Bix jeʼel k-kanáantik maʼ u táabsikoʼon Satanaseʼ
LE ISRAELITAʼOBOʼ jach taʼaytak u kʼáatmáanskoʼob u áalkab jaʼil Jordán utiaʼal u yookloʼob teʼ luʼum u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktiʼoboʼ. Junpʼéel kʼiineʼ taal jujuntúul x-táanxel luʼumiloʼob utiaʼal u invitartikoʼob le xiiboʼob utiaʼal junpʼéel kʼiinbesajoʼ. Maʼ xaaneʼ tu tukloʼob leloʼ ku tsʼáaik tuʼux u kaxtikoʼob uláakʼ máax yéetel u biskubaʼob, u yóokʼotoʼob yéetel u jaantkoʼob kiʼikiʼ janaloʼob. Kex le baʼaloʼob suuk u beetik le koʼoleloʼob ku bin tu contra le baʼaxoʼob ku yaʼalik u Ley Dios u tsʼaamaj tiʼ le israelitaʼoboʼ, yaan tiʼ le xiiboʼoboʼ tu tukloʼobeʼ yaan u kanáantkubaʼob utiaʼal maʼ u beetkoʼob baʼax kʼaas.
Baʼaleʼ ¿baʼax úuchi? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Joʼopʼ u kʼastaloʼob yéetel u koʼoleliloʼob Moab». U jaajileʼ le koʼoleloʼobaʼ u kʼáatoʼob ka adorartaʼak u diosoʼob tumen le israelitaʼoboʼ. Leloʼ jach letiʼe baʼax tu beetoʼoboʼ. Le oʼolal Jéeobaeʼ jach pʼuʼuj tu contra u kaajil Israel (Le israelitaʼoboʼ kaʼapʼéel bix úuchik u tsʼáaikubaʼob tu contra u Ley Dios: tu adorartoʼob le maʼ jaajil diosoʼoboʼ yéetel núupkʼebanchajoʼob. U milesil kíimoʼob yoʼolal leloʼ (Éxo. 20:4, 5, 14; Deu. 13:6-9). ¿Baʼaxten jach maʼ maʼalob le baʼax tu beetoʼoboʼ? Tumen jach taʼaytak u yookloʼob teʼ luʼum aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ. Wa maʼ úuchik u kʼebantaloʼob tu contra u Ley Dioseʼ, yaan u kʼáatmáanskoʼob le Jordanoʼ yéetel yaan u yookloʼob kaʼach teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ (Núm. 25:5, 9).
Ka tu kʼaʼajsaj apóstol Pablo le baʼax úuchtiʼoboʼ, tu yaʼalaj: «Tuláakal le baʼaloʼobaʼ úuchtiʼob utiaʼal ka kaanbalnakoʼon, yéetel tsʼíibtaʼaboʼob utiaʼal ka k-kanáant maʼ u yúuchultoʼon beyoʼ, toʼon máaxoʼon kuxaʼanoʼon teʼ tu tsʼook kʼiiniloʼob le yóokʼol kaabaʼ» (1 Cor. 10:7-11). Satanaseʼ jach kiʼimakchaj wal u yóol ka tu yilaj tsʼoʼok u kʼebantal le israelitaʼoboʼ, tumen beyoʼ maʼ ookoʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ. Kʼaʼabéet k-kaanbal tiʼ le baʼax úuchtiʼoboʼ, tumen k-ojel Satanaseʼ jach jeʼel u kiʼimaktal u yóol wa maʼ k-okol teʼ túumben luʼum u yaʼalmaj Dios u tsʼáaiktoʼonoʼ.
JUNPʼÉEL BAʼAL JACH SÉEB JEʼEL U TÁABSIK MÁAKEʼ
Utiaʼal u táabsaʼal le máaxoʼob meyajtik Jéeoba tumen Satanasoʼ, ku meyajtiʼ baʼaloʼob jach u kʼaj óol, tumen tsʼoʼok u beetik u lúubul yaʼab máakoʼob tu yéetel. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ, tu beetaj u lúubul le israelitaʼob tiʼ núupkʼebanoʼ. Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ láayliʼ letiʼe baʼax ku meyajtiʼ utiaʼal u táabsik máakoʼ. ¿Baʼax jeʼel u bisik máak tiʼ núupkʼebaneʼ? Junpʼéel baʼax ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u táabsik máakeʼ letiʼe pornografíaoʼ.
