1. ¿Baʼax u kʼubéentmaj Jéeoba tiʼ le taatatsiloʼoboʼ?

LE KA beetaʼab Adán yéetel Eva tumen Jéeobaeʼ tu tsʼáajtiʼob u tsʼíibolalil u yantal u paalaloʼob. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le paalaloʼob ku síijil toʼonoʼ, u siibal [...] Yuumtsil» (Sal. 127:3). Utiaʼal k-naʼatik baʼaxten ku yaʼalik le Biblia le tʼaanoʼobaʼ, tuukulnakoʼon tiʼ le ejemploaʼ. Tukleʼ juntúul a amigoeʼ ku tsʼáaiktech yaʼab taakʼin a kanáante. ¿Máasaʼ yaan u kiʼimaktal a wóol tumen ku confiar a amigo tiʼ teech? Chéen baʼaleʼ yaan xan a chiʼichnaktal tumen a wojel maʼ chéen báaxal u kanáantaʼal taakʼiniʼ. Jéeoba, k-maas maʼalob amigoeʼ, u kʼubéentmaj tiʼ le taatatsiloʼob junpʼéel baʼax maas koʼoj u tojol tiʼ le taakʼinoʼ: u kanáantik u paalaloʼob yéetel u yilkoʼob u yantal kiʼimak óolal tiʼob.

2. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob ken k-xakʼalt teʼ xookaʼ?

² ¿Máax unaj u chʼaʼtuklik wa yaan u yantal u paalal le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ? ¿Máax unaj u chʼaʼtuklik baʼax kʼiin kéen yanak u paalaloʼob? Wa ku yantal u paalal le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ, ¿bix unaj u líiʼskoʼob utiaʼal u yantal kiʼimak óolal tiʼob? Koʼoneʼex xakʼaltik jujunpʼéel baʼax ku yaʼalik le Biblia jeʼel u yáantik le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob utiaʼal u chʼaʼtuklikoʼob tubeel baʼax ken u beetoʼoboʼ.

3. 1) ¿Máax unaj u chʼaʼtuklik baʼax kʼiin kéen yanak u paalal le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax tsolnuʼukil ku tsʼáaik le Biblia unaj u kʼaʼajsik u amigoʼob yéetel u láakʼtsil le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ?

³ Yaan tuʼuxeʼ chéen pʼel u tsʼoʼokol u beel máakeʼ ku páaʼtaʼal ka jáan anak u paalal. Yaan horaeʼ u láakʼtsiloʼob yéetel u amigoʼobeʼ  suuk u yaʼalikoʼob: «¿Baʼax kʼiin u yantal a paaleʼex beyaʼ?». Jethro, juntúul sukuʼun kajaʼan Asiaeʼ, ku yaʼalik: «Teʼ múuchʼuliloʼ le sukuʼunoʼob yaan u paalaloʼoboʼ ku sen aʼalikoʼob tiʼ le minaʼan u paalaloʼob ka yanak u paalaloʼoboʼ». Jeffrey, uláakʼ juntúul sukuʼun kajaʼan xan Asiaeʼ, ku yaʼalik: «Yaan sukuʼunoʼobeʼ ku yaʼalikoʼob tiʼ le máaxoʼob minaʼan u paalaloʼoboʼ mix máak kun kanáantkoʼob kéen chʼíijikoʼob». Baʼaleʼ letiʼe máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob unaj u chʼaʼtuklikoʼob wa yaan u yantal u paalaloʼoboʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ cada máak unaj u bisik u kuuch (Gal. 6:5). U jaajileʼ u amigoʼob yéetel u láakʼtsiloʼob le máaxoʼob táant u tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ u kʼáatoʼob ka kiʼimakchajak u yóoloʼob. Baʼaleʼ maʼ unaj u tuʼubultiʼobeʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ maʼ unaj u yoksikuba máak tu kuxtal u maasiliʼ, u kaʼakajoʼob wa yaan u yantal u paalaloʼob wa maʼ (1 Tes. 4:11).

