1. ¿Baʼaxten k-aʼalik mix juntéen ilaʼak le baʼaxoʼob ku yúuchloʼob bejlaʼoʼ?

LE BAʼALOʼOB ku yilaʼaloʼob teʼ kʼiinoʼobaʼ mix juntéen ilaʼakoʼob. Jeʼex u chíikpajal teʼ Bibliaoʼ, Jéeobaeʼ táan u muchʼik yaʼabkach máakoʼob «tiʼ tuláakal luʼumoʼob, chʼiʼibaloʼob, kaajoʼob yéetel tiʼ jejeláas tʼaanoʼob». Letiʼobeʼ táakaʼanoʼob ichil junpʼéel «nuxiʼ kaaj» yaan maas tiʼ ocho millones máakoʼob kiʼimak u yóoloʼob yéetel ku «tsʼáaikoʼob kiliʼich meyaj tiʼ Dios bul kʼiin yéetel bul áakʼab tu templo» (Apo. 7:9, 15; Isa. 60:22). Yáax u yilaʼal le bukaʼaj máakoʼob u yaabiltmoʼob Dios bey xan u yéet máakiloʼoboʼ.

2. ¿Baʼax maas u yaabiltmaj le máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Diosoʼ? (Ilawil le dibujo yaan tu káajbal le xookaʼ.)

² Chéen baʼaleʼ le Bibliaoʼ tu yaʼaleʼ yaan u yantal uláakʼ máakoʼob maʼ ken u yaabiltoʼob Dios, baʼaxeʼ yaan u yaabiltikoʼob yaanal baʼaloʼob. Apóstol Pabloeʼ tu tsʼíibteʼ «tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ» yaʼab máakeʼ «yaan u kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼob», «yaan u yaabiltikoʼob taakʼin» yéetel «tu lugar u yaabiltikoʼob Dioseʼ yaan u yaabiltikoʼob chéen le baʼaloʼob taasik kiʼimak óolal tiʼoboʼ» (2 Tim. 3:1-4). U yaabiltaʼal le baʼaloʼobaʼ ku náachkuntik máak tiʼ Dios yéetel maʼ tu taasik kiʼimak óolal jeʼex u tuklaʼaloʼ. Baʼaxeʼ ku beetik u tuukul máak chéen tu yoʼolal yéetel ku beetik u talamtal le kuxtaloʼ.

3. ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ, yéetel baʼaxten?

 ³ Pabloeʼ u yojel yaan u yaʼabtal máaxoʼob yaabiltik chéen baʼaxoʼob taasik utsil tiʼob, lelaʼ jeʼel u beetik u kʼastal u tuukul máaxoʼob meyajtik Dioseʼ. Le oʼolal tu yaʼalaj ka náachchajkoʼon tiʼ le máakoʼob beyoʼ (2 Tim. 3:5). U jaajileʼ maʼ tu páajtal k-náachkuntikba jach junpuliʼ tiʼ le máakoʼobaʼ. Baʼaleʼ ¿bix jeʼel k-kanáantik maʼ k-tuukul jeʼex u tuukuloʼob utiaʼal ka lúubkoʼon utsil tiʼ Jéeoba, u Diosil le yaabilajoʼ? Koʼoneʼex ilik u jelaʼanil le yaabilaj u kʼáat Dios ka yanaktoʼon tiʼ le ku yaʼalik Kaʼapʼéel tiʼ Timoteo 3:2 tak 4. Lelaʼ yaan u yáantkoʼon k-xíixt k-tuukul yéetel k-ilik bix jeʼel u yantaltoʼon le yaabilaj jach tu jaajil taasik kiʼimak óolaloʼ.

4. ¿Bix k-ojéeltik maʼ kʼaas u yaabiltikuba máakiʼ?

⁴ Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, Pabloeʼ tu tsʼíibtaj: «Le máakoʼoboʼ yaan u kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼob». ¿U kʼáat wa túun u yaʼal junpuliʼ maʼ unaj k-kaxtik k-utsiliʼ? Maʼatech. Tuláakloʼon k-beetik leloʼ, tumen k-yaabiltmakba. Bey tu beetiloʼon Jéeobaoʼ. Tak Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Kʼaʼabéet a yaabiltik a wéet máakil jeʼex a yaabiltikabaeʼ» (Mar. 12:31). Wa maʼ k-yaabiltmakbaeʼ maʼ tu páajtal k-yaabiltik k-éet máakil. Tsʼoʼoleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le íichamtsiloʼoboʼ unaj u yaabiltikoʼob u yatanoʼob jeʼex u yaabiltikoʼob u wíinkliloʼobeʼ. Máax u yaabiltmaj u yataneʼ u yaabiltmuba xan. Tumen mix máak ku pʼektik u wíinklil» (Efe. 5:28, 29). Bey túunoʼ maʼ kʼaas u yaabiltikuba máak wa u kaxtik u yutsiliʼ.

