1. ¿Bix k-máansik tiempo yéetel Jéeoba?

 ¿MÁASAʼ ku kiʼimaktal k-óol k-máansik tiempo yéetel le máaxoʼob k-yaabiltmoʼoboʼ? Le tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ kiʼimak u yóol u múul máanskoʼob tiempo. Le táankelmoʼob xanoʼ kiʼimak u yóol u máanskoʼob tiempo yéetel u amigoʼob. Toʼon xaneʼ kiʼimak k-óol k-máansik tiempo yéetel le sukuʼunoʼoboʼ, chéen baʼaleʼ le baʼax maas taasiktoʼon kiʼimak óolaloʼ letiʼe k-máansik tiempo yéetel Diosoʼ. ¿Bix k-beetik le jeʼeloʼ? Letiʼe kéen k-xok le Bibliaoʼ, kéen orarnakoʼon tiʼ letiʼ, kéen tuukulnakoʼon tiʼ le baʼaxoʼob ken u beetoʼ bey xan kéen tuukulnakoʼon tiʼ u jatsʼuts modosoʼob. ¿Máasaʼ jach ku kiʼimaktal k-óol k-máansik tiempo yéetel Jéeoba? (Sal. 139:17).

2. ¿Baʼaxten yaan kʼiineʼ maʼ chéen chʼaʼabil k-máansik tiempo yéetel Jéeobaiʼ?

² Kex kiʼimak k-óol k-máansik tiempo yéetel Jéeobaeʼ yaan horaeʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ. Kex uts t-tʼaan k-orar, k-xakʼalxook yéetel k-tuukul tiʼ le baʼax k-xokikoʼ yaʼab uláakʼ baʼaloʼob yaan k-beete. Kʼaʼabéet k-bin meyaj, k-atendertik k-familia bey xan uláakʼ baʼaloʼob ichil k-kuxtal.

3. ¿Tiʼ baʼax unaj k-kanáantikba?

³ Yaan horaeʼ jujunpʼéel tiʼ le baʼaloʼob k-beetkoʼ kex maʼ kʼaasoʼobeʼ jeʼel u luʼskoʼobtoʼon le tiempo unaj k-máansik yéetel Jéeobaoʼ le oʼolal unaj k-kanáantikba. Por ejemploeʼ, maʼ kʼaas ka u jóoʼs máak tiempo utiaʼal u chan divertirkubaiʼ, chéen baʼaleʼ wa maʼ t-kanáantikbaeʼ jeʼel u yokliktoʼon le tiempo unaj u meyaj utiaʼal k-adorartik Jéeobaoʼ. Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ le baʼax maas importanteoʼ letiʼe k-meyajtik Jéeobaoʼ maʼ letiʼe k-náaysik k-óoloʼ (Pro. 25:27; 1 Tim. 4:8).

4. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

 ⁴ Teʼ xookaʼ yaan k-xakʼaltik baʼaxten jach kʼaʼabéet k-ilik máakalmáak le baʼaxoʼob maas importante unaj k-beetik ichil k-kuxtaloʼ. Yaan xan k-ilik bix jeʼel u páajtal k-aprovechartik maʼalob le tiempo k-jóoʼsik utiaʼal k-máansik yéetel Jéeobaoʼ bey xan baʼax utsiloʼob jeʼel u taasiktoʼoneʼ.