4, 5. 1) ¿Baʼax unaj u chʼaʼik en cuenta máak wa ku chʼaʼtuklik u yantal u paalal? 2) ¿Baʼax kʼiin maas maʼalob ka u tsikbalt máak wa yaan u yantal u paalal? Tsole.

⁴ Wa ku chʼaʼtuklik máak u yantal u paalaleʼ kaʼapʼéel baʼal unaj u chʼaʼik en cuenta: baʼax kʼiin yéetel jaytúul. Baʼaleʼ ¿baʼax kʼiin unaj u tsikbaltaʼal le kaʼapʼéel baʼaloʼobaʼ? yéetel ¿baʼaxten jach kʼaʼabéet u tsikbaltaʼal?

⁵ U jaajileʼ antes u tsʼoʼokol u beel máak unaj u tsikbaltik wa yaan u yantal u paalal wa maʼ, tsʼoʼoleʼ kʼaʼabéet tu kaʼatúulal de acuerdoʼob yéetel le baʼax ken u chʼaʼtukloʼoboʼ. Maʼ unaj u tuʼubultiʼobeʼ maʼ chéen báaxal u yantal u paalal máakiʼ, junpʼéel nojoch responsabilidad. Yaan máaxoʼobeʼ ku páaʼtkoʼob u máan junpʼéel año wa dos años utiaʼal u yantal u paalaloʼob, tumen u yojloʼobeʼ yaan u kʼaʼabéettal u xupik u tiempo yéetel u muukʼoʼob utiaʼal u kanáantkoʼob. U yojloʼobeʼ wa ku páaʼtkoʼob junpʼíit tiempoeʼ yaan u maas kanik u bisubaʼob (Efe. 5:33).

6. Tumen kuxaʼanoʼon tiʼ talam kʼiinoʼobeʼ, ¿baʼax ku chʼaʼtuklik u beetik jujuntúul sukuʼunoʼob?

⁶ U paalaloʼob Noeeʼ maʼ séeb anchaj u paalaloʼobiʼ, bejlaʼa xaneʼ yaan sukuʼunoʼob ku chʼaʼtuklik maʼ u séeb antal u paalaloʼob (Gén. 6:18; 9:18, 19; 10:1; 2 Ped. 2:5). Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le kʼiinoʼob kuxlikoʼonaʼ chíikaʼan tiʼ u kʼiiniloʼob Noé. U jaajileʼ tak toʼon k-tsʼáaik cuenta kuxaʼanoʼon tiʼ «yaayaj kʼiinoʼob yéetel istikyaj [u máansik] u kuxtal máak» (2 Tim. 3:1; Mat. 24:37). Le oʼolal yaan sukuʼunoʼobeʼ ku chʼaʼtuklik maʼ u yantal u paalaloʼob utiaʼal u maas tsʼáaik u yóol u meyajtoʼob Dios.

7. Le baʼax ku yaʼalik Lucas 14:28 yéetel 29 bey xan Proverbios 21:5, ¿bix jeʼel u yáantik le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ?

 ⁷ Kéen u chʼaʼtukult le íichamtsil yéetel u yatan wa yaan u yantal u paalal yéetel jaytúul kun náakleʼ, unaj u tuklikoʼob yáax táanil «bukaʼaj ken u tojolt[tiʼob]» (xok Lucas 14:28, 29). Le taatatsiloʼoboʼ u yojloʼobeʼ utiaʼal u líiʼsaʼal le paalaloʼoboʼ maʼ chéen ku xupik máak yaʼab taakʼiniʼ, baʼaxeʼ ku xupik xan u tiempo yéetel u muukʼ. Le oʼolal le máaxoʼob u kʼáat ka yanak u paalaloʼoboʼ unaj u tuklikoʼob: «¿Tu kaʼatúulaloʼon wa ken k-meyaj? Le baʼaloʼob kin tuklik kʼaʼanaʼantak utiaʼal le paalaloʼoboʼ, ¿bey wa xan u yilik in núupoʼ? Wa tu kaʼatúulaloʼon kéen k-meyajeʼ, ¿máax kun kanáantik le paalaloʼoboʼ? ¿Máax kun kaʼanskoʼob?». Le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob ku tuukuloʼob tiʼ le kʼáatchiʼobaʼ ku beetkoʼob baʼax ku yaʼalik u libroil Proverbios (xok Proverbios 21:5, TNM).

