Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

Kʼáatchiʼob ku beetaʼal

Kʼáatchiʼob ku beetaʼal

¿Baʼaxten yaanal baʼax ku yaʼalik Mateo tiʼ le baʼax ku yaʼalik Lucas yoʼolal u kuxtal Jesús tu chichniloʼ?

Le baʼax ku yaʼalik Mateo yoʼolal u yáax jaʼabiloʼob u kuxtal Jesusoʼ jelaʼan tiʼ le baʼax ku yaʼalik Lucasoʼ, tumen cada juntúuleʼ chʼíik tiʼ yaanal baʼal.

Mateoeʼ maas tʼaanaj tiʼ José. Ku tsolik bix tu yuʼubiluba le ka tu yojéeltaj yaan u yantal u chaambal Maríaoʼ, le ka tu wayakʼtaj táan u tsoʼololtiʼ tumen juntúul ángel le baʼax ku yúuchloʼ yéetel bix úuchik u beetik le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ (Mat. 1:19-25). Mateoeʼ ku tsolik xaneʼ juntúul angeleʼ tu yaʼalaj tiʼ José ichil uláakʼ junpʼéel wayakʼ ka xiʼik Egipto yéetel u familia bey xan le bix úuchik u beetkoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalikeʼ tiʼ uláakʼ junpʼéel wayakʼeʼ aʼalaʼabtiʼ tumen juntúul ángel ka suunak tu kaajil Israel, bix úuchik u suut yéetel bix úuchik u chʼaʼtuklik u pʼáatal kajtal Nazaret (Mat. 2:13, 14, 19-23). Teʼ yáax kaʼapʼéel capítulo tiʼ u Evangelioil Mateooʼ, Joseeʼ ku chʼaʼchiʼitaʼal nueve u téenel, baʼaleʼ Maríaeʼ chéen cinco.

Baʼaleʼ Lucaseʼ maas tʼaanaj tiʼ María. Ku yaʼalikeʼ xíimbaltaʼab tumen ángel Gabriel. Tsʼoʼoleʼ Maríaeʼ bin u xíimbalt Elisabet yéetel tu tsʼáaj nojbeʼenil tiʼ Jéeoba (Luc. 1:26-56). Ku tsolik xan le baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Simeón yoʼolal bix kun muʼyaj Jesusoʼ. Tsʼoʼoleʼ ken u tsol le ka binoʼob teʼ templo le yaan 12 años tiʼ Jesusoʼ, Lucaseʼ ku yaʼalik baʼax tu yaʼalaj María, maʼ le baʼax tu yaʼalaj Joseoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalik xaneʼ tuláakal le baʼaloʼobaʼ jach kʼuch tu puksiʼikʼal María (Luc. 2:19, 34, 35, 48, 51). Teʼ yáax kaʼapʼéel capítulo tiʼ u Evangelioil Lucasoʼ, Maríaeʼ ku chʼaʼchiʼitaʼal dieciocho u téenel, baʼaleʼ Joseeʼ chéen kantéen. Bey túunoʼ Mateoeʼ maas tʼaanaj tiʼ le baʼaxoʼob tu tuklaj yéetel tu beetaj Joseoʼ, baʼaleʼ Lucaseʼ maases tʼaanaj tiʼ le baʼaxoʼob tu beetaj yéetel tu tuklaj Maríaoʼ.

U listail le chʼiʼibaloʼob tu tsʼíibtaj cada juntúuloʼ maʼ junpʼéeliliʼ máaxoʼob tu chʼaʼchiʼitoʼobiʼ. Mateoeʼ tu beetaj u listail u úuchben láakʼtsiloʼob José yéetel tu chíikbeseʼ, tumen Jesús u majan hijo Joseeʼ, yaan u derechoil u gobernar ichil u chʼiʼibal rey David. ¿Baʼaxten? Tumen Joseeʼ tiʼ u taal ichil u chʼiʼibal rey David, yoʼolal Salomón, u hijoeʼ (Mat. 1:6, 16). Baʼaleʼ Lucaseʼ tu beetaj u listail u chʼiʼibal María yéetel ku yeʼesikeʼ letiʼeʼ jach ichil u chʼiʼibal rey David u taal (Rom. 1:3). ¿Baʼaxten? Tumen Maríaeʼ tu chʼiʼibal rey David u taal yoʼolal Natán, uláakʼ u hijo (Luc. 3:31). Chéen baʼaleʼ, wa María u hija Helíeʼ, ¿baʼaxten Lucaseʼ ku yaʼalikeʼ le hijotsiloʼ José? Tumen úuchjeakileʼ chéen u kʼaabaʼ le xiiboʼob ku chíikpajal ichil u listail le chʼiʼibaloʼoboʼ. Le oʼolal ken u yaʼal Lucas, José letiʼe hijotsiloʼ ku tsʼáaik naʼatbil chéen u jaʼan (Luc. 3:23).

U listail le chʼiʼibaloʼob tu tsʼíibtaj Mateo yéetel Lucasoʼ ku yeʼesikeʼ Jesuseʼ jach tu jaajil letiʼ le Mesías aʼalaʼanoʼ. Le u yaʼalaʼal Jesús tiʼ u taal tu chʼiʼibal Davidoʼ jach ojéelaʼan kaʼach tumen le fariseoʼob yéetel le saduceoʼoboʼ, le oʼolal maʼ tu yaʼaloʼob wa maʼ jaajiʼ. Bejlaʼeʼ le listaaʼ jach ku muʼukʼaʼankúuntik xan k-fe yéetel ku yáantkoʼon k-maas creert Dioseʼ yaan u láaj béeykuntik baʼaxoʼob u yaʼalmaj u beetik.