Kʼáatchiʼob ku beetaʼal
Wa juntúul Testigo ku divorciarkuba, pero maʼ yoʼolal núupkʼeban yéetel ku kaʼa tsʼoʼokol u beeleʼ, ¿bix unaj u yilik le múuchʼulil le túumben matrimoniooʼ bey xan le úuchbenoʼ?
Teʼ casoaʼ le múuchʼuliloʼ unaj u yilkeʼ le matrimonio yaan kaʼach tiʼ le máakoʼ tu xuʼulsaj le ka tsʼoʼok u beel tu kaʼatéenoʼ, le oʼolal le túumben matrimonio yaantiʼoʼ válido. Utiaʼal k-naʼatikeʼ koʼoneʼex ilik baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le divorciooʼ bey xan yoʼolal u kaʼa tsʼoʼokol u beel máakoʼ.
Teʼ Mateo 19:9, Jesúseʼ tu yaʼalaj baʼax oʼolal jeʼel u páajtal u divorciarkuba le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ. Teʼeloʼ ku yaʼalik: «Wa juntúul máak ku divorciarkuba tiʼ u yatan kex le koʼolel maʼ yanchajaʼan mix baʼal u yil yéetel wa máaxeʼ, le máakoʼ ku kʼebantal wa ku kaʼa tsʼoʼokol u beel yéetel uláakʼ koʼolel». Kaʼapʼéel baʼal k-kanik tiʼ le baʼax tu yaʼalaj Jesúsoʼ: 1) tu táan Dioseʼ chéen jeʼel u páajtal u divorciarkuba le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob wa juntúul tiʼ letiʼobeʼ ku tusik u núup yéetel yaanal, yéetel 2) le máax ku divorciarkuba tiʼ u yatan chéen yoʼolal uláakʼ baʼaloʼob yéetel ku kaʼa tsʼoʼokol u beeleʼ ku kʼebantal tu táan Dios tumen ku lúubul tiʼ adulterio. a
Le baʼax tu yaʼalaj Jesúsoʼ, ¿ku tsʼáaik wa naʼatbil tu táan Dioseʼ jeʼel u páajtal u kaʼa tsʼoʼokol u beel juntúul máax tu tusaj u yatan yéetel tu divorciartuba tiʼeʼ? Utiaʼal k-ojéeltik u núukileʼ yaan jujunpʼéel baʼal unaj k-chʼaʼik en cuenta. Wa juntúul íichamtsil ku tusik u núupeʼ letiʼe atantsil ken u chʼaʼtukult wa yaan u perdonarkoʼ wa maʼ. Wa maʼ tu perdonartik yéetel ku divorciarkubaʼobeʼ tu kaʼatúulaloʼob jeʼel u páajtal u kaʼa tsʼoʼokol u beeloʼobeʼ.
Maʼ xaan xaneʼ le atantsiloʼ maʼ u kʼáat u divorciartubaiʼ yéetel ku yaʼalik jeʼel u perdonartik u yíichameʼ. Pero ¿kux túun wa le íichamtsil ku yaʼalik maʼ taak u suut yéetel u yatan yéetel ku chʼaʼtuklik u divorciarkuba tiʼ letiʼeʼ? Como u yatan u kʼáat kaʼach u perdonarteʼ tu táan Dioseʼ le xiiboʼ maʼ libre utiaʼal u kaʼa tsʼoʼokol u beeliʼ. Wa letiʼ ku kaʼa tsʼoʼokol u beel kex u yojel ku bin tu contra baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku kaʼa lúubul tiʼ adulterio. Wa ku yúuchul leloʼ le ancianoʼob túunoʼ yaan u formarkoʼob uláakʼ junpʼéel comité judicial utiaʼal u atenderkoʼob (1 Cor. 5:1, 2; 6:9, 10).
Wa juntúul máak ku kaʼa tsʼoʼokol u beel kex tu táan Dios maʼ libreeʼ, ¿bix unaj u yilik le múuchʼulil le túumben matrimoniooʼ bey xan le úuchbenoʼ? Tu táan Dioseʼ, ¿láayliʼ wa tsʼokaʼan u beel yéetel le u yáax atanoʼ? Le atantsil traicionartaʼaboʼ, ¿láayliʼ wa jeʼel u páajtal u perdonartik wa u rechazartik u yíichamoʼ? ¿Yaan wa u tuklaʼaleʼ le túumben matrimoniooʼ kajaʼanoʼob ich adulterio?
Tak bejlaʼeʼ le múuchʼuliloʼ ku tuklik kaʼacheʼ le túumben matrimoniooʼ kajaʼanoʼob ich adulterio mientras kuxaʼan le máax traicionartaʼaboʼ, wa maʼ kaʼa tsʼoʼokok u beeliʼ bey xan wa maʼ lúubuk tiʼ núupkʼebaniʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ u tuʼubultoʼoneʼ le ka tʼaanaj Jesús yoʼolal u divorciarkuba máak yéetel u kaʼa tsʼoʼokol u beeloʼ, maʼ tu chʼaʼchiʼitaj le máax traicionartaʼaboʼ. Letiʼeʼ chéen tu yaʼaleʼ le máax ku divorciarkuba tiʼ u núup, pero maʼ yoʼolal núupkʼeban yéetel ku kaʼa tsʼoʼokol u beeleʼ, táan u lúubul tiʼ adulterio. Teʼ caso jeʼelaʼ u divorciarkuba máak yéetel u kaʼa tsʼoʼokol u beeleʼ bey jeʼex ka
lúubuk tiʼ adulterioeʼ, le oʼolal ku xuʼulul tiʼ le yáax matrimoniooʼ.«Wa juntúul máak ku divorciarkuba tiʼ u yatan kex le koʼolel maʼ yanchajaʼan mix baʼal u yil yéetel wa máaxeʼ, le máakoʼ ku kʼebantal wa ku kaʼa tsʼoʼokol u beel yéetel uláakʼ koʼolel» (Mat. 19:9).
Wa juntúul máak ku divorciarkuba yéetel ku kaʼa tsʼoʼokol u beeleʼ le máax ku traicionartaʼaloʼ ku pʼáatal minaʼan u responsabilidadil tiʼ u chʼaʼtuklik wa yaan u perdonartik bey xan wa yaan u rechazartik u núup. Le bix u yilaʼal le túumben matrimonio tumen le múuchʼuliloʼ maʼ tu depender tiʼ wa láayliʼ kuxaʼan le máax traicionartaʼaboʼ, wa maʼ kaʼa tsʼoʼokok u beeliʼ bey xan wa maʼ lúubuk tiʼ núupkʼebaniʼ. b
Teʼ ejemplo t-chʼaʼchiʼitaj tu káajbaloʼ le íichamtsiloʼ lúub tiʼ adulterio, le oʼolal tu divorciartuba. Chéen baʼaleʼ ¿kux túun wa le íichamtsil ku divorciarkuba yéetel ku kaʼa tsʼoʼokol u beel kex maʼ u tusmaj u núupiʼ? ¿Kux túun wa le íichamtsil ku lúubul tiʼ núupkʼeban hasta ken tsʼoʼokok u divorciarkuba yéetel ku kaʼa tsʼoʼokol u beel kex u yatan dispuesta kaʼach u perdonarte? Tiʼ tuláakal le ejemploʼob tsʼoʼok k-aʼalikaʼ ku xuʼulul le yáax matrimoniooʼ, tumen le kéen u divorciartuba máak yéetel le kéen kaʼa tsʼoʼokok u beeleʼ bey táan u lúubul tiʼ adulterioeʼ. Le túumben matrimoniooʼ válido tu táan le autoridadoʼoboʼ. U Pʼíich Tulumil Kanan ich español 15 tiʼ febrero tiʼ 1980, página 30, ku yaʼalikeʼ le máax ku kaʼa tsʼoʼokol u beeloʼ «maʼ tu páajtal u jubik le túumben matrimonio utiaʼal u suut tiʼ le yáaxoʼ, tumen le yáaxoʼ júub úuchik u divorciarkuba, úuchik u tusik u núup yéetel úuchik u kaʼa tsʼoʼokol u beel».
Le baʼax ku tsoʼolol bejlaʼaʼ maʼ táan u taasik mix baʼalil le tsʼoʼokol beeloʼ mix táan u yaʼalik wa maʼ kʼaas u tusik máak u núupiʼ. Wa juntúul máak ku divorciarkuba tiʼ u yatan yéetel ku tsʼoʼokol u beel yéetel yaanal, chéen baʼaleʼ maʼ jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ kʼaʼabéet u beetaʼaltiʼ junpʼéel comité judicial tumen tsʼoʼok u lúubul tiʼ adulterio. (Wa le máax yéetel ku tsʼoʼokol u beel ku meyajtik Jéeobaoʼ yaan xan u beetaʼal junpʼéel comité judicial tiʼ tumen tsʼoʼok xan u lúubul tiʼ adulterio). Kex le túumben matrimonio maʼ kun ilbil wa kajaʼanoʼob ich adulteriooʼ, kʼaʼabéet u máan yaʼab años utiaʼal u yilaʼal wa jeʼel u páajtal u tsʼaʼabal wa baʼax privilegioil tiʼ le xiiboʼ. Kʼaʼabéet u chʼaʼabal en cuenta wa tsʼoʼok u kʼexpajal bix u yilaʼal tumen le máakoʼoboʼ. Kʼaʼabéet xan u chʼaʼabal en cuenta bix yanil le u yatan tu pʼatoʼ, tumen maʼ xaaneʼ tu planeartaj u traicionartik, bey xan bix yanil le u mejen paalaloʼob tu xúumpʼattoʼ (Mal. 2:14-16).
Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ jach táaj yaʼab problemas ku taasik u divorciarkuba máak yéetel u kaʼa tsʼoʼokol u beel wa maʼ libre jeʼex u yaʼalik le Bibliaoʼ. Le oʼolal toʼoneʼ k-ilik le tsʼoʼokol beel jeʼex u yilik Jéeobaoʼ: junpʼéel baʼal santo (Ecl. 5:4, 5; Heb. 13:4).
a Teʼ xookaʼ maases yaan k-aʼalik letiʼe xiib kʼebanchajoʼ. Chéen baʼaleʼ jeʼex tu yaʼalil Jesús teʼ Marcos 10:11, 12, jeʼel u lúubul tiʼ kʼeban juntúul xiib bey xan juntúul koʼoleleʼ.
b Kaʼacheʼ ku tuklaʼaleʼ le túumben matrimoniooʼ kajaʼanoʼob ich adulterio mientras maʼ kíimik le máax traicionartaʼaboʼ, wa maʼ kaʼa tsʼoʼokok u beeliʼ bey xan wa maʼ lúubuk tiʼ núupkʼebaniʼ. Pero le xookaʼ ku tsolikeʼ bejlaʼeʼ yaanal bix u yilaʼal.