1. ¿Bix u yuʼubikuba máak kéen lúubuk u yóol?

TIʼ TULÁAKLOʼON yaan problemas yéetel sáamsamal k-beetik tuláakal le ku páajtal utiaʼal k-jóokʼol táaniloʼ. Chéen baʼaleʼ wa k-chaʼik u lúubul k-óoleʼ ku maas difíciltal le baʼax ku yúuchultoʼonoʼ. Kéen lúubuk k-óoleʼ k-uʼuyik bey mix baʼal k-biilaleʼ yéetel maʼ kiʼimak k-óoliʼ, le oʼolal minaʼan k-óol utiaʼal k-utskíintik le baʼax ku yúuchultoʼonoʼ. Bey u yaʼalik Proverbios 24:10: «Wa ku lúubul a wóol le kéen taalak yaayaj kʼiinoʼobeʼ yaan u pʼáatal minaʼan a muukʼ».

2. 1) ¿Baʼaxoʼob jeʼel u beetik u lúubul u yóol máakeʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

² Yaʼab baʼax jeʼel u beetik u lúubul u yóol máakeʼ, jeʼex u chʼíikil u tukult le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼ, le kʼojaʼaniloʼob yaantiʼoʼ, maʼ u tsʼaʼabal u beet junpʼéel meyaj ichil u kaajal Jéeoba yéetel maʼ u jach kʼaʼamal teʼ kʼaʼaytajoʼ. Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼax jeʼel u yáantik máak kéen lúubuk u yóoleʼ.

3. ¿Baʼax unaj k-kʼaʼajsik kéen chʼíikkoʼon tuukul tiʼ le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak k-beetkoʼ?

³ Wa ku chʼíikil u tukult máak le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼ jeʼel u lúubul u yóoleʼ yéetel jeʼel tak u tuklik maʼ u náajaltmaj u kuxtal teʼ Paraísooʼ. U tuukul máak beyaʼ jach mix junpʼéel utsil jeʼel u taasiktiʼeʼ. ¿Bix túun unaj u yilik máak le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼ? Unaj k-kʼaʼajsikeʼ tiʼ tuláakal wíinikeʼ chéen Jesús maʼ anchaj u kʼebaniʼ, tuláakal u maasileʼ kʼeban máakoʼon (Rom. 3:23). Pero Jéeobaeʼ maʼatech u chʼíikil u yil chéen le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak k-beetkoʼ mix tu páaʼtik ka k-beet tuláakal baʼal jach perfecto. Letiʼeʼ jach u yaabiltmoʼon yéetel yaan u paciencia t-éetel. U yojel taak k-beetik baʼax maʼalob yéetel u yojel bix k-uʼuyikba le kéen k-beet junpʼéel baʼax maʼ maʼalobiʼ. Le oʼolal u kʼáat u yáantoʼon (Rom. 7:18, 19).

4, 5. Le baʼax ku yaʼalik 1 Juan 3:19, 20, ¿bix tu yáantil kaʼatúul kiikoʼob lubaʼan u yóoloʼob?

 ⁴ Koʼox ilik baʼax tu beetaj Deborah yéetel María. * Tu chichnileʼ Deboraheʼ maʼ yaabiltaʼab tumen u láakʼtsiloʼobiʼ yéetel maʼatech u líiʼsaʼal u yóol. Yoʼolal bix líiʼsaʼabikeʼ ku yuʼubik mix baʼal tu tséel u maasil. Kéen u beet junpʼéel baʼax maʼ maʼalobeʼ, kex maʼ nojoch baʼaleʼ, ku yuʼubik jach mix baʼal u biilal. Casi xan bey úuchik tiʼ Maríaoʼ. U láakʼtsiloʼobeʼ mantatsʼ ku yaʼalikoʼobtiʼ mix baʼal u biilal, le oʼolal letiʼeʼ kʼuch u creert le baʼax ku yaʼalaʼaltiʼoʼ. Kex tsʼoʼok u yokjaʼeʼ ku yuʼubik maʼ tu náajaltik ka aʼalaʼak de ke u testigo Jéeoba.

⁵ Kex Deborah yéetel María yaan baʼax beetik u lúubul u yóoloʼobeʼ maʼ xuʼul u meyajtikoʼob Jéeobaiʼ. ¿Baʼax áantoʼob? Letiʼe u oraroʼob tiʼ Jéeobaoʼ yéetel u tsikbaltikoʼobtiʼ jach bix u yuʼubikubaʼoboʼ (Sal. 55:22). Uláakʼ baʼax áantoʼobeʼ letiʼe u kankoʼob de ke Jéeobaeʼ ku naʼatik bix u yuʼubikuba máak yoʼolal le baʼaxoʼob kʼaastak úuchtiʼ tu chichniloʼ. Tu kanoʼob xan de ke Jéeobaeʼ ku yilik le jatsʼuts modos yaantoʼon kex yaan horaeʼ toʼoneʼ maʼatech k-ilik (xok 1 Juan 3:19, 20).

6. ¿Baʼax jeʼel u páajtal u beetik le máax ku kaʼa beetik junpʼéel baʼax kʼaaseʼ?

⁶ Jach ku lúubul u yóol máak kéen u kaʼa beet junpʼéel baʼax kʼaas úuch joʼopʼok u yilik u pʼatik. U jaajileʼ maʼ kʼaas ka lúubuk u yóol máak yoʼolal junpʼéel baʼax kʼaas tu beetiʼ (2 Cor. 7:10). Chéen baʼaleʼ maʼ unaj u kʼuchul u gradoil u tuklik maʼ kun perdonartbil tumen Jéeobaiʼ, maʼ unaj xan u tuklik wa mix baʼal u biilaliʼ. K-tuukul beyaʼ maʼ maʼalobiʼ tumen jeʼel u beetik u xuʼulul k-meyajtik Jéeobaeʼ. Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ Proverbios 24:10, ku yaʼalikeʼ wa ku jach lúubul k-óoleʼ jeʼel u pʼáatal minaʼan k-muukʼeʼ. Le oʼolaleʼ maas maʼalob ka k-beet le baʼax ku yaʼalik Jéeobaaʼ: «Koʼoteneʼex utiaʼal k-utskíintik le baʼax uchaʼan ichiloʼonoʼ». Lelaʼ k-beetik le kéen orarnakoʼon tiʼ Jéeoba utiaʼal k-kʼáatiktiʼ ka u perdonartoʼon (Isa. 1:18). Kéen u yil jach tu jaajil tsʼoʼok k-arrepentireʼ yaan u perdonarkoʼon. Unaj xan k-tʼaan yéetel le ancianoʼoboʼ beyoʼ letiʼobeʼ yaan u yáantkoʼonoʼob utiaʼal k-bisikba yéetel Jéeoba jeʼex kaʼacheʼ (Sant. 5:14, 15).

7. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-tuklik wa minaʼan utskíinajil toʼoniʼ?

⁷ Jean-Luc, juntúul anciano kajaʼan Franciaeʼ kéen tsikbalnak yéetel máax tu kaʼa beetaj junpʼéel baʼax kʼaas kex táan u yilik u pʼatkeʼ ku yaʼaliktiʼ: «Utiaʼal Jéeobaeʼ juntúul máak toj u kuxtaleʼ maʼ letiʼe máax maʼ tu lúubul tiʼ baʼax kʼaasoʼ, baʼaxeʼ letiʼe máax ku yaatal u yóol yoʼolal le baʼax maʼ maʼalob tu beetoʼ yéetel ku yilik maʼ u kaʼa beetik» (Rom. 7:21-25). Maʼ unaj k-tuklik wa minaʼan utskíinajil toʼoniʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ tuláakloʼon k-kʼebantal, chéen baʼaleʼ  Jéeobaeʼ jeʼel u perdonarkoʼon yoʼolal u nojoch utsil bey xan yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ (Efe. 1:7; 1 Juan 4:10).

8. ¿Tiʼ máaxoʼob jeʼel k-kʼáatik áantaj kéen lúubuk k-óoleʼ?

⁸ Le sukuʼunoʼob yéetel le kiikoʼob yaan teʼ múuchʼuliloʼ jeʼel u líiʼskoʼob k-óoleʼ. Wa k-uʼuyik kʼaʼabéet k-tsikbaltik baʼax ku yúuchultoʼoneʼ jeʼel u páajtal k-tsikbaltiktiʼobeʼ, tsʼoʼoleʼ letiʼobeʼ jeʼel u líiʼskoʼob k-óoleʼ (Pro. 12:25; 1 Tes. 5:14). Joy, juntúul kiik kajaʼan Nigeriaeʼ suuk u lúubul u yóol. Letiʼeʼ ku yaʼalikeʼ jach nojoch áantaj ku tsʼaʼabaltiʼ tumen le sukuʼunoʼoboʼ, ku yaʼalik: «Kensa bix jeʼel in tsʼoʼokol wa maʼ in wáantaʼal tumen le sukuʼunoʼoboʼ. Yoʼolal bix u yáantkenoʼobeʼ kin wilik bix u núukik Jéeoba in oraciónoʼob. Tsʼoʼok tak u kaʼansikenoʼob in wáant le máaxoʼob lubaʼan u yóoloʼoboʼ». Maʼ u tuʼubultoʼon xaneʼ yaan horaeʼ le sukuʼunoʼoboʼ maʼ ten u jáan tsʼáaʼob cuenta wa lubaʼan k-óol. Le oʼolal toʼon unaj k-natsʼikba yiknal juntúul sukuʼun wa juntúul kiik yiijchajaʼan u tuukul utiaʼal k-kʼáatik ka u yáantoʼon.

9. ¿Baʼaxten ku líiʼsik k-óol Salmo 41:3 yéetel 94:19?

⁹ Unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon. Wa úuch kʼojaʼanchajkoʼoneʼ maas séeb jeʼel u lúubul k-óoleʼ. U jaajileʼ Jéeobaeʼ maʼ ken u beet junpʼéel milagro utiaʼal u tsʼakikoʼoniʼ, pero ku yilik u líiʼsik k-óol yéetel ku tsʼáaiktoʼon muukʼ utiaʼal k-aguantartik (xok Salmo 41:3; 94:19). ¿Bix u beetik? Maʼ xaaneʼ jeʼel u péeksik u puksiʼikʼal juntúul sukuʼun utiaʼal ka xiʼik u man baʼax kʼaʼabéettoʼon, wa u yáantkoʼon yéetel wa baʼax meeyjil kʼaʼabéet u beetaʼal t-otoch. Jeʼel u péeksik xan juntúul sukuʼun utiaʼal ka orarnak t-éeteleʼ. Jeʼel xan u beetik k-kʼaʼajsik le jatsʼuts promesaʼob k-xokmaj teʼ Bibliaoʼ, jeʼex le ku yaʼalik yaan u kʼuchul u kʼiinil k-kuxtal teʼ túumben luʼumoʼ. Teʼeloʼ yaan u xuʼulul u kʼojaʼantal máak yéetel u muʼyaj tumen yaan u lukʼul le kʼebanoʼ (Rom. 15:4).

10. ¿Baʼax áant Isang utiaʼal maʼ u pʼáatal jach lubaʼan u yóol le ka tsʼoʼok u accidentaroʼ?

¹⁰ Isang, juntúul sukuʼun kajaʼan Nigeriaeʼ accidentarnajeʼ ka pʼáat maʼ tu páajtal u xíimbal. Le doctoroʼ tu yaʼalajtiʼ mix bikʼin kun kaʼa xíimbal. Isangeʼ ku yaʼalik: «Kin wuʼuyik ku yeʼetsʼel in puksiʼikʼal yéetel jach lubaʼan in wóol». ¿Baʼax áante? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Teen yéetel in wataneʼ maʼ xuʼul k-orar tiʼ Jéeobaiʼ yéetel sáamsamal k-xokik le Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ maʼ tu tuʼubultoʼon k-tsʼáaik gracias yoʼolal le baʼaloʼob maʼalobtak yaantoʼonoʼ, junpʼéel tiʼ le jatsʼuts baʼaloʼob yaantoʼonoʼ letiʼe u béeytal k-kajtal teʼ túumben luʼumoʼ».

11. ¿Baʼax beet u kiʼimaktal u yóol Cindy kex kʼojaʼan?

¹¹ Cindy, kajaʼan Méxicoeʼ aʼalaʼabtiʼ yaan junpʼéel kʼaakʼas kʼojaʼanil tiʼ, le kʼojaʼanilaʼ jeʼel u beetik u kíimileʼ. ¿Baʼax tu beetaj utiaʼal maʼ u jach lúubul u yóol? Tu yilaj u kʼaʼaytaj sáamsamal le táan u tsʼaʼabal u tratamientooʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «In beetik leloʼ tu yáanten in wáant u maasil tu lugar in tuklik le operación kun beetbiltenoʼ wa le dolor kin muʼyajtikoʼ. Bey in kʼaʼaytajaʼ: mientras in tsikbal yéetel le doctoroʼob wa enfermeroʼoboʼ kin kʼáatiktiʼob bix yanil u láakʼtsiloʼob. Tsʼoʼoleʼ kin kʼáatiktiʼob baʼaxten tu yéeyoʼob u beetkoʼob junpʼéel meyaj jach difícil. Beyoʼ maas chéen chʼaʼabil in wilik baʼax jeʼel u taaktal u yuʼubikoʼobeʼ. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ tu yaʼaloʼobten maʼ suuk u kʼáataʼaltiʼob bix yaniloʼob tumen le máax kʼojaʼanoʼ, hasta tu tsʼáajoʼobten u diosboʼotikil. Yanoʼobeʼ tu tsʼáajoʼobten u númeroil u teléfonoʼob yéetel u direcciónil u yotochoʼob. Teʼ kʼiinoʼob jach yaj baʼax ku yúuchulteʼenoʼ Jéeobaeʼ tu yáanten, hasta maʼ tin creertik bukaʼaj kiʼimakil in wóol kex táan in muʼyaj» (Pro. 15:15).

12, 13. 1) ¿Baʼax ku beetik jujuntúul sukuʼunoʼob utiaʼal u seguer u kʼaʼaytajoʼob kex kʼojaʼanoʼob wa kex tsʼoʼok u chʼíijloʼob? 2) ¿Baʼax utsil tsʼoʼok u taasiktiʼob?

¹² Yaan sukuʼunoʼobeʼ tumen kʼojaʼanoʼob wa  tumen tsʼoʼok u yantal u jaʼabiloʼobeʼ maʼ tu páajtal u meyajtikoʼob Jéeoba jeʼex u kʼáatoʼobeʼ, le oʼolal ku lúubul u yóoloʼob. Kex beyoʼ ku yilkoʼob bix jeʼel u kʼaʼaytajoʼobeʼ. Laurel, juntúul kiik kajaʼan kaʼach Estados Unidoseʼ 37 años kuxlaj tiʼ junpʼéel máquina (pulmón de acero). Tsʼoʼoleʼ tsaʼay cáncer tiʼ, beetaʼab nukuch operaciónoʼob tiʼ yéetel tsaʼay jejeláas kʼojaʼaniloʼob tu yootʼel maʼ tu páajtal u yutstal. Kex yaʼab kʼojaʼaniloʼob tu sufrirteʼ maʼ xuʼul u kʼaʼaytajiʼ. Ku kʼaʼaytaj kaʼach tiʼ le enfermeroʼoboʼ bey xan tiʼ le máaxoʼob ku binoʼob kanáantik tu yotochoʼ. Tu yáantaj kex 17 máakoʼob u meyajtoʼob Jéeoba. *

¹³ Richard, ku beetik u ancianoil yéetel kajaʼan Franciaeʼ ku yaʼalik bix jeʼel u kʼaʼaytaj le máaxoʼob maʼ tu páajtal u jóokʼol tu yotochoʼob wa le máaxoʼob kajaʼanoʼob teʼ tuʼuxoʼob ku kanáantaʼal le máaxoʼob tsʼoʼok u chʼíijloʼoboʼ. Richardeʼ ku yaʼalik: «Kin waʼaliktiʼob ka u tsʼáaʼob le publicaciónoʼob tuʼux jeʼel u páajtal u yilaʼaloʼ. Beyoʼ le kéen ilaʼak tumen wa máaxeʼ jeʼel u kʼáatkoʼob baʼax ku yaʼalikeʼ. Lelaʼ ku tsʼáaik tuʼux u tsikbaloʼob, yéetel le kéen kʼaʼaytajnakoʼob beyaʼ jach ku líikʼil u yóoloʼob». Uláakʼ bix jeʼel u páajtal u kʼaʼaytaj le máaxoʼob maʼ tu páajtal u jóokʼloʼoboʼ letiʼe u tsʼíibtikoʼob cartaʼob wa u tʼaanoʼob tiʼ teléfonooʼ.

14. ¿Baʼax tu beetaj rey David maʼalob ka k-beet xan?

¹⁴ Maʼ xaaneʼ jach k-tsʼíiboltik k-beetik junpʼéel meyaj teʼ múuchʼuliloʼ wa teʼ circuito tuʼux yanoʼonoʼ. Pero yaan horaeʼ yoʼolal u edad máak, yoʼolal kʼojaʼanil wa yoʼolal uláakʼ baʼaxoʼobeʼ maʼ tu páajtal u beetik. Wa bey u yúuchul tiʼ máakoʼ u ejemplo rey Davideʼ jach jeʼel u yáantajeʼ. Letiʼeʼ jach ku tsʼíiboltik kaʼach u beetik junpʼéel templo utiaʼal u adorartaʼal Jéeoba, pero kex aʼalaʼabtiʼ maʼ letiʼ kun beetkeʼ jach tu yáantaj le máax yéeyaʼab tumen Jéeobaoʼ. Tu síiaj xan yaʼab oro yéetel plata. ¿Máasaʼ jach maʼalob ka k-beet jeʼex letiʼoʼ? (2 Sam. 7:12, 13; 1 Cró. 29:1, 3-5).

15. ¿Baʼax áant juntúul sukuʼun le ka lúub u yóoloʼ?

¹⁵ Hugues, juntúul sukuʼun kajaʼan Franciaeʼ xuʼul u beetik u ancianoil tumen kʼojaʼanchaji. Maʼ tu páajtal u beetik mix baʼal, mix tak u yáantaj ichil u yotoch. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Tin wuʼuyaj jach lúub in wóol, kin wuʼuyik mix baʼal in biilal. Ka máan kʼiineʼ kʼuch in naʼat yaan baʼaxoʼob maʼ tu páajtal in beetik, pero kiʼimakchaj in wóol yoʼolal le baʼaxoʼob ku páajtal in beetik utiaʼal in meyajtik Jéeobaoʼ. Maʼ ten in pʼatinba. Kin wuʼuyik beyen jeʼex Gedeón yéetel le 300 xiiboʼob yaan kaʼach tu yéeteloʼ, kex kaʼanaʼaneneʼ yaan u seguer in tsʼáaik in wóoliʼ» (Jue. 8:4).

16. ¿Baʼax k-kanik tiʼ le ángeloʼoboʼ?

¹⁶ Yaʼab baʼax jeʼel xan u páajtal k-kanik tiʼ le  ángeloʼoboʼ. Juntéeneʼ Jéeobaeʼ tu kʼáataj tiʼ le ángeloʼob bix jeʼel u tuʼusul le kʼasaʼan rey Acaboʼ. Kex yaʼab tiʼ le ángeloʼob tu yaʼaloʼob bix ken u beetiloʼobeʼ Jéeobaeʼ chéen juntúul tu yéeyiʼ ka tu yaʼalajtiʼ yaan u jóokʼol maʼalobil le baʼax ken u beetoʼ (1 Rey. 22:19-22). ¿Lúub wa ta tʼaan u yóol u maasiloʼoboʼ? ¿Tu tukloʼob wa chéen tu xupaj u túuboʼob úuchik u tʼaanoʼob pero maʼ beetaʼab u cuentail le baʼax tu yaʼaloʼoboʼ? Mix baʼal eʼesik wa tuukulnajoʼob beyoʼ. Le ángeloʼoboʼ jach humildeʼob, letiʼobeʼ maʼ u kʼáatoʼob ka alabartaʼakoʼobiʼ baʼaxeʼ ka alabartaʼak chéen Jéeoba (Jue. 13:16-18; Apo. 19:10).

17. ¿Baʼax unaj k-beetik wa lubaʼan k-óol tumen maʼ tsʼaʼabtoʼon junpʼéel meyaj k-tsʼíiboltikiʼ?

¹⁷ Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe k-kʼaj óoltaʼal bey u testigoʼon Jéeobaoʼ yéetel k-tsikbaltik u Reino. Le meyajoʼob ku tsʼaʼabal tiʼ máak ichil u kaajal Jéeobaoʼ maʼ utiaʼal mantatsʼiʼ. Le baʼax beetik k-yaabiltaʼal tumen Jéeoba bey xan tumen le sukuʼunoʼoboʼ maʼ letiʼe meyaj ku tsʼaʼabal k-beetoʼ baʼaxeʼ letiʼe k-eʼesik kabal óolaloʼ. Le oʼolal mantatsʼ unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul k-eʼesik le jatsʼuts modosaʼ. Kaanbalnakoʼon tiʼ le máaxoʼob ku yaʼalik le Biblia tu yeʼesoʼob kabal u yóoloʼoboʼ yéetel koʼoneʼex áantik le sukuʼunoʼob tak tuʼux ku páajtal k-beetkeʼ (Sal. 138:6; 1 Ped. 5:5).

18, 19. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul u kiʼimaktal k-óol kex yaan hora maʼ t-kʼaʼamal teʼ kʼaʼaytajoʼ?

¹⁸ Maʼ xaaneʼ le tuʼux k-kʼaʼaytajoʼ le máakoʼoboʼ maʼ kulaʼanoʼob tu yotochoʼobiʼ wa kex kulaʼanoʼobeʼ maʼ taak u yuʼubikoʼoniʼ. Leloʼ jeʼel u beetik u lúubul k-óoleʼ, ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul u kiʼimaktal k-óol kéen jóokʼkoʼon kʼaʼaytajeʼ? Le cuadro « Disfrutart le kʼaʼaytajoʼ» ku yaʼalik jujunpʼéel baʼaxoʼob jeʼel u páajtal u beetaʼaleʼ. Maʼ unaj xan k-tuʼubsik baʼaxten jach kʼaʼanaʼan k-jóokʼol kʼaʼaytajiʼ. ¿Baʼaxten jach kʼaʼanaʼan?

¹⁹ Maʼ u tuʼubultoʼoneʼ le baʼax maas kʼaʼanaʼanoʼ letiʼe k-tsʼáaik k-kʼaj óoltbil u kʼaabaʼ Jéeobaoʼ yéetel k-tʼaan tiʼ u Reino. Jesúseʼ tu yaʼalaj chéen junpʼíit máakoʼob kun kaxtik le bej ku bisik máak tiʼ le kuxtal minaʼan u xuuloʼ, le oʼolaleʼ maʼ unaj u lúubul k-óol wa chéen junpʼíit máakoʼob kʼamik le kʼaʼaytaj k-beetkoʼ (Mat. 7:13, 14). Tsʼoʼoleʼ le kéen jóokʼkoʼon teʼ kʼaʼaytajoʼ táan k-múul meyaj yéetel Jéeoba, Jesús yéetel  le ángeloʼoboʼ (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 3:9; Apo. 14:6, 7). Maʼ u tuʼubultoʼon xaneʼ Jéeoba natsʼik tu yiknal le máaxoʼob taak u adorarkoʼoboʼ (Juan 6:44). Le oʼolal maʼ xaaneʼ le máax maʼ taak u yuʼubikoʼon beoraaʼ jeʼel u taaktal u yuʼubikoʼon kéen kaʼa máankoʼon tu jool u yotocheʼ.

20. Jeʼex u yaʼalik Jeremías 20:8, 9, ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u lúubul k-óol wa maʼ t-uʼuyaʼal teʼ kʼaʼaytajoʼ?

²⁰ Yaʼab baʼax jeʼel k-kanik tiʼ profeta Jeremíaseʼ. Le máakoʼob teʼ tuʼux ku kʼaʼaytaj kaʼachoʼ jach maʼ tu yuʼubikoʼob le baʼax ku tsikbaltikoʼ. Le máakoʼoboʼ «bul kʼiin» ku burlarkoʼob yéetel ku pochʼkoʼob Jeremías (xok Jeremías 20:8, 9). Tumen jach lúub u yóoleʼ óolak u pʼat le meyajoʼ. Pero maʼ tu pʼatiʼ. ¿Baʼaxten? Tumen tu yaʼaleʼ u Tʼaan Jéeobaeʼ «pʼáat bey junpʼéel kʼáakʼ ku tóochʼbal» ichil u puksiʼikʼaleʼ, le oʼolal ku yuʼubik maʼ tu páajtal u pʼáatal maʼ u yaʼalik. Wa sáamsamal k-xokik u Tʼaan Dioseʼ yaan u yúuchultoʼon jeʼex Jeremíaseʼ, yaan u kʼuchul t-puksiʼikʼal yéetel yaan u taaktal k-tsikbaltik tiʼ u maasil. Le oʼolal unaj k-xokik sáamsamal yéetel k-tuklik baʼax ku kaʼansiktoʼon. Beyoʼ yaan k-disfrutartik le kʼaʼaytaj k-beetkoʼ yéetel jeʼel u bintoʼon utsileʼ (Jer. 15:16).

21. ¿Baʼax ken u yáantoʼon utiaʼal maʼ u jach lúubul k-óol?

²¹ Deborah, le kiik t-chʼaʼchiʼitaj teʼ párrafo 4, ku yaʼalik: «U lúubul u yóol máakeʼ letiʼe baʼax maases ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u xuʼulul k-yaabiltik Jéeobaoʼ». Pero Satanáseʼ maʼ tu tsaʼayal yéetel Jéeoba kex jeʼel baʼalak ka meyajnaktiʼeʼ. Le oʼolaleʼ le kéen lúubuk k-óoleʼ unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon, unaj xan k-aʼaliktiʼ jach bix k-uʼuyikba. Letiʼeʼ yaan u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u jach lúubul k-óol yoʼolal le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak k-beetik yaan horaoʼ, yaan u yáantkoʼon kéen kʼojaʼanchajkoʼon, yaan u yáantkoʼon wa maʼ tu tsʼaʼabaltoʼon junpʼéel meyaj jach k-tsʼíiboltik yéetel yaan u yáantkoʼon kʼaʼaytaj yéetel kiʼimak óolal kex maʼ u jach kʼaʼamal. Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ maʼ tun jach lúubul k-óol kex jeʼel baʼalak ka k-aktáanteʼ.