Bejlaʼeʼ jach séeb jeʼel u chaʼantaʼal pornografía kex maʼ u yojéeltaʼal tumen u maasileʼ. Úuch kaʼacheʼ wa yaan máax taak u chaʼantikeʼ kʼaʼabéet u bin cine, u manik revistaʼob wa libroʼob ku tʼaan tiʼ pornografía. Maʼ xaaneʼ yaan máaxeʼ maʼ tu beetik, tumen suʼlak u yilaʼal teʼ tuʼuxoʼob yaan le baʼaloʼob beyoʼ. Baʼaleʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ tuláakal le máaxoʼob ku páajtal u yookloʼob Internetoʼ jeʼel u páajtal u chaʼantikoʼob pornografía teʼ tuʼux ku meyajoʼoboʼ wa tak ichil u cocheʼob. Tsʼoʼoleʼ tiʼ yaʼab luʼumiloʼobeʼ jeʼel u páajtal u yilaʼal tumen le xiiboʼob yéetel le koʼoleloʼob kex maʼ u jóokʼloʼob tu yotochoʼoboʼ.
Baʼaleʼ bejlaʼeʼ maas séeb xan u yilaʼal tiʼ celular wa tiʼ tablet. Yaan máaxeʼ jeʼel u chaʼantik pornografía le táan u bin u xíimbaloʼ, tiʼ autobús wa tiʼ tren.
Tumen jach séeb jeʼel u chaʼantaʼal pornografía kex maʼ u yojéeltaʼal tumen u maasileʼ, maas yaʼab máaxoʼob tsʼoʼok u táabsik. Yoʼolal lelaʼ yaʼab máakoʼob tsʼoʼok u yantal talamil tiʼob yéetel u núupoʼob, ku yaatal u yóoloʼob yéetel ku chiʼichnaktal u concienciaʼob. Baʼaleʼ u maas kʼaasileʼ jeʼel tak u xuʼulul u biskubaʼob yéetel Dioseʼ. Bey túunoʼ le máaxoʼob chaʼantik pornografíaoʼ ku bin kʼaasil tiʼob. Yanoʼobeʼ ku xáantal yaachajaʼan u yóoloʼob. Kex ka xuʼuluk u yuʼubikubaʼob beyoʼ, maʼ xaaneʼ tak kéen máanak yaʼab añoseʼ láayliʼ ku yaatal u yóoloʼob tu yoʼolaleʼ.
Baʼaleʼ maʼ u tuʼubultoʼoneʼ Jéeobaeʼ ku yáantkoʼon utiaʼal maʼ k-lúubul tiʼ le táabsajil ku meyaj tiʼ Satanasaʼ. Wa k-kʼáat ka u kanáantoʼon Jéeobaeʼ, unaj k-beetik le baʼax maʼ tu beetaj le israelitaʼob úuchjeakiloʼ: unaj k-uʼuyik u tʼaan Dios tu jaajil k-óol (Éxo. 19:5). Kʼaʼabéet k-naʼatikeʼ Dioseʼ u pʼekmaj le pornografíaoʼ. ¿Baʼaxten k-aʼalik beyoʼ?
UNAJ K-PʼEKTIK LE PORNOGRAFÍA JEʼEX U BEETIK JÉEOBAOʼ
Tuukulnakoʼon tiʼ lelaʼ: le leyoʼob tu tsʼáaj Dios tiʼ u kaajil Israeloʼ maʼ jeʼex le yaan tiʼ u maasil kaajoʼoboʼ. U leyoʼob Dioseʼ beyoʼob jeʼex le pakʼoʼob yaan tu baʼpach junpʼéel kaajoʼ, tumen tu kanáantaj le israelitaʼob tiʼ le baʼaxoʼob kʼaastak ku beetaʼal tuláakʼ kaajoʼoboʼ (Deu. 4:6-8). Le leyoʼobaʼ ku yeʼeskoʼobeʼ Jéeobaeʼ jach u pʼekmaj le núupkʼebanoʼ.
Ka tʼaanaj Jéeoba tiʼ le baʼaxoʼob kʼaastak ku beetaʼal tuláakʼ kaajoʼob tumen le máakoʼoboʼ, tu yaʼalaj tiʼ le israelitaʼoboʼ: «Maʼ a kuxtaleʼex jeʼel bix u yúuchul kuxtal Canaán le luʼum tuʼux bíin in biseʼexoʼ, [...] pʼáat xan kʼaas yanil u luʼumoʼob; baʼaleʼ teneʼ tin kʼáatchiʼitajtiʼob tuláakal u kʼasaʼaniloʼobeʼ ka áalkabansaʼaboʼob tumen u luʼumoʼob». Tu táan u kiliʼich Dios Israeleʼ, le bix u kuxtal le cananeoʼoboʼ jach kʼaas, le oʼolal tu yaʼaleʼ le luʼum tuʼux kajaʼanoʼoboʼ jach kʼaschaji (Lev. 18:3, 25).
Kex castigartaʼab le cananeoʼob tumen Jéeobaoʼ, le baʼaloʼob kʼaastak ku beetkoʼob kaʼachoʼ maʼ xuʼul u beetaʼaliʼ. Maas tiʼ mil quinientos años úuchkeʼ, Pabloeʼ tu yaʼaleʼ le kaajoʼob tuʼux kajaʼan le sukuʼunoʼoboʼ jach «junpuliʼ maʼ u yojloʼob baʼax uts yéetel baʼax kʼaasiʼ». Letiʼobeʼ «u kʼubmaj u yóoloʼob kuxtal ich x-maʼ suʼtalil, utiaʼal ka páajchajak u chʼíikil u beetoʼob tuláakal u jejeláasil baʼaloʼob éekʼtakoʼob utiaʼal u tsʼoʼokbesik u tsʼíibolaloʼob» (Efe. 4:17-19). Bejlaʼa xaneʼ yaʼab máakeʼ jach minaʼan u suʼtal núupkʼebantal. Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ ku beetkoʼob tuláakal le ku páajtal utiaʼal maʼ u paktikoʼob le baʼaloʼob kʼaastak ku beetik u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ.
Le máaxoʼob chaʼantik pornografíaoʼ maʼatech u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ Dios. Letiʼeʼ tu beetoʼon jeʼex letiʼeʼ, beyoʼ tu tsʼáajtoʼon u páajtalil k-beetik baʼax maʼalob yéetel k-náachkuntikba tiʼ baʼax kʼaas. Tsʼoʼoleʼ tu tsʼáaj leyoʼob yaan yil yéetel le núupchitaloʼ yéetel tu tsʼáaj chéen utiaʼal le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ (Gén. 1:26-28; Pro. 5:18, 19). Baʼaleʼ le máaxoʼob beetik yéetel tsʼáaik chaʼantbil le pornografíaoʼ ku mixbaʼalkúuntikoʼob u leyoʼob Dios yéetel maʼatech u yeʼeskoʼob tsiikil tiʼ. Le oʼolal yaan u castigartaʼaloʼob (Rom. 1:24-27).
¿Kux túun le máaxoʼob ku chaʼantikoʼob wa ku xokikoʼob baʼaloʼob yaan yil yéetel pornografíaoʼ? Maʼ xaaneʼ ku tuklikoʼobeʼ ku beetkoʼob chéen utiaʼal u náaysik u yóoloʼob. Baʼaleʼ u jaajileʼ táan u tsʼáaikubaʼob tu tséel le máaxoʼob ku mixbaʼalkúuntikoʼob u leyoʼob Diosoʼ. Maʼ xaaneʼ maʼ letiʼe ku tuklikoʼob kaʼach le ka káaj u chaʼantikoʼob pornografíaoʼ. Baʼaleʼ le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ unaj u pʼektikoʼob le pornografíaoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Yuumtsileʼ u yaakuntmaj le máaxoʼob u pʼekmajoʼob le kʼaasoʼ» (Sal. 97:10).
Jer. 17:9). Yaʼab tiʼ le máaxoʼob meyajtik Dios bejlaʼaʼ tsʼoʼok u náachkuntkubaʼob tiʼ le pornografíaoʼ. Lelaʼ jeʼel u yáantik le máaxoʼob táan u yilik u pʼatkoʼob le pornografíaoʼ. Koʼoneʼex ilik bix jeʼel u yáantkoʼon le Biblia utiaʼal k-náachtal tiʼ le táabsajil ku tsʼáaik Satanasoʼ.
Tak le máaxoʼob maʼ u kʼáatoʼob u chaʼantoʼob le pornografíaoʼ ku tsʼáaikoʼob cuentaeʼ maʼ chéen chʼaʼabil u beetaʼaliʼ. Tumen j-kʼebanoʼoneʼ, maʼ xaaneʼ táan k-baʼateʼel tu contra k-kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob yaan yil yéetel núupchital. Tsʼoʼoleʼ k-puksiʼikʼaleʼ jeʼel u beetik k-tuklik maʼ kʼaas k-tsʼáaikba tu contra u leyoʼob Dioseʼ (UNAJ K-LUʼSIK T-TUUKUL LE KʼAAKʼAS TSʼÍIBOLALOʼOBOʼ
Jeʼex t-ilaj tu káajbal le xookaʼ, yaʼab israelitaʼobeʼ tu chaʼaj u táabsaʼaloʼob tumen u kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob, le oʼolal bin kʼaasil tiʼob. Bey xan jeʼel u yúuchul teʼ kʼiinoʼobaʼ. Santiago, juntúul u majan íitsʼin Jesuseʼ, tu yaʼalaj: «Cada juntúuleʼ ku túuntaʼal u yóol ken jíiltaʼak yéetel ken táabsaʼak tumen u tsʼíibolal. Le tsʼíibolal túunoʼ ken táabak tu puksiʼikʼal máak yéetel ken u chʼaʼ u muukʼeʼ, ku síijsik le kʼebanoʼ» (Sant. 1:14, 15). Wa ku chaʼik máak u nojochtal tu puksiʼikʼal junpʼéel kʼaakʼas tsʼíibolaleʼ, yaan u lúubul tiʼ kʼeban. Le oʼolaleʼ maʼ unaj k-tuukul tiʼ baʼaloʼob kʼaastak yaan yil yéetel núupchitaliʼ, baʼaxeʼ unaj k-luʼsik t-tuukul tu séebaʼanil.
Wa k-tsʼáaik cuenta maʼatech u jáan lukʼul t-tuukul le kʼaakʼas tsʼíibolaloʼoboʼ, unaj k-kaxtik baʼal k-jáan beete. Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Wa a kʼab wa a wook táan u beetik a tʼóochpajleʼ kúulxotʼte ka a pule [...]. Bey xan wa a wich táan u beetik a tʼóochpajleʼ, luʼse ka a píikchʼinte» (Mat. 18:8, 9). Jesuseʼ maʼ táan u yaʼalik wa jach unaj k-kúulxotʼtik k-kʼab wa k-jóoʼsik k-ichiʼ. Baʼaxeʼ táan u yaʼalik ka k-luʼs t-tuukul tu séebaʼanil le baʼaxoʼob jeʼel u beetik k-lúubul tiʼ kʼebanoʼ. ¿Bix jeʼel k-beetik le baʼax tu yaʼalaj wa ku taaktal k-chaʼantik pornografíaoʼ?
Wa ku jáan chíikpajal junpʼéel baʼal yaan yil yéetel pornografíaeʼ, maʼ unaj k-tuklik wa maʼ jelaʼan ka k-chaʼantiʼ. Baʼaxeʼ unaj u xuʼulul k-paktik tu séebaʼanil. Unaj k-tupik le televisión, le computadora, k-celular wa k-tablet tu séebaʼaniloʼ. Tsʼoʼoleʼ unaj k-tuukul tiʼ baʼaxoʼob maʼalobtak. Lelaʼ jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-kanáantik k-tuukul utiaʼal maʼ k-controlartaʼal tumen k-kʼaakʼas tsʼíibolaloʼobeʼ.
KÉEN TAALAK T-TUUKUL BAʼALOʼOB YAAN YIL YÉETEL PORNOGRAFÍA
Le baʼaxoʼob ku chaʼantik máak yaan yil yéetel pornografíaoʼ maʼ tu páajtal u jáan tuʼubsaʼal, yaan kʼiineʼ jeʼel u jáan taal tu tuukul máak kex maʼ u kʼáateʼ. Teʼ súutukiloʼob beyaʼ jeʼel u taaktal u masturbarkuba máakeʼ. Wa tsʼoʼok a xulik a chaʼantik pornografía, baʼaleʼ ku jáan taal ta tuukuleʼ, maʼ unaj u péek a wóoliʼ, baʼaxeʼ unaj a wilik a luʼsik ta tuukul le baʼaloʼob kʼaastakoʼ.
Ilawil a tuukul yéetel a beetik baʼax uts tu tʼaan Dios. Beet jeʼex tu beetil apóstol Pabloeʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Kin loʼoloxik in wíinklil yéetel kin nuʼuktik bey juntúul palitsileʼ» (1 Cor. 9:27). Maʼ a chaʼik u palitsiltikech le kʼaakʼas tsʼíibolaloʼoboʼ. Beet le baʼax ku yaʼalik Romailoʼob 12:2: «Kʼex a tuukuleʼex utiaʼal ka páajchajak a kʼexik a kuxtaleʼex, beyoʼ ta juunaleʼex ken a wileʼexeʼ, le baʼax u kʼáat Diosoʼ uts, kʼambeʼen yéetel jach chúukaʼan». Maʼ u tuʼubultecheʼ, a tuukul yéetel a beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeobaeʼ maas yaan u taasiktech kiʼimak óolal, ke ka a chaʼa a táabsaʼal tumen a kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob.