5. ¿Bix le máaxoʼob ku kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼoboʼ?

⁵ Le u kaxtik máak chéen u yutsil jeʼex u yaʼalik Kaʼapʼéel tiʼ Timoteo 3:2, maʼ maʼalobiʼ, tumen ku beetik u tsʼuʼuttal máak yéetel u yaabiltikuba chéen letiʼ. Le máaxoʼob jach táaj u yaabiltmubaʼoboʼ ku chʼikik u tuukuloʼob tiʼ baʼaxoʼob taasik utsil chéen tiʼ letiʼob (xok Romailoʼob 12:3). Ku tsʼáaikubaʼob táanil tiʼ u maasil. Tsʼoʼoleʼ wa yaan baʼax maʼ jóokʼ maʼalobileʼ, ku culpartikoʼob yaanal máak, maʼatech u yaʼalikoʼob wa tiʼ letiʼob anchaj u culpail. Juntúul máakeʼ ku yaʼalikeʼ le máaxoʼob ku yaʼalik le tekstoaʼ beyoʼob jeʼex le kʼiʼix pach ooch ku «wolkuba utiaʼal u kʼíinkuntkuba» yéetel «ku pʼáatal tichʼtal u kʼiʼixeloʼoboʼ». Le máaxoʼob ku kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼoboʼ maʼ kiʼimak u yóoloʼobiʼ.

6. ¿Bix le máaxoʼob yaabiltmil Diosoʼ?

⁶ Yaan máaxoʼob tuklikeʼ le ka tʼaanaj Pablo tiʼ baʼax modosil ken u yeʼes le máakoʼob tu tsʼook kʼiinoʼoboʼ, táanileʼ tu chʼaʼchiʼitaj u kaxtik máak chéen u yutsil, tumen letiʼe baʼax beetik u yantal tiʼ máak uláakʼ kʼaakʼas modosoʼ. Baʼaleʼ le máaxoʼob yaabiltik Diosoʼ ku yeʼeskoʼob jatsʼuts modos. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le máaxoʼob yaabiltmil Diosoʼ ku yeʼeskoʼob kiʼimak óolal, jeetsʼelil, chúukaʼan óolal, maʼalob bisajbail, utsil, fe, maʼ séeb u kʼuuxiloʼobiʼ yéetel ku controlarkubaʼob (Gal. 5:22, 23). Juntúul máax tsʼíibt xan le salmooʼ tu yaʼalaj: «¡Kiʼ u yóol le kaaj, [Jéeobaeʼ] letiʼ u Yuumtsil!» (Sal. 144:15). Jéeobaeʼ juntúul Dios kiʼimak u yóol, le oʼolal kiʼimak xan u yóol le máaxoʼob meyajtikoʼ. Letiʼobeʼ maʼ chéen u kʼáatoʼob ka siʼibik baʼaloʼob tiʼobiʼ, baʼaxeʼ ku yáantkoʼob u maasil yéetel baʼaxoʼob yaantiʼob, le oʼolal kiʼimak u yóoloʼob (Bax. 20:35).

7. ¿Bix jeʼel k-tsʼáaik cuenta wa maas k-yaabiltmaj Dios tiʼ u maasil baʼaloʼobeʼ?

