ku nuʼuktik yéetel u kiliʼich muukʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ. Koʼox ilik bix tsʼoʼok u bendecirtik Jéeoba u kaajal.

2 Tu añoil 1914, chéen junpʼíit máaxoʼob meyajtik kaʼach Jéeoba. Chéen baʼaleʼ letiʼeʼ tsʼoʼok u bendecirtik le kʼaʼaytaj ku beetaʼaloʼ. Le oʼolal bejlaʼeʼ u millonesil máakoʼob tsʼoʼok u kankoʼob le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ yéetel tsʼoʼok u beetkubaʼob j-Jaajkunajoʼob. Jéeobaeʼ u yaʼalmiliʼ bix kun bin u nojochtal u kaajaleʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Le jun chan láapʼaʼ bíin sen yaʼabchajak; le junpʼíit máakoʼobaʼ bíin suunak junpʼéel nojoch múuchʼ kaajoʼob. Teen Yuumtsil, teen bíin in beet u séeb úuchul, jach tu kʼiinil» (Isa. 60:22). Teʼ kʼiinoʼobaʼ jach chíikaʼan k-ilik táan u béeytal le profecíaaʼ. Le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ tsʼoʼok u yaʼabtaloʼob, beyoʼob junpʼéel nojoch kaajeʼ. Hasta maas yaʼaboʼob tak tiʼ u kajnáaliloʼob jujunpʼéel luʼumiloʼob maʼ jach nuuktakoʼobiʼ.

3. ¿Bix tsʼoʼok u yeʼeskoʼob yaabilaj le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ?

3 Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yáantik le máaxoʼob meyajtik utiaʼal u paklan yaabiltikubaʼoboʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «Dioseʼ yaabilaj», le oʼolal letiʼobeʼ ku beetkoʼob jeʼex letiʼeʼ (1 Juan 4:8). Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob: «Yaabiltabaʼex ta baatsileʼex». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan tiʼob: «Wa ka yaabiltikabaʼex ta baatsileʼexeʼ tuláakal máak ken u yojéelteʼ teʼexeʼ in disipuloʼex» (Juan 13:34, 35). Teʼ kʼiinoʼobaʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ tsʼoʼok u yeʼeskoʼob u yaabiltmoʼob uláakʼ máakoʼob tumen letiʼobeʼ maʼatech u táakpajloʼob teʼ guerraʼob kex u maasil kaajoʼob ku táakpajloʼobiʼ. Jeʼex le ka úuch le Segunda Guerra Mundialoʼ kíim óoliʼ 55 millones máakoʼobiʼ. Pero u kaajal Jéeobaeʼ maʼ táakpaj teʼ guerraaʼ (xok Miqueas 4:1, 3). Le oʼolaleʼ tiʼ letiʼobeʼ minaʼantiʼob «culpa yoʼolal u kʼiʼikʼel mix máak» (Bax. 20:26).

4. ¿Baʼaxten chíikaʼan u yilaʼal táan u bin u nojochtal u kaajal Dios?

4 U kaajal Dioseʼ láayliʼ táan u bin u maas nojochtal kex le Kʼaasilbaʼal yaʼab baʼax ku beetik utiaʼal maʼ u béeytaloʼ. Letiʼeʼ «u diosil le yóokʼol kaabaʼ» (2 Cor. 4:4). Tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ ku meyaj le política, le radio, le televisión yéetel uláakʼ baʼaloʼob utiaʼal u beetik u xuʼulul le kʼaʼaytajoʼ. Chéen baʼaleʼ letiʼeʼ maʼ páajchajak u xuʼulsikiʼ. Como u yojel chéen junpʼíit kʼiinoʼob pʼaatal tiʼeʼ táan u yilik bix jeʼel u xuʼulsik k-adorartik Jéeobaeʼ (Apo. 12:12).

¿YAAN WA U CHÚUKPAJAL K-ÓOL TIʼ DIOS?

5. ¿Baʼaxten yaan kʼiineʼ jeʼel u yaatal k-óol yoʼolal baʼax ku beetaʼal wa ku yaʼalaʼaltoʼoneʼ? (Ilawil le foto yaan tu káajbal le xookaʼ.)

