1, 2. ¿Bix jeʼel u páajtal k-seguertik Jesúseʼ? Aʼal junpʼéel ejemplo.

MÁANS ta tuukuleʼ táan a bin tsʼuʼ kʼáax yéetel jujuntúul máakoʼob, chéen baʼaleʼ yaan máax nuʼuktikeʼex. Kex yaan hora ku pʼáatal maʼ ta wilik le máax nuʼuktikeʼexoʼ maʼ ta sajaktal, tumen yaan luukʼeʼ chíikaʼan a wilik tuʼux ku bin u xíimbal. Teech túuneʼ ka wilik a seguertik teʼ tuʼux binoʼ.

² Jeʼex le máaxoʼob táan u binoʼob teʼ tsʼuʼ kʼáaxoʼ, teʼ kʼiinoʼobaʼ toʼoneʼ táan k-xíimbal teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ, chéen baʼaleʼ Jéeobaeʼ tu tsʼáaj Jesús utiaʼal u nuʼuktikoʼon (1 Ped. 2:21). Le apóstol Pedrooʼ tu ketaj Jesús yéetel juntúul máax ku nuʼuktaj, le oʼolaleʼ jeʼex le máaxoʼob ku xíimbaloʼob ich kʼáax ku seguerkoʼob le máax nuʼuktikoʼoboʼ toʼon xaneʼ unaj k-seguertik le tuʼux ku bin u xíimbal Jesúsoʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼax u kʼáat u yaʼal k-xíimbal jeʼex tu beetil Jesúseʼ, baʼaxten kʼaʼabéet k-beetik yéetel bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ.

3. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u xíimbal máak jeʼex u beetik wa máaxoʼ?

³ Le kéen u yaʼal le Biblia le tʼaan xíimbaloʼ maases táan u tʼaan tiʼ baʼax ku beetik máak ichil u kuxtal (Gén. 6:9; Pro. 4:26). Bey túunoʼ le kéen aʼalaʼak ka xíimbalnakoʼon jeʼex u beetik wa máaxeʼ u kʼáat u yaʼal ka kuxlakoʼon jeʼex u beetkoʼ wa k-seguertik u ejemplo.

4. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u xíimbal máak jeʼex Jesúseʼ?

⁴ ¿Baʼax u kʼáat yaʼal u xíimbal máak jeʼex Jesúseʼ?  U kʼáat u yaʼal u kuxtal máak jeʼex tu beetil letiʼeʼ. Teʼ teksto yaan tu káajbal le xookaʼ le apóstol Pedrooʼ tu yaʼaleʼ Jesúseʼ tu tsʼáajtoʼon junpʼéel maʼalob ejemplo tumen letiʼeʼ chúukpaj u yóol tak ka kíimi (1 Ped. 2:18-25). U jaajileʼ tuláakal baʼax tu yaʼalaj yéetel tu beetaj Jesúseʼ jach maʼalob le oʼolaleʼ junpʼéel maʼalob ejemplo k-tiaʼal.

5. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-xíimbal jeʼex Jesús kex kʼebanoʼoneʼ?

⁵ ¿Jeʼel wa u páajtal k-xíimbal jeʼex Jesús kex kʼebanoʼoneʼ? Jeʼeleʼ, le apóstol Pedrooʼ chéen táan kaʼach u yaʼalik ka k-tsʼáa k-óol kuxtal jeʼex úuchik u beetik Jesúseʼ. Bey túunoʼ wa k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-kuxtal jeʼex Jesúsoʼ yaan k-beetik jeʼex tu yaʼalaj apóstol Juanoʼ, letiʼeʼ tu yaʼaleʼ kʼaʼabéet k-ilik k-xíimbal jeʼex úuchik u xíimbal Jesúsoʼ (1 Juan 2:6).

6, 7. ¿Baʼaxten wa k-ilik k-xíimbal jeʼex úuchik u xíimbal Jesúseʼ táan k-náatsʼal yiknal Jéeoba?

⁶ Wa k-xíimbal jeʼex Jesúseʼ yaan k-maas náatsʼal yiknal Jéeoba. ¿Baʼaxten k-aʼalik leloʼ? Yáaxeʼ tumen Jesúseʼ tu yeʼesajtoʼon bix jeʼel k-kuxtal jeʼex uts tu tʼaan Dioseʼ (Juan 8:29). Le oʼolaleʼ wa k-xíimbal jeʼex letiʼeʼ, Jéeobaeʼ yaan u kiʼimaktal u yóol. Tsʼoʼoleʼ le k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ yaan xan u maas náatsʼal t-iknal (Sant. 4:8).

⁷ U kaʼapʼéeleʼ Jesúseʼ tu beetaj tuláakal baʼal jeʼex u beetik Jéeobaeʼ. Le oʼolaleʼ tu yaʼalaj: «Le máax tsʼoʼok u yilkeneʼ tsʼoʼok xan u yilik le Taataoʼ» (Juan 14:9). Toʼoneʼ k-eʼesik u modos Jéeoba kéen k-tratart u maasil jeʼex tu beetil Jesúseʼ. Letiʼeʼ tu yeʼesaj yaabilaj tiʼ juntúul máak yaan lepra tiʼ, tu naʼataj bix u yuʼubikuba juntúul koʼolel yaan junpʼéel  kʼaakʼas kʼojaʼanil tiʼ yéetel tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u kíimil máax u yaabiltmoʼoboʼ (Mar. 1:40, 41; 5:25-34; Juan 11:33-35). Wa k-beetik le ku páajtal utiaʼal k-eʼesik u modos Jesúsoʼ yaan k-maas náatsʼal yiknal Jéeoba.

8. ¿Baʼaxten wa k-xíimbal jeʼex úuchik u xíimbal Jesúseʼ maʼ kun náayal k-óol?

⁸ Wa k-ilik k-xíimbal jeʼex úuchik u beetik Jesúseʼ maʼ kun náayal k-óol yéetel le baʼaloʼob yaan way yóokʼol kaabeʼ. Teʼ tu tsʼook áakʼab tu máansaj Jesús way Luʼumeʼ, tu yaʼalaj: «Teneʼ tsʼoʼok in tsʼáanchaʼatik yóokʼol kaab» (Juan 16:33). ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal lelaʼ? Letiʼeʼ tu yilaj maʼ u tuukul jeʼex le yóokʼol kaabaʼ yéetel tu yilaj xan maʼ u beetik le baʼaloʼob ku beetaʼal way yóokʼol kaabeʼ. Letiʼeʼ u yojel taal way Luʼum utiaʼal u pʼatik maʼalobil u kʼaabaʼ Jéeoba. ¿Kux túun toʼon? Teʼ kʼiinoʼobaʼ yaʼab baʼaloʼob jeʼel u beetik u náayal k-óol way yóokʼol kaabeʼ. Chéen baʼaleʼ wa k-chʼíikil k-beet baʼax uts tu tʼaan Jéeobaeʼ, toʼon xaneʼ yaan u páajtal k-tsʼáanchaʼatik le yóokʼol kaabaʼ (1 Juan 5:5).

9. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal u seguer k-bin tu bejil le kuxtal minaʼan u xuuloʼ?

⁹ Wa k-xíimbal jeʼex úuchik u xíimbal Jesúseʼ yaan u yantaltoʼon kuxtal minaʼan u xuul. Le ka tu kʼáataj juntúul xiʼipal ayikʼal baʼax unaj u beetik utiaʼal u yantaltiʼ kuxtal minaʼan u xuuleʼ, Jesúseʼ tu yaʼalajtiʼ ka u beetuba u discípulo (Mat. 19:16-21). Tiʼ jujuntúul judíoʼob maʼ tu creerkoʼob wa letiʼ le Cristooʼ, Jesúseʼ tu yaʼalajtiʼob: «In walakʼ tamanoʼobeʼ [...] ku taaloʼob tin paach. Teen túuneʼ yaan in tsʼáaik kuxtal minaʼan u xuul tiʼob» (Juan 10:24-29). Tsʼoʼoleʼ Jesúseʼ tu yaʼalaj xan tiʼ Nicodemo, juntúul máax táakaʼan teʼ Sanedrínoʼ: ‹Le máaxoʼob ku tsʼáaik u fejoʼob tiʼ tenoʼ yaan u yantaltiʼob kuxtal minaʼan u xuul› (Juan 3:16). Teʼ kʼiinoʼobaʼ wa toʼon k-beetik le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesús bey xan le baʼaxoʼob tu beetoʼ k-eʼesik yaan k-fe tiʼ letiʼ. Leloʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal u seguer k-bin tu bejil le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Mat. 7:14).

10. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-maas kʼaj óoltik Jesúseʼ? (Juan 17:3).

¹⁰ Yáaxeʼ kʼaʼabéet k-kʼaj óoltik Jesús (xok Juan 17:3). Lelaʼ ku bisik tiempo, le oʼolaleʼ cada kʼiin ku máaneʼ kʼaʼabéet k-kanik bix u modos, bix u tuukul yéetel baʼaxoʼob tu kaʼansaj. Kex wa úuch joʼopʼok k-meyajtik Dios wa maʼeʼ kʼaʼabéet k-ilik k-maas kʼaj óoltik Jéeoba bey xan Jesús.

11. ¿Tiʼ baʼax ku tʼaan le Evangelioʼoboʼ?

¹¹ Jéeobaeʼ jach u yaabiltmoʼon, le oʼolaleʼ utiaʼal u yáantkoʼon k-kʼaj óolt Jesúseʼ tu beetaj u tsʼíibtaʼal le Evangelioʼoboʼ.  Teʼeloʼ ku kaʼansaʼaltoʼon baʼaxoʼob tu beetaj Jesús, baʼaxoʼob tu yaʼalaj yéetel bix úuchik u yuʼubikuba (Heb. 12:3). Jeʼex k-ilkoʼ le Evangelioʼoboʼ ku tsikbaltikoʼob bix úuchik u kuxtal Jesús. Wa k-xokikoʼobeʼ yaan k-maas kʼaj óoltik. Beyoʼ jeʼel u páajtal xan k-seguertik u ejemploeʼ wa k-xíimbal jeʼex úuchik u beetkoʼ.

12. ¿Bix jeʼel k-jóoʼsik u yutsil le Evangelioʼoboʼ?

¹² Chéen baʼaleʼ utiaʼal k-jóoʼsik u yutsil le Evangelioʼoboʼ, maʼ chéen unaj k-xokikoʼobiʼ, baʼaxeʼ kʼaʼabéet k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-xakʼalxoktikoʼob yéetel k-tuukul tiʼ baʼax ku kaʼansiktoʼon (ket yéetel Josué 1:8). Koʼox ilik kaʼapʼéel baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-tuukul tiʼ baʼax ku kaʼansiktoʼoneʼ yéetel bix jeʼel k-tsʼáaik ichil k-kuxtaleʼ.

13. ¿Bix jeʼel k-máansik t-tuukul le baʼax ku yaʼalik le Evangelioʼoboʼ?

¹³ Yáax baʼax kʼaʼabéet k-beetkeʼ letiʼe k-máansik t-tuukul le baʼax ku yaʼalik le Evangelioʼoboʼ. Maʼalob ka k-tukult bey tiaʼanoʼoneʼ, bey táan k-uʼuyik le baʼax ku yaʼalaʼaloʼ yéetel bey táan k-uʼuyik u book le baʼaloʼob yaan teʼeloʼ. Utiaʼal leloʼ jeʼel u páajtal k-kaxtik tiʼ uláakʼ publicaciónoʼob baʼax ku yaʼalaʼal tu yoʼolal le baʼax k-xokikoʼ. Maʼalob xan ka k-il baʼax ku yaʼalik le tekstoʼob yaan antes tiʼ le baʼax táan k-xokikoʼ wa le tekstoʼob yaan kéen tsʼoʼokkoʼ. Jeʼel u páajtal xan k-kaxtik tiʼ uláakʼ publicaciónoʼob bix le máakoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼoboʼ wa bix le lugaroʼoboʼ. Wa le baʼax táan k-xokik ku chíikpajal tiʼ uláakʼ Evangelioʼoboʼ maʼalob ka k-kete, beyoʼ yaan k-kanik uláakʼ baʼaloʼob.

14, 15. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼax k-xokikoʼ?

¹⁴ U kaʼapʼéel baʼax jeʼel k-beetkeʼ letiʼe k-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼax k-xokikoʼ (Juan 13:17). Kéen tsʼoʼokok k-xokik wa baʼax teʼ Evangelioʼoboʼ, maʼalob ka k-tukle: «¿Baʼax ku kaʼansikten? ¿Bix jeʼel u meyajten utiaʼal in wáantik u maasileʼ?». Tuukulnakoʼon tiʼ wa máax jeʼel k-áantik  yéetel le baʼax t-xokoʼ. Tsʼoʼoleʼ kéen yanak u súutukileʼ maʼalob ka k-tsikbalttiʼ, chéen baʼaleʼ unaj k-beetik yéetel yaabilaj.

¹⁵ Koʼox ilik bix jeʼel k-beetik le kaʼapʼéel baʼaxoʼob tsʼoʼok k-aʼalikaʼ. Utiaʼal leloʼ yaan k-xakʼaltik u tsikbalil le koʼolel kimen u yíicham tu yilaj Jesús teʼ templooʼ.

16. Tsikbalt baʼax ku yaʼalik Marcos 12:41.

¹⁶ K-máansik t-tuukul le baʼax k-xokikoʼ (xok Marcos 12:41). Tukulteʼ tiaʼanech tu kʼiinil 11 tiʼ nisán tiʼ u añoil 33. Menos tiʼ junpʼéel semana u bin u kíimsaʼal Jesús. Letiʼeʼ casi bul kʼiin táan u kaʼansaj teʼ templooʼ. U nuuktakil le judíoʼoboʼ taak u táabskoʼob Jesús yéetel ku yaʼalikoʼobeʼ minaʼan autoridad tiʼ utiaʼal u beetik tuláakal le baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetkoʼ (Mar. 11:27-33; 12:13-34). Jesús túuneʼ ku bin tuláakʼ jaats tiʼ le templooʼ, maʼ xaaneʼ ku bin teʼ tuʼux ku kʼaabaʼtik u táankab le koʼoleloʼoboʼ. Teʼeloʼ chíikaʼan u yilik le nuʼukuloʼob yanoʼob utiaʼal u tsʼaʼabal taakʼinoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yilik bix u tsʼáaik u taakʼin le máaxoʼob ayikʼaloʼoboʼ, maʼ xaaneʼ tumen jach naatsʼ yaneʼ hasta ku yuʼubik bix u jalkʼajal le taakʼin kéen tsʼaʼabakoʼ.

17. ¿Baʼax ku yaʼalik Marcos 12:42 yoʼolal le koʼolel kimen u yíichamoʼ?

¹⁷ (Xok Marcos 12:42). Jesús túuneʼ ku yilik u taal juntúul koʼolel «kimen u yíicham» (Luc. 21:2). Maʼ xaaneʼ le koʼolelaʼ jach óotsil yéetel maʼ tu chukik le taakʼin tiʼ utiaʼal u kuxtaloʼ, kex beyoʼ ku jalkʼesik kaʼapʼéel mejen leptón teʼ nuʼukuloʼob tsʼaʼanoʼoboʼ. Jesúseʼ u yojel bukaʼaj taakʼin tu tsʼáaj le koʼolelaʼ. Le kaʼapʼéel leptónaʼ jach junpʼíit u tojol hasta maʼ tu chukik utiaʼal u maʼanal mix juntúul chan gorrión, juntúul tiʼ le chʼíichʼoʼob maas baratotakoʼ.

18. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le bukaʼaj taakʼin tu tsʼáaj le koʼoleloʼ?

¹⁸ (Xok Marcos 12:43, 44). Jesúseʼ jaʼakʼ u yóol tu yoʼolal le baʼax tu beetaj le koʼoleloʼ. Le oʼolaleʼ tu tʼanaj u discípuloʼobeʼ ka tu yaʼalajtiʼob: «Tu jaajil kin waʼalikteʼexeʼ le bukaʼaj tu jalkʼesaj le koʼolel kimen u yíichamoʼ maas yaʼab ke le bukaʼaj tu tsʼáaj tuláakal le u maasil máakoʼoboʼ. Tumen tuláakloʼobeʼ [maases le ayikʼaloʼoboʼ] tu jalkʼesoʼob chéen le bukaʼaj tu yalabtajtiʼoboʼ, chéen baʼaleʼ le koʼoleloʼ kex jach óotsileʼ tu tsʼáaj le bukaʼaj yaantiʼoʼ, tu tsʼáaj tuláakal le yaan kaʼach tiʼ utiaʼal u kuxtaloʼ». Yoʼolal le baʼax tu beetoʼ le koʼolelaʼ tu yeʼesaj jach ku confiar tiʼ Jéeoba (Sal. 26:3).

19. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u tsikbalil le koʼolel kimen u yíichamoʼ?

¹⁹ K-tsʼáaik ichil k-kuxtal le baʼax k-xokikoʼ. Utiaʼal k-beetik lelaʼ maʼalob ka k-tukle: «¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon u tsikbalil le koʼolel kimen u yíichamoʼ?». Maʼ xaaneʼ le koʼolelaʼ u kʼáat u tsʼáa u maasil kaʼach tiʼ Jéeoba, chéen baʼaleʼ jach óotsil. Kex beyoʼ letiʼeʼ tu tsʼáaj tuláakal le baʼax yaantiʼoʼ. Jesúseʼ u yojel kaʼacheʼ lelaʼ jach nojoch baʼal tu táan Jéeoba. Lelaʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ u kʼáat ka k-meyajt yéetel tuláakal k-puksiʼikʼal bey xan yéetel tuláakal k-kuxtal (Mat. 22:37; Col. 3:23). Jéeobaeʼ ku kiʼimaktal u yóol kéen k-xup k-tiempo yéetel k-muukʼ utiaʼal k-adorartik, jeʼex kéen xiʼikoʼon teʼ kʼaʼaytajoʼ wa teʼ muchʼtáambaloʼ.

20. ¿Bix jeʼel k-áantik u maasil yéetel le baʼax t-kanaj tiʼ le koʼolel kimen u yíichamoʼ?

²⁰ ¿Bix jeʼel k-áantik u maasil yéetel le  baʼax t-kanaj tiʼ le koʼolel kimen u yíichamoʼ? Maʼ xaaneʼ juntúul kiik tsʼoʼok u yantal u jaʼabileʼ ku yuʼubik mix baʼal u biilal tumen maʼ tu páajtal u kʼaʼaytaj jeʼex kaʼacheʼ. Maʼ xaan xaneʼ yaan juntúul sukuʼun kʼojaʼan yéetel lubaʼan u yóol tumen maʼ tu páajtal u bin muchʼtáambal. Toʼoneʼ jeʼel u páajtal k-kʼaʼajsiktiʼobeʼ Jéeobaeʼ kiʼimak u yóol yéetel le bukaʼaj ku páajtal u beetkoʼoboʼ (Efe. 4:29). Jeʼel u páajtal k-tsikbaltiktiʼob le baʼax t-kanaj tiʼ le baʼax tu beetaj le koʼolel kimen u yíichamoʼ. Leloʼ yaan u yeʼesiktiʼobeʼ Jéeobaeʼ kiʼimak u yóol ikil u beetkoʼob le ku páajtal utiaʼal u meyajtikoʼoboʼ (Pro. 15:23; 1 Tes. 5:11). Kéen k-felicitart u maasil ikil u tsʼáaik u yóoloʼob u meyajtoʼob Jéeobaeʼ k-beetik jeʼex úuchik u beetik Jesúseʼ.

21. ¿Baʼax tsʼoʼok a chʼaʼtuklik a beetik?

²¹ K-tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeoba úuchik u beetik u tsʼíibtaʼal le Evangelioʼoboʼ tumen teʼeloʼ ku chíikpajal jach bix kuxlajik Jesús. Leloʼ ku yáantkoʼon xíimbal jeʼex úuchik u beetik letiʼeʼ. Le oʼolaleʼ maʼalob ka k-xakʼalxokt le Evangelioʼob teʼ Adoración ich Familiaoʼ wa kéen xakʼalxooknakoʼon t-juunal. Chéen baʼaleʼ utiaʼal k-jóoʼsik u yutsileʼ maʼ unaj k-tuʼubsikeʼ kʼaʼabéet k-máansik t-tuukul le baʼax t-xokoʼ yéetel k-ilik bix jeʼel k-tsʼáaik ichil k-kuxtaleʼ. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ kʼaʼabéet k-beetik le baʼax tu beetaj Jesúsoʼ, chéen baʼaleʼ kʼaʼabéet xan k-uʼuyik le baʼax tu yaʼaloʼ. Tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u páajtal k-kanik tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesús le chʼuykíintaʼan teʼ cheʼoʼ.