⁷ ¿Bix jeʼel k-tsʼáaik cuenta wa maas k-yaabiltmakba toʼon tiʼ Dioseʼ? Tuukulnakoʼon tiʼ baʼax ku yaʼalik Filiposiloʼob 2:3 yéetel 4. Teʼeloʼ ku yaʼalik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ: «Maʼ a beetkeʼex mix baʼal chéen utiaʼal a kaxtikeʼex baʼateʼel, mix tu yoʼolal kaʼanal ichil, baʼaxeʼ yéetel kabal óolaleʼ ileʼex u maasil bey maas kʼaʼanaʼanoʼob ke teʼexeʼ». Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalik xaneʼ cada juntúuleʼ «maʼ u kaxtik chéen u yutsil, baʼaxeʼ u kaxt xan u yutsil u maasil». Maʼalob ka k-tukle: «¿Kin beetik wa le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ? ¿Kin wilik wa in beetik  baʼax u kʼáat Dios? ¿Kin kaxtik wa bix jeʼel in wáantik u maasil teʼ múuchʼulil yéetel teʼ kʼaʼaytajoʼ?». U jaajileʼ maʼ chéen chʼaʼabiliʼ. Yaan kʼiineʼ jeʼel u kʼaʼabéettal k-sen xupikba wa k-pʼatik juntséelil baʼax uts t-tʼaan k-beetkeʼ. Baʼaleʼ wa k-beetkeʼ jach yaan u kiʼimaktal k-óol, tumen k-ojel k-kʼaʼamal tumen u Reyil tuláakal yóokʼol kaab.

8. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik jujuntúul sukuʼunoʼob yoʼolal u yaabilajoʼob tiʼ Dios?

⁸ Yaan sukuʼunoʼobeʼ utiaʼal u maas tsʼáaik u yóol u meyajtoʼob Dioseʼ, tsʼoʼok u pʼatkoʼob juntséelil u meyajoʼob kex jeʼel u náajaltikoʼob yaʼab taakʼineʼ, tumen maas u yaabiltmoʼob Dios. Ericka, ku beetik u doctoraileʼ, maʼ chʼíik chéen tu meyajiʼ. Baʼaxeʼ tu beetaj u precursora regularil, ka bin yéetel u yíicham kʼaʼaytaj tiʼ jejeláas luʼumiloʼob. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Yaʼab baʼaloʼob jatsʼutstak tsʼoʼok k-ilik teʼ tuʼuxoʼob binoʼon áantajoʼ yéetel yaʼab k-amigoʼob tsʼoʼok u yantal. Lelaʼ tsʼoʼok u beetik u yantaltoʼon kiʼimak óolal. Láayliʼ kin meyaj bey doctoraeʼ, chéen baʼaleʼ le baʼax maas beetik u kiʼimaktal in wóoloʼ letiʼe in xupik in tiempo yéetel in muukʼ utiaʼal in wáantik le máakoʼob u kʼaj óoltoʼob Diosoʼ bey xan in wáantaj teʼ múuchʼuliloʼ».

9. ¿Baʼaxten maʼ tu yantal kiʼimak óolal tiʼ le máaxoʼob yaabiltik le taakʼinoʼ?

⁹ Pabloeʼ tu yaʼalaj xaneʼ le máakoʼoboʼ «yaan u yaabiltikoʼob taakʼin». Maʼ sen úucheʼeʼ juntúul precursor tu luʼumil Irlandaeʼ tsikbalnaj yéetel juntúul máak yoʼolal Dios. Le máakoʼ tu jóoʼsaj wa jaypʼéel taakʼin ichil u billeteraeʼ ka tu yaʼalaj: «¡Lelaʼ in dios!». Yaʼab máakeʼ bey xan u tuukuloʼ, kex maʼ tu yaʼalikoʼob. U yaabiltmoʼob le taakʼinoʼ bey xan le baʼaxoʼob ku manikoʼob yéeteloʼ. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Máax uts tu yich le taakʼinoʼ, mantatsʼ ku tsʼíiboltik uláakʼ; máax ku sen tsʼíiboltik ayikʼalileʼ mix bikʼin bíin u yaʼal wa tsʼoʼok u sen yantal u taakʼin» (Ecl. 5:10). Le máaxoʼob u yaabiltmoʼob le taakʼinoʼ mantatsʼ u kʼáatoʼob u maasil yéetel yaan u máansik tuláakal u kuxtaloʼob táan u kaxtikoʼob taakʼin. Baʼaleʼ lelaʼ chéen «yaayaj óolal» ken u taastiʼob (1 Tim. 6:9, 10).

10. ¿Baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le ayikʼalil yéetel le óotsililoʼ?