8. 1) Wa jiʼijinak u yantal u paalal máakeʼ, ¿baʼax talamil jeʼel u aktáantikeʼ? 2) ¿Baʼax ku beetik le íichamtsil u yaabiltmaj u yatanoʼ?

⁸ Utiaʼal u líiʼsik u paalal le taatatsil yéetel le maamatsiloʼ unaj u máanskoʼob yaʼab tiempo tu yéeteloʼob. Chéen baʼaleʼ wa jiʼijinak u yantal u paalaloʼobeʼ maʼ tun béeytal u atenderkoʼob tubeel. Le máaxoʼob jiʼijinak úuchik u yantal u paaloʼoboʼ jach trabajo tu yilil u líiʼskoʼob. Le óotsil maamatsiloʼ mantatsʼ kaʼanaʼan, hasta maʼ tu kaxtik baʼax u beete. Ku pʼáatal minaʼan mix u yóol utiaʼal u xook, u orar wa u jóokʼol kʼaʼaytaj. Tsʼoʼoleʼ tu yorail le muchʼtáambaloʼ maʼ tu chaʼabal u yuʼubik baʼax ku kaʼansaʼal. Chéen baʼaleʼ le íichamtsil u yaabiltmaj u yatanoʼ ku yilik u yáantik tu yotoch yéetel teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. Ku yáantik u yatan yéetel u meeyjul u yotoch, ku líiʼskuba tubeel cada semana utiaʼal maʼ u náakal u yóol mix máak teʼ adoración ich familiaoʼ yéetel ku yilik u múul jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel u familia.

9, 10. ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob u kʼáat u líiʼs tubeel u paalaloʼoboʼ?

⁹ ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob utiaʼal u kaʼansik u paalaloʼob u yaabiltoʼob Jéeobaoʼ? ¿Bix jeʼel u kanáantaʼal le paalaloʼob teʼ kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ? Koʼoneʼex ilik.

¹⁰ Kʼáateʼex u yáantaj Jéeoba. Koʼox ilik baʼax tu beetaj Manóah yéetel u yatan. Le ka tu yojéeltaj yaan u síijil Sansoneʼ, Manoaheʼ tu kʼáat óoltaj tiʼ Jéeoba ka áantaʼak u líiʼs tubeel.

11. Jeʼex u yaʼalik Jueces 13:8, ¿bix jeʼel u beetik le taatatsiloʼob jeʼex Manoaheʼ?

¹¹ Nihad yéetel Alma kajaʼanoʼob Bosnia-Herzegovinaeʼ tu beetoʼob jeʼex Manoaheʼ.  Ku yaʼalikoʼob: «Jeʼex tu beetil Manoaheʼ, t-kʼáat óoltaj tiʼ Jéeoba ka u kaʼansoʼon k-líiʼs tubeel k-paalal. Letiʼeʼ jejeláas bix úuchik u yáantkoʼon yéetel le Bibliaoʼ, le publicacionoʼoboʼ, le muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel le asambleaʼoboʼ» (xok Jueces 13:8).

12. ¿Baʼax ejemploil tu tsʼáaj José yéetel María tiʼ u paalal?