5 Toʼoneʼ k-ojel kʼaʼabéet k-yaabiltik Jéeoba bey xan k-éet máakil. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «‹Kʼaʼabéet a yaabiltik Jéeoba yéetel tuláakal a puksiʼikʼal, tuláakal a kuxtal yéetel tuláakal a tuukul. Lelaʼ letiʼe u maas nojchiloʼ yéetel letiʼe yáax baʼax ku yaʼalik le Leyoʼ›. U kaʼapʼéeleʼ chíikaʼan tiʼ le u yáaxoʼ: ‹Kʼaʼabéet a yaabiltik a wéet máakil jeʼel bix a yaabiltikabaeʼ›» (Mat. 22:35-39). Chéen baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ úuchik u kʼebantal Adaneʼ tuláakloʼon kʼebanoʼon ken síijikoʼon (xok Romailoʼob 5:12, 19). Le oʼolal yaan kʼiineʼ yaan máax jeʼel u beetik wa u yaʼalik wa baʼax jeʼel u yaakúuntik k-óoleʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik wa ku yúuchultoʼon lelaʼ? ¿Yaan wa k-eʼesik k-yaabiltmaj Jéeoba? ¿Yaan wa k-eʼesik chúukaʼan k-óol tiʼ letiʼ bey xan tiʼ u kaajal? Le Bibliaoʼ ku tʼaan tiʼ jujuntúul máaxoʼob tu yaʼaloʼob wa tu beetoʼob wa baʼax beet u lúubul u yóol u maasil.

Wa tiaʼanech kaʼach tu kaajil Israel tu kʼiinil Elí yéetel u paalaloʼobeʼ, ¿baʼax tsʼoʼok a beetik kaʼacheʼ? (Ilawil xóotʼol 6)

6. ¿Baʼax maʼ tu beetaj Eliiʼ?

6 Jeʼex Elí, juntúul u nojchil le sacerdoteʼoboʼ, u paalal kaʼacheʼ maʼatech u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik u leyoʼob Jéeoba. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «U paalal Elieʼ sen loolob wíinikoʼob kaʼachi, mix baʼal Yuumtsil utiaʼaloʼob» (1 Sam. 2:12). Elí kaʼacheʼ u yojel táan u beetik baʼaloʼob jach kʼaastak u paalaloʼob. Kex beyoʼ letiʼeʼ maʼ tu tojkíintaj u kuxtal u paalaloʼobiʼ. Chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ tu chaʼaj u máan tiempo utiaʼal u castigartik Elí bey xan u paalaloʼobiʼ. Tsʼoʼoleʼ ka máan kʼiineʼ maʼ tu chaʼaj u beetik u sacerdoteil u láakʼtsiloʼobiʼ (1 Sam. 3:10-14). Wa kuxaʼanech kaʼach tu kʼiiniloʼob Elieʼ, ¿bix tsʼoʼok a wuʼuyikaba wa ka a wojéelt chéen tu yilaj u beetik baʼaloʼob kʼaastak u paalal? ¿Jeʼel wa u pʼáatal minaʼan a fe tiʼ Jéeobaeʼ? ¿Jeʼel wa u xuʼulul a meyajtik kaʼacheʼ?

7. ¿Tiʼ baʼax nojoch kʼeban lúub David, yéetel baʼax tu beetaj Jéeoba?