A tuukul yéetel a beetik baʼax uts tu tʼaan Jéeobaeʼ maas yaan u taasiktech kiʼimak óolal, ke ka a chaʼa a táabsaʼal tumen a kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob
Ilawil a kanik de memoriail jujunpʼéel tekstoʼob jeʼel u yáantkech a wil le pornografía jeʼex u yilik Jéeobaoʼ yéetel utiaʼal a naʼatik baʼax u kʼáat ka a beete. Beyoʼ kéen taalak ta tuukul kʼaakʼas tsʼíibolaloʼobeʼ ilawil a kʼaʼajsik le tekstoʼoboʼ. Jach jeʼel u yáantkech le baʼax ku yaʼalik Salmo 119:37, Isaías 52:11, Mateo 5:28, Efesoiloʼob 5:3, Colosasiloʼob 3:5 yéetel Yáax tiʼ Tesalonicailoʼob 4:4 tak 8.
¿Kux túun wa jach ku taaktal a chaʼantik wa a tuukul tiʼ le pornografíaoʼ? Wa beyoʼ ilawil a beetik jeʼex Jesuseʼ (1 Ped. 2:21). Ka tsʼoʼok u yokjaʼeʼ túuntaʼab u yóol tumen Satanás. ¿Baʼax túun tu beetaj? Maʼ tu chaʼaj u lúuʼsaʼaliʼ. Meyajnajtiʼ le Kiliʼich Tsʼíiboʼob utiaʼal maʼ u beetik le baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Satanasoʼ. Tu yaʼalajtiʼ: «¡Xeen, Satanás!», letiʼ túuneʼ bini. Jeʼex Jesuseʼ, maʼ u xuʼulul a baʼateʼel tu contra le Kʼaasilbaʼaloʼ (Mat. 4:1-11). Satanás yéetel u kʼasaʼan yóokʼol kaabeʼ yaan u seguer u yilik u yoksik baʼaloʼob kʼaastak t-tuukul, baʼaleʼ maʼ unaj k-chaʼik u beetkiʼ. Jeʼel u páajtal u xuʼulul u chaʼantik máak le pornografíaoʼ. Yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ jeʼel u páajtal u náachkuntkuba máak tiʼeʼ.
UNAJ K-ORAR TIʼ JÉEOBA YÉETEL K-UʼUYIK U TʼAAN
Mantatsʼ unaj k-orar tiʼ Jéeoba yéetel k-kʼáatiktiʼ ka u yáantoʼon. Pabloeʼ tu yaʼalaj: «Aʼaleʼex tiʼ Dios baʼax a kʼáateʼex; bey túunoʼ u jeetsʼelil Dios ku táatsʼmáansik tuláakal tuukuloʼobeʼ, tu yoʼolal Cristo Jesuseʼ yaan u kanáantik a puksiʼikʼaleʼex yéetel a tuukuleʼex» (Fili. 4:6, 7). Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon jeetsʼelil t-tuukul wa k-ilik maʼ k-lúubul tiʼ le kʼebanoʼ. Wa k-natsʼikba yiknal Dioseʼ, letiʼeʼ yaan u natsʼkuba t-iknal (Sant. 4:8).
Le baʼax maas jeʼel u kanáantkoʼonoʼ letiʼe ka náatsʼkoʼon tu yiknal le Dios gobernartik tuláakal baʼaloʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj tu yoʼolal Satanás: «Táan u taal u gobernanteil le yóokʼol kaaboʼ. Letiʼeʼ maʼ tu páajtal u tsʼáaiken yáanal u páajtalil» (Juan 14:30). ¿Baʼaxten tu yaʼalaj leloʼ? Juntéenjeakileʼ tu yaʼalaj: «Le máax túuxtenoʼ tiʼ yaan tin wéeteleʼ; letiʼeʼ maʼ u pʼaten chéen tin juunaliʼ, tumen mantatsʼ kin beetik le baʼaxoʼob uts tu tʼaanoʼ» (Juan 8:29). Wa k-beetik le baʼax uts tu tʼaan Jéeobaoʼ, letiʼeʼ maʼ ken u pʼatoʼon xan t-juunal. Koʼoneʼex púutsʼul tiʼ le pornografíaoʼ, beyoʼ Satanaseʼ maʼ kun béeytal u táabsikoʼon.