5. Le baʼax ku yaʼalik Efesios 5:15-17, ¿bix jeʼel u yáantik le táankelmoʼob u chʼaʼob maʼalob decisiónoʼobeʼ?

⁵ Unaj k-chʼaʼik maʼalob decisiónoʼob. Le táankelmoʼoboʼ u suukileʼ ku difíciltaltiʼob u chʼaʼtuklikoʼob baʼax ken u beetoʼob. Maʼ xaaneʼ u maestroʼob wa u láakʼtsiloʼob maʼ Testigoʼobeʼ ku yaʼaliktiʼob ka kaʼanchajak u xookoʼob yéetel ka u kaxtoʼob junpʼéel maʼalob meyaj, kex ka u bis tiempo tiʼob. Chéen baʼaleʼ u taataʼob yéetel le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ ku yaʼaliktiʼob ka u maas tsʼáa u yóol u meyajtoʼob Jéeoba. ¿Baʼax jeʼel u yáantik juntúul táankelem u yaabiltmaj Jéeoba u chʼaʼ maʼalob decisiónoʼobeʼ? Jeʼel u páajtal u xokik Efesios 5:15-17 (xoke). Le kéen tsʼoʼokok u tuukul tiʼ le baʼax ku yaʼalik le tekstooʼ unaj u tuklik: «¿Baʼax u kʼáat Jéeoba ka in beete?, ¿baʼax jeʼel u kiʼimakkúuntik u yóoleʼ? yéetel ¿baʼax jeʼel u yáantken in aprovechart tubeel le tiempo yaantenoʼ?». Kʼaʼajaktoʼoneʼ kuxaʼanoʼon tiʼ ‹kʼasaʼan kʼiinoʼob› yéetel taʼaytak u xuʼulsaʼal tiʼ u kʼasaʼan yóokʼol kaab Satanás. Le oʼolaleʼ maas maʼalob ka k-beet baʼaloʼob ku kiʼimakkúuntik u yóol Jéeoba.

6. ¿Baʼax tu beetaj María, yéetel baʼaxten maʼalob le baʼax tu chʼaʼtukloʼ?

⁶ Unaj k-ilik baʼax maas importante. Utiaʼal k-aprovechartik maʼalob le tiempo yaantoʼonoʼ yaan kʼiineʼ kʼaʼabéet k-ilik baʼax maas importante. Leloʼ letiʼe baʼax úuch tiʼ María yéetel Marta le ka bin xíimbaltbiloʼob tumen Jesúsoʼ. Martaeʼ kiʼimak u yóol tumen tiaʼan Jesús tu yotocheʼ ka tu chʼaʼtuklaj u beetik junpʼéel kiʼikiʼ janal, chéen baʼaleʼ Maríaeʼ kulaj naatsʼ tiʼ Jesúseʼ ka joʼopʼ u chʼenxikintik baʼax ku yaʼalik. U jaajileʼ maʼ kʼaas le baʼax tu beetaj Martaoʼ, chéen baʼaleʼ aʼalaʼabtiʼ tumen Jesús: «Maríaeʼ tu yéeyaj u maas maʼalobil» (Luc. 10:38-42). Maʼ xaaneʼ le ka máan tiempoeʼ Maríaeʼ tuʼubtiʼ baʼax tu jaantoʼob teʼ kʼiin jeʼeloʼ chéen baʼaleʼ maʼ wal tuʼubtiʼ le baʼaxoʼob tu kanaj tiʼ Jesúsoʼ. Jeʼex k-ilkoʼ Maríaeʼ tu aprovechartaj le tiempo tu máansaj yéetel Jesúsoʼ. Toʼon xaneʼ unaj k-aprovechartik le tiempo k-máansik yéetel Jéeobaoʼ. ¿Bix túun jeʼel k-beetik le jeʼeloʼ?

7. ¿Baʼaxten jach kʼaʼabéet k-orar, k-xakʼalxook yéetel k-tuukul tiʼ le baʼax k-xokikoʼ?

⁷ Kʼaʼajaktoʼoneʼ le k-orar, le k-xakʼalxook yéetel le k-tuukul tiʼ le baʼax k-xokikoʼ táakaʼanoʼob ichil le adoración k-tsʼáaik tiʼ Diosoʼ. Le kéen orarnakoʼoneʼ táan k-tsikbal yéetel le k-Taata yaan teʼ kaʼan jach u yaabiltmoʼonoʼ (Sal. 5:7). Le kéen k-xakʼalxokt le Bibliaoʼ táan k-kaanbal tiʼ Dios, le máax maas jach yaan u naʼatoʼ (Pro. 2:1-5). Le kéen tuukulnakoʼon tiʼ le baʼax k-xokikoʼ u jaajileʼ k-tuukul tiʼ u jatsʼuts modosoʼob Jéeoba bey xan tiʼ le baʼaxoʼob u tukultmaj u beetik t-oʼolaloʼ bey xan tu yoʼolal u maasiloʼ. ¿Máasaʼ letiʼe bix maas maʼalob jeʼel u meyajtoʼon le tiempo yaantoʼonoʼ? Chéen baʼaleʼ tumen yaʼab baʼaloʼob yaan k-beeteʼ, ¿baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-aprovechart le tiempo yaantoʼonoʼ?

8. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon úuchik u bin Jesús teʼ desiertooʼ?

 ⁸ Wa ku páajtaleʼ kaxt junpʼéel lugar tranquilo. Leloʼ bey úuchik u beetik Jesúsoʼ. Letiʼeʼ tu máansaj 40 kʼiinoʼob teʼ desiertooʼ (Luc. 4:1, 2). Teʼeloʼ páajchaj u orar yéetel u tuukul tiʼ baʼax u kʼáat u Taata ka u beete. Leloʼ le áant u aktáant le baʼaxoʼob tu muʼyajtoʼ. ¿Baʼax ku yeʼesiktoʼon leloʼ? Wa yaʼaboʼon ichil k-familiaeʼ maʼ xaaneʼ istikyaj jeʼel k-kaxtik junpʼéel lugar tranquilo ichil k-otocheʼ. Wa bey u yúuchultoʼonoʼ maʼalob ka jóokʼkoʼon k-kaxt junpʼéel lugar tranquilo. Julie, juntúul kiik kajaʼan Franciaeʼ, bey u beetik le kéen taakak u orar tiʼ Jéeobaoʼ tumen jach chichan le naj tuʼux kajaʼan yéetel u yíichamoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Sáamsamal kin bin teʼ parqueoʼ tumen teʼeloʼ ku páajtal in concentrarkinba yéetel in tsikbal yéetel Jéeoba».

9. Kex Jesús yaʼab baʼax yaan kaʼach u beeteʼ, ¿bix tu yeʼesil importante u yilik u biskuba yéetel Jéeoba?

⁹ Jesúseʼ yaʼab baʼax yaan kaʼach u beete. Jeʼel tuʼuxak ku bineʼ ku baʼpachtaʼal kaʼach tumen máakoʼob taak u máanskoʼob tiempo tu yéetel. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ juntéenjeakileʼ tuláakal u kajnáaliloʼob le kaajoʼ tu muchʼubaʼob tu jool le naj tuʼux yanoʼ tumen taak u yilkoʼob Jesús. Kex beyoʼ letiʼeʼ tu yilaj u jóoʼsik tiempo utiaʼal u maas biskuba yéetel Jéeoba. Táanil tiʼ u tíipʼil kʼiineʼ bin tiʼ junpʼéel lugar tuʼux mix máak yaneʼ ka joʼopʼ u orar tiʼ u Taata (Mar. 1:32-35).

10, 11. Jeʼex u yaʼalik Mateo 26:40, 41, ¿baʼax maʼalob consejo tu tsʼáaj Jesús tiʼ u discípuloʼob tu jardínil Getsemaní, chéen baʼaleʼ baʼax tu beetoʼob?

¹⁰ Le áakʼab táanil tiʼ u kíimsaʼaloʼ Jesúseʼ tu kaxtaj junpʼéel lugar tranquilo. Letiʼeʼ bin tu jardínil Getsemaní utiaʼal u orar yéetel u tuukul tiʼ le baʼax u kʼáat u Taata ka u beetoʼ (Mat. 26:36). Teʼeloʼ tu tsʼáaj tiʼ u discípuloʼob junpʼéel maʼalob consejo yaan yil yéetel le oraciónoʼ.

¹¹ Koʼoneʼex kʼaʼajsik le baʼax úuch teʼ kʼiin jeʼeloʼ. Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok u máan chúumuk áakʼab ka kʼuchoʼob tu jardínil Getsemaní, Jesús túuneʼ tu yaʼalaj tiʼ u apóstoloʼob maʼ u weenloʼob, ku tsʼoʼokoleʼ ka bin orar (Mat. 26:37-39). Chéen baʼaleʼ le ka suunajeʼ tu yileʼ táan u weenloʼob le oʼolal tu kaʼa aʼalajtiʼob: «Ilawil maʼ a weenleʼex yéetel maʼ u xuʼulul a orareʼex» (xok Mateo 26:40, 41). Jesúseʼ u yojel yaʼab baʼaxoʼob kaʼach tsʼoʼok u aktáantkoʼob yéetel kaʼanaʼanoʼob le oʼolal tu chʼaʼaj óotsilil tiʼob, yéetel tu yaʼaleʼ máakeʼ u kʼáat u beet baʼax maʼalob, «chéen baʼaleʼ u kʼeban wíinklileʼ maʼ u kʼáat u beetiʼ». Le ka tsʼoʼok leloʼ Jesúseʼ kaʼatéen maas tu jutsʼuba utiaʼal u orar, chéen baʼaleʼ le kéen suunak tu yiknal le apóstoloʼoboʼ ku yilik kaʼacheʼ táan u weenloʼob maʼ táan u oraroʼobiʼ (Mat. 26:42-45).

12. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-beetik wa yaan kʼiineʼ k-uʼuyik jach estresadoʼon yéetel kaʼanaʼanoʼon utiaʼal k-orar?

 ¹² Unaj k-yéeyik le súutukil maas maʼaloboʼ. Maʼ xaaneʼ tumen jach estresadoʼon wa jach kaʼanaʼanoʼoneʼ k-uʼuyik maʼ tu páajtal k-orar. ¿Baʼax túun jeʼel u páajtal k-beetkeʼ? Yaan jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ suuk kaʼach u oraroʼob le jach taʼaytak u weenloʼoboʼ, chéen baʼaleʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ maas ku taasik utsil u orar máak junpʼíit antes. Yaan xan sukuʼunoʼobeʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ maas maʼalob ka kulakoʼob wa ka xolakoʼob utiaʼal u oraroʼob. ¿Kux túun wa kex beyoʼ k-uʼuyik jach chiʼichnakoʼon yéetel maʼ taak k-orariʼ? Maʼalob ka k-aʼal tiʼ Jéeoba tumen maʼ u tuʼubultoʼoneʼ letiʼeʼ ku chʼaʼik óotsilil yéetel jeʼel u naʼatkoʼoneʼ (Sal. 139:4).

13. ¿Baʼaxoʼob jeʼel u náaysik k-óol le táan k-beetik jeʼel baʼaxak utiaʼal k-adorartik Jéeobaoʼ?

¹³ Maʼ unaj u náayal k-óol le táan k-xakʼalxookoʼ. Uláakʼ baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-maas bisikba yéetel Jéeobaeʼ letiʼe k-xakʼalxoktik le Bibliaoʼ yéetel k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ. ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-maas aprovechartik le súutukil k-jóoʼsmaj utiaʼal k-xakʼalxook yéetel k-bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ? Maʼalob ka k-tukle: «¿Baʼax náaysik in wóol teʼ súutukiloʼob jeʼeloʼ?». Maʼ xaaneʼ yaan k-tsʼáaik cuentaeʼ suuk k-tʼaʼanal tiʼ teléfono wa u túuxtaʼaltoʼon mensaje. U jaajileʼ maʼ kʼaas le baʼaloʼob beyaʼ, chéen baʼaleʼ jujuntúul máakoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼobeʼ ku yaʼalikoʼobeʼ le u yantal junpʼéel teléfono naatsʼ tiʼ máakoʼ jeʼel u beetik maʼ u páajtal u concentrarkubaeʼ. Juntúul tiʼ letiʼobeʼ ku yaʼalik: «Maʼ tu páajtal u concentrarkuba máak tumen u tuukuleʼ yaanal tuʼux yaan». Wa antes tiʼ le asamblea ku yaʼalaʼaltoʼon ka k-éems u volumen k-celular utiaʼal maʼ k-náaysik u yóol u maasiloʼ, ¿máasaʼ bey xan unaj k-beetik le kéen k-beet jeʼel baʼaxak utiaʼal k-adorartik Jéeobaoʼ?

14. Jeʼex u yaʼalik Filipenses 4:6, 7, ¿baʼax ken u tsʼáatoʼon Jéeoba utiaʼal u yáantkoʼon k-concentrartba?

¹⁴ Unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon utiaʼal k-concentrartikba. Wa  k-tsʼáaik cuenta ku káajal k-tuukul tiʼ yaanal baʼaloʼob le táan k-xakʼalxook wa le tiaʼanoʼon teʼ muchʼtáambaloʼ, unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantoʼon. U jaajileʼ wa yaan baʼax chiʼichnakkúuntik máakeʼ maʼ chéen chʼaʼabil u concentrarkubaiʼ kex beyoʼ jach unaj u yilik u beetik. Maʼalob ka k-kʼáat tiʼ Jéeoba ka u tsʼáatoʼon le jeetsʼelil ku kanáantik k-puksiʼikʼal yéetel k-tuukuloʼ (xok Filipenses 4:6, 7).

15. Aʼal junpʼéel utsil ku taasiktoʼon k-máansik tiempo yéetel Jéeoba.

¹⁵ Yaʼab utsiloʼob jeʼel u taasiktoʼon wa k-tsikbal yéetel Jéeoba, k-uʼuyik baʼax ku yaʼalik yéetel k-tuukul tiʼ u modoseʼ. ¿Bey baʼax utsiloʼobeʼ? Yáaxeʼ yaan k-chʼaʼik maʼalob decisiónoʼob. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le máax ku máan yéetel máaxoʼob yaan u naʼatoʼobeʼ yaan u yantal u naʼat» (Pro. 13:20). Jeʼex k-ilkoʼ wa k-maas máansik tiempo yéetel Jéeoba, le máax maas jach u naʼatoʼ, maas yaan xan u yantal k-naʼat, yaan k-ilik bix jeʼel k-lúubul utsil tiʼeʼ yéetel maʼ ken k-chʼaʼtukult k-beetik baʼaloʼob maʼ maʼalob tu táaniʼ.

16. ¿Baʼaxten le k-máansik tiempo yéetel Jéeobaoʼ ku yáantkoʼon utiaʼal k-kaʼansaj maas maʼalob?

¹⁶ U kaʼapʼéeleʼ k-kaʼansaj maas maʼalob. Toʼoneʼ k-tsʼáaik xook tiʼ le máakoʼoboʼ tumen taak k-áantkoʼob u natsʼubaʼob tu yiknal Jéeoba. Le kéen joʼopʼok k-maas tsikbal yéetel le k-Taata yaan teʼ kaʼanoʼ k-maas yaabiltik. Ku tsʼoʼokoleʼ ku béeytal k-áantik le máaxoʼob ku xookoʼob t-éetel utiaʼal ka u yaabiltoʼob xanoʼ. Leloʼ bey úuchik u beetik Jesús úuchjeakil. Le kéen tʼaanak kaʼach tiʼ u Taataeʼ ku yeʼesik jach u yaabiltmaj, le oʼolal u discípuloʼobeʼ tu yaabiltoʼob xan Jéeoba (Juan 17:25, 26).

17. Le oración yéetel le xakʼalxookoʼ, ¿bix u maas muʼukʼaʼankúuntik k-fe?

¹⁷ U yóoxpʼéeleʼ ku maas muʼukʼaʼantal k-fe. Le kéen k-kʼáat tiʼ Jéeoba ka u nuʼuktoʼon yéetel ka u yáantoʼoneʼ k-ilik bix u núukik k-oraciónoʼob, leloʼ ku maas muʼukʼaʼankúuntik k-fe (1 Juan 5:15). Uláakʼ baʼax maas muʼukʼaʼankúuntik k-fejeʼ letiʼe xakʼalxookoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le fejoʼ ku taal kéen tsʼoʼokok u yuʼubik máak baʼax ku yaʼalaʼal» (Rom. 10:17). Chéen baʼaleʼ u jaajileʼ utiaʼal u maas muʼukʼaʼantal k-fejeʼ maʼ chéen kʼaʼabéet k-kanik uláakʼ baʼaloʼobiʼ, baʼaxeʼ yaan uláakʼ baʼax unaj k-beetik.

18. Aʼal junpʼéel ejemplo ku yeʼesik maʼalob ka tuukulnakoʼon tiʼ baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba t-óolal bey xan tu yoʼolal u kaajal.

¹⁸ Unaj k-tuukul tiʼ le baʼax k-kanikoʼ. Leloʼ bey tu beetil le máax tsʼíibt le Salmo 77. Letiʼeʼ jach chiʼichnak kaʼachi  tumen ku tuklikeʼ tsʼoʼok u xuʼulul u kʼaʼamloʼob tumen Jéeoba. Tumen jach chiʼichnakeʼ hasta maʼ tu páajtal u wenel kaʼachi (versículo 2 tak 8). ¿Baʼax túun tu beetaj? Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Jéeoba: «Yaan in tuukul tiʼ tuláakal le meyajoʼob ka beetkoʼ, yaan in máansik tin tuukul le baʼaxoʼob ka beetkoʼ» (versículo 12). Jeʼex k-ilkoʼ letiʼeʼ u yojel le baʼaxoʼob u beetmaj Jéeoba kaʼach yoʼolal u kaajaloʼ, chéen baʼaleʼ kex beyoʼ joʼopʼ u tuklik: «¿Tsʼoʼok wa u tuʼubul tiʼ Dios u yeʼesik u yutsil? ¿Tsʼoʼok wa u xuʼulul u chʼaʼik óotsilil tumen jach pʼujaʼan?» (versículo 9). Le máax tsʼíibt le salmooʼ joʼopʼ u tuukul tiʼ baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba yoʼolal u kaajal bey xan bix úuchik u chʼaʼiktiʼ óotsilil (versículo 11). Leloʼ le áant u tsʼáa cuenta mix bikʼin kun pʼatbiloʼob tumen Jéeoba (versículo 15). Bey túun xanoʼ wa k-tuukul tiʼ baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba t-óolal bey xan yoʼolal u kaajaleʼ yaan u maas muʼukʼaʼantal k-fe.

19. Aʼal uláakʼ utsil ku taasiktoʼon k-bisikba yéetel Jéeoba.

¹⁹ U kanpʼéeleʼ k-maas yaabiltik Jéeoba. Leloʼ letiʼe utsil maas nojoch ku taasiktoʼon k-máansik tiempo tu yéeteloʼ. ¿Baʼaxten? Tumen le yaabilajoʼ letiʼe modos péeksikoʼon k-uʼuy u tʼaanoʼ. Ku péeksikoʼon xan k-beet jeʼel baʼaxak utiaʼal k-lúubul utsil tiʼeʼ bey xan utiaʼal u chúukpajal k-óol k-aktáant jeʼel baʼaxakeʼ (Mat. 22:37-39; 1 Cor. 13:4, 7; 1 Juan 5:3). Minaʼan mix baʼal maas importante tiʼ k-bisikba yéetel Jéeoba Dios (Sal. 63:1-8).

20. ¿Baʼax tsʼoʼok a chʼaʼtuklik a beetik utiaʼal a maas máansik tiempo yéetel Jéeoba?

²⁰ Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ le k-orar, le k-xakʼalxook yéetel le k-tuukul tiʼ le baʼax k-kanikoʼ táakaʼanoʼob ichil le adoración k-tsʼáaik tiʼ Jéeobaoʼ. Le oʼolaleʼ jeʼex Jesúseʼ unaj k-kaxtik junpʼéel lugar tranquilo utiaʼal k-máansik tiempo tu yéetel, tsʼoʼoleʼ unaj k-ilik xan maʼ u náayal k-óol yéetel mix baʼal. Maʼalob xan ka k-kʼáattiʼ ka u yáantoʼon k-concentrartba le táan k-beetik jeʼel baʼaxak utiaʼal k-adorarkoʼ. Wa k-aprovechartik le tiempo k-máansik yéetel Jéeobaoʼ, letiʼeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon le kuxtal minaʼan u xuuloʼ (Mar. 4:24).