7 Davideʼ jatsʼuts u modos kaʼachi, le oʼolal jach yaabiltaʼab tumen Jéeoba (1 Sam. 13:13, 14; Bax. 13:22). Chéen baʼaleʼ Davideʼ lúub tiʼ junpʼéel nojoch kʼeban. Le bijaʼan baʼateʼel Uríasoʼ, Davideʼ anchaj baʼax u yil yéetel Bat-seba u yatan Urías, le koʼolelaʼ pʼáat embarazadail. Davideʼ maʼ u kʼáat ka ojéeltaʼak kaʼach le baʼax tsʼoʼok u beetkoʼ, le oʼolal tu túuxtaj aʼalbil tiʼ Urías ka suunak tu yotoch. U tuukul kaʼacheʼ ka yanak baʼax u yil Urías yéetel u yatan, beyoʼ yaan u tuklaʼaleʼ letiʼ u taata le chaambal kun antaloʼ. Chéen baʼaleʼ Uríaseʼ maʼ suunaj tu yotochiʼ, le oʼolal Davideʼ tu yaʼalaj ka tsʼaʼabak baʼateʼel utiaʼal ka kíimsaʼak. Tu yoʼolal le kʼebanoʼob tu beetaj Davidoʼ letiʼ yéetel u láakʼtsiloʼobeʼ jach muʼyajnajoʼob (2 Sam. 12:9-12). Kex beyoʼ Jéeobaeʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ yéetel tu perdonartaj tumen u yojleʼ Davideʼ u kʼáat kaʼach u beet baʼax maʼalob (1 Rey. 9:4). Wa kuxaʼanech kaʼach tu kʼiiniloʼob Davideʼ, ¿bix jeʼel a wuʼuyikaba yoʼolal le baʼax tu beetoʼ? ¿Jeʼel wa u xuʼulul a meyajtik Jéeoba kaʼacheʼ?

8. 1) ¿Bix tu yeʼesil Pedro maʼ tu tsʼoʼokbesaj baʼax tu yaʼaliʼ? 2) ¿Baʼaxten Jéeobaeʼ tu kʼubéentaj uláakʼ meyajoʼob tiʼ Pedro?

8 Uláakʼ máax ku yaʼalik le Biblia tu beetaj baʼax maʼ jach maʼalobeʼ, letiʼe apóstol Pedrooʼ. Jesuseʼ tu yéeyaj utiaʼal ka u beet u apostolil, chéen baʼaleʼ ka máan kʼiineʼ Pedroeʼ tu yaʼalaj yéetel tu beetaj baʼaloʼob maʼ jach maʼalobtakiʼ. Juntéenjeakeʼ tu yaʼalaj maʼ ken u pʼat Jesús kex u maasil ka u beete (Mar. 14:27-31, 50). Pero le ka maʼach Jesuseʼ, tuláakal le apostoloʼob, tak Pedroeʼ tu xúumpʼattoʼob Jesús. Ku tsʼoʼokoleʼ óoxtéen tu yaʼalaj maʼ u kʼaj óol Jesusiʼ (Mar. 14:53, 54, 66-72). Chéen baʼaleʼ Pedroeʼ jach yaachaj u yóol yoʼolal le baʼax tu yaʼalaj yéetel tu beetoʼ. Le oʼolal Jéeobaeʼ tu perdonartaj yéetel tu kʼubéentajtiʼ uláakʼ meyajoʼob. Wa juntúul disipuloech kaʼach tu kʼiiniloʼob Pedro yéetel wa ka a wojéelt baʼax tu beeteʼ, ¿bix jeʼel a wuʼuyikaba kaʼacheʼ? ¿Jeʼel wa u seguer a weʼesik chúukaʼan a wóol tiʼ Jéeobaeʼ?

9. Techeʼ, ¿baʼaxten ka creertik mantatsʼ ku beetik baʼax toj Jéeoba?

9 Jeʼex k-ilkoʼ jujuntúul tiʼ le máaxoʼob meyajt Jéeoba úuchjeakiloʼ tu beetoʼob baʼaxoʼob maʼ maʼalobtakiʼ yéetel tu beetoʼob u yaatal u yóol wa máax. Wa tiʼ teech ka úuchuk beyaʼ, ¿baʼax jeʼel a beetkeʼ? ¿Yaan wa u xuʼulul a bin muchʼtáambal, a meyajtik Jéeoba yéetel a pʼatik u kaajal? ¿Yaan wa a tsʼáaik cuenta ku chʼaʼik óotsilil Jéeoba yéetel ku páaʼtik ka arrepentirnak máak? Chéen baʼaleʼ unaj k-kʼaʼajsikeʼ yaan kʼiineʼ juntúul máax tsʼoʼok u lúubul tiʼ junpʼéel nojoch kʼebaneʼ maʼ tu arrepentir. Wa ku yúuchul lelaʼ, ¿ka confiar wa de ke táan u yilik Jéeoba le baʼax ku yúuchloʼ yéetel ken kʼuchuk u kʼiinileʼ yaan u yutskíintik? Kʼaʼajaktecheʼ wa Jéeoba ku yilik kʼaʼabéeteʼ jeʼel tak u chaʼik u jóoʼsaʼal teʼ múuchʼuliloʼ. ¿Ka creertik wa mantatsʼ ken u beet baʼax toj Jéeoba?