¹⁰ U jaajileʼ tiʼ tuláakloʼon kʼaʼabéet taakʼin, tumen ku yáantkoʼon wa ku kanáantkoʼon (Ecl. 7:12). Baʼaleʼ ¿jeʼel wa u yantal kiʼimak óolal tiʼ máak chéen yéetel junpʼíit baʼaleʼ? Jeʼeleʼ (xok Eclesiastés 5:12). Agur, u hijo Jaqueeʼ, tu kʼáataj tiʼ Dios: «Maʼ a beetik in ayikʼaltal, mix in wóotsiltal: tsʼáa tiʼ teen chéen le waaj kʼaʼabéet tiʼ tenoʼ». ¿Baʼaxten maʼ u kʼáat ka óotsilchajkiʼ? Letiʼeʼ tu yaʼaleʼ utiaʼal maʼ u taaktal u yookol, tumen lelaʼ jeʼel u beetik u xuʼulul u kʼaʼamal tumen Dioseʼ. Baʼaleʼ ¿baʼaxten túun tu kʼáataj maʼ u beetaʼal u ayikʼaltal? Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Tumen wa yaʼab u yalabeʼ jeʼel in pʼatik in woksaj óoltikecheʼ, wa ku bineltikeʼ maʼ xaan ka ookolnaken[iʼ], beyoʼ kin pajik u suʼtal a kiliʼich kʼaabaʼ» (Pro. 30:8, 9). Maʼ xaaneʼ yaan máax k-kʼaj óol maas ku kʼubik u yóol tiʼ u taakʼin ke tiʼ Dios.

11. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le taakʼinoʼ?

¹¹ Le máaxoʼob yaabiltik le taakʼinoʼ maʼ tu kʼaʼamloʼob tumen Dios. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Mix máak jeʼel u páajtal u beetkuba palitsil tiʼ kaʼatúul tsʼuuloʼobeʼ, tumen yaan u pʼektik juntúuliʼ yéetel yaan u yaabiltik uláakʼoʼ, wa yaan u biskuba yéetel juntúuliʼ yéetel yaan u náachtal tiʼ uláakʼoʼ. Maʼ tu páajtal a beetkabaʼex palitsil tiʼ Dios yéetel tiʼ le Ayikʼaliloʼoboʼ». Jesuseʼ tsʼokaʼaniliʼ xan u yaʼalikeʼ: «Xuʼuluk a muchʼkíintikeʼex ayikʼaliloʼob way Luʼumeʼ, tuʼux ku kʼaskúunaj kʼamas, tuʼux ku kuuxumtal tuláakal baʼal yéetel tuʼux ku yokol máakoʼob utiaʼal ookol. Baʼaxeʼ muchʼkíinteʼex ayikʼaliloʼob teʼ kaʼanoʼ, tuʼux maʼ tu kʼaskúunaj kʼamas, tuʼux maʼ tu kuuxumtal mix baʼal yéetel tuʼux maʼ tu yokol máakoʼob utiaʼal ookol» (Mat. 6:19, 20, 24).

12. ¿Baʼaxten maas maʼ talam u meyajtaʼal Dios wa chéen junpʼíit baʼaloʼob yaan tiʼ máakiʼ? Tsikbalt junpʼéel baʼax uchaʼan.

 ¹² Yaʼab máakeʼ tsʼoʼok u yilkeʼ u kuxtal chéen yéetel junpʼíit baʼaleʼ maʼ chéen ku taasik kiʼimak óolal tiʼobiʼ, baʼaxeʼ maas ku tsʼáaik tiempo u meyajtikoʼob Jéeoba. Jack, juntúul sukuʼun kajaʼan Estados Unidoseʼ, nojoch u yotoch yéetel yaan junpʼéel nojoch negocio tiʼ, baʼaleʼ tu konaj utiaʼal u beetik u precursoril junmúuchʼ yéetel u yatan. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Maʼ chéen chʼaʼabil úuchik k-tuklik k-konik le najoʼ bey xan le terreno yaantoʼon kaʼachoʼ. Baʼaleʼ u jaajileʼ, ich yaʼab añoseʼ, kéen suunaken tin meyajeʼ kaʼanaʼanen yoʼolal le talamiloʼob tin aktáantoʼ. Baʼaleʼ in watan, ku beetik u precursoraileʼ, kiʼimak u yóol. Letiʼeʼ suuk u yaʼalikten: ‹Teneʼ jach táaj uts in patrón›. Bejlaʼeʼ precursoren xan, tu kaʼatúulaloʼon k-múuchʼ meyajtik juntúuliliʼ patrón, Jéeoba».

13. ¿Bix jeʼel k-tsʼáaik cuenta bix k-ilik le taakʼinoʼ?

