1. ¿Baʼax unaj u beetik máak utiaʼal u kʼamik le kuxtal minaʼan u xuuloʼ?

WA KʼOJAʼANECH bey xan wa ka wuʼuyik jach kaʼanaʼanecheʼ, ¿jeʼel wa a wóotik táakpajal tiʼ junpʼéel ketlan áalkab wa carrera kex maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼaliʼ? Maʼ xaaneʼ maʼatech. Baʼaleʼ apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ táan u yáalkaboʼob tu bejil le kuxtaloʼ (Heb. 12:1). Le oʼolaleʼ kex táankelem máak wa chʼijaʼaneʼ, kex yaan u muukʼ wa tsʼoʼok u kaʼanaleʼ unaj u chúukpajal u yóol u kʼuchul tak tu xuul le bejoʼ, beyoʼ yaan u kʼamik le kuxtal minaʼan u xuul ku tsʼáaik Jéeobaoʼ (Mat. 24:13).

2. ¿Baʼaxten béeychaj u yaʼalik Pablo le tʼaanoʼob ku chíikpajal tiʼ Kaʼapʼéel tiʼ Timoteo 4:7 yéetel 8?

² Pabloeʼ maʼ suʼlak kaʼach u yaʼal tiʼ u maasil ka chúukpajak u yóoloʼob u yáalkabtoʼob le carrera tak tu xuuloʼ, tumen letiʼeʼ bey tu beetiloʼ (xok 2 Timoteo 4:7, 8). ¿Tiʼ baʼax carrerail táan kaʼach u tʼaan Pablo?

3. ¿Baʼax carrerail tu chʼaʼchiʼitaj Pablo?

³ Pabloeʼ tu chʼaʼchiʼitaj le jejeláas báaxaloʼob ku beetaʼal kaʼach Grecia utiaʼal u kaʼansik baʼaloʼob kʼaʼanaʼantak tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ (1 Cor. 9:25-27; 2 Tim. 2:5). Yaʼab u téeneleʼ tu ketaj u kuxtal le máaxoʼob meyajtik Dios yéetel junpʼéel carreraoʼ (1 Cor. 9:24; Fili. 2:16). Kéen u kʼub u kuxtal máak tiʼ Jéeoba yéetel kéen okjaʼanakeʼ jeʼel u páajtal u yaʼalaʼaleʼ táan u káajsik le carreraoʼ (1 Ped. 3:21). Le carreraaʼ yaan u tsʼoʼokol ken u kʼam máak le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Mat. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8).

4. ¿Baʼax ken k-kan teʼ xookaʼ?

⁴ Tiʼ yaʼab baʼax chíikaʼan u kuxtal juntúul máax meyajtik  Jéeoba yéetel u yáalkabtik máak junpʼéel carrera de yaʼab kilómetros. Koʼox ilik óoxpʼéeliʼ: 1) maʼ unaj k-jóokʼol teʼ bejoʼ, 2) maʼ unaj u náayal k-óoliʼ yéetel 3) maʼ unaj u xuʼulul k-áalkab kex yaan baʼax ku táakal t-beeliʼ.

5. ¿Máakalmáak le bej unaj k-biskoʼ, yéetel baʼaxten?

⁵ Juntúul máax ku ketlan áalkab tiʼ junpʼéel carreraeʼ maʼ unaj u jóokʼol tiʼ le bej aʼalaʼan unaj u biskoʼ. Toʼon xaneʼ wa k-kʼáat k-kʼam le premio wa le kuxtal minaʼan u xuuloʼ unaj k-kuxtal jeʼex u yaʼalik Jéeobaoʼ (Hech. 20:24; 1 Ped. 2:21). Chéen baʼaleʼ Satanás yéetel le máaxoʼob beetik baʼax ku yaʼalikoʼ u kʼáatoʼob ka jóokʼkoʼon tiʼ le bejoʼ yéetel ka xiʼikoʼon «teʼ kʼaakʼas bej ku biskoʼoboʼ» (1 Ped. 4:4). Ku tʼaanoʼob kʼaas yoʼolal bix kuxlikoʼon yéetel ku yaʼalikoʼobeʼ le bix u kuxtaloʼoboʼ maas maʼalob tumen ku chaʼabal u beetkoʼob le baʼax u kʼáatoʼobeʼ. Pero chéen táan u tuskubaʼob (2 Ped. 2:19).

6. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax úuch tiʼ Brianoʼ?

⁶ Le máaxoʼob ku chʼaʼtuklik u binoʼob tu bejil u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanáseʼ jach maʼ tu xáantal ken u tsʼáaʼob cuenta esclavoʼob tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (Rom. 6:16). Bey úuchik tiʼ sukuʼun Brian. Tu paalileʼ kaʼansaʼabtiʼ tumen u taataʼob unaj u kuxtal jeʼex u yaʼalik Jéeobaoʼ. Chéen baʼaleʼ tu táankelmileʼ jelpaj bix u tuukul, pʼáat maʼ kiʼimak u yóol yéetel le kuxtal yaantiʼoʼ. Ka túun tu chʼaʼtuklaj u kuxtal jeʼex u kuxtal u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ. Brianeʼ ku yaʼalik: «Mix juntéen tin tukleʼ wa le baʼax tin chʼaʼtuklaj in beetik utiaʼal u yantalten kiʼimak óolaloʼ letiʼe baʼax ken u beet u yantalten kʼaakʼas vicioʼoboʼ». Letiʼeʼ joʼopʼ u sen drogarkuba, u sen káaltal yéetel u núupkʼebantal. Tu yaʼalaj xan: «Ka máan kʼiineʼ joʼopʼ in usartik drogaʼob maas kʼaastak yéetel tin wuʼuyaj maʼ tu páajtal in pʼatkoʼob. Le oʼolal utiaʼal in kaxtik u tojol in manikeʼ joʼopʼ tak in konik». Ka máan kʼiineʼ tu chʼaʼtuklaj u kuxtal jeʼex u yaʼalik Jéeobaoʼ. Tu kʼexaj u kuxtal yéetel okjaʼanaj tu añoil 2001. Bejlaʼeʼ jach kiʼimak u yóol tumen táan u yáalkab tu bejil le kuxtaloʼ. *

7. Jeʼex u yaʼalik Mateo 7:13 yéetel 14, ¿máakalmáak le bejoʼob jeʼel u páajtal u yéeyik máakoʼ?

⁷ Jach kʼaʼabéet u yéeyik máak tubeel le bej ken u bisoʼ. Satanáseʼ u kʼáat ka k-pʼat «u bejil le kuxtal» utiaʼal ka máankoʼon teʼ kóoch bej tuʼux ku bin u maas yaʼabil le máakoʼoboʼ. U jaajileʼ teʼ bejaʼ maas chéen chʼaʼabil u bin máakiʼ, chéen baʼaleʼ ku bisik máak tiʼ «xuʼulsajil» (xok Mateo 7:13, 14). Wa k-kʼáat seguer k-bin tu bejil le kuxtaloʼ kʼaʼabéet k-confiar tiʼ Jéeoba yéetel k-kuxtal jeʼex u yaʼalikoʼ.

8. Le máaxoʼob ku yáalkaboʼoboʼ, ¿baʼax ku beetkoʼob wa ku tʼóochpajloʼob bey xan wa ku lúubloʼob?

⁸ Le máaxoʼob suuk u yáalkaboʼob tiʼ carreraʼoboʼ utiaʼal maʼ u tʼóochpajloʼobeʼ mantatsʼ táan u paktik u beeloʼob. Chéen baʼaleʼ yaan kʼiineʼ jeʼel u tóonchaʼatikoʼob junpʼéel jooleʼ wa yaan máax jeʼel u kʼatkuba tu beeloʼobeʼ, le oʼolal yaan tiʼ letiʼobeʼ ku lúubul. Baʼaleʼ wa ku lúubloʼobeʼ ku líikʼil u yáalkaboʼob. Maʼ tu júupul u kaxtoʼob baʼax beet u lúubloʼob, baʼaxeʼ maases ku tuukuloʼob tiʼ le premio kun tsʼaabiltiʼoboʼ.

9. ¿Baʼax unaj k-beetik wa k-lúubul?

⁹ Le táan k-áalkabtik u carrerail le kuxtal minaʼan u xuuloʼ yaan baʼaxoʼob jeʼel u beetik k-tʼóochpajleʼ. Maʼ xaaneʼ k-aʼalik wa k-beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ, tsʼoʼoleʼ le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetik u maasiloʼ jeʼel xan u beetik k-tʼóochpajleʼ. Lelaʼ ku yúuchul tumen tuláakloʼon kʼeban máakoʼon yéetel tuláakloʼon k-bin tiʼ junpʼéeliliʼ bej, le oʼolal deporsi yaan máax ken u kʼatuba t-beel. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ yaan kʼiineʼ yaan u yantal baʼax oʼolal ‹k-tʼaan tu contra uláakʼ› (Col. 3:13). Kex beyoʼ maʼ unaj k-chʼíikil k-tukult baʼax beetaʼabtoʼoniʼ, baʼaxeʼ unaj k-chʼikik k-tuukul tiʼ le premio kun tsʼaabiltoʼonoʼ. Le oʼolaleʼ wa k-lúubuleʼ unaj k-líikʼil tu séebaʼanil utiaʼal ka seguernak k-áalkab tu bejil le kuxtaloʼ. Tu lugar a pʼáatal pektal luʼum táan a beetik a genioeʼ maas maʼalob ka líikʼik a wáalkab, wa maʼeʼ maʼ ten a kʼam le premiooʼ. Tsʼoʼoleʼ wa maʼ ta séeb líikʼleʼ yaan a kʼatik u beel le sukuʼunoʼob u tsʼaamaj u yóoloʼob áalkab tu bejil le kuxtaloʼ.

10. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal maʼ k-kʼatik u beel le sukuʼunoʼoboʼ?

¹⁰ Wa maʼ k-kʼáat kʼat u beel le sukuʼunoʼoboʼ maʼ unaj k-pechikba k-aʼal ka beetaʼak chéen le baʼaxoʼob k-tuklik maʼaloboʼ, baʼaxeʼ unaj k-respetartik baʼax ku chʼaʼtuklik u beetik u maasil (Rom. 14:13, 19-21; 1 Cor. 8:9, 13). Le máaxoʼob ku competiroʼob tiʼ junpʼéel carreraoʼ maʼ bey u beetkoʼobiʼ. Letiʼobeʼ maʼatech u tuukuloʼob tu yoʼolal u maasil tumen chéen u kʼáatoʼob ganar. Le oʼolal hasta ku jéentantikoʼob u maasil utiaʼal u ganarkoʼob le premiooʼ. Chéen baʼaleʼ teʼ carrera tuʼux ku yáalkab le máaxoʼob  meyajtik Jéeobaoʼ maʼ ketlan áalkab ku beetaʼaliʼ (Gál. 5:26; 6:4). Baʼaxeʼ k-kʼáat áant tuláakal utiaʼal ka tsʼaʼabaktiʼob le kuxtal minaʼan u xuuloʼ. Le oʼolal k-tsʼáaik k-óol k-beet le baʼax tu yaʼalaj Pabloaʼ: «Maʼ a kaxtikeʼex chéen a wutsileʼex, baʼaxeʼ kaxteʼex u yutsil u maasil» (Fili. 2:4).

11. ¿Tiʼ baʼax ku tuukul le máaxoʼob ku yáalkaboʼoboʼ, yéetel baʼaxten?

¹¹ Le máaxoʼob ku yáalkaboʼoboʼ u chʼikmaj u tuukuloʼob tiʼ le premio kun tsʼaabiltiʼoboʼ. Ku máansik tu tuukuloʼob tsʼoʼok u ganaroʼob yéetel táan u kʼamkoʼob le premiooʼ. Leloʼ ku beetik u maas tsʼáaik u yóoloʼob áalkab.

12. ¿Tiʼ máaxoʼob ken u tsʼáa Jéeoba le premiooʼ?

¹² Jéeobaeʼ jach u yaabiltmoʼon le oʼolal ku yaʼalikeʼ tuláakal le máaxoʼob kun tsʼoʼoksik le carreraoʼ yaan u kʼamkoʼob kuxtal minaʼan u xuul teʼ kaʼanoʼ wa teʼ Luʼumaʼ. Le Bibliaoʼ jatsʼuts bix u tsolik le premio kun tsʼaabiloʼ, lelaʼ ku beetik k-tuklik bukaʼaj jaʼtsil le kuxtal kun antaltoʼonoʼ. Wa k-tuukul mantatsʼ tiʼ le jatsʼuts siibal kun tsʼaabiltoʼonoʼ yaan k-chʼaʼtuklik u maas chúukpajal k-óol áalkab.

13. ¿Baʼaxten maas nojoch áantaj yaantoʼon utiaʼal k-tsʼoʼoksik le carreraoʼ?

¹³ Tu úuchben kaajil Greciaeʼ le máaxoʼob ku ketlan áalkaboʼoboʼ kex ku kaʼanaloʼob wa táan u sufriroʼobeʼ maʼ tu xuʼulul u yáalkaboʼob. Baʼax áantkoʼobeʼ letiʼe u sen entrenaroʼoboʼ bey xan le muukʼ yaantiʼoboʼ. Toʼon xaneʼ yaan máax áantkoʼon wa entrenarkoʼon utiaʼal u chúukpajal k-óol k-tsʼoʼoks le carreraoʼ. Tsʼoʼoleʼ maas nojoch áantaj yaantoʼon tumen Jéeobaeʼ ku tsʼáaiktoʼon u muukʼil utiaʼal u chúukpajal k-óol áalkab. Wa k-chaʼik u yáantkoʼoneʼ yaan u tsʼáaiktoʼon muukʼ utiaʼal k-tsʼoʼoksik le carreraoʼ (1 Ped. 5:10).

14. ¿Bix u yáantkoʼon Kaʼapʼéel tiʼ Corintios 12:9 yéetel 10 k-aktáant le problemaʼoboʼ?

¹⁴ Apóstol Pabloeʼ yaʼab baʼaxoʼob tu aktáantaj. Maʼ chéen poʼochʼ yéetel chʼaʼpachtaʼabiʼ, yaan hora xaneʼ tu yuʼubaj minaʼan u muukʼ. Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj yaan junpʼéel kʼiʼix chʼiikil tu bakʼel beetik u muʼyaj (2 Cor. 12:7). Baʼaleʼ kex yaʼab baʼax tu aktáanteʼ maʼ xuʼul u meyajtik Jéeobaiʼ, baʼaxeʼ tu yilaj bix jeʼel u páajtal u maas confiar tiʼeʼ (xok 2 Corintios 12:9, 10). Le oʼolal mantatsʼ áantaʼab tumen Jéeoba.

15. ¿Baʼaxten unaj k-ilik le problemaʼob jeʼex tu yilil apóstol Pablooʼ?

¹⁵ Toʼon xaneʼ jeʼel k-poʼochʼol yéetel k-chʼaʼpachtaʼal jeʼex beetaʼabik tiʼ apóstol Pabloeʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan kʼiineʼ k-kʼojaʼantal wa k-kaʼanal. Chéen baʼaleʼ wa k-ilik le problemaʼob jeʼex tu yilil Pablooʼ yaan xan k-ilik bix u yáantkoʼon Jéeoba yéetel bix u yeʼesiktoʼon u yaabilaj.

16. ¿Baʼax jeʼel u páajtal u beetik máak kex kʼojaʼaneʼ?

¹⁶ ¿Kux túun le sukuʼunoʼob chʼuyukbal tu kʼaanoʼob, le ku máanoʼob tiʼ silla de ruedas, le minaʼan u muukʼ u píixoʼob wa le tsʼoʼok u bin u sáasiloʼoboʼ? ¿Ku páajtal wa u yáalkabtikoʼob u carrerail le kuxtal junmúuchʼ yéetel le táankelmoʼob tʼaʼajoʼoboʼ? Jeʼel u páajtaleʼ. Yaʼab tiʼ le sukuʼunoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼob wa kʼojaʼanoʼoboʼ táan u yáalkaboʼob tu carrerail le kuxtaloʼ, baʼaleʼ chéen ku páajtal u beetkoʼob tumen Jéeoba áantkoʼob. Ku chaʼantikoʼob wa ku yuʼubikoʼob le muchʼtáambaloʼob ku yéemsaʼal tiʼ JW Streamingoʼ. Ku yilik u kʼaʼaytajoʼob tiʼ u láakʼtsiloʼob, tiʼ le doctoroʼoboʼ wa tiʼ le enfermeraʼoboʼ.

17. ¿Bix u yilik Jéeoba le máaxoʼob maʼ tu páajtal u jach kʼaʼaytajoʼob tumen yaan baʼax ku muʼyajtikoʼoboʼ?

¹⁷ Wa ka wuʼuyik maʼ tu páajtal a meyajtik Dios jeʼex a kʼáat tumen yaan baʼaxoʼob ka muʼyajtikeʼ, maʼ u lúubul a wóol yéetel maʼ a tuklik wa maʼ tun páajtal u seguer a wáalkab tu bejil le kuxtaloʼ. Jéeobaeʼ u sen yaabiltmech tumen  muʼukʼaʼan a fe yéetel maʼ tu tuʼubsik le bukaʼaj tiempo joʼopʼok a meyajtikoʼ. U yojel jach kʼaʼabéettech áantaj le oʼolal mix bikʼin ken u pʼatech (Sal. 9:10). Letiʼeʼ yaan u pʼáatal ta wiknal utiaʼal u yáantkech. Koʼox ilik baʼax tu yaʼalaj juntúul kiik jach kʼojaʼan: «Tumen táan in maas kʼojaʼantaleʼ maʼ tu páajtal in kʼaʼaytaj tiʼ u maasil jeʼex kaʼacheʼ. Chéen baʼaleʼ in wojleʼ kex junpʼíit ka in beete Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol. In kʼaʼajsik lelaʼ jach ku beetik u kiʼimaktal in wóol xan». Kéen a wuʼuy jach lubaʼan a wóoleʼ maʼ u tuʼubultecheʼ Jéeobaeʼ tiaʼan ta wiknaleʼ. Tuukulnen tiʼ le baʼax tu beetaj Pablo ka tu yuʼububa beyoʼ, yéetel kʼaʼajs le baʼax tu yaʼalaʼ: «Ku kiʼimaktal in wóol ikil u pʼáatal minaʼan in muukʼ [...]. Tumen kéen pʼáatak minaʼan in muukʼeʼ maas muʼukʼaʼan in wuʼuyikinba» (2 Cor. 12:10).

18. ¿Baʼax clase kʼojaʼanil ku muʼyajtik jujuntúul sukuʼunoʼob?

¹⁸ Uláakʼ sukuʼunoʼobeʼ yaanal baʼax beetik u talamtal u kʼuchloʼob tak tu xuul u bejil le kuxtaloʼ. Ikil u nakʼ tuklikoʼob baʼax ku yúuchultiʼob yéetel ku chaʼik u kuup tu puksiʼikʼaloʼobeʼ ku tsaʼayal kʼojaʼanil tiʼob jeʼex depresión wa ansiedad (trastorno emocional wa mental). Le óotsil sukuʼunoʼobaʼ yaj baʼax ku muʼyajtikoʼob, maʼ chíikaʼan u yilaʼaliʼ, tsʼoʼoleʼ maʼ tu naʼataʼaloʼob tumen u maasil. ¿Baʼaxten maʼ tu naʼataʼaloʼob? Tumen le kʼojaʼanil yaantiʼoboʼ maʼ chíikaʼan u yilaʼaliʼ. Juntúul máak kaachal u kʼab wa tiʼ silla de ruedas yaneʼ séeb u yáantaʼal tumen chíikaʼan u yilaʼal baʼax yaantiʼ. Baʼaleʼ le sukuʼunoʼob yaantiʼob le kʼojaʼaniloʼob tsʼoʼok k-aʼalikoʼ, kex maʼ chíikaʼan wa kʼojaʼanoʼobeʼ u jaajileʼ jach yaj baʼax ku muʼyajtikoʼob, bey jeʼex yajil u káachal u kʼab máakeʼ. Como maʼ ojéelaʼan bukaʼaj yajil u sufriroʼobeʼ maʼ tu yáantaʼaloʼob mix tu yeʼesaʼal yaabilaj tiʼob.

19. ¿Baʼax k-kanik tiʼ Mefibóset?

