1. ¿Baʼaxten jach unaj u yokjaʼ máak? (Ilawil le foto yaan tu káajbal le xookaʼ.)

CADA añoeʼ u milesil máaxoʼob xokik le Biblia ku yokjaʼoboʼ. Yaʼab tiʼ letiʼobeʼ táankelmoʼob yéetel mejen paalaloʼob. Maʼ xaaneʼ u taataʼobeʼ ku meyajtikoʼob xan Jéeoba. Techeʼ ¿tsʼoʼok wa a wokjaʼ? Wa tsʼoʼokeʼ jach maʼalob. Lelaʼ junpʼéel baʼax unaj u beetik tuláakal máax meyajtik Dios utiaʼal u salvartikuba (Mat. 28:19, 20; 1 Ped. 3:21).

2. ¿Baʼaxten maʼ unaj u sajaktal máak u kʼub u kuxtal tiʼ Diosiʼ?

² Ken okjaʼanak máakeʼ ku yantal tuʼux u maas meyajtik Dios, baʼaleʼ leloʼ maʼ chéen báaxaliʼ. ¿Baʼaxten? Tumen le kʼiin ka okjaʼanajechoʼ ta núukaj le kʼáatchiʼaʼ: «Tu yoʼolal u kʼiʼikʼel Cristo tu wekajoʼ, ¿tsʼoʼok wa a pʼatik le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ka beetik kaʼachoʼ yéetel tsʼoʼok wa a kʼubik a kuxtal tiʼ Jéeoba utiaʼal a beetik baʼax u kʼáat?». Úuchik a wokjaʼeʼ ta weʼesaj tsʼoʼok a kʼubik a kuxtal tiʼ Jéeoba yéetel ta prometertaj yaan a yaabiltik yéetel a  beetik mantatsʼ baʼax uts tu tʼaan. ¿Unaj wa u yaatal a wóol yoʼolal le baʼax ta beetoʼ? Maʼatech. U kʼubik máak u kuxtal tiʼ Dioseʼ maʼatech u taasik kʼaas tiʼ. Minaʼan uláakʼ baʼax maas maʼalob jeʼel u beetik máakeʼ. Wa maʼ ta meyajtik Jéeobaeʼ, ka pʼáatal yáanal u páajtalil Satanás. Letiʼeʼ maʼ u kʼáat ka a salvartabaiʼ. Baʼax u kʼáateʼ ka a tsʼáaba tu tséel, ka a tsʼáaba tu contra u gobierno Jéeoba yéetel ka a peʼert u páajtalil a kuxtal minaʼan u xuul.

3. ¿Baʼax utsiloʼob tsʼoʼok a kʼamik úuchik a wokjaʼ?

³ Tukult baʼax utsiloʼob tsʼoʼok a kʼamik úuchik a wokjaʼ. Beoraaʼ tsʼoʼok a kʼubik a kuxtal tiʼ Jéeoba, le oʼolal maas jeʼel u páajtal a waʼalik tu jaajil a wóoleʼ: «Yuumtsileʼ tin wéetel yaan; [maʼ saajkeniʼ]. ¿Baʼax jeʼel u páajtal u beetikten wíinikeʼ?» (Sal. 118:6). Minaʼan uláakʼ baʼax maas jatsʼuts ka u tsʼáauba máak tu tséel Dios yéetel ka lúubuk utsil tiʼ.

4, 5. 1) ¿Baʼaxten k-aʼalik cada máakeʼ yaan u kʼubik cuenta úuchik u kʼubik u kuxtal tiʼ Jéeoba? 2) ¿Baʼaxoʼob ku aktáantik tuláakal máax meyajtik Dios kex jeʼel bukaʼaj u jaʼabileʼ?