¹³ ¿Bix jeʼel k-tsʼáaik cuenta bix k-ilik le taakʼinoʼ? Unaj k-tuklik: «¿Kin weʼesik wa ichil in kuxtal kin creertik le baʼax ku yaʼalik le Biblia yoʼolal le taakʼinoʼ? ¿Maas wa kʼaʼanaʼan in wilik in náajal? ¿Maas wa kin tsʼaatáantik le taakʼin yéetel uláakʼ baʼaloʼob tu lugar in kanáantik bix in biskinba yéetel Jéeoba bey xan yéetel uláakʼ máakoʼoboʼ? ¿Kin creertik wa jach tu jaajil jeʼel u tsʼáaikten Jéeoba le baʼaxoʼob kʼaʼabéettenoʼ?». Maʼ unaj u tuʼubultoʼoneʼ Dioseʼ mix bikʼin u pʼatik le máaxoʼob ku kʼubik u yóoloʼob tiʼ letiʼoʼ (Mat. 6:33).

14. ¿Bix unaj k-ilik le náaysaj óolaloʼ?

¹⁴ Jeʼex aʼalaʼabikoʼ bejlaʼeʼ yaʼab máakoʼobeʼ ku «yaabiltikoʼob chéen le baʼaloʼob taasik kiʼimak óolal tiʼoboʼ». U jaajileʼ maʼ kʼaas u kaxtik máak u yutsiliʼ mix u yantal taakʼin tiʼiʼ. Bey túun xanoʼ maʼ kʼaas u náaysik u yóol yéetel u disfrutartik le kuxtaloʼ, baʼaleʼ unaj u tsʼáaik u pʼiis. Yaan máaxoʼob aʼalikeʼ jach junpuliʼ maʼ unaj u kiʼimakkúuntik u yóol máakiʼ. Baʼaleʼ maʼ letiʼe baʼax ku kaʼansik Jéeobaoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Dios yéetel chúukaʼan óolaloʼ: «¡Koʼox líikʼen! Tsʼáa uts ta chiʼ yéetel le waaj ka jaantikoʼ, kiʼikúunt xan a chiʼ yéetel le vino ka wukʼikoʼ» (Ecl. 9:7).

15. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal u yaabiltik máak «chéen le baʼaloʼob taasik kiʼimak óolal[oʼ]»?

¹⁵ Le kéen u yaʼal Kaʼapʼéel tiʼ Timoteo 3:4 yaan máaxoʼob u yaabiltmoʼob chéen kiʼimak  óolaleʼ táan u tʼaan tiʼ máaxoʼob u tuʼubsmoʼob Dios. Jeʼex k-ilkoʼ, le versiculooʼ maʼatech u yaʼalik wa yaan u maas yaabiltikoʼob le baʼaxoʼob taasik kiʼimak óolaloʼ, tumen leloʼ jeʼel u tsʼáaik naʼatbil u yaabiltmoʼob Dios kex chéen junpʼíiteʼ. Baʼaxeʼ ku yaʼalikeʼ «tu lugar u yaabiltikoʼob Dioseʼ yaan u yaabiltikoʼob chéen le baʼaloʼob taasik kiʼimak óolal tiʼoboʼ». Juntúul máax xakʼaltik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ, le versiculoaʼ «maʼ u kʼáat u yaʼal wa u yaabiltmoʼob Dios kex chéen junpʼíitiʼ. Baʼaxeʼ u kʼáat u yaʼaleʼ jach junpuliʼ maʼ u yaabiltmoʼobiʼ». Lelaʼ letiʼe baʼax ku yaʼalaʼal tiʼ le máaxoʼob ku chʼíikloʼob tu paach chéen le náaysaj óolaloʼoboʼ. Le tʼaan «u yaabiltikoʼob chéen le baʼaloʼob taasik kiʼimak óolal tiʼoboʼ» ku chíikbesik le máaxoʼob «ku chaʼikoʼob u peʼechʼ[loʼob]» tumen «le náaysaj óoloʼob yaan tiʼ le kuxtalaʼ» (Luc. 8:14).

16, 17. ¿Bix u yilik Jesús le náaysaj óolaloʼ?

¹⁶ Jesuseʼ ku yilik kaʼach le náaysaj óolal jeʼex unajoʼ. Bin tiʼ junpʼéel «tsʼoʼokol beel» bey xan tiʼ junpʼéel «nojoch kʼiinbesaj» (Juan 2:1-10; Luc. 5:29). Ka xuʼup le vino le táan le tsʼoʼokol beeloʼ, tu sutaj vinoil le jaʼoʼ. Tsʼoʼoleʼ ka joʼopʼ u yaʼalaʼal baʼal tiʼ tumen ku janal yéetel ku yukʼuleʼ, tu yeʼesaj maʼ maʼalob ka u tukult máak wa kʼaas u beetaʼal leloʼ (Luc. 7:33-36).

¹⁷ Kex beyoʼ Jesuseʼ maʼ chʼíik chéen u náays u yóoliʼ. Tu tsʼáaj táanil u meyajtik Jéeoba yéetel tu xupuba utiaʼal u yáantik u maasil. Tu tsʼookeʼ tu kʼubaj u kuxtal utiaʼal u salvartik yaʼab máakoʼob. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ tuláakal le máaxoʼob tsaypachtikoʼ: «Kiʼimakchajak a wóoleʼex ken poʼopochʼaʼakeʼex, ken chʼaʼpachtaʼakeʼex yéetel ken aʼalaʼak jeʼel baʼaxak maʼ jaajtak ta contraʼex tin woʼolaliʼ. Kiʼimakchajak a wóoleʼex yéetel síitʼneneʼex yéetel kiʼimak óolal, tumen nojoch baʼax kun siibilteʼex teʼ kaʼanoʼ, tumen bey úuchik xan u chʼaʼpachtaʼal le profetaʼob kuxlajoʼob táanil tiʼ teʼexoʼ» (Mat. 5:11, 12).

18. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob jeʼel u yáantkoʼon k-il bukaʼaj k-yaabiltmil le náaysaj óolaloʼ?

¹⁸ ¿Baʼax jeʼel u yáantkoʼon k-il bukaʼaj k-yaabiltmil le náaysaj óolaloʼ? Unaj k-tuklik: «¿Maas wa uts tin tʼaan in náaysik in wóol ke in bin muchʼtáambal yéetel in jóokʼol kʼaʼaytaj? ¿Jeʼel wa in tsʼáaik juntséelil jujunpʼéel baʼax uts tin wich tumen in kʼáat in maas meyajt Dioseʼ? Kéen in yéey yéetel baʼax ken in náays in wóoleʼ, ¿kin tuklik wa jeʼel u yutstal tu tʼaan Jéeobaeʼ?». Wa jach tu jaajil k-yaabiltmaj Dioseʼ maʼ ken k-náays k-óol yéetel baʼax k-ojel maʼ uts tu tʼaaniʼ, mix yéetel junpʼéel baʼax k-tuklik maʼ tu kʼamik (xok Mateo 22:37, 38).

19. ¿Máaxoʼob maʼ tu páajtal u yantal kiʼimak óolal tiʼob?

¹⁹ U yóokʼol kaab Satanaseʼ tsʼoʼok u beetik u muʼyaj wíinik ichil kex seis mil años. Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ le Luʼumaʼ chuup yéetel máaxoʼob ku kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼob, ku binoʼob tu paach le taakʼin yéetel le náaysaj óolaloʼoboʼ. Chʼiikiloʼob tu paach chéen baʼaxoʼob ku tsʼíiboltkoʼob yéetel tiʼ u maasil baʼaloʼob. Le máakoʼob beyaʼ maʼ tu páajtal u kiʼimaktal u yóoloʼob. Baʼaleʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Kiʼ u yóol le máax ku kʼamik áantaj tiʼ u Dios Jacob, máax ku tsʼáaik u páaʼtajil tiʼ Yuumtsil[,] u Dios» (Sal. 146:5).

20. ¿Bix tsʼoʼok u yantaltech kiʼimak óolal yoʼolal a yaabilaj tiʼ Dios?

²⁰ Cada kʼiin ku máaneʼ k-uʼuyik k-maas k-yaabiltmaj Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ cada jaʼabeʼ yaʼab uláakʼ máakoʼob kʼaj óoltik yéetel yaabiltik xan. Lelaʼ junpʼéel baʼax eʼesik u Reino Dioseʼ táan u gobernar yéetel maʼ kun xáantal kéen u taas yaʼab bendicionoʼob. K-meyajtik Jéeoba yéetel k-ojéeltik ku kʼamkoʼoneʼ ku beetik u kiʼimaktal k-óol teʼ kʼiinoʼobaʼ bey xan teʼ kʼiinoʼob ku taaloʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik le kʼaakʼas modos ku yeʼesik le máaxoʼob ku kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼoboʼ bey xan le jatsʼuts modos ku yeʼesik le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ.