¿YAAN wa baʼax meyajil taak k-beetik teʼ múuchʼulil, baʼaleʼ bejlaʼeʼ maʼ tu páajtal k-beetik? Maʼ xaaneʼ junpʼéel meyaj ku beetik uláakʼ sukuʼun wa junpʼéel meyaj k-yáax beetmaj ichil u kaajal Jéeoba. Maʼ xaaneʼ maʼ tu páajtal k-beetik le baʼax k-tsʼíiboltikoʼ, tumen tsʼoʼok u yantal k-jaʼabil, kʼojaʼanoʼon, ku pʼáatal minaʼantoʼon taakʼin wa tumen kʼaʼabéet k-tsʼáaik baʼax kʼaʼabéet ichil k-familia. Wa maʼ xaaneʼ yoʼolal le kʼeexoʼob ku beetaʼal ichil u kaajal Jéeobaoʼ kʼaʼabéetchaj k-pʼatik junpʼéel meyaj xáanchaj táan k-beetik. Jeʼel baʼaxak oʼolaleʼ maʼ xaaneʼ jeʼel k-tuklik maʼ táan k-meyajtik Jéeoba jeʼex k-kʼáateʼ. Yoʼolal lelaʼ jeʼel k-chiʼichnaktaleʼ. ¿Baʼax jeʼel u páajtal k-beetik utiaʼal maʼ u lúubul k-óol yéetel utiaʼal maʼ u yaatal k-óoleʼ? ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal maʼ u xuʼulul u kiʼimaktal k-óoleʼ?

Le baʼax tu beetaj Juan Bautistaoʼ yaan baʼax ku kaʼansiktoʼon. Letiʼeʼ tsʼaʼab junpʼéel nojoch meyaj u beet tumen Dios. Baʼaleʼ maʼ xaaneʼ mix juntéen tu tuklaj wa maas yaʼab tiempo ken u máans cárcel ke táan u kʼaʼaytaj. Kex beyoʼ maʼ xuʼul u kiʼimaktal u yóoliʼ. ¿Baʼax áante? ¿Bix jeʼel u seguer u kiʼimaktal k-óol kex yaan baʼaxoʼob beetik u yaatal k-óoleʼ?

Kex tu mesil abril tu añoil 29 tsʼoʼokok u taal Jesuseʼ, Juaneʼ káaj u yáantik le judíoʼob utiaʼal ka u kʼamoʼob le Mesías jeʼex tu yaʼalil Jéeobaoʼ. Letiʼeʼ ku yaʼaliktiʼob: «Kʼex a tuukuleʼex tumen u Reinoil kaʼaneʼ tsʼoʼok u náatsʼal» (Mat. 3:2; Luc. 1:12-17). Yaʼabeʼ tu kʼamoʼob le baʼax tu kʼaʼaytoʼ. Yaʼabkach máakoʼob ku taaloʼob tiʼ kaajoʼob náachtakoʼobeʼ taal u yuʼuboʼob le baʼax ku kʼaʼaytikoʼ, tsʼoʼoleʼ yaʼab máakoʼob arrepentirnajoʼob yéetel okjaʼanajoʼob. Juan xaneʼ maʼ tu chʼaʼaj saajkil u yaʼal tiʼ u nuuktakil le judíoʼob baʼax kun úuchultiʼob wa maʼ tu kʼexik u tuukuloʼoboʼ (Mat. 3:5-12). Le baʼax maas kʼaʼanaʼan tu beetaj teʼ meyaj tsʼaʼab u beetoʼ letiʼe ka tu tsʼáaj u yokjaʼ Jesús óoliʼ tu mesil octubre tu añoil 29. Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ joʼopʼ u yaʼalik tiʼ le máakoʼob ka u tsaypachtoʼob Jesús, le Mesías aʼalaʼan u taaloʼ (Juan 1:32-37).