⁴ Wa tsʼoʼok a wokjaʼeʼ, maʼ unaj a tuklikeʼ a biskaba yéetel Jéeobaeʼ bey jeʼex u yantaltech junpʼéel celular a taataʼob boʼotik u creditoileʼ. Kex wa tu yotoch a taataʼob kajaʼanecheʼ, teech unaj a kaxtik a salvación, maʼ letiʼobiʼ. ¿Baʼaxten maʼ unaj u tuʼubultechiʼ? Tumen maʼ a wojel bix kun bintech ichil a kuxtaliʼ. Maʼ xaaneʼ jach paalech ka okjaʼanajech. Baʼaleʼ beora tsʼoʼok a táankelemtal wa a x-lóoʼbayantalaʼ, yaanal baʼaxoʼob wal beetik a chiʼichnaktaleʼ. Juntúul x-chʼúupaleʼ ku yaʼalik: «U suukileʼ ta chichnileʼ maʼ tu yaatal a wóol maʼ u béeytal a jaantik u pastelil kʼiin kʼaabaʼ chéen tumen u j-jaajkunajech Jéeobaiʼ. Baʼaleʼ ken maas nojochchajkech yéetel ken maas taakchajak a núupchital yéetel wa máaxeʼ kʼaʼabéet tsʼoʼok a jach creertik maas ku taasik utsil u beetaʼal baʼax ku yaʼalik Dios».

⁵ U jaajileʼ maʼ chéen le táankelem paalal aktáantik baʼaloʼob talamtakiʼ. Tak le nukuch máakoʼob ku yokjaʼoboʼ ku túuntaʼal u yóoloʼob yéetel baʼaloʼob maʼ táan u páaʼtkoʼobiʼ. Maʼ xaaneʼ yéetel le tsʼoʼokol beeloʼ, junpʼéel kʼojaʼanil wa yoʼolal u meyaj. U jaajileʼ kex jeʼel bukaʼaj k-jaʼabileʼ, tiʼ tuláakloʼon ku yúuchul baʼaloʼob ku tsʼáaik tuʼux k-eʼesik wa chúukaʼan k-óol tiʼ Jéeoba (Sant. 1:12-14).

6. 1) ¿Baʼax ta prometertaj tiʼ Jéeoba le ka ta kʼubaj a kuxtal tiʼoʼ? 2) ¿Baʼax ka kanik tiʼ Filiposiloʼob 4:11 tak 13?

⁶ Baʼax kun áantkech utiaʼal u chúukpajal a wóol tiʼ Jéeobaeʼ letiʼe a kʼaʼajsik mantatsʼ a kʼubmaj tuláakal a kuxtal tiʼoʼ. Ta prometertaj tiʼ u Reyil tuláakal baʼal yaan a meyajtik kex jeʼel baʼaxak ka úuchkeʼ, kex ka xuʼuluk u meyajtaʼal Dios tumen a taataʼob wa a amigoʼob (Sal. 27:10). Jeʼel baʼaxak ka úuchuktecheʼ jeʼel u páajtal a kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u yáantech a tsʼoʼokbes le baʼax ta prometertajtiʼoʼ (xok Filiposiloʼob 4:11-13).

7. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal a kaxtik a salvación «yéetel saajkilil bey xan yéetel kikilankil»?

⁷ Jéeobaeʼ u kʼáat ka a beetaba u amigo. Chéen baʼaleʼ utiaʼal ka seguernak a biskaba tu yéetel bey xan utiaʼal a salvarkabaeʼ kʼaʼabéet a tsʼáaik a wóol a meyajte. Filiposiloʼob 2:12, ku yaʼalik: «Seguernak a kaxtik a salvacioneʼex yéetel saajkilil bey xan yéetel kikilankil». Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ kʼaʼabéet a tuklik maʼalob baʼax ken a beet utiaʼal maʼ u xuʼulul a biskaba tu yéetel bey xan utiaʼal ka chúukpajak a wóol kex ka muʼyajnakech.  Kanáant maʼ u náayal a wóol. Kʼaʼajaktecheʼ tak le máaxoʼob meyajt Dios ichil yaʼab añosoʼ lúuboʼob tiʼ baʼax kʼaas. ¿Baʼax túun jeʼel u yáantkech a kaxt a salvacioneʼ?