MAʼ U XUʼULUL U CHÚUKPAJAL K-ÓOL TIʼ DIOS

10. ¿Baʼax tu tuklaj Jesús yoʼolal le baʼax tu beetaj Judas yéetel Pedrooʼ?

10 Le Bibliaoʼ ku tʼaan tiʼ yaʼab máaxoʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Jéeoba bey xan tiʼ u kaajal kex u maasil táan kaʼach u beetik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Jesuseʼ juntúul máax jach chúukpaj u yóol tiʼ Jéeoba. Juntéeneʼ máan bul áakʼab táan u orar utiaʼal u yéeyik u 12 apostoloʼob. Juntúul tiʼ le máaxoʼob tu yéeyoʼ Judas Iscariote, letiʼeʼ ka máan kʼiineʼ tu traicionartaj Jesús. Apóstol Pedro xaneʼ tu yaʼalaj maʼ u kʼaj óol Jesusiʼ (Luc. 6:12-16; 22:2-6, 31, 32). Jesuseʼ maʼ tu culpartaj Jéeoba mix uláakʼ disipuloʼob yoʼolal le baʼax úuchoʼ. Tsʼoʼoleʼ Jesuseʼ maʼ xuʼul u meyajtik Jéeobaiʼ, baʼaxeʼ tu yeʼesaj chúukaʼan u yóol tiʼ letiʼ. Yoʼolal le baʼax tu beetaʼ Jéeobaeʼ tu kaʼa kuxkíintaj yéetel ka máan kʼiineʼ tu tsʼáaj u beet u Reyil u Reino (Mat. 28:7, 18-20).

11. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le máaxoʼob meyajtik Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ?

11 Jesuseʼ tu yeʼesaj ku confiar tiʼ Jéeoba bey xan tiʼ u kaajal, toʼoneʼ unaj xan k-beetik jeʼex letiʼeʼ. Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ tsʼoʼok k-ilik bix u nuʼuktik Jéeoba u kaajal. Letiʼeʼ táan u yáantik le máaxoʼob meyajtik utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob tuláakal yóokʼol kaaboʼ, tsʼoʼoleʼ le meyajaʼ mix máak maas ku páajtal u beetik jeʼex letiʼobeʼ. Ku tsʼoʼokoleʼ táan u múul meyajtikoʼob Jéeoba yéetel kiʼimak óolal jeʼex u kaʼansaʼaltiʼoboʼ. Le Bibliaoʼ bey u yaʼalik teʼ Isaías 65:14: «Letiʼobeʼ bíin kʼaaynakoʼob yéetel u kiʼimak óolalil u puksiʼikʼaloʼob, baʼaleʼ teʼexeʼ, bíin awat okʼolnakeʼex yéetel u okʼom óolalil a yaj óoleʼex».

12. ¿Bix unaj k-ilik le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetik u maasiloʼ?

12 Toʼoneʼ jach kiʼimak k-óol ikil u nuʼuktikoʼon Jéeoba yéetel ikil u yáantkoʼon k-beet baʼax maʼalob. Chéen baʼaleʼ teʼ yóokʼol kaab ku nuʼuktik Satanasoʼ minaʼan kiʼimak óolaliʼ yéetel cada kʼiin ku máaneʼ táan u maas peortal. Toʼoneʼ ken k-il táan u beetaʼal baʼax maʼ maʼalob tumen jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ maʼ unaj k-tuklik u culpa Jéeobaiʼ mix wa u culpa le sukuʼunoʼoboʼ. Baʼaxeʼ unaj u seguer u chúukpajal k-óol tiʼ Jéeoba yéetel k-chaʼik u nuʼuktikoʼon. Unaj xan k-kanik baʼax unaj k-beetik ken u beet baʼax maʼ maʼalob u maasiliʼ.