¹⁹ Wa maʼ tu páajtal a beetik tuláakal baʼax a kʼáat utiaʼal a maas meyajtik Jéeoba, yéetel ka tuklik mix máak naʼatik bix a wuʼuyikabaeʼ jach jeʼel u yáantkech le baʼax úuch tiʼ Mefibósetoʼ (2 Sam. 4:4). Kex tu jíitik yook óotsileʼ chúukpaj xan u yóol u aguantart bix tratartaʼabik tumen rey David. Kex maʼ tiʼ letiʼ anchaj u culpail le baʼaxoʼob ku muʼyajtikoʼ maʼ kʼuuxilnajiʼ yéetel maʼ tu chaʼaj u lúubul u yóoliʼ. Baʼaxeʼ kiʼimakchaj u yóol yéetel baʼaxoʼob yaantiʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ tu tuʼubsaj bix eʼesaʼabik utsil tiʼ tumen Davidiʼ (2 Sam. 9:6-10). Le oʼolal le ka aʼalaʼab baʼaloʼob maʼ jaajtak tu yoʼolaleʼ maʼ jáan kʼuuxilnajiʼ. Kex maʼ maʼalob le baʼax beetaʼabtiʼ tumen Davidoʼ maʼ tu chʼaʼkʼuxtiʼ mix tsʼíikilnaj yéetel Jéeobaiʼ, baʼaxeʼ tu yilaj u yáantik le rey tsʼaʼan tumen Jéeobaoʼ (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30). Jéeobaeʼ  tu beetaj u tsʼíibtaʼal teʼ Biblia le baʼax tu beetaj Mefibóset utiaʼal k-kaanbaloʼ (Rom. 15:4).

20. 1) ¿Baʼax ku yúuchul tiʼ le máaxoʼob ku sen chiʼichnaktaloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax maʼ unaj u tuʼubsik le máaxoʼob ku sen chiʼichnaktaloʼoboʼ?

²⁰ Le u sen chiʼichnaktal máak wa u pʼáatal maʼ tu kaxtik baʼax ku yúuchultiʼoʼ junpʼéel clase kʼojaʼanil kʼaj óolaʼan xan bey ansiedad graveeʼ. Le sukuʼunoʼob tsaayaltiʼob le kʼojaʼanil beyaʼ ku léekel u nerviosoʼob, yaan horaeʼ ku yuʼubikoʼob maʼ tu páajtal u tsikbaloʼob yéetel mix máak. Kex beyoʼ ku binoʼob muchʼtáambal bey xan teʼ asambleaʼoboʼ. Saajkoʼob tsikbal yéetel máaxoʼob maʼ u kʼaj óoloʼobiʼ, pero ku jóokʼloʼob kʼaʼaytaj. Wa bey a wuʼuyikabaoʼ maʼ a tuklik, bejlaʼeʼ letiʼe clase kʼojaʼanil ku sen máanoʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ u tuʼubultecheʼ Jéeobaeʼ maʼatech u tuʼubsik le bix a tsʼáaik a wóol a meyajtoʼ. Wa láayliʼ ku páajtal a meyajtikeʼ ku yeʼesik maʼ u pʼatmechiʼ * (Fili. 4:6, 7; 1 Ped. 5:7). Jéeobaeʼ jach ku kiʼimaktal u yóol kéen u yil táan a meyajtik kex kʼojaʼanech.

21. ¿Baʼax kun páajtal k-beetik yéetel u yáantaj Jéeoba?

²¹ Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ kex yaan tiʼ baʼax chíikaʼan le carrera tu yaʼalaj Pablo tiʼ le ku beetik le máakoʼob utiaʼal u competiroʼoboʼ, yaan xan tiʼ baʼaloʼob maʼ chíikaʼaniʼ. Teʼ carreraʼob ku beetaʼal úuchjeakiloʼ chéen juntúul máak ku ganariʼ. Chéen baʼaleʼ teʼ carrera ku yáalkabtik le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ jeʼel máaxak ka chúukpajak u yóol u tsʼoʼokseʼ, ku tsʼaʼabaltiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Juan 3:16). Teʼ carreraʼob tuʼux ku competir le máakoʼoboʼ kʼaʼabéet tʼaʼajoʼob wa toj u yóoloʼob tumen wa maʼeʼ maʼ tun ganaroʼob. Baʼaleʼ teʼ carrera tuʼux k-áalkaboʼ yaʼabeʼ kʼojaʼanoʼob wa yaan uláakʼ baʼax ku aktáantkoʼob, kex beyoʼ láayliʼ u tsʼaamaj u yóoloʼob áalkabeʼ (2 Cor. 4:16). Tsʼoʼoleʼ k-ojleʼ yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ yaan u páajtal k-tsʼoʼoksik le carreraoʼ.