¹² Tsʼáaʼex junpʼéel maʼalob ejemplo. Taatatsileʼex, maʼalob ka a tsoleʼex u nuʼuk tiʼ a paalaleʼex, baʼaleʼ maas kʼaʼanaʼan a kaʼanskeʼexoʼob yéetel junpʼéel maʼalob ejemplo. José yéetel Maríaeʼ tu tsʼáajoʼob junpʼéel maʼalob ejemplo tiʼ u paalaloʼob, tak tiʼ Jesús. Joseeʼ maʼ chéen tu yilaj u tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet tiʼ u familiaiʼ, baʼaxeʼ tu yilaj u yáantik u familia utiaʼal maʼ u náachtal tiʼ Dios (Deu. 4:9, 10). Kex maʼatech u yaʼalik le Ley ka u beetoʼ, Joseeʼ cada año ku bisik tuláakal u familia kaʼach Jerusalén utiaʼal u kʼiinbeskoʼob le Pascuaoʼ (Luc. 2:41, 42). Maʼ xaaneʼ teʼ kʼiinoʼoboʼ yaan taatatsiloʼobeʼ tu tukloʼobeʼ tumen tuláakal le familia ku binoʼ yaʼab ku tojoltik yéetel jach kaʼanaʼantsil. Chéen baʼaleʼ Joseeʼ jach uts tu tʼaan u meyajtik Dios yéetel le tu kaʼansaj tiʼ u mejen paalal. María xaneʼ jach u yojel baʼax ku kaʼansik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ. Yéetel le baʼaxoʼob maʼalobtak tu beetaj bey xan le baʼaxoʼob tu yaʼaloʼ tu kaʼansaj u mejen paalal u yaabilt Dios.

13. ¿Baʼax tu beetaj juntúul sukuʼun yéetel u yatan utiaʼal u beetik jeʼex José yéetel Maríaeʼ?

¹³ Nihad yéetel Alma, t-aʼalaj teʼ xóotʼol 11, utiaʼal u yáantik u paalaloʼobeʼ tu beetoʼob jeʼex José yéetel Maríaeʼ. Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Yéetel k-kuxtaleʼ t-ilaj k-eʼesik tiʼ k-hijoeʼ wa ku beetik máak le baʼaxoʼob ku kaʼansik le Bibliaoʼ yaan u bin utsil tiʼ». Nihadeʼ ku yaʼalik xan: «Wa a kʼáat ka u bis junpʼéel maʼalob kuxtal a paaleʼ tsʼáa junpʼéel maʼalob ejemplo tiʼ».

14. ¿Baʼaxten unaj u yojéeltik le taatatsiloʼob máax yéetel ku biskuba u paalaloʼoboʼ?

¹⁴ Áant a paalal u kanáant máax yéetel ku biskubaʼob. Le taatatsil yéetel le maamatsiloʼ unaj u yojéeltik máax yéetel ku biskuba u paalal yéetel baʼax ku beetkoʼob. Unaj xan u yojéeltikoʼob máax yéetel ku tsikbaloʼob tiʼ redes sociales bey xan tiʼ celular. Lelaʼ jach maʼalob ka beetaʼak, tumen le paalaloʼoboʼ jeʼel u káajal u tuukuloʼob jeʼex u amigoʼoboʼ (1 Cor. 15:33).

15. ¿Baʼax jeʼel u kanik le taatatsiloʼob tiʼ Jessieoʼ?

¹⁵ ¿Baʼax jeʼel u beetik le taatatsiloʼob wa maʼ u yojel u usartoʼob computadora, tablet wa celularoʼ? Jessie, juntúul taatatsil kajaʼan Filipinaseʼ ku yaʼalik: «U jaajileʼ maʼ k-ojel k-usart le túumben baʼaloʼoboʼ, kex beyoʼ t-tsolaj tiʼ le paalaloʼob baʼax jeʼel u yúuchultiʼob wa maʼ tu kanáantkoʼob bix u meyajtiʼoboʼ». Jeʼex k-ilkoʼ le taatatsiloʼ maʼ u yojel u usart le túumben baʼaloʼob ku meyaj tiʼ le paalaloʼoboʼ, baʼaleʼ maʼ tu yaʼalajtiʼob wa jach junpuliʼ maʼ unaj u meyajtiʼobiʼ. Tu yaʼalaj: «Tin waʼalaj tiʼ in paalaleʼ le nuʼukuloʼobaʼ jeʼel u páajtal u meyajtiʼob utiaʼal u kankoʼob junpʼéel idiomaeʼ, u líiʼskubaʼob yéetel le muchʼtáambaloʼ bey xan utiaʼal u xokikoʼob sáamsamal le Bibliaoʼ». Taatatsileʼex, ¿tsʼoʼok wa a xakʼaltikeʼex yéetel a paalaleʼex le tsolnuʼukoʼob ku tsʼaʼabal yoʼolal u túuxtaʼal mensajes wa fotoʼob yaan teʼ jaats «Paalaloʼob» teʼ sitio jw.org^®? ¿Tsʼoʼok wa a chaʼantikeʼex le video ¿Ka controlartaʼal wa tumen a celular bey xan a tableta? yéetel Kanáant bix u meyajtech le redes socialesoʼ? * Le baʼaxoʼob tsʼoʼok k-aʼalikaʼ jach jeʼel u yáantaj utiaʼal a kaʼansik tiʼ a paalal bix unaj u meyajtiʼob tablet wa celulareʼ (Pro. 13:20).

16. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik yaʼab taatatsiloʼob, yéetel baʼax utsil tsʼoʼok u taasik?

 ¹⁶ Yaʼab taatatsiloʼobeʼ ku yáantik u paalaloʼob utiaʼal ka u bisubaʼob yéetel máaxoʼob u tsʼaamaj u yóol u meyajtoʼob Jéeoba. Bey tu beetil NʼDéni yéetel Bomine, juntúul sukuʼun yéetel u yatan kajaʼanoʼob Costa de Marfil. Le sukuʼunoʼobaʼ suuk u kʼamkoʼob le superintendente tiʼ circuito tu yotochoʼoboʼ. NʼDénieʼ ku yaʼalik: «Le baʼax t-beetaʼ jach tu yáantaj k-chan hijo. Kʼuch u beet u precursoril yéetel teʼ kʼiinoʼobaʼ táan u meyaj bey sustituto tiʼ le superintendente tiʼ circuitooʼ». Taatatsileʼex, ¿jeʼel wa xan u páajtal a wáantik a paalaleʼex jeʼex tu beetil NʼDéni yéetel Bomineeʼ?

17, 18. ¿Baʼax kʼiin unaj u káajal u kaʼansaʼal le paaloʼob u yaabiltoʼob Jéeobaoʼ?

¹⁷ Kaʼans a paalal desde tu chichnil. Maas maʼalob ka a kaʼans a paalal desde tu chan chichniloʼob (Pro. 22:6). Bey tu beetil Eunice, u maama Timoteo bey xan Loida, u abuela. Letiʼobeʼ desde ka síij Timoteo tu kaʼansoʼobtiʼ yoʼolal Jéeoba (2 Tim. 1:5; 3:15). Ka máan kʼiineʼ Timoteoeʼ tu láakʼintaj apóstol Pablo kʼaʼaytaj tiʼ uláakʼ luʼumiloʼob.

¹⁸ Jean-Claude yéetel Peace, kajaʼanoʼob Costa de Marfileʼ, tu kaʼansaj tiʼ u seis paalaloʼob u yaabiltoʼob yéetel u meyajtoʼob Jéeoba. ¿Bix úuchik u beetkoʼob? Tu beetoʼob jeʼex Eunice yéetel Loidaeʼ. Letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob: «Káaj k-kaʼansik u Tʼaan Dios tiʼ k-paalal desde le táant u síijloʼoboʼ» (Deu. 6:6, 7).

19. ¿Baʼax unaj u beetik le taatatsiloʼob utiaʼal u kaʼansik tiʼ u paalal u Tʼaan Diosoʼ?

¹⁹ ¿Bix jeʼel a kaʼansik tiʼ a paalal u Tʼaan Dioseʼ? Le tʼaan ich hebreo «kaʼanbes» ku chíikpajal tiʼ Deuteronomio 6:7, u kʼáat u yaʼal a waʼalik yaʼab u téenel junpʼéel baʼal tiʼ a paalal utiaʼal u pʼáatal tu tuukuloʼob. Utiaʼal u páajtal u beetik le taatatsiloʼob le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ kʼaʼabéet u máanskoʼob tiempo tu yéeteloʼob. Yaan kʼiineʼ jeʼel u lúubul u yóoloʼobeʼ tumen nak óol u babal aʼalik máak junpʼéel baʼal. Baʼaleʼ maʼ u tuʼubulteʼexeʼ le baʼax ka beetkeʼexaʼ yaan u yáantik a paalaleʼex u kʼaj óoltoʼob Dios yéetel u beetoʼob baʼax uts tu tʼaan.

