1. Jeʼex u yaʼalik Colosasiloʼob 2:4 yéetel 8, ¿baʼax ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u kʼaskúuntik k-tuukul?

SATANASEʼ u kʼáat ka náachchajkoʼon tiʼ Jéeoba. Le oʼolal ku yilik u kʼaskúuntik k-tuukul. U jaajileʼ baʼax u kʼáateʼ ka tuukulnakoʼon jeʼex letiʼeʼ. Ku meyajtiʼ le baʼaxoʼob k-tsʼíiboltik utiaʼal u tuskoʼon yéetel utiaʼal k-beetik baʼax u kʼáatoʼ (xok Colosasiloʼob 2:4, 8).

2, 3. 1) ¿Baʼaxten unaj k-beetik le baʼax ku yaʼalik Colosasiloʼob 2:8? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

² Wa k-chaʼik u tuskoʼon Satanaseʼ jach jeʼel u bintoʼon kʼaasileʼ. Kʼaʼajaktoʼoneʼ le baʼax tu yaʼalaj Pablo tiʼ Colosasiloʼob 2:8, maʼ tu yaʼalaj tiʼ le máaxoʼob maʼatech u meyajtikoʼob Diosoʼ, baʼaxeʼ tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ (Col. 1:2, 5). Letiʼobeʼ jach unaj u kanáantkubaʼob utiaʼal maʼ u tuʼusloʼob, baʼaleʼ toʼoneʼ maas unaj k-kanáantikba (1 Cor. 10:12). ¿Baʼaxten? Tumen Satanaseʼ tsʼoʼok u puʼulul way Luʼumeʼ yéetel táan u yilik u tusik tuláakal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ (Apo. 12:9, 12, 17). Tsʼoʼoleʼ teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ le kʼasaʼan máakoʼoboʼ táan «u bin u maas kʼastaloʼob» (2 Tim. 3:1, 13).

³ Teʼ xookaʼ yaan k-ilik baʼax ku beetik Satanás utiaʼal u kʼaskúuntik k-tuukul yéetel «chéen kunel tʼaanoʼob». Tsʼoʼoleʼ yaan k-ilik «le baʼaloʼob ku beetik le Kʼaasilbaʼal» utiaʼal u tusik máakoʼ (Efe. 6:11). Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik bix jeʼel k-kanáantik maʼ u kʼaskúuntaʼal k-tuukuleʼ. Baʼaleʼ táanileʼ koʼoneʼex ilik bix úuchik u tuʼusul le israelitaʼob tumen Satanás le ka tsʼoʼok  u yookloʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ yéetel baʼax ku kaʼansiktoʼon.

4-6. Jeʼex u yaʼalik Deuteronomio 11:10 tak 15, ¿bix kʼexpajik u meyajtaʼal le luʼum tumen le israelitaʼob le ka ookoʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ?

⁴ Satanaseʼ béeychaj u tusik le israelitaʼob utiaʼal u adorartikoʼob yaanal diosoʼoboʼ. Letiʼeʼ u yojel unaj u kaxtikoʼob baʼal u jaantoʼob, le oʼolal letiʼe baʼax meyajnajtiʼ utiaʼal u tuskoʼoboʼ. Le ka ookoʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ kʼaʼabéetchaj u jel kankoʼob u meyajtoʼob le luʼumoʼ, tumen yaanal bix suukil u beetkoʼob kaʼachi. Tu luʼumil Egiptoeʼ, u áalkab jaʼil le Nilo jóoyabtik u paakʼaloʼoboʼ. Baʼaleʼ teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ minaʼan junpʼéel áalkab jaʼ naatsʼ utiaʼal u jóoyabtik u paakʼaloʼob, chéen pʼuul jaʼ yéetel cháak jóoyabtik (xok Deuteronomio 11:10-15; Isa. 18:4, 5). Le oʼolal le israelitaʼoboʼ kʼaʼabéetchaj u kankoʼob uláakʼ bix u meyajtaʼal le luʼumoʼ. Baʼaleʼ maʼ chéen chʼaʼabil úuchik u kankoʼobiʼ, tumen u maas yaʼabil le máaxoʼob u yojloʼob u meyajtoʼob le luʼumoʼ kíimoʼob teʼ desiertooʼ.

⁵ Jéeobaeʼ tu yaʼalajtiʼob baʼax unaj u beetkoʼob, maʼ xaaneʼ jeʼel u jáan tuklaʼaleʼ mix baʼal yaan u yil yéetel u meyajtaʼal le luʼumoʼ. Tu yaʼalajtiʼob: «Bik táabakeʼex a chaʼex a tuʼusuleʼex; bik xiʼikeʼex a pʼateʼex u beel Yuumtsil utiaʼal a [adorartikeʼex] uláakʼ diosoʼob; maʼ bíin chinlakeʼex tu táanoʼobiʼ» (Deu. 11:16, 17). ¿Baʼaxten tu yaʼalajtiʼob maʼ u adorartikoʼob uláakʼ diosoʼob le táan u yaʼaliktiʼob bix unaj u meyajtikoʼob le luʼumoʼ?

⁶ Jéeobaeʼ u yojel le israelitaʼoboʼ yaan u taaktal u kankoʼob u meyajtoʼob le luʼum jeʼex u beetaʼal tumen le máaxoʼob kajaʼanoʼob naatsʼ tiʼoboʼ. U jaajileʼ le cananeoʼoboʼ jach u  yojloʼob u meyajtoʼob le luʼumoʼ, le oʼolal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ jeʼel u taaktal u kaanbaloʼob tiʼ letiʼobeʼ. Baʼaleʼ leloʼ jeʼel u taasik talamil tiʼobeʼ. Le bix u meyajtaʼal le luʼum tumen le cananeoʼoboʼ ku nuʼuktaʼal yoʼolal baʼaxoʼob ku creertikoʼob yoʼolal Baal, tumen ku yaʼalikoʼobeʼ letiʼ u diosil le kaʼanoʼ yéetel letiʼ beetik u kʼáaxal jaʼ. Jéeobaeʼ maʼ u kʼáat ka creertaʼak tumen le israelitaʼob lelaʼ. Kex beyoʼ yaʼab u téenel tu adorartoʼob Baal (Núm. 25:3, 5; Jue. 2:13; 1 Rey. 18:18). ¿Bix páajchajik u tuʼusloʼob tumen Satanás? Koʼoneʼex ilik.

7. ¿Bix túuntaʼabik u yóol le israelitaʼob le ka tsʼoʼok u yookloʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ?

⁷ Le yáax baʼax meyajnaj tiʼ Satanasoʼ letiʼe u tsʼíiboltkoʼob ka kʼáaxak jaʼ utiaʼal ka jóoyabtaʼak u paakʼaloʼoboʼ. Teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ óoliʼ maʼatech u kʼáaxal jaʼ tu jóokʼbal u mesil abril tak septiembre. Utiaʼal ka ichankilnak tubeel le paakʼaloʼoboʼ unaj u kʼáaxal kʼaʼamkach jaʼ desde tu mesil octubre. Le máakoʼob kajaʼanoʼob naatsʼ tiʼ le israelitaʼoboʼ ku tuklikoʼobeʼ unaj u beetkoʼob jejeláas baʼaloʼob utiaʼal u beetaʼal u kʼáaxal jaʼ tumen le diosoʼoboʼ. Satanaseʼ tu beetaj u tuklaʼal tumen le israelitaʼoboʼ utiaʼal ka yanak u yich u paakʼaloʼobeʼ unaj u beetkoʼob le baʼaxoʼob suuk u beetaʼal tu maasil kaajoʼoboʼ. Le máaxoʼob minaʼan u fejoʼob tiʼ Jéeobaoʼ tu creertoʼobeʼ chéen bey jeʼel u xuʼulul le yáaxkʼiin utiaʼal ka káajak le jaʼajaʼaliloʼ, le oʼolal joʼopʼ u beetkoʼob le baʼaxoʼob suuk u beetaʼal utiaʼal u adorartaʼal Baaloʼ.

8. ¿Baʼax uláakʼ meyajnaj tiʼ Satanás utiaʼal u táabsik le israelitaʼoboʼ? Tsol bix úuchik.

⁸ Satanaseʼ tu táabsaj xan le israelitaʼob yéetel kʼaakʼas tsʼíibolaloʼoboʼ. Le bix u adorar le máakoʼob kajaʼanoʼob naatsʼ tiʼ le israelitaʼoboʼ táakaʼan u prostituirkuba le koʼoleloʼob bey xan le xiiboʼob teʼ temploʼoboʼ. Letiʼobeʼ maʼ jelaʼan u yilkoʼob u núupchital juntúul xiib yéetel u yéet xiibiliʼ wa juntúul koʼolel yéetel u yéet koʼolelil mix u beetkoʼob uláakʼ baʼaloʼob kʼaastak (Deu. 23:17, 18; 1 Rey. 14:24). Ku tuklikoʼobeʼ lelaʼ kʼaʼabéet utiaʼal u beetaʼal u maas tsʼáaik u yich le paakʼaloʼoboʼ. Yaʼab tiʼ le israelitaʼoboʼ táakpajoʼob tiʼ le baʼaloʼobaʼ yéetel tu adorartoʼob maʼ jaajil diosoʼobiʼ. Beyoʼ tu chaʼaj u táabsaʼaloʼob tumen Satanás.

9. Jeʼex u yaʼalik Oseas 2:16 yéetel 17, ¿bix úuchik u beetik Satanás u tuʼubsaʼal u kʼaabaʼ Dios?

⁹ U yóoxpʼéel baʼax tu beetaj Satanaseʼ letiʼe ka tuʼubsaʼak u kʼaabaʼ Diosoʼ. Tu kʼiiniloʼob profeta Jeremíaseʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ le maʼ jaajil profetaʼoboʼ tu beetoʼob u tuʼubsaʼal u kʼaabaʼ, tumen joʼopʼ u maas meyajtiʼob u kʼaabaʼ Baal (Jer. 23:27). Le israelitaʼob túunoʼ xuʼul u meyajtiʼob u kʼaabaʼ Dios ka joʼopʼ u meyajtiʼob Baal, lelaʼ u kʼáat u yaʼal «yuum» wa «tsʼuul». Bey túunoʼ le israelitaʼoboʼ pʼáat maʼ u yojloʼob baʼax u jelaʼanil Jéeoba tiʼ Baaliʼ, le oʼolal tu táakbesoʼob baʼaloʼob suuk u beetaʼal utiaʼal u adorartaʼal Baal kéen joʼopʼok u adorartikoʼob Jéeoba (xok Oseas 2:16, 17).

10. ¿Baʼaxoʼob ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u táabsik máak teʼ kʼiinoʼobaʼ?

¹⁰ Le baʼax meyajnaj tiʼ Satanás utiaʼal u táabsik le israelitaʼoboʼ láayliʼ letiʼe ku meyajtiʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ. Ku táabsik máak yéetel baʼaxoʼob ku tsʼíiboltik, núupkʼeban, yéetel ku beetik u tuʼubsaʼal u kʼaabaʼ Dios. Koʼoneʼex ilik le u tsʼookoʼ.

11. ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik Satanás utiaʼal maʼ u kʼaj óoltaʼal Jéeoba?

¹¹ Satanaseʼ ku beetik u tuʼubsaʼal u kʼaabaʼ  Dios. Ka tsʼoʼok u kíimil u apostoloʼob Jesuseʼ, joʼopʼ u kaʼansaʼal baʼaloʼob maʼ jaajtakiʼ (Bax. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3). Le apostataʼoboʼ joʼopʼ u beetkoʼob u tuʼubsaʼal u kʼaabaʼ Dios. Xuʼul u meyajtiʼob ichil le Bibliaoʼ ka tu kʼexoʼob yéetel «Yuumtsil» bey xan yéetel uláakʼ tsikbeʼen kʼaabaʼob. Le oʼolal le máaxoʼob xokik le Bibliaoʼ maʼ tu páajtal u naʼatkoʼob baʼax súutukil táan u tʼaan tiʼ Jéeoba wa tiʼ uláakʼ «yuumtsiloʼob» (1 Cor. 8:5). Meyajnaj xan tiʼob le tʼaan «Yuumtsil» utiaʼal u tʼaanoʼob tiʼ Jéeoba bey xan tiʼ Jesús, lelaʼ tu beetaj u talamtal u naʼataʼal Dios yéetel u Hijoeʼ maʼ juntúuliliʼobiʼ yéetel maʼ igual le páajtalil yaantiʼoboʼ (Juan 17:3). Le oʼolal yaʼab máax creertik le trinidadoʼ, lelaʼ junpʼéel kaʼansaj maʼ tu chíikpajal ichil le Bibliaoʼ. Le oʼolal yaʼab máakeʼ ku tuklik maʼ tu páajtal u kʼaj óoltik Dios yéetel u yojéeltik bix letiʼ. ¿Máasaʼ lelaʼ junpʼéel nojoch tuus? (Bax. 17:27).

12. 1) ¿Baʼax tsʼoʼok u beetik le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ? 2) Jeʼex u yeʼesik Romailoʼob 1:28 tak 31, ¿baʼax talamil tsʼoʼok u taasik lelaʼ?

¹² Satanaseʼ ku táabsik máak yéetel kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob. Tu úuchben kaajil Israeleʼ, Satanaseʼ meyajnajtiʼ le religión maʼatech u kaʼansik u jaajil utiaʼal u táabsik máak yéetel le núupkʼebanoʼ. Bejlaʼeʼ bey xan u beetkoʼ. Le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ maʼ jelaʼan u yilkoʼob u núupkʼebantal máakiʼ. Le oʼolal yaʼab máaxoʼob ku yaʼalikoʼob táan u adorartikoʼob Dioseʼ tsʼoʼok u xuʼulul u beetkoʼob baʼaloʼob maʼalobtak. ¿Baʼax talamil tsʼoʼok u taasik lelaʼ? Apóstol Pabloeʼ tu yaʼalaj tiʼ le romailoʼob baʼax talamil ku taaskoʼ (xok Romailoʼob 1:28-31). Ichil le «baʼaloʼob maʼ unaj u beetaʼaloʼ» táakaʼan tuláakal baʼaxoʼob yaan u yil yéetel le núupkʼebanoʼ, tak le u núupchital juntúul xiib yéetel u yéet xiibil wa koʼolel yéetel u yéet koʼoleliloʼ (Rom. 1:24-27, 32; Apo. 2:20). Le oʼolal jach unaj k-beetik le baʼaxoʼob ku kaʼansik le Bibliaoʼ.

13. ¿Baʼax uláakʼ ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u táabsik máak?

¹³ Satanaseʼ ku táabsik máak yéetel le baʼax ku tsʼíiboltikoʼ. Maʼ kʼaas k-tsʼíiboltik k-tsʼáaik le baʼaxoʼob kʼaʼabéet tiʼ k-familiaoʼ. Utiaʼal lelaʼ k-ilik k-kanik wa baʼax meyajil (1 Tim. 5:8). Le oʼolal k-bin escuela yéetel k-ilik k-tsʼáaik k-óol xook. Baʼaleʼ unaj k-kanáantikba. Tiʼ  yaʼab luʼumiloʼobeʼ maʼ chéen ku kaʼansaʼal tiʼ le j-xoknáaloʼob teʼ escuelaʼob ka u beetoʼob wa baʼax meyajiloʼ, baʼaxeʼ ku kaʼansaʼal xan tiʼob u tuukuloʼob chéen wíinik. Ku yaʼalaʼaltiʼob minaʼan Dios yéetel maʼ jaaj le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Ku kaʼansaʼal xan tiʼobeʼ chéen yoʼolal evolución anchaj tuláakal baʼal (Rom. 1:21-23). Le baʼaloʼobaʼ ku bin tu contra le baʼaxoʼob ku yaʼalik Diosoʼ (1 Cor. 1:19-21; 3:18-20).

14. ¿Baʼax ku beetik u yúuchul tiʼ máak le baʼaxoʼob ku kaʼansik chéen wíinikoʼ?

¹⁴ Le baʼaxoʼob ku kaʼansik chéen wíinikoʼ ku bin tu contra le baʼaxoʼob ku yaʼalik Diosoʼ. Maʼ tu yáantik máak u yeʼes u yich le kiliʼich muukʼoʼ, baʼaxeʼ ku túulchʼintik u beet chéen le baʼax ku tsʼíiboltik u «kʼeban wíinkliloʼ» (Gal. 5:19-23). Ku beetik u kaʼantal u yich máak, le oʼolal le máakoʼoboʼ ku kaxtikoʼob chéen u yutsiloʼob (2 Tim. 3:2-4). Lelaʼ maʼ tu beetik u yeʼesik máak kabal óolal jeʼex u kʼáat Jéeobaeʼ (2 Sam. 22:28). ¿Baʼax tsʼoʼok u yúuchul tiʼ jujuntúul máaxoʼob meyajtik Dios ku jach kaʼantal u xookoʼob? Tsʼoʼok u káajal u tuukuloʼob jeʼex le yóokʼol kaabaʼ, maʼ jeʼex u tuukul Dioseʼ. Koʼoneʼex ilik baʼax úuch tiʼ juntúul kiik.

15, 16. ¿Baʼax ku kaʼansiktoʼon le baʼax úuch tiʼ juntúul kiikoʼ?

¹⁵ Juntúul kiik tsʼoʼok maas tiʼ quince años joʼopʼok u xupkuba u meyajt Dioseʼ, ku yaʼalik: «Teneʼ okjaʼanajaʼanen, in xokmaj yéetel in wuʼuymaj jeʼel u bin kʼaasil tiʼ máak wa ka xiʼik xook tiʼ universidadeʼ. Baʼaleʼ maʼ tin beetaj u cuentailiʼ. Tin tuklaj maʼ kun úuchulten beyoʼ». ¿Baʼax talamiloʼob anchajtiʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach yaʼab tiempo kin máansik kaʼach teʼ escuelaoʼ, le oʼolal maʼ tu yantal  mix u súutukil utiaʼal in orar jeʼex in beetik kaʼacheʼ. Tumen jach kin kaʼanaleʼ maʼ kiʼimak in wóol kéen jóokʼken kʼaʼaytajiʼ, tsʼoʼoleʼ maʼ tin líiʼskinba tubeel utiaʼal le muchʼtáambaloʼoboʼ. Tin tsʼáaj cuentaeʼ, tumen jach chʼiikilen teʼ xookoʼ joʼopʼ in náachtal tiʼ Jéeoba. Le oʼolal tin chʼaʼtuklaj in pʼatik le xookoʼ».

¹⁶ ¿Bix kʼexpajik u tuukul le ka kaʼanchaj u xookoʼ? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Le universidadoʼ tu beetaj in maas chʼíikil in wil le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetik u maasiloʼ, maases le sukuʼunoʼoboʼ, le oʼolal joʼopʼ in náachtal tiʼob. Xáanchaj ka béeychaj in kʼexik le bix in tuukuloʼ. Le baʼax úuchtenoʼ tu yáanten in wil yaʼab talamiloʼob ku yantal tiʼ máak wa maʼ tu beetik le baʼax ku yaʼalik u kaajal Jéeobaoʼ. Tin tsʼáaj cuenta Jéeobaeʼ maas u yojel baʼax jeʼel u yúuchulteneʼ. Wa ka in beet kaʼach baʼax ku yaʼalikeʼ, bejlaʼa maʼ tu yantalten yaʼab talamiloʼobeʼ».

17. 1) ¿Baʼax unaj k-chʼaʼtuklik k-beetik? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁷ Bey túunoʼ unaj k-chʼaʼtuklik maʼ k-chaʼik k-táabsaʼal tumen «u kaʼansaj chéen máakoʼob, wa yéetel le chéen kunel tʼaanoʼob suuk u beetaʼal» teʼ tu yóokʼol kaab Satanasaʼ. Mantatsʼ unaj k-kanáantikba tiʼ u táabsajoʼob (1 Cor. 3:18; 2 Cor. 2:11). Maʼ unaj k-chaʼik u tuʼubsiktoʼon máax Jéeobaiʼ yéetel bix u kʼáat ka k-adorarte. Unaj k-beetik mantatsʼ baʼax ku yaʼalik Jéeoba. Tsʼoʼoleʼ maʼ unaj k-chaʼik tiʼ le Kʼaasilbaʼal ka u kʼaskúunt k-tuukul ka tak xuʼuluk k-beetik baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ ¿baʼax jeʼel u páajtal k-beetik wa k-ilik tsʼoʼok u káajal k-tuukul jeʼex le máakoʼob teʼ yóokʼol kaaboʼ? Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik bix jeʼel u yáantkoʼon le Biblia utiaʼal k-luʼsik t-tuukul «baʼaloʼob jach chich pakʼaʼaniloʼob[oʼ]» (2 Cor. 10:4, 5).