¿BAʼAX UNAJ K-BEETIK?

13, 14. 1) ¿Baʼaxten maʼ maʼalob ka chʼíikikoʼon k-il chéen le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetik le sukuʼunoʼoboʼ? 2) ¿Baʼax promesa maʼalob ka k-kʼaʼajs mantatsʼ?

13 ¿Baʼax unaj k-beetik wa juntúul sukuʼun ku beetik wa ku yaʼalik wa baʼax ku beetik u yaatal k-óol? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Maʼ a chaʼik a jíiltaʼal tumen a pʼuʼujul, tumen le kʼuuxiloʼ utiaʼal máak maʼ j-ojéelajiʼ» (Ecl. 7:9). Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ tuláakloʼon kʼebanoʼon, le oʼolal k-beetik baʼaxoʼob maʼ maʼalobtakiʼ. Toʼoneʼ maʼ unaj k-páaʼtik ka u beet wa ka u yaʼal le sukuʼunoʼob baʼax maʼalob mantatsʼoʼ. Maʼ maʼalob xan ka chʼíikikoʼon k-il chéen le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ. Wa k-beetkeʼ maʼ ken meyajt Jéeoba yéetel kiʼimak óolal, u maas yajileʼ jeʼel u pʼáatal minaʼan k-fejeʼ yéetel jeʼel tak k-pʼatik u kaajal Jéeobaeʼ. Wa ka úuchuktoʼon lelaʼ yaan u xuʼulul k-meyajtik Jéeoba yéetel maʼ ken k-kuxtal teʼ túumben luʼumoʼ.

14 ¿Baʼax túun jeʼel u yáantkoʼon k-meyajt Jéeoba yéetel kiʼimak óolal kex ka beetaʼak u yaatal k-óoleʼ? Letiʼe k-kʼaʼajsik le jatsʼuts tʼaanoʼobaʼ: «Ilawileʼex, teneʼ bin in kaʼaj in beet junpʼéel túumben kaʼan yéetel junpʼéel túumben luʼum. Le baʼax tsʼoʼok u yúuchloʼ bíin tuʼubsaʼak, maʼ bíin kʼaʼajak tiʼ mix máakiʼ» (Isa. 65:17; 2 Ped. 3:13). Jéeobaeʼ yaan u beetik k-ilik le jatsʼuts baʼaloʼob ken u beet maʼ kun xáantal wa ku chúukpajal k-óol tiʼ letiʼoʼ.

15. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús unaj k-beetik wa yaan máax ku beetik u yaatal k-óol?

15 Chéen baʼaleʼ todavía minaʼanoʼon teʼ túumben luʼumoʼ, le oʼolal wa yaan máax ku beetik u yaatal k-óoleʼ kʼaʼabéet k-tuklik baʼax u kʼáat Jéeoba ka k-beete. Maʼalob ka k-kʼaʼajs le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Wa ka perdonartikeʼex le kʼaas ku beetaʼalteʼex tumen le máakoʼoboʼ, a Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ yaan xan u perdonartikeʼex; baʼaleʼ wa maʼ ta perdonartikeʼex le kʼaas ku beetaʼalteʼexoʼ, a Taataʼexeʼ maʼ xan ken u perdonart le kʼaas ka beetkeʼexoʼ». Kʼaʼajaktoʼoneʼ juntéenjeakileʼ Pedroeʼ tu kʼáataj tiʼ Jesús wa maʼalob ka k-perdonart baʼax ku beetaʼaltoʼon ‹tak siete u téenel›, letiʼeʼ tu núukajtiʼ: «Maʼ tin waʼaliktech tak siete u téenel, baʼaxeʼ tak setentisiete u téenel». Jeʼex k-ilkoʼ Jesuseʼ tu kaʼanseʼ mantatsʼ unaj k-perdonartik k-sukuʼunoʼob (Mat. 6:14, 15; 18:21, 22).

16. ¿Baʼax maʼalob ejemplo tu yeʼesaj José?

16 U ejemplo Joseeʼ ku kaʼansiktoʼon xan u kʼaʼanaʼanil k-kanik perdonar le ken beetaʼaktoʼon wa baʼax. Raquel, u yatan Jacobeʼ, chéen anchaj kaʼatúul u paalal, José yéetel u yíitsʼin. Chéen baʼaleʼ Jacobeʼ anchaj uláakʼ 10 u túulal u paalal, pero maas tu yaabiltaj José tiʼ u maasiloʼoboʼ. Le oʼolal u sukuʼunoʼobeʼ tu pʼektoʼob yéetel tu konoʼob bey palitsileʼ ka bisaʼab tu luʼumil Egipto. Ka máan añoseʼ, u reyil Egiptoeʼ tu tsʼáaj utiaʼal ka meyajnak bey gobernanteileʼ tumen tu yilaj jach maʼalob u meyaj. Ka máan kʼiineʼ u sukuʼunoʼob Joseeʼ binoʼob Egipto u manoʼob baʼal jaantbil tumen anchaj junpʼéel nojoch wiʼijil. Le ka tu yiloʼob Joseeʼ maʼ tu kʼaj óoltoʼobiʼ, pero letiʼeʼ tu kʼaj óoltoʼob. Kex tu beetaj u kʼasaʼaniloʼob tiʼ Joseeʼ, letiʼeʼ maʼ tu sutaj u jeel tiʼobiʼ. Baʼaxeʼ yaan baʼax tu beetaj utiaʼal u yilik wa tsʼoʼok u kʼexpajal u modosoʼob. Le ka tu tsʼáaj cuenta José tsʼoʼok u kʼexpajloʼobeʼ tu yaʼalajtiʼob máax letiʼ. Ka tsʼoʼokeʼ tu líiʼsaj u yóoloʼob yéetel tu yaʼalajtiʼob: «Maʼ chʼaʼikeʼex saajkil. Teen bíin in tsʼáa baʼal a jaanteʼex, bey xan tiʼ a paalaleʼex» (Gén. 50:21).

17. ¿Baʼax unaj k-beetik wa ku beetaʼaltoʼon baʼax maʼ maʼalob tumen u maasiliʼ?

17 Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ tuláakal máak kʼeban, le oʼolal tak toʼon jeʼel k-beetik u yaatal u yóol u maasileʼ. Wa k-tsʼáaik cuenta tsʼoʼok k-beetik u yaatal u yóol juntúul sukuʼuneʼ, unaj k-beetik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ, kʼaʼabéet k-kʼáatik ka perdonartaʼakoʼon yéetel unaj k-ilik k-bisikba tu kaʼatéen yéetel le sukuʼunoʼ (xok Mateo 5:23, 24). Toʼoneʼ k-kʼáat ka perdonartaʼakoʼon le oʼolal unaj xan k-perdonartik k-sukuʼunoʼob. Colosasiloʼob 3:13, ku yaʼalik: «Seguernak a muʼyajtikabaʼex ta baatsileʼex yéetel a perdonarkabaʼex ta baatsileʼex yéetel u jaajil a wóoleʼex kex wa yaan baʼax oʼolal u tʼaan máak tu contra uláakʼ. Jeʼel bix tu perdonartileʼex Jéeoba yéetel u jaajil u yóoleʼ, teʼexeʼ bey xan unaj a beetkeʼexoʼ». Tsʼoʼoleʼ wa k-yaabiltmaj k-sukuʼunoʼobeʼ maʼ ken k-kʼaʼajs le baʼax kʼaas tu beetoʼobtoʼonoʼ (1 Cor. 13:5). Wa k-perdonartik u maasileʼ Jéeobaeʼ yaan xan u perdonartikoʼon. Bey túunoʼ ken beetaʼaktoʼon baʼax maʼ maʼalob tumen u maasileʼ unaj k-chʼaʼik óotsilil jeʼex u beetik Jéeoba t-éeteloʼ (xok Salmo 103:12-14).