1, 2. 1) ¿Baʼaxten le baʼax k-creertikoʼ maʼ igual yéetel le baʼax ku creertik yaʼab máakoʼoboʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

JÉEOBAEʼ u yaʼalmajtoʼon yaan u beetik jatsʼuts baʼaloʼob. Letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ yaan u kiliʼichkúuntik u kʼaabaʼ yéetel yaan u béeykuntik baʼax u kʼáat teʼ kaʼanoʼ bey xan way Luʼumeʼ (Mat. 6:9, 10). Lelaʼ letiʼeʼ baʼaxoʼob jach k-kʼáat il bix kun béeytaloʼ. Tsʼoʼoleʼ u prometermaj u tsʼáaiktoʼon kuxtal minaʼan u xuul, yaneʼ teʼ kaʼanoʼ yéetel uláakʼoʼobeʼ way Luʼumeʼ. ¿Máasaʼ jach jatsʼuts tuláakal le baʼax kun úuchloʼ? (Juan 10:16; 2 Ped. 3:13.) Taak xan k-ilik bix kun seguer u nuʼuktik yéetel u yáantik Jéeoba u kaajal teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ.

² Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le fejoʼ «letiʼ u kʼubik u yóol máak u páaʼt junpʼéel baʼal jach u yojel yaan u yúuchu[loʼ]». Leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ jach tu jaajil k-creertik yaan u béeykuntik Jéeoba tuláakal le baʼaxoʼob u yaʼalmaj u beetkoʼ (Heb. 11:1). Yaʼab máakeʼ ku tsʼíiboltik u yantal yaʼab baʼaloʼob tiʼ chéen baʼaleʼ maʼ tu creertik wa jach jeʼel u kʼuchul u kʼiinil u yantaltiʼeʼ. Maʼ xaaneʼ juntúul máakeʼ ku tsʼíiboltik u jóoʼsik le loteríaoʼ, chéen baʼaleʼ maʼ u yojel wa jach yaan u ganarkiʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik bix jeʼel k-muʼukʼaʼankúuntik k-fe tiʼ le baʼaxoʼob ku yaʼalik Dios u tsʼáaiktoʼonoʼ. Yaan k-ilik xaneʼ wa muʼukʼaʼan k-fejeʼ yaʼab utsiloʼob jeʼel u páajtal k-kʼamkeʼ.

3. ¿Baʼaxten k-creertik yaan u béeykuntik Jéeoba baʼaxoʼob u prometermaj?

 ³ Mix máak ku síijil yéetel u fe. Utiaʼal u yantaltoʼon fejeʼ unaj k-chaʼik u nuʼuktikoʼon u kiliʼich muukʼ Dios (Gal. 5:22). Le kiliʼich muukʼoʼ jeʼel u yáantkoʼon k-maas kʼaj óolt bix Jéeobaeʼ. Ken k-ojéelt bukaʼaj páajtalil yéetel naʼat yaan tiʼ Jéeobaeʼ, k-confiar yaan u páajtalil u beetik baʼax u prometermaj. Jéeobaeʼ u yojel ku béeykuntik baʼax u yaʼalmaj, le oʼolal ken u yaʼal wa baʼaxeʼ ku yaʼalik bey «¡tsʼoʼok u béeytaloʼob[eʼ]!» (xok Apocalipsis 21:3-6). Toʼoneʼ k-ojleʼ Jéeobaeʼ juntúul Dios ku béeykuntik baʼax ku prometertik. Le oʼolal k-creertik yaan u béeytal tuláakal le baʼaxoʼob ku yaʼaliktoʼon ken u beet maʼ kun xáantaloʼ (Deu. 7:9).

4. ¿Tiʼ baʼaxoʼob tu tsʼáaj u fejoʼob le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakiloʼ?

⁴ Tu libroil Hebreoʼob teʼ capítulo 11, ku yúuchul tʼaan tiʼ 16 xiiboʼob bey xan koʼoleloʼob tu tsʼáaj u fejoʼob tiʼ le baʼaxoʼob u yaʼalmaj Dios u beetkoʼ. Ku tʼaan xan tiʼ uláakʼ máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakil lúuboʼob utsil tu táan Jéeoba «tu yoʼolal u fejoʼob» (Heb. 11:39). Letiʼobeʼ táan kaʼach u páaʼtkoʼob le «chʼiʼibal» u yaʼalmaj Jéeoba kun taaloʼ. U yojloʼob xaneʼ le «chʼiʼibalaʼ» yaan u xuʼulsik tiʼ tuláakal u enemigoʼob Dios yéetel yaan u sutik Paraísoil le Luʼumaʼ (Gén. 3:15). Letiʼobeʼ tumen muʼukʼaʼan u fejoʼobeʼ u yojloʼobeʼ wa ku kíimloʼobeʼ jeʼel u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob tumen Jéeobaeʼ. Chéen baʼaleʼ letiʼobeʼ maʼ táan u páaʼtkoʼob u kuxtaloʼob utiaʼal u yantaloʼob teʼ kaʼanoʼ tumen teʼ kʼiinoʼoboʼ maʼ u tsʼáa u páajtalil Jesús u yúuchliʼ (Gal. 3:16). Baʼaxeʼ letiʼobeʼ táan kaʼach u páaʼtkoʼob u kuxtaloʼob way Luʼum tiʼ junpʼéel jatsʼuts Paraísoeʼ (Sal. 37:11; Isa. 26:19; Ose. 13:14).

5, 6. 1) Abrahán yéetel u familiaeʼ, ¿baʼax áantoʼob utiaʼal ka u páaʼtoʼob u promesaʼob Jéeoba? 2) ¿Baʼaxten muʼukʼaʼanchaj u fe Abrahán bey xan u familia? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.)

⁵ U libroil Hebreoʼob 11:13, ku yaʼalik tu yoʼolal le máaxoʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Diosoʼ: «Le ka kʼuch u kʼiinil u kíimil le máakoʼobaʼ láayliʼ yaan u fejoʼobeʼ; tsʼoʼoleʼ kex maʼ tu yiloʼob u béeychajal le baʼaxoʼob aʼalaʼabtiʼoboʼ, tu yiloʼob desde náachileʼ ka kiʼimakchaj u yóoloʼob tu yoʼolal». Tu máansoʼob tu tuukuloʼob bix le kuxtal kun antal teʼ Paraísooʼ yéetel tu yiloʼob bey tiaʼanoʼobeʼ. Juntúul tiʼ letiʼobeʼ Abrahán. Jesuseʼ tu yaʼaleʼ Abrahaneʼ «yéetel kiʼimak óolal tu páaʼtaj u kʼuchul u kʼiinil» u béeytal le baʼax aʼalaʼanoʼ (Juan 8:56). Sara, Isaak, Jacob yéetel uláakʼ máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakileʼ u kʼáat u yiloʼob kaʼach u kʼuchul u kʼiinil u nuʼuktaj tiʼ tuláakal le Luʼum le Reinooʼ, «le kaaj tukultaʼan yéetel beetaʼan tumen Diosoʼ» (Heb. 11:8-11).

⁶ ¿Baʼaxten muʼukʼaʼanchaj u fe Abrahán bey xan u familia? Tumen maʼ xuʼul u kaanbaloʼob tiʼ Jéeobaiʼ. Yaan kʼiin xaneʼ utiaʼal u tʼaan Jéeoba tu yéeteloʼobeʼ tu túuxtaj angeloʼob utiaʼal u yaʼaliktiʼob baʼax u kʼáat ka ojéeltaʼak wa tu tsʼáaj náayoʼob tiʼob. Letiʼobeʼ maʼ xaaneʼ kaanbalnajoʼob tiʼ máaxoʼob chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Jéeoba wa tu xokoʼob úuchben tsʼíiboʼob ku taal tiʼ máaxoʼob ojéelaʼan ku yaʼalikoʼob u jaajil. Abrahán yéetel u familiaeʼ maʼ tu tuʼubsoʼob u promesaʼob Jéeobaiʼ, mantatsʼ tuukulnajoʼob tu yoʼolaloʼob. Letiʼobeʼ tu creertoʼob yaan u béeykuntik Dios baʼax u yaʼalmaj. Lelaʼ le áantoʼob utiaʼal ka chúukpajak u yóoloʼob tiʼ Jéeoba tak teʼ kʼiinoʼob tu aktáantoʼob baʼaloʼob talamtakoʼ wa le ka chʼaʼpachtaʼaboʼoboʼ.

7. ¿Baʼax u tsʼaamajtoʼon Jéeoba utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fe, yéetel baʼax unaj k-beetik?

⁷ ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejeʼ? Jéeobaeʼ u tsʼaamajtoʼon le Biblia utiaʼal u kaʼansiktoʼon le baʼaxoʼob ken u beet maʼ kun xáantaloʼ. Tsʼoʼoleʼ teʼ Bibliaoʼ ku yeʼesiktoʼon baʼax unaj k-beetik utiaʼal u kiʼimaktal k-óol. Le oʼolaleʼ jach maʼalob ka k-xok sáamsamal yéetel ka k-beet baʼax ku nuʼuktik toʼon (Sal. 1:1-3; xok Baʼaxoʼob 17:11). Jéeobaeʼ u tsʼaamaj xan toʼon «le palitsil chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat» utiaʼal u tsʼáatoʼon le  kaʼansaj ku keʼetel yéetel «janal[oʼ]» (Mat. 24:45). Le máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakiloʼ ku xokikoʼob kaʼach le promesaʼob yaan teʼ Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ yéetel ku tuukuloʼob tu yoʼolal, toʼoneʼ unaj k-beetik xan jeʼex letiʼoboʼ. Wa k-beetkeʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol yéetel u seguer k-páaʼtik u kʼiinil u káajal u gobernar u Reino Dios way Luʼumeʼ.

8. ¿Bix u yáantkoʼon le oración utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fejoʼ?

⁸ Uláakʼ baʼax áant le máaxoʼob meyajt Jéeoba úuchjeakil utiaʼal u muʼukʼaʼantal u fejoʼoboʼ letiʼe u oraroʼoboʼ bey xan u yilkoʼob bix u núukaʼal baʼax ku kʼáatkoʼob (Neh. 1:4, 11; Sal. 34:4, 15, 17; Dan. 9:19-21). Toʼon xaneʼ ku muʼukʼaʼantal k-fe ken k-il bix u núukik Jéeoba le baʼaxoʼob k-kʼáatik ich k-oracionoʼ (xok 1 Juan 5:14, 15). Bey túunoʼ maʼ u xuʼulul k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u tsʼáatoʼon u kiliʼich muukʼ, lelaʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal u seguer u muʼukʼaʼantal k-fe (Luc. 11:9, 13).

9. ¿Tiʼ baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-orareʼ?

⁹ Ken orarnakoʼoneʼ maʼ chéen unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba le baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼonoʼ. Unaj k-orar utiaʼal k-tsʼáaik gracias tiʼ yoʼolal le baʼaxoʼob ku tsʼáaiktoʼonoʼ bey xan k-alabartik yoʼolal le jatsʼuts baʼaxoʼob u beetmoʼ (Sal. 40:5). Unaj xan k-orar tu yoʼolal k-sukuʼunoʼob yanoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaab, pero maases tu yoʼolal «le máaxoʼob kʼalaʼanoʼob carceloʼ». Tsʼoʼoleʼ unaj xan k-orar tu yoʼolal «le máaxoʼob nuʼuktik [k-]beeleʼexoʼ», wa le ancianoʼoboʼ. Ken k-il bix u núukik Jéeoba k-oracionoʼobeʼ ku maas muʼukʼaʼantal k-fe yéetel k-maas natsʼikba tiʼ letiʼ.

10. ¿Baʼax áant u chúukpajal u yóol jujuntúul máaxoʼob meyajt Dios úuchjeakil?

¹⁰ Tu libroil Hebreoʼob teʼ capítulo 11, le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj: «Yanchaj koʼoleloʼob kaʼa kuxkíintaʼab u láakʼtsiloʼob kimenoʼob; baʼaleʼ uláakʼ máakoʼobeʼ beetaʼab u sen muʼyajoʼob tumen maʼ tu yóotoʼob ka jáalkʼabtaʼakoʼob tu yoʼolal junpʼéel boʼoliʼ, lelaʼ tu beetoʼob utiaʼal ka líiʼsaʼakoʼob ichil le kimenoʼob junpʼéel bix maas maʼaloboʼ» (Heb. 11:35). Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ chúukpaj u yóoloʼob kex muʼyajnajoʼob tumen tu creertoʼob yaan u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob jeʼex u yaʼalmil Diosoʼ. Letiʼobeʼ u yojloʼobeʼ yaan u kʼuchul u kʼiinil u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob utiaʼal ka páajchajak u kuxtaloʼob minaʼan u xuul teʼ Luʼumaʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ bix chúukpajik u yóol Nabot yéetel Zacarías. Letiʼobeʼ muruxtuntaʼaboʼob úuchik u yuʼubikoʼob u tʼaan Dios (1 Rey. 21:3, 15; 2 Cró. 24:20, 21). Daniel xaneʼ puʼul ichil junpʼéel chʼeʼen tuʼux yaan leonoʼob jach wiʼijoʼob yéetel u óoxtúul amigoʼobeʼ puʼuloʼob ichil junpʼéel horno jach chokokíintaʼan. Letiʼobeʼ tu tsʼáaj u kuxtaloʼob tu táan kíimil tumen u kʼáat u beetoʼob baʼax ku yaʼalik Jéeoba. Letiʼobeʼ tu creertoʼob yaan u tsʼaʼabaltiʼob kiliʼich muukʼ tumen Jéeoba utiaʼal ka páajchajak u chúukpajal u yóoloʼob le táan u muʼyajoʼoboʼ (Dan. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23; Heb. 11:33, 34).

11. Tu yoʼolal le fe anchaj tiʼ le profetaʼoboʼ, ¿baʼax tu aktáantoʼob?

¹¹ Yaʼab tiʼ le profetaʼob jeʼex Micaya yéetel Jeremíasoʼ pʼaʼastaʼaboʼob yéetel oksaʼaboʼob cárcel. Uláakʼoʼob jeʼex Elíaseʼ «máanoʼob tiʼ desiertoʼob, tiʼ witsoʼob, yéetel tu taʼakajubaʼob tiʼ sajkaboʼob bey xan tiʼ áaktunoʼob». Tuláakloʼob chúukpaj u yóoloʼob tumen tu kʼubaj u yóol u páaʼtoʼob junpʼéel baʼal jach u yojloʼob yaan u yúuchul (Heb. 11:1, 36-38; 1 Rey. 18:13; 22:24-27; Jer. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2).

12. ¿Máax tsʼáa le maas nojoch ejemplooʼ, yéetel baʼax áant utiaʼal u chúukpajal u yóol?

¹² Jesucristoeʼ kex tu aktáantaj le maas nojoch muʼyajoʼ chúukpaj u yóol tiʼ Jéeoba. ¿Baʼax áante? Le apóstol Pablooʼ tu yaʼalaj: «Tu yoʼolal le kiʼimak óolal tsʼaʼab tu táanoʼ, chúukpaj u yóol muʼyaj le ka tsʼaʼab tu cheʼil le muʼyajoʼ; tsʼoʼoleʼ maʼ tu beetaj u cuentail wa suʼtsil le baʼax beetaʼabtiʼoʼ yéetel bejlaʼeʼ tsʼoʼok u kutal tu x-noʼoj kʼabil u trono Dios» (Heb. 12:2). Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ le cristianoʼoboʼ ka tuukulnakoʼob tiʼ bix úuchik u chúukpajal  u yóol Jesús (xok Hebreoʼob 12:3). Jeʼex Jesuseʼ yaʼab sukuʼunoʼob tiʼ le yáax siglooʼ kíimsaʼaboʼob úuchik u chúukpaj u yóoloʼob tiʼ Jéeoba, juntúul tiʼ letiʼobeʼ Antipas (Apo. 2:13). Letiʼobeʼ tsʼoʼok u kʼamkoʼob u boʼolil úuchik u chúukpajal u yóoloʼob. Chéen baʼaleʼ le boʼol tu kʼamoʼobaʼ maʼ igual yéetel le ken u kʼam le máaxoʼob meyajt Dios antes tiʼ letiʼoboʼ, tumen letiʼobeʼ táan u páaʼtkoʼob u kuxtaloʼob minaʼan u xuul teʼ Luʼumaʼ (Heb. 11:35). Le maʼ úuch káajak u beetik u Reyil Jesús tu añoil 1914, le máaxoʼob yéeyaʼanoʼob tsʼoʼok u kíimloʼoboʼ kuxkíintaʼaboʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob teʼ kaʼanoʼ, letiʼobeʼ yaan u múul gobernarkoʼob yéetel Jesús le Luʼumaʼ (Apo. 20:4).

13, 14. ¿Baʼax tu aktáantaj le sukuʼun Rudolf Graichenoʼ, yéetel baʼax áant utiaʼal u chúukpajal u yóol?

¹³ Teʼ kʼiinoʼobaʼ u millonesil u j-jaajkunajoʼob Jéeoba táan u beetkoʼob jeʼex Jesuseʼ. Letiʼobeʼ ku tuukuloʼob tiʼ le promesaʼob u beetmaj Diosoʼ yéetel ku chúukpajal u yóoloʼob le táan u muʼyajoʼob. Tuukulnakoʼon tiʼ baʼax úuch tiʼ Rudolf Graichen, letiʼeʼ síij tu luʼumil Alemania tu añoil 1925. Ka tu kʼaʼajsaj u cuadrosil le Paraíso u chʼuykíintmoʼob tu yotochoʼ, tu yaʼalaj: «Tiʼ junpʼéel tiʼ le cuadroʼoboʼ bonaʼan juntúul lobo yéetel juntúul chan taman, juntúul chan chivo  yéetel juntúul chak moʼol, juntúul chan wakax yéetel juntúul león, tsʼoʼoleʼ tuláakloʼobeʼ junmúuchʼ yanikoʼob yéetel chéen juntúul chan xiʼipal kanáantkoʼob» (Isa. 11:6-9). Le cuadroaʼ tu yáantaj Rudolf utiaʼal ka jach tuukulnak tiʼ le kuxtal kun antal teʼ Paraísooʼ bey xan utiaʼal ka muʼukʼaʼanchajak u fe. Kex yaʼab años chʼaʼpachtaʼab tumen le naziʼob (Gestapo) bey xan tumen le policía comunista yaan Alemania orientaloʼ (Stasi), letiʼeʼ chúukpaj u yóol tiʼ Jéeoba.

¹⁴ Rudolfeʼ yaan uláakʼ baʼaloʼob tu muʼyajtaj. U maamaeʼ kíim yoʼolal junpʼéel kʼojaʼanil ku kʼaabaʼtik tifus teʼ campo de concentración Ravensbrückoʼ. U papaeʼ tu firmartaj junpʼéel documento tuʼux ku yaʼalik yaan u xuʼulul u beetik u j-Jaajkunajil. Kex beyoʼ Rudolfeʼ chúukpaj u yóol. Ka tsʼoʼok u jóokʼol teʼ carceloʼ meyajnaj bey superintendenteil tiʼ circuitoeʼ tsʼoʼoleʼ invitartaʼab tu Escuelail Galaad ka túuxtaʼab tu luʼumil Chile yéetel tu kaʼa beetaj u superintendenteil tiʼ circuito. Teʼeloʼ tsʼoʼok u beel yéetel juntúul misionera ku kʼaabaʼtik Patsy. Junpʼéel año tsʼoʼokok u beeloʼobeʼ anchaj u chan hijaʼob, pero chéen wa jaypʼéel mesoʼob yaantiʼ ka kíimi. Maʼ sen úuch tiʼ lelaʼ Patsy xaneʼ kíimi, letiʼeʼ chéen 43 años yaan kaʼach tiʼ. Kex yaʼab baʼaloʼob tu aktáantaj Rudolfeʼ maʼ xuʼul u meyajtik Jéeobaiʼ. Kex tsʼoʼok u yantal u edab yéetel kex kʼojaʼaneʼ, tu beetaj u precursor regularil yéetel u ancianoil. U tsikbalil u kuxtal le sukuʼunaʼ jeʼel u páajtal k-xokik tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan ich español, 1 tiʼ agosto tiʼ 1997, táan juʼun 20 tak 25. ^[1]

15. Tʼaanen tiʼ jujuntúul sukuʼunoʼob yéetel kiikoʼob táan u chʼaʼpachtaʼaloʼob ikil u meyajtikoʼob Jéeoba yéetel kiʼimak óolal.

¹⁵ Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaʼab sukuʼunoʼobeʼ ku meyajtikoʼob Jéeoba yéetel kiʼimak óolal kex táan u chʼaʼpachtaʼaloʼob. Yaʼabeʼ kʼalaʼanoʼob tu carcelil Eritrea, Singapur yéetel Corea del Sur, tumen jeʼex tu yaʼalil Jesusoʼ, maʼ ‹meyajnaj espada tiʼobiʼ› (Mat. 26:52). Jeʼex le sukuʼunoʼob Isaac, Negede yéetel Paulosoʼ tsʼoʼok maas tiʼ veinte años kʼaʼalkoʼob tu carcelil u luʼumil Eritrea yéetel jach ku maltratartaʼaloʼob. Letiʼobeʼ maʼ páajchajak u tsʼoʼokol u beeloʼobiʼ mix u kanáantik u taataʼobiʼ. Kex beyoʼ chúukaʼan u yóoloʼob tiʼ Jéeoba yéetel muʼukʼaʼan u fejoʼob. Tak le máaxoʼob kanáantik le carceloʼ ku tʼaanoʼob maʼalob tiʼ le sukuʼunoʼobaʼ. Teʼ sitio jw.org, jeʼel u páajtal k-ilik u foto le sukuʼunoʼobaʼ yéetel kiʼimak u yóol u yilaʼaloʼob kex táan u muʼyajoʼob.

16. Wa muʼukʼaʼan k-fejeʼ, ¿baʼaxoʼob jeʼel u páajtal k-beetkeʼ?

¹⁶ U maas yaʼabil le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ maʼ kʼalaʼanoʼob carceliʼ mix táan u maltratartaʼaloʼob jeʼex le sukuʼunoʼob táant k-aʼalikoʼ. Chéen baʼaleʼ yaʼabeʼ táan u muʼyajoʼob yoʼolal le óotsililoʼ, nukuch loobiloʼob wa yoʼolal le baʼateloʼob ku yúuchul ichil u luʼumiloʼoboʼ. Uláakʼoʼobeʼ ku beetkoʼob jeʼex Abrahán, Isaak, Jacob yéetel Moiseseʼ, le oʼolal le sukuʼunoʼobaʼ maʼatech u chʼíikil u kaxtoʼob ayikʼaliloʼob mix famaiʼ, baʼaxeʼ ku tsʼáaik u yóol u meyajtoʼob Jéeoba. Lelaʼ ku beetkoʼob tumen u yaabiltmoʼob Jéeoba yéetel tumen muʼukʼaʼan u fejoʼob tiʼ u promesaʼob. U yojloʼob xaneʼ wa ku chúukpajal u yóoloʼobeʼ yaan u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul tiʼ junpʼéel Paraíso tuʼux kun antal justicia (xok Salmo 37:5, 7, 9, 29).

17. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal u muʼukʼaʼantal k-fe, yéetel baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁷ Teʼ xookaʼ tsʼoʼok k-ilkeʼ le fejoʼ letiʼe «u kʼubik u yóol máak u páaʼt junpʼéel baʼal jach u yojel yaan u yúuchul[oʼ]». Utiaʼal u yantaltoʼon le fejaʼ maʼ unaj u xuʼulul k-orar tiʼ Jéeobaiʼ mix u xuʼulul k-tuukul tiʼ le promesaʼob u beetmoʼ. Wa k-beetik lelaʼ yaan u chúukpajal k-óol kex jeʼel baʼalak ka k-aktáanteʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-kanik uláakʼ baʼaloʼob táakaʼan ichil u yeʼesaʼal fe.