8. 1) ¿Baʼax táakaʼan ichil u xakʼalxook máak tu juunal? 2) ¿Baʼaxten jach kʼaʼanaʼan u xakʼalxook máak?

⁸ Utiaʼal k-beetikba u amigo Jéeobaeʼ kʼaʼabéet k-uʼuyik u tʼaan yéetel k-tsikbal tu yéetel. Utiaʼal k-uʼuyik baʼax ku yaʼalikeʼ kʼaʼabéet k-xakʼalxoktik le Biblia t-juunaloʼ. Táakaʼan k-xokik le Bibliaoʼ, k-xokik le publicacionoʼob ku tsʼáaik u kaajal Jéeobaoʼ yéetel k-tuukul tiʼ baʼax k-xokik. Maʼ u tuʼubultecheʼ a xokik le Bibliaoʼ maʼ bey jeʼex a líiʼskaba utiaʼal junpʼéel exameniʼ. Baʼaxeʼ bey junpʼéel viaje tuʼux jeʼel u páajtal a kaxtik baʼaloʼob maʼ a wojel kaʼach tiʼ u modos Jéeobaiʼ. Ken a beet beyaʼ yaan a natsʼkaba tu yiknal Jéeoba, letiʼ xaneʼ yaan u natsʼkuba ta wiknal (Sant. 4:8).

9. ¿Baʼaxoʼob tsʼoʼok u yáantkech utiaʼal a xakʼalxook ta juunal?

⁹ U kaajal Jéeobaeʼ yaʼab áantaj tsʼoʼok u tsʼáaik utiaʼal a xakʼalxook mantatsʼ. Koʼoneʼex ilik jujunpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob tsʼaʼan teʼ jw.org jeʼel u yáantkechoʼ. Wa ka wokol teʼ «Enseñanzas bíblicas» ichil le jaats «Jóvenes», yaan a wilik tuʼux ku yaʼalik «Actividades para estudiar la Biblia». Lelaʼ jeʼel u yáantkech a tsʼáa ichil a kuxtal le baʼax ka kanik teʼ Bibliaoʼ. Teʼeloʼ tsʼaʼan xan le áantajoʼob utiaʼal u xoʼokol le libro ¿Baʼax jach tu jaajil ku kaʼansik le Bibliaoʼ? Le áantajoʼobaʼ yaan u muʼukʼaʼankúuntik a fe yéetel yaan u yeʼesiktech bix jeʼel a tsolik baʼax ka creertikeʼ. Tsʼoʼoleʼ teʼ revista ¡Despertad! tiʼ abril tiʼ 2009, teʼ xook «Los jóvenes preguntan. ¿Cómo disfrutar la lectura de la Biblia?», jeʼel a wilik uláakʼ bix jeʼel u páajtal a xakʼalxookeʼ. A xakʼalxook yéetel a tuukul tiʼ baʼax ka kanikeʼ jach jeʼel u yáantkech a kaxt a salvacioneʼ (xok Salmo 119:105).

10. ¿Baʼaxten jach kʼaʼabéet u orar juntúul máax tsʼoʼok u yokjaʼ?