Jesuseʼ tu yaʼalaj yoʼolal Juan: «Ichil tuláakal le máaxoʼob tsʼoʼok u síijloʼoboʼ mix máak maas nojoch tiʼ Juan Bautista» (Mat. 11:11). Juaneʼ jach kiʼimakchaj u yóol yoʼolal le bukaʼaj baʼaloʼob tu beetaj utiaʼal u meyajtik Jéeobaoʼ bey xan yoʼolal  le jatsʼuts bendicionoʼob tu kʼamoʼ. Jeʼex letiʼeʼ, yaʼab sukuʼunoʼob meyajtik Jéeoba tu jaajil u yóoloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ ku kʼamkoʼob yaʼab bendicionoʼob. Lelaʼ bey úuchik tiʼ juntúul sukuʼun ku kʼaabaʼtik Terry yéetel Sandra, u yatan, letiʼobeʼ tsʼoʼok maas tiʼ cincuenta años joʼopʼok u xupkubaʼob u meyajtoʼob Dios. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Yaʼab jatsʼuts meyajoʼob tsʼoʼok in beetik. Tsʼoʼok in beetik in precursor regularil, in betelitail, in precursor especialil, in superintendenteil tiʼ circuito yéetel distrito yéetel bejlaʼeʼ precursor especialen tu kaʼatéen». U jaajileʼ le meyajoʼob beyaʼ ku taasiktoʼon kiʼimak óolal. Baʼaleʼ le baʼax tu beetaj Juanoʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ le kiʼimak óolaloʼ maʼatech u taal chéen yoʼolal le meyajoʼob tsʼaʼan k-beetoʼ, utiaʼal maʼ u xuʼulul u kiʼimaktal k-óoleʼ unaj k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Jéeoba kex ka kʼexpajak k-kuxtal.

Junpʼéel baʼax oʼolal maʼ xuʼul u kiʼimaktal u yóol Juaneʼ, tumen mantatsʼ tu yilaj nojoch baʼal le meyaj ku beetkoʼ. Ka okjaʼanaj Jesuseʼ joʼopʼ u yaʼabtal u disipuloʼob, baʼaleʼ u disipuloʼob Juaneʼ joʼopʼ u junpʼíittaloʼob. Lelaʼ tu beetaj u chiʼichnaktal u disipuloʼob Juan, le oʼolal tu yaʼaloʼobtiʼ: «Ile, táan u tsʼaa okjaʼ; tsʼoʼoleʼ tuláakal le máakoʼoboʼ táan u binoʼob tu yiknal» (Juan 3:26). Juaneʼ tu yaʼalajtiʼob: «Le máax ku tsʼoʼokol u beel yéetel le noviatsiloʼ letiʼe noviotsiloʼ. Baʼaleʼ u amigo le noviotsiloʼ, wa tiʼ waʼalakbal yéetel ku yuʼubik baʼax ku yaʼalik le noviotsiloʼ, ku sen kiʼimaktal u yóol tu yoʼolal. Le oʼolaleʼ teneʼ jach táaj kiʼimak in wóol» (Juan 3:29). Juaneʼ maʼ tu tuklaj wa táan u luʼsaʼal u disipuloʼob tumen Jesusiʼ mix tu tuklaj wa jach mix baʼal u biilal le meyaj ku beetkoʼ. Baʼaxeʼ seguernaj u beetik u meyaj yéetel kiʼimak óolal, tumen ku yuʼubik letiʼeʼ u «amigo le noviotsiloʼ» wa Jesús.

Le bix u yilik Juan u meyajoʼ le áant utiaʼal u kiʼimaktal u yóol kex maʼ chéen chʼaʼabil le meyaj ku beetkoʼ. Letiʼeʼ nazareo, le oʼolal maʼ unaj u yukʼik vino kaʼachiʼ (Luc. 1:15). Jesuseʼ tu yaʼalaj yoʼolal Juan: «Juaneʼ maʼ jaaniʼ mix ukʼulnaj jeʼex u maasiloʼ». Baʼaleʼ Jesús yéetel u disipuloʼobeʼ kuxlajoʼob jeʼex u maasil judíoʼobeʼ tumen maʼ nazareoʼobiʼ (Mat. 11:18, 19). Juaneʼ maʼ tu beetaj milagroʼobiʼ, baʼaleʼ u yojel u disipuloʼob Jesús bey xan le u disipuloʼob letiʼ tsaypacht Jesusoʼ tu beetoʼob milagroʼob (Mat. 10:1; Juan 10:41). Baʼaleʼ Juaneʼ maʼ chʼíik tuukul tiʼ le baʼaloʼobaʼ, baʼaxeʼ tu tsʼoʼokbesaj le meyaj kʼubéentaʼabtiʼ tumen Jéeobaoʼ.

Wa nojoch baʼal k-ilik le meyaj k-beetik ichil u kaajal Jéeobaoʼ, maʼ kun xuʼulul u kiʼimaktal k-óol. Terry, le máax tsʼoʼok k-chʼaʼchiʼitikoʼ, ku yaʼalik: «Tin tsʼáaj in wóol in beet cada junpʼéel tiʼ le meyajoʼob tsʼaʼabtenoʼ». Kéen tuukulnak tiʼ bix úuchik u xupkuba u meyajt Dioseʼ, ku yaʼalik: «Maʼ tu yaatal in wóol yoʼolal baʼaxoʼob tin beetaj. Jach kin kʼaʼajsik le jatsʼuts baʼaloʼob tin beetoʼ».

Yaan u maas kiʼimaktal k-óol wa k-chʼaʼik en cuentaeʼ tuláakal le meyajoʼob k-beetik ichil u kaajal Jéeobaoʼ kʼaʼanaʼanoʼob, tumen «u yéet meyajoʼon Dios» (1 Cor. 3:9). Tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ. Wa mantatsʼ k-kanáantik junpʼéel jatsʼuts nuʼukul síiʼantoʼoneʼ kex ka máanak kʼiineʼ láayliʼ jatsʼuts kun ilbileʼ. Bey túun xanoʼ wa nojoch baʼal k-ilik k-meyajtik Dioseʼ kex ka k-aktáant jeʼel baʼaxakeʼ mantatsʼ kun kiʼimaktal k-óol. Maʼ unaj k-tuklik wa le meyaj ku tsʼáaiktoʼon Jéeobaoʼ mix baʼal u biilal tu táan le uláakʼ meyajoʼob ku tsʼáaik tiʼ u maasil sukuʼunoʼoboʼ (Gal. 6:4).

Maʼ xaaneʼ Juaneʼ u yojel maʼ kun xáantal táan u beetik le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ, le baʼax maʼ u yojloʼ letiʼe bix kun jáan xuʼulul u beetkoʼ (Juan 3:30). Teʼ año 30, aʼalaʼab tumen rey Herodes ka kʼaʼalak cárcel, lelaʼ úuch seis meses tsʼoʼokok u tsʼáaik u yokjaʼ Jesús. Kex beyoʼ tu yilaj maʼ u xuʼulul u kʼaʼaytaj (Mar. 6:17-20). ¿Baʼax áant Juan utiaʼal u kiʼimaktal u yóol kex kʼexpaj u kuxtal? Tu chʼikaj u tuukul tiʼ le baʼaxoʼob tu beetaj Jesusoʼ.

Teʼ carceloʼ Juaneʼ tu yojéeltaj le baʼaxoʼob beetaʼab tumen Jesusoʼ (Mat. 11:2; Luc. 7:18). Letiʼeʼ jach u yojel Jesuseʼ letiʼ le Mesíasoʼ, baʼaleʼ maʼ xaaneʼ joʼopʼ u tuklik wa yaan u béeykuntik tuláakal le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼob ken u beet le Mesíasoʼ. Maʼ xaaneʼ joʼopʼ u tuklik wa yaan u séeb káajal u gobernar bey xan wa yaan u jáalkʼabtaʼal teʼ carceloʼ. Juaneʼ taak u yojéeltik jach baʼax ken u beet Jesús, le oʼolal tu túuxtaj kaʼatúul  u disipuloʼob kʼáatiktiʼ: «¿Teech wa le Máax Aʼalaʼan Kun Taaloʼ, wa yaan k-páaʼtik uláakʼ?» (Luc. 7:19). Ka suunajoʼobeʼ Juaneʼ jach tu yuʼubaj bix úuchik u tsikbaltikoʼob le milagroʼob ku beetaʼal tumen Jesusoʼ bey xan le ka aʼalaʼabtiʼ tumen u disipuloʼoboʼ: «Le chʼóopoʼoboʼ ku paakatoʼob, le móoch u yookoʼoboʼ ku xíimbaloʼob, le yaan lepra tiʼoboʼ ku tsʼaʼakaloʼob, le kóokoʼoboʼ ku jeʼepajal u xiknoʼob, le kimenoʼoboʼ ku kuxkíintaʼaloʼob, yéetel tiʼ le óotsiloʼoboʼ ku tsikbaltaʼal le maʼalob péektsiloʼ» (Luc. 7:20-22).

¡Bukaʼaj wal úuchik u líikʼil u yóol Juan ka tu yuʼubeʼ! Tu yáantaj u yileʼ táan u béeytal le profecíaʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Mesíasoʼ. Kex maʼ kun jáalkʼabtbil teʼ cárcel tumen Jesusoʼ, Juaneʼ u yojel maʼ chéen kunel le meyaj tu beetoʼ. Kex kʼalaʼaneʼ láayliʼ yaan baʼax oʼolal u kiʼimaktal u yóoleʼ.

Wa k-chʼíikil k-meyajt Dios jeʼex tu beetil Juaneʼ yaan u kiʼimaktal k-óol yéetel yaan u chúukpajal k-óol k-aktáant le talamiloʼoboʼ (Col. 1:9-11). Wa k-xokik le Biblia yéetel k-tuukul tiʼ le baʼax ku yaʼalikoʼ yaan u yáantkoʼon k-kʼaʼajseʼ le baʼax k-beetik utiaʼal k-meyajtik Diosoʼ maʼ chéen kuneliʼ (1 Cor. 15:58). Sandra, le tsʼoʼok k-yáax chʼaʼchiʼitikoʼ, ku yaʼalik: «In xokik junpʼéel capítulo tiʼ le Biblia sáamsamaloʼ tsʼoʼok u yáantken utiaʼal in maas natsʼkinba tiʼ Jéeoba, tumen kin wilik bix jeʼel in beetik baʼax uts tu tʼaaneʼ, maʼ chéen baʼax in kʼáat teniʼ». Jeʼel xan u yáantkoʼon ka k-il le bukaʼaj meyaj ku beetaʼal yoʼolal le Reinooʼ. Beyoʼ maʼ ken k-tuukul chéen tiʼ baʼax ku yúuchultoʼon, baʼaxeʼ tiʼ le baʼaxoʼob ku beetik Jéeobaoʼ. Sandraeʼ ku seguer u yaʼalik: «Yoʼolal le videoʼob ku jóoʼsaʼal teʼ JW Broadcasting cada mesoʼ, k-uʼuyik tiaʼanoʼon ichil u kaajal Jéeobaeʼ yéetel ku kiʼimaktal k-óol ikil k-beetik le meyaj tsʼaʼantoʼonoʼ».

Juan Bautistaeʼ tu tsʼoʼoksaj le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ, tumen tsʼaʼab muukʼ yéetel páajtalil tiʼ jeʼex ‹le muukʼ bey xan le páajtalil tsʼaʼab tiʼ Elíasoʼ›. Tsʼoʼoleʼ jeʼex Elíaseʼ, Juaneʼ «juntúul máak jeʼex toʼoneʼ» (Luc. 1:17; Sant. 5:17). Wa nojoch baʼal k-ilik le meyaj tsʼaʼantoʼon jeʼex tu beetil Juan yéetel k-tsʼáaik k-óol k-meyajt Diosoʼ, yaan u seguer k-beetik yéetel kiʼimak óolal le meyaj kʼubéentaʼantoʼon kex jeʼel baʼaxak ka úuchkoʼ.