1. ¿Baʼax ku yilik Jéeoba tiʼ cada juntúul tiʼ toʼon?

JACH ku kiʼimaktal k-óol k-ojéeltik Jéeobaeʼ kiʼimak u yóol yoʼolal u kaajal (Sal. 149:4). Letiʼeʼ ku yilik le jatsʼuts modos yaantoʼonoʼ. Ku yilik le baʼaxoʼob ku páajtal k-beetkoʼ yéetel ku biskuba t-éetel. Wa ku chúukpajal k-óol k-meyajteʼ letiʼeʼ mix bikʼin ken u pʼatoʼon (Juan 6:44).

2. ¿Baʼaxten yaan sukuʼunoʼobeʼ ku difíciltal u creerkoʼob yaabiltaʼanoʼob tumen Jéeoba?

² Maʼ xaaneʼ yaan máax jeʼel u tuklikeʼ: «Teneʼ in wojel Jéeobaeʼ u yaabiltmaj u kaajal, chéen baʼaleʼ kensa wa u yaabiltmen teen». ¿Baʼaxten yaan sukuʼunoʼob ku tuukuloʼob beyoʼ? Koʼox ilik baʼax úuch tiʼ Oksana, * juntúul kiik yaʼab baʼax tu muʼyajtaj tu chichnil. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Teneʼ okjaʼanajen yéetel tin beetaj in precursorail, jach kiʼimak in wóol kaʼachi. Pero ka máan 15 añoseʼ joʼopʼ u kʼaʼajalten le baʼaxoʼob tin muʼyajtaj tin chichniloʼ. Ka káaj in tuklikeʼ maʼ maʼalob yaniken tu táan Jéeobaiʼ yéetel maʼ tin merecertik u yaabiltiken». Uláakʼ juntúul precursora ku kʼaabaʼtik Yua, tu muʼyajtaj xan baʼaloʼob tu chichnileʼ, ku yaʼalik: «Teneʼ tin kʼubaj in kuxtal tiʼ Jéeoba tumen taak in kiʼimakkúuntik u yóol, pero kin tuklik kaʼacheʼ maʼ tin merecertik u yaabiltiken».

3. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob kun núukbil teʼ xookaʼ?

³ Jeʼex le kaʼatúul kiikoʼob tsʼoʼok k-aʼalikoʼ maʼ xaaneʼ toʼoneʼ k-yaabiltmaj xan Jéeoba, baʼaleʼ ku difíciltal k-creertik u yaabiltmoʼon. Teʼ xookaʼ yaan u núukaʼal le kaʼapʼéel kʼáatchiʼobaʼ: ¿Baʼaxten unaj k-creertik u yaabiltmoʼon Jéeoba? ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-beetik le kéen joʼopʼok k-tuklik maʼ u yaabiltmoʼoniʼ?

4. ¿Baʼax jeʼel u yúuchul wa k-tuklik maʼ u yaabiltmoʼon Jéeobaeʼ?

⁴ Wa k-creertik u yaabiltmoʼon Jéeobaeʼ kex jeʼel baʼalak ka úuchkeʼ yaan k-tsʼáaik k-óol k-meyajte. Chéen baʼaleʼ wa k-tuklik maʼ u yaabiltmoʼoneʼ yaan u pʼáatal minaʼan k-muukʼ (Pro. 24:10). Wa ku lúubul k-óol yéetel ku káajal k-tuklik maʼ u yaabiltmoʼon Jéeobaeʼ jeʼel k-lúubul tu kʼab le Kʼaasilbaʼaloʼ (Efe. 6:16).

5. ¿Baʼax tsʼoʼok u yúuchul tiʼ jujuntúul sukuʼunoʼob ku tuklikoʼob maʼ yaabiltaʼanoʼob tumen Jéeobaiʼ?

⁵ Koʼox ilik baʼax tsʼoʼok u yúuchul tiʼ jujuntúul sukuʼunoʼob káaj u creerkoʼob maʼ yaabiltaʼanoʼob tumen Jéeobaiʼ. Juntúul anciano ku kʼaabaʼtik Jameseʼ, ku yaʼalik: «Kex kin meyaj kaʼach Betel yéetel uts tin tʼaan in kʼaʼaytaj yéetel junpʼéel múuchʼulil ichil yaanal idiomaeʼ, káaj in tuklik Jéeobaeʼ maʼatech u kʼamik le baʼaxoʼob kin beetkoʼ. Hasta yaan kʼiin joʼopʼ in tuklikeʼ míin maʼ tu yuʼubik in oraciónoʼob». Eva, juntúul kiik ku xupkuba u meyajt Jéeobaeʼ, ku yaʼalik: «Tin tsʼáaj cuentaeʼ wa ku tuklik máak maʼ yaabiltaʼan tumen Jéeobaeʼ ku pʼáatal maʼ taak u tsʼáaik u yóol u meyajtiʼ yéetel ku pʼáatal maʼ kiʼimak u yóol máakiʼ». Juntúul anciano yéetel precursor ku kʼaabaʼtik Michaeleʼ, ku yaʼalik xan: «Wa ku tuklik máak maʼ yaabiltaʼan tumen Dioseʼ jujunpʼíitileʼ jeʼel u náachtal tiʼ letiʼeʼ».

6. ¿Baʼax unaj k-beetik le kéen joʼopʼok k-tuklik maʼ u yaabiltmoʼon Diosiʼ?

⁶ Le baʼaxoʼob tu yaʼalaj le sukuʼunoʼoboʼ ku yeʼesiktoʼon baʼax jeʼel u yúuchul wa ku káajal k-tuklik maʼ u yaabiltmoʼon Diosiʼ. ¿Baʼax unaj k-beetik wa ku káajal k-tuklik leloʼ? Unaj k-luʼsik t-tuukul. Tsʼoʼoleʼ unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u tsʼáatoʼon u jeetsʼelil, ka u kanáant k-puksiʼikʼal yéetel ka u kanáant k-tuukul (Sal. 139:23; Fili. 4:6, 7). Maʼ u tuʼubultoʼon xaneʼ yaan uláakʼ máaxoʼob meyajtik Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yuʼubikubaʼob beyoʼ. Tak le máaxoʼob meyajt Jéeoba Dios úuchjeakiloʼ tu yuʼububaʼob beyoʼ. Koʼoneʼex ilik u ejemplo apóstol Pablo.

7. ¿Baʼax problemasil tu aktáantaj Pablo?

⁷ ¿Yaan wa kʼiin k-uʼuyik maʼ tu páajtal k-beetik tuláakal le meyaj kʼubéentaʼantoʼonoʼ? Bey xan tu yuʼubiluba apóstol  Pablooʼ. Letiʼ kaʼacheʼ ku chiʼichnaktal maʼ chéen yoʼolal junpʼéel múuchʼuliliʼ, baʼaxeʼ «yoʼolal tuláakal le múuchʼuliloʼoboʼ» (2 Cor. 11:23-28). ¿Táan wa k-muʼyajtik junpʼéel yaayaj kʼojaʼanil le oʼolal ku pʼáatal maʼ jach kiʼimak k-óoliʼ? Pabloeʼ maʼ xaaneʼ yaan junpʼéel kʼojaʼanil tiʼ jach tu beetaj u muʼyaj, tu yaʼaleʼ hasta bey «junpʼéel kʼiʼix» chʼiikil tu wíinklileʼ (2 Cor. 12:7-10). ¿Yaan wa kʼiin ku lúubul k-óol tumen k-uʼuyik istikyaj k-beetik baʼax maʼalob? Pablo xaneʼ bey tu yuʼubilubaoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ mantatsʼ kʼaʼabéet u baʼateʼel yéetel u wíinklil utiaʼal u páajtal u beetik baʼax maʼalob (Rom. 7:21-24).

8. ¿Baʼax áant Pablo utiaʼal u seguer u meyajtik Jéeoba kex yaʼab baʼaloʼob tu muʼyajtaj?

⁸ Kex yaʼab baʼaloʼob tu muʼyajtaj Pabloeʼ letiʼeʼ seguernaj u meyajtik Jéeoba. ¿Baʼax áante? Letiʼeʼ u yojel kʼeban máak, baʼaleʼ jach yaan u fe kaʼach tiʼ le boʼol tu tsʼáaj Jesúsoʼ. Tsʼoʼoleʼ u yojleʼ tuláakal le máaxoʼob «ken u tsʼáa u fejoʼob» tiʼ Jesúsoʼ yaan u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul (Juan 3:16; Rom. 6:23). Letiʼeʼ u yojel kaʼacheʼ Jéeobaeʼ ku perdonartik u kʼeban le máaxoʼob jach tu jaajil ku arrepentiroʼoboʼ (Sal. 86:5).

9. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ Gálatas 2:20?

⁹ Pabloeʼ jach ku creertik kaʼacheʼ yaabiltaʼan tumen Dios. Koʼoneʼex ilik baʼax tu yaʼalaj tiʼ Gálatas 2:20 (xoke). Pabloeʼ tu yaʼalaj: ‹U Paal Dioseʼ, tu yaabilten yéetel tu kʼubaj u kuxtal tin woʼolal›. Pabloeʼ maʼ tu tuklaj wa maʼ yaabiltaʼan tumen Diosiʼ. Mix juntéen tu yaʼalaj beyaʼ: «In wojel Jéeobaeʼ u yaabiltmaj le sukuʼunoʼoboʼ, baʼaleʼ teneʼ míin maʼ u yaabiltmeniʼ». Baʼaxeʼ hasta tu kʼaʼajsaj tiʼ le sukuʼunoʼob yanoʼob Romaoʼ: «Kex j-kʼeban máakoʼon kaʼacheʼ Cristoeʼ kíim t-oʼolal» (Rom. 5:8). Jeʼex k-ilkoʼ yaan horaeʼ chéen toʼon tuklik maʼ u yaabiltmoʼon Diosiʼ tumen letiʼeʼ u yaabiltmaj tuláakal máak.

10. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon Romanos 8:38, 39?

¹⁰ (Xok Romanos 8:38, 39). Pabloeʼ jach ku creertik kaʼach yaabiltaʼan tumen Dios, le oʼolal tu yaʼalaj: «Mix junpʼéel tiʼ le baʼaloʼob beetaʼanoʼob jeʼel u náachkuntkoʼon tiʼ u yaabilaj Dios[oʼ]». Letiʼeʼ u yojel kaʼach jach eʼesaʼab paciencia tiʼ u kaajil Israel tumen Jéeoba, tsʼoʼoleʼ tu yilaj xan bix chʼaʼabik óotsilil tiʼ letiʼ. Le oʼolaleʼ bey ka u yaʼaleʼ: «Wa Jéeoba tu kʼubaj u Hijo tin woʼolaleʼ minaʼan baʼax oʼolal in tuklik maʼ u yaabiltmeniʼ» (Ro. 8:32).

11. Jeʼex u yaʼalik 1 Timoteo 1:12-15, ¿baʼaxten Pabloeʼ u yojel yaabiltaʼan tumen Dios kex u beetmaj baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ?

 ¹¹ (Xok 1 Timoteo 1:12-15). Yaan kʼiineʼ Pabloeʼ yaachaj tu yóol le baʼaxoʼob u beetmoʼ, hasta tu yaʼaleʼ letiʼ u maas kʼebanil tiʼ tuláakal máak. Táanil tiʼ u káajal u meyajtik Dioseʼ letiʼeʼ jach tu chʼaʼpachtaj le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ. Yaneʼ tu beetaj u kʼaʼalal cárcel yéetel yaneʼ tu yaʼalaj ka kíimsaʼak (Hech. 26:10, 11). Chéen tukult bix tu yuʼubiluba Pablo wa tu kʼaj óoltaj u paalal le máaxoʼob tu beetaj u kíimsaʼaloʼ. Maʼ xaaneʼ jach yaachaj u yóol waleʼ, baʼaleʼ u yojel maʼ tu páajtal u beetik mix baʼal utiaʼal u yutskíintik. U yojel xaneʼ Cristoeʼ kíim tu yoʼolal letiʼ, le oʼolal páajchaj u yaʼalik: «Tu yoʼolal u nojoch utsil Dioseʼ yaanten le meyajaʼ» (1 Cor. 15:3, 10). ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon? Ku kaʼansiktoʼoneʼ unaj k-creertik Jesúseʼ kíim tu yoʼolal cada juntúul tiʼ toʼon, yéetel tu yoʼolal le baʼax tu beetoʼ ku béeytal k-bisikba tu yéetel Jéeoba (Hech. 3:19). Jéeobaeʼ ku chʼaʼik en cuenta le baʼaxoʼob k-beetik desde beoraaʼ maʼ letiʼe baʼaxoʼob k-beetmaj úuchjeakiloʼ, kex k-meyajtik kaʼach Jéeoba wa maʼ (Isa. 1:18).

12. Jeʼex u yaʼalik 1 Juan 3:19, 20, ¿baʼax jeʼel u páajtal k-beetik wa k-uʼuyik mix baʼal k-biilal yéetel maʼ t-merecertik ka yaabiltaʼakoʼoneʼ?

¹² Yaan kʼiineʼ k-puksiʼikʼaleʼ jeʼel u beetik k-uʼuyik mix baʼal k-biilaleʼ yéetel jeʼel u beetik k-tuklik maʼ t-merecertik k-yaabiltaʼaleʼ (xok 1 Juan 3:19, 20). Maʼ xaaneʼ jeʼel k-tuklikeʼ kex tu kʼubaj u kuxtal Jesús t-oʼolaleʼ maʼ tu páajtal u perdonartaʼal k-kʼebanoʼob. Wa k-uʼuyikba beyoʼ maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ «Dioseʼ maas nojoch tiʼ k-puksiʼikʼal». Jéeobaeʼ u yaabiltmoʼon yéetel ku perdonarkoʼon  kex k-tuklik maʼatech. Utiaʼal u páajtal k-creertik le jeʼeloʼ unaj k-xakʼalxoktik le Biblia sáamsamaloʼ, k-orar mantatsʼ yéetel k-máansik tiempo yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Koʼoneʼex ilik baʼaxten jach kʼaʼanaʼan le óoxpʼéel baʼaloʼob tsʼoʼok k-aʼalikaʼ.

13. ¿Bix u yáantkoʼon le k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ? (Ilawil xan le cuadro « Bix u yáantik máak le Bibliaoʼ»).

¹³ Unaj k-xakʼalxoktik sáamsamal le Bibliaoʼ. Wa k-xakʼalxoktik le Biblia sáamsamaloʼ yaan k-ilik u jatsʼuts modos Jéeoba yéetel yaan k-tsʼáaik cuenta jach u yaabiltmoʼon. Tsʼoʼoleʼ wa k-tuukul tiʼ le baʼax k-xokikoʼ yaan u páajtal k-utskíintik le bix k-tuukuloʼ, bey xan le baʼax k-uʼuyik ichil k-puksiʼikʼaloʼ (2 Tim. 3:16). Juntúul anciano ku kʼaabaʼtik Kevin, yaan kʼiin ku yuʼubik maʼ tu merecertik ka yaabiltaʼak tumen Jéeobaeʼ, ku yaʼalik: «Le kéen in xok le Salmo 103 yéetel kéen tuukulnaken tiʼ baʼax ku yaʼalikoʼ ku yáantken in wil bix u yilken Jéeoba Dios». Eva, le kiik t-chʼaʼchiʼitaj teʼ párrafo 5, ku yaʼalik xan: «Le kéen tsʼoʼokok le kʼiinoʼ kin jóoʼsik u súutukil utiaʼal in tuukul tiʼ bix u yilik Jéeoba tuláakal le baʼaloʼoboʼ. Leloʼ ku beetik u yantalten jeetsʼelil yéetel ku muʼukʼaʼankúuntik in fe».

14. ¿Bix u yáantkoʼon le oraciónoʼ?

¹⁴ Unaj k-orar mantatsʼ (1 Tes. 5:17). U suukileʼ utiaʼal u páajtal u biskuba máak yéetel wa máaxeʼ kʼaʼabéet u suuktal u tsikbal tu yéetel. Le oʼolal xaneʼ utiaʼal u páajtal k-bisikba yéetel Jéeobaeʼ kʼaʼabéet k-tsikbaltiktiʼ bix k-uʼuyikba, baʼax k-tuklik yéetel baʼax chiʼichnakkúuntikoʼon, tumen beyoʼ k-eʼesik k-confiar tiʼ letiʼ yéetel k-creertik u yaabiltmoʼon (Sal. 94:17-19; 1 Juan 5:14, 15). Yua, le kiik t-chʼaʼchiʼitaj teʼ párrafo 2, ku yaʼalik: «Le kéen orarnakeneʼ maʼ chéen kin waʼalik tiʼ Jéeoba le baʼaxoʼob tin beetaj teʼ kʼiinoʼ, baʼaxeʼ kin jeʼekʼabtik in puksiʼikʼal tiʼ yéetel kin waʼaliktiʼ bix in wuʼuyikinba. Tu lugar in wilik Jéeoba bey juntúul patróneʼ, jujunpʼíitileʼ tsʼoʼok u káajal in wilik jeʼex juntúul taatatsil u yaabiltmaj u paalaleʼ». (Ilawil le cuadro « ¿Tsʼoʼok wa a xokik?»).

15. ¿Bix u yeʼesik Jéeoba u yaabiltmaj cada juntúul tiʼ toʼon?

¹⁵ Unaj k-máansik tiempo yéetel le sukuʼunoʼoboʼ. Le sukuʼunoʼoboʼ junpʼéel regalo ku taal tiʼ Jéeoba (Sant. 1:17). Jéeoba, le k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ, jach u yaabiltmaj cada juntúul tiʼ toʼon, le oʼolal u tsʼaamajtoʼon le sukuʼunoʼob ku yeʼeskoʼobtoʼon ‹yaabilaj tiʼ tuláakal súutukiloʼ› (Pro. 17:17). Teʼ carta tu tsʼíibtaj Pablo tiʼ  le sukuʼunoʼob yanoʼob Colosasoʼ tu chʼaʼchiʼitaj jujuntúul sukuʼunoʼob áante yéetel tu yaʼaleʼ jach líiʼsaʼab u yóol (Col. 4:10, 11). Jesucristo xaneʼ kʼaʼabéetchaj u yáantaʼal tumen u amigoʼob. Letiʼeʼ jach tu tsʼáaj u graciasil úuchik u yáantaʼal tumen ángeloʼob bey xan tumen wíinikoʼob (Luc. 22:28, 43).

16. ¿Bix u yáantkoʼon le sukuʼunoʼob utiaʼal k-natsʼikba tiʼ Jéeobaoʼ?

¹⁶ Maʼ unaj k-suʼlaktal k-kʼáat áantaj tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ. Le kéen k-tsikbalt tiʼ le sukuʼunoʼob baʼaxoʼob ku yúuchultoʼonoʼ jach ku yáantkoʼon, leloʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa minaʼan k-fejiʼ. James, le máax t-chʼaʼchiʼitaj teʼ párrafo 5, ku yaʼalik: «Le in biskinba yéetel le sukuʼunoʼob u tsʼaamaj u yóol u meyajtoʼob Diosoʼ jach tsʼoʼok u yáantken. Le kéen joʼopʼok in tuklik maʼ u yaabiltmen Dioseʼ letiʼobeʼ jach ku chʼenxikintikenoʼob yéetel ku kʼaʼajsikoʼobten u yaabiltmen Jéeoba. Bey túunoʼ kin tsʼáaik cuentaeʼ Jéeobaeʼ u yaabiltmen yéetel maʼ u pʼatmeniʼ». Leloʼ ku yeʼesiktoʼoneʼ jach maʼalob ka k-bisba yéetel le sukuʼunoʼoboʼ.

17, 18. ¿Baʼax unaj k-kʼaʼajsik mantatsʼ?

¹⁷ Satanáseʼ u kʼáat ka lúubuk k-óol yéetel ka xuʼuluk k-beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeoba. Letiʼeʼ u kʼáat ka k-tukult maʼ u yaabiltmoʼon Jéeobaiʼ yéetel maʼ t-merecertik ka u salvartoʼon. Chéen baʼaleʼ jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ leloʼ junpuliʼ maʼ jaajiʼ.

¹⁸ Jéeobaeʼ u yaabiltmaj cada juntúul tiʼ le máaxoʼob meyajtikoʼ. Wa k-uʼuyik u tʼaaneʼ yaan k-pʼáatal ichil u yaabilaj jeʼex Jesúseʼ (Juan 15:10). Le oʼolaleʼ kex Satanás yéetel k-puksiʼikʼal ku beetik k-uʼuyik maʼ u yaabiltmoʼon Jéeobaeʼ maʼ unaj k-creerkiʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ Jéeobaeʼ u yaabiltmoʼon yéetel ku yilik le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetik cada juntúul tiʼ le máaxoʼob yanoʼob ichil u kaajaloʼ.