¹⁰ Tsʼoʼok k-ilkeʼ ken k-xok le Bibliaoʼ bey táan k-uʼuyik u tʼaan Jéeobaeʼ. Baʼaleʼ wa k-kʼáat tsikbal tu yéeteleʼ kʼaʼabéet k-orar. Mix juntéen unaj k-ilik le oración chéen bey junpʼéel baʼal suuk u beetaʼal wa  chéen bey junpʼéel áantaj utiaʼal u jóokʼol maʼalobil baʼax k-beetkeʼ. Le oracionoʼ junpʼéel baʼax ku meyaj utiaʼal k-tsikbal yéetel le Máax beetmiloʼonoʼ. Tsʼoʼoleʼ Jéeobaeʼ u kʼáat u yuʼub baʼax ka waʼalik (xok Filiposiloʼob 4:6). Wa yaan baʼax chiʼichnakkúuntikecheʼ kʼaʼajaktech le baʼax ku yaʼalik le Bibliaaʼ: «Pʼat a yaayam óolaloʼob tiʼ Yuumtsil» (Sal. 55:22). ¿Ka creertik wa jach tu jaajil jeʼel u yáantkecheʼ? U millonesil sukuʼunoʼobeʼ jeʼel u yaʼalikoʼobtecheʼ yaʼab utsil tu kʼamoʼob úuchik u beetkoʼob beyoʼ. Wa ka beetik xan beyoʼ yaan a kʼamik yaʼab utsiloʼob.

11. ¿Baʼaxten mantatsʼ unaj a tsʼáaik gracias tiʼ Jéeoba?

¹¹ Mantatsʼ unaj k-orar tiʼ Jéeoba, maʼ chéen ken kʼaʼabéetchajaktoʼon u yáantajiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tsʼáaʼex xan u graciasil tuláakal baʼal» (Col. 3:15). Yoʼolal le chiʼichnakiloʼob yaantoʼonoʼ jeʼel u tuʼubultoʼon bukaʼaj tsʼoʼok u bendecirtikoʼoneʼ. Le oʼolaleʼ sáamsamal unaj a tuukul kex tiʼ óoxpʼéel baʼal tu beetaj Jéeoba ta woʼolal. Abigail, juntúul kiik okjaʼanaj le yaan 12 años tiʼoʼ, ku yaʼalik: «In tuklikeʼ minaʼan uláakʼ máax maas náajmatik k-tsʼáaik u graciasil tiʼ jeʼex Jéeobaeʼ. Tuláakal súutukil unaj k-tsʼáaik u graciasil yoʼolal le baʼaxoʼob u siimajtoʼonoʼ. Uts tin tʼaan in kʼaʼajsik baʼax tin wuʼuyaj juntéenjeakil: ‹Máans ta tuukuleʼ ka aajecheʼ chéen pʼaataltech le baʼaxoʼob ta tsʼáaj u graciasil tiʼ Jéeoba joʼoljeakoʼ. ¿Jaypʼéel baʼaloʼob jeʼel u pʼáataltecheʼ?›». *

12, 13. ¿Baʼaxten kʼaʼabéet a tuukul tiʼ bix tsʼoʼok a wilik u yutsil Jéeoba ichil a kuxtal?

¹² Jéeobaeʼ tu yáantaj rey David u aktáant le baʼaxoʼob beet u muʼyajoʼ. Le oʼolal u yojel jach jaaj le baʼax tu yaʼalaʼ: «Ilawileʼex bukaʼaj utsil le Yuumtsiloʼ. ¡Uts yanil le máax ku kʼubik u yóol tiʼoʼ!» (Sal. 34:8). Le tekstoaʼ ku yeʼesik teech unaj a wilik bix u yeʼesik u yutsil Jéeoba. Ken a xok le Biblia yéetel le publicacionoʼob, bey xan ken xiʼikech teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ, ka wuʼuyik u tsikbalil máaxoʼob tsʼoʼok u yáantaʼaloʼob tumen Dios utiaʼal ka chúukpajak u yóoloʼob. Baʼaleʼ jeʼel bix u bin u maas nojochtal a yaabilaj tiʼ Jéeobaeʼ, bey unaj a maas tsʼáaik cuenta bix u yáantkech. ¿Bix tsʼoʼok a wilik u yutsil Jéeoba ichil a kuxtal?

¹³ Tuláakloʼoneʼ tsʼoʼok k-ilik junpʼéel bix u yeʼesik u yutsil Jéeoba. Letiʼeʼ tu natsʼoʼon tu yiknal yéetel yiknal u Hijo. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Mix máak jeʼel u páajtal u taal tin wiknal wa maʼ letiʼe Taata, le máax túuxten, natsʼikoʼ» (Juan 6:44). A waʼalikeʼ, ¿Jéeoba wa natsʼech xan tu yiknal? Maʼ xaaneʼ jeʼel a waʼalikeʼ: «Jéeobaeʼ tu natsʼaj in taataʼob tu yiknal, teneʼ chéen táan in beetik le baʼax kin wilik u beetkoʼoboʼ. Baʼaleʼ úuchik a wokjaʼeʼ ta weʼesaj ka biskaba yéetel Jéeoba. Beoraaʼ jach u kʼaj óolech tu jaajil». Le Bibliaoʼ ku yaʼaliktoʼon: «Wa yaan máax u yaabiltmaj Dioseʼ, Dioseʼ u kʼaj óol xan le máakaʼ» (1 Cor. 8:3). Maʼ u xuʼulul a tsʼáaik u graciasil tiʼ Jéeoba úuchik u kʼamkech ichil u kaajal.

14, 15. ¿Bix jeʼel u muʼukʼaʼantal a fe teʼ kʼaʼaytajoʼ?

¹⁴ Ka wilik xan u yutsil Jéeoba ken u yáantech a tsikbalt baʼax ka creertik teʼ kʼaʼaytajoʼ yéetel teʼ escuelaoʼ. Yanoʼobeʼ ku sajaktaloʼob kʼaʼaytaj tiʼ u yéet xookoʼob, tumen maʼ u yojloʼob baʼax kun aʼalbiltiʼobiʼ. Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok xan u yúuchultech beyoʼ. Tsʼoʼoleʼ maas talam wa tu táan yaʼab máak kan tʼaan. ¿Baʼax jeʼel u yáantkecheʼ?

 ¹⁵ Yáaxeʼ tukult baʼaxten ka creertik le baʼax kaʼansaʼantechoʼ. Teʼ jw.org ich jejeláas idiomaʼoboʼ, yaan áantajoʼob jeʼel u yáantkech tuukul tiʼ baʼax ka creertik yéetel tiʼ bix jeʼel a tsolikeʼ. Ilawil a jóoʼsik tiempo utiaʼal a xokikoʼob. Wa jach tu jaajil ka creertik le baʼax ku kaʼansaʼaltech yéetel ka líiʼskaba tubeeleʼ, yaan a tsʼíiboltik a tsʼáaik kʼaj óoltbil u kʼaabaʼ Jéeoba (Jer. 20:8, 9).

16. ¿Baʼax jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a sajaktal a tsikbalt baʼax ka creertikeʼ?

¹⁶ Kex ka líiʼskaba maʼalobeʼ, maʼ xaaneʼ láayliʼ jeʼel a sajaktal a tsikbalt baʼax ka creertikeʼ. Juntúul kiik yaan 18 años tiʼ, okjaʼanaj le yaan 13 años tiʼoʼ, ku yaʼalik: «In wojel baʼax kin creertik, baʼaleʼ yaan horaeʼ maʼ in wojel bix jeʼel in tsolikeʼ». ¿Baʼax túun ku beetik? Ken tsikbalnak yéetel u yéet xookoʼob tiʼ jeʼel baʼalakeʼ, ku táakbesik le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Le kiikoʼ ku yaʼalik xan: «In wéet xookoʼobeʼ maʼ sajak u tsikbaltoʼob baʼaxoʼob suuk u beetkoʼobiʼ. Le oʼolal tin tuklaj bey unaj in beetik xanoʼ. Bey túunoʼ, ken in tsikbalt wa baʼax tiʼobeʼ, kin jáan aʼalik: ‹Juntéenjeak táan in tsʼáaik xook yéetel le Bibliaoʼ...›. Tsʼoʼoleʼ kin seguertik le tsikbaloʼ. Kex maʼ tiʼ le baʼax ku kaʼansik le Biblia kin tʼaanoʼ, yaan tiʼ in wéet xookoʼobeʼ ku taaktal u yojéeltikoʼob bix in tsʼáaik xook yéetel le Bibliaoʼ. Wa maas kin beetik beyaʼ maas chéen chʼaʼabil in tsikbaltik baʼax kin creertik. Jach kin wuʼuyikinba maʼalobil ken in beet beyoʼ».

17. ¿Baʼaxten maʼ unaj k-sajaktal k-tsikbalt baʼaxoʼob k-creertikiʼ?

¹⁷ Wa ka weʼesik tsiikil tiʼ u maasil yéetel ku yilkoʼob taak a wáantkoʼobeʼ, jeʼel xan u tratartikechoʼob beyoʼ. Tuukulnen tiʼ baʼax tu yaʼalaj Olivia, yaan 17 años tiʼ, letiʼeʼ okjaʼanaj tu paalil. Ku yaʼalik: «Saajken kaʼach u yaʼalaʼalten baʼal wa kin chʼaʼchiʼitik le Biblia ken tsikbalnakenoʼ». Baʼaleʼ tu kʼexaj u tuukul. Tu lugar u chʼíikil tuukul chéen tiʼ bix u yuʼubikubaeʼ, tu tuklaj: «Yaʼab tiʼ in wéet xookoʼobeʼ maʼ u yojloʼob mix baʼal tiʼ u j-jaajkunajoʼob Jéeobaiʼ, chéen toʼon u kʼaj óoloʼob. Le oʼolal le baʼaxoʼob k-beetkoʼ jeʼel u beetik u kʼamkoʼonoʼob wa u pʼektikoʼonoʼobeʼ. Wa suʼlakoʼon k-aʼaltiʼob baʼax k-creertik bey xan wa k-sajaktal ken k-beeteʼ, jeʼel u tuklikoʼob maʼ kiʼimak k-óol yéetel k-religioneʼ. Jeʼel tak u pʼaʼastikoʼonoʼobeʼ. Chéen baʼaleʼ wa maʼ k-sajaktal k-aʼaltiʼob baʼaxoʼob k-creertik yéetel wa k-tsikbal yéeteloʼob jeʼex suukil k-beetkeʼ, maas jeʼel u yuʼubikoʼobeʼ».

18. ¿Baʼax unaj a beetik utiaʼal a kaxtik a salvación?

¹⁸ Tsʼoʼok k-ilkeʼ teech kʼaʼabéet a kaxtik a salvación. Le oʼolal unaj a xokik le Bibliaoʼ, a tuukul tiʼ baʼax ku yaʼalik, a orar yéetel a kʼaʼajsik baʼax utsiloʼob tsʼoʼok a kʼamik. Tuláakal lelaʼ yaan u yáantkech a wil Jéeoba bey a amigoeʼ. Tsʼoʼoleʼ yaan u péeksikech a tsikbalt baʼax ka creertik (xok Salmo 73:28).

19. ¿Baʼaxten maʼ unaj u xuʼulul k-kaxtik k-salvacioniʼ?

¹⁹ Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Wa yaan máax u kʼáat taal tin paacheʼ, u pʼektuba yéetel u chʼaʼ u cheʼil u muʼyaj, ka taalak mantatsʼ tin paach» (Mat. 16:24). Utiaʼal a tsaypachtik Jesuseʼ kʼaʼabéet a kʼubik a kuxtal tiʼ Jéeoba yéetel a wokjaʼ. Leloʼ yaan u taasiktech yaʼab bendicionoʼob bejlaʼeʼ yéetel jeʼel a kʼamik le kuxtal minaʼan u xuul ken u tsʼáa Diosoʼ. Le oʼolaleʼ maʼ u xuʼulul k-kaxtik k-salvación.