20. Tsol bix jeʼel u beetaʼal le baʼax ku yaʼalik Salmo 127:4 utiaʼal u kaʼansaʼal le paalaloʼoboʼ.

²⁰ Kʼaj óolt tubeel a paalal. Le Salmo 127, ku yaʼalikeʼ le paalaloʼoboʼ beyoʼob flechaʼobeʼ  (xok Salmo 127:4). Le flechaʼoboʼ jejeláas baʼax yéetel ku beetaʼal yéetel maʼ igual nuuktakiloʼobiʼ. Le oʼolal le taatatsiloʼoboʼ unaj u tuklikoʼob bix unaj u kaʼanskoʼob cada juntúul tiʼ u paalaloʼob. Juntúul sukuʼun yéetel u yatan kajaʼanoʼob Israeleʼ tu yáantoʼob tu kaʼatúulal u paalal u meyajtoʼob Jéeoba. Ku tsikbaltikoʼob baʼax áantoʼob: «Junpáay k-xokik le Biblia yéetel cada juntúuloʼ». Baʼaleʼ cada taatatsil ken u yil wa maʼalob ka u beet xan beyoʼ.

21. ¿Bix u yáantik Jéeoba le taatatsiloʼoboʼ?

²¹ Maʼ xaaneʼ le taatatsiloʼoboʼ yaan kʼiineʼ ku talamtaltiʼob u yilkoʼob u líiʼsik u paalaloʼob, pero unaj u kʼaʼajsikoʼob táan u kanáantkoʼob junpʼéel siibal tsʼaʼantiʼob tumen Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ unaj a kʼaʼajsikeʼexeʼ yaan a wáantaʼaleʼex tumen Jéeoba. Letiʼeʼ ku chʼenxikintik a oracioneʼex, ku núukik xan yéetel u yáantaj le Bibliaoʼ, le publicacionoʼoboʼ yéetel le áantaj ku tsʼaʼabalteʼex tumen le taatatsiloʼob tsʼoʼok u nuukkíintik maʼalob u paalaloʼoboʼ.

22. ¿Baʼax maas kʼaʼanaʼan u beetik le taatatsiloʼob yoʼolal u paalaloʼoboʼ?

²² Yaan máax aʼalikeʼ 20 años ku bisik u kaʼansaʼal le paalaloʼoboʼ, baʼaleʼ wa yaan u paalal máakeʼ mix bikʼin u xuʼulul u beetik u taatatsilil. Le baʼaloʼob maas kʼaʼanaʼantak jeʼel u beetik le taatatsiloʼob yoʼolal u paalaloʼoboʼ letiʼe ka u yeʼesoʼob yaabilaj tiʼoboʼ, ka u máansoʼob tiempo tu yéeteloʼob yéetel ka u kaʼanstiʼob baʼax uts tu tʼaan Dios. Kex beyoʼ maʼ junpʼéeliliʼ bix u kʼamik le paalal baʼax ku kaʼansaʼaltiʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ le taatatsiloʼob u yaabiltmoʼob Jéeobaoʼ ku kaʼansik u paalaloʼob. ¿Baʼax utsil ku taasik tiʼ le paalaloʼoboʼ? Le baʼax ku yaʼalik Joanna Mae, juntúul kiik kajaʼan Asiaeʼ, ku yeʼesik baʼax utsil ku taasik. Ku yaʼalik: «Ku kiʼimaktal in wóol kéen in kʼaʼajs bix kaʼansaʼabiken tumen in papá yéetel in maama. Kin tsʼáaik u diosboʼotikiltiʼob úuchik u tsolnuʼuktikenoʼob yéetel u kaʼanskenoʼob in yaabilt Jéeoba. Tu síiʼob in kuxtal, pero u maas jatsʼutsileʼ tu kaʼansenoʼob utiaʼal u yantal u biilal in kuxtal» (Pro. 23:24, 25). ¿Máasaʼ bey u yuʼubikuba